Leerlingen in verleiding en in conflict
|
|
- Janne de Graaf
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Leerlingen in verleiding en in conflict Agressiviteit, seksualiteit, middelengebruik en conflicten op school beheersen de media. De vraag hoe hier mee om te gaan, houdt de samenleving en de politiek bezig. Veel jongeren (16%) in het voortgezet onderwijs tussen de twaalf en zeventien jaar hebben last van sociaalemotionele problemen. Dat blijkt uit een onderzoek naar de gezondheid van jongeren dat in 2005 is gehouden op middelbare scholen in Nederland. Het betreft hier emotionele problemen, zoals depressies en psychosomatische klachten, en agressief gedrag, zoals vechten en stelen. Emotionele problemen komen drie keer zo veel voor onder meisjes als onder jongens. Agressief gedrag komt anderhalf keer zo veel voor onder jongens als onder meisjes. Ongeveer 15% van alle jongeren heeft problemen met het aangaan van relaties met leeftijdsgenootjes. Ruim eenderde van de leerlingen heeft het afgelopen jaar gepest of gevochten. Met het toenemen van de leeftijd neemt het vechten onder meisjes toe en worden meer jongeren ondervraagd door de politie. Ook neemt met het stijgen van de leeftijd het gebruik van genotmiddelen toe. In de puberteit ontwikkelen jongeren een eigen identiteit. Vaak gebeurt dit op school, in groepsverband en los van hun ouders. Veel volwassenen verwachten daarbij dat de jongeren in staat zijn leeftijdsgenoten te ondersteunen en dat zij hun mening en ongenoegen eerlijk en op een adequate manier uiten. Maar vaak beschikken jongeren (nog) niet over deze vaardigheden en kunnen ze hun onzekerheid verbergen achter een masker van bravoure. Levensvaardigheden helpt Levensvaardigheden is een lesprogramma voor het bevorderen van een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling bij jongeren in het middelbaar onderwijs. Het is bedoeld om de ontwikkeling van sociale en emotionele vaardigheden te stimuleren, gevoelens van spanning in moeilijke situaties te verminderen, een positieve manier van denken aan te leren, gevoel van eigenwaarde te vergroten evenals het vermogen om conflictsituaties beter te hanteren. Levensvaardigheden is bedoeld voor jongeren van alle schooltypen van het middelbaar onderwijs (VMBO, HAVO, VWO) in de leeftijd van dertien tot zeventien jaar. Het programma wordt doorgaans gegeven in de tweede en derde of in de derde en vierde klas. Levensvaardigheden bestaat al een poosje: het is ontwikkeld bij de GGD Rotterdam door René Diekstra en Carolien Gravesteijn. Sinds 1996 wordt het programma aangeboden aan het onderwijs. Sindsdien werken tal van scholen met de methode.
3 Opbouw van de methode Levensvaardigheden bestaat uit zeventien basislessen, voor de tweede of derde klas, en negen modulelessen voor het leerjaar daarop. De lessen duren vijftig minuten en worden gegeven door docenten van de school. Ik vind het goed dat je leert dat je naar elkaar moet luisteren en hoe je moet reageren op (negatieve) dingen Ik vind de rollenspelen die je samen voor klas moet doen leerzaam; zo leer je dat je je niet hoeft te schamen en word je zelfverzekerder Basislessen: In de eerste vier basislessen leren leerlingen hun gedachten en gevoelens te benoemen en te herkennen om vervolgens beter te kunnen handelen. Ook leren ze conflictsituaties als zodanig te herkennen en daar beter mee om te gaan. In de volgende dertien lessen passen de leerlingen deze vaardigheden toe in situaties, waarin jongeren doorgaans een conflict ervaren. In deze lessen proberen de leerlingen ook nieuw gedrag uit, om hun mogelijkheden van gedrag uit te breiden. De onderwerpen van deze lessen zijn: Conflicten met ouders, medeleerlingen en docenten Roddelen en (cyber)pesten Genotmiddelen en gokken Vriendschap, relaties en seksualiteit Minderwaardigheidsgevoelens en weerbaarheid Normen en waarden Modules: Als vervolg op de basislessen zijn drie modules ontwikkeld om extra aandacht te geven aan bepaalde onderwerpen. Elke module bestaat uit drie lessen. De modules gaan over de volgende onderwerpen: Module 1: Omgaan met (ernstige) emotionele problemen (angsten, depressies, suïcidaliteit) Leerlingen leren wat emotionele problemen zijn. Ze leren zo goed mogelijk te reageren op deze emoties, er hulp voor te zoeken of elkaar te helpen. Module 2: Omgaan met agressie Leerlingen leren op een effectieve manier om te gaan met agressie en moreel verantwoord op te komen voor zichzelf. Module 3: Jezelf presenteren Leerlingen leren zichzelf op een goede en correcte manier te presenteren en gebruik te maken van feedback, bijvoorbeeld in een sollicitatiegesprek of bij een voordracht in de klas.
4 Didactische werkvormen Om sociaal-emotionele vaardigheden aan te leren, wordt er geoefend met een variëteit aan werkvormen, zoals discussies, rollenspelen en schriftelijke oefeningen. Elke les begint met een opstartoefening, een energizer en eindigt met een gedragsafspraak. Het programma wordt ondersteund door film op DVD of video. In Levensvaardigheden gaat het om: Problemen oplossen Omgaan met stress Relationele vaardigheden Besluiten nemen Vergroten van zelfbewustzijn Kritisch denken Inleven in anderen Maatschappelijk en moreel bewustzijn Het nemen van eigen verantwoordelijkheid Omgaan met feedback Stellen van grenzen. Ik heb geleerd meer voor mijzelf op te komen en eerder nee te zeggen tegen drugs Je leert de leerlingen op een andere manier kennen. Daarnaast worden actuele conflictsituaties direct bespreekbaar. De leerlingen hebben meer begrip gekregen voor andere mensen en voor andere meningen. Ze begrijpen beter dat mensen op verschillende manieren kunnen reageren.
5 Docententraining Voordat docenten Levensvaardigheden onderwijzen, nemen ze deel aan een docententraining. In deze training leren ze over de uitgangspunten van Levensvaardigheden en oefenen ze in het geven van het lesprogramma. Waarop is de methode gebaseerd? Levensvaardigheden is gebaseerd op de uitgangspunten van Rationeel Emotieve Therapie (RET). RET gaat ervan uit dat denken (en wat je tegen jezelf zegt) van invloed is op je gevoelens en gedrag. Het zijn de gedachten die je hebt over een gebeurtenis die bepalen hoe jij je voelt en gedraagt. Resultaten tot nu toe In Rotterdam gebruikt meer dan de helft van de middelbare scholen Levensvaardigheden. Onder docenten en leerlingen van deze scholen is gevraagd naar hun ervaringen met Levensvaardigheden. Leerlingen geven aan zich op belangrijke punten sociaal en emotioneel vaardiger en veiliger te zijn gaan voelen. Zo ervaren zij meer controle over hun gedrag in conflictsituaties. Ook docenten zijn enthousiast. Zij geven onder andere aan een verbetering te ervaren in hun relatie met de leerlingen. Door de lessen kan ik beter omgaan met boze leraren, ik blijf nu rustiger Lijkt Levensvaardigheden iets voor uw school? U heeft NU de gelegenheid om op voordelige wijze één docent per locatie de Het zijn gezellige lessen en je leert je klasgenoten wat beter kennen training Levensvaardigheden te laten volgen en het lesmateriaal voor één klas voordelig aan te schaffen. Doe mee met het landelijk project Levensvaardigheden (en kijk op de volgende bladzijde)!
6 Het onderzoek Waarom project Levensvaardigheden? De eerste resultaten uit het Rotterdamse onderzoek naar de basislessen van Levensvaardigheden zijn veelbelovend: de ervaringen van docenten en leerlingen die Levensvaardigheden in Rotterdam gebruiken zijn heel positief. In dit grootschalige project Levensvaardigheden gaan we bekijken of het totale lesprogramma Levensvaardigheden de sociale en emotionele vaardigheden en de psychische gezondheid van jongeren verbetert, ook op de langere termijn. We zullen de sociale en emotionele vaardigheden van leerlingen die les hebben gekregen uit het lesprogramma Levensvaardigheden, vergelijken met leerlingen die geen les hebben gehad uit een methode voor sociale en emotionele vaardigheden. Wij kunnen de effectiviteit van Levensvaardigheden alleen onderzoeken, als er docenten zijn die met een klas mee willen doen aan het onderzoek. Hoe verloopt het onderzoek? De 66 schoollocaties die meedoen aan het onderzoek zullen wij verdelen in twee groepen van 33. Dat doen wij door middel van loten. De ene groep, de zogenoemde Levensvaardigheden -groep, zal Levensvaardigheden gaan geven. De andere groep, de zogenoemde Alleen-toetsen - groep, zal geen lessen Levensvaardigheden geven. De docenten van beide groepen zullen vragenlijsten afnemen bij hun leerlingen, die gaan over hun sociaal emotionele vaardigheden en psychische gezondheid. Docenten van de Levensvaardighedengroep geven de zeventien basislessen in schooljaar aan één klas. In het schooljaar daarna geven zij aan dezelfde groep leerlingen, die dan één leerjaar verder is, de negen modulelessen. Deze docenten nemen bij hun leerlingen in totaal vier vragenlijsten af: in beide schooljaren één keer voor en één keer na de lessen Levensvaardigheden. De docenten krijgen gratis een training voor het geven van de basislessen en de modulelessen. Ook ontvangen ze het lesmateriaal gratis. De docenten van de Alleentoetsengroep geven tijdens het onderzoek geen les in Levensvaardigheden. Zij nemen in schooljaar wel twee vragenlijsten af bij de leerlingen van één klas. In schooljaar nemen ze bij dezelfde leerlingen, die dan in een hoger leerjaar zitten, eveneens twee vragenlijsten af. Docenten vullen ook zelf een korte vragenlijst in over de psychische gezondheid van leerlingen. Welke docenten? Alle docenten van alle onderwijsniveaus voor voortgezet onderwijs kunnen meedoen aan het project Levensvaardigheden. Het maakt dus niet uit welk vak zij geven. VMBO-docenten kunnen meedoen met een derde klas in In schooljaar doen zij dan mee met dezelfde klas die dan in het vierde leerjaar zit. HAVO-, VWO-docenten alsook docenten van atheneum of gymnasium kunnen meedoen met een tweede klas in In schooljaar doen zij mee met dezelfde klas die dan in het derde leerjaar zit. Per schoollocatie kan één docent meedoen met het project. Een school kan meedoen met meerdere locaties. Eén docent Hoewel per schoollocatie uiteindelijk één docent aan het onderzoek mee zal doen, zullen we van de locaties die in de Levensvaardighedengroep vallen, twee docenten uitnodigen voor een intakegesprek. Op basis van deze gesprekken zal in overleg met hen worden bepaald wie van hen zal meedoen met het onderzoek. Op de andere docent zullen we geen beroep meer op doen.
7 Verloop project Levensvaardigheden De Levensvaardighedengroep De Alleentoetsengroep De schoollocatie krijgt bericht over de groep waarin zij meedoet aan het onderzoek: de Levensvaardighedengroep of de Alleentoetsengroep. December 2007 of januari 2008 De schoollocatie krijgt bericht over de groep waarin zij meedoet aan het onderzoek: de Levensvaardighedengroep of de Alleentoetsengroep. In overleg met René Diekstra en de twee docenten wordt afgesproken welke docent zal meedoen aan het onderzoek en Levensvaardigheden zal geven en welke docent niet meedoet Januari - april De docent volgt gratis de basistraining Levensvaardigheden Mei 2008 of september De docent geeft de zeventien basislessen Levensvaardigheden. Ook nemen zij twee keer de vragenlijst af en vullen zelf een vragenlijst in. Schooljaar De docent neemt twee keer een vragenlijst af en vult zelf ook een vragenlijst in. De docent geeft de negen modulelessen en neemt twee keer een vragenlijst af. Ook vult hij of zij zelf een vragenlijst in. Schooljaar De docent neemt twee keer een vragenlijst af en vult zelf ook een vragenlijst in. Waarom meedoen aan project Levensvaardigheden? U krijgt de gelegenheid om ervaring op te doen met Levensvaardigheden. Als uw locatie in de Levensvaardighedengroep komt, dan wordt de docent gratis getraind in Levensvaardigheden (à 1600,-) en krijgt hij het leerlingmateriaal voor één klas gratis (à 125,-). Als uw locatie in de Alleentoetsengroep terecht komt, dan kunt u er op rekenen dat u na het onderzoek één docent onder zo gunstig mogelijke omstandigheden de training kunt laten volgen. U vindt het belangrijk om in het voortgezet onderwijs aandacht te besteden aan sociaal emotionele vaardigheden. Want u bent van mening dat naast cognitieve vaardigheden, ook sociaal-emotionele vaardigheden van belang zijn om je te kunnen ontwikkelen tot een gezond en gelukkig mens. U vindt het belangrijk dat lesmethoden op effectiviteit worden onderzocht en wilt daaraan een bijdrage leveren. Hoe kunt u meedoen aan het project Levensvaardigheden? Als u mee wilt doen aan het project Levensvaardigheden, dan vult u een inschrijfformulier in en stuurt dat op naar het NIGZ. U schrijft zich dan in als schoollocatie. Als uw school meerdere locaties heeft, dan kunnen meerdere locaties meedoen aan het onderzoek. U kunt zich op twee manieren inschrijven: Per post: U vult bijgevoegd papieren inschrijfformulier in, en stuurt het in de retourenveloppe zonder postzegel terug naar het NIGZ. Per telefoon/ U laat Mirande Dawson van het NIGZ per of per telefoon weten dat u zich wilt aanmelden voor dit project. Zij mailt u dan een elektronisch inschrijfformulier. U kunt dat dan invullen en terugmailen. Mirande is te bereiken op telefoonnummer (0348) en via het adres mdawson@nigz.nl Wilt u eerst nog meer informatie? Heeft u vragen of wilt u algemene informatie? Neem dan contact op met uw plaatselijke GGD of met Mirande Dawson op telefoonnummer (0348)
8 Het project Levensvaardigheden is een samenwerkingsproject van drie instituten: De medewerkers die hierbij betrokken zijn, zijn: van TNO: Paul Kocken en Nicole van Kesteren, van de Haagse Hogeschool: René Diekstra en Carolien Gravesteijn, van het NIGZ: Mirande Dawson en Kathelijne de Groot.
Mentale Weerbaarheid activiteiten voor het voortgezet onderwijs
Mentale Weerbaarheid activiteiten voor het voortgezet onderwijs De school is voor jongeren een belangrijke plek voor het aanleren van sociaal-emotionele vaardigheden. Jongeren die sociaal en emotioneel
Nadere informatieEen Positief. leer en leefklimaat. op uw school
Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich
Nadere informatieHet gymnasium: iets voor jou?
Het gymnasium: iets voor jou? Stel jezelf eens de vraag... Ben ik nieuwsgierig? Heb ik een brede belangstelling? Hou ik van onderzoeken? Ben ik gek op cultuur? Houd ik van nieuwe dingen leren? Ben ik kritisch?
Nadere informatieCursusgids 2016 Den Helder & Schagen
MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen
Nadere informatieEffectmeting onder leerlingen en leraren 2014-2015
Effectmeting onder leerlingen en leraren 2014-2015 Gegevens meting leraren Respons : 45 leraren, 21 mannen & 24 vrouwen Scholen : Blariacum College (Venlo) Summa College (Eindhoven) Vakcollege Tilburg
Nadere informatieSTA STERK TRAINING 1. sta sterk training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
STA STERK TRAINING 1 sta sterk training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER STA STERK TRAINING 3 De sta sterk training achtergrond sta sterk Training
Nadere informatieEnkele gegevens evens over jezelf en de school:
VEILIGHEID VRAGENLIJST LEERLINGEN Een belangrijke taak voor de school is te zorgen dat leerlingen zich prettig en veilig voelen. Dat lukt niet altijd. Bijvoorbeeld, omdat er soms wordt gediscrimineerd
Nadere informatieWeerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid
Weerbaarheidstraining voor iedereen Weerbaar met Accres Accres.nl/weerbaarheid Stevig in je schoenen leren staan Weerbaarheidstraining voor iedereen! Overtuigend nee durven zeggen Weerbaar zijn betekent:
Nadere informatieVaktherapie en groepstrainingen bij De Hoenderloo Groep
Vaktherapie en groepstrainingen bij De Hoenderloo Groep Therapie en training, iets voor jou? Als je bij De Hoenderloo Groep komt wonen, heb je vaak al veel meegemaakt in je leven. Het valt niet altijd
Nadere informatieLEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN
LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN GGD Kennemerland geeft diverse bijeenkomsten voor ouders. Over opvoeding, gezondheid en gedrag bij kinderen. Deze bijeenkomsten kunnen als school, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf
Nadere informatieProgramma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf
Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf
Nadere informatieDoelstellingen van PAD
Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen
Nadere informatieGIDS VOOR OUDERS. Zippy s Vrienden. Sociaal-emotioneel leren
GIDS VOOR OUDERS Zippy s Vrienden Sociaal-emotioneel leren PARTNERSHIP FOR Good mental health for children - for life www.zippysvrienden.nl Op onze website vindt u uitgebreide informatie over het Zippy
Nadere informatieFAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training
Nadere informatieWeerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd
Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?
Nadere informatieAdvies en steun voor uw kind en uzelf
Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft
Nadere informatieLessenserie over Taal & Respect. Klas 1 - VMBO
Lessenserie over Taal & Respect Klas 1 - VMBO Hallo, In deze lessenserie ga je samen met je klasgenoten en je docent nadenken over de effecten van grof taalgebruik en het respectvol omgaan met de ander.
Nadere informatieLEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN
LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN GGD Kennemerland geeft diverse bijeenkomsten voor ouders. Over opvoeding, gezondheid en gedrag bij kinderen. Deze bijeenkomsten kunnen als school, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf
Nadere informatieDurft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen??
1 Durft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen?? Kinderen opvoeden, adviseren en ondersteunen is een hele taak dat veel ouders best lastig vinden. Als ouder wil je je kind beschermen en
Nadere informatieStress & Burn Out. ubeon Academy
Stress & Burn Out ubeon Academy Programma Stress & Burn Out, twee thema s die tot voor kort taboe waren in vele werkomgevingen, vragen vandaag de dag extra aandacht. Naast opleidingen gericht op individuele
Nadere informatieTHERAPIE. Samen werken aan jouw toekomst. Introductiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers
THERAPIE Samen werken aan jouw toekomst Introductiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers Soms gebeurt er iets naars. Je wilt er wel over praten, maar je weet niet met wie. Of misschien kun je er niet
Nadere informatieUit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering
Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2009 pavo 0202 Inleiding Als u last heeft van een burn-out door stress op het werk kunt u de therapiegroep werkstresshantering
Nadere informatieSterk Weerbaarheidstraining
Een cursus van Doras, Blijfgroep en Combiwel Sterk Weerbaarheidstraining Voor iedereen in Amsterdam-Noord. Dus ook voor u! Sterk Weerbaarheidstraining Doras Algemeen Maatschappelijk Werk, Blijfgroep Amsterdam
Nadere informatieOndersteuningscarrousel Lorentz Lyceum
Ondersteuningscarrousel Lorentz Lyceum Periode van oktober - november Aan wie Wat Wie Wanneer Aantal Executieve vaardigheden (vooral planning) Jan Menger (en collega) Maandag en/of donderdag 6 de uur 6
Nadere informatieDialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen
Dialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen Dialectische Gedrags Therapie 2 1. Voor wie? Deze brochure geeft informatie over Dialectische Gedragstherapie (DGT).
Nadere informatieOntwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling
Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik
Nadere informatieOuderbijeenkomst Week van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid
Nadere informatieABC - Ambulant Behandelcentrum
ABC - Ambulant Behandelcentrum Als het thuis en/of op school dreigt vast te lopen Informatie voor verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Vergroten van sociale competenties. Vergroten zelfbeeld/zelfvertrouwen.
Nadere informatieSamen zijn we SBO Horizon. Hoe we omgaan met elkaar op school
Samen zijn we SBO Horizon Hoe we omgaan met elkaar op school 2 3 Fijn dat u dit leest. In dit boekje vertellen we hoe we met elkaar omgaan op SBO Horizon. Samen zijn we SBO Horizon Bij ons op school hebben
Nadere informatieMentale Kracht. De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie
Mentale Kracht De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie Mentale Kracht De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie Veel organisaties kiezen ervoor om, als
Nadere informatieOverzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie
Overzicht Groepsaanbod Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Waarom een groep of cursus? Waarom in een groep? Het kan zijn dat je het zelf prettiger vindt
Nadere informatieVMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO
Page of 7 Enquête voortgezet onderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas
Nadere informatieAanbod weerbaarheidstrainingen Gemeente De Ronde Venen schooljaar Sta sterk voor het jonge kind, intensief
1 Sta sterk voor het jonge kind, intensief De Sta Sterk Training voor het jonge kind is gericht op het vergroten van sociale en weerbare vaardigheden en het omgaan met emoties. Sociale vaardigheid en assertief
Nadere informatieWiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje
Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken
Nadere informatieNiet meer door het lint
GGzE centrum volwassenenpsychiatrie en de forensische poli De omslag Niet meer door het lint Behandelprogramma voor mannen om agressief gedrag te leren beheersen Informatie voor cliënten >> 1 Niet meer
Nadere informatieHet PENTA college in Hoogvliet is sinds augustus 2014 een gecertificeerde BUSINESS SCHOOL voor mavo en havo-top.
Het PENTA college in Hoogvliet is sinds augustus 2014 een gecertificeerde BUSINESS SCHOOL voor mavo en havo-top. Heb je een mavo- of mavo/havo-advies en wil je het beste uit jezelf halen? Kom dan eens
Nadere informatie2 Training of therapie/hulpverlening?
Bewustwording wordt de sleutel voor veranderen Peter is een zeer opvallende leerling die voortdurend conflicten heeft met medeleerlingen en de schoolleiding. Bij een leerlingbespreking wordt opgemerkt
Nadere informatieGemaakt door: Kelly.
De kanjertraining. Gemaakt door: Kelly. Inhoud. Inhoud. 1 Inleiding. 2 Wat is de Kanjertraining? 3 Hoe en wanneer is de Kanjertraining ontstaan? 4 Wanneer ga je naar de Kanjertraining? 6 Welke stappen
Nadere informatieEvaluatieverslag mindfulnesstraining
marijke markus spaarnestraat 37 2314 tm leiden Evaluatieverslag mindfulnesstraining 06 29288479 marijke.markus@freeler.nl www.inzichtinzicht.nl kvk 28109401 btw NL 079.44.295.B01 postbank 4898261 14 oktober
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit
Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieWelkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer
Welkom bij Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom in de Puberteit Pubers ondergaan veel veranderingen Vrienden School Lichamelijk Seksualiteit Hersenen Pubers vragen
Nadere informatieProduct en prijzen schooljaar 2015-2016
Product en prijzen schooljaar 2015-2016 1 * Dit betreft de kosten per leerling. Er worden ook kosten per school en per docent in rekening gebracht. Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Maak kennis met Social
Nadere informatieG I D S V O O R O U D E R S. Zippy s. Vrienden
G I D S V O O R O U D E R S Zippy s Vrienden Gezond zijn We besteden veel aandacht aan de lichamelijke gezondheid van onze kinderen. We zorgen dat ze goed eten, we kleden ze in de winter warm aan en laten
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 9: voor de opleider (1) Reageren op discriminatie
Werkvorm 9: voor de opleider (1) Hoe kun je reageren op discriminatie op school? Iedereen in het onderwijs krijgt er vroeg of laat mee te maken: vooroordelen en discriminatie. Het is zaak om hier goed
Nadere informatieCollectief aanbod Jeugd Houten
Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining
Nadere informatieAls er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden
Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden DAGBEHANDELING: DRIE DAGEN PER WEEK, TWAALF WEKEN LANG Onderdeel van Arkin De intensieve behandeling tijdens de Dagbehandeling helpt om uw verslaving
Nadere informatieAssertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?
1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op
Nadere informatieMet therapie werken aan je problemen Sterker in de samenleving.
Met therapie werken aan je problemen Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Ik kreeg één keer per week therapie om beter in mijn vel te zitten. Ik leerde om te gaan met vervelende gebeurtenissen
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieAanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00
Aanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00 1. Morele dilemma discussie methode 50 minuten Maximale groepsgrootte: 15 leerlingen Benodigdheden: klaslokaal of andere ruimte, stoelen in kring, ruimte in
Nadere informatieEen Positieve Klas resultaten Duhamel College Den Bosch
Een Positieve Klas resultaten Duhamel College Den Bosch Mentoren van Duhamel College Den Bosch (vmbo) hebben het programma Een Positieve Klas in het schooljaar 2011-2012 uitgevoerd met eerste en tweede
Nadere informatieBeleid Kanjertraining
Beleid Kanjertraining Inleiding Op de Gertrudisschool werken we sinds januari 2012 met de kanjertraining. Voor u ligt het beleidsstuk Kanjertraining. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school
Nadere informatieWelkom op de ouderavond!
Welkom op de ouderavond! ROTS & WATER Heiloo, 20 januari 2016 Mary van Doorn Rots en Water trainer HVO-leerkracht obs Meander Programma Rots & Water 20.10 20.30 Opening: Wie ben ik? Wat doe ik? 20.10 20.30
Nadere informatieBeleid Kanjertraining op De Meeander
Beleid Kanjertraining op De Meeander Voor u ligt het beleidsstuk Kanjertraining. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we voor staan. Kanjertraining is meer dan een lesmethode.
Nadere informatieInformatie voor deelnemers aan het onderzoek naar een zelfhulpcursus voor uw veerkracht en welbevinden
Informatie voor deelnemers aan het onderzoek naar een zelfhulpcursus voor uw veerkracht en welbevinden Bent u gemotiveerd om het plezier in uw leven en uw persoonlijke ontwikkeling een impuls te geven?
Nadere informatieSTEVIGE STAP TRAINING 1. stevige stap training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
STEVIGE STAP TRAINING 1 stevige stap training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER STEVIGE STAP TRAINING 3 INFORMATIE BROCHURE STEVIGE STAP TRAINING
Nadere informatieBrief voor ouder over thema 1
Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te
Nadere informatieMAAK WERK VAN JOUW TALENT
MAAK WERK VAN JOUW TALENT Schatgraven heeft altijd iets spannends. Zeker als je weet dat je iets gaat vinden. Wat komt er tevoorschijn? De komende jaren ga jij schatgraven. Als het kan op onze school.
Nadere informatieLIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden
LIEVERWIJS kindercoaching & training kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling Een rups kan altijd nog een vlinder worden Kindercoaching Van Rups naar Vlinder Voor kinderen in de
Nadere informatieLevensvaardigheden is bedoeld voor leerlingen van 14 tot en met 17 jaar in alle typen voortgezet onderwijs.
Interventie Levensvaardigheden Samenvatting Doel Levensvaardigheden wil de ontwikkeling van sociale en emotionele vaardigheden van adolescenten stimuleren, om gevoelens van spanning in moeilijke situaties
Nadere informatieMenukaart Gezonde School Basis- en Voortgezet Onderwijs: Mediawijsheid
Menukaart Gezonde School Basis- en Voortgezet Onderwijs: Mediawijsheid Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema s, is het belangrijk om aan de volgende 4 niveaus aandacht
Nadere informatieinformatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova)
informatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova) Faalangstreductie training (frt) Wat is faalangst? Het zal je maar gebeuren..
Nadere informatie!"!"#$!"$!"!" &# "$$$#"!"#' $$!"%$$"$! $!"!" (3,/"!4 "5 67, -86 ), 5(9 :::)6 ), KvK-nr 32152343 !5(3,"!6(9;<";, ;(!(99==9>(3,? (9; 5+;"<";, ;(;> @( (?
0!!"!"#$!"$!"!" $$!"%$$"$! $!"!" &# "$$$#"!"#' ()* +,-./012 (3,/"!4 "5 67, -86 ), 5(9 :::)6 ),!5(3,"!6(9;
Nadere informatieOnderzoek naar een zelfhulpcursus voor het vergroten van zelfcompassie en welbevinden. Informatie voor deelnemers
Onderzoek naar een zelfhulpcursus voor het vergroten van zelfcompassie en welbevinden Informatie voor deelnemers Geachte heer, mevrouw, Enschede, september 2015 Wij vragen u vriendelijk om mee te doen
Nadere informatieKIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 3. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader
em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 1 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Geschikt voor praktijkonderwijs Basis - Kader Seksualiteit INLEIDING Aan het begin van het voortgezet onderwijs verandert er
Nadere informatieHet kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.
Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg
Nadere informatieOpen Dag Ook dit jaar organiseren wij een Open Dag. Ouders die op zoek zijn naar een basisschool voor hun kind, kunnen deze ochtend een kijkje komen
Nieuwsbrief Projectweken Februari 2016 IN DIT NUMMER: Projectweken 1 Het jaar van het boek 1 Open dag 16 maart 2 Sportservice fit-week 3 GGD Flits 3 Op dinsdag 8 maart starten wij weer met ons jaarlijkse
Nadere informatieMindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining
Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie. Deze mindfulnesstraining wordt op de afdeling
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,
Nadere informatieDenk jij dat je. vastloopt tijdens. je studie?
Denk jij dat je vastloopt tijdens je studie? Soms loopt het leven niet zoals jij zou willen. Misschien ben je somber, twijfel je erover wie je bent, loopt het niet zo met contacten of worstel je met je
Nadere informatie2016 VOORTGEZET ONDERWIJS/MBO
2016 VOORTGEZET ONDERWIJS/MBO 2017 INTERACTIEF & EDUCATIEF THEATER INTERACTIEF & EDUCATIEF THEATER VOOR, HUN EN DOCENTEN PLAYBACK MAAKT AL TIEN JAAR HERKENBAAR, INTERACTIEF EN EDUCATIEF THEATER VOOR, HUN
Nadere informatieProject Alcohol 2014
Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier
Nadere informatieKrachtig ouderschap. Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden
Krachtig ouderschap Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden Even voorstellen Lieneke Jooren Onderzoeker Achtergrond in gezinspedagogiek Hogeschool
Nadere informatieIn de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!
In de les praten over relaties en seksualiteit Hoe maak je het makkelijk en leuk! Hoe kunt u leerlingen ondersteunen en leert u hen verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit?
Nadere informatieTraining met persolog profielen
Training met persolog profielen Verkrijg de beste resultaten op het werk en in uw dagelijks leven Ontdek een praktische manier om uw persoonlijkheid te ontwikkelen: U leert verschillende gedragstendensen
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieUitnodiging workshop dag vrijwilligers 21 oktober 15:30 uur 20:30 uur
Uitnodiging workshop dag vrijwilligers 21 oktober 15:30 uur 20:30 uur Beste vrijwilliger, In navolging van de succesvolle workshop dagen van voorgaande keren, organiseert het Vrijwilligers College op 21
Nadere informatieAlvast bedankt voor het invullen!
Deze vragenlijst gaat over jongeren die steun of hulp geven aan een familielid. Wij zijn erg benieuwd hoeveel jongeren er binnen onze school steun of hulp geven en hoe zij dit ervaren. De vragenlijst is
Nadere informatieBrief voor ouder over thema 1
Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te
Nadere informatieCOMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen
COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij
Nadere informatieStaat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst!
Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! KLINISCHE BEHANDELING: ALS U DE CONTROLE OVER UW LEVEN TERUG WILT Onderdeel van Arkin Stoppen met alcohol of drugs en uw manier
Nadere informatieEindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011
Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie
Nadere informatieDe Kanjertraining Wat moet je weten over de kanjertraining? Doelen Aanpak
De Kanjertraining Wat moet je weten over de kanjertraining? Kanjertraining is bedoeld voor kinderen en jongeren van 4 tot 16 jaar die problemen hebben in de omgang met anderen en voor hun klasgenoten en/of
Nadere informatieSeksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)
Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal
Nadere informatieCreatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus
Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders
Nadere informatieDe manus branding stichting
De manus branding stichting ontwikkelt programma s, die door lessen relationele en musische vorming sociale vaardigheden aanleren, waardoor jongeren beter in staat zijn op een, zowel voor hen zelf als
Nadere informatieUMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker
UMC St Radboud Mindfulness voor vrouwen met borstkanker Patiënteninformatie De diagnose borstkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op, niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten.
Nadere informatieOpleiding Docent Weerbaarheid
Over MOVISIE MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, sociale
Nadere informatieE-LEARNING. Beroepsoriëntatie 2014/2015. HEART4HAPPINESS Eva Hendrix s1081296
E-LEARNING Beroepsoriëntatie / HEARTHAPPINESS Eva Hendrix s896 Voorwoord De zoektocht naar geluk is zo oud als de mensheid zelf en heeft in de loop van de geschiedenis verschillende vormen aangenomen.
Nadere informatieWeerbare kinderen. Bouwsteen 1. Overzicht bijeenkomst. Belang van emotionele weerbaarheid. Een weerbaar kind... Bouwstenen
Weerbare kinderen Triple P lezingen serie Bijeenkomst 3 Overzicht bijeenkomst Een weerbaar kind: hoe ziet dat er uit? Belang van weerbaarheid 6 bouwstenen voor weerbaarheid Wat kunnen ouders doen Om te
Nadere informatieProduct en prijzen schooljaar 2015-2016
Product en prijzen schooljaar 2015-2016 1 * Dit betreft de kosten per leerling. Er worden ook kosten per school en per docent in rekening gebracht. Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Opbouw en inhoud mentorpakket...3
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod
Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod U bent niet de enige Een op de tien Nederlanders heeft te maken met een persoonlijkheidsstoornis of heeft trekken hiervan. De Riagg Maastricht is gespecialiseerd
Nadere informatieLeerstraf TACt Individueel. Informatie voor jongeren
Leerstraf TACt Individueel Informatie voor jongeren Je gaat de leerstraf TACt Individueel volgen. Deze brochure legt uit wat de leerstraf is en wat we van jou verwachten. Inhoud 4 > Wat lees je in deze
Nadere informatieDe volgende vragen gaan over jouw gevoel van veiligheid op school.
Bureau Brekelmans heeft deze vragenlijst met zorg samengesteld. We zien dat de vragenlijst haar weg weet te vinden naar scholen die actief zoeken naar mogelijkheden om leerlingen te betrekken bij de veiligheid
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieCynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen
Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen De doelstelling van Sociaal Weerbaar is het versterken van de sociale weerbaarheid van kinderen, binnenschools binnenschools maar ook buiten de school. Weerbaarheid
Nadere informatieProtocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid.
Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Een onderwijsprotocol tegen pesten houdt in dat door samenwerking het probleem van het pestgedrag bij kinderen wordt aangepakt. Hiermee willen
Nadere informatieLeerlingtevredenheid leerjaar 3
Leerlingtevredenheid leerjaar 3 Opgevraagd: 9 mei 2019 Dit rapport biedt u een overzicht van de voornaamste filterresultaten van Leerlingtevredenheid leerjaar 3. Dit gebeurt zowel op basis van domeinen
Nadere informatieDit PESTPROTOCOL heeft als doel:
Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen
Nadere informatie