Aan de gemeenteraad Documentnummer 2016.0.053.583 Zaaknummer 2016-09-01084 ONDERWERP: Afweging locaties zonnevelden, eerste tranche Voorstel 1. Kennis te nemen van de rapportage Locaties zonnevelden, eerste tranche, oktober 2016. 2. Op de locaties Koningspleij-Noord, Akzohaven en IJsseloord 2 te starten met de ontwikkeling van zonnevelden. 3. De locatie Koningspleij-Noord voor minimaal 20 jaar beschikbaar te stellen als locatie voor een zonneveld. 4. De overige onderzochte locaties, in de huidige volgorde, samen met nieuwe locaties af te wegen in de tweede tranche. 5. De moties "Arnhemse zonneveld ondernemers" en "Wat levert het op?" met dit besluit te beschouwen als afgedaan. Inleiding In het programmaplan New Energy Made In Arnhem (september 2015) heeft u voor de Arnhemse energietransitie een combinatie van in te zetten maatregelen vastgesteld, met doelen voor 2020 en 2050. Voor de opwek van zonne-energie heeft u de volgende doelen voor 2020 gesteld: - 125.000 zonnepanelen op daken (circa 30 MW, staat gelijk aan 10 windmolens) - 40.000 grondgebonden zonnepanelen in zonnevelden (circa 10 MW, staat gelijk aan ruim 3 windmolens). Op 31 mei jl. heeft u de criteria voor de locatiekeuze van zonnevelden vastgesteld en heeft u aangegeven betrokken te willen zijn en invloed te willen hebben op de locatiekeuze. Bij het raadsbesluit van mei jl. heeft u de volgende amendementen en moties aangenomen: - Amendement:"Criteria onafhankelijk van aantallen": de criteria gelden voor alle grondgebonden zonnevelden, niet alleen voor de eerste 40.000 zonnepanelen. - Motie "Arnhemse zonneveld ondernemers": Arnhemse ondernemers betrekken in plannen en uitvoering van zonnevelden, en inventariseren welke Arnhemse bedrijven geïnteresseerd zijn in het realiseren van zonnevelden. - Motie "Wat levert het op?" : de opbrengst van zonnevelden op een voor de meeste mensen begrijpelijke manier bekend te maken. Het college heeft locaties gezocht en de stad gevraagd om ook locaties aan te dragen. In totaal zijn op dit moment 27 locaties in beeld. Van 14 van deze 27 is het onderzoek nu, in deze "eerste tranche", afgerond. In dit voorstel en bijgevoegde rapportage staat de gehanteerde werkwijze en een voorstel voor weging aan
de hand van de door de raad vastgestelde criteria. De overige 13 locaties vergen nog onderzoek en gesprekken met huurders en eigenaren. U heeft gevraagd aandacht te schenken aan het het criterium draagvlak. Hiervoor is een draagvlakscan uitgevoerd. Draagvlak is een resultaat van het betrekken van mensen, en wil niet zeggen dat bepaalde locaties geen tegenstanders hebben. Wel stellen we vast dat sommige locaties vanwege verschillende redenen (bijvoorbeeld de nabijheid van woningen) minder automatisch op draagvlak kunnen rekenen dan andere. Uw raad moet keuzes kunnen maken om de duurzaamheidsambities te halen met zonneveldlocaties, in de wetenschap dat een helder proces wordt doorlopen, waarbij alle belangen afgewogen kunnen worden. Vanzelfsprekend krijgen omwonenden en andere belanghebbenden in de uitwerking van de realisatie van een zonneveld ook nog alle kans om te participeren en bij te dragen aan de best mogelijke inpasbaarheid. In paragraaf 3.4 van de rapportage wordt hierop ingegaan. En natuurlijk zullen per zonneveldlocatie de benodigde ruimtelijke procedures (omgevingsvergunning, bestemmingsplan) worden gevolgd, waarop bezwaar en beroep mogelijk is. Beoogd effect In 2020 zijn 40.000 zonnepanelen in zonnevelden gerealiseerd (ambitie uit New energy made in Arnhem, sept 2015). Hiervoor is 15 tot 25 hectare oppervlakte nodig. Argumenten 2.1 De locaties Koningspleij-Noord, Akzohaven en IJsseloord 2 scoren goed op de meeste vastgestelde criteria De locatie Koningspleij-Noord is in gemeentelijk eigendom, de andere twee locaties zijn van andere eigenaren. Uit de rapportage blijkt dat deze locaties ieder zodanige oppervlakte hebben dat een rendabele exploitatie mogelijk lijkt. Ze zijn nu of op korte termijn beschikbaar en de eigenaren ervan staan welwillend tegenover het ontwikkelen van zonnevelden. In de afweging van belangen en waarden van deze locaties zijn kansen benoemd om een zonneveld goed in te passen en /of te combineren met bestaande of andere functies. Voor al deze locaties geldt als voorwaarde een goed ontwerp en inpassingsplan voor de locatie. Hierbij moet dubbel grondgebruik (bv. agrarisch en zonneveld) worden opgenomen, zodat geen areaalverlies groen optreedt, en dan geen groencompensatie nodig is. Ook is het betrekken van belanghebbenden bij het ontwerp van de locatie een voorwaarde. De opgetelde bruto oppervlakte van de geschikte locaties is 13,5 ha. Hierop kunnen tussen de 17.000 en 32.000 zonnepanelen worden gerealiseerd, afhankelijk van de dichtheid van plaatsing, het ontwerp en de combinatie met andere functies. 3.1 Hiermee wordt vastgelegd dat de locatie in die periode niet voor bedrijfs- of woningbouwdoeleinden kan worden ingezet De locatie Koningspleij-Noord is op dit moment strategisch bezit van de gemeente. Door te besluiten dat de locatie de komende 20 jaar beschikbaar is als zonneveld, is het duidelijk dat deze locatie niet zomaar voor woningbouw of bedrijfsdoeleinden kan worden ingezet. Een combinatie van zonneveld met agrarisch gebruik is wel mogelijk en op dit moment zelfs wenselijk. 4.1 In de tweede tranche wordt bepaald welke locaties het beste bijdragen aan de doelstelling Het uitgangspunt bij selectie van locaties is dat díe locaties worden gekozen die het beste bijdragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelstelling. Op het moment dat een locatie minder goed scoort op de
criteria, is het van belang of er sprake is van uitsluitingscriteria of niet. Bij de 10 locaties die minder goed scoren op één of meer criteria is van dit laatste geen sprake. Dit betekent dat een zonneveld kan, als de huidige belemmeringen kunnen worden weggenomen en aangetoond kan worden dat er geen, of onvoldoende, andere locaties zijn die een betere bijdrage leveren aan het halen van de duurzaamheidsambities. Daarom worden deze locaties meegewogen in de volgende tranche met de nieuwe locaties die dan zijn onderzocht. Op dat moment wordt bepaald met welke aanvullende locaties de doelstelling van 40.000 zonnepanelen in 2020 wordt gerealiseerd. De overige locaties zijn, op volgorde van beschikbaarheid en daarbinnen op volgorde van grootte:, Elderhofseweg, parkeerterrein Winkelcentrum Presikhaaf, weide bij OHRA, parkeerterrein IJsseloord 2, Landtong, terrein tussen Merwedestraat en Eemslaan, Oude Veerweg, parkeerterrein Rijnhal, terrein tussen spoorlijn en Oude Zevenaarseweg, parkeerterrein station Arnhem-Zuid en Oranjekazerne/Vliegbasis Deelen. Uit de rapportage blijkt dat deze locaties ofwel op dit moment niet voor lange tijd beschikbaar zijn, ofwel een relatief kleine oppervlakte hebben, wat ongunstig is voor een rendabele exploitatie, ofwel een dermate belangrijke ecologische functie hebben dat deze lastig is te combineren met een zonneveld, ofwel dat er minder draagvlak voor is, ofwel een combinatie van meerdere van deze factoren. Voor de locatie Oranjekazerne/Vliegbasis Deelen geldt dat bij de Oranjekazerne alleen zon op daken gerealiseerd kan worden en dat op Vliegbasis Deelen vooralsnog alleen op het grondgebied van de gemeente Ede beschikbare terreinen zijn voor een zonneveld. Onderzocht wordt nog of er ook een deel van de vliegbasis op Arnhems grondgebied beschikbaar kan komen. 5.1 Arnhemse ondernemers kunnen meedingen voor ontwikkeling op gemeentelijke locaties In bijlage 5 van de rapportage is aangegeven welke lokale en regionale ondernemers tot nu toe interesse hebben getoond om in Arnhem een zonneveld te ontwikkelen. Deze ondernemers kunnen voor gemeentelijke locaties die worden uitgegeven als zonneveld meedingen met goede plannen. 5.2 De verwachte stroomopbrengst van locaties is uitgedrukt in aantal gemiddelde huishoudens De verwachte energieopbrengst van een zonneveld (in kwp en kwh/jaar) is omgerekend naar het aantal gemiddelde huishoudens dat hiermee in stoom voorzien kan worden. Hierbij is uitgegaan van een gemiddeld verbruik van een huishouden van 3.300 kwh/jaar (bron: Milieu Centraal). Dit is een eenheid die voor de meeste mensen begrijpelijker is dan kwh/jaar of kwp. Kanttekeningen - Financiën De gemeentelijke voorbereidingskosten die worden gemaakt voor de ontwikkeling van Koningspleij-Noord als zonneveld locatie, komen ten laste van het beheerskostenbudget strategisch bezit, er van uitgaande dat deze kosten kunnen worden gedekt uit de opbrengsten van de toekomstige verhuur van de locatie. Uitvoering In deze eerste tranche is van drie locaties geconstateerd dat deze op dit moment het meest haalbaar zijn om ze te gaan ontwikkelen als zonneveld (Koningspleij-Noord, Akzohaven en IJsseloord 2). Deze drie locaties hebben opgeteld een bruto oppervlakte van 13,5 hectare. Hierop kunnen tussen 17.000 en 32.000
zonnepanelen worden gerealiseerd, afhankelijk van de dichtheid van plaatsing, het ontwerp en de combinatie met andere functies. Businesscases zullen nog moeten worden opgesteld om het uiteindelijk te realiseren aantal zonnepanelen te weten te komen. In de praktijk blijkt een drijvend zonneveld (Akzohaven) een lastiger businesscase te hebben dan een grondgebonden zonneveld. Om de doelstelling (40.000 zonnepanelen in 2020) te halen is het dus nodig om meer locaties voor zonnevelden te vinden. Tweede tranche met locaties Er lopen op dit moment onderzoekacties naar en gesprekken over andere locaties in Arnhem. Deze zullen in een volgende tranche door ons worden afgewogen, op het moment dat die locaties daar rijp voor zijn. De tweede tranche van locaties voor zonnevelden volgt over circa 6 maanden. De resterende locaties uit deze eerste tranche wegen we in de volgende tranche mee met de nieuwe locaties die dan zijn onderzocht. Op dat moment nemen wij ook een besluit over met welke aanvullende locaties bovenop de drie hierboven genoemde, de doelstelling van 40.000 zonnepanelen in 2020 wordt gerealiseerd. Wij zullen u hierover informeren. En ook daarna blijft de zoektocht naar meer locaties doorgaan en volgen mogelijk nog meer tranches van locaties voor zonnevelden, aangezien na 2020 nog meer ruimte nodig is om de doelstelling energieneutraliteit in 2050 te kunnen halen. Ontwikkeling Koningspleij-Noord Voor Koningspleij-Noord wordt de projectontwikkeling direct na een positief raadsbesluit gestart. Hieronder vallen het organiseren van de concessie en het betrekken van de belanghebbenden en omwonenden bij het ontwerp. Met de ontwikkeling van Koningspleij-Noord, is maximaal 50% van de doelstelling voor 2020 (40.000 grondgebonden zonnepanelen) te halen. Communicatie In paragraaf 3.3 van de rapportage is aangegeven hoe een oproep aan de stad is gedaan (via www.meedoeninarnhem.nl) voor het inbrengen van locaties en welke locaties daarvoor zijn aangedragen. In paragraaf 3.4 is het resultaat van een draagvlakscan weergegeven. In de periode tussen het collegebesluit en de informatieve raadsbehandeling zijn de wijkgroepen van de wijken rondom de drie meest haalbare locaties geïnformeerd over het voornemen van het college om aan de raad voor te stellen om op deze locaties te starten met de ontwikkeling van zonnevelden. Ook de wijkgroepen rond locatie Elderhofseweg zijn geïnformeerd, waarbij is aangegeven dat de besluitvorming rondom deze locatie en negen andere locaties wordt uitgesteld tot het onderzoek naar de locaties uit de tweede tranche is afgerond. Verder zijn alle mensen die een locatie ingebracht hebben na onze oproep aan de stad geïnformeerd en de geïnteresseerde zonneveldondernemers. Het collegebesluit, de rapportage en het raadsvoorstel zijn op www.arnhem.nl/emia/zonnevelden gepubliceerd. Bij de ontwikkeling van locaties tot een zonneveld zullen belanghebbenden en omwonenden worden betrokken. Per zonneveldlocatie zullen de benodigde ruimtelijke procedures (omgevingsvergunning, bestemmingsplan) worden gevolgd, waarop bezwaar en beroep mogelijk is.
Bijlagen Stukken voor gemeenteraad Rapportage "Locaties zonnevelden, eerste tranche", oktober 2016, met bijlagen Ter inzage stukken voor gemeenteraad n.v.t.
Besluit van Documentnummer 2016.0.053.583 Zaaknummer 2016-09-01084 DE RAAD VAN DE GEMEENTE ARNHEM; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 11 oktober 2016, Cluster SCO nummer: 2016.0.053.581; gelet op artikel 147, 2e lid van de Gemeentewet; besluit: 1. Kennis te nemen van de rapportage Locaties zonnevelden, eerste tranche, oktober 2016. 2. Op de locaties Koningspleij-Noord, Akzohaven en IJsseloord 2 te starten met de ontwikkeling van zonnevelden. 3. De locatie Koningspleij-Noord voor minimaal 20 jaar beschikbaar te stellen als locatie voor een zonneveld. 4. De overige onderzochte locaties, in de huidige volgorde, samen met nieuwe locaties af te wegen in de tweede tranche. 5. De moties "Arnhemse zonneveld ondernemers" en "Wat levert het op?" met dit besluit te beschouwen als afgedaan. De griffier, De voorzitter,