werkdomein B verkeersnetwerken In het tweede werkdomein worden de verschillende verkeersnetwerken uitgewerkt. De beleidsvisies per modus komen aan bod en de concrete maatregelen verbonden aan deze visies worden beschreven. 1. gemotoriseerd verkeer ontmoedigen van sluipverkeer Wulvergemstraat als verbinding tussen Wulvergem en Wijtschate Nieuwstraat - deel van Kriekstraat (parallelle as aan Kemmelstraat richting Ieper) Voor Heuvelland werden volgende selecties gedaan: JJ wegencategorisering Via de wegencategorisering wordt gepoogd aan alle wegen op grondgebied van de gemeente een gewenste functie te koppelen. In het mobiliteitsplan wordt voornamelijk de nadruk gelegd op de selecties op lokaal niveau. De selecties op hoger niveau liggen vast vanuit het RSV en PRS. Via het RSV worden de hoofdwegen en primaire wegen vastgelegd. Deze wegen hebben een functie op respectievelijk internationaal en nationaal niveau. Het PRS heeft een selectie gemaakt van secundaire wegen. Bij de secundaire as van categorie I primeert het verbinden van stedelijke gebieden en stedelijke gebieden met hoofddorpen. Het verzamelen en toegang geven zijn bijkomende functies. Bij de wegen van categorie II primeert de verzamelfunctie op bovenlokaal niveau. Bij de wegen van categorie III primeert de verbinding van het openbaar vervoer en het fietsverkeer op bovenlokaal niveau. De gemeente zal de overige wegen verder opdelen naar lokaal niveau. Bij lokale wegen van type I primeert het verbinden op lokaal niveau. Verzamelen van verkeer en toegang geven zijn bijkomende functies. Bij een lokale weg van type II daarentegen primeert het verzamelen van het verkeer. De overige wegen fungeren in hoofdzaak op vlak van toegang geven. Naast de selectie van lokale wegen heeft de gemeente nog een aantal autoluwe wegen geselecteerd. Op deze wegen wenst de gemeente het autoverkeer te beperken/ontmoedigen. Een aantal van deze wegen worden zeer regelmatig gebruikt door de zachte weggebruikers en vaak treden er conflicten op tussen het gemotoriseerd verkeer en de zachte weggebruikers. Op andere wegen wenst men het sluipverkeer tegen te gaan, aangezien er parallelle assen in de nabije omgeving aanwezig zijn die de verbindende functie moeten opnemen. Om bovenstaande redenen werden er twee types van autoluwe wegen aangeduid: toeristisch-recreatieve assen omgeving Kemmelberg: Lokerstraat, Kemmelbergweg Lettingstraat en Bergstraat als ontsluiting van het recreatief domein Hellegatstraat Makkestraat-Zepestraat hogere selectie secundaire selectie secundaire weg type I secundaire weg type II secundaire weg type III lokale selectie lokale weg type I lokale weg type II lokale weg type III geen geen N336 geen N365 / Ieperstraat (verbinding N336 over Wijtschate naar Mesen) N314 / Nieuwkerkestraat/Mesenstraat van Nieuwkerke over Wulvergem naar Mesen) (verbinding N331 / Seulestraat (verbinding Nieuwkerke tot N42) N304 / Reningelsstraat (verbinding Kemmel naar Reningslest) N331 / Kemmelstraat (verbinding Nieuwkerke, Kemmel richting Ieper) N322 / Dranouterstraat (verbinding Nieuwkerke over Dranouter tot Loker) N375 / Dikkebusstraat (verbinding Loker naar Dikkebus) N315 / Sulferbergstraat (relatie Westouter - Loker) N373 / Goeberg (Loker richting Reningelst) Wijtschatestraat (Wijtschate-Kemmel), Poperingestraat (Westouter - Poperinge) Kruisabelestraat, Hooghofstraat (verbinding Dranouter naar Wulvergem) N398 / Bellestraat en N372 / Rodebergstraat (ontsluiting Zwarte Berg en Rode Berg) overige wegen wijzigingen ten opzichte van oorspronkelijke categorisering (mobiliteitsplan uit 2002): In de oorspronkelijke categorisering was alleen sprake van lokale wegen en werd geen verder opdeling gemaakt in de types I en II. De verbindingsweg tussen Dranouter en Wulvergem werd oorspronkelijk opgenomen als een verkeersluwe weg. De verbinding tussen Westouter en Poperinge werd voorheen alleen aangeduid via Reningelst. Er werd een uitbreiding voorzien met een rechtstreekse verbinding via de Poperingestraat. w v i d e c. 1 0 b e l e i d s p l a n 17
18 beleidsplan dec. 10 wvi
JJ inrichtingsprincipes Er wordt een aanzet gedaan naar mogelijke inrichting van de wegen volgens hun categorisering. Uiteraard moet dit steeds getoetst worden aan hun ligging en omgevingsfactoren. De inrichting van secundaire assen en hogere wegen worden vastgelegd door de hogere overheden. De gemeente is bevoegd voor de inrichtingsprincipes van de lokale wegen. Het vastleggen van de inrichtingsprincipes is gebaseerd op de nota van Vlaamse overheid rond categorisering lokale wegen 1. Volgend globaal onderscheid wordt gemaakt tussen de wegen op lokaal niveau: lokale wegen type I snelheidsregimes 50 tot 30 km/u binnen bebouwde kom binnen bebouwde kom aanliggende fietspaden of gemengd verkeer ifv intensiteiten buiten de bebouwde kom streven naar de aanleg van vrijliggende fietspaden belangrijke kruispunten (zoals met hogere wegennet) moeten afdoende beveiligd te worden rijbaan voldoende breed zodat twee bussen elkaar kunnen kruisen lokale wegen type II snelheidsregimes 50 tot 30 km/u binnen bebouwde kom gemengd verkeer in bebouwde kom fietsinfrastructuur in functie van aanwezigheid van fietsers lokale wegen type III idem als lokale weg type II verdere specificering naar aanleiding van studie functietoekenningsplan voor Westhoek autoluwe wegen (toeristisch-recreatieve assen) snelheidsregime beperken tot max. 70 km/u gemengd verkeer in functie van de intensiteiten verkeersremmende en snelheidsbeheersende maatregelen (zoals sluizen, rammelstroken) autoluwe wegen (ontmoedigen sluipverkeer) gemengd verkeer in functie van de intensiteiten verkeersremmende en snelheidsbeheersende maatregelen (zoals sluizen, rammelstroken) JJ beleid zwaar vervoer Twee belangrijke wegen voor het vrachtverkeer worden aangeduid: de N336 Het vrachtverkeer richting Ieper en richting Frankrijk zal worden gekanaliseerd via deze as. Deze ontsluiting ontlast de N365, de N331 en de N322. de N314 Deze weg zal dienst doen als aanvoer- en afvoerroute voor Clarebout uit Nieuwkerke en Covameat ten oosten van kern van Mesen. Bij de herziening van het mobiliteitsplan werd aandacht besteed aan mogelijke alternatieve routes voor de aanvoer naar en afvoer van het bedrijf Clarebout. Voor de afvoerroute van verwerkte aardappelen naar Komen is er geen volwaardig alternatieve route te bedenken dan de route via de N314 die door Nieuwkerke, Wulvergem en Mesen loopt. De aanvoer van aardappelen verloopt meer gespreid naar het bedrijf. Niettegenstaande gebeuren meer dan 70% van de aardappeltransporten via de N314 en passeren dus door de dorpen van Wulvergem en Nieuwkerke. Ongeveer 20% komt vanuit Frankrijk via de Suelestraat. Ook voor de aanvoer is het weinig evident om alternatieve routes op te waarderen. In de Seulestraat bevindt zich de vrije basisschool van de kern Nieuwkerke. De school gebruikt de ingang via de Heirweg (toegangsweg naar Clarebout) niet meer en heeft zich volledig georiënteerd op de Seulestraat. Samen met het bedrijf kunnen er sensibilisatie-acties ondernomen worden zodat de leerlingen leren omgaan met vrachtverkeer en zijn gevaren. Aangezien één van de belangrijkste assen van zwaar vervoer door de gemeente de N314 blijft, wordt voorgesteld herinrichtingsprojecten te voorzien langsheen deze as: verkeersleefbare en -veilige maatregelen in de doortocht van Nieuwkerke bochtverbetering van de weg N314 ter hoogte van Wulvergem Het aanduiden van de N314 als route voor zwaar vervoer mag er wel niet toe leiden dat bij herinrichtingsprojecten vertrokken wordt van een optimale inrichting voor het vrachtverkeer. Bij herinrichtingsprojecten aan de N314 moet er voldoende aandacht besteed worden aan de zachte weggebruikers en de verkeersleefbaarheid in de doortochten. 1 categorisering lokale wegen, AWV, Valère Donné, mei 2004 w v i d e c. 1 0 b e l e i d s p l a n 19
figuur beleid zwaar vervoer 20 b e l e i d s p l a n d e c. 1 0 w v i
JJ snelheidsbeleid Het verbeteren van de verkeersveiligheid kan bekomen worden door het beheersen van de snelheid, het afschermen van fietsers op de verbindende assen buiten de bebouwde kommen, het beveiligen van gevaarlijke punten en het behoud van goede zichtbaarheid, ed.. Op vlak van snelheden wordt gestreefd naar een verderzetting van het gedifferentieerd snelheidsbeleid op Vlaams niveau. Onder gedifferentieerd snelheidsbeleid wordt verstaan een geleidelijkere afbouw van 90 km/u naar 50 km/u door het toevoegen van een wegsegment met snelheidsregime 70 km/u. De gemeente heeft de bestaande snelheidsregimes op de gewestwegen voor alle kernen kritisch gecontroleerd. Er wordt gestreefd een meer uniform snelheidsbeleid door te voeren. De gemeente heeft er niet voor geopteerd om standaard op alle gewestwegen een wegsegment 70 km/u te voorzien als overgang van 90 km/u naar 50 km/u of bebouwde kom. Dit werd alleen ingevoerd wanneer de omgevingsfactoren, de verkeerssituatie en de morfologie van de bestaande bebouwing langsheen de weg dit vereisten. Dit houdt in dat wanneer op geruime afstand voor het binnenkomen van de bebouwde kom reeds verspreide woningen aanwezig zijn of een onoverzichtelijke verkeerssituatie zich voordoet, de snelheid verlaagd wordt naar 70 km/u. Voor een aantal gehuchten zoals de Seule en Hooghof werd geopteerd om de snelheid te verlagen naar 70 km/u wegens de aanwezigheid van de woningen. Bij sommige kernen werd er geopteerd voor een verruiming of een inkrimping van de bebouwde kom in functie van de bebouwingsgraad of van de verkeerskundige ingrepen (zoals aanwezigheid van poorteffect of middengeleider). Daarnaast werd er ook gestreefd om het aantal borden te beperken en meer te werken met zoneborden voor het afbakenen van de bebouwde kommen, dan wel voor aparte borden van 50 km/u na elk kruispunt. Dit was voornamelijk het geval in de Ieperhoek (omgeving kern Mesen). Voor de autoluwe wegen met toeristisch-recreatieve karakter en in de omgeving van enkele toeristische attractiepolen (zoals Scherpenberg, Rode Berg/Zwarte Berg) werd gepleit om de snelheid te verlagen wegens het hoge aandeel aan recreanten en de mogelijke conflictsituaties met gemotoriseerd verkeer. In de Lokerstraat wordt geopteerd de snelheid te verlagen naar 50 km/u wegens het hoge aantal kruisingen met wandelwegen en het hoge aandeel recreanten. w v i d e c. 1 0 b e l e i d s p l a n 21
figuur snelheidsbeleid 22 beleidsplan dec. 10 wvi
JJ parkeerbeleid en verkeersafwikkeling toeristische zones parkeerbeleid domein rond Kemmelberg In kader van de herziening van het mobiliteitsplan heeft er een parkeeronderzoek te Kemmel-dorp en recreatief domein tussen Kemmel, Dranouter en Loker plaatsgevonden. Het onderzoek heeft uitgewezen dat er grote behoefte is aan een recreatieve randparking in het dorp van Kemmel. Op piekmomenten wordt het dorp overspoeld door auto s. Vaak wordt tevens het grasveld van de Dries opengesteld als parkeerruimte. Met deze nieuwe randparking zal er in het dorp meer ruimte ter beschikking zijn voor andere activiteiten (zoals voor terrassen) en de toeristen. De randparking zal voorzien worden langsheen de Kemmelstraat (N331) bij binnenkomst van het dorp vanuit Ieper. Vanuit de randparking kan via een nog aan te leggen wandeldoorsteek het VVV-kantoor of toekomstig streekbezoekerscentrum De Bergen bereikt worden, maar ook doorgewandeld worden tot het domein rond de Kemmelberg zelf. Voor het recreatief domein (zie situering op figuur onderaan) is er in eerste instantie behoefte aan een goede bewegwijzeringssysteem van de bestaande parkings en een betere organisatie van de bestaande parkings bij de horeca-zaken (met name een betere indeling van de parking zodat er een hogere parkeercapaciteit kan benaderd worden). Er zijn ideeën om de parking aan het Franse Gedenkteken (genaamd Den Engel op top van de Kemmelberg) en de grasvlakte voor de horeca-zaak De Alverman (voet van de berg) herin te richten. verkeersafwikkeling recreatief domein Kemmelberg Onderzoek toont aan dat een groot deel van de automobilisten de Kemmelberg overrijden zonder te stoppen aan de horeca-zaken of op de parkings. Vermoedelijk gebeurt dit als sightseeing. Vaak gaat dit gepaard met hoge snelheden. De gemeente wenst echter de Kemmelberg autoluwer te maken zodat wandelaars en fietsers zo weinig mogelijk hinder ondervinden van het autoverkeer. Uiteraard spreekt het voor zich dat de bestaande horeca-zaken op de berg bereikbaar moeten blijven. De gemeente stelt voor om de Kemmelberg gedeeltelijk af te sluiten voor autoverkeer op enkele piekdagen. Het weggedeelte tussen parking Den engel/parking Hostellerie en parking Au Chalet zal afgesloten worden. Dit weggedeelte zal dan enkel toegankelijk worden gemaakt voor de zachte weggebruikers. Dit weggedeelte is tevens een belangrijke historische verbinding tussen Den Engel en het Ossuarium aan de voet van de berg. Den Engel werd immers zo gepositioneerd dat zij triestig neerkijkt op het massagraf aan de voet van de berg. Op korte termijn zal het afsluiten van de berg enkel toegepast worden op enkele topmomenten en dagen specifiek gewijd aan de Kemmelberg. Na evaluatie samen met de horeca-zaken kan bekeken worden of dit scenario kan uitgebreid worden naar meerdere piekmomenten of als permanente situatie kan gerealiseerd worden. Het provinciebestuur heeft ideeën rond het uitwerken van een RUP voor de ontwikkelingsmogelijkheden en zonevreemdheid van de bestaande horeca-zaken. w v i d e c. 1 0 b e l e i d s p l a n 23
verkeersafwikkeling recreatief domein Kemmelberg 24 beleidsplan dec. 10 wvi
omgeving Zwarte Berg /Rode Berg Op piekmomenten staan de bijna 1.000 parkeerplekken van de Zwarte Berg vol. Op de Rode Berg is er nog parkeerruimte beschikbaar, ook op piekmomenten. De gemeente heeft rond deze problematiek reeds verschillende gesprekken gevoerd met de franse buurgemeenten. Op frans grondgebied kunnen er eventueel nog beperkte ruimtes ingericht worden als parkeerruimte. Op grondgebied van Heuvelland zijn er geen uitbreidingsmogelijkheden meer. In verschillende eerdere studies werd de verkeersafwikkeling rond en door het handelslint geanalyseerd. Er is geen andere verkeerscirculatie naar het lint mogelijk zonder de kern Loker te belasten met bijkomend verkeer van of naar het lint. Het is niet gewenst de kern Loker te belasten met verkeer voor de Zwarte Berg. Een combinatie van maatregelen dringt zich op om het verkeer en de parkeerdruk te beheersen op piekmomenten. Volgende maatregelen worden vooropgesteld: Om de doorgang van hulpdiensten te garanderen zal het parkeerverbod langs de Gemenestraat strikt opgevolgd worden en zal er verbaliserend opgetreden worden. Het wegsegment van Bellestraat waarlangs het handelslint gelegen is, verdient een herinrichting met meer aandacht voor voetgangers en terrassen. Er zal ook een aangepast snelheidsbeleid worden ingevoerd op de weg over beide toppen. Een bijkomend overleg met franse gemeenten rond uitbreiding parkeermogelijkheden en afspraken rond een meer uniforme parkeertarifering De opmaak van een bewegwijzeringsplan van parkeerruimtes op Zwarte Berg en Rode Berg. Er wordt ook nagedacht rond de opmaak van een RUP voor de horecazaken op de Zwarte Berg en Rode Berg. Het is nog niet duidelijk wie bevoegd is voor het opmaak van dit RUP. foto zicht op Bellestraat luchtfoto omgeving Zwarte Berg met centraal Bellestraat wvi dec. 10 beleidsplan 25
site Bayernwald Met de herdenking aan de 100ste verjaardag van de Groote Oorlog vanaf 2014 wil Westtoer speciale aandacht schenken aan de site Bayernwald. Bayernwald is een belangrijke Duitse oorlogssite uit de Eerste Wereldoorlog. De originele loopgraven werden gerestaureerd en er zijn ook nog enkele Duitse bunkers terug te vinden. Op vandaag is de site reeds een belangrijke toeristische attractiepool. De site is gelegen in de deelgemeente Wijtschate langsheen de Voormezelestraat. De straat is een smalle landbouwweg die deels door een bos loopt. Momenteel kunnen bussen er onmogelijk kruisen. De parkeerruimte ter hoogte van de site is beperkt (tot 2 bussen). Rond de site bevinden we ons in agrarisch gebied en in open landschap. Mensen die de site wensen te bezoeken, moeten eerst een ticket kopen/reserveren in het streekbezoekerscentrum te Kemmel. In het centrum zullen ze een film kunnen bekijken over de site en vandaar afzakken naar de site. Deze organisatie wordt reeds met succes toegepast voor de site de Bunker aan de Kemmelberg. Door de organisatie in het streekbezoekerscentrum op te volgen, kan de parkeerdruk onder controle gehouden worden en wordt de verkeersafwikkeling gestuurd vanaf het dorp Kemmel. De toeristenbussen zullen eerst passeren in Kemmeldorp en vervolgens via Kemmelstraat - Vierstraat Voormezelestraat de site kunnen aandoen. Hierdoor wordt er in de Voormezelestraat een vorm van éénrichtingsverkeer voorzien voor de (toeristen)bussen. foto zicht op site foto met zicht op Voormezelestraat thv Vierstraat Ter hoogte van de sporthal van Wijtschate is een grote parking aanwezig. Vanaf de sporthal kan via een mooie wandeling de site bereikt worden. Er wordt voorgesteld de parking aan de sporthal tevens te bewegwijzeren voor de site Bayernwald en als uitvalsbasis voor automobilisten te laten dienst doen. De parking in de nabije omgeving van de site zal beperkt uitgebreid worden zodat er drie toeristenbussen kunnen gestald worden en er een parkeerruimte voor mensen met een handicap wordt ingericht. foto met zicht op parking ter hoogte van site 26 beleidsplan dec. 10 wvi
2. fietsverkeer Om het gebruik van de fiets aan te moedigen als alternatief voor de auto zal een goed uitgerust, aaneengesloten fietsroutenetwerk uitgebouwd worden. In de eerste plaats heeft het provinciebestuur het bovenlokale fietsroutenetwerk afgebakend. Er werden hoofdroutes en bovenlokale functionele routes geselecteerd. Hoofdroutes zijn van belang voor het afleggen van lange afstanden. Het zijn als het ware de autosnelwegen voor fietsverkeer. Daarnaast werden trajecten geselecteerd die de fietsrelaties op bovenlokaal niveau moeten verbeteren. Op grondgebied van de gemeente Heuvelland werden volgende selecties uitgevoerd: hoofdroutes geen bovenlokale routes relatie Ieper-Mesen-Ploegsteert relatie Ieper-Kemmel-Nieuwkerke relatie Ieper - De Klijte-Loker relatie Nieuwkerke-Wulvergem-Mesen N365-Ieperstraat N331-Kemmelstraat N375 - Dikkebusstraat N314 -Komenstr, Mesenstr, Nieuwkerkestr Verder dient de gemeente ontbrekende schakels aan te vullen. Tevens zullen voor de fietsers gevaarlijke plaatsen/kruispunten worden heringericht. Het is belangrijk dat de routes kaderen in een groter geheel en ook over de gemeentegrenzen doorlopen. Het fietsroutenetwerk is opgebouwd uit de volgende elementen: de belangrijkste woon schoolverbindingen; de belangrijkste woon werkverbindingen; de fietsverbindingen tussen de deelgemeenten; de recreatieve fietsroutes relatie Nieuwkerke-Dranouter-Loker relatie Loker-Bailleul relatie Poperinge (RE)-De Klijte- Kemmel relatie Poperinge (RE)-Loker relatie Poperinge-Westouter-Loker lokale routes Loker - Kemmel Dranouter - Kemmel Kemmel - Wijtschate Dranouter - Wulvergem N322 - Dranouterstr N375-Douanestraat N304 - Reningelststraat N373 -Goeberg Poperingestraat - Sulferbergstraat Kemmelbergweg - Lokerstraat Lettingstraat - Bergstraat Wijtschatestraat Kruisabelestraat - Hooghofstraat In Heuvelland worden bijna alle gewestwegen beschouwd als onderdeel van het functioneel bovenlokaal fietsroutenetwerk. In combinatie met een relatief hoge rijsnelheid van het gemotoriseerd verkeer en de verkeersintensiteiten dringen beschermende fietsvoorzieningen zich op op deze bovenlokale fietsroutes. Er zal de komende jaren werk gemaakt worden om de fietsinfrastructuur langsheen het bovenlokale netwerk te verbeteren. Naast de bovenlokale routes heeft de gemeente ook lokale fietsroutes geselecteerd. Op deze wegen treffen we vaak veel fietsers aan. Deze routes zijn meestal fietsverbindingen die leiden via minder drukke wegen of landelijke wegen. Hier moet het sluipverkeer zoveel mogelijk geweerd worden en de oversteekplaatsen met verkeerswegen beveiligd. Dit moet leiden tot een netwerk van korte en aantrekkelijke fietsroutes, zowel voor functionele als de recreatieve fietser. Wulvergem - Wijtschate Nieuwkerke - Romarin - Ploegsteert Nieuwkerke-Wulvergem Wulvergemstraat Niepkerkestraat Makkestraat-Zepestraat Naast de aandacht voor de uitbouw van fietsinfrastructuur zal er ook aandacht besteed worden aan sensibilisatie en educatie: promotie van fietsgebruik door sensibilisatie-acties en educatieve acties bij scholen promotie van fietsgebruik voor toeristische attractiepolen (zoals voorzien fietsverhuur bij streekbezoekerscentrum, jeugdherberg De Lork en privé-initiatieven en fietsverhuur aan stations in nabije omgeving) w v i d e c. 1 0 b e l e i d s p l a n 27
figuur fietsroutenetwerk 28 beleidsplan dec. 10 wvi