Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 1 van 8 GEMEENTE NUTH Raad: 28 mei 2013 Agendapunt: RTG: 14 mei 2013 AAN DE RAAD Onderwerp: KOMPAS: Jaarverslag en jaarrekening 2012; Begrotingswijziging 2013-1 en primitieve begroting 2014, en meerjarenraming 2014-2017; Beleidsplan 2013-2014, 1. Samenvatting De gemeenteraad heeft op grond van de gemeenschappelijke regeling KOMPAS en de Wet gemeenschappelijke regelingen bij de diverse documenten van KOMPAS telkens een andere rol. Het jaarverslag en de jaarrekening 2012 worden vastgesteld door het Algemeen Bestuur (AB) van KOMPAS en worden ter kennisname toegezonden aan de gemeentebesturen. De resultaten van de jaarreking 2012 van KOMPAS worden verwerkt in de jaarrekening 2012 van de gemeente Nuth inclusief een tekstuele toelichting. Het beleidsplan 2013-2014 wordt ter vaststelling voorgelegd aan uw raad op grond van artikel 18 lid 1 van de gemeenschappelijke regeling KOMPAS. Met betrekking tot de Begrotingswijziging 2013-1, de primitieve begroting 2014 en meerjarenraming 2014-2017 kan uw raad uiterlijk 1 juni 2013 zijn zienswijze geven. 2. Doelstelling / Beoogd effect Kennisnemen van jaarverslag en jaarrekening 2012, vaststellen beleidsplan 2013-2014, en gevoelen kenbaar maken t.a.v. begrotingswijziging 2013-1, begroting 2014 en meerjarenraming 2014-2017. 3. Eerdere besluitvorming Niet van toepassing. 4. Argumenten / Alternatieven c.q. opties / Toelichting In het navolgende gaan wij in op respectievelijk de verschillende documenten die KOMPAS met de brief van 28 maart 2013 heeft aangeboden. Jaarverslag 2012 In het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de geleverde prestaties (wat hebben we gedaan?) en de gerealiseerde effecten (wat hebben we bereikt?). Hieronder gaan we in op die verantwoording, en doen dat per product, te weten 1. Product Arbeidsparticipatie 2. Product Inkomen 3. Product Zorg 4. Product Bedrijfsvoering Ad 1. Product Arbeidsparticipatie Het jaar 2012 begon met de beperking van het recht op bijstand voor jongeren tot 27 jaar, waarbij scholing voor werk gaat. Is scholing dus mogelijk, bestaat er geen recht op bijstand. In veel gevallen heeft dat geleid tot studie met studiefinanciering en beëindiging van de WWBuitkering. In 2013 zou de Wet werken naar vermogen (samenvoeging van de WWB, Wajong en Wsw) ingevoerd worden. Ter voorbereiding daarop hebben de Kompasgemeenten in 2012 een visie
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 2 van 8 geformuleerd. Op basis van die visie zal Kompas een omslag moeten maken van uitkeringsinstantie naar re-integratiebureau. Door de val van het kabinet werd de Wwnv controversieel verklaard, maar omdat de verwachting was dat het nieuwe kabinet de wet in aangepaste vorm zou gaan invoeren, werden de voorbereidende werkzaamheden in 2012 voortgezet en voor een deel ook al door Kompas ingevoerd. Zo is in 2012 de uitvoering van de werkgeversbenadering en werkzoekendenondersteuning opgepakt. Daarvoor is een banenmakelaar ingezet om de werkgeversbenadering in Voerendaal - alwaar een pilot liep - te ondersteunen. Overigens werd de banenmakelaar ook ingezet voor plaatsing van klanten uit Nuth en Simpelveld die dicht bij de arbeidsmarkt staan. Bestaande trajecten die wij inkochten bij re-integratiebedrijven liepen af en daarvoor in de plaats werd deze nieuwe werkwijze van de pilot Voerendaal ingevoerd. In 2013 zal die worden uitgerold over Nuth en Simpelveld. In 2011 hadden wij een tekort op het Participatiebudget. Dat tekort hebben we meegenomen naar 2012 ( negatieve meeneemregeling ), waardoor het beschikbare budget voor 2012 lager werd. Om tekorten zoveel mogelijk te beperken hebben wij inkoop bij re-integratiebedrijven afgebouwd, en ook financiering van regionale projecten uit het participatiebudget werd afgebouwd. Het gaat dan om trajecten voor jongeren op de wachtlijst Wsw, ondersteuning voor jongeren zonder startkwalificatie vanuit Arcus, Bureau VSV en Praktijkschool, en inkoop van trajecten bij Relim en Rimo. Kosten voor onderwijstrajecten dienen binnen het onderwijsbudget geregeld te worden en zorgtrajecten via AWBZ en WMO. Ad 2. Product Inkomen Het aantal uitkeringen aan het eind van 2012 was op Kompasniveau 467 en daarmee nagenoeg gelijk aan 2011 (463). Simpelveld kende een stijging van 5%, Voerendaal een daling van 3% en in Nuth bleef het gelijk. We hebben het hier dan over het totaal aantal uitkeringen, dus WWB, IOAW en IOAZ. Kijken we naar alleen de WWB, dan blijkt uit een benchmark (de benchmark APE ) dat wij in vergelijking met andere kleine gemeenten zeer goed presteren. Gemiddeld stijgt het WWBbestand landelijk met 4,5% terwijl de stijging in Nuth en Simpelveld nihil is en in Voerendaal zelfs gedaald met 7,7%. Landelijk zijn hierbij 185 vergelijkbare gemeenten betrokken, waarbij Voerendaal op de 11 e plaatst staat van best presterende gemeenten, Nuth op 62 en Simpelveld op 70. De debiteurenontvangsten ( 205.316) waren ruim hoger dan begroot (116.000) vanwege incidentele verrekeningen met het UWV n.a.v. het project voorliggende voorzieningen door een extern adviseur. Daarbij werden 572 dossiers onderzocht en dat heeft geleid tot 17 gevallen waar een voorliggende voorziening bleek te zijn en dus de uitkering beëindigd kon worden. Dat is 3% van de dossiers. Landelijk is dat gemiddeld 6%, dus ook op dit punt is de uitvoering door Kompas beter dan gemiddeld. Ad 3. Product Zorg Alle drie de gemeenten hebben voor het product zorg meer uitgegeven dan begroot. De pilot Intensivering activerende aanpak armoedebeleid begint duidelijk haar vruchten af te werpen. In dat kader heeft Kompas ingezet op het opbouwen en onderhouden van een netwerk van maatschappelijke organisaties. In 2013 zal evaluatie van de pilot plaatsvinden. Ad 4. Product Bedrijfsvoering Zoals eerder vermeld, is in 2012 gewerkt aan een visie(document). Vervolgens heeft Kompas deze met een extern adviseur vertaald naar een Transitieplan hetgeen in 2013 verder geoperationaliseerd wordt. Financiering vindt plaats binnen de begroting van Kompas.
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 3 van 8 Beleidsplan 2013-2014 Om te stimuleren dat zo veel mogelijk mensen door werk in hun eigen onderhoud voorzien, heeft de rijksoverheid het voornemen om de Participatiewet in te voeren. Deze wet zal straks de Wet werk en bijstand (Wwb) en grote delen van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de Wet Wajong vervangen. De voorgenomen invoeringsdatum van deze wet is 1 januari 2015. De komst van de Participatiewet en met name ook de financiële kaders die daarmee zijn gemoeid, heeft ingrijpende gevolgen voor de wijze waarop gemeenten hun inkomens-, arbeidsmarkt- en participatiebeleid voor de diverse doelgroepen hebben georganiseerd en uitvoering geven aan het gemeentelijk beleid op deze gebieden. De gemeenten hebben in 2012 een visie vastgesteld ten aanzien van de doelstellingen van het sociale zekerheidsbeleid in het kader van de ontwikkelingen rondom de Participatiewet. In 2013 vindt de transitie plaats om de werkwijze van Kompas aan te passen aan deze visie. Zodra voldoende duidelijkheid bestaat over de uitgangspunten van de Participatiewet wordt het traject van beleidsvorming en opstellen van verordeningen en beleidsregels gestart. Het beleidsplan 2013 2014 is grotendeels gebaseerd op het beleid van 2012 met bijbehorende begroting. Dit wil zeggen dat het beleidsplan en de begroting grotendeels worden opgesteld op basis van het beleid en de begroting voor 2012, maar dat nieuwe ontwikkelingen, plannen, beleidskeuzes e.d. met betrekking tot de Participatiewet hierin nog niet zijn opgenomen. De wijzigingen die voortvloeien uit de visie die eind 2012 door de Kompasgemeenten is vastgesteld zijn zoveel mogelijk meegenomen. Wij hebben geen apart beleidsplan opgesteld maar dit beleidsplan beleidsarm geïntegreerd in de begroting 2014. Ook het Beleidsplan 2013-2014 is opgedeeld in de producten 1. Arbeidsparticipatie 2. Inkomen 3. Zorg 4. Bedrijfsvoering Hieronder per product de plannen/uitgangspunten voor 2013-2014. Ad 1. Product Arbeidsparticipatie Activiteiten gericht op activering, participatie en toeleiding naar werk. Uitgangspunten voor 2013-2014: pilot werkgeversbenadering en werkzoekendenondersteuning die in Voerendaal in 2012 is ingezet, breed binnen Kompas implementeren. dit sluit aan op de regionale arbeidsmarktbenadering waarvoor wij in 2013 en 2014 meewerken in de regionale pilot Werkgeversservicepunt. uitstroom naar werk zal verminderen door de economische crisis, maar wij blijven inzetten op het verhogen van het aantal cliënten in deeltijdwerk. Is betaald (deeltijd)werk (nog) niet mogelijk, dan vrijwilligerswerk, werk met behoud van uitkering of werkervaringstages (dus de cliënt moet een tegenprestatie leveren). Het CPB verwacht dat landelijk het aantal uitkeringen zal toenemen met 10%, maar wij zetten in op een maximale groei van 5%. Ad 2. Product Inkomen Een (tijdelijke) inkomensvoorziening voor burgers die niet door eigen inzet in de noodzakelijke kosten van bestaan kunnen voorzien. Uitgangspunten voor 2013-2014: men moet middels werk zelf voorzien in een eigen inkomen, maar wij zijn het vangnet voor hen die dat (nog) niet kunnen.
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 4 van 8 tegelijkertijd willen wij dat de burgers participeren en een actieve bijdrage leveren aan de maatschappij. wij handhaven als iemand handelt in strijd met de regels. Ad 3. Product Zorg Maatregelen gericht op het handhaven van minimaal de noodzakelijke koopkracht van minima. Uitgangspunten voor 2012-2013: minimaal de noodzakelijke koopkracht van mensen met een minimum inkomen handhaven. door een samenstel van maatregelen moet men ook langdurig kunnen blijven participeren in de samenleving. daarvoor sluiten we aan bij de keuzes die gemeente maken in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de regelingen in de gezondheidszorg. cliënten actief benaderen met voorlichting en begeleiding, samen met het netwerk maatschappelijke partners. belangrijk om kansrijken op de arbeidsmarkt te helpen, maar ook de langdurig werklozen ondersteuning bieden. op basis van de evaluatie van de pilot Intensivering activerende aanpak armoedebeleid een besluit nemen over de voorzetting van dit project. Ad 4. Product Bedrijfsvoering de nieuwe visie op Kompas vraagt om doorontwikkeling van de bedrijfsvoering. Hoe we dat gaan doen, is aangegeven in het Transitieplan (maart 2013). de nieuwe werkgevers- en werkzoekendebenadering wordt in 2013 uitgewerkt in methodieken en werkprocessen. de impact op de takenpakketten van de casemanagers wordt in kaart gebracht competentieprofielen worden samengesteld veranderingen worden geborgd en medewerkers worden geïnspireerd tot doorontwikkeling van Kompas een medewerkersteveredenheidsonderzoek zal worden uitgevoerd 5. Past in strategische visie ja/nee (waarom niet) en welk programma Arbeidsmarktbeleid, werkgelegenheidsbeleid en armoedebeleid zijn zaken die zeer nadrukkelijk verbonden zijn met participatie: iedereen moet in staat worden gesteld om zo goed mogelijk mee te doen in onze maatschappij. Dat sluit aan op onze strategische visie, waarbij is uitgegaan van het principe dat elke inwoner toegang moet hebben tot alle voorzieningen, zowel in fysieke als in materiële zin. Zo is ook voorkomen dat individuele inwoners of groepen zich niet betrokken voelen bij de samenleving. 6. Relatie met bevolkingskrimp Geen directe relatie. 7. Juridische aspecten / Wettelijk kader Nota sociale Zorg 2005 nota armoedebeleid (vastgesteld 10 mei 2011) anticiperend op de Participatiewet 8. Financiële aspecten Jaarrekening 2012 De belangrijkste conclusie van de jaarrekening is het feit dat alle drie de Kompasgemeenten over het jaar 2012 gelden overhouden. De belangrijkste reden hiervan is dat de rijksbijdrage die we hebben ontvangen aanzienlijk hoger was dan begroot. Conform besluit van het AB-Kompas, zijn uit het positief resultaat reserves aangelegd voor de dekking van de transitiekosten 2013 en voor de verwachte kosten ten behoeve van de vervanging van de beleidsmedewerker in 2013 en 2014, hetgeen te herleiden is in de resultaatbestemming 2012.
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 5 van 8 Het resultaat na bestemming van de jaarrekening 2012 van Kompas sluit met een positief resultaat van 547.051 (Kompasbreed). Het aandeel van de gemeente Nuth is 331.295 positief. In de bijgestelde gemeentelijke begroting 2012 is er, op basis van de 8- maandsrapportage van Kompas, een positief resultaat voorzien van 99.035. Ten opzichte van onze bijgestelde begroting is er derhalve een voordeel van 232.260 ( 331.295 -/- 99.035). In het voorstel resultaatbestemming van de jaarstukken 2012 van de gemeente Nuth zal dit bedrag aan de egalisatiereserve Kompas worden toe-gevoegd. Begrotingswijziging 2013-01 Op basis van de werkelijke uitgaven 2012 en een zo realistisch mogelijke inschatting van de kosten over 2013, is de begroting 2013 aangepast. De gemeentelijke bijdrage dient in onze begroting als volgt aangepast te worden. Programma begroting 2013 Bij te stellen begroting Nuth Voor-/nadelige bijstelling Inkomen 3.155 125.876 Zorg 210.829 222.729 Bedrijfsvoering/personeel 829.430 806.454 1.043.414 1.155.059 111.645 nadelig BTW compensatie - 19.946-43.733-23.787 voordelig Totaal 87.858 nadelig Vanwege de (negatieve) klantontwikkeling zullen onze uitgaven wijzigen van primair geraamd 2.662.900 naar 2.863.612. Dit heeft gevolgen voor onze begroting die overeenkomstig de verwachting evenredig bijgesteld moet worden. Uit bovenstaand overzicht blijkt dat wij voor 87.858 zullen moeten bijramen. Wij stellen voor om dit te dekken uit de Egalisatiereserve Kompas (zie ook hierboven onder jaarrekening 2012 ). De primitieve raming 2013 was deels gebaseerd op de werkelijk gerealiseerde cijfers in 2011. Bij het opstellen van de primitieve begroting 2011 heeft Kompas ook gekeken naar de ontwikkeling van de werkelijke lasten van 2010 ten opzichte van 2011. Hier zat in financiële zin een dalende lijn in. Op basis hiervan was de inschatting gemaakt van een lastendruk van 94% in de primitieve begroting ten opzichte van de lastendruk van 2010 (100%) en 2011 ( 96%). Op basis van jaarrekening 2012 en de prognoses van het Centraal planbureau wordt rekening gehouden met een lastendruk in de gewijzigde begroting 2013 van 101% in plaats van de geraamde druk in de primitieve begroting van 94%. Zie onderstaande tabel van deze verwachte ontwikkeling. Werkelijke Lasten 2010 Werkelijke Lasten 2011 Werkelijke lasten 2012 Primitieve raming Lasten 2013 Gewijzigde raming Lasten 2013 Uitgaven Nuth 2.843.269 2.726.118 2.722.167 2.662.900 2.863.612 % vergelijking basisjaar 2010 100% 96% 96% 94% 101% Rijksbudget 2.013.602 2.403.133 2.821.227 2.546.780 2.642.827 Resultaat exl. 10% (resultaat/iau) 488.567-68.395 510.595 266.707 139.279 10% gemeentebijdrage 201.360-240.313-282.123-254.678-264.283- Totaal resultaat 689.927-171.918-228.472 12.029 125.004- Resultaat in% van Budget -34,26% -7,15% 8,10% 0,47% -4,73% Minimaal eigen bijdrage gemeenten -10,00% -10,00% -10,00% -10,00% -10,00%
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 6 van 8 Gemeenten kunnen - indien ze een tekort hebben bij het rijk - een aanvraag indienen voor een incidentele aanvullende uitkering (IAU). Deze aanvraag kan alleen gedaan worden voor het tekort boven de 10% van het rijksbudget. Het tekort tot 10% van het rijksbudget blijft ten laste van de gemeenten. Uit bovenstaand tabel blijkt dat Kompas in 2010 een IAU heeft aangevraagd, in 2011 een lager tekort had dan de 10%, in 2012 zelfs sprake was van een positief resultaat (overschot) van 8,1%. In de primaire begroting 2013 verwachtte Kompas een overschot van 0,47%. Door alle signalen verwacht Kompas nu echter een negatief resultaat van 4,73% ten opzichte van de rijksgelden. Dit is nog altijd ruim onder de 10% waar gemeenten zelf volledig verantwoordelijk voor zijn. De verwachte rijksdekking in de gewijzigde begroting is gebaseerd op de voorlopig door het rijk vastgestelde beschikking. De definitieve bedragen worden pas vastgesteld aan het eind van het jaar. In deze methodiek zit voor de gemeenten een reëel risico, maar het kan ook positief uitvallen. Als positief voorbeeld kan het jaar 2012 genomen worden. Het rijk heeft de definitieve budget voor Nuth 254.591 hoger vastgesteld dan in de voorlopige raming. Kompas heeft geen invloed op de door het rijk vast te stellen budgetten. Begroting 2014 en meerjarenbegroting Onderstaand een overzicht van de gemeentelijke bijdragen zoals die zijn opgenomen door Kompas in haar (meerjaren-) begroting en de bijdragen zoals die zijn opgenomen in onze meerjarenbegroting: 2014 2015 2016 2017 Begroting Kompas 1.315.993 1.331.889 1.348.536 1.378.717 (A) Comp.BTW (B) 50.293 50.293 50.293 50.293 Totaal Kompas( A 1.265.700 1.281.596 1.298.243 1.328.424 B) MJB 2013-2016 1.040.897 1.056.011 1.086.192 1.086.192 Gemeente (incl. verrek comp BTW) Verschil (- = nadeel) - 224.803-225.585-212.051-242.232 We stellen voor om het negatieve verschil (hogere gemeentelijke bijdrage) gefaseerd ten laste van onze meerjarenbegroting (MJB) te brengen en deels te dekken uit de Egalisatiereserve Kompas: Ten laste van algemene middelen (MJB) Ten laste van egalisatie reserve Kompas Totaal (nadelig verschil) 60.000 120.000 180.000 242.232 164.803 105.585 32.051 0 224.803 225.585 212.051 242.232 De raming van het saldo van de Egalisatiereserve Kompas bedraagt eind 2017 afgerond 170.000
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 7 van 8 9. Communicatie en Burgerparticipatie In het zogenaamde beleidsoverleg Kompas vindt er regelmatig overleg plaats tussen de directeur en beleidsmedewerker Kompas, en de beleidsambtenaren Arbeid/Werkgelegenheid van de gemeenten Simpelveld, Voerendaal en Nuth. Afhankelijk van de agenda, worden daartoe aanvullend de financieel consulenten van deze gemeenten uitgenodigd. 10. Risico s Zie onder Begrotingswijziging 2013-1 : we lopen een risico wanneer een aan te vragen IAU niet of niet geheel wordt gehonoreerd. Ook is in die paragraaf aangegeven dat het rijk de budgetten vaststelt en dat wij daardoor een risico lopen. 11. Planning Niet van toepassing. 12. Evaluatiemomenten / Rapportages aan raad Niet van toepassing. 13. Bijlage(n) Bijlage 1: aanbiedingsbrief Kompas 28 maart 2013 Bijlage 2: jaarverslag & jaarrekening 2012 ISD Kompas Bijlage 3: beleidsplan 2013-2014, Begrotingswijziging 2013-1 en begroting 2014, en meerjarenraming 2014 2017 Allen geregistreerd onder Z.2027/INK.820 14. Ter inzage liggende stukken - 15. Voorstel College Wij stellen de raad voor om: 1. het jaarverslag 2012 en de jaarrekening 2012 van KOMPAS voor kennisgeving aan te nemen; 2. ten aanzien van de Begrotingswijziging 2013-1, de primitieve begroting 2014 en de meerjarenraming 2014-2017 van KOMPAS zienswijze kenbaar te maken in die zin dat de raad instemt met deze documenten; 3. het beleidsplan 2013-2014 van KOMPAS vast te stellen, Burgemeester en wethouders van Nuth, de secretaris, de burgemeester wnd, Drs. H.M.J. van Mierlo mr. E.M.A.A. de Loo
Reg.nr: Z.00726 INT.00334 Pagina 8 van 8 16. Besluit Raad De raad besluit 1. het jaarverslag 2012 en de jaarrekening 2012 van KOMPAS voor kennisgeving aan te nemen; 2. ten aanzien van de Begrotingswijziging 2013-1, de primitieve begroting 2014 en de meerjarenraming 2014-2017 van KOMPAS zienswijze kenbaar te maken in die zin dat de raad instemt met deze documenten; 3. het beleidsplan 2013-2014 van KOMPAS vast te stellen, De raad van de gemeente Nuth, Aldus besloten door de raad van de gemeente Nuth in de openbare vergadering van 28 mei 2013 de griffier, de voorzitter, P.J.M. Boyen mr. E.M.A.A. de Loo