Ons koopgedrag wordt beïnvloed, of toch niet? Een onderzoek naar subliminale reclame en de invloed hiervan op het koopgedrag.

Ons koopgedrag wordt beïnvloed, of toch niet? Een onderzoek naar subliminale reclame en de invloed hiervan op het koopgedrag.

Ons koopgedrag wordt beïnvloed, of toch niet? Een onderzoek naar subliminale reclame en de invloed hiervan op het koopgedrag. Naam: Kübra Aydin Studentnummer: 0893557 Klas: COV1F Begeleider: K. Klaassen Opleiding: Communicatie Instituut: Communicatie, Media en Informatietechnologie Hogeschool Rotterdam 23-05-2015 2

Voorwoord Tijdens de cursus Scriptie jaar 1 hebben wij de opdracht gekregen om een scriptie te schrijven in het kader van communicatietechnieken in periode 4. Het onderwerp van mijn scriptie gaat over subliminale reclame en de invloed hiervan op de Nederlandse consument. Al een aantal jaren ben ik gefascineerd over het feit dat professors en deskundigen roepen dat onze keuzes worden beïnvloed door reclames. De mens is zich hier echter niet bewust van. Een consument denkt dat hij zelfstandig een keuze heeft gemaakt terwijl een subliminale boodschap hier de oorzaak van is. Is de mens echt zo makkelijk te beïnvloeden of is dit een fabel wat te veel aandacht krijgt? Dit wil ik maar al te graag onderzoeken. Ik wil hierbij mevrouw Klaassen hartelijk bedanken voor al haar hulp en begeleiding tijdens het schrijven van deze scriptie. 3

Inhoudsopgave Inleiding 5 1 Subliminale reclame.6 2 Koopgedrag 7 2.1. De Nederlandse consument.8 2.2 Het huidige koopgedrag van de Nederlandse consument...9 3 Manieren om het koopgedag te beïnvloeden..10 4 Subliminale reclame en de invloed hiervan op het koopgedrag...11 4.1 Positieve invloed...11 4.2 Negatieve invloed....11 5 Bewust worden van subliminale reclame.12 5.1 Heeft subliminale reclame invloed op het koopgedrag als de consument zich hiervan bewust is...12 Conclusie...13 Reflectie.14 Literatuurlijst...16 4

Inleiding Is de mens echt zo makkelijk te beïnvloeden door subliminale reclame of is dit een fabel? Het onderzoek van James Vicery liet zien dat subliminale reclame weldegelijk invloed heeft op de mens. Zijn onderzoek ging over mensen die in een bioscoopzaal tussen de film door een beeld van Coca-Cola te zien kregen. Dit beeld duurde echter milliseconden. Na de eerste pauze hadden deze mensen opeens veel trek in Coca-Cola. Later bleek dat dit onderzoek verzonnen was, maar velen bleven met de vraag of subliminale reclame invloed kon hebben op de mens. Er is nog altijd vele belangstelling rondom deze vraag. Zo kwam voormalig president Bush met een campagne waarin het woord rats verborgen zat. Dat woordje werd negatief geassocieerd met de tegenpartij en mensen stemden massaal op George Bush. In deze scriptie wordt er aandacht besteed of subliminale reclame invloed heeft op het koopgedrag van de Nederlandse consument. Hierbij staat de volgende probleemstelling centraal: In hoeverre heeft subliminale reclame invloed op het koopgedrag van de Nederlandse consument? Voor het beantwoorden van deze probleemstelling is deskresearch verricht. Voor een veldonderzoek was de tijd te beperkt. Hierdoor is er niet getoetst in hoeverre dit echt invloed heeft gehad op de mens. Deze scriptie is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 1 komt aan de orde wat subliminale reclame precies is. Op basis van deze informatie wordt in hoofdstuk 2 toegelicht wat koopgedrag inhoudt. Hierbij moet men rekening houden dat het gaat om het huidige koopgedrag van de Nederlandse consument. In hoofdstuk 3 wordt er beschreven of er manieren zijn om het huidige koopgedrag te beïnvloeden. In hoofdstuk 4 wordt er beschreven of subliminale reclame positieve of negatieve invloed heeft op het koopgedrag. In hoofdstuk 5 wordt er beschreven of het mogelijk is om als Nederlandse consument bewust te worden van subliminale reclame. Hierbij wordt er ook antwoord gegeven op de vraag of subliminale reclame nog steeds invloed heeft, als de consument zich hiervan bewust is. 5

Hoofdstuk 1 Subliminale reclame In dit hoofdstuk wordt er vertelt wat een subliminale boodschap betekent. Daarna wordt er gekeken naar wat een subliminale reclame inhoudt. De geschiedenis van subliminale reclame wordt uitgelegd. Er wordt een definitie gegeven en er worden voorbeelden gegeven ter verduidelijking van dit onderwerp. De definitie die in deze scriptie wordt gehanteerd is als volgt; Een subliminale boodschap is een signaal of boodschap verborgen in print, video of audio en is bedoeld om onbewust opgemerkt te worden. Een subliminale boodschap heeft de bedoeling om een stimulans uit te dragen of aan te zetten tot een bepaald doel. (Tom Fischer, z.d.) Een subliminale reclame houdt dus in dat er via audio en video een boodschap wordt uitgezonden, meestal blijft deze boodschap onopgemerkt door de persoon die dit te zien krijgt. Het begin van een subliminale boodschap begon in de jaren 50. In die tijd is er een onderzoek gehouden door James Vicery in een bioscoopzaal. Tijdens de film kregen de mensen een beeld te zien van eet popcorn en drink cola. Dit beeld duurde enkele milliseconden, na de eerste pauze bleek dat ongeveer 60% van de personen meer popcorn haalde en ongeveer 20% meer cola dronk. Later bleek dat Vicery alle resultaten had verzonnen, deze gebeurtenis werd echter wel gezien als een soort hype rondom subliminale boodschappen. (Stefan Bernritter, 2015) Daarnaast zijn er verschillende onderzoeken geweest naar personen die wél een subliminale boodschap hadden gezien en die géén subliminale boodschap hadden gezien. Op dit moment zijn er nog steeds onderzoeken gaande over het effect van verborgen boodschappen. (Tom Fischer, z.d.) Een voorbeeld van een onderzoeker is de Nederlandse hoogleraar Ap Dijksterhuis. Hij is gespecialiseerd in het onderbewustzijn en intuïtief denken. Hij heeft drie boeken geschreven, namelijk; Het slimme onbewuste,2007 whisky by numbers,2009 de merkwaardige psychologie van een wijndrinker,2011. (Wikipedia, 2015) In dit hoofdstuk is er een definitie gegeven die wordt gehanteerd in deze scriptie. Daarnaast is er kort beschreven wat dit dus betekent in de praktijk aan de hand van een voorbeeld. In het volgende hoofdstuk wordt er geschreven over de definitie van koopgedrag, wat voor soorten koopgedrag er is en hoe de Nederlandse consument eruit ziet. 6

Hoofdstuk 2 Koopgedrag In dit hoofdstuk wordt er geschreven over wat er wordt verstaan onder koopgedrag daarna wordt er ingegaan op wat voor soorten koopgedrag er is. In paragraaf 2.1 wordt er vertelt hoe de Nederlandse consument eruit ziet, hierbij wordt er gebruik gemaakt van demografische aspecten en er wordt een ijkpersoon geschetst. In paragraaf 2.2 wordt er vertelt hoe het huidige koopgedrag van de Nederlandse consument eruit ziet. Koopgedrag is het gedrag dat consumenten vertonen wanneer zij iets kopen. Een reclame of boodschap is gericht op de behoeften en wensen van een consument. Bedrijven kunnen hierop inspelen op verschillende manieren. Producten die meer worden verkocht dan andere producten worden bijvoorbeeld op ooghoogte geplaatst in een winkel, zodat deze meer opvallen. (Ernamusic, 2013) Het koopgedrag van een consument verschilt. Bij belangrijke beslissingen zijn consumenten meer bereid om informatie te zoeken en zijn zorgvuldiger met deze informatie. Dit betekent dat zij de tijd nemen om een beslissing te maken. Bij onbelangrijke beslissingen is dit proces omgekeerd. Bijvoorbeeld het kopen van brood, dit is voor ieder consument een dagelijkse behoefte en dus hoeft de consument niet al te veel na te denken bij de beslissing om wel of geen brood te kopen. (Consumentengedrag, 2014) Jeske Nederstigt heeft in het boek Consumentengedrag geschreven over drie soorten beslissingsgedrag: 1. Beperkend probleem oplossend beslissingsgedrag dit is het gedrag dat een consument vertoont als de beslissing minder belangrijk is. 2. Routinematig beslissingsgedrag de consument vertrouwt op eerdere ervaringen. 3. Uitgebreid probleemoplossend beslissingsgedrag het gedrag dat een consument vertoont als de beslissing belangrijk is, bijvoorbeeld het kopen van een huis. Ook wordt er gesproken over onbewust beslissingsgedrag dit gaat over een beslissing wat genomen wordt op basis van gevoel. (Jeske Nederstigt, 2014, p.25-26) In hetzelfde boek wordt er onderscheid gemaakt tussen drie soorten koopgedrag: 1. Afwisselend koopgedrag iemand die bijvoorbeeld elk jaar niet steeds naar dezelfde plek op vakantie wilt gaan. 2. Situatiebepalend koopgedrag het koopgedrag hangt af van de situatie waar de consument zich in bevindt, als de consument haast heeft denkt hij niet/weinig na over het koopgedrag. 3. Impulsief koopgedrag het koopgedrag is afhankelijk van de situatie, als de consument vrolijker is, is hij sneller geneigd om iets te kopen wat hij niet gepland had. (Jeske Nederstigt, 2014, p.24) 7

2.1 De Nederlandse consument In Nederland hebben we vele verschillende nationaliteiten. Al deze mensen van verschillende nationaliteiten verschillen van elkaar. Zo verschilt de Nederlandse consument ook. Het is onmogelijk om een precies beeld te krijgen over hoe een Nederlandse consument eruit ziet. Wel is het mogelijk om naar de Nederlandse samenleving te kijken en daaruit een schets te maken van welk soort consument zich bevindt in Nederland. Om dit nog makkelijker te maken is er aan het einde van deze paragraaf een ijkpersoon geschreven. Het Mentality-model is een unieke segmentatietool waarmee organisaties doelgroepen gerichter kunnen definiëren en beter kunnen begrijpen. Het model onderscheidt de Nederlandse samenleving in acht sociale milieus, die zijn samengesteld op basis van persoonlijke opvattingen en waarden. (Martijn Lampert, z.d.) Figuur 2.1 (Martijn Lampert, z.d.) In het basismodel wordt er gekeken naar de status en de waarden van de Nederlandse samenleving. Zo zien we dat de meerderheid van Nederland zich bevindt in het groepje van de Moderne burgerij. Dit betekent dat de status van de Nederlandse consument gemiddeld is. De waarden die de Nederlandse consument heeft zit tussen de traditionele en moderne waarden. Hieruit kan er een ijkpersoon worden geschetst die een beeld kan geven hoe de Nederlandse consument eruit ziet. De Nederlandse consument: De Nederlandse consument heeft een leeftijd wat zit tussen de 20 en 50 jaar. Hij bevindt zich in de middenklasse, dit betekent dat hij een goede inkomst heeft waar hij en zijn familie mee kan leven. Hij heeft een voltijd baan en daarnaast houdt hij zich bezig met verschillende hobby s zoals hardlopen, tennissen en voetballen. In zijn vrije tijd gaat hij met zijn familie op stap en heeft veel sociaal contact. Hij houdt zich vast aan bepaalde waarden en normen, maar staat wel open tegenover anderen om zichzelf te ontwikkelen. 8

2.2 Het huidige koopgedrag van de Nederlandse consument In het vorige hoofdstuk is er beschreven wat we verstaan onder koopgedrag en hoe de Nederlandse consument eruit ziet. Door bovenstaande informatie kunnen we een beeld schetsen van wat voor soort consument de Nederlandse consument is en wat voor soort koopgedrag hierbij hoort. Volgens het boek Consumentgedrag zijn er vier type consumenten; 1. Passieve consument = een consument die niet zo goed weet wat hij wil en makkelijk te manipuleren is. 2. Cognitieve consument = een consument die op zoek gaat naar manieren om zijn behoeften te vervullen. 3. Emotionele consument = een consument die waarden als bv liefde toekent aan dingen. 4. De experiencer = een consument die zich laat leiden door waarden en trends. (Jeske Nederstigt, 2014, p.36-37) Er zijn drie soorten koopgedrag; afwisselend koopgedrag, situatiebepalend koopgedrag en impulsief koopgedrag. De Nederlandse consument hecht zich aan traditionele waarden, maar staat ook open voor vernieuwing. Hieruit kunnen we de Nederlandse consument koppelen aan 2 soorten types namelijk de experiencer en de cognitieve consument. Het koopgedrag van een experiencer is zodanig opgesteld dat hij meegaat met de trends maar ook door zijn eigen waarden. Als deze persoon iets wilt kopen dan kijkt hij dus of dit een product is wat hip is en of hij dit nodig heeft. Een cognitieve consument kijkt alleen naar de feit of hij dit daadwerkelijk nodig heeft. Het huidige koopgedrag van de Nederlandse consument hangt dus eigenlijk ook af van de situatie waarin hij zich bevindt en of de beslissing die genomen wordt belangrijk is of niet. Is de beslissing belangrijk, dan is de Nederlandse consument meer een cognitieve consument, is de beslissing onbelangrijk of makkelijk, dan is de Nederlandse consument een experiencer. In dit hoofdstuk is beschreven wat er wordt verstaan onder koopgedrag, hoe de Nederlandse consument eruit ziet en wat het huidige koopgedrag van de Nederlandse consument is. In het volgende hoofdstuk wordt er geschreven over welke manieren er zijn om het koopgedrag te beïnvloeden. Er worden verschillende theorieën uitgelegd en er wordt beschreven welke manier het meest effectieve is. Daarnaast wordt er in een figuur weergegeven over het invloed van referentiegroepen ten opzichte van verschillende soorten producten. 9

Hoofdstuk 3 Manieren om het koopgedrag te beïnvloeden In dit hoofdstuk gaan we in op de theorieën die er zijn om het koopgedrag te beïnvloeden, daarna worden deze uitgelegd aan de hand van begrippen en voorbeelden. In het boek Consumentengedrag wordt er gesproken over beïnvloedingssoorten en mechanismen. Er zijn drie soorten invloeden; 1. Informationele invloed - invloed die een bepaald persoon heeft op een vriend, waarbij de vriend gemakkelijk aan deze persoon rechtstreeks om informatie kan vragen. 2. Normatieve invloed invloed die een bepaald persoon heeft op andere personen. Deze persoon kan anderen bijvoorbeeld stimuleren om hetzelfde te eten als hunzelf. De personen die zich (onbewust) laten beïnvloeden door deze personen doen dit meestal om een beloning te krijgen of om straf te ontlopen. 3. Waarden expressieve invloed dit heeft te maken met het zelfbeeld van een persoon, een persoon kan hierdoor zijn zelfbeeld bevestigen of juist veranderen. (Jeske Nederstigt, 2014, p.156-158) De soorten mechanismen zijn; - Modeling imiteren van een gedrag wat je bij iemand anders gezien hebt. - Overreding met behulp van argumenten, vaak gebaseerd op kennis en ervaring, probeert een persoon iemand anders te overtuigen van zijn mening. - Dwang iets doen om een straf te ontlopen. - en Sociale vergelijking een ijkpersoon als voorbeeld kiezen, deze ijkpersoon heeft vaak een betere positie dan de consument zelf, zodat de consument hiernaar kan streven. (Jeske Nederstigt, 2014, p.158-159) Daarnaast wordt er ook gesproken over mond-tot-mond-beïnvloeding. De meest effectieve vorm van beïnvloeding is mond-tot-mond beïnvloeding. (Jeske Nederstigt, 2014, p.161) In het volgende figuur is er een tabel getekend over het invloed van referentiegroepen op verschillende producten. Hierin wordt er onderscheidt gemaakt tussen een luxeproduct en een noodzakelijk product, wat wel en niet zichtbaar is voor de buitenwereld. Figuur 3.1 Consumentengedrag druk 6, 2014. P.161 10

Hoofdstuk 4 Subliminale reclame en de invloed hiervan op het koopgedrag In het vorige hoofdstuk werd er geschreven over welke manieren er zijn om het koopgedrag te beïnvloeden, hierbij werd ook vertelt wat de meest effectieve manier is om dit te doen. In dit hoofdstuk wordt er geschreven over of subliminale reclame invloed heeft op het koopgedrag. In paragraaf 4.1 wordt er geschreven over de positieve invloed die dit kan hebben en in paragraaf 4.2 wordt er geschreven over de negatieve invloed die subliminale reclame heeft op het koopgedrag. Het duurde tot het begin van de 21e eeuw voordat wetenschappers konden aantonen dat subliminale reclame onder bepaalde omstandigheden wel werkt. Karremans, Stroebe en Claus (2006) lieten in twee experimenten zien dat subliminale reclame werkt wanneer de getoonde reclame doelrelevant is. Dat wil zeggen dat, bijvoorbeeld, subliminale reclame over frisdrank alleen in situaties werkt waarin de consument dorst heeft en dus het doel heeft om zijn dorst te lessen. Voor nietdorstige consumenten zal subliminale reclame over frisdrank dus geen effect hebben. (Stefan Bernritter, 2015) Uit deze quote kunnen hebben we al eigenlijk antwoord op de vraag of subliminale reclame invloed heeft op het koopgedrag, namelijk, ja. Het enige puntje wat bewezen is, is dat subliminale reclame werkt onder bepaalde omstandigheden. Als marketeer moet je dus geluk hebben wil je dat je subliminale boodschap of reclame werkt. Of je kan er voor zorgen dat het werkt, door bijvoorbeeld bij de consument een behoefte te triggeren die ervoor zorgt dat de consument sneller wordt beïnvloed door de subliminale boodschap dan normaal. 4.1 Positieve invloed De positieve invloed die subliminale reclame kan hebben is meer gericht op bedrijven, winkels of personen die subliminale reclame toepassen. Als jij als bedrijf of persoon gebruik maakt van subliminale reclame, moet je ervoor zorgen dat de consument op dat moment zodanig wordt beïnvloed dat hij voor jou product kiest. 4.2 Negatieve invloed Als jij ervoor hebt gezorgd dat de consument dorst heeft gekregen door middel van jou subliminale reclame, is het nog niet zeker dat de consument voor jouw merk kiest. Dit kan dus voor jou als bedrijf negatief uitpakken. Ook heeft een bedrijf de kans dat de consument helemaal niet wordt beïnvloed door de subliminale reclame. Op de consument kan dit ook negatief invloed hebben, de consument kan het gevoel krijgen dat hij/zij steeds wordt beïnvloed. Hierdoor weten mensen niet meer of ze zelf een keuze hebben gemaakt of dat ze zijn beïnvloedt door een subliminale boodschap. Het vertrouwen van een consument tegenover een merk kan afnemen. In dit hoofdstuk is er beschreven wat voor soort invloed subliminale reclame kan hebben op het koopgedrag, en of dit altijd invloed heeft. In het volgende hoofdstuk wordt er geschreven of het mogelijk is om als consument bewust te worden van een subliminale boodschap en er wordt geschreven of subliminale reclame dan nog steeds invloed heeft. 11

Hoofdstuk 5 Bewust worden van subliminale reclame In dit hoofdstuk wordt er geschreven of subliminale reclame werkt als de consument zich hiervan bewust is. Er wordt geschreven of de consument zelf bewust kan worden of dat de consument vooraf een waarschuwing nodig heeft die hem vertelt dat er gebruik wordt gemaakt van subliminale reclame. In paragraaf 5.1 wordt er geschreven of subliminale reclame invloed heeft als de consument zich hiervan bewust is. Als consument is het onmogelijk om vanzelf bewust te worden van subliminale reclame, puur omdat dit zo snel gebeurt. De vraag is dus of wij onbeschermd overgeleverd zijn aan subliminale reclame. (Stefan Bernritter, 2015l) Het is echter wel mogelijk om als consument bewust te worden van een subliminale reclame, dit kan alleen als de consument vooraf of achteraf wordt gewaarschuwd door de adverteerder. 5.1 Heeft subliminale reclame invloed op het koopgedrag als de consument zich hiervan bewust is Na het onderzoek van Karremans en zijn collega s hebben Verwijmeren, Karremans en zijn collega s hetzelfde onderzoek afgelegd waarbij de ene deelnemer vooraf of achteraf gewaarschuwd werd voor subliminale reclame en de ander niet. Uit dit onderzoek bleek dat mensen die niet gewaarschuwd werden, vaak voor het subliminaal geadverteerde merk kozen. De mensen die wél gewaarschuwd werden kozen niet voor het subliminaal geadverteerde merk. (Stefan Bernritter, 2015) Deze bevindingen laten zien dat mensen in staat zijn om zich te wapenen tegen beïnvloedingsstrategieën die ze zelf niet waar kunnen nemen. Voor het geval de wetgeving in de toekomst zodanig verandert dat subliminale reclameboodschappen onthuld moeten worden, zoals bijvoorbeeld het geval is bij product placement, kunnen wij er vanuit gaan dat deze disclosures een effectief middel zijn om de consument te beschermen en dat de inzet van subliminale reclame daarmee dan ook een stuk minder interessant wordt. (Stefan Bernritter, 2015) In dit hoofdstuk is er beschreven of het mogelijk is om als consument bewust te worden van een subliminale boodschap. Daarnaast werd er geschreven of subliminale reclame nog steeds invloed heeft op de consument als hij zich hiervan bewust is. In het volgende hoofdstuk is er een conclusie geschreven en er wordt antwoord gegeven op de hoofdvraag. 12

Conclusie In hoofdstuk één is er een definitie gegeven van wat een subliminale boodschap is. Hieruit heb ik begrepen dat een subliminale reclame dus een boodschap is wat wordt verzonden door audio of video, deze boodschap blijft wel onopgemerkt door de consument. Uit de definitie van koopgedrag concludeer ik dat koopgedrag het gedrag is wat consumenten vertonen als zij iets gaan kopen. In het boek Consumentengedrag heeft Jeske Nederstigt beschreven dat het koopgedrag van een consument verschilt en dat hierbij het soort beslissingsgedrag invloed heeft op het koopgedrag. Jeske Nederstigt heeft geschreven over drie soorten beslissingsgedrag en drie soorten koopgedrag. Voor dit onderzoek was het heel lastig om precies te vertellen hoe de Nederlandse consument eruit ziet, omdat consumenten op zich al veel van elkaar verschillen. Hierdoor heb ik ingezoomd op de Nederlandse samenleving, en daaruit heb ik een beeld geschetst van wat voor soort consument zich over het algemeen bevindt in Nederland, hierbij heb ik een ijkpersoon geschreven. Uit deze ijkpersoon heb ik de Nederlandse consument kunnen koppelen aan wat voor soort beslissingsgedrag en wat voor soort koopgedrag de Nederlandse consument vertoont. Er zijn in totaal vier verschillende consumenten, uit deze consumenten kon ik de Nederlandse consument koppelen aan 2 soorten types namelijk de experiencer en de cognitieve consument. Daarnaast heb ik gekeken naar de manieren die er zijn om het koopgedrag te beïnvloeden en deze toegelicht. Hierbij was mond-tot-mondreclame de meest effectieve manier. In het vierde hoofdstuk heb ik gekeken naar twee verschillende onderzoeken die aantonen dat subliminale reclame wel werkt, maar onder bepaalde omstandigheden. De consument moet van te voren getriggerd worden wil de subliminale boodschap werken. Ook is er aangetoond in het onderzoek dat een subliminale boodschap niet werkt als de consument hiervan af weet. Na alle informatie die ik heb gevonden kan ik antwoord geven op de vraag of subliminale reclame invloed heeft op het koopgedrag van de Nederlandse consument. Uit dit onderzoek blijkt dus dat een subliminale reclame wel werkt, maar onder bepaalde omstandigheden. Een bedrijf wat gebruik wil maken van subliminale reclame moet de consument van te voren triggeren. Als je als bedrijf een doel hebt om water te verkopen, moet je ervoor zorgen dat de consument dus eerst dorst krijgt. Ook is het belangrijk om te weten dat een subliminale reclame niet werkt als de consument zich hiervan bewust is. 13

Reflectie proces Tijdens het schrijven van mijn scriptie, had ik al gelijk een onderwerp. Het moeilijke gedeelte was om hierbij een passende hoofdvraag en deelvragen te verzinnen. In deze reflectie blik ik terug op het proces van het schrijven van een scriptie met behulp van de STARR methode. Situatie De opdracht was om een onderwerp te bedenken voor een mini-scriptie. Dit heb ik gedaan in periode 3, ik had best wel makkelijk een lijstje opgesteld over de dingen waar ik onderzoek naar wilde doen. Hieruit heb ik het meest actuele onderwerp gekozen, mijn onderwerp is naar mijn mening een onderwerp wat altijd wel de aandacht kreeg van media en bedrijven. Hierdoor heb ik ook best relevante informatie gevonden. Deze situatie speelde zich af tijdens het zoeken naar informatie en tijdens het bedenken van de deelvragen. Taak De taak was om relevante informatie te vinden en deze goed weer te geven in de tekst. Mijn rol hierin was om eerst te zoeken naar alle soorten informatie die ik kon gebruiken, daaruit heb ik als het ware gefilterd wat ik wel en niet nodig heb. De informatie die ik wel nodig had, was ook niet altijd even relevant dus daar heb ik ook naar gekeken. Ik wilde hierbij kijken of ik informatie kon vinden die relevant was en of ik deze informatie goed heb weergegeven in de tekst. Ik vond dat ik eerst de informatie moest opzoeken en daarna proberen om dat in mijn eigen woorden te zetten, lukte dit niet dan ging ik citeren. Actie Als eerst heb ik voor mijn onderwerp een hoofdvraag verzonnen, dit duurde wat langer dan ik verwacht had. Mijn aanpak was hierbij om verschillende hoofdvragen op te stellen en daaruit een keuze maken. Ik had teveel keuze en het werd best lastig om een keuze te maken, toch heb ik met behulp van klasgenoten en de docent een keuze kunnen maken en daarbij heb ik mijn deelvragen kunnen bedenken. Resultaat Als resultaat heb ik weinig bronnen gebruikt, deze bronnen zijn wel allemaal relevant en geven informatie over verschillende hoofdstukken van mijn scriptie. De deelvragen heb ik goed kunnen beantwoord, in de conclusie heb ik een duidelijk antwoord kunnen geven op de hoofdvraag, dit geeft aan dat ik goede informatie heb kunnen vinden en dat ik goede deelvragen heb bedacht. Reflectie Tijdens het schrijven van mijn scriptie vond ik het wel lastig om de bronvermelding juist te doen, hierbij hebben we wel hulp gekregen van de docent. Uiteindelijk ben ik tevreden met het resultaat van mijn onderzoek. De volgende keer zou ik voor mezelf gelijk een paar hoofdvragen opstellen zodat het makkelijker is om hieruit te kiezen en eventueel aan te passen. Hiervoor kan ik gebruik maken van een mindmap, de competenties die belangrijk waren tijdens het onderzoek en het schrijven van mijn scriptie was creatief kunnen zijn en goed kunnen plannen. 14

Reflectie toekomstige rol Tijdens het schrijven van mijn scriptie, ben ik erachter gekomen dat deze opleiding wel bij me past. In deze reflectie blik ik terug op mijn ervaringen tijdens het onderzoek en daarbij mijn toekomstige rol binnen het vakgebied dit doe ik met behulp van de STARR methode. Situatie De opdracht was om een onderwerp te bedenken voor een mini-scriptie. Hierbij heb ik vooral gekeken naar wat ik interessant vind. Mijn keuze heeft vooral betrekking op het menselijk brein en hoe dit beïnvloedt kan worden. Wij hebben het vak mediapsychologie gehad, het leesmateriaal heeft mij enorm geholpen tijdens het schrijven van deze scriptie. Tijdens het schrijven van mijn scriptie ben ik er achter gekomen dat communicatie bij mij past, ik vind natuurlijk niet alles leuk maar de meeste dingen spreken mij aan. Taak Ik ben er achter gekomen dat ik het best leuk en interessant vind om onderzoek te doen en hierbij informatie te vinden wat ik gebruiken. Dit had ik niet verwacht, in het begin keek ik er tegenop om een scriptie te schrijven en ik dacht dat dit me niet zou lukken. Achteraf zie ik dat dit best wel meevalt. Voortaan ga ik zonder vooroordeel beginnen met een opdracht, hierdoor kan ik me meer openstellen en er misschien zelfs plezier aan beleven. Actie Ik reageerde nogal gestrest toen ik te horen kreeg dat ik een scriptie moest schrijven in jaar 1 van mijn opleiding. Ik heb dit aangepakt door een onderwerp te kiezen wat mij aansprak, hiervoor heb ik ook lesmateriaal gebruikt. Achteraf zag ik dat ik het best leuk vond om onderzoek te doen. Ik wilde altijd al iets met ontwerpen en ideeën bedenken, hiervoor moet je natuurlijk eerst onderzoek doen. Ik heb gezien dat ik dit leuk vind en dit ga ik zeker meenemen voor in de toekomst. Resultaat In de klas hebben wij het er ook gehad of we deze opleiding af wilden maken en waarom we voor deze opleiding kozen, ik zei daar dat ik voor deze opleiding heb gekozen omdat ik iets wil met designen, bij een reclamebureau werken, ideeën ontwikkelen, in een redactie werken etc. Als resultaat is hieruit gekomen dat ik deze opleiding wil afmaken en dat ik hier me best voor zou doen. Reflectie Ik vind dat ik een duidelijk beeld heb over wat mijn rol kan worden in het vakgebied. Ik weet vooral wat ik leuk vind en wat ik wél wil gaan doen. De dingen die ik leuk vind komen ook aan bod in deze opleiding. Ikzelf vind het belangrijk om de competenties creativiteit, presenteren en samenwerken in te zetten om mijn diploma te halen en daarna een goede maar vooral leuke baan te vinden. 15

Literatuurlijst Bernritter, S. (2015). Attack of the hidden persuaders: hoe subliminale reclame werkt. Geraadpleegd op 18 mei 2015, van http://www.marketingfacts.nl/berichten/attackof-the-hidden-persuaders-hoe-subliminale-reclame-werkt Ernamusic. (2013). Koopgedrag van consumenten. Geraadpleegd op 1 juni 2015, van http://mens-en-samenleving.infonu.nl/diversen/123128-koopgedrag-vanconsumenten.html Fischer, T. (z.d.). Subliminale boodschappen: de werking en het effect. Geraadpleegd op 23 mei 2015, van https://www.teamnijhuis.nl/vakpraat/blog/subliminale-boodschappen-de-werkingen-het-effect Karremans, J. C., Stroebe, W., & Claus, J. (2006). Beyond Vicary s fantasies: The impact of subliminal priming and brand choice. Journal of Experimental Social Psychology. 42(6), pp. 792-798. Kotler, J.P., Armstrong G. & Roozenboom, T. (2009). Principes van marketing, 5e editie. Pearson Education. Opgehaald van https://books.google.nl/books/about/principes_van_marketing_5e_editie.html?hl=nl &id=5veqbbimgi0c Lampert, M. (z.d.). Segmentatie verhoogt uw effectiviteit: Mentality. Geraadpleegd op 1 juni 2015, van http://www.motivaction.nl/mentality Nederstigt, J. & Poiesz, T. (2014). Consumentengedrag. Noordhoff uitgevers B.V. (Druk 6) Verwijmeren, T., Karremans, J. C., Bernritter, S. F., Stroebe, W., & Wigboldus, D. H. (2013). Warning: You are being primed! The effect of a warning on the impact of subliminal ads. Journal of Experimental Social Psychology. 49(6), pp. 1124-1129. Wikipedia. (2015). Ap Dijksterhuis. Geraadpleegd op 23 mei 2015, van http://nl.wikipedia.org/wiki/ap_dijksterhuis 16