GEMEENTE NUTH Raad: 11 februari 2014 Agendapunt: RTG: 28 januari 2014

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 1 van 7 GEMEENTE NUTH Raad: 11 februari 2014 Agendapunt: RTG: 28 januari 2014 AAN DE RAAD Onderwerp: Verordening Paracommerciële inrichtingen 1. Samenvatting Op 1 januari 2013 is de vernieuwde Drank- en Horecawet (DHW) in werking getreden. De DHW stamt uit 1864 en is sindsdien al vele malen aangepast. De wijziging van de DHW per 1 januari 2013 heeft aanmerkelijke gevolgen voor alle gemeenten. De gemeenten krijgen er namelijk een aantal nieuwe bevoegdheden bij. Daarnaast vormt de uitvoering van het toezicht op de naleving van de DHW een belangrijke nieuwe taak, een taak die tot 1 januari 2013 door de Nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit werd uitgevoerd. Met de wijzigingen van de DHW wil de wetgever specifiek: - Het alcoholgebruik onder jongeren terugdringen; - De alcoholgerelateerde verstoring van de openbare orde aanpakken; - Bijdragen aan een vermindering van de administratieve lasten. Naast de bovengenoemde specifieke doelen bepaalt art. 4 van de DHW dat de gemeente een verordening moet vaststellen met regels ter voorkoming van oneerlijke mededinging bij de verstrekking van alcoholhoudende drank door paracommerciële rechtspersonen. In dit raadsvoorstel wordt ingegaan op deze wettelijk verplichting en wordt een voorstel geformuleerd voor een verordening en wel door opname van een nieuwe afdeling in de Algemene Plaatselijke verordening Nuth. 2. Doelstelling / Beoogd effect Doelstelling is om uitvoering te geven aan de DHW door het stellen van regels in een verordening over het schenken van alcoholhoudende drank door paracommerciële instellingen ter voorkoming van oneerlijke concurrentie. De regels moeten op grond van art. 4 van de DHW in elk geval betrekking hebben op de volgende onderwerpen: 1. de tijden gedurende welke in de betrokken inrichting alcoholhoudende drank mag worden verstrekt; 2. in de inrichting te houden bijeenkomsten van persoonlijke aard, zoals bruiloften en partijen; 3. in de inrichting te houden bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn. 3. Eerdere besluitvorming Nota Horeca Nuth 2005 In 2005 is de Horecanota Nuth vastgesteld. In deze nota zijn ook toen al beleidskeuzes gemaakt ten aanzien van paracommerciële instellingen. Destijds is gebruik gemaakt van de mogelijkheid om onderscheid te maken in de diverse soorten van paracommerciële inrichtingen. Het toen vastgestelde beleid heeft steeds op een breed draagvlak mogen rekenen en is ook nu nog in gebruik als beleidskader. Dat beleid wordt dan ook in de nieuwe verordening doorvertaald. 4. Argumenten / Alternatieven c.q. opties / Toelichting Integraal beleid De DHW raakt aan diverse beleidsterreinen, zoals het gezondheidsbeleid, het jeugdbeleid, het beleid inzake alcoholmatiging, het handhavingsbeleid en het beleid inzake openbare orde en veiligheid. Het thema alcoholmatiging vraagt om een integrale aanpak en vormt een doorlopend proces. Voor een sluitend verhaal is het van belang om op verschillende gebieden interventies te plegen: preventie, regelgeving en handhaving. Het onderdeel preventie zal in samenwerking met de GGD in het lokale Gezondheidsbeleid worden opgenomen. Deze modelbepalingen met betrekking tot alcoholmatiging voor met name jongeren zullen hier dus verder buiten

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 2 van 7 beschouwing blijven. Mochten de bevindingen van de politie in het kader van de openbare orde, dan wel de bevindingen van de GGD inzake het gezondheidsbeleid daartoe aanleiding geven, kan op termijn alsnog besloten worden dergelijke bepalingen in de APV op te nemen. Advies van de VNG In maart 2013 hebben wij van de VNG een ledenbrief ontvangen waarbij een nieuwe modelverordening Drank en Horecawet wordt aangeboden. Deze wet stelt immers in art. 4 een verordening verplicht ter voorkoming van oneerlijke mededinging door paracommerciële rechtspersonen (bijv. sportverenigingen, gemeenschapshuizen, kerkgenootschappen). Het model van de VNG heeft de vorm van een nieuw onderdeel van de APV. Reden hiervoor is dat in de APV al bepalingen over horeca zijn opgenomen (horeca-exploitatievergunning, sluitingstijden en dergelijke) en op die manier zouden al deze bepalingen over horecabedrijven bij elkaar staan in één verordening. In de modelverordening van de VNG zijn ook andere bepalingen, meer gericht op alcoholmatiging van jeugdigen, opgenomen die gebaseerd zijn op de DHW (artt. 25a tot en met 25d DHW), maar die niet verplicht zijn. Deze bepalingen moeten worden overgenomen als ze echt nodig zijn. Het gaat hier om bepalingen die de verkoop van alcohol tijdens bijvoorbeeld evenementen aan banden kunnen leggen of helemaal verbieden en om het koppelen van sluitingstijden van de horeca aan de toegangsleeftijden van het horecapubliek. Deze bepalingen kunnen zeer beperkend zijn voor het bedrijfsleven. Het stellen van regels ter voorkoming van oneerlijke mededinging door alcoholverstrekking bij paracommerciële rechtspersonen is op zich geen nieuw fenomeen. Voor de inwerkingtreding van de DHW was bepaald dat dergelijke regels, in de vorm van voorschriften en beperkingen werden verbonden aan de vergunning die de paracommerciële rechtspersoon overeenkomstig artikel 3 van de DHW nodig hebben om een horecabedrijf te mogen uitoefenen. Het opleggen van beperkingen aan paracommerciële rechtspersonen is tot op heden in de gemeente Nuth gedaan via beperkende DHW-vergunningvoorschriften. Dergelijke voorschriften en beperkingen worden dus op grond van de nieuwe wet overgeheveld van de vergunning (die wel blijft bestaan) naar een algemene regel (de gemeentelijke verordening). Zoals gezegd stond dit beleid niet ter discussie. Bij het opstellen van de modelbepalingen van de VNG is als uitgangspunt genomen dat er geen onnodige beperkingen aan de paracommerciële instellingen moeten worden opgelegd. Dit is in lijn met het standpunt van de regering dat zij er van uitgaat dat de gemeenten de belangrijke maatschappelijke functie van de verschillende paracommerciële instellingen in acht zullen nemen en geen onnodige beperkingen zullen opleggen daar waar de mededinging niet in het geding is en er geen sprake is van onverantwoorde verstrekking van alcohol aan met name jongeren. Verder is een belangrijk uitgangspunt dat het gaat om lokaal maatwerk. Of er sprake is van oneerlijke mededinging hangt immers sterk af van de plaatselijke situatie. Voor alle duidelijkheid, onderstaand de definitie die de DHW in dit opzicht kent: Een paracommerciële rechtspersoon is een rechtspersoon niet zijnde een naamloze of besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, die zich naast activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard richt op de exploitatie in eigen beheer van een horecabedrijf. Het gaat bij het opstellen van een verordening dus om alcoholhoudende drank, die bedrijfsmatig of anders dan om niet verstrekt wordt door een paracommerciële rechtspersoon. In de gemeentelijke uitwerking van art. 4 van de DHW is aanzienlijke ruimte voor een afweging van belangen, die enerzijds niet tot het volledig uitbannen van oneerlijke mededinging hoeft te leiden en anderzijds niet tot het volledig ongemoeid laten van oneerlijke mededinging mag leiden. De mogelijkheid is aanwezig om bestaande afspraken, die zijn neergelegd in voorschriften bij vergunningen voor de paracommerciële instellingen, over te nemen en te verwerken in de verordening. De wetswijziging verplicht dus alleen om datgene wat voorheen per vergunning geregeld was, nu te vertalen in een algemeen verbindend voorschrift.

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 3 van 7 De conceptbepalingen van de modelverordening zijn door de VNG vooraf besproken met diverse belangenverenigingen, zoals Bureau Eerlijke Mededinging (BEM) en Koninklijke Horeca Nederland. Allen onderschreven daarbij het uitgangspunt dat er geen aanleiding of reden is voor de gemeenten om bestaande afspraken nu in de vorm van voorschriften aan de vergunningente veranderen, als die op lokaal niveau goed werken. BEM en KHN zijn voorstander van het invoeren van vaste schenktijden via een verordening. Wij zijn echter net als de VNG van mening dat dat alleen al niet kan omdat de bestaande afspraken per gemeente kunnen verschillen, hetgeen een gevolg is van de afweging die gemaakt is of er sprake is van oneerlijke mededinging. Het huidige beleid in de gemeente Nuth In de Nota Horeca Nuth 2005 is door uw raad onderscheid gemaakt in 2 categorieën paracommerciële instellingen nl: 1. Instellingen van recreatieve en sportieve aard (sportkantines) 2. Instellingen van sociaal/culturele aard (gemeenschapshuizen) en kerkelijke instellingen. Ten aanzien van categorie 1. is door uw raad destijds bepaald dat in de drankvergunningen van dergelijke instellingen standaard de volgende beperkingen werden opgenomen: 1. Het is verboden in de inrichting bijeenkomsten van commerciële en/of persoonlijke aard te houden zoals partijen, bruiloften e.d. Het bestuur van de rechtspersoon dient er op toe te zien dat de inrichting uitsluitend wordt benut voor het houden van bijeenkomsten, welke gerekend kunnen worden binnen haar doelstelling te vallen; 2. Het is verboden de mogelijkheid tot het houden van bijeenkomsten als bedoeld onder 1, eerste volzin, openlijk aan te prijzen; 3. het verstrekken van alcoholhoudende drank in de inrichting mag uitsluitend geschieden twee uur voor, tijdens en 2 en een half uur na activiteiten die vallen binnen de doelstelling van de rechtspersoon, echter nooit langer dan het in de Algemene Plaatselijke verordening aangegeven algemeen geldend sluitingsuur voor horecabedrijven; 4. De bepalingen/voorschriften van het bij deze vergunning behorende bestuursreglement dienen stipt opgevolgd te worden. Ten aanzien van categorie 2. heeft uw raad bepaald dat er in het kader van het behoud van het woon- en leefklimaat in de kernen de mogelijkheid moet worden geboden om ook binnen paracommerciële instellingen bijeenkomsten van persoonlijk aard te organiseren. Met andere woorden, in de drankvergunningen van deze categorie werden geen beperkingen opgelegd. Dit mede omdat de bestaande horecalokaliteiten niet beschikken over grote ruimten terwijl daar wel behoefte aan is. Ook heeft uw raad destijds uitgesproken dat uit een oogpunt van handhaafbaarheid uniforme schenktijden voor alle instellingen wenselijk zouden kunnen zijn, maar gezien de diversiteit in doelstellingen het uiteindelijk minder gewenst is dat alle instellingen over één kam worden geschoren. Toezicht en handhaving Het vaststellen van beleid is alleen zinvol wanneer er op de naleving wordt gecontroleerd. Belangrijk is dat de BOA controles uitvoert waarbij de aandacht is gericht op de naleving van de wet- en regelgeving door de horeca, zoals de APV en de DHW door (paracommerciële) horecagelegenheden. Het toezicht op de DHW is geregeld in het Kwaliteitshandvest Vergunningverlening Toezicht en Handhaving dat door uw raad in de vergadering van 17 december jl. is vastgesteld. Opgemerkt dient te worden dat het onderhavige beleid gaat over paracommerciële instellingen die daarnaast in eigen beheer een horecabedrijf exploiteren Het gaat dus niet over het verstrekken van alcohol tijdens evenementen. Voor het toezicht op de gewijzigde DHW dient de gemeente te beschikken over een hiertoe specifiek opgeleide toezichthouder met opsporingsbevoegdheden. De bijzondere opsporingsambtenaar (BOA) zal hiervoor worden opgeleid. Het toezicht op DHW bestaat uit periodieke controles op het aanwezig zijn van, en het naleven van, vergunningen en leeftijdsgrenzen. Ook dient er gecontroleerd te worden bij tijdelijke activiteiten/evenementen

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 4 van 7 waar veel jeugd op af komt en er dient toezicht plaats te vinden naar aanleiding van klachten en handhavingverzoeken. Door middel van surveillance in de openbare ruimte zal daarnaast gecontroleerd dienen te worden op het verbod voor jongeren onder de 16 om alcoholhoudende dranken bij zich te hebben. Van oudsher had de gemeente al de taak om controles uit te voeren op de inrichtingseisen en de exploitanten van horecagelegenheden. Deze taken blijven bestaan. Voorstel nieuwe verordening Op grond van art. 4 van de DHW dient de nieuwe verordening in elk geval betrekking te hebben op de volgende onderwerpen: 1. de tijden gedurende welke in de betrokken inrichting alcoholhoudende drank mag worden verstrekt; 2. in de inrichting te houden bijeenkomsten van persoonlijke aard, zoals bruiloften en partijen; 3. in de inrichting te houden bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn. In de modelverordening van de VNG wordt de mogelijkheid geboden om onderscheid te maken naar de aard van de rechtspersoon. Ad 1. Wij stellen uw raad voor ten aanzien van de schenktijden het bestaande beleid te continueren waarbij ten aanzien van de instellingen van recreatieve en sportieve aard het systeem gehandhaafd blijft waarbij alcohol mag worden geschonken uitsluitend twee uur voor, tijdens en twee en een half uur na activiteiten die vallen binnen de doelstelling van de rechtspersoon, echter nooit langer dan het in de Algemene Plaatselijke verordening aangegeven algemeen geldend sluitingsuur voor horecabedrijven. Ad. 2 Wij stellen uw raad voor, conform het huidige beleid, te bepalen dat bijeenkomsten van persoonlijke aard, in instellingen van recreatieve en sportieve aard, die niet vallen binnen de doelstelling van de betreffende rechtspersoon verboden zijn. Ten aanzien van de instellingen van sociaal/culturele aard en kerkelijke instellingen stellen wij uw raad voor te bepalen dat gelet op het maatschappelijke belang van deze instellingen de mogelijkheid om bijeenkomsten van persoonlijke aard te organiseren in stand te laten. Ad. 3 Ten aanzien van het houden van bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn stellen wij uw raad voor te bepalen dat deze activiteiten in de instellingen van recreatieve en sportieve aard verboden zijn, terwijl deze in de instellingen van sociaal/culturele en kerkelijke aard mogelijk zijn. Wij stellen uw raad voor hiervoor de Algemene Plaatselijke Verordening Gemeente Nuth aan te passen middels het opnemen van een nieuwe afdeling 8a: Bijzondere bepalingen over horecabedrijven als bedoeld in de Drank- en Horecawet. 5. Past in strategische visie : ja binnen het programma Bestuur en Veiligheid Op grond van de Strategische Visie: Nuth in 2015 zoals die door de gemeenteraad in 2003 is vastgesteld, zal in de jaren 2003-2015 door de gemeente Nuth sterk worden ingezet op het handhaven en verbeteren van een goed woon- en leefklimaat in de kernen en het verstevigen van de samenlevingsopbouw. Daarbij wordt uitgegaan van het principe dat elke inwoner toegang moet hebben tot alle voorzieningen, zowel in fysieke als in immateriële zin, en dat voorkomen moet worden dat individuele inwoners of groepen zich niet betrokken voelen bij de samenleving. Naast randvoorwaarden voor commerciële voorzieningen zal de gemeente zich sterk maken om in de grotere kernen multifunctionele ontmoetingsruimtes te creëren. In deze multifunctionele voorzieningen wordt ruimte geboden aan een veelheid aan functies. 6. Relatie met bevolkingskrimp Er zijn geen relaties met de bevolkingskrimp.

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 5 van 7 7. Juridische aspecten / Wettelijk kader Drank en Horecawet (inwerkingtreding 1 januari 2013) 8. Financiële aspecten Er zijn geen financiële aspecten verbonden aan dit voorstel. 9. Communicatie en Burgerparticipatie Op 20 november 2013 heeft er op het gemeentehuis een informatieavond plaats gevonden waarvoor alle paracommerciële instellingen binnen de gemeente Nuth werden uitgenodigd. Doelstelling van deze avond was naast informatievoorziening over de wetswijzigingen om met de instellingen van gedachten te wisselen over de mogelijkheden om alcoholgebruik van jongeren terug te dringen, alsmede over de (on-)mogelijkheden van regels voor paracommerciële instellingen. Geconcludeerd kan worden dat er draagvlak bestond voor het beleid, maar dat er vragen werden gesteld over de handhaving. 10. Risico s Het risico bestaat dat er in een eventuele juridische procedure anders gedacht gaat worden of en zo ja in hoeverre er sprake is van oneerlijke concurrentie door paracommerciële instellingen richting de reguliere horeca. Niet uitgesloten is dus dat een belanghebbende het beleid van de gemeente aan de rechter ter toetsing wil voorleggen. 11. Planning De aangepaste Algemene Plaatselijke Verordening gemeente Nuth treedt in werking op 1 maart 2014. 12. Evaluatiemomenten / Rapportages aan raad De APV-bepalingen ter uitvoering van art. 4 DHW rondom paracommerciële inrichtingen zullen na verloop van een periode van 1 jaar worden geëvalueerd. 13. Bijlage(n) - Ledenbrief VNG betreffende Nieuwe Modelverordening Drank- en Horecawet (Lbr. 13/023). 14. Ter inzage liggende stukken N.v.t. 15. Voorstel College Wij stellen uw raad voor in de Algemene Plaatselijke Verordening gemeente Nuth 2012 als volgt te wijzigen: Artikel 1 Na afdeling 8 van Hoofdstuk 2 van de APV Gemeente Nuth 2012 wordt de volgende afdeling ingevoegd: Afdeling 8a Bijzondere bepalingen over horecabedrijven als bedoeld in de Drank- en Horecawet Art. 2:34A Begripsbepaling In de afdeling wordt verstaan onder: -alcoholhoudende drank, -horecabedrijf -horecalokaliteit -inrichting, -paracommerciële rechtspersoon, -sterke drank, -slijtersbedrijf en

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 6 van 7 -zwak-alcoholhoudende drank, Dat wat daaronder wordt verstaan in de Drank- en Horecawet. Art 2:34B Regels voor sportkantines 1. Het is paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sportieve aard verboden om alcoholhoudende drank te schenken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn. 2. Een paracommercieel rechtspersoon die zich richt op het organiseren van activiteiten van sportieve aard mag ten behoeve van activiteiten die vallen binnen de doelstelling uitsluiten alcoholhoudende drank schenken: - twee uur voor, tijdens en 2 en een half uur na activiteiten die vallen binnen de doelstelling van de rechtspersoon, echter nooit langer dan het in de Algemene Plaatselijke verordening aangegeven algemeen geldend sluitingsuur voor horecabedrijven; Art. 2:34C Regels voor sociaal culturele instellingen, zoals gemeenschapshuizen 1. Het is paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sociaal culturele aard toegestaan om alcoholhoudende drank te schenken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn. 2. Een paracommerciële rechtspersoon die zich richt op activiteiten van sociaalculturele aard mag ten behoeve van activiteiten die vallen binnen de eigen doelstelling alcoholhoudende drank schenken tijdens de in de Algemene Plaatselijke verordening bepaalde openingstijden voor horecagelegenheden. Artikel 2 Deze bepalingen treden in werking op 1 maart 2014. Burgemeester en wethouders van Nuth, de secretaris, de burgemeester Drs. H.M.J. van Mierlo mevr. D. Schmalschläger 16. Besluit Raad De raad van de gemeente Nuth besluit de Algemene Plaatselijke Verordening gemeente Nuth 2012 als volgt te wijzigen: Artikel 1 Na afdeling 8 van Hoofdstuk 2 van de APV Gemeente Nuth 2012 wordt de volgende afdeling ingevoegd: Afdeling 8a Bijzondere bepalingen over horecabedrijven als bedoeld in de Drank- en Horecawet Art. 2:34A Begripsbepaling In de afdeling wordt verstaan onder: -alcoholhoudende drank, -horecabedrijf -horecalokaliteit -inrichting, -paracommerciële rechtspersoon,

Reg.nr:Z.03030 INT.02220 Pagina 7 van 7 -sterke drank, -slijtersbedrijf en -zwak-alcoholhoudende drank, Dat wat daaronder wordt verstaan in de Drank- en Horecawet. Art 2:34B Regels voor sportkantines 1. Het is paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sportieve aard verboden om alcoholhoudende drank te schenken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn. 2. Een paracommercieel rechtspersoon die zich richt op het organiseren van activiteiten van sportieve aard mag ten behoeve van activiteiten die vallen binnen de doelstelling uitsluiten alcoholhoudende drank schenken: - twee uur voor, tijdens en 2 en een half uur na activiteiten die vallen binnen de doelstelling van de rechtspersoon, echter nooit langer dan het in de Algemene Plaatselijke verordening aangegeven algemeen geldend sluitingsuur voor horecabedrijven; Art. 2:34C Regels voor sociaal culturele instellingen, zoals gemeenschapshuizen 1. Het is paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sociaal culturele aard toegestaan om alcoholhoudende drank te schenken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn. 2. Een paracommerciële rechtspersoon die zich richt op activiteiten van sociaalculturele aard mag ten behoeve van activiteiten die vallen binnen de eigen doelstelling alcoholhoudende drank schenken tijdens de in de Algemene Plaatselijke verordening bepaalde openingstijden voor horecagelegenheden. Artikel 2 Deze bepalingen treden in werking op 1 maart 2014. Aldus besloten door de raad van de gemeente Nuth in de openbare vergadering van 11 februari 2014. de griffier, de voorzitter, Dhr. P.J.M. Boyen Mevr. D.H. Schmalschläger