Fortis Auditorium Utrecht 19 september 2007 LANDELIJKE CONFERENTIE LOKALE EDUCATIEVE AGENDA Sinds 1 augustus 2006 is de nieuwe wet op het onderwijsachterstandenbeleid van kracht. Bestuurlijke verhoudingen tussen gemeenten en schoolbesturen zijn hierdoor ingrijpend gewijzigd. De Lokale Educatieve Agenda is een hulpmiddel om deze nieuwe verhoudingen vorm te geven. PARTNERS IN LOKAAL ONDERWIJSBELEID In de vorm van debatten, workshops en inspirerende sprekers informeren wij u over de laatste ontwikkelingen van de Lokale Educatieve Agenda, onder de deskundige begeleiding van Jan Tromp. De conferentie is bedoeld voor ambtenaren, bestuurders, wethouders en raadsleden die zich goed willen laten informeren over de actuele stand van zaken op het gebied van lokaal onderwijs- en jeugdbeleid.
ACHTERGRONDINFORMATIE Vanaf 1 augustus 2006 is de nieuwe wet op het onderwijsachterstandenbeleid van kracht. Vanaf die datum zijn de bestuurlijke verhoudingen tussen gemeenten en schoolbesturen ingrijpend gewijzigd. Daarnaast spelen er ook andere landelijke ontwikkelingen die deze relaties beïnvloeden: invoering Wmo, zorgplicht, verandering op gebied van buitenschoolse opvang en governance-gedachte. Gemeenten en schoolbesturen moeten steeds meer op basis van gelijkwaardigheid en partnership met elkaar omgaan. Een Lokale Educatieve Agenda (LEA) blijkt een hulpmiddel te zijn om deze nieuwe verhoudingen vorm te geven. Oberon voert in opdracht van het ministerie van OCW het landelijk ondersteuningsprogramma Partners in Lokaal Onderwijsbeleid uit. De VNG ondersteunt dit programma. Hiermee worden gemeenten, schoolbesturen en andere maatschappelijke partners ondersteund bij het voorbereiden, opstellen en uitwerken van de Lokale Educatieve Agenda.
PROGRAMMA 09.30 10.00 uur Ontvangst met koffie en thee 10.00 10:10 uur Welkom door dagvoorzitter Jan Tromp 10.10 11.15 uur Inleiding op de lokale educatieve agenda door Eef Jacobs (directeur Oberon), Walter de Wit (Projectleider LEA, Oberon), Rein Zunderdorp (bureau Zunderdorp) en Jan Gispen (voorzitter bestuursplatform G4) 11.15 11.40 uur Pauze 11.40 12.40 uur 1e workshopronde* + debat 1 12.40 14.00 uur lunch met informatiemarkt + cabaretvoorstelling door Amar el Aijouri 14.00 15.00 uur 2e workshopronde* + debat 2 15.00 15.30 uur Pauze 15.30 16.00 uur afsluiting / terugkoppeling (de staatssecretaris van OCW is uitgenodigd) 16:00 18:00 uur Borrel en gelegenheid tot netwerken * bij registratie wordt u gevraagd een keuze te maken uit één van de workshops. Een toelichting op de inhoud van de workshops vindt u op het insteekvel Het programma staat onder leiding van Jan Tromp. Tromp is de afgelopen jaren buitenland correspondent voor De Volkskrant geweest in de Verenigde Staten. Daarvoor maakte hij deel uit van de hoofdredactie van De Volkskrant en presenteerde hij voor Radio 1 Met het Oog op Morgen. Ook presenteert hij jaarlijks de Grote Geschiedenis Quiz op Nederland 2.
Datum en Locatie Doelgroep Kosten Het congres de Lokale Educatieve Agenda vindt plaats op woensdag 19 september 2007 in het Fortis Auditorium, Archimedeslaan 6 in Utrecht. Het congres is bedoeld voor ambtenaren, wethouders, raadsleden, schoolbesturen en andere betrokkenen bij de Lokale Educatieve Agenda. De deelnemersbijdrage bedraagt 100,00 exclusief 19% BTW. Na afloop van de bijeenkomst ontvangt u een factuur voor de deelnemersbijdrage. Inschrijving U kunt zich inschrijven via de website www.delokaleeducatieveagenda.nl. Hier kunt u ook uw keuze voor de workshops aangeven. Ongeveer een week voor het congres ontvangt u een bevestiging met de definitieve indeling van de workshops. Registratie in verband met de Wet bescherming persoonsgegevens aangemeld bij het CPB op 24 juli 2002, meldingsnummer m-1026707. Annulering Annulering van de inschrijving kan alleen schriftelijk (per brief, fax of e-mail) tot 15 dagen voor de bijeenkomst. U kunt de annulering doorgeven aan het Congres- en Studiecentrum VNG. Indien de annulering niet uiterlijk 15 dagen voor de bijeenkomst wordt doorgegeven, bent u de volledige deelnemersbijdrage verschuldigd. Bij verhindering mag uw plaats worden ingenomen door een vervanger. U wordt verzocht eventuele vervanging schriftelijk door te geven aan het Congres- en Studiecentrum VNG. Informatie Congres- en Studiecentrum VNG Postbus 30435 2500 GK Den Haag tel.: (070) 3738458 fax: (070) 3738743 email: cs@vng.nl website: www.congresenstudiecentrum.nl
WORKSHOPS EN DEBATTEN 1. De LEA als bestuurlijk bindmiddel (Eric Helder/wethouder gemeente Enschede) Hoe kan de Lokale Educatieve Agenda fungeren als middel om schoolbesturen en gemeenteraad aan gemeenschappelijke doelen te binden? Vanuit de Enschedese praktijk en rolinvulling wordt verder gekeken naar de situatie in andere gemeenten. 2. Is het schaalniveau altijd lokaal? (Rein Munniksma/gedeputeerde provincie Drenthe) Als ex-voorzitter onderwijscommissie VNG, ex-burgemeester en recent gedeputeerde provincie Drenthe beschouwt hij de verschillen en overeenkomsten in de rollen van gemeenten en provincie. Hierbij komt het werken aan een Regionale Educatieve Agenda en wat daarvoor nodig is aan bod. 3. Ontwikkelingen in de VVE (Wendy de Geus/Oberon, Anne-Luc van der Vegt/Sardes en Ernst Radius/MO Groep Het terrein van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) is in beweging waardoor gemeenten en schoolbesturen voor nieuwe vraagstukken staan. Welke kinderen krijgen welk aanbod; kiezen we voor intensieve en/of light varianten? Hoe handhaven we de kwaliteit van en toezicht op de VVE? Kunnen we VVE in de kinderopvang inzetten? Hoe werken de plannen voor harmonisatie van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang door? In de workshop bespreken we de vraagstukken aan de hand van recente onderzoeksgegevens. 4. Jeugdbeleid en de lokale educatieve agenda (SCP onder voorbehoud, gemeente Den Bosch) Veel gemeenten maken een koppeling tussen jeugd- en onderwijsbeleid, ook in kader van de Lokale Educatieve Agenda. Op het oog een logische keuze, maar de praktijk lijkt vaak weerbarstig. In de workshop bespreken we hoe deze relatie vorm kan krijgen, de eventuele problemen èn de oplossingen. De gemeente Den Bosch vertelt hoe zij dat hebben aangepakt. 5. Burgerschap en Integratie (Ministerie van Wonen, Wijken en Integratie, DI&I, Paul Tesser) Gefocust op de lokale agenda worden de actuele beleidsontwikkelingen doorgenomen op het vlak van o.a. dialoog en burgerschap, integratiebeleid en prachtwijken. Wat betekent dit voor een Lokale Educatieve Agenda? 6. Zorg en Passend Onderwijs op de Lokale Educatieve Agenda (Luc Greven/Sardes) Veelal kennen de LEA's al diverse componenten gericht op onderwijszorg. Er is vaak aandacht voor de wachtlijsten voor speciaal onderwijs, de spreiding van zorgleerlingen, zorg in en om de school, reboundvoorzieningen en daarmee samenhangend leerlingenvervoer, leerplicht en huisvesting. OCW zet nu onder de titel Passend Onderwijs in op het versterken van de opvang van zorgleerlingen in het regulier onderwijs en op het voorkomen dat leerlingen tussen de wal en het schip vallen. In de workshop komen de mogelijke consequenties voor de LEA aan de orde. 7. Schakelklassen (Karin Hoogeveen/Sardes) Schakelklassen zijn bestemd voor autochtone en allochtone leerlingen die vanwege een grote taalachterstand onder hun niveau presteren. Het doel is om deze leerlingen gedurende een schooljaar zodanig bij te spijkeren dat zij daarna in staat zijn om het onderwijs op hun eigen niveau te kunnen vervolgen. In het schooljaar 2006 2007 draaiden er al in zo n 40 gemeenten schakelklassen, in het huidige schooljaar zijn daar ruim 60 gemeenten bijgekomen met een of meer schakelklassen. In de workshop wisselen we ervaringen uit over de thema s: opzet en organisatie schakelklas, bepaling van de doelgroep, keuze voor een variant, selectie van leerlingen, monitoring en evaluatie.
8. Kenniscentrum Gemengde Scholen (Guido Walraven) Welke instrumenten staan gemeenten en schoolbesturen ter beschikking om segregatie tegen te gaan en integratie te bevorderen in primair en voortgezet onderwijs?? Welke ervaringen zijn er tot nu toe opgedaan met die instrumenten? Wat zijn daarbij succes- en faalfactoren? Welke kansen en mogelijkheden kunnen nog (beter) worden benut? Hoe kunnen ouders hierbij worden betrokken? En wat kan de rol zijn van individuele scholen? Deze vragen bespreekt het Kenniscentrum Gemengde Scholen in deze workshop op een interactieve manier. 9a Debat 1: Lokale bestuurlijke verhoudingen onder de wet OAB (o.l.v. Jan Tromp) Sinds 1 augustus 2006 is de nieuwe wet op het onderwijsachterstandenbeleid van kracht. Dit heeft ingrijpende consequenties voor de bestuurlijke verhoudingen tussen gemeenten en schoolbesturen. In dit debat gaan gemeenten en schoolbesturen hierover met elkaar in discussie. De aanwezigen in de zaal worden nadrukkelijk bij dit debat betrokken. Dit debat vindt in de eerste workshopronde plaats. 9b Debat 2: Inhoudelijke thema s op de LEA (o.l.v. Michiel van der Grinten/Oberon) De inhoud van de Lokale Educatieve Agenda varieert sterk tussen gemeenten van beleidsarm tot beleidsrijk. Sommige gemeente voeren alleen hun wettelijke taken uit (o.a. leerplicht, leerlingenvervoer en huisvesting), andere gemeenten nemen ook inhoudelijke thema s in hun agenda op (bijvoorbeeld VVE, schakelklassen en brede scholen). Welke thema s moeten op de lokale educatieve agenda staan en wie is verantwoordelijk? Een debat tussen gemeenten en schoolbesturen waarbij de aanwezigen in de zaal nadrukkelijk worden betrokken. Dit debat vindt in de tweede workshopronde plaats. 10. Communicatie rondom de Lokale Educatieve Agenda (Lex Boezeman) Bij het vaststellen en uitwerken van de Lokale Educatieve Agenda is het van belang om de resultaten goed te communiceren naar de verschillende partners en hun achterban. Ook de lokale politiek dient geïnformeerd te worden. Waarop moet je letten bij de communicatie rond de Lokale Educatieve Agenda? Wat moet je wel doen, maar ook zeker niet? Een ervaren tekstschrijver en communicatie adviseur gaat hierover met u in gesprek. 11. De Lokale Educatieve Agenda: hoe ver zijn we? (Joke Kruiter/Oberon en Joke ten Berge/VNG) Sinds augustus 2006 zijn gemeenten en schoolbesturen samen bezig met het ontwikkelen van een Lokale Educatieve Agenda. Hoe ver zijn ze daarmee? Weten gemeenten en schoolbesturen elkaar te vinden? Wie neemt het voortouw? Is men het al eens over monitoring en evaluatie of vertrouwt men op elkaars blauwe ogen? In de workshop presenteren we de onderzoeksuitkomsten van de LEA-enquête 2007 die dit voorjaar onder gemeenten en schoolbesturen is uitgevoerd. 12. Lokale overlegstructuren en de LEA (Jo Kloprogge/Sardes en o.a. gemeente Rotterdam/Roy Geurs) Voor veel gemeente is de invoering van de nieuwe wet op het onderwijsachterstandenbeleid aanleiding geweest om de lokale overlegstructuur te herzien. Het Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) voor onderwijsachterstanden komt vaak te vervallen. Bovendien blijkt in veel gemeenten tijdens het OOGO voornamelijk over onderwijshuisvesting gesproken te worden. Een aantal gemeenten (waaronder Rotterdam en Dantumadeel) heeft hun overlegstructuur rond het lokaal onderwijsbeleid herzien. In de workshop vertellen zij hoe ze dit gedaan hebben onder leiding van Jo Kloprogge (Sardes). Hij presenteert daarbij ook zijn proefmodel lokale overlegstructuren. 13. Succesvolle 0-euro gemeenten (Marco Zuidam/Oberon en een aantal gemeenten) De Rijksmiddelen voor het bestrijden van onderwijsachterstanden zijn verdeeld over 279 gemeenten. Dit betekent dat 164 gemeenten geheel geen rijksmiddelen ontvangen om onderwijsachterstanden te bestrijden terwijl onderwijsachterstanden ook in deze gemeenten spelen. In de workshop vertellen een tweetal gemeenten (Zijpe en West Maas en Waal) hoe zij lokaal onderwijsbeleid vormgeven zonder dat zij OABmiddelen ontvangen. 14. Voortijdig schoolverlaten (Kasper Weekenborg/ministerie OCW, onder voorbehoud) Actuele beleidsontwikkelingen op het vlak van voortijdig schoolverlaten en de rol van de gemeente. Hoe wordt de Aanval op de Uitval vervolgd? Hoe staat het met gemeenten en het onderwijsnummer?