Turbo Design Een nieuwe auto ontwerpen in acht stappen PO -versie Inleiding Ontwerpen is denken en tekenen, maar vooral denken. Ontwerpen begint met een ontwerpprobleem. In deze opdracht een speciale auto voor een gebied met sterke wind of een gebied met een hobbelige ondergrond. Deze opdracht is een soort simulatiespel een creatieve sessie van een ontwerpbureau. Het ontwerpbureau heeft leerlingen ingeschakeld om mee te denken met twee ontwerpproblemen. Het ontwerpbureau wil na een uur zoveel mogelijk goede ideeën hebben, waar ze mee verder kunnen. Ook willen ze weten of leerlingen ideeën van een ander teams ook zo'n goed idee vinden en waarom. De leerlingen werken de hele opdracht in dezelfde groep of ontwerpteam. Elk ontwerpteam is gekoppeld aan een meedenkteam. Stap voor stap werken ze in korte tijd, net aan ontwerpers, aan het maken van een steeds beter ontwerp. Na een paar stappen geven ze hun eigen ontwerpprobleem door aan een ander ontwerpteam, hun meedenkteam. Op hun beurt werken ze verder aan de opdracht van hun meedenkteam. Later gaan de opdrachten weer terug naar het team dat ermee begonnen is. Zo denken ze door op elkaars ideeën. Dat valt niet altijd mee, maar samenwerken is een belangrijk kenmerk in ontwerpteams. Tot slot beslist elk ontwerpteam over het wel of niet verder gaan met het ontwerp. Dat ontwerp is door het meedenkteam verrijkt met nieuwe ideeën om het beter te laten voldoen aan de ontwerpeisen. Door het werk aan twee verschillende ontwerpproblemen denken alle ontwerpteams na over een auto met minder luchtweerstand en minder rol- en schuifweerstand. Dat zijn precies de twee denkrichtingen die ze moeten gebruiken bij het ontwerp van een SOAPY. Dat het hele ontwerpproces onder tijdsdruk wordt doorlopen, geeft een extra dimensie. De resultaten blijven op hoofdlijnen en leerlingen verliezen zich niet in details. Met alle ideeën maken ze daarna van afvalmateriaal een 3D model. De ontwerper van deze opdracht, Heleen Driessen, doet al jaren turbo design in klassen van verschillende leeftijden. De leerlingen raken gegrepen door de opdracht en werken voor 200%. Succes verzekerd. Leerdoelen 1. Ervaring op doen met het stapsgewijze ontwerpproces vanuit een ontwerpprobleem 2. Soorten ontwerpeisen benoemen en controleren in het ontwerp 3. Creatief denken in woord en beeld naar aanleiding van ontwerpeisen 4. Samenwerken in de vorm van doordenken op en verbeteren van een ontwerp van een andere groep 5. Technisch-creatief denken over het maken van een 3D-model van een ontwerp 6. Sterke en zwakke kanten aanwijzen in een ontwerp 7. Samenwerkend probleem oplossen (het onderwerp van het PISA onderzoek 2015)
Voorbereiding Werkblad - 1 print per groepje Ontwerpproblemen - 1 print per groep (tweezijdig geprint) Potlood, kleurpotlood, stiften, nietmachine of plakband, schaar Blanco papier om te schetsen en plastic mapje Opstelling tafels in groepjes van 3-4 leerlingen, geen aparte jongens- en meisjestafels maar mixen als het kan. Grote klok (of projectie klok op smartboard) intro Tijdsplanning Stap 1, 2 en 3 in dezelfde groep ca. 16 min Stap 4 en 5 in de meedenkgroep ca. 15 min Stap 6, 7 en 8 in de dezelfde groep ca. 18 min Leg de klas uit dat ze tijdelijk in dienst zijn genomen door ontwerpbureau Turbo Design. Na een uur wil het ontwerpbureau ideeën voor twee verschillende auto's. Ook willen ze weten of het ontwerpbureau de ideeën van de klas verder uit moet werken of helemaal opnieuw moet beginnen. Verder wil het ontwerpbureau dat iedereen aan de twee auto's heeft meegedacht. Stap 1 Deel de ontwerpteams in. Wijs aan welke twee teams met elkaar uitwisselen. Geef elke groep het ontwerpprobleem en een werkblad. Wijs ook aan met welk ontwerpprobleem elk team aan de slag gaat. Geef per groep ook drie blanco blaadjes (of vier als het een groep van 4 is). De vragen van stap 1 spreken voor zich. De groep werkt ca 3 min aan stap 1. Ze kunnen de vragen ook onderling verdelen.het gaat hier om inlevingsvermogen en fantasie. Soms een beetje frustrerend voor degenen die eerst alles willen weten, maar ook met weinig informatie kun je veel bedenken. Na 3 minuten van een vraag nog geen antwoord? Helaas, de tijd gaat verder. Stap 2 Leg met zo min mogelijk woorden uit wat ontwerpeisen zijn. Een ontwerpeis is wat een product moet kunnen. Stel dat het om hun fiets gaat. Met een fiets moet je kunnen fietsen ( functionele eis). De fiets is voor kinderen van 12 jaar (sociale eis). De fiets kan worden gemaakt van gerecycled staal (milieu-eis). De fiets wordt gemaakt door mensen die te oud zijn om zwaar werk te doen en via internet verkocht (economische eis). De fiets moet goede remmen hebben (veiligheidseis) Na de ultrakorte uitleg werken ze ca 3 min aan de ontwerpeisen. Leerlingen die het nog een keer uitgelegd willen hebben krijgen geen antwoord. Als ze geen snel idee van een antwoord hebben kunnen ze verder als een voorbeeld is gegeven. Als drie van de vijf ontwerpeisen zijn uitgewerkt is het goed genoeg. Stap 3 Maximaal 8 minuten voor deze stap. Laat hen het werk verdelen, zodat ieder meteen aan de gang gaat. Tekenen is belangrijker dan de merknaam, die komt vanzelf. Ieder denkt of tekent. Laat hen de blanco bladen gebruiken en de tekeningen niet te klein maken. Het gaat om snel schetsen. Hoe meer ideeën hoe beter!
Stap 4 Stap 5 Stap 6 Geef 1 minuut voor het einde een teken. Laat de losse tekeningen in de map doen. Laat de werkbladen en de map uitwisselen met het meedenkteam. Geef een minuutje om te kijken wat het ontwerpprobleem is en wat de andere groep heeft gedaan. Het controleren van de ontwerpeisen gaat in ca. 3 minuten. Zijn er weinig ontwerpeisen dan mag het meedenkteam die erbij denken. Ook als er geen merknaam of een slogan is, mogen ze die erbij bedenken. Na die 3 minuten moeten ze door met de volgende stap. Hier werken ze ca. 8 minuten aan. Ze denken door op het eerste ontwerp, door het ontwerp over te tekenen of door er dingen bij te tekenen. Er komen nu meer details in de tekening. Deel extra blanco blaadjes uit als dat nodig is. Geef 1 minuut voor het einde een teken. Laat de losse tekeningen in de map doen. Geef de werkbladen weer terug aan het team waar het vandaan kwam. Deze stap gaat in ca. 10 minuten. Eerst moeten ze bekijken hoe het meedenkteam verder is gegaan. Dan is het tijd voor een beetje klassikale toelichting op de opdracht. Andersom werkt niet, want ze zijn veel te nieuwsgierig wat het meedenkteam heeft gedaan. Leg uit dat de leerlingen een half uur hebben om een model te maken. Kan dat dan met dozen, klei, karton, kippengaas en keukenpapier met lijm, piepschuim. Waar maak je makkelijk wielen van? En hoe zorg je voor kleur? papier, stiften of schilderen? Ze maken een werktekening van het model en een materiaallijst. Dat moet zo duidelijk zijn dat ook anderen kunnen helpen om het model te bouwen. Stap 7 Stap 8 Deze stap gaat in ca. 3 minuten. Ze geven advies over het ontwerp. Ze kijken met een roze en met een donkere bril naar het ontwerp. Het is handig als er in het groepje verschillende meningen zijn. Dan komen de argumenten voor en tegen vanzelf over tafel. Het is een afrondende stap van de opdracht. Waarschuw 1 minuut van tevoren. In totaal 2 minuten. Sommige teams worden knorrig als er iets veranderd is aan hun eerste idee. Maar ze kunnen zich beter richten op alle 'gratis' hulp van het meedenkteam. Het komt niet voor dat een team beslist dat het ontwerp niet goed genoeg is om mee verder te gaan. Logisch, want het was hun eigen idee! Afsluitend Maak een rondje over de beslissingen: wel of niet doorgaan met het ontwerp En terug naar de klassensituatie. Ontwerpbureaus doen dit soort opdrachten met allerlei mensen die ze kennen en studenten om veel ideeën te krijgen. Hoe verder? Natuurlijk met het maken van het model. Geef elk ontwerpteam de opdracht mee om het afvalmateriaal mee naar school te nemen. Plan 50-100 minuten voor het maken van het model. Deze opdracht is ontwikkeld door Heleen Driessen, docent Canisius Tubbergen. De opdracht is geïnspireerd op het onderwijsproject Duurzaam Ontwerpen van www.techniek12plus.nl.
Neem bij vragen of meer informatie contact op met Heleen Driessen, heleen.driessen@home.nl Bij de presentatie van de nieuwe auto van Solar Team Twente op 12 maart 2015 hebben 50 basisschoolscholieren in The Gallery van Universiteit Twente de Turbo Design opdracht gedaan als kick-off van de ontwerpwedstrijd Ontwerp de auto van de toekomst. De scholieren zijn van basisschool Paus Johannes Enschede en 't Schöppert Hengelo. Green Team Twente & Solar Team Twente hebben in samenwerking met maxon motor benelux deze leuke en leerzame ontwerpwedstrijd opgezet. De scholieren gingen na de Turbo Design aan de slag met het maken van het model van hun eigen duurzame autodesign. Ze werden geholpen door studenten Industrieel Ontwerpen en natuurlijk enkele teamleden van Solar Team Twente. Zie http://www.solarteam.nl/nieuws/2015/03/18/fotoverslag-ontwerp-de-auto-van-de-toekomst/ voor de resultaten.
Ontwerpprobleem: auto voor een gebied met veel wind In Zeeland waait het altijd erg hard. Ook bij de race van de zonneauto in Australië waait het vaak hard. Ontwerp een auto die is aangepast voor rijden in harde wind. Houd er rekening mee dat de windrichting steeds verandert.
Ontwerpprobleem: auto voor een gebied met hobbelige wegen Veel wegen in Australië zijn van zand en erg hobbelig. Er ligt geen asfalt. Ook bij de race van de zonneauto in Australië is de weg niet overal even goed. In de weg liggen roosters waar schapen en kangoeroes niet overheen kunnen lopen. En er zijn overal kuilen. Ontwerp een auto die makkelijk over hobbelige wegen en roosters kan rijden.