van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op donderdag 28 juni 2012, om uur

Vergelijkbare documenten
van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op donderdag 8 november 2012 (17.00 uur)

Betoog 28 juni 2012 Verantwoordings&Perspectiefnota, door Aris Leijendekker

BESLUITENLIJST van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 10 april 2017 ( uur)

VERSLAG van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op donderdag 23 mei 2013 ( uur)

Kaders windenergie Súdwest Fryslân

: 23 en 24 juni 2014 : 7 juli : dhr. C.L. Jonkers : J. van Delden

BESLUITENLIJST van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 23 mei 2016 ( uur)

van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 13 december 2010.

Verder aanwezig: wethouder de heer Siebenga en gemeentesecretaris Perdok (agendapunt 6)

BESLUITENLIJST van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 15 februari 2016 ( uur)

Besluitenlijst van de openbare vergadering van de raad van de gemeente Winsum op 2 juli 2015 in de raadzaal

Besluitenlijst Bespreekstukken B&W vergadering (behorende tot agendapunt 8) Datum: 6 maart 2018

Interne memo. De nadruk ligt dus op de behandeling van de perspectiefnota.

VERSLAG VAN DE VERGADERING VAN DE RAADSSESSIE GEMEENTE HAARLEMMERMEER OP DONDERDAG 20 januari 2005

De perspectief nota en de najaarsnota lieten een positief beeld zien.( ).

VERSLAG van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 25 maart 2013 ( uur)

Notulen van de openbare commissievergadering ABM

Sociaal, Groen en Economisch: Duurzaamheid 2.0!

Raadsvergadering : 12 april 2016 agendapunt : Commissie : Bestuur en Ruimte

Registratienummer: GF Datum: 20 september 2011 Agendapunt: 16

Begrenzing Bebouwde kom Wet Natuurbescherming, onderdeel Houtopstanden en 2 e wijziging APV, Hoofdstuk 4, afd. 3 Het bewaren van houtopstanden

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

BESLUITENLIJST. Voorronde Open Huis. Datum: 10 september 2015 Onderwerp: Discussienota herziening subsidiebeleid

Algemene beschouwingen CDA Weert

VERSLAG van de openbare vergadering van de raadscommissie Ruimtelijke Ontwikkelingen en Milieu op donderdag 28 april 2011 (19.

VERSLAG VERGADERING RAADSCOMMISSIE op donderdag 30 september 2010, in het gemeentehuis.

Vraag Antwoord Scores. Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend.

van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 27 januari 2014 ( uur)

Onderwerp Programmabegroting 2012 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie :

van de openbare vergadering van de raadscommissie Algemene Zaken op maandag 31 mei 2012 (20.30 uur)

Pagina 1 van 6. Besluitenlijst van de openbare vergadering van de raad van de gemeente Winsum op 12 november 2015 in de raadzaal

Verzet tegen het verminderen van het aantal volksvertegenwoordigers

Besluitenlijst Bespreekstukken B&W vergadering (behorende tot agendapunt 8) Datum: 13 december 2016

Registratienummer: GF Datum collegebesluit: 3 juni 2014 Agendapunt: 3

Raadsstuk. CDA fractie Haarlem Cees-Jan Pen/Ria Keesstra. College van B&W T.a.v. portefeuillehouders Onderwijs en Welzijn

Eindexamen Fries havo I

Beslutelist gearkomste fan D.S. 12 juny a. Aktiviteitenkalinder wike 24, 2012.

Besluitenlijst begrotingsraad 10 november 2016.

2. Vaststelling agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.

Dhr. S. Nieuwkoop (gemeentesecretaris) wethouders drs. P.W.J. Hoek, F.J.A. Hommel, mr. G.J. Harmsen, Wethouder C.L. van Dis MBA

VERSLAG VERGADERING RAADSCOMMISSIE op donderdag 27 november 2014, in het gemeentehuis.

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen

Registratienummer: GF Datum: 17 september 2013 Agendapunt: 20

Correctievoorschrift VWO

Raadsvergadering. 6 november

I.T.J.M. Wolsing, T.J.H.M. Loeff-Hageman, W.A.R. Visser, W.J.A. Gerritsen.

B e s l u i t e n l i j s t R A A D S V E R G A D E R I N G

Motie Onderwerp Stemming

Raadsvoorstel. Geachte raad,

Mevrouw Jansen (secretaris) (verslag mevrouw Ritsma, niet aanwezig) Afwezig: mevrouw Dijkstra (CU) en de heren Mulder (voorzitter) en Tillema (VVD)

Verslag behorende bij de raadsvergadering van de gemeente Skarsterlân, gehouden op woensdag 27 maart 2013 vanaf uur in het gemeentehuis te Joure

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a

Eerlijk delen, krachten bundelen en niemand aan de kant

Besluitenlijst RAADSVERGADERING

Besluitenlijst Bespreekstukken B&W vergadering (behorende tot agendapunt 8) Datum: 28 maart 2017

Raadsvergadering. 6 november

Raadsvoorstel. categorie/agendanr. stuknr. B. en W RA B 1b 12/303. jaar stuknr. Raad. Onderwerp: Aanvraag herstructureringsfaciliteit Wsw

Jaap Maas raad juni 2013

Schriftelijke vragen van de CDA-fractie aan het college van B&W. Datum: 16 juni Geacht college,

Raadsvoorstel Agendanr. :

Besluitenlijst van de vergadering van de raad van de gemeente Eemsmond gehouden op donderdag 23 april 2015 in het gemeentehuis te Uithuizen.

Onderwerp Locatie asielzoekerscentrum

Voorzitter, Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen.

Registratienummer: GF Datum: 21 mei 2012 Agendapunt: 21

Heemstede is een mooie kern van de Metropool Amsterdam met een eigen identiteit

Besluitenlijst Bespreekstukken B&W vergadering (behorende tot agendapunt 5) Datum: 16 april 2013

2. Vaststelling agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.

Te berikken effekt De raadsvergadering waarin de programmabegroting 2013 wordt vastgesteld wordt niet belast met discussies over kaders.

- 1 - Begrotingswijziging n.v.t. X Kaderstellen Controleren Budget autoriseren Consulteren

b Onvermijdelijk Er moeten keuzes worden gemaakt ten aanzien van de investeringsportefeuille.

mevrouw R. Leeuwenburgh notulistenbureau Leeuwenburgh Vendrig

Besluitenlijst raad 26 januari 2017

Registratienummer: GF Datum: 20 september 2011 Agendapunt: 7

VERSLAG/BESLUITENLIJST van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 6 februari 2012.

GEMEENTE GOIRLE Griffie. Besluitenlijst raadsvergadering begroting d.d. 8 november Vaststelling begrotingsstukken 2012 De raad besluit tot:

Aan de Raad. Jaarlijkse stukken 2013, 2014 en 2015 Veiligheidsregio Fryslân

Sector/stafafdeling: Ter behandeling in de vergadering van: de commissie Samenleving d.d. 3 april 2019 de Raad d.d. 26 maart 2019

Reglement van orde voor de raad, verordening op de raadscommissies en huishoudelijk reglement van het presidium

Gemeente Delfzijl. Besluitenlijst raadsvergadering 3 december 2013

Startnotitie. Voorstelnummer RV/16/ Startnotitie leesstimulering en laaggeletterdheid

Besluitenlijst Bespreekstukken B&W vergadering (behorende tot agendapunt 8) Datum: 10 januari 2017

van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op maandag 18 mei 2015 ( uur)

Onderwerp Raadsbeleidsregel Wmo 2015: onderdeel hulp bij het huishouden

Raadsvergadering 6 / 8 november november 2012 AMENDEMENTEN AANVAARD VERWORPEN INGETROKKEN

Voor een première bereid je je voor. Hoe zorg je er voor dat de kernboodschappen van de lokale PvdA helder en duidelijk naar voren komen?

*ZE9BA7CFE22* Raadsvergadering d.d. 23 september 2014

Concept-Besluitenlijst raad 5 maart 2015

Besluitenlijst Bespreekstukken B&W vergadering (behorende tot agendapunt 5) Datum: 6 maart 2012

BESLUITENLIJST VAN DE OPENBARE VERGADERING VAN DE COMMISSIE ECONOMIE. VAN 17 april dhr. B. van den Berg B 97 mevr. P.

Besluitenlijst raad 6 juli 2017.

Sociale Kwaliteit. Brainstorm 9 december 2015

Besluitenlijst raad 26 mei 2016.

*BM * BM

1. Vaststelling agenda De agenda wordt conform voorstel vastgesteld. 2. Ingekomen en verzonden stukken Er wordt gehandeld als aangegeven.

Agendanummer: Registratienummer: Onderwerp: Maatschappelijk beleidskader. Purmerend, 27 oktober Aan de gemeenteraad van Purmerend,

Oan Provinsjale Steaten

Vragen D66 Het lijkt D66 belangrijk dat er keuzemogelijkheden zijn. Dat lijkt nu niet het geval.

M. van Leeuwen /

Praktische zaken. Waar wordt de ideeënmarkt gehouden? De ideeënmarkt wordt gehouden in de hal van het gemeentehuis.

Transcriptie:

VERSLAG Voorzitter: Griffier: van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op donderdag 28 juni 12, om.00 uur de heer T.J. van der Zwan, burgemeester mevrouw W.J.M.A. Jansen, griffier Aanwezig: de heer J. Abma (CDA), mevrouw De Beer-de Vries (PvdA), de heer J.C.F. Broekhuizen (CDA), mevrouw Z. van Brussel-Wiebenga (VVD), mevrouw T. Dijkstra (CU), de heer A. Duiker (PvdA), heer A. Eijer (FNP), de heer L. Eijzenga (GL), de heer E. Ertugrul (PvdA), mevrouw R. Haarsma-de Jong (CDA), de heer P. Hooijsma (FNP), mevrouw J.M. van Leeuwen (D66, vanaf 19. uur), de heer A.R. Leijendekker (CU), de heer J. Meijer (PvdA), de heer W. Mulder (PvdA), de heer R.T. Offringa (PvdA), mevrouw E.C.M. van Ruijven (CL), de heer J. Seldentuis (D66), de heer T.J.G. Tuithof (GBH), de heer J. van Veen (VVD), mevrouw E. van der Ven-de Vos (PvdA), de heer M.A. van der Ven (GBH), de heer T.A. Waterlander (VVD), de heer F.P. de Wit (VVD) en de heer J.R. Zoetendal (PvdA) Aanwezig van het college: wethouders mevrouw Van der Laan en de heren Buwalda, Hartsuiker en Siebenga Afwezig: mevrouw M. Pit-Drost (GBH) en de heer L. van Dijk (GBH) 1. Opening De voorzitter heet iedereen welkom. Lotingnummer voor hoofdelijke stemming is 14. 2. Vaststelling van de agenda De agenda wordt vastgesteld. 3. Jaarrekening 11 en Verantwoordings- en Perspectiefnota 12 (1 e termijn) In de eerste termijn houden de fractievoorzitters hun betogen. Deze betogen zijn als bijlage bijgevoegd. Onderstaande moties worden ingediend. Moasje ex art. reglemint fan oarder foar de gemeenteriedsfergadering fan de gemeente Hearrenfean by elkoar op tongersdei 28 juny Fan Oan : FNP : De foarsitter fan de ried Nei oanlieding fan agindapunt nr. : 7 Ûnderwerp : Verantwoordings- en Perspectiefnota 12 Besuniging op de biblioteek Bestuurlijk kader 14 Oerwagende dat: De stichting biblioteken Súd Fryslân in nije besuniging oplein wurdt. Yn de gemeente Hearrenfean twa festigingen fan de biblioteek oanwêzich binne. Sprekt út Dat der yn de gemeente Hearrenfean in sprieding fan it oanbod fan de biblioteek bliuwe moat en dat der ek yn de easthoeke fan de gemeente in festiging fan de biblioteek bliuwe moat. Fersyket it kolleezje: Om yn it beliedsstjoerde kontraktfinansiering mei de stichting biblioteken Súd Fryslân fêst te lizzen dat der yn de gemeente Hearrenfean neist de haadfestiging op it Hearrenfean in twadde folweardige festiging yn it bûtengebiet fan de gemeente bestean bliuwe moat. Datum: 28 juny 12 Ondertekening(en), namme en partij: FNP Ate Eijer, CDA Rommie Haarsma, GrienLinks Lolke Eijzenga 70 Dizze moasje is: Oannaam Stimferhâlding: Fraksje(s) foar: allegearre (behalve VVD) Fraksje(s) tsjin: VVD 1

Motie ex artikel 36 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen 5 Van Aan : ChristenUnie en CDA : De voorzitter van de raad Naar aanleiding van agendapunt nr. : 3 Onderwerp : Verantwoordings- en Perspectiefnota 12 Thema 4, Heerenveen bevordert meedoen Stichting Present Heerenveen Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 28 juni 12 Er zijn in Nederland 57 Stichtingen Present. De eerste is opgericht in Zwolle in 03. Stichting Present Heerenveen is opgericht in 09. www.stichtingpresent.nl/heerenveen Overwegende dat: Stichting Present Heerenveen groepen vrijwilligers verbindt met mensen in Heerenveen die een beetje extra hulp goed kunnen gebruiken Present participatie in de samenleving bevordert, de zelfredzaamheid van inwoners versterkt en een kans biedt voor inwoners die tijdelijk hulp nodig hebben Present niet alleen bij de hulpontvangers maar ook bij de vrijwilligers een positief effect teweegbrengt Present met bovengenoemde punten aansluit bij thema 4 (Heerenveen bevordert meedoen!) van de V&P nota 12 en daarom een betekenisvolle bijdrage levert aan het vormgeven van de Wmo Present financieel ondersteund wordt door o.m. het Oranjefonds, de provincie, kerken, bedrijven en particulieren. Zowel woningbedrijf WoonFriesland als Accolade Present financieel ondersteunen in ruil voor projecten Het college in 11 en 12 een waarderingssubsidie van 00 aan Present heeft toegekend Verzoekt het college/ draagt het college op: De groeiende bijdrage van Stichting Present aan het gemeentelijk beleid om vrijwilligerswerk te stimuleren en de maatschappelijke participatie te verhogen, mee te nemen in de afweging van een structurele subsidiebeschikking. Datum: 28 juni 12 Ondertekening(en), naam en partij: CU, CDA Deze motie is: Ingetrokken 4. Reactie van het college - schorsing Wethouder Van der Laan: waardering voor het getoonde gevoel van verantwoordelijkheid en het begrip van de fracties voor de opgave waar Heerenveen voor staat. Het is een lastige financieel-economische tijd, het college heeft zorgvuldig gekeken naar de taakstellende kaders met indicatieve bedragen. Om bij de provincie een degelijk financieel beleid te kunnen presenteren en voor een gezonde toekomst voor Heerenveen is hardheid van de bedragen nodig, ook om binnen de kaders te verkennen wat haalbaar is en anders te kijken waar wel dekking gevonden kan worden. De drive van het college is nog altijd uitvoering geven aan het collegeprogramma. Van daaruit is gemotiveerd dat het college staat voor het armoedebeleid. De raad heeft eerder een besluit over de OZB genomen, er wordt geprobeerd dit nu niet in te zetten. Het college hoopt er te komen met de voorliggende kaders. Er is 1 miljoen dekking om tegenslagen bij ontwikkelingen die nog niet zijn te overzien (bijvoorbeeld Prinsjesdag) te kunnen opvangen. Het college is blij met de instemming voor de jaarrekening 11. De PvdA noemt het wankel financieel-economisch evenwicht, het landelijk beleid raakt ook de burger in Heerenveen. Heerenveen heeft altijd de bovenregionale functie opgepakt, de werkgelegenheid is zelfs het afgelopen jaar gegroeid met 180 nieuwe arbeidsplaatsen. Het college heeft het signaal van de PvdA; zorg voor het eigen personeel, begrepen. Wij willen modern werkgeverschap verantwoord uitvoeren, maar hebben de opdracht om met een sluitend meerjarenperspectief te komen. Het college vraagt ruimte om in het najaar met een voorstel te komen, er is tijd tot 14. Nu afromen met twee ton zonder dekking is geen sterk signaal voor een gezonde financiële aanpak, ook richting provincie. Het college wil samen met een 2

vertegenwoordiging van het personeel kijken waar ruimte zit en in gezamenlijkheid tot een gezond eigentijds werkgeverschap komen. Het college is het eens met de fracties die aangeven dat Museum Willem van Haren met een goed plan moet komen. De VVD maakt terechte opmerkingen over de prioriteit, het opbouwen van de vermogenspositie, de werkgelegenheid versterken, aandringen op grondverkoop (helpt de financiële positie) en mensen aan het werk. Het college zet zich in om dat zo goed mogelijk voor elkaar te krijgen. Van GBH mag de ambitie wat voorzichtig, maar die ambitie heeft de gemeente veel goede dingen gebracht, vooral en dat is een groot goed. GBH vroeg in het kader van sober werknemerschap om alle werknemers te betrekken, er loopt inmiddels een enquête, de uitkomst zal worden gebruikt bij verdere uitwerking van het voorstel. Een aantal jaren geleden is privatisering van het Posthuis onderzocht, dat bleek niet verstandig. Het CDA gaf aan een open houding beter te vinden, maar bij samenwerken kan 1 + 1 = 3 zijn. Het college staat open voor goede suggesties. De takendiscussies is wel gevoerd in twee eerdere rondes, maar het gaat nu om heel essentiële keuzes, wel of niet sluiten museum, geen eigen ingenieursbureau. Dat heeft grotere consequenties. We staan nu voor kwaliteit, zijn een aantrekkelijke woonplaats, we balanceren tussen wat nog wel doorgaat en wat niet meer door kan gaan. Dat lijntje is dun. Naar aanleiding van een vraag van het CDA; voor de takendiscussie zijn ook bouwstenen aangedragen door ambtelijke organisatie, deze zijn zorgvuldige afgewogen in het college. Er is ook gekeken naar deregulering. De raad zit midden in die takendiscussie, door minder te hoeven handhaven is ook minder inzet van personeel nodig. Dat gaat om kleine beetjes, maar alles bij elkaar levert het wel wat op. Het CDA roept op de discussie ook aan te gaan met de organisatie (de OR heeft aangegeven niet betrokken te zijn geweest). Er moeten keuzes worden gemaakt. De wethouder meldt dat een vertegenwoordiging van de directie meerdere malen gesproken heeft met de OR en het college met het GO, zoals dat hoort. In september wordt dat overleg verder gevoerd. Het college heeft afgezien van de mogelijkheid om kilometers binnen de eigen gemeente te declareren en maakt zorgvuldig gebruik van de regeling en kiest voor carpoolen, waar mogelijk met de trein reizen o.a.. Op een vraag van de CU; een aantal zaken is in gang gezet betreffende de nieuwe bestuursstijl; de Kanteling in de Wmo, deregulering, aanpak van de decentralisatie, maar ook een aanpak met wijken dorpsbelangen. Het is niet aan te geven of de organisatie onder druk zal komen te staan van nieuwe decentralisaties of wetten en of dit mogelijk conflicteert met bezuinigingen. Veel onderwerpen staan stil en het is nog niet bekend wat er gaat gebeuren na de vorming van een nieuwe kabinet. De wethouder bedankt CL voor de appels, het college pakt de oproep tot verkenning van gezond werkgeverschap op. In het najaar komt het college met bestedingsplannen voor de notitie Reserves en Voorzieningen, voor goed inzicht in de financiële positie. Wethouder Buwalda: het college heeft ingrijpende, maar niet te voorkomen, keuzes gemaakt wat betreft het grondbedrijf. In 08 is de nota grondbedrijf met daarin uitgangspunten vastgesteld, er zou vooral worden toegewerkt naar een versterking van de reservepositie van het grondbedrijf. Dit is er niet helemaal van gekomen, dit valt ieder jaar bij rekening te beoordelen. Het grondbedrijf is gebruikt om te kunnen investeren in werkgelegenheid voor Heerenveen en dat heeft de gemeente ook het nodige gebracht. Vorig jaar heeft de raad zijn zorg uitgesproken en het college gevraagd het totale beeld van het grondbedrijf en de risico s in kaart te brengen. Het college heeft samen met de raad een aantal opties besproken en deze uitgewerkt. Dit heeft ertoe geleid dat er 80 miljoen moet worden afgeboekt. Vorig jaar is er al ruim 17 miljoen gereserveerd en op bepaalde complexen geen rente meer bijgeschreven. Gelet op de voorgestelde stelselwijziging moet een forse bezuinigingsslag in de begroting worden gemaakt met het oog op gezondmaking van het grondbedrijf en om het grondbedrijf in een positie te brengen van waaruit adequaat gereageerd kan worden op vragen uit de markt en om voor de markt een interessante partij te zijn. Lidl en een aantal andere bedrijven hebben zich in Heerenveen gevestigd. Na een forse ingreep die kan worden opgevangen (uitgezonderd voor KNO), kan het grondbedrijf de toekomst weer met vertrouwen tegemoet. Werkgelegenheid. Het ondernemende van deze gemeente en het ondernemend omgaan met het grondbedrijf heeft de gemeente behoorlijk wat werkgelegenheid opgeleverd, dat is ook de verantwoordelijkheid van onze gemeente in deze regio ten opzichte van de provincie en onze buurgemeenten. Dan mag er niet smalend naar Heerenveen worden gekeken van Heerenveen heeft een grote broek aangetrokken ; dat is voor deze regio gedaan en Heerenveen neemt de consequenties ervan. Maar dat wil Heerenveen ook graag in gezamenlijkheid met anderen gaan doen. Die gezamenlijkheid moet zich ook uiten voor mensen die moeilijk aan werk kunnen komen. Heerenveen heeft veel werkgelegenheid, valt er een bedrijf om dan komen mensen in een uitkeringssituatie, die mensen staan nog dicht bij de arbeidsmarkt, probeer die zo snel mogelijk 3

weer aan het werk te krijgen. Met het zittende bedrijfsleven wordt naar oplossingen gezocht. Een moeilijke opgave, maar het college heeft zichzelf opgelegd om daar het komende jaar resultaten in te boeken. In het bestand van uitkeringsgerechtigenden zitten mensen die het moeilijk hebben en niet direct rijp zijn voor de arbeidsmarkt, voor hen moeten andere mogelijkheden worden gezocht. Ook daar wordt aan gewerkt. Het college streeft ernaar dat er eind dit jaar ongeveer 0 mensen minder in de situatie van uitkeringsgerechtigde zitten. Hierbij was rekening gehouden met uitstroom van personen door de huishoudtoets. Het niet doorgaan van de huishoudtoets vraagt een extra inspanning om die mensen perspectief te kunnen bieden om mee te kunnen gaan doen. Wet maatschappelijk ondersteuning. Het vragen van een eigen bijdrage aan mensen in zorgelijke omstandigheden. Met de raad en onze inwoners is het afgelopen jaar discussie gevoerd over hoe daarmee om te gaan; de Kanteling. Het college heeft begrepen dat er draagvlak voor is om daar een bijdrage voor te vragen. Het idee van de Kanteling is; van degene die zelf in hun zorgbehoefte kunnen voorzien een bijdrage vragen. Een inkomenstoets mag niet worden gehanteerd, maar er kan wel naar de persoonlijke situatie van mensen worden gekeken in hoeverre ze in staat zijn om in de hulpvraag te voorzien. Zolang de wetgever dat toestaat gaat de gemeente daar mee door. In dit kader kunnen de sterkste schouders die last dragen om het voor anderen mogelijk te maken daar ruimhartiger mee om te gaan. Motie CU en CDA, sympathiek. Present is een aantal keren gesubsidieerd. De gemeente is bezig om re-integratiebeleid en het armoedebeleid te herijken, de vrijwilligersorganisaties spelen daarin een belangrijke rol. Naar aanleiding van een bijeenkomst over armoedebeleid meent het college dat de gemeente veel verder moet gaan in de integratie van de vrijwilligersorganisaties, vraagt ruimte om dat verder uit te werken in het brede kader van het gesubsidieerde hulpverleningswerk. De wethouder komt daar in het najaar op terug. De motie spitst zich toe op een subsidie voor Present, de wethouder wil uitgaan van de huidige situatie en middelen en bekijken of daar doelmatiger en efficiënter mee omgegaan kan worden. Voor het VSP (vrijwilligers servicepunt) en een aantal andere organisaties zit een behoorlijk bedrag in de begroting, wellicht kunnen die organisaties bestuurlijk of coördinerend dichter bij elkaar worden gebracht en elkaar ondersteunen. Er zijn organisaties die ernaar uit kijken om straks bij elkaar gehuisvest te zijn in de Kempenaer, het college vraagt ruimte om daar verder mee te gaan. De wethouder gaat in gesprek met de organisaties, in het najaar kan de raad beoordelen of de uitwerking daarvan tegemoet komt aan deze motie. Twee jaar geleden is onderzocht om Caleidoscoop weer dichter naar de gemeente halen of tot andere afspraken komen. Het laatste is gebeurd en er is een forse bezuiniging gerealiseerd. Mevrouw Haarsma (CDA) merkt op dat Caleidoscoop in het najaar de resultaten zal presenteren, zij zijn blij dat ze er zo uitgekomen zijn met de gemeente. Wethouder Buwalda: tijdens een bijeenkomst met de raad zijn de herijking en de plannen van het college met een vernieuwd Thialf (gericht op breedtesport en op een goede kwalitatieve en kwantitatieve invulling van het topschaatsen om daarmee de band met de KNSB te verstevigen) toegelicht. Momenteel zijn er gesprekken met KNSB, NOC*NSF en provincie, met name op het topsportonderdeel vindt herijking plaats. Uitgangspunt blijft dat het project ongeveer tussen de en miljoen gaat kosten. In september krijgt de raad een tussenrapportage en het plan van eisen, dat moet in december leiden tot een projectplan. De nu extra gevraagde 0.000 is bedoeld voor het werk wat nu gedaan moet worden tot aan het projectplan, dan wordt beoordeeld of de kosten vanuit het projectplan aan het project kunnen worden toegeschreven. De kosten worden gedeeld door provincie en gemeente. De huidige aandeelhouders van Thialf betalen daar niet aan mee, die willen geen verantwoordelijkheid nemen voor de (ver)nieuwbouw. Voor hogere uitgaven voor uitkeringen loopt er een aanvraag bij het Rijk voor vijf ton. Het ministerie toetst of deze uitgaven rechtmatig zijn gedaan. Wethouder Siebenga: voor het betaald parkeren wordt een totaaldossier voorgesteld, het college wil daarbij ook De Greiden tegen het licht houden, evenals Heerenveen-midden in combinatie met het Sportstad-gebied. Deze onderdelen zijn niet op voorhand op geld gezet omdat er twijfels zijn of er wat uitkomt. Bij aantrekkelijker maken van de parkeergarage gaat parkeren van bovengronds naar ondergronds en daarvoor ben je BTW-plichtig, het is de vraag of dat meer oplevert. De wethouder beschouwt de opmerkingen van de VVD (ook over de app) als suggesties in het totaalplaatje van het parkeren, evenals de opmerking van CL over verlengde parkeertijden. Het loskoppelen van de parkeeropbrengsten is nodig om het geld breder in te kunnen zetten (geld genereren in het kader van de bezuinigingsopgave). Mensen van buiten de gemeente meer laten betalen voor voorzieningen (CDA denkt daarbij aan een kortingkaart voor inwoners van de gemeente voor Posthuis, Sportstad (omdat inwoners daar via de belasting al veel aan bijdragen)). Wethouder Siebenga merkt op dat hij niet over sport en cultuur gaat en dat meer betalen voor parkeren voor mensen van buiten de gemeente hem niet direct een goed idee lijkt. Eventuele suggesties hoort hij graag via een motie. De heer Seldentuis (D66) memoreert dat een dergelijk voorstel zes jaar geleden door GL is gedaan en toen werd weggejouwd. 4

De FNP merkt op dat bij korting geven voor het Posthuis bijvoorbeeld, de gemeente minder opbrengsten krijgt. Wethouder Siebenga geeft de opmerking van het CDA ten aanzien van parkeren als vraag terug. Over duurzaamheid is een voorzet gemaakt bij thema 13, bij het verlichtingsplan Heerenveen is een financieel voordeel te behalen. Ten aanzien van duurzaamheid in het algemeen: de raad spreekt binnenkort over herziening van het milieubeleidsplan. Het college heeft nota genomen van de opmerkingen van D66 over de bouwleges (kleine aanvragen). Het college is bezig met een aantal hoofdpijndossiers (dossiers die jarenlang aan de orde zijn en veel ambtelijke uren vergen) en informeert zeer binnenkort de raad over het oplossen van twee van deze dossiers. Wethouder Hartsuiker: het college heeft maandag gereageerd op opmerkingen over bezuinigingen op het integraal jeugdbeleid, samen zoeken naar mogelijkheden om die bezuiniging gestalte te geven. Het zesje voor de openbare ruimte zal snel zichtbaar worden in Heerenveen, meer onkruid, minder maaien. Dat doet pijn bij wijkbeheer, zij zien hun werk vervliegen. Heerenveen differentieert al jaren (de ene plek meer onderhouden dan de andere), daar wordt nogmaals naar gekeken. Reclame op rotondes; Heerenveen zit voorlopig vast aan een contract met een bedrijf voor neerzetten van reclames, het wordt bekeken. Het college probeert alle mogelijkheden te benutten om zoveel mogelijk te kunnen doen (het zesje houden), maar niet alle klachten kunnen worden aangepakt. Het college werkt aan een communicatiestuk om helder te maken wat er nog wel en niet meer gebeurt. De raad krijgt binnenkort bericht daarover (kort na de vakantie). Het college kent ondernemers die mee willen doen aan reclame op rotondes in ruil voor onderhoud, fracties kunnen ook namen doorgeven. Het college wil dit op een goede manier doen. De bijeenkomst met wijk- en dorpsbelangen was positief, er zijn dorpen die zelf al dingen doen. Burgemeester Van der Zwan: het college neemt kennis van de berekening van het CDA over het KNO. Het college kan zich vinden in de analyse van de FNP-fractie en verwacht dat hier de basis voor een oplossing ligt. Het college is ermee bezig en informeert de raad in november hierover bij de begroting en het meerjarenperspectief. In de raadscommissie is uitgelegd hoe het college het handhaven ziet, high trust, high penalty, de opmerkingen worden meegenomen. Het college denkt bij informatievoorziening naar de inwoners een digitale slag te kunnen slaan. De wettelijke normen worden in acht genomen en er wordt rekening mee gehouden dat ongeveer 5% van de huishoudens geen internetaansluiting heeft. Er komt een voorstel. Het college neemt kennis van de opmerking van GBH over de brandweer. In het college is al discussie gaande wat betreft de opmerking van het CDA over een maximumsalaris voor directeuren van instellingen waar de gemeente een subsidierelatie mee heeft of die met de gemeente verbonden zijn, de raad wordt daarover geïnformeerd. De opmerking van D66 over digitaal vergaderen (en de opbrengst daarvan) wordt in het presidium meegenomen. 5 en 6. Vaststelling jaarrekening De raad stelt de jaarrekening 11, de nota reserves en voorzieningen en de notitie weerstandvermogen vast. - schorsing 18.00-19. uur - De voorzitter heropent de vergadering. De motie van CU en CDA over stichting Present is ingetrokken. 7. Verantwoordings- en Perspectiefnota 12: raadsdebat/slotpleidooi, stemming moties, besluitvorming Amendement en motie worden ingediend. Amendement ex artikel Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad Heerenveen Van Aan : Jelle Zoetendal (PvdA) : De voorzitter van de raad Naar aanleiding van agendapunt nr.: 8 Betreft : Vaststellen Verantwoordings- en Perspectiefnota 11 5

Raad in openbare Vergadering bijeen d.d. : 28 juni 12 5 Voorstel: De bestuurlijke kaders vast te stellen met inachtneming van ieders bevoegdheden. 70 Besluit: - De bestuurlijke kaders 13 16 voor uitwerking van de bezuinigingstaakstelling vast te stellen, met uitzondering van bestuurlijk kader 6 (sober werkgeverschap) en bestuurlijk kader 7 (een wendbare organisatie). - De bij bestuurlijk kader 6 en 7 opgenomen kaderstellende bezuinigingsbedragen wel vast te stellen. Toelichting: Bestuurlijk kader 6 en 7 gaat inhoudelijk in op onderdelen die een aangelegenheid zijn tussen OR & gemeenteraad enerzijds en GO werknemerszijde & college B&W anderzijds. De gemeenteraad komt hier echter geen bevoegdheid toe. De gemeenteraad is wel kaderstellend ten aanzien van de te bezuinigen bedragen. Datum: 28 juni 2912 Ondertekening(en), naam en partij: PvdA Dit amendement is: Aangenomen (met algemene stemmen) Motie ex artikel 36 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen. Van : Jelle Zoetendal (PvdA) Aan : De voorzitter van de raad Naar aanleiding van agendapunt nr. : 8 Betreft : Vaststellen Verantwoordings- en Perspectiefnota 11 Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 28 juni 12 Overwegende dat: de bestuurlijke kaders ten aanzien van het kader sober werkgeverschap gepaard gaan met een voorgestelde bezuiniging van 6.000 structureel in 16 er door de OR is aangegeven dat er in het voorstel enkele minder realistische maatregelen worden genoemd waarmee de genoemde bedragen niet haalbaar zijn. het college heeft aangegeven veel waarde te hechten aan het overhandigen van een sluitend meerjarenperspectief aan de toezichthouder: de provincie er geen eenvoudig dekkingsvoorstel voor handen is voor het aanpassen van bezuinigingsvoorstellen draagt het college op: In de uitwerking van de V&P nota voor de voorgestelde bezuiniging van 6.000 in de meerjarenbegroting een reductie van 0.000 te realiseren. De raad voorstellen te doen over de dekking van deze aanpassing. Datum: 28 juni 2912 Ondertekening(en), naam en partij: PvdA Deze motie is: Aangenomen Stemverhouding: Fractie(s) voor: PvdA, CL, GL, D66, CU Fractie(s) tegen: VVD, CDA, GBH en FNP PvdA (Zoetendal): de boodschap en zorg uit het amendement zijn overgekomen en het amendement is aangepast. De PvdA roept het formatieonderzoek van Berenschot in herinnering, dat gaf aan dat Heerenveen aan de onderkant zit wat betreft waardering voor het personeel. Is daarom verbaasd over de voorstellen in het mjp, maar daar gaat het college over. De motie geeft twijfel aan of de 6.000 bezuinigingen op dat punt haalbaar zijn en roept op om in de uitwerking naar de mjb op zoek te gaan naar dekking voor ongeveer 0.000 om dat realistischer en lager vast te stellen en met die voorstellen naar de raad te komen. De FNP vraagt naar het effect van het amendement. PvdA (Zoetendal): de raad stelt de V&P-nota en de bestuurlijke kaders vast, in het bestuurlijke kader is concreet benoemd: overgaan tot afschaffen van het leeftijdsverlof en niet meer automatisch een periodiek toekennen. Wij willen dat niet vaststellen. Net als de VVD staat ook de 6

PvdA constructief overleg met de OR voor. GBH had het over gebakken lucht, de PvdA vindt bij een ernstige zaak als het afwaarderen van 80 miljoen dergelijke kreten niet gepast. GBH (Van der Ven): wij mogen ons best realiseren wat we afboeken, dat doet bij iedereen pijn. Er is met veel ambitie en er is goed van geleefd, maar niet gereserveerd. Eerder een pas op de plaats had gemogen. PvdA (Zoetendal): begrijpt dat, maar investeringen in grond zijn achteraf niet als gebakken lucht te waarderen. Dat zijn keuzes om de economie, de werkgelegenheid te stimuleren. Is het eens met het CDA over KNO, de burgemeester heeft daar antwoord op gegeven. De FNP gaf aan dat we onze controlerende taak serieus moeten nemen, ondertussen geven we onszelf tien minuten om zowel vooruit als de jaarrekening van vorig jaar te beschouwen. Als we dat echt serieus nemen zouden we kunnen overwegen om in de controlerende taak meer tijd te nemen om het met elkaar te bespreken. De FNP noemde ook de schaduw van artikel 12 die over ons hangt, maar artikel 12 moet een gemeente zelf aanvragen en er zijn nog sturingsmechanismen waar we wat aan kunnen doen. Met deze perspectiefnota proberen we daar verre van te blijven. Vindt het een novum dat GL complimenten geeft voor het digitale kapbeleid. De heer Eijzenga (GL) geeft aan dat het wel de bedoeling is dat zoveel mogelijk bomen blijven staan. De opmerking over stoppen met Thialf betrof een stelling, (nog) geen partijstandpunt. PvdA (Zoetendal) merkt op dat dat een koerswijziging van GL zou zijn. De PvdA steunt de motie van de FNP over de bibliotheek. VVD (Waterlander): wenst het college succes bij de onderhandelingen met de provincie over de 11 miljoen dekking, deze zal ongetwijfeld meewerken want Heerenveen is een parel in Friesland. Als de stelling van GL over Thialf een partijstandpunt zou worden komt het wel terug in de discussie. Stellingen zijn meer voor debatclubjes. FNP, artikel 12; er ontstaat meer werkgelegenheid, er is hier genoeg potentie, dat hebben we zelf in de hand. Er moet wel hard aan worden gewerkt en die intentie hebben alle fracties. Amendement en motie PvdA, goed werkgeverschap, de VVD wil de OR, GO en het college de ruimte geven om in gezamenlijkheid te kijken wat mogelijk is. De VVD stemt in met het amendement, steunt de motie niet. Bibliotheek: de VVD laat het college vrij om in onderhandeling met de bibliotheek het beste te doen. Steunt de motie daarover niet. GBH (Van der Ven): wacht wat betreft Thialf tot september wanneer het plan van eisen er ligt en rekent op een volledige verantwoording van de 0.000 en 0.000 van de provincie en van de gemeente. Het college moet zich hard maken om ook in het buitengebied een bibliotheek open te houden. Het moet wel een meerwaarde hebben. Als mensen elders terecht kunnen (Gorredijk) kan ook daarover worden nagedacht. GBH steunt de motie hierover. GBH kan zich vinden in het amendement van de PvdA; linksom of rechtsom, het bedrag moet er komen. GBH staat niet achter de motie. GBH is blij dat de hele raad de noodzaak van het afboeken inziet en dat we in deze tijd met elkaar harde beslissingen kunnen en durven nemen. CDA (Haarsma): bliid mei de serieuze antwurden. Der is in oantal tasizzingen dien, der wurdt sjoen nei reklame op rotondes, nei de salarisnoarm foar bestjoerders, it oplossen van de 11 miljoen mei de provinsje, it CDA jout it kolleezje dêr de rûmte yn. Freget wol om ynformaasje te jaan sadre t der eat bekend is. It CDA komt noch werom op de kilometers fan de wethâlders. It CDA stipet it amendemint fan de PvdA, de moasje net. It CDA komt yn it presidium mei foarstellen oer bygelyks in leger fraksjebudzjet en papierloas fergaderjen. It CDA komt mei in inisjatyffoarstel oer ferskil yn tariven foar ynwenners en net ynwenners (nei foarbyld Stadjerspas Grins). FNP (Eijer): fynt it net passend dat de PvdA regelmjittich de Haagse polityk derby hellet, yn de gemeenteried steane we oars tsjinoer inoander. De FNP stipet it amendemint fan de PvdA, al foeget it net folle ta oan wat yn de V&P-nota stiet. De moasje stipet de FNP net, it kolleezje moat sels de rûmte ha om dy besunigings út te wurkjen. Hat ek it gefoel dat de moasje in achtergrûn hat; dat in protte leden fan de PvdA yn it gemeentehûs werke en dat de PvdA dêrfoar opkomt. PvdA (Zoetendal): er is inspraak van de OR geweest, de PvdA heeft na afloop met de OR gesproken die heeft aangegeven welke bedragen het minst haalbaar zijn. Zo is een realistisch bedrag vastgesteld. Dit is een prima uitgangspunt en heeft niets te maken met wat iemand stemt. FNP (Eijer): kriget as gefoelsminske - dochs dat gefoel wolris. Nijsgjirrige foarstellen fan de VVD oer de parkearproblemen, dat sprekt it FNP oan. It moat net in melkko wurde, mar in oplossing foar stjoeren fan it parkearen. De FNP fynt it krekt as GBH in opsje om nochris nei it Posthûs te sjen, kin dat oars sadat it de gemeente net safolle kostet (ferkeap, oare eksploitant deryn). Ek nijsgjirrige foarstellen fan it CDA, benammen de ferkeap fan KNO en de Van der Zwan-noarm. 7

Ferwachtet fan D66 ris in konkreet foarstel oer papierloas fergaderjen. De FNP hie wol sympaty foar de moasje Present fan de CU, om harren meidraaie te litten yn it sirkwy fan ferienigingen en ynstânsjes dy t goede dingen dogge, yn gearwurking met de omtinker hie der miskien in taak foar Present wêze kinnen. De biblioteek yn Jobbegea hat 700 beteljende leden en derneist noch bern. By de Komenije is in protte sprake fan taalefterstân, skoallen dêr ha budzjetten foar, en meitsje dermei ek gebrûk fan de biblioteek, dat is ek in reden om de biblioteek te hâlden. Derneist is it foar de Kompenije ek in pilot. GBH (Van der Ven) merkt op, er is een alternatieve locatie voor het buitengebied, namelijk Gorredijk, maar als niet iedereen daarheen kan pleit GBH wel voor openhouden van de bibliotheek in Jubbega. FNP (Eijer): CL stelde foar om de biblioteek yn It Hearrenfean mear in rekreaasjefunksje te jaan en yn it bûtegebiet mear edukatyf. Fynt dat bêst, at der mar in biblioteek bliuwt yn it bûtegebiet. GL stelde as oplossing in kombinaasje foar fan biblioteek en Museum Willem van Haren, de FNP fynt dat net in raar idee. De FNP skrikt wol fan de stelling om te stopjen mei de inisjativen foar Thialf. De FNP giet foar in A-status foar Thialf. CL hat de V&P-nota oan de mjitlatte lein; duurzaam, groen en gezond, hiel knap, mar as fjirde punt moat dêr dan realiteit by. D66 (Seldentuis): uit de betogen blijkt dat iedereen het beste wil voor Heerenveen, maar dat heeft vele gezichten. Toch zijn we het over veel zaken eens. D66 is uitgenodigd om een voorstel in te dienen voor digitaal vergaderen, vindt de meest geëigende weg om dat te laten voorbereiden door de mensen die daarvoor zijn, meent dat de griffie er al mee bezig is. D66 stemt in met het amendement en de motie van de PvdA, de raad moet geen uitspraken doen over zaken waar hij niet over gaat. D66 steunt ook de motie over de bibliotheek in Jubbega, omdat daar de taakstelling blijft staan. Privatisering van het Posthuis zou de meest efficiënte manier zijn om het om zeep te helpen, dat moeten we niet willen. In het algemeen over cultuur; je moet het zo zakelijk mogelijk regelen, maar het kost geld. D66 kan verder met wat er in de nota staat en hoopt dat het het college en het ambtelijk apparaat lukt om invulling te geven aan de vandaag vast te stellen kaders. CU (Leijendekker): bedoeling van de vraagstelling in de eerste termijn was om de papieren exercitie op waarde te zetten, dat is ook emotie en gevoel, beleven waar we het precies over hebben. Dat is op een goede manier teruggekomen vanuit het college. Wethouder Buwalda benoemde dat ook bij goede contacten met het bedrijfsleven, dat gaat om de contacten, niet om het papier. De CU vindt de Van der Zwan-norm een goed idee. De exploitatie van het grondbedrijf heeft grote gevolgen, dus een noodzakelijke stelselwijziging. Het CDA schetste mooi het toetsen van de visie van het college op de afwaardering van die gronden. Als gemeente zelf onze problemen oplossen, een sterke Heerenveense samenleving heeft volgens de CU een sterke overheid nodig, daar ga je niet zomaar op bezuinigen. Verder uitrollen risicomanagement; een belangrijk punt. De decentralisatietendens daalt neer in de gemeente, de invloed van landelijk beleid op het gemeentelijk beleid geeft kopzorgen. Je moet er iets van vinden. Over sober werkgeverschap is gediscussieerd en het krijgt een andere lading, verandert naar gezond werkgeverschap, en hoe wendbaar moet de organisatie zijn, het zijn subjectieve begrippen. Op naar een regiegemeente. De CU gaat mee met de motie en het amendement van de PvdA. Ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligersorganisaties. Een opmerking over de eigen ingetrokken motie. De kracht van Wmo-beleid, vrijwilligers en kleine initiatieven, waarvan de gemeente vindt dat het meer door de burgers gedaan moet worden, moet niet worden opgehangen aan een grotere organisatie, dan wordt er weer van alles geregeld, komt er een bestuur, dat kost heel veel tijd. Kijk naar de kracht van de kleinere organisaties. Het is geen doel op zich om die bij elkaar te brengen. Komt hier bij de begroting op terug. De nieuwe visie op duurzaamheid is goed uitgelegd, CU vindt dat een gezond leefmilieu wat mag kosten. CU heeft er vertrouwen in dat Heerenveen bevordert meedoen ; niet bezuinigen op armoedebeleid; aandacht voor schuldhulpverlening; het opnieuw op peil brengen van reserves en weerstandsvermogen en risicomanagement zichtbaar worden in de begroting. Ook vergroting van participatie van burgers in de leefomgeving is door het college genoemd en zorg voor ruimte om als gemeente te blijven investeren. Investeren en ontwikkelen, uitgaan van eigen kracht. De overheid als schild voor de zwakkeren wordt in stand gehouden. Het schild moet niet te groot zijn, dan gaan de dragers ervan door de knieën en kan niemand meer worden geholpen. Bij wijsheid gaat het niet alleen om kennis, maar vooral om inzicht, de CU wenst dat het college, de organisatie en de raad toe. De CU stemt in met de motie van de FNP. 8

GL (Eijzenga): stipet it idee fan D66 om papierloas te fergaderjen. GL is bliid mei de reaksje fan it kolleezje. Bedoeling fan de stellingen wie om te prikkeljen, it binne gjin partijstânpunten, mar dat kin komme. GL stipet it amendemint en de moasje fan de PvdA. CL (Van Ruijven): CL steunt het amendement en de motie van de PvdA. Argumenten daarvoor; de raad gaat er niet over, maar middels de motie wordt ruimte gevraagd voor een bezuiniging in een andere post, er moet een sluitende begroting komen. Voor deze gedachte van sober werkgeverschap zien PvdA en CL op grond van de inbreng van de OR geen mogelijkheden. Met die overtuiging vinden PvdA en CL dat ze de OR ruimte moeten geven om te onderhandelen en in overleg te treden over de secundaire arbeidsvoorwaarden. Van de bedragen genoemd in de bestuurlijke kaders wordt voortdurend gezegd dat ze indicatief zijn, PvdA en CL verwachten daarom ruimte in andere posten. Als u de OR serieus neemt en het werkgeverschap van deze organisatie, biedt dan een reële kans om te komen tot onderhandelingen en een gezamenlijke overeenkomst. Motie FNP; mooi dat u ook denkt aan mogelijke splitsing van functie en de bezettingsgraad van het gebouw. CL steunt deze motie. 8. Vaststelling Verantwoordings- en Perspectiefnota 12 Stemming: Het amendement van de PvdA: de gehele raad is voor, het amendement wordt aangenomen. De raad besluit conform over het geamendeerde voorstel. De motie van de PvdA: Voor: PvdA, CL, GL, D66, CU ] 14 de motie Tegen: VVD, CDA, GBH en FNP ] 11 is aangenomen De motie van de FNP, CDA, GL (bibliotheek) Voor: de gehele raad, met uitzondering van de VVD. De motie is aangenomen. 9. Sluiting (. uur) Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 16 juli 12. de griffier, de voorzitter, mevrouw W.J.M.A. Jansen de heer T.J. van der Zwan 9