3d Tips voor het verbeteren van je sociale vaardigheden Luisteren. God gaf ons 1 tong en twee oren, dus we zouden 2 x zoveel moeten luisteren als praten. Des te minder je praat, des te meer zul je horen Luisteren is denk ik één van de allerbelangrijkste sociale vaardigheden en vaan ondergewaardeerd. De mens richt zich nu eenmaal het liefst op zichzelf. Dat is misschien niet erg verassend, maar het betekend ook niet automatisch dat de mens een egoïstische hufter is. Het gevolg hiervan is dat mensen het liefst over zichzelf praten of wachten tot ze over zichzelf kunnen gaan praten. Ik heb dit ook vaak gedaan en doe het nog steeds weleens. Hoe kun je er nu voor zorgen dat je beter en vooral meer naar anderen gaat luisteren? Een belangrijke truc hierbij is op de focus van jezelf naar buiten te keren, stop letterlijk met denken en neem jezelf voor om hetgeen dat een ander verteld, zo goed mogelijk, het liefst in zijn of haar taal, samen te vatten. Omdat dit niet eenvoudig is, ga je automatisch beter naar een ander luisteren. Na deze samenvatting probeer je een open vraag te stellen. Dat is een vraag op waarop iemand niet met Ja of Nee kant antwoorden en meestal begint deze Luisteren met hoe, wat, waar, waarom of wie. Je zult zien wanneer je dit doet, mensen het gevoel krijgen dat je echt naar ze luistert en ze zullen dit waarderen. Echt geïnteresseerd zijn in iemand. Terwijl Theo op straat loopt komt hij zijn oude buurman van vroeger tegen, enthousiast begroet hij deze: Hé Willem!! Kerel, lang niet meer gezien. Willem loopt op hem af, met een grote glimlach op zijn gezicht en schut Theo Hartelijk de hand. Hoe gaat het met je joh? Vraagt Theo geïnteresseerd. Het gezicht van Willem betrekt ietwat en hij verteld dat hij zojuist herstellende is van een agressieve vorm van kanker in zijn longen. Theo reageert wat ongemakkelijk: Joh, klote man jeetje en kijkt zwijgend naar de grond. Op dit antwoord had Theo niet gerekend. Na enkele seconde kijkt Theo Willem weer aan en zegt: joh ik was net op weg naar de bus en die komt er op ieder moment aan, Ik bel je nog wel! en vlug loopt hij langs Willem, kijkt nog even om en groet hem. 1
Willem kijkt hem na en mompelt: je heb mijn nummer niet eens en loopt triest verder. Vaak vragen mensen aan iemand hoe het met ze gaat en je zou denken: Dat is toch netjes?. Ja, daar heb je gelijk in, maar het is alleen netjes als je echt geïnteresseerd bent in iemand en het niet uit een verplicht gevoel vraagt. Je leest hierboven dat Theo eigenlijk geen tijd had om naar Willem te luisteren, met als gevolg dat Willem zich toch een beetje klote voelt. Vaak geven mensen ook geen eerlijk antwoord op de vraag en zeggen gewoon dat het goed met ze gaat, om verder geen uitleg te hoeven geven, midden op straat of aan iemand die het toch niet wil horen. In bovenstaand voorbeeld was het beter geweest als Theo tegen Willem had gezegd: Kerel ik heb te weinig tijd om nu met je bij te kletsen, geef me je nummer en dan bel ik je van de week, dan kunnen we altijd nog een bakkie gaan doen. theo was dan eerlijk geweest en Willem had dat wel begrepen. Dale Carnegie zei: Je kunt meer vrienden maken in twee maanden door echt geïnteresseerd te zijn in mensen, dan dat je in twee jaar kunt, door mensen over te halen geïnteresseerd te zijn in jou. Met andere woorden, de beste manier om een vriend te maken is door er één te zijn. Valse kritiek De Discussie tussen Theo en Cor liep hoger en hoger op en beide heren kleurden roder en roder. Wat nou klootzak, ik heb dat nooit over jou gezegd! brult Cor naar Theo. Theo Verbijt zich en Sisst naar hem: Wel waar gluiperd, je loopt constant te lullen dat ik niet lekker zou kunnen koken!. Cor loop op Theo af en voordat hij hem ziet aankomen, slaat Theo hem voor zijn gezicht. Cor Valt op de grond en Theo loopt naar zijn kamer Vuile roddelnicht dat je er bent, vuile hufter, dat zal je leren mijn eten af te kraken!. Verbaast staan de rest van zijn groepsgenoten naar de situatie te kijken, was dat nou Theo? Theo, die altijd zo lekker kookte! Sloeg hij nu Cor op zijn gezicht? Cor die zijn eten altijd zo lekker vond? Veel conflicten tussen mensen ontstaan omdat er geroddeld wordt en dan nog vaak door mensen die hun kritiek niet rechtstreeks durven te geven. Kritiek is sowieso een erg negatief gegeven waar je zelden iets aan hebt. Hebben mensen terecht kritiek op je, luister er dan naar, zeg dat je ze gehoord hebt en kijk of je er iets aan kunt doen. Is de kritiek onterecht, uit de lucht gegrepen, lach er dan slechts om en ga door. Raak niet verward in zinloze discussies, het is namelijk compleet verspilde energie en levert je niets op.. Kritiek van iemand gaat bijna altijd over de persoon zelf. Misschien heeft deze een slechte dag, misschien is hij jaloers op iemand of is zijn hond gewoon ziek. Mensen focussen zich vaak het liefst op zich zelf en het is dan ook gemakkelijk om hierin een vergissing te maken. Omdat jij waarschijnlijk ook op je zelf gefocust bent, vergis jij je 2
erin dat de kritiek ook werkelijk over jou zou gaan. Geloof me de wereld draait niet om jou en dat is balen wanneer je meer erkenning of aandacht wilt. Blijf niet kletsen! Des te minder mensen over hun grootheid spreken, des te meer vindt men er van. Hoe meer je verteld, hoe minder mensen onthouden. Dit heeft alles te maken met luisteren. Wanneer je een persoon bent die praat en praat, dan zul je merken dat mensen op een gegeven moment niet meer naar je luisteren. Mensen kunnen je niet bijhouden en het praten is om het praten en je bent op jezelf gefocust. Wanneer je,je naar buiten focust, dan vraagt dat meer van hersenen en je zult zien dat je minder lang over dingen gaat praten. Behandel mensen zoals jezelf behandeld zou willen worden. De mensen met wie je omgaat, in je werk of privé, reflecteren je eigen gedrag. Ben je wantrouwend, onvriendelijk en neerbuigend, dan zul je echo s van je gedrag om je heen zien en voelen. Daar staat tegenover dat als je op je best bent, je het beste naar buiten kunt brengen bij de mensen om je heen. Het is zo makkelijk om te lachen en zo makkelijk om te haten. Het is de kunst om beleefd en aardig te zijn. Het belangrijkste bij het aangaan en onderhouden van relaties met mensen is je eigen gedrag. Het bepaald helemaal hoe mensen met jou omgaan en hoe ze je zien. Blijf positief Ik ben ervan overtuigd dat je gedrag de sleutel tot je succes en falen is in de meeste van de uitdagingen die je in je leven tegenkomt. Jou gedrag, jou manier van naar dingen kijken, je visie, hoe jij je voelt, je normen en warden, hoe je tevreden je met jezelf bent en hoe je over andere denkt, bepaalt je prioriteiten, je acties, je waardering. Je gedrag bepaald hoe je met anderen omgaat en dus hoe je met jezelf omgaat. 3
Twee mannen kijken door dezelfde gevangenistralies naar buiten. De ene ziet modder, de andere de sterren. Wanneer je gedrag dan zo belangrijk lijkt te zijn, wat kun je er dan aan doen? Een goede tip die al heel lang werkt, is gewoon door positief te blijven. Daarmee bedoelen we echter niet zo zeer dat je positief moet zijn over die dingen die door iedereen als positief gezien worden, zoals bijvoorbeeld een loonsverhoging, het winnen van een wedstrijd of het behalen van een examen. Voordat ik verder ga met het uitleggen van die gedacht, wil ik je eerst iets uitleggen over negativiteit. Ik wil namelijk niet zeggen dat het allemaal iets slechts is. Soms is namelijk echt even nodig om samen met een lotverwant in chagrijnigheid even lekker te klagen over je baas, werk, slaris en de overheid. Maar op de lange termijn is het volgens mij zinvoller om de positieve weg te kiezen. Wat ik dus bedoel met het positief omzetten van je gedrag is dat je positief probeert te kijken naar dingen, los van de externe omstandigheden. Soms is dit erg moeilijk en zal het je niet lukken, maar positief denken is net zoiets als eten en je dagelijkse oefeningen doen. In het begin is het lastig om het altijd te doen, maar wanneer je er steeds meer aan gewend raakt wordt het steeds gemakkelijker. In plaats van altijd problemen te zien, leren je hersenen om naar kansen en mogelijkheden te kijken. In plaats van dat je het gevoel hebt om altijd tegen de wind in te fietsen, vind je redenen om je beter en gelukkiger te voelen. Ja, ja ik weet het, het klinkt als een ideaal beeld, maar het werkt echt, het is niet eenvoudig, maar het kan. Gebruik stilte Een goed woord is soms goedkoop om weg te geven; maar zwijgen vraagt alleen stilte van je, dat niet kost Wees stil of zeg iets beters dan stilte Soms is het gewoon goed om even je kop te houden Wanneer je stil bent, dan hoor je alles veel beter dan wanneer praat. De belangrijkste reden om stil te kunnen zijn is dan ook, om goed te leren luisteren. In plaats van dingen te zeggen waar je spijt van krijgt, kun je leren om je mond dicht te houden. Zoals we al hebben geleerd is het hebben van kritiek zinloos als het slechts om de kritiek zelf gaat. Hetzelfde zou je kunnen zeggen als het over praten gaat om gewoon maar woorden te zeggen. Dag in, dag uit in stilte doorbrengen is ook niet goed en maakt dat je innerlijke stress opbouwt. Dan wordt het tijd om iets te zeggen, de regie 4
te nemen en dat te veranderen in je omgeving dat het probleem veroorzaakt. Veel negatieve dingen in het leven kun je echter voorkomen door gewoonweg te zwijgen. Communicatie met meer dan woorden alleen. Men kan vergeten wat je gezegd hebt, maar men vergeet nooit hoe je ze hebt laten voelen Ik spreek twee talen, Nederlands en lichaam. Luisteren Vaak kiezen we ervoor om een idee niet te aanvaarden, slechts omdat de toon waarin het wordt uitgedrukt, ons niet aanstaat. Woorden zijn slechts 10% van onze communicatie(verbaal). Hoe je je stem gebruikt(paraverbaal) en hoe je, je lichaam gebruikt (non-verbaal) ofwel lichaamstaal, bepaald 90% van communicatie. Om beter te leren communiceren is het belangrijk om deze drie gebieden te kennen. Zo kun je de manier waarop je iets zegt verbeter door langzamer te praten of een lagere stem te gebruiken. Wanneer je tip 6 gebruikt: Blijf positief, verbeterd je manier van communiceren als bijna vanzelf. Je gedrag, waar we het eerder over hebben gehad, heeft ook veel invloed om je lichaamstaal. Wanneer je ontspannen, positief en open bent, dan zie je dat terug in je gedrag. Er zijn erg veel eenvoudige trucjes die je jezelf kunt aanleren wanneer het over lichaamstaal gaat. Daarover lees je meer in het volgende hoofdstuk. 5