Barometer Welzijn. Samenvattend rapport Kenmerk: April 2016

Vergelijkbare documenten
Barometer Gehandicaptenzorg. Samenvattend rapport Kenmerk: December 2016

Barometer Ziekenhuissector. Samenvattend rapport Kenmerk: December 2016

Mantelzorgers en werk. Samenvattend rapport Kenmerk: November 2016

Hoe kijken FNV-leden en Nederlanders tegen de belastingherzieningen aan? Rapport Kenmerk: Maart 2015

FNV BAROMETER CAPACITEIT

RAPPORT FLEXWERK GEMEENTEN MAART 2017 GEORGE EVERS & MYRTE DE VOS

Zorgbarometer 7: Flexwerkers

Hoe kijken FNV-leden en Nederlanders tegen de belastingherzieningen aan? Rapport Kenmerk: Maart 2015

Enquête SJBN

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis.

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

Bijlage Rapportage monitor en resultaten eerste meting juni 2014 pilot Huishoudelijke Verzorging

In 2015 is NV schade opnieuw goed beoordeeld door werknemers en werkgevers

EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING. NBPO Oktober Oktober 2014

TEVREDENHEIDSONDERZOEK KETENPARTNERS SUN GRONINGEN

Onderzoek Passend Onderwijs

Subsidiënt: Ministerie van VWS. Zorgverleners werken liever met interne oproepkrachten dan met personeel van buitenaf

Alfahulp en huishoudelijke hulp. Rapportage Ons kenmerk: Juni 2014

Rapportage. Trendonderzoek Interne Communicatie 2013 Resultaten online enquête

Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet. Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo

Mens en Organisatie in het architectenbureau. Peiling juni 2013

WERKNEMERS EN ARBEIDSONGESCHIKTHEID

Subsidiënt: Ministerie van VWS

Cliëntervaringen Wmo hulpmiddelen s-hertogenbosch. Vervolgmeting 2018

Inventarisatie medewerkers met een arbeidsbeperking in openbare bibliotheken

Clientervaringsonderzoek Wmo & Jeugd

Bijlage 1 Vragenlijst websurvey

Vakantiewerk onderzoek 2016 FNV Jong. Hans de Jong & Anouk Vermeulen Juni/juli 2016

Rapportage Medewerkersonderzoek 2013 de DCW medewerkers gedetacheerd

Rapportage Onderzoek Lerarentekort

Meting economisch klimaat, november 2013

KLANTTEVREDENHEID WWB. Gemeente Veenendaal Februari/Maart 2014

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten

Klanttevredenheidsonderzoeken PIKO

Abvakabo FNV Barometer Jeugdzorg Rapportage

Gemeente Winterswijk Wmo klanttevredenheidsonderzoek

Peiling Flexibel werken in de techniek 2015

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK JEUGD

Rapportage Medewerkerstevredenheidsonderzoek

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo 2012 Wmo-hulpmiddelen onder de loep. Gemeente Ubbergen Juni 2013

oktober Creditmanagement Trendmeter 15 De belangrijkste CM-ontwikkelingen in kaart gebracht

25 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: lonen en staken

Monitor Volwaardige Arbeidsrelaties

Gemeente Nederweert. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 30 juni 2017

Notitie Aan. Doel en opzet. Totaalbeeld. Jan Kees Boon. Sectorcommissie Boomkwekerijproducten. Agendapunt 10, vergadering d.d.

NOORDZEE EN ZEELEVEN. 2-meting Noordzee-campagne. Februari GfK 2015 Noordzee en zeeleven Stichting Greenpeace Februari 2015

BURGERPANEL VEENENDAAL PEILING JEUGDBELEID

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd. Gemeente Bloemendaal. 5 oktober 2016 V1.0

Rapportage Onderzoek betaaltermijnen en betaalgedrag MKB Uitgevoerd door Direct Research In opdracht van Betaalme.

WijkWijzer De tien Utrechtse wijken in cijfers.

Samenvatting. Achtergrondkenmerken

Opzet en uitvoering onderzoek 'Motie Straus'

Verleden en toekomst in Oud-West

15 januari Onderzoek: Gevolgen reorganisatie brandweer

Wat leren werknemers en werkgevers van een burn-out? Onderzoek in opdracht van Zilveren Kruis mei 2017

Exploitatie en beheer door bewoners van wijkaccommodaties. Quickscan onder Nederlandse gemeenten met meer dan inwoners april 2013

Verdieping Hoe gaat Nederland met pensioen?

Vakantiewerkonderzoek 2014 FNV Jong

Cliëntervaringsonderzoek Wmo gemeente Simpelveld

Werkstress hoger management

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING DIENSTVERLENING

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHULDDIENSTVERLENING GEMEENTE RIDDERKERK

Onderzoek Parkeerbeleid

Analyse WMO thuiszorg

Vakantiewerk onderzoek 2017 FNV Jong. Hans de Jong & Robin Koenen Juni 2017

Ernst & Young ICT Leadership. Resultaten ICT Barometer over conjunctuur, bestedingen en offshore outsourcing. Jaargang 6 17 mei 2006.

HUMANITAS NULMETING COMPLEXITEIT VAN DE HULPVRAAG

Regionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost

Cliëntervaringsonderzoek Wmo 2016

Hoofdstuk 24 Financiële situatie

Meningspeiling Stadspanel najaarskermis

Hacken. oktober 2018

Rapportage. Communicatiejaaronderzoek 2013

Overheid & quotum Beknopte toelichting op resultaten ervaringsonderzoek onder werkgevers

Huidig economisch klimaat

HOE DENKT NEDERLAND OVER SOCIAAL- ECONOMSICHE ZAKEN?

Klantgerichtheidmonitor UWV 2 e meting 2014

BURGERPANEL EEMNES PEILING BESTUURLIJKE TOEKOMST II

DIENSTVERLENINGSONDERZOEK

Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 3.0 Unported licentie. Resultaten SJBN Enquête 2012

Werken op afspraak. Klant Contact Centrum Gemeente Dongen. GfK, februari 2016 ( ) Client logo [delete this grey box if not required]

Vakantiewerk onderzoek 2018 FNV Jong. Hans de Jong & Marieke Kooiman Juli 2018

Maatschappelijke Participatie

SubtitelSubtitel. Tijdelijke contracten, structureel werk? Resultaten enquête flexibilisering in de zorg

Samenvatting voor Bent u een man of een vrouw? (N=164) Antwoord Telling Percentage

Werkbelevingsonderzoek 2013

FINANCIELE ZEKERHEID. GfK September GfK 2015 Achmea Financiële Zekerheid september 2015

Uitgevoerd door Dimensus Klanttevredenheidsonderzoek /20

Concurrentiebeding. Dataverzameling bij het LISS panel in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

TEVREDEN WERKEN IN HET PRIMAIR ONDERWIJS. Onderzoek naar de tevredenheid en werkbeleving van personeel in het primair onderwijs.

PEILING ERVARINGEN MET EDE DOET

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK SOCIAAL TEAM

Onderzoek Declarant Datum: 17 oktober 2018

KMO-Barometer 100,8 100,6 Q Dit is het gemiddelde van de laatste 4 kwartalen.

Dementiemonitor Mantelzorg 2016 Mantelzorgers over zorgbelasting en ondersteuning

Welzijn Nieuwe Stijl. Invalshoek: functieontschotting Een generiek functiegebouw voor de nieuwe professional.

Onderzoek De 32-urige werkweek invoeren?

Statistieken. Uw ervaringen met de GGZ in het afgelopen jaar. Aantal vragen 38. Totaal aantal ingevuld U bent op dit moment:

Transcriptie:

Barometer Welzijn Samenvattend rapport Kenmerk: 11454 April 2016 1

Inhoudsopgave Geschreven voor Inleiding 3 Conclusies 5 Resultaten Veranderingen in de sector 7 Wijkteams 12 Inzet van vrijwilligers 16 Steekproef en verantwoording 21 Geschreven door Danielle van Essen Nicolien van Peursem Onderzoeker nicolien@totta.nl 020-514 13 20 2

Inleiding

Achtergrond Doelstelling Binnenkort starten de onderhandelingen voor een nieuwe cao Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. Daarnaast zijn er de afgelopen jaren veel bezuinigingen en veranderingen geweest in het welzijnswerk. FNV Zorg & Welzijn wil daarom graag van haar leden weten wat hun wensen en ervaringen zijn in deze sector. We hebben de volgende onderzoeksdoelstelling geformuleerd: Wat zijn volgens medewerkers uit de welzijnssector aandachtspunten voor de cao-onderhandelingen? Hierbij horen de volgende onderzoeksvragen: Zijn er veranderingen in het werk en de omstandigheden van de medewerkers? Zijn er veranderingen in de hulpverlening aan cliënten? Hoe gaat het met de wijkteams: zijn medewerkers tevreden over hun functioneren? Wat vinden medewerkers van de inzet van vrijwilligers? In dit rapport behandelen wij de resultaten van dit onderzoek. 4

Conclusies

Conclusies Werknemers zien achteruitgang in werkomstandigheden en ook negatieve gevolgen voor de maatschappij Werknemers zien ten opzichte van vorig jaar veel achteruitgang in hun werkomstandigheden. Vooral de hoogte van de werkdruk is voor veel medewerkers verslechterd. Opvallend is, dat kleinere organisaties minder verslechtering ervaren. Bijna alle werknemers zien negatieve gevolgen van het aanbestedingsbeleid van gemeenten voor de zorg voor cliënten. Daarnaast geeft bijna een derde aan dat ook de rest van de maatschappij last heeft van het beleid, bijvoorbeeld omdat minder mensen professionele hulp krijgen of omdat ze later of korter hulp krijgen. Groot aandeel wijkteamleden ontevreden over functioneren van het team Een derde van de wijkteamleden is over het algemeen tevreden over het functioneren van het team. Echter een bijna even groot deel is ontevreden over het functioneren. Over de deskundigheid, samenwerking en kennis binnen het team is ruim de helft wel tevreden. Werknemers die samenwerken met een wijkteam zijn minder te spreken over deze aspecten van de wijkteams. Vooral in breed welzijn werken werknemers in wijkteams: drie kwart van deze werknemers werkt (onder andere) als generalist en moet van alle vakgebieden iets weten. Generalisten zijn het meest ontevreden over de ontwikkelingen in de sector: velen zien verslechtering in de erkenning van hun vak, het maatwerk dat ze kunnen leveren en de inhoud van hun werk. Gros van de medewerkers werkt met vrijwilligers Vier vijfde van de medewerkers geeft aan dat hun organisaties met vrijwilligers werken. In de vreemdelingenketen gebeurt dit het meest (95%), in overig welzijn het minst (60%). Opvallend is dat werknemers die met vrijwilligers werken, vaker zien dat hun organisatie tijdelijke contracten niet verlengt en vrijwillig vertrokken collega s niet vervangt. 6

Resultaten Veranderingen in de sector

Veel werknemers ervaren achteruitgang werkomstandigheden Werknemers in de sector zien veel achteruitgang in hun werkomstandigheden. Dit geldt het sterkst voor 55+ ers. Vooral de hoeveelheid werk is volgens werknemers verslechterd: de hoogte van de werkdruk (74%), het aantal taken (65%) en de hoeveelheid administratie (60%). Medewerkers in de vreemdelingenketen zien van alle typen organisaties de meeste verslechtering in de werkdruk: 88% van hen vindt de hoogte van de werkdruk verslechterd. 39% vindt die zelfs veel slechter geworden. De arbeidsvoorwaarden vinden medewerkers in de sector het minst veranderd in het afgelopen jaar; twee derde geeft aan dat die hetzelfde zijn gebleven. Het valt op dat medewerkers in kleine organisaties (25 werknemers of minder) minder achteruitgang in de werkomstandigheden zien. Zij ervaren minder verslechtering in het aantal taken, de hoeveelheid administratie en bureaucratie, de kwaliteit die ze kunnen leveren, de erkenning van hun vak en de inhoud van hun werk. Leden van wijkteams die als generalist werken, zien op sommige aspecten nog meer achteruitgang dan anderen: zij ervaren veelal verslechtering over het maatwerk dat ze kunnen leveren (60%), de erkenning van hun vak (63%) en de inhoud van hun werk (56%). Titel grafiek Veranderingen in aspecten rondom werk in het afgelopen jaar (basis: @@@, n = @@@) (basis: iedereen, n = 675) Hoogte van de werkdruk 19% 55% 24% Aantal taken 11% 53% 28% 7% Hoeveelheid administratie 20% 41% 34% 5% Hoeveelheid bureaucratie 19% 41% 36% 5% Het maatwerk dat ik kan leveren 8% 42% 36% 11% De kwaliteit die ik kan leveren 7% 41% 38% 12% Voldoening in mijn werk 7% 38% 41% 11% Erkenning van mijn vak 11% 33% 42% 11% Inhoud van mijn werk 5% 33% 43% 16% Arbeidsvoorwaarden 5% 27% 64% Veel slechter Slechter Hetzelfde Beter Veel beter 8

Drie kwart ervaart hogere werkdruk door aanbestedingsbeleid gemeenten Door het aanbestedingsbeleid van gemeenten ervaart bijna drie kwart van de werknemers een hogere werkdruk. Veel organisaties geven geen verlenging bij tijdelijke contracten en een derde van de werknemers merkt dat hun vrijwillig vertrokken collega s niet worden vervangen. Het valt op dat kleine organisaties deze gevolgen minder ondervinden dan grotere organisaties. De jongste groep werknemers (t/m 34 jaar) ervaart een hogere werkdruk door het aanbestedingsbeleid. Verder merken vooral medewerkers in breed welzijn en maatschappelijke opvang deze gevolgen. Het geldt in wat mindere mate voor overig welzijn. En de helft van de medewerkers in de vreemdelingenketen ondervindt helemaal geen gevolgen van het aanbestedingsbeleid van gemeenten. Van deze groep heeft een deel ook weinig tot niets met gemeenten te maken; zij hebben daarentegen te maken met het Rijk. 33% 23% 18% 15% 15% 9% Ik merk geen gevolgen Titel grafiek (basis: @@@, n = @@@) Vaste contracten beëindigd Minder dan 25 wners Vrijwillig vertrokken collegas niet vervangen 35% 61% Tijdelijke contracten niet verlengd 72% 62% Werkdruk hoger 25 of meer wners Gevolgen van aanbestedingsbeleid gemeenten (basis: iedereen, n = 675) t/m 34 jaar: 88% 15% 6% 4% 49% Ik merk geen gevolgen 42% 35% 23% 27% 22% 20% Vaste contracten zijn beëindigd Titel grafiek (basis: @@@, n = @@@) 2% Vrijwillig vertrokken collegas zijn niet vervangen 58% 83% 46% Tijdelijke contracten worden niet verlengd 76% 78% 66% 24% 27% De werkdruk is hoger geworden Breed Welzijn Maatsch Opvang Overig Welzijn Vreemdelingenketen 9

Overgrote deel ziet negatieve gevolgen van beleidskeuzes gemeenten De grootste verbetering in het werkveld naar aanleiding van de beleidskeuzes van gemeenten is dat cliënten hun eigen kracht beter benutten: een kwart ziet dat als een positief gevolg. In breed welzijn is dat een derde. Echter medewerkers zien vooral veel negatieve gevolgen van het beleid: 89% van de werknemers in de sector ziet één of meer negatieve gevolgen van de gemaakte beleidskeuzes. De gevolgen spelen op verschillende vlakken: cliënten weten niet goed of ze nog hulp krijgen, er wordt te veel gekeken naar prijs, en specialistische kennis gaat verloren. Positieve gevolgen van Titel beleidskeuzes grafiek van gemeenten (basis: @@@, n = @@@) (basis: iedereen, 0% 10% n = 675) 20% 30% 40% 50% 60% Werknemers in breed welzijn en de maatschappelijke opvang zien het vaakst negatieve gevolgen. Bij breed welzijn zijn de grootste gevolgen dat het voor cliënten onduidelijk is of zij nog hulp krijgen (55%) en dat specialistische kennis verloren gaat (54%). Bij maatschappelijke opvang vinden veel werknemers dat er te veel gekeken wordt naar prijs van de dienstverlening (60%). Negatieve gevolgen van Titel beleidskeuzes grafiek van gemeenten (basis: @@@, n = @@@) (basis: iedereen, 0% 10% n = 675) 20% 30% 40% 50% 60% Cliënten benutten eigen kracht en sociale netwerk beter Aanbod van de dienstverlening is toegenomen 11% 24% Onduidelijk of clienten nog hulp krijgen Te veel gekeken naar prijs dienstverlening Specialistische kennis gaat verloren 45% 44% 42% Meer ruimte voor professionals 10% Kwaliteit dienstverlening afgenomen 38% Sneller hulp op maat 10% Maatschappij heeft hier last van Langer voor cliënten bij juiste hulp komen 30% 30% Betere samenwerking rond gezinnen 5% Aanbod dienstverlening is afgenomen 28% Kwaliteit is verbeterd Ik merk geen positieve gevolgen 4% 53% De zorg wordt duurder Veiligheid voor cliënten is afgenomen Ik merk geen negatieve gevolgen 11% 20% 23% 10

Een derde ziet gevolgen voor de maatschappij Bijna de helft verwacht (langere) wachtlijsten In totaal drie tiende van de werknemers ziet dat de maatschappij last heeft van de beleidskeuzes van gemeenten. Bij de maatschappelijke opvang geldt dat het sterkst (41%). Een derde van de werknemers heeft nu al te maken met wachtlijsten bij zijn / haar organisatie en verwacht dat de wachtlijsten langer worden. Deze verwachting leeft het sterkst bij maatschappelijke opvang en de vreemdelingenketen. Doordat ouderen niet meer in tehuizen worden opgenomen, merk ik dat veel ouderen vereenzamen. Geen peuterspeelzaal meer in de gehele gemeente. Ook nog 13% heeft nu nog geen wachtlijsten in de organisatie maar verwacht wel dat die gaan ontstaan. Ik woon in de benedenstad van Nijmegen en ik zie hier steeds meer mensen op straat, die eigenlijk bij de Maatschappelijke Opvang horen. Mensen die hulp nodig hebben, LVB, vallen tussen wal en schip waardoor deze extra kwetsbare groep onder invloed meer terecht komen in het criminele circuit. Daklozen en verslaafde cliënten komen weer op straat te staan door het te lang uitblijven van arrangementen die nodig zijn om cliënten te helpen. Waar burgers eerst een keuze hadden om in hun vrije tijd voor elkaar te zorgen (informeel netwerk) wordt dit nu verwacht / opgelegd met een hoop onvrede tot gevolg. Verwachting over wachtlijsten bij eigen organisaties (basis: iedereen, n = 675) 22% 28% Titel grafiek (basis: @@@, n = @@@) 6% 31% 13% Ik verwacht dat de wachtlijsten langer worden Ik verwacht dat wachtlijsten gaan ontstaan Ik verwacht dat de wachtlijsten afnemen Geen van deze Ik weet het niet Maatsch opvang: 50% Vreemdelingenketen: 44% 11

Resultaten Wijkteams

Wijkteams het meest binnen breed welzijn Wijkteams in de sector welzijn zijn meestal geregeld met werkgeverschap via een welzijnsorganisatie. En in breed welzijn werken de meeste werknemers in een wijkteam. Bedrijven met 25 of meer werknemers hebben vaker te maken met wijkteams dan kleinere organisaties: 38% van de 25+ organisaties heeft geen contact met wijkteams, tegen 51% van de kleinere organisaties. Het komt weinig voor dat werknemers in een breed welzijn wijkteam volledig als specialist fungeren (15%): ruim een derde werkt als generalist en moet van alle vakgebieden binnen het team iets weten. Twee derde geeft aan dat er kennisoverdracht plaatsvindt tussen de leden van het wijkteam. Rol Titel in wijkteam grafiek (basis: werkzaam (basis: @@@, in breed n = welzijn, @@@) n = 103) 10% Totaal (n=634) Breed welzijn (n=314) Aandeel dat Titel in grafiek wijkteam werkt (basis: iedereen (basis: behalve @@@, n vreemdelingenketen) = @@@) 3% 2% 13% 1% 5% 4% 22% 2% 40% 15% 36% Generalist Specialist Beide Anders Maatsch opvang (n=138) Overig welzijn (n=182) 1% 2% 7% 2% Ja, via aparte stichting Ja, werkgeverschap bij gemeente Ja, werkgeverschap bij welzijnsorganisatie Gedetacheerd vanuit cao Ik leer aan andere teamleden over de kennis en kunde van mijn specialisme Ik leer van mijn teamleden over de kennis en kunde van hun specialisme 18% 14% 16% 23% 47% 45% 19% 16% Helemaal oneens Oneens Niet eens, niet oneens Eens Helemaal eens 13

Bij flink aandeel organisaties momenteel geen aandacht voor ontwikkeling specialistische kennis 45% van de werknemers in breed welzijn geeft aan dat er op dit moment geen aandacht is voor het blijven ontwikkelen van specialistische kennis. Bij de organisaties waar wel aandacht is voor de ontwikkeling, gebeurt dat zowel in tijd als in geld: er is geen duidelijk verschil in de mate waarin men in geld of tijd investeert. Er is op dit moment geen aandacht voor het blijven ontwikkelen van specialistische kennis (basis: werkzaam Titel in grafiek breed welzijn, n = 103) (basis: @@@, n = @@@) 4% Manieren van investeren in ontwikkeling specialistische kennis (basis: werkzaam in breed welzijn, n = 103) Mijn werkgever / detacheerder investeert tijd 7% 22% 19% 32% 19% 17% Helemaal oneens Mijn werkgever / detacheerder investeert geld 6% 21% 24% 33% 16% 29% Oneens 28% 23% Niet eens, niet oneens Eens Helemaal eens Mijn opdrachtgever investeert tijd Mijn opdrachtgever investeert geld 8% 6% 20% 24% 23% 24% 34% 33% 14% 13% Helemaal oneens Oneens Niet eens, niet oneens Eens Helemaal eens 14

Wijkteamleden positiever over eigen functioneren dan wie met wijkteam werkt Over het algemeen bezien is een derde van de leden van wijkteams tevreden over het functioneren van het team. Het meest tevreden zijn teamleden over de deskundigheid van de teamleden, de samenwerking en de kennis binnen het team. Werknemers die niet in ín maar mét een wijkteam werken, zijn een stuk minder tevreden over deze aspecten. Het minst tevreden zijn wijkteamleden over de werkdruk binnen het team. Dat kan te maken hebben met de verslechtering van de werkdruk, die drie kwart van alle werknemers in de sector ervaart. Verder zijn vrij veel wijkteamleden ontevreden over de duidelijkheid van taken en bevoegdheden en over de aansturing door de gemeente(n). Tevredenheid functioneren wijkteam (basis: werkt zelf in wijkteam, n = 126) Tevredenheid overige aspecten wijkteam (basis: werkt zelf in wijkteam, n = 126) Functioneren van het wijkteam in het algemeen Deskundigheid van de teamleden Samenwerking binnen het team Kennis binnen het team Samenstelling van het team 29% 15% 14% 13% 22% 35% 23% 27% 33% 35% 33% 59% 56% 52% 48% 4% Werkt mét wijkteam: 22% ontevreden, 29% tevreden Werkt mét wijkteam: 21% ontevreden, 23% tevreden Werkt mét wijkteam: 27% ontevreden, 29% tevreden Duidelijkheid van taken en bevoegdheden De aansturing door (de) gemeente(n) Werkdruk binnen het team 44% 45% 63% 29% 37% 23% 23% 12% 12% (Zeer) ontevreden Neutraal (Zeer) tevreden Weet niet (Zeer) ontevreden Neutraal (Zeer) tevreden Weet niet 15

Resultaten Inzet van vrijwilligers

Groot deel van de welzijnsorganisatie werkt met vrijwilligers Vier vijfde van de medewerkers geeft aan dat hun organisaties met vrijwilligers werken. In de vreemdelingenketen gebeurt dit het meest (95%), in overig welzijn het minst (60%). Het valt op dat medewerkers in organisaties waar vrijwilligers werken, meer gevolgen zien van gemeentelijk aanbestedingsbeleid op tijdelijke contracten en de vervanging van vertrokken collega s. We kunnen op basis van dit onderzoek niet met zekerheid stellen dat vrijwilligers het werk van betaalde krachten overnemen, er kan ook een andere verklaring zijn voor dit verschil. 17% 9% Inzet van vrijwilligers (basis: iedereen, n = 675) Titel grafiek (basis: @@@, n = @@@) 19% 5% 5% 34% Vrijwilligers en gevolgen Titel grafiek van aanbestedingsbeleid (basis:@@@, iedereen, n = n @@@) = 675) 72% 64% 60% 48% 33% 22% 23% 22% 15% 9% 80% Totaal 90% Breed welzijn 79% Maatsch opvang 95% Vreemdelingenketen Ja Nee Weet ik niet 60% Overig welzijn Ik merk geen gevolgen Vaste contracten beëindigd Tijdelijke contracten niet verlengd Vrijwillig vertrokken collegas niet vervangen Organisatie met vrijwilligers (n=542) Organisatie zonder vrijwilligers (n=117) Werkdruk hoger 17

Veel werknemers zien een verband tussen het werken in een generalistisch wijkteam en de toename in werkdruk Alle werknemers ervaren een toename in werkdruk in het afgelopen jaar*. Meerdere werknemers zien een verband tussen het werken in generalistische wijkteams en de toename in werkdruk. Redenen die zij hiervoor geven zijn onder andere dat er minstens zoveel werk gedaan moet worden met minder uur en dat er veel overleggen plaats moeten vinden omdat collega s breder moeten gaan werken, wat veel tijd vergt. Grote organisatie & wijkteam: De werkdruk is veel toegenomen afgelopen jaar. Dit komt doordat er andere werkzaamheden zijn bijgekomen. Of er een verband is tussen het werken in een generalistisch wijkteam en toegenomen werkdruk, dat kan ik nog niet zeggen omdat we nog niet lang bezig zijn. Grote organisatie & wijkteam: Ik werk maar 8 uur, maar ik vind de werkdruk wel toegenomen. Dit komt door de grote hoeveelheid overleggen en netwerk-toestanden. Als je ziet waar collega s allemaal naar toe moeten, dat is zó breed. Daar moet over overlegd worden en dat vergt tijd. Grote organisatie & wijkteam: De werkdruk is gemiddeld toegenomen. Er komt meer administratief werk bij. Ik denk dat er een verband is met het werken in een generalistisch team. Het is leuk om in te werken, maar we bespreken veel dingen die niet relevant zijn voor het uitvoeren van het werk. De belangrijke dingen worden niet to the point besproken. Op deze manier verlies je tijd. Kleine organisatie & wijkteam: Ikzelf merk niet veel toename in de werkdruk. Mijn collega s vinden van wel. Dit zou kunnen komen doordat er door het werken in een generalistisch wijkteam misschien meer boven tafel komt. Er wordt meer opgevangen en minder doorgestuurd. Grote organisatie & niet werkzaam in een wijkteam maar mét een wijkteam: De werkdruk is afgelopen jaar wel een beetje veel toegenomen. We moeten minstens hetzelfde werk (of wellicht wat meer werk) doen met minder uren. Grote organisatie & wijkteam: De werkdruk was hoog. We waren in de ontwikkeling naar een nieuw generalistisch buurtteam. Hiervoor was ik specialist en waren de kaders helderder. Maar nu moesten we alles nog leren, terwijl het werk gewoon doorgaat. Dat was niet te doen. Alles moest veel te snel. We hadden geen extra uren om de nieuwe dingen te leren. *Het gaat hier om 7 werknemers waarmee telefonisch contact is geweest voor aanvullende vragen over generalistische wijkteams. De resultaten hiervan zijn indicatief. 18

Het aanbestedingsbeleid leidt ertoe dat contracten niet verlengd worden en dat de focus in het werk meer op de gemeente ligt dan op de klant Mensen die werkzaam zijn in een grote organisatie* merken dat er door het aanbestedingsbeleid van de gemeenten geen vaste dienstverbanden meer worden gegeven en dat contracten minder vaak verlengd worden*. Ook vinden werknemers dat de focus te veel ligt op wat de gemeente voor criteria stelt en op het tevreden houden van de gemeente, in plaats van of de klant tevreden is. Mensen in kleine organisaties zien ook een verband tussen het aanbestedingsbeleid en de werkdruk, omdat de gemeente steeds meer werk neerlegt bij de stichting. Er was één werknemer die geen gevolgen ondervond aan het aanbestedingsbeleid van de gemeente. Grote organisatie & wijkteam: De reden dat alles anders moest, kwam door de aanbesteding. De gemeente had besloten de subsidie stop te zetten en te gaan aanbesteden. Dat brengt veel onzekerheid met zich mee. Ook voor de klanten is dit niet goed. We waren heel erg gericht op of de gemeente tevreden is, in plaats van of de klant tevreden is. Dit vond ik wel een verschuiving en dit zorgt voor een toename in de werkdruk. Door de aanbesteding zijn alleen de vaste mensen meegegaan naar het nieuwe werk. Ook toen ik er wegging is mijn functie niet vervangen door een vaste kracht, maar een tijdelijke. Ze geven geen vaste dienstverbanden meer. Grote organisatie & niet in een wijkteam: Bij ons is de aanbesteding ruim 2 jaar geleden geweest. Na de vorige aanbesteding is er bezuinigd op werknemers, binnen het raadsliedenwerk. Er is nu dus minder formatie raadsliedenwerk, maar wel hetzelfde werk. Ik merk nu, door de nieuwe wetgeving, dat als er iemand wordt aangenomen, dan wordt drie keer een tijdelijk contract aangeboden, om maar binnen de 2 jaar te blijven. Kleine organisatie & wijkteam: Ik heb het gevoel dat het aanbestedingsbeleid van de gemeenten invloed heeft op de werkdruk. De gemeente legt steeds meer taken en casussen bij de stichting neer, en ik vermoed dat ze soms niet helemaal goed weten wat er wel hoort en niet hoort. Grote organisatie & wijkteam: Mijn collega s die eigenlijk ouderconsulent waren, zijn nu in een hele andere setting ingepland. De gemeente heeft een heleboel collega s gedetacheerd in allerlei plekken in Amsterdam, omdat daar mensen weg zijn bezuinigd. Ik weet alleen niet of ze goeie instrumenten hebben om gezinnen te begeleiden. Grote organisatie & niet werkzaam in een wijkteam maar mét een wijkteam: Meer partijen doen nu mee, waardoor alle partijen minder uren krijgen. Dat merk ik persoonlijk in de werkdruk. Bij collega s zijn ontzettend veel contracten niet verlengd. Je doet nu veel meer samen met collega s van andere partijen (concurrenten) maar hierdoor hebben we allemaal kleinere contractjes gekregen. De samenwerking opzoeken vergt best veel tijd. *Het gaat hier om 7 werknemers waarmee telefonisch contact is geweest voor aanvullende vragen over generalistische wijkteams. De resultaten hiervan zijn indicatief. 19

Meerdere werknemers zien geen verband tussen het werken met vrijwilligers en het bezuinigen op personeel in hun organisatie Meerdere werknemers* geven aan dat er in hun organisatie sprake is van een groei in het aantal werknemers in plaats van een bezuiniging op personeel. Een aantal werknemers waarbij in de organisatie wel bezuinigd wordt op personeel hebben niet het gevoel dat het werken met vrijwilligers hiermee te maken heeft. Wel zien sommige werknemers negatieve gevolgen van het werken met vrijwilligers; vooral de kwaliteit van het werk vinden zij achteruit gaan. Andere werknemers zien dat vrijwilligers slechts kleine taken op zich nemen en geen belangrijke functies vullen. Kleine organisatie & wijkteam: Er wordt niet bezuinigd op personeel, we zijn juist aan het uitbreiden. Er komen meer taken bij, en daarmee ook personeel. Grote organisatie & niet in een wijkteam: In 2001 was er sprake van een wisselwerking van vrijwilligers en betaalde krachten. Dat was toen al zo, dat is nu ook zo. Je merkt wel: wil je de taken blijven uitvoeren zoals het hoort, dan zijn vrijwilligers steeds onmisbaarder. Ik denk dat dit gevolgen heeft voor de kwaliteit van het werk. Als er steeds meer vrijwilligers komen, kan het zijn dat er werkzaamheden doorheen glippen die door de vrijwilligers worden gedaan, waarbij je niet kunt nagaan of dat altijd goed gegaan is. Ook is er nu minder tijd om achterover te zitten over hoe het nu gaat, door een helikopter-view aan te nemen. Dat ga je wel missen. Grote organisatie & wijkteam: De laatste jaren wordt er niet meer bezuinigd op personeel. We werken wel met vrijwilligers, die werken achter de balie en af en toe springen zij in. Grote organisatie & wijkteam: Ze gingen niet meteen mensen aannemen na de aanbesteding. Er werd bezuinigd op de aansturing. De oude managers zijn niet mee gegaan naar de samenkomst, alleen het uitvoerend personeel. We kregen zelfsturende teams. Mijn organisatie werkt met vrijwilligers, maar ik heb niet het gevoel dat de bezuiniging op personeel en het werken met vrijwilligers met elkaar te maken hebben. De vrijwilligers doen geen werk wat ik als vaste kracht deed. Misschien kleine dingetjes, gastvrouw ofzo, maar het zijn geen grote banen. Grote organisatie & wijkteam: Mensen die zijn vertrokken die zie ik niet vervangen worden. Er wordt wel gewerkt met vrijwilligers maar of dat leidt tot bezuiniging op personeel dat weet ik niet. Persoonlijk denk ik juist dat de werkdruk toeneemt door de vrijwilligers. Het lijkt dat vrijwilligers het werk overnemen, maar die kunnen niet wat een professional kan. De kwaliteit gaat hierdoor achteruit, en de kwantiteit wordt daardoor ook omslachtiger. *Het gaat hier om 7 werknemers waarmee telefonisch contact is geweest voor aanvullende vragen over generalistische wijkteams. De resultaten hiervan zijn indicatief. 20

Steekproef & verantwoording

Type organisatie Provincie breed welzijn 47% maatschappelijke opvang 20% Aantal werknemers Vreemdelingenketen 6% overig welzijn 27% 18% 5% 4% 2% 2% 5% 23% 9% 11% Minder 25 werknemers 13% 25 of meer werknemers 87% 1% 15% 4% Leeftijd Omvang gemeente 34 jaar of jonger 9% 35 t/m 44 jaar 13% 45 t/m 54 jaar 34% 55 jaar of ouder 44% Kleine gemeente 19% Middelgrote gemeente 23% Grote gemeente 55% Weet niet 3% n=675 22

Verantwoording Dit onderzoek is uitgevoerd middels een online vragenlijst. 7183 medewerkers zijn uitgenodigd om deel te nemen. Halverwege het veldwerk hebben diegenen, die de vragenlijst nog niet hadden ingevuld, een herinnering ontvangen om alsnog deel te nemen. Daarnaast is door de FNV een link naar het onderzoek (open link) verspreid en zijn werknemers aangemoedigd die link te verspreiden onder collega s. Aantal deelnemers: 675 Via open link: 20 Via e-mail uitnodiging: 655 Responspercentage: 9% Veldwerkperiode: 29 oktober 18 november 2015 Gemiddelde invulduur: 10 minuten In april 2016 heeft Totta Research nog een aantal werknemers telefonisch benaderd met aanvullende vragen over het werken met / in generalistische wijkteams. Zeven werknemers hebben hieraan hun medewerking verleend. 23