Woord vooraf bij de tweede druk 1 1

Inhoud Woord vooraf bij de tweede druk 1 1 i context en begrippen 15 1 Inleiding 1 7 1.1 Geschiedenis 1 7 1.2 Toepassingen en doelgroepen 1 9 1.2.1 Eenvoudig of complex? 1 9 1.2.2 Diversiteit aan toepassingsgebieden 2 1 1.2.3 Cliëntenpopulatie 2 3 1.3 Beperkingen 2 5 2 Theorie en filosofie 2 8 2.1 Theorie 2 8 2.1.1 De samenhang tussen gevoel, gedrag en gedachte 28 2.1.2 De interactie met de situatie en de persoonlijke doelen 32 2.2 Beïnvloeding van het denken 3 3 2.3 Rationeel en irrationeel denken 3 5 2.4 Filosofie 3 7 2.4.1 Epictetus 3 7 2.4.2 Filosofische uitgangspunten 3 8 2.5 Empirische onderbouwing 4 2 2.5.1 Inleiding 4 2 2.5.2 Empirisch onderzoek 4 3 2.5.3 Psychofysiologie 4 5 2.6 Verschillen en overeenkomsten met andere psychotherapieën 4 6 2.7 Specifieke kenmerken 4 9 BSL - ALG_BK_1KZM - 1821_9789031351084 005

6 Rationeel-emotieve therapie 3 Het ABC-model in een notendop 5 3 3.1 Inleiding 5 3 3.2 Het diagnostisch proces 5 4 3.3 Interventies 5 6 3.4 Verandering is niet eenvoudig 5 9 ii de methode 65 4 De therapeutische setting 6 7 4.1 De therapeutische relatie 6 7 4.1.1 Inleiding 6 7 4.1.2 Begrip en vertrouwen 7 0 4.2 De doelstelling van de therapie 7 3 4.3 Omgevingsfactoren 7 6 4.4 RET en eigen stijl 7 8 5 A: Aanleiding of Activerende gebeurtenis 8 1 5.1 Inleiding 8 1 5.2 Van Algemeen naar Specifiek 8 2 5.3 Minder duidelijke A s 8 3 5.4 Wat hoort bij de A? 85 5.4.1 Subjectieve en objectieve werkelijkheid 8 5 5.4.2 Een gedachte als A 8 6 5.4.3 Een gevoel als A 87 5.5 Een of meer A s 88 5.6 Korte of uitgebreide beschrijving van de A 9 0 5.7 Praktische versus emotionele problemen 9 2 6 C: Emoties en gedrag 96 6.1 Inleiding 9 6 6.2 Moeten gevoelens veranderd worden? 9 7 6.3 Adequate en inadequate negatieve gevoelens 9 9 6.4 Emoties benoemen 1 0 1 6.5 Ego-angst en angst voor ongemak 1 0 3 6.6 Overige emoties 1 0 6 7 De AC- of BC-connectie 1 07 7.1 De AC-connectie 1 0 7 7.2 BC-connectie overdragen 1 1 0 7.2.1 Onderwijzen van het ABC-principe 1 1 0 7.2.2 Aandikken van het oorzakelijke verband 1 1 1 7.2.3 Herformuleren in combinatie met uitleg 1 1 1 BSL - ALG_BK_1KZM - 1821_9789031351084 006

Inhoud 7 7.2.4 Andere mogelijke reacties navragen 1 1 3 7.2.5 Omkering van reacties voorhouden 1 1 4 7.2.6 Gevoelens zijn privé-eigendom 1 1 4 8 De praktijk van de A en de C 1 1 9 8.1 Het structureren van de problematiek 1 1 9 8.2 Het specifiëren van de A en de C 1 22 8.2.1 Openingsvraag voor de A en de C 1 22 8.2.2 Vervolg 1 23 8.3 Adders onder het gras 1 27 8.3.1 Indirecte beschrijvingen van A en C 1 2 7 8.3.2 Te veel over de A 1 30 8.3.3 Moeilijkheden met emoties 1 3 3 8.3.4 Moeilijkheden met gedrag 1 4 2 8.3.5 Atypische gevoelens 1 4 3 8.3.6 Mengeling van adequate en inadequate gevoelens 1 44 9 B: de gedachten 1 46 9.1 Inleiding 1 46 9.2 Ontstaan en continueren van irrationele gedachten 1 46 9.3 Gedachtepatronen 1 4 7 9.4 Rationele en irrationele gedachten 1 4 9 9.4.1 De kenmerken 1 4 9 9.4.2 Evaluaties 1 5 0 9.5 Gedachten en het ABC-model 1 5 2 9.5.1 De drie-deling 1 5 2 9.5.2 Elegante en onelegante oplossingen 1 5 3 9.6 Belangrijkste irrationele gedachten 1 5 4 9.7 Moeten irrationele gedachten veranderd worden? 1 55 9.8 Moraal en dogma 1 56 10 De praktijk van de B 1 58 10.1 Openingsvraag voor de B 1 5 8 10.2 Onderscheid tussen rationele en irrationele gedachten 1 59 10.2.1 Doorvragen 1 5 9 10.2.2 Direct inzoomen op de IB s 1 6 4 10.3 Moeilijkheden met gedachten 1 6 5 10.3.1 Informatie geven 1 6 6 BSL - ALG_BK_1KZM - 1821_9789031351084 007

8 Rationeel-emotieve therapie 10.3.2 Psycho-educatie 1 6 9 10.3.3 Afleiden uit de BC-connectie 1 7 0 10.3.4 Irrationaliteit opstoken 1 7 4 10.4 Overmatig denken 1 7 5 10.5 Concreet of abstract 1 7 6 10.6 De twaalf IB s 1 78 11 Tweede-niveau-problemen 1 8 0 11.1 Inleiding 1 8 0 11.2 Structuur van de niveaus: enkele voorbeelden 1 8 1 11.3 Parallelle ABC s 1 8 3 11.4 Van eerste naar tweede niveau 1 8 4 11.5 Technieken om aan een tweede-niveauprobleem te werken 1 85 11.6 De cliënt presenteert brokstukken van niveaus 1 9 0 11.7 Specifieke tweede-niveau-angsten 1 9 4 11.8 Adequate gevoelens op niveau 1 1 9 5 11.9 Nadelen van het werken met meer dan één niveau 1 96 12 D: het uitdagen 1 97 12.1 Wat is uitdagen? 1 9 7 12.2 Het voorbereiden op uitdagen 1 9 8 12.3 Strategieën van cognitief uitdagen 2 0 4 12.4 Verschillende stijlen van cognitief uitdagen 2 0 7 12.4.1 Didactisch uitdagen 2 0 7 12.4.2 Socratisch uitdagen 2 0 8 12.4.3 Uitdagen met behulp van metaforen/verhalen 2 1 0 12.4.4 Uitdagen met behulp van humor 2 1 1 12.4.5 Uitdagen met behulp van zelfonthulling 2 1 4 12.4.6 Uitdagen met behulp van vergelijkingen met andere personen 2 1 5 12.5 Uitdagen van gedrag 2 1 7 12.6 Uitdagen van gevoel 2 2 0 13 De praktijk van het uitdagen 223 13.1 Inleiding 2 2 3 13.2 Uitdagen van het Moeten 2 2 4 13.3 Uitdagen van veroordelingen 2 2 9 13.4 Uitdagen van lage frustratietolerantie 2 3 7 13.5 Uitdagen van ramp-denken 2 4 3 13.6 Uitdagen van overdreven generalisaties 2 4 6 BSL - ALG_BK_1KZM - 1821_9789031351084 008

Inhoud 9 13.7 Moeilijkheden bij het uitdagen 2 4 9 13.7.1 De belangrijkste IB s aanpakken 2 4 9 13.7.2 Alleen irrationaliteit aanpakken 2 5 0 13.7.3 Aanvullingen op cognitieve disputaties 2 5 0 13.7.4 Omgevingsfactoren 2 5 2 13.7.5 Vasthoudendheid 2 5 3 14 E: effectieve nieuwe gedachten 2 5 4 14.1 Inleiding 2 5 4 14.2 Voorzeggen van gedachten 2 5 5 14.2.1 Opstapje voor D 2 5 5 14.2.2 Coping statements 2 5 7 14.3 De adequate driehoek aanspreken 2 5 9 14.4 Zelfcoaching 2 6 0 14.5 Oefenen met anderen dan de therapeut 2 6 1 14.5.1 De verkooptechniek 2 6 1 14.5.2 Het coachen van anderen 2 6 2 14.5.3 Het coachen door anderen 2 6 3 14.6 Rationeel-Emotieve Imaginatie (REI) 2 6 3 15 G: huiswerkopdrachten 2 6 5 15.1 Het belang van huiswerk 2 6 5 15.2 Plaats in het ABC-schema en timing in de sessie 266 15.3 Verschillende soorten huiswerk 2 6 8 15.3.1 Cognitieve oefeningen 2 6 8 15.3.2 Gedragsoefeningen 2 7 0 15.3.3 Gevoelsoefeningen 2 7 4 15.4 Hoe gaan cliënten met huiswerk om? 2 7 8 15.5 Aandachtspunten bij het afspreken van huiswerk 282 16 Het verloop van de therapie 284 16.1 Inleiding 2 8 4 16.2 Het begin 285 16.2.1 De voorbereiding 2 8 5 16.2.2 Het eerste gesprek 2 8 6 16.2.3 De beginfase 2 8 9 16.3 De middenfase 2 9 1 16.4 De eindfase 2 9 3 16.5 Therapie als training 2 9 5 16.6 Aandachtspunten voor de therapeut 2 9 6 BSL - ALG_BK_1KZM - 1821_9789031351084 009

10 Rationeel-emotieve therapie 17 Irrationele gedachten van de therapeut 2 9 8 17.1 Ego-problemen 2 9 8 17.2 LFT-problemen 2 9 9 17.3 Identificatie met de cliënt 3 0 0 17.4 Werken aan IB s 30 1 18 Weergave van drie sessies 3 0 4 Bijlage 1 RET-supervisoren 3 2 6 Bijlage 2 Post-hbo- en postdoctorale RETopleidingen 328 Bijlage 3 Informatie over het Albert Ellis Institute 330 Bijlage 4 Uitdagingsstrategieën en -stijlen 3 3 1 Literatuur 332 De auteur 340 Register 34 1 BSL - ALG_BK_1KZM - 1821_9789031351084 010