6. Meubelstuk ontwerpen en maken

Transcriptie

1 6. Meubelstuk ontwerpen en maken Ontwerpen lijkt misschien makkelijker dan het is. Je hebt een idee, maakt daar een tekening van en je kunt het voorwerp of werkstuk maken. Makkelijk, of toch niet? Ontwerpers werken eigenlijk altijd volgens een bepaalde methode. Dat noem je ook wel een ontwerpproces. Als je volgens een ontwerpproces werkt, krijg je vaak een beter ontwerp. Ook kom je tijdens het ontwerpen minder problemen tegen en kun je daardoor sneller werken. Het ontwerpproces bestaat zes stappen: 1. Vraag van klant begrijpen en vastleggen 2. Programma van eisen opstellen 3. Uitwerkingen bedenken 4. Ontwerpvoorstel opstellen 5. Ontwerp maken 6. Ontwerp testen en evalueren In dit hoofdstuk ga je zelf een ontwerp voor een meubelstuk ontwerpen en maken. Hierbij volg je het bovenstaande ontwerpproces. Iedere stap uit het ontwerpproces wordt uitgelegd en daarna ga je zelf aan de slag. 6.1 Het ontwerpproces Stap 1: Vraag van klant begrijpen en vastleggen De meeste ontwerpers maken een ontwerp in opdracht van een klant. De klant is de opdrachtgever van de ontwerper en heeft bepaalde wensen en eisen. Het is de taak van de ontwerper om deze wensen en eisen van de klant goed te begrijpen en vast te leggen. Daarnaast is het ook handig om alvast eens voorbeelden van bestaande meubelstukken te bekijken. Het is niet de bedoeling dat je een bestaand meubelstuk gaat namaken. Dat is plagiaat en is verboden. Je kunt misschien wel ideeën opdoen. Daar is niets mis mee. 59

2 Voorbeelden Deelopdracht 1: Klantgesprek a. In deze ontwerpopdracht ben jij de ontwerper en is een klasgenoot de klant of opdrachtgever. Je gaat als ontwerper dus een gesprek voeren met de klant om erachter te komen wat de wensen en eisen van de klant zijn. Dat noem je een klantgesprek. Voordat je het klantgesprek gaat voeren, bedenk je een aantal vragen die je tijdens het klantgesprek wilt gaan vragen. Je kunt hierbij denken aan vragen als: Voor wie is het meubelstuk bedoeld? Wat moeten de afmetingen zijn? Van welk materiaal moet het meubelstuk zijn? b. Heb je de vragen goed geformuleerd en denk je dat je voldoende vragen hebt bedacht? Voer dan een klantgesprek. Je wilt natuurlijk niet vergeten wat de klant heeft gezegd, dus je maakt tijdens het gesprek aantekeningen. Als de klant weg is schrijf je een korte samenvatting van jullie gesprek. Stap 2: Programma van eisen opstellen Na het klantgesprek heb je een goed beeld van de wensen en eisen van de klant. In stap twee van het ontwerpproces zet je deze eisen voor jezelf op een rijtje. Dit zijn de zogenaamde gebruikerseisen. Daarnaast heb je ook te maken met de technische eisen. Deze eisen hebben met de techniek te maken. Je hebt bijvoorbeeld maar beperkte materialen en gereedschappen beschikbaar in het technieklokaal. Bij de technische eisen ga je uitzoeken wat je kunt maken met de techniek die beschikbaar is in het technieklokaal. Overleg met je docent over wat er wel en niet mogelijk is bij jullie op school. 60

3 a. Verwerk aan de hand van het klantgesprek de wensen en eisen van de klant tot het programma van eisen. Vul hieronder de gebruikerseisen van het meubelstuk in. b. Vul aan de hand van de technische mogelijkheden in het technieklokaal ook de onderstaande technische eisen in. Stap 3: Uitwerkingen bedenken Je weet nu waaraan het meubelstuk moet voldoen. Ook heb je in de eerste stap van het ontwerpproces voorbeelden van bestaande meubels gezien. Inmiddels heb je zelf waarschijnlijk ook al een ideeën. a. In de vorige stap heb je een programma van eisen gemaakt. Bij iedere eis hoort een mogelijke oplossing. Een ideeëntabel is een lijst met manieren om aan de eisen te kunnen voldoen. Vul de onderstaande ideeëntabel in. Bedenk bij iedere eis twee oplossingen. Maak eventueel ook schetsen bij jouw ideeën. b. Kijk met een klasgenoot naar elkaars ideeëntabel. Wees kritisch en stel elkaar vragen. Pas je ideeëntabel eventueel aan. Stap 4: Het ontwerpproces Het ontwerpproces is de beschrijving en tekening van het ontwerp voordat het ontwerp wordt gemaakt. Je beslist bij iedere eis wat de beste oplossing is. In jouw ideeëntabel zoek je de combinatie van ideeën. Houdt altijd het programma van eisen in je achterhoofd. Kom je soms nog op een beter idee? Geen probleem! Schrijf hieronder je ontwerpvoorstel. Maak schetsen en 2D- en 3D-tekeningen van je ontwerpvoorstel. Gebruik hierbij het tekenprogramma dat bij jullie op school wordt gebruikt. Maak ook een lijst met de materialen die je nodig hebt. 61

4 bovenaanzicht vooraanzicht zijaanzicht 62

5 63

6 Stap 5: Presentatie klant Is je ontwerpvoorstel klaar en ben je tevreden? Presenteer het ontwerp dan aan de klant. Laat de klant zien dat dit het beste ontwerp is. Maak eventueel een PowerPointpresentatie. Stap 6: Ontwerp maken Is je voorstel goedgekeurd door de klant? Zo ja, dan kun je nu je het meubelstuk gaan bouwen. Ontwerpers maken bijna altijd een prototype voordat het eindproduct gemaakt wordt. Het prototype wordt getest en eventueel nog aangepast. Maak aan de hand van je ontwerpvoorstel een prototype. Maak tussentijds foto s en verwerk dat achteraf in een presentatie of stappenplan. Overleg hierover met je docent. Stap 7: Testen en evalueren In de laatste stap van het ontwerpproces ga je het prototype testen en evalueren. Kom je er tijdens het evalueren van het prototype achter dat het meubelstuk nog niet voldoet? Stel het programma van eisen dan bij. Daarbij loop je het hele ontwerpproces weer door, alleen nu niet zo uitgebreid. a. Test of het product voldoet aan alle eisen uit het programma van eisen. Vul onderstaande tabel in. b. Je gaat het prototype nu inleveren bij de klant. Je voert daarbij en afrondend gesprek. Vul onderstaande tabel in. Stap 8: Meubelstuk maken Je hebt het ontwerpproces doorlopen. Je hebt een prototype en 2d- en 3d-tekeningen gemaakt. Aan de hand van deze werktekeningen ga je het meubelstuk ook echt maken. Werkvoorbereiding Voordat je gaat beginnen met het meubelstuk maak je een materiaallijst. Met deze materiaallijst verzamel je alle materialen die je nodig hebt uit het magazijn. Kijk voor het invullen van de materiaallijst goed naar de werktekening. Werkvolgorde Maak het meubelstuk volgens de werktekening. Let goed op de maten! Maak een eigen werkvolgorde. Houd je tijdens het maken van het meubelstuk aan de werkvolgorde die je gemaakt hebt. 64

7 Beoordeling Als je het meubelstuk klaar hebt, ga je deze samen met je docent beoordelen. Vul eerst zelf de onderstaande beoordelingstabel in. Laat daarna je docent het meubelstuk beoordelen. Bijlage 1: Opdracht 1.1 Kleurencirkel maken In deze opdracht ga je zelf een kleurencirkel maken. De kleurencirkel bestaat uit drie ringen. In het midden komen de primaire kleuren. In de ring om het midden komen de secundaire kleuren. In de buitenste ring komen de tertiaire kleuren. In de kleurencirkel schrijf je de juiste namen bij de kleurencirkels. 65

8 Bijlage 2: Opdracht 1.2 Kleurverloop Je gaat in deze opdracht vier keer een kleurverloop maken door primaire kleuren te mengen met zwart en wit. Kies vier verschillende kleuren. Twee kleuren meng je met wit. De andere twee kleuren meng je met zwart. Kleurverloop 1 Kleurverloop 2 Kleurverloop 3 Kleurverloop 4 66

9 Bijlage 3: Opdracht 1.3 Kleurcontrasten In deze opdracht zoek je 4 afbeeldingen waarin de verschillende kleurcontrasten te zien zijn. Plak iedere afbeelding op en leg onder de afbeelding uit hoe het kleurcontrast is te zien in de afbeelding. 67

10 Bijlage 4: Opdracht 1.4 Kleursysteem Omschrijf per kleur hoeveel eenheden (bijvoorbeeld een vingerhoedje) je nodig hebt om de kleur te mengen. Maak ook een voorbeeldstaal in het daarvoor bedoelde vakje. Is de tabel klaar? Wissel nu met een ander groepje en maak de kleuren, zoals omschreven in de tabel, volgens hun kleursysteem. Vul eerst de volgende gegevens in: Naam systeem Soort verf (bv gouache van merk x) Eenheid (bv een vingerhoed) Kleur Benodigheden mengen testen Roze Donkerblauw Lichtgroen Paars Oranje Donkergrijs Bruin 68

11 Bijlage 5: Opdracht 2.4 Inrichten woonkamer Je begint met het ontwerpen op papier. Hieronder zie je de plattegrond van de woonkamer. Teken in deze plattegrond de diverse meubelstukken. Let ook op de deur en ramen. Het is niet handig als je deze deur en ramen blokkeert met meubels. 69