Op donderdag 13 december jl.

Vergelijkbare documenten
Vanaf april zal het ROAZ gaan werken in een nieuwe organisatiestructuur.

GESTRUCTUREERDE TRAINING VERBETERT COMMUNICATIE TUSSEN ZORGVERLENERS

WERKEN IN CRISISSITUATIES DAAR MOET JE OP TRAINEN. Onderdeel van Twente Safety Campus

Masterclass Crisisbeheersing. voor bestuurders van zorginstellingen

Masterclass Crisisbeheersing voor bestuurders van zorginstellingen

Uitnodiging. Communicatie: Hoe publiek is een ramp?

worden aangereikt voor de inrichting van crisisorganisaties in zorginstellingen en de wijze

deze vragen voor aan een aantal ketenpartners. U leest de antwoorden

Veiligheidregio s en zorginstellingen Samen werken aan zorgcontinuïteit

Julius Academy. Masterclass Crisisbeheersing Voor bestuurders en leden Crisisbeleidsteam van Zorginstellingen

Op 12 december jl. heeft het

Informatievoorziening en crisiscommunicatie

Voorzitter Crisisbeleidsteam

Samenhang. GHOR Zuid-Holland Zuid. uw veiligheid, onze zorg

richt zich inmiddels veel meer op moderne crisisbeheersing dan op de klassieke rampenbestrijding.

HuisartsenRampenOpvangPlan (HaROP) Onze Huisartsen

Meerjarenbeleidsplan Crisisbeheersing en OTO Datum : Versie : 1.0 Vastgesteld : Focusgroep ROAZ

Visie op crisismanagement in de zorgsector en de toegevoegde waarde van een Integraal Crisisplan. All hazard voorbereid zijn (1 van 3)

Meerjarenbeleidsplan OTO Limburg

Netcentrisch Werken Een stap vooruit in crisisbeheersing voor de regio s en haar partners in de witte kolom

Meerjaren OTO-beleidsplan ROAZ

Han Rozemeijer: sectormanager Ambulancezorg, GGD, veiligheidsregio Kennemerland

Partijen: Het Röpcke-Zweers ziekenhuis, hierna te noemen 'het ziekenhuis', vertegenwoordigd door mevr. P. Terwijn, lid Raad van Bestuur,

VOORWOORD GEPLANDE OTO-ACTIVITEITEN. Nieuwsbrief nr#16 oktober Na ruim vijf jaar projectleiderschap

CONVENANT. SLOTERVAART ZIEKENHUIS VEILIGHEIDSREGIO Amsterdam-Amstelland SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES

De nieuwe GHOR Verantwoordelijkheden van de GHOR en de geneeskundige keten op basis van nieuwe wet- en regelgeving

sychosociale specten an crises en Psychosociale aspecten van crises en rampen Psychosociale aspecten van crises en rampen

Samen voor de beste zorg

Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO

De GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1

CONVENANT SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES. Huisartsen Noord-Holland Noord. Veiligheidsregio Noord-Holland Noord

Opleiding Liaison CoPI voor zorginstellingen

Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan. voor de regio s Noord-Holland en Flevoland

Inhoudsopgave. 1 t.b.v. Geestelijke Gezondheidszorginstellingen, Verpleeg- en Verzorgingshuizen, Thuiszorg en RAV

Opleiding Crisiscoördinator Zorginstelling (CCZ)

Jaarplan Opleiden Trainen en Oefenen 2015 Besteding OTO-stimuleringsgelden ROAZ-regio Zwolle

Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan. voor de regio s Noord-Holland en Flevoland

Opleiding Crisiscoördinator Zorginstelling (CCZ)

Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen

Regionaal implementatieplan Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO:

Overeenkomst Groene Hart Ziekenhuis - Veiligheidsregio Hollands Midden

RAV Kennemerland voorbereid op Grootschalige Geneeskundige Bijstand (GGB)

Overeenkomst betreffende de samenwerking tussen

CBRN Opleidingsplan SEH afdelingen Ziekenhuizen

Paul van Limbeek. School shooting ook in Nederland? Psychosociale hulpverlening in de hoogste versnelling. Lessons Learn

De mate van voorbereiding van zorgaanbieders op rampen en crises

Kwalificatiedossier Hoofd Publieke Gezondheidszorg

Convenant. Huisartsenzorg Friesland GHOR Fryslân GGD Fryslân

Afsprakenlijst behorende bij het Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen Veiligheidsregio s, Politie en ProRail

Evaluatieverslag SIS-oefening als onderdeel van ZiROP-oefening Ik vertrek Maxima Medisch Centrum en Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost op 17 juni 2017

Meerjaren OTO-beleidsplan RS OTO

Menukaart OTO voor GGD en

Landelijk Meerjarenplan Crisisbeheersing en OTO

Concept Convenant Flevoland

Ben u de juiste contactpersoon?

Wat betekent de Directeur Publieke Gezondheid (DPG) voor het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ)?

Samenwerkingsovereenkomst. Huisartsenzorg. GHOR Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond

Pilot inrichten en verbeteren niet-acute meldfunctie. Monitoringscriteria. Utrecht, 2 maart 2018 Geraline Boonzaaijer, MSc Ir. Saskia van der Erf

Productenboek Basisvoorzieningen GHOR Veiligheidsregio NHN

IJsselland. TIJD VOOR ACTIE Continuïteit van zorg onder alle omstandigheden

LEIDRAAD OTO ONTWIKKELD VOOR DE ZIEKENHUIZEN

Convenant Huisartsen regio Gelderse Vallei en Arnhem e.o.

Winterseizoen 17 / 18 Het beheersen van zorgcontinuïteit in de regio

DE MATE VAN VOORBEREIDING

Algemeen. Knelpunt. Initiatief BESTUURLIJKE AANDACHT VOOR CRISISBEHEERSING; NOTITIE OTO STUURGROEP 11 JULI juli 2013

Visitatieplan Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO:

DE MATE VAN VOORBEREIDING

Opleidingsgids Compaijen C&C

Aan de slag met continuïteitsplanning, crisisbeheersing en crisiscommunicatie.

Impressie COT OTO-aanbod voor de zorg

Pilot versterken APH-triagefunctie. Monitoringscriteria. Utrecht, 2 maart 2018 Geraline Boonzaaijer, MSc Ir. Saskia van der Erf

Opleidingsgids Compaijen C&C

Een terroristische aanslag:

Bijstand? ZORGCONTINUÏTEIT. Uw veiligheid, onze zorg! Digitale nieuwsbrief GHOR ZHZ maart Introductie

VOORSTEL VOOR HET AB. Datum vergadering: 14 januari Agendapunt: 13. Portefeuillehouders: De heer Wolfsen/mevrouw Westerlaken

Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen

BOSZ. BASIS OPLEIDING SLEUTELFUNCTIONARISSEN ZIROP Netwerk Acute Zorg regio VUmc INFORMATIE VOOR DEELNEMERS

Meerjarenbeleidsplan OTO

Staat van de GHOR 2015

Datum 28 april 2014 Ons kenmerk

CONVENANT SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES

Opleiding Crisiscoördinator Zorginstelling (CCZ) Een praktische opleiding over continuïteitsplanning, crisismanagement en crisiscommunicatie

Acute Zorg aan Vluchtelingen. Symposium 22 maart 2016 Deventer

Notitie ten behoeve van implementatie en OTO-aanpak van de handreiking: Opvang chemisch besmette patiënten op de SEH

Juni Nu breder digitaal witte crisisinformatie

Soort Document: Procedure (dynamisch) Datum: van 13

Implementatie- en OTO-wijzer Integraal Crisisplan voor de zorgsector. All hazard voorbereid zijn (3 van 3)

Meerjarenbeleidsplan Crisisbeheersing en OTO Noord Nederland. (Drenthe, Groningen en Friesland)

Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO De zorgsector aantoonbaar voorbereid op rampen en crises

NIEUWSBRIEF INTERGEMEENTELIJKE CRISISORGANISATIE I VIJFDE EDITIE I mei 2013

Evaluatieverslag SIS-oefening als onderdeel van oefening Artefacto Veiligheidsregio IJsselland op 23 juni Samenvatting

Cycloon-beleidsplan Noord Nederland. Drenthe, Friesland, Groningen

Jaarplan Opleiden Trainen en Oefenen 2017 Besteding OTO-beschikbaarheidsbijdrage ROAZ-regio Zwolle

Jaarplan Opleiden Trainen en Oefenen 2018 Besteding OTO-beschikbaarheidsbijdrage ROAZ-regio Zwolle

Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO

170417test_Saskia_platte_tekst_website In onderstaande artikel leest u voorbeelden van veldnormen die de afgelopen jaren zijn verzameld.

OTO-Stimuleringsgelden tool

Procedure Wijziging Acute Zorgaanbod Brabant 20 juni 2013

DE MATE VAN VOORBEREIDING

Crisiscommunicatie in het sociaal domein

Transcriptie:

Trauma Zorgnetwerk Nieuwsbrief nr#9 januari 2013 Door Gert-Jan Ludden Projectleider Simultaan Het nieuwe (OTO)jaar is alweer gestart en ik hoop dat u fijne feestdagen en een goede jaarwisseling heeft doorgemaakt. Voorwoord Het afgelopen jaar hebben de zorginstellingen in onze regio met steun van het OTO-stimuleringsprogramma weer een stap voorwaarts gemaakt in het goed voorbereid zijn op rampen en crisissituaties. De bewustwording is toegenomen, de visie op crisisbeheersing en de crisisplannen zijn verbeterd en sleutelfunctionarissen hebben deelgenomen aan tal van opleidingen, trainingen en oefeningen. Dit geldt niet alleen voor de acute zorgsector, maar ook zorginstellingen binnen de geestelijke gezondheidszorg, verpleeg- en verzorgingstehuizen en de gehandicaptenzorg haken steeds meer aan op ons programma. In deze nieuwsbrief leest u over interessante activiteiten die zich in het laatste kwartaal van 2012 hebben afgespeeld. Op donderdag 13 december jl. heeft het ROAZ-bestuur ingestemd met het regionale OTOjaarplan 2013. Hiermee is de basis gelegd voor de OTO-activiteiten in het komend jaar. Naast de doelstellingen uit het meerjarig beleidsplan 2012-2015 moet de regio vanaf 2013 ook aan een aantal landelijke eisen voldoen. Begin 2013 wordt een Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO geïmplementeerd dat normen voorschrijft voor de inrichting van de crisisorganisaties. Zorginstellingen dienen in 2013 zelfevaluaties uit te voeren en worden geconfronteerd met intercollegiale visitaties. Er zal meer uniformiteit in de aanpak worden nagestreefd en de vrijblijvendheid is enigszins voorbij, zo stelt de landelijke stuurgroep OTO. Om de gewenste doelstellingen te bereiken, zullen we ook in 2013 gezamenlijk de schouders er weer onder gaan zetten en van elkaars kennis en ervaring moeten leren. Als regionaal projectleider voel ik mij gesterkt door veel professionaliteit binnen de zorginstellingen en bij het GHOR-bureau van de Veiligheidsregio Utrecht. Ik zie uit naar mooie OTO-successen voor onze regio in het nieuwe jaar en wens u en uw dierbaren een gezond en veilig 2013 toe. In deze nieuwsbrief informeren wij u graag over de activiteiten die vanuit het project Simultaan geïnitieerd worden om u en andere collega s uit de zorgketen voor te bereiden op rampen en crises. Samen beter voorbereid op rampen Samen beter voorbereid. Dat is de titel van het OTO-jaarplan 2013 van de zorgsector Midden-Nederland. Het OTOjaarplan 2013 geeft op hoofdlijnen de koers aan waarvoor de stimuleringsgelden dit jaar worden aangewend. Een deel van het geld wordt besteed aan regionaal georganiseerde activiteiten voor alle zorginstellingen. Denk hierbij aan trainingen en cursussen, een project Netcentrisch Werken, grootschalige oefeningen en het organiseren van Kenniskringen voor bestuurders en beleidsmedewerkers. Daarnaast maakt iedere zorginstelling (of het overkoepelend orgaan in geval van intramurale zorg en de huisartsen) aan de lees verder op pagina 2

vervolg van pagina 1 hand van een aantal criteria een eigen OTO-jaarplan. In dat jaar - plan staan de OTO-activiteiten voor 2013, met daarbij aangegeven welk deel van de activiteiten uit eigen middelen en welk deel uit OTO-stimuleringsgelden wordt gefinancierd. De focus van het goed voorbereid zijn in de crisisbeheersing ligt niet meer alleen op externe rampen en crises, maar ook op interne crisissituaties die de zorgcontinuïteit ernstig verstoren. OTO-jaarplan huisartsenzorg 2013 Zoals alle andere zorgaanbieders moeten ook de huisartsen en huisartsenposten (HAP) voorbereid zijn op rampen en crises. In de provincie Utrecht stelden de huisartsen verenigingen, de LHV Kring Midden-Nederland en Primair Huisartsenposten eerder dit jaar het Huisartsen Rampenopvangplan (HaROP) vast. En inmiddels is ook een OTO-jaarplan 2013 gemaakt. In het OTO-jaarplan worden verschillende doelgroepen onderscheiden, zegt projectcoördinator Ton Bresser. De mate van OTO is afgestemd op de rol die de betrokkene heeft wanneer het HaROP in werking treedt en de mate waarin de op dat moment gevraagde competenties afwijken van de dagelijkse activiteiten. Hagro-coördinator De 750 huisartsen in de provincie Utrecht werken samen in huisartsengroepen (hagro s). Elke hagro heeft een crisiscoördinator en een vervanger. In een periode van twee jaar worden de hagro-coördinatoren geïnformeerd over het HaROP, over wat hun rol is en over de samenhang met andere rollen. Zo is de hagro-coördinator de schakel tussen de collega s in de hagro en het crisisteam. De hagro-coördinator informeert de huisartsen binnen de eigen hagro. De huisarts informeert vervolgens de medewerkers in de praktijk over relevante zaken, net zoals de medisch manager van de huisartsenpost de medewerkers van de post informeert. Bereikbaarheidsoefening Als het crisisteam in actie komt, wordt van de leden in hun activiteiten en competenties de grootste veranderingen gevraagd ten opzichte van de dagelijkse praktijk. De leden van het crisisteam worden opgeleid en getraind en nemen als team deel aan een oefening. Daarnaast worden nog enkele procedures en werkafspraken uitgewerkt en vastgelegd en wordt een kleinere bereikbaarheidsoefening georganiseerd. Eind 2013 wordt de stand van zaken bepaald met behulp van de zelfevaluatie van het Kwaliteitskader Crisisorganisatie en OTO. Stap verder Het OTO-jaarplan legt de basis voor de eerste gestructureerde OTO-activiteiten voor de huisartsen gericht op borging van de huisartsenzorg in crisissituaties. En als de samenwerking tussen de huisartsen(organisaties) en met ketenpartners zo loopt als bij de planvorming dan zijn we over een jaar een stap verder!

Kenniskring Crisisbeheersing 24 oktober 2012 Zorginstellingen krijgen steeds meer te maken met complexe interne- en externe crisissituaties. De media maken ons daar regelmatig deelgenoot van. De zorgsector bereidt zich daarom beter voor op grootschalige rampen en crisissituaties door onder meer integrale risicoanalyses, professionele crisisplannen en zorgvuldige programma s voor opleiden, trainen en oefenen, zegt Gert-Jan Ludden, projectleider OTO TCMN en voorzitter van de kenniskring. Tijdens de bijeenkomst bleek echter dat deskundigen van mening verschillen over hoe die voorbereiding er dan uit moet zien. In Nederland bereiden we ons voor op de ergst denkbare scenario s. Helemaal fout, vindt Eelco Dykstra, directeur International Katrina Project Europe. Je moet je juist voorbereiden op de ergst ondenkbare scenario s. Dan kom je er pas achter wat je niet weet. Uit het verleden zijn volgens Dykstra geen lessen te trekken: je werkt altijd met oude of verouderde informatie. En er is een blinde vlek: je werkt alleen met problemen die je al kent. Toekomstige problemen ken je nog niet. Ter illustratie haalde hij de risicobeoordeling van Rob de Wijk aan. De eurocrisis staat daar niet in. Want die heeft nog nooit bestaan. Dykstra pleit voor een verschuiving van risicomanagement naar consequence management: niet bang zijn voor het vliegen (risico) maar voor het neerstorten van het vliegtuig (gevolg). Dykstra besloot zijn betoog met de stelling dat de vraag hoe goed is goed genoeg te weinig wordt gesteld en beantwoord. Welke gevolgen willen we met z n allen accepteren? Realistische veiligheid. Zo noemt Marco Zannoni, directeur COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement het. Stel als bestuurder je eigen bestuurlijke normen: wat is veilig en wat is veilig genoeg? Wat is acceptabel en wat niet? Kosten zijn daarbij een reële overweging, evenals leefbaarheid. Bestuurders moeten hun veiligheidsvisie op het hoogste niveau vastleggen. Zo weet iedereen (medewerkers, patiënten én hun familie) precies waar hij aan toe is. Mocht er een crisis uitbreken dan zien bestuurders zich volgens Zannoni gesteld voor twaalf uitdagingen, waarvan de basis op orde hebben de eerste is. In tegenstelling tot Dykstra vindt Zannoni dat leren uit het verleden wél zin heeft. Bij crises is tachtig procent voorspelbaar: de stroom valt uit, de website gaat plat. Daar kun je je op voorbereiden. Denk bij incidenten: stel dat dit bij ons gebeurt, hoe gaat het dan bij ons? De tweede tranche van de wet Publieke Gezondheid behelsde de invoering van de functie Directeur Publieke Gezondheid (DPG). In de regio Utrecht zat niemand op deze functie te wachten, want hier was het allemaal best goed geregeld, vertelt Hetty Linden, directeur GG&GD Utrecht. Maar het moest toch van de minister. En dus werd Linden aangesteld als DPG regio Utrecht. lees verder op pagina 4

vervolg van pagina 3 In een persoonlijk verhaal ( nog niet alles is bestuurlijk afgekaart ) vertelde zij haar ambities. De belangrijkste is om in 2014 als regio DPG-proof te zijn. Daarnaast wil ze meer luisteren naar mensen die met mensen werken. Vanuit de GGD en zien we veel gezonde mensen. We horen veel, maar we zwijgen ook veel. Vertellen wat je ziet is ontzettend betekenisvol. Zo vang je eerder signalen op. Als DPG is Linden bij rampen en crises adviseur van het bevoegd gezag. Onzekerheid en onervarenheid met rampen doet bestuurders heel erg nadenken. Het is mijn ambitie veerkracht op te brengen zodat we onverwachte gebeurtenissen vertrouwenwekkend tegemoet kunnen treden. Ook Linden vindt dat je uit gebeurtenissen uit het verleden kunt leren voor de toekomst. Hoewel mijn ervaring is dat dat toch wel heel moeilijk is. Hoe vaak en hoe goed je ook oefent: in de hectiek van een crisis of ramp gaat het toch nog vaak fout. Het is de wet van behoud van ellende, zegt Eric- Jan Broeken, eigenaar van HBB advies. Goede crisisbesluitvorming hangt af van goede beeldvorming. Hoe beter de informatiepositie, hoe effectiever beslissingen genomen kunnen worden. Nu wordt informatie getrapt doorgegeven via hiërarchische lijnen in de crisisbeheersingsketen. Veel informatie wordt niet gedeeld, bereikt de bestemming niet of vervormt. Door iedereen op hetzelfde moment te voorzien van dezelfde informatie verbetert de besluitvorming. Dit is netcentrisch werken. Het betekent niet alleen een cultuurverandering, het is ook een andere manier van werken. Het Netwerk Acute Zorg Zwolle en de Acute Zorg Euregio hebben inmiddels de eerste ervaringen opgedaan met netcentrisch werken. Het kost tijd. Maar als we het allemaal hetzelfde doen, werkt het veel makkelijker, vertelt Wim Heupers, OTO-coördinator in de regio Zwolle. Netcentrisch werken staat of valt met vertrouwen. Investeer in je ketenpartners zodat je elkaar leert kennen en vertrouwen hebt in elkaar. De vrijblijvendheid voorbij Het landelijk Netwerk Acute Zorg heeft een Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO opgesteld. Dit kwaliteitskader geeft aan wat een instelling minimaal geregeld moet hebben om voorbereid te zijn op rampen en crises. Maar ook in welke mate de instelling reeds is voorbereid op deze rol en functie. We moeten naar een meer gestructureerde voorbereiding op crisissituaties, zegt Gert-Jan Ludden, projectleider OTO. Daarom beschrijft het kwaliteitskader naast wat minimaal moet worden geregeld ook wie daarbij welke rol heeft. Werken aan kwaliteit van voorbereiding op rampen en crises geldt immers op veel verschillende plaatsen in zorginstellingen. Van de raad van bestuur, de directie, het management tot aan medewerkers op de werkvloer. De vrijblijvendheid voorbij Met dit kwaliteitskader zijn we de vrijblijvendheid voorbij, vindt Ludden. Het kwaliteitskader is een normenkader, een wegwijzer voor zorginstellingen in planvorming, inrichting van crisisorganisaties en het effectief oefenen. Het helpt zorginstellingen om een kwalitatief hoogwaardig niveau in de crisisbeheersing te bereiken. Intercollegiale visitaties In de eerste helft van 2013 starten alle ziekenhuizen en de GGD en in de Acute Zorgregio Midden- Nederland met een zelfevaluatie. Die moet een beeld geven van hoe men er voor staat. In de tweede helft van 2013 volgen intercollegiale visitaties. In het kwaliteitskader zijn checklijsten opgenomen die de zelfevaluatie en de inter collegiale visitaties ondersteunen.

Oefening Calamiteitenhospitaal Schietpartij: tien doden, dertig gewonden Vanmorgen om 9.00 uur openden twee mannen met bivakmutsen het vuur in de hal van verzorgingshuis Zorgrust in Utrecht. Op het moment van het schietincident hadden bewoners en vrijwilligers zich in de hal van het verzorgingshuis verzameld voor een dagje uit. De politie vreest voor een groot aantal slachtoffers. Met dit nieuwsbericht begon de oefening die op zaterdag 3 november in het Calamiteitenhospitaal werd gehouden. Hoewel er natuurlijk altijd dingen beter konden, voerde achteraf vooral tevredenheid de boventoon. team oefende voor het eerst mee. Een nuttige exercitie. Rond tien uur komen de eerste ambulances aan. Direct uit de ambulance krijgt de patiënt gespeeld door Lotus-vrijwilligers een barcode om zijn arm, wordt hij gefotografeerd en wordt bepaald of hij naar rood (high care), geel (medium care) of groen (low care) moet. Ondertussen komen de ambulances af en aan in de ambulancehal. Niet alleen de opvallende gele RAVUambulances, maar ook die van Defensie en van het Rode Kruis schieten te hulp. Zorgverleners zorgen voor een snelle doorstroom van de patiënten. Acute Zorg, Beveiligde Zorg Het thema van de oefening was Acute Zorg, Beveiligde Zorg. Daarom deden dit keer ook de beveiliging van het UMC Utrecht en de Dienst Speciale Interventies (DSI) aan de oefening mee. De samenwerking tussen zorgverleners, beveiliging en DSI verliep prima. Ook het beleids- Evaluatie Tijdens de eerste evaluatie na afloop van de oefening voerde tevredenheid de boventoon. Natuurlijk waren er dingen die beter konden, zegt Jelte Wind, operationeel commandant van het Calamiteitenhospitaal. Zo blijft de overdracht een zwak punt, formulieren worden niet nauwkeurig genoeg ingevuld. Ook de bereikbaarheid van de juiste mensen verliep niet steeds naar wens. En ondanks het mooie patiëntvolgsysteem was na afloop de hoeveelheid slachtoffers niet exact duidelijk. Maar over het algemeen is de oefening prima verlopen. Foto s: Gioya Bouwman Parallel aan de oefening vond een bezoekers programma plaats, waarbij ook minister Opstelten van Veiligheid en Justitie aanwezig was. De bezoekers kregen informatie over het Calamiteitenhospitaal en discussieerden over de rol ervan. Daarnaast kregen ze tijdens de oefening een rondleiding door het Calamiteitenhospitaal.

Succesvolle rampoefening in Meander Medisch Centrum Oefening Meander net echt, kopte het AD over de rampoefening in het Meander Medisch Centrum, locatie Amersfoort Lichtenberg op 24 november. Alle 350 medewerkers die aan de oefening hebben meegedaan, kunnen dat beamen. Een oliebollenkraam explodeert, tientallen gewonden, is Meander er klaar voor? De conclusie aan het eind van de dag: ja, en het kan altijd gewoon beter. Foto s: Frank Noordanus In de voorbereiding op de oefening besteedde het Meander Medisch Centrum bijzondere aandacht aan het borgen van de reguliere zorg voor de klinische patiënten en voor patiënten die de SEH bezoeken tijdens de oefening. Dit deden we onder andere door het inzetten van schaduwteams voor de reguliere zorg, zegt ZiROP-coördinator Esther Beeris. De afdeling communicatie informeerde de klinische opgenomen patiënten, bezoekers en omwonenden. De zorg voor onze patiënten ging op deze dag gewoon door en had altijd voorrang op de oefening. Oliebollenkraam Op een rommelmarkt bij de Nieuwe Kerk aan de Leusderweg in Amersfoort is een oliebollenkraam ontploft. Dat was het scenario voor de oefening waaraan alle primair bij het ZiROP betrokken afdelingen actief deelnamen. Kort na de melding van de fictieve ramp komen gewonden binnen op de SEH. In de tussensluis vindt triage plaats. Daarna gaan de slachtoffers verder het zorgtraject in. Opvang familieleden Meander ving in totaal veertig fictieve slachtoffers op. De slachtoffers werden gespeeld door lotussen van Lotuskring Rivierenland. Ruim 45 medewerkers van het Meander speelden de rol van familieleden en verwanten die in het ziekenhuis werden opgevangen. Daarmee werd naast het ZiROP ook het onlangs geschreven deelplan verwantenopvang getest. Waardevolle ervaringen Interne en externe waarnemers beoordeelden de oefening op verschillende aspecten. Crisiscoördinator Jan van Dam concludeert na afloop van de oefening: Ook vandaag hebben we waardevolle oefenervaringen opgedaan en ons ZiROP kunnen testen. Uit de evaluatie zal blijken waar we het ZiROP nog verder kunnen verbeteren. Zo blijven we voorbereid op een echte ramp en crisissituatie in onze omgeving.

VRU en ziekenhuizen stemmen crisiscommunicatie af De VRU en de vijf ziekenhuizen in de regio Utrecht gaan nadere afspraken maken over de crisiscommunicatie. Op 11 december 2012 ontmoetten communicatieadviseurs van de Veiligheidsregio Utrecht en de ziekenhuizen elkaar in Soestduinen om kennis te maken met elkaar en elkaars wereld beter te leren kennen. De deelnemers kijken terug op een zinvolle bijeenkomst die een goede basis heeft gelegd voor verdere samenwerking in crisiscommunicatie. De ziekenhuizen zijn belangrijke ketenpartners voor de veiligheidsregio s maar in de dagelijkse praktijk staan beide werelden gevoelsmatig ver van elkaar af. Reden voor de communicatieadviseurs om met elkaar om tafel te gaan. Want bij incidenten en crisissituaties krijgen zij wel met elkaar te maken. Wie doet dan wat. En op welk moment? Samen aan de slag De ziekenhuizen, de VRU en de gemeenten hebben hun eigen organisaties voor crisiscommunicatie die bij een incident allemaal actief worden, verklaart Naomi Elzas, adviseur crisiscommunicatie bij de VRU. Dat geldt zowel voor een calamiteit die een ziekenhuis treft als bij een ramp binnen of buiten de regio waarbij ziekenhuizen hun rampenopvangplan activeren. Aan beide kanten is er bij de communicatieadviseurs het besef dat zij in zo n situatie samen aan de slag moeten. Informatie moet worden uitgewisseld en boodschappen voor pers- en publiekscommunicatie moeten worden afgestemd, maar daar zijn nog niet eerder concrete afspraken over gemaakt. Dat willen we nu met elkaar verder gaan invullen. Als we het in de koude fase goed regelen, kunnen we elkaar in acute situaties sneller vinden en sneller en beter afstemmen wie wat doet. Structureel overleg Tijdens de startbijeenkomst in Soestduinen gaf Krista van Daalen, netwerkcoördinator GHOR van de VRU, uitleg over de crisisorganisatie van de VRU. Vervolgens gaf Naomi Elzas een presentatie over de visie op crisiscommunicatie binnen de VRU. Na de presentaties werd onder leiding van Roel de Graaf in een interactieve werkvorm verkend hoe de VRU en de ziekenhuizen bij een crisis met elkaar te maken hebben en hoe de taken en verantwoordelijkheden zijn verdeeld. De bijeenkomst werd afgesloten met de afspraak dat er structureel overleg komt tussen adviseurs crisiscommunicatie van de VRU en de ziekenhuizen en dat zij tweemaal per jaar bijeenkomen om concreet invulling te geven aan verdere samenwerking.

We hebben echt een verbeterslag gemaakt In 2012 werden alle medewerkers van de GGD Midden-Nederland getraind zodat zij in tijden van rampen of crises precies weten wat hen te doen staat. De eerste helft van het jaar stond in het teken van trainen. De tweede helft van 2012 werd er vooral geoefend, veel geoefend. De teams Infectieziektebestrijding (IZB), Medische milieukunde (MMK) en Gezondheidsonderzoek bij rampen (GOR) oefenden ieder afzonderlijk een casus via een tabletop scenario. Daarbij werd steeds de BOB-structuur gevolgd. BOB staat voor Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming. BOB helpt de deelnemers om in een acute situatie de crisis op een gestructureerde manier aan te pakken. Het team MMK oefende voor de eerste keer, vertelt beleidsmedewerker Ron van Walsem. En voor het team Epidemiologie was het al lang geleden. Beide teams vonden de oefening nuttig. Oefenen geeft goed weer wat er in een crisissituatie van je wordt verwacht. En het toepassen van de BOB-structuur leidde tot goed inzicht in wat er aan de hand is en gaf de deelnemers vertrouwen dat ze een crisis aankunnen. Het team IZB krijgt in het dagelijkse werk vaker te maken met uitbraken. Dit team oefent regelmatig en merkt dat dat duidelijk zijn vruchten afwerpt. Alles gaat wat makkelijker. Realistische oefening Op 11 december oefende het integrale crisisteam met een scenario waarin een helikopter neerstortte op een kinderdagverblijf. Het was volgens Ron de meest realistische oefening tot nu toe. Het was een scenario waarin GOR-, MMK- en psychosociale hulpverleningsprocessen apart en samen tot een goed advies moesten komen. Ron kijkt tevreden terug op het verloop van de oefening. Het is goed om te zien dat het werk van het afgelopen jaar ook resultaat oplevert. De deelnemers merkten duidelijk dat als je goed de structuur volgt, je tot een goed besluit komt. Vertrouwen De deelnemers zelf waren wat ongelukkig met de timing van de oefening. Het is een hele drukke periode. Maar dat het naast het dagelijks werk wel allemaal lukte om de oefening tot een goed einde te brengen, gaf vertrouwen. Niet alleen bij de oefenleiding maar vooral bij de deelnemers zelf. Verbeterslag Ron kijkt tevreden terug op een jaar OTO. We hebben dit jaar het hele traject doorlopen en merken dat we een verbeterslag hebben gemaakt. Dit hadden we aan het begin van het jaar niet zo gekund. De medewerkers komen sneller en gedegener tot een advies, juist door het volgen van de BOB-structuur. De deelnemers willen volgend jaar het liefst een keer in het echt gaan oefenen. Verslag 12 e NationaLE Congres Spoedzorg Op donderdag 15 november vond het 12e Nationale Congres Spoedzorg plaats. Het congres behandelde de lessons learned uit recente crisissituaties, de laatste ontwikkelingen op het gebied van spoedzorg alsmede enkele actuele ontwikkelingen in de (psychiatrische) spoedzorg. Klik hier voor het verslag en een uitgebreide fotoreportage van dit congres.

ISEE KetenSim: realistisch en efficiënt oefenen De ISEE KetenSim is een digitaal oefensysteem dat werkt op basis van plattegronden, mensen en middelen. Het is bij uitstek geschikt voor intramurale hulpverlening, zoals ziekenhuizen. Grootste voordeel is efficiëntie en kostenbesparing: er is geen grootschalige inzet van mensen en middelen voor nodig, waardoor de dagelijkse hulpverlening niet in het gedrang komt. De ISEE KetenSim wordt op dit moment vooral gebruikt om logistieke processen te trainen. Oefenen gebeurt real time. Functionarissen en hulpverleners die oefenen met de ISEE KetenSim ervaren een grote herkenbaarheid, omdat ze de plattegrond van hun eigen ziekenhuis of instelling direct herkennen. Aan de hand hiervan oefenen ze met verschillende soorten patiënten en krijgen ze snel de gevolgen van hun beslissingen teruggekoppeld. Oefenen achter een beeldscherm De capaciteit van personeel, kamers en bedden is altijd schaars en kan maar moeilijk gemist worden voor oefeningen. Met de ISEE KetenSim is dit niet of nauwelijks nodig. Oefenen gebeurt immers achter een beeldscherm. Bovendien gaat het maken van nieuwe scenario s een stuk sneller en kan na het beëindigen van een oefening razendsnel een nieuwe oefening gestart worden. Bijvoorbeeld om in dezelfde situatie de gevolgen van een ander type beslissing te ervaren. Zo kan binnen dezelfde tijd veel intensiever geoefend worden. Samenwerking De ISEE KetenSim is een samenvoeging van twee projecten en producten: het Europese ISEE Project en de SMH KetenSim die E-Semble in samenwerking met de GHOR regio s Utrecht en Zeeland heeft ontwikkeld. We werken inmiddels al acht jaar met dit systeem, zegt Krista van Daalen, netwerkcoördinator GHOR van de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). Verschillende ziekenhuizen in de regio oefenen er regelmatig mee. Die ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren volop verbouwd. Daarom worden op dit moment de plattegronden aangepast. Dat gebeurt met OTO-gelden. Naast de GHOR regio s Utrecht en Zeeland gebruiken ook ziekenhuizen in Brabant en de Ambulancedienst Oost en een ambulancedienst in Gelderland de ISEE KetenSim voor hun oefeningen. Contactpersonen Voor nadere informatie over de genoemde initiatieven of over de inhoud van het stimuleringsprogramma OTO (project Simultaan) kunt u contact opnemen met: Projectleider OTO Gert-Jan Ludden: 06 51 81 77 33; g.j.ludden@umcutrecht.nl Projectsecretaris Natasja Rabouw: 088 755 9621; n.a.rabouw@umcutrecht.nl of met de netwerkcoördinatoren van de VRU GHOR Krista van Daalen: 088 878 3619; k.van.daalen@vru.nl Ivonne Vliek: 088 878 4137; i.vliek@vru.nl Peter Goos: 088 878 3688; p.goos@vru.nl Wilt u in een van de volgende nieuwsbrieven verslag doen van een van uw OTO-activiteiten, mail dan aan: i.luykenaar@umcutrecht.nl Eindredactie: Marlène van Vijfeijken, UMC Utrecht Ontwerp & opmaak: Multimedia, FB, UMC Utrecht