Agendapunt: 6.2 No. 63/ 16 Dokkum, 11 oktober 2016. ONDERWERP: Verordening kwaliteit VTH Omgevingsrecht SAMENVATTING: De nieuwe Wet Vergunningen, Toezicht en Handhaving (Wet VTH) bepaalt dat het bevoegd gezag regels moet stellen om een goede kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) op het gebied van het omgevingsrecht te waarborgen. Voor wat de zogenaamde basistaken betreft (taken die door een omgevingsdienst moeten worden uitgevoerd) moeten deze regels in een verordening worden vastgesteld. Voor de overige taken (zogenaamde thuistaken) kunnen deze regels in een verordening, maar ook in beleid worden vastgesteld. De Friese gemeenten en de provincie Fryslân hebben eerder besloten dit onderwerp gezamenlijk op te pakken. Hierbij is de Friese dimensie maatgevend geweest. Op deze wijze wordt op een pragmatische wijze invulling gegeven aan de wettelijke zorgplicht tot kwaliteitsborging. De Friese werkgroep Samen zijn Wij Kwaliteit heeft in opdracht van het bestuurlijke VTH-overleg de uitwerking op zich genomen. Dit heeft geresulteerd in een Verordening VTH-Kwaliteit met bijbehorende Friese Kwaliteitscriteria, het zogenaamde Frysk Peil F1, voor zowel de basis- als de thuistaken. Het is de bedoeling dat alle Friese bestuursorganen deze verordening vaststellen. Aan de gemeenteraad, INHOUDELIJKE TOELICHTING De Wet Vergunningen, Toezicht en Handhaving (Wet VTH) is per 14 april 2016 in werking getreden. Deze wet bepaalt dat het bevoegd gezag regels moet stellen om een goede kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) op het gebied van het omgevingsrecht te waarborgen. Voor wat de zogenaamde basistaken betreft (taken die door een omgevingsdienst moeten worden uitgevoerd) moeten deze regels in een verordening worden vastgesteld. Voor de overige taken (zogenaamde thuistaken) kunnen deze regels in een verordening, maar ook in beleid worden vastgesteld. Vaststellen van de verordening en de implementatie ervan heeft grote gevolgen voor de organisatie en inrichting van werkprocessen. In het kader van de DDFK fusie wordt reeds met de criteria rekening gehouden. Dit advies is afgestemd met alle vier besturen van de DDFK gemeenten. Na onder meer het advies 'De tijd is rijp' van de commissie Mans hebben het interprovinciaal overleg (IPO), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Rijk in 2009 afspraken gemaakt om de uitvoering van de vergunningverlening, het toezicht en de handhaving (de VTH-taken) op het gebied van het omgevingsrecht structureel te verbeteren. Onderdeel van de package deal was de vorming van regionale uitvoeringsdiensten (RUD s). Daarnaast werden (door het IPO en de VNG) kwaliteitscriteria ontwikkeld waaraan vergunningverlening, toezicht en handhaving in het omgevingsrecht (milieu, bouw, ruimtelijke ordening, monumenten, natuurbescherming, flora en fauna, water) geacht worden te voldoen. Deze criteria staan bekend als de Kwaliteitscriteria 2.1 (KC 2.1). Het was aanvankelijk de bedoeling om de set Kwaliteitscriteria 2.1 wettelijk op te leggen. Onder meer onder invloed van het rapport van de Commissie Wolfsen, is die verplichting voor de taken die door gemeenten worden uitgevoerd (de zogenaamde thuistaken) uit het wetsvoorstel gehaald. Gemeenten moeten wel eigen kwaliteitscriteria verbinden aan de uitvoering van de eigen VTH-taken. Die criteria moeten worden vastgelegd of in een beleidsnota of in een verordening (zorgplicht, zoals opgenomen in artikel 5.5 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht).
2 De verplichting om kwaliteitscriteria te stellen door middel van een verordening geldt wel voor de uitvoering van de basistaken door de regionale omgevingsdienst. Voorts moeten binnen een veiligheidsregio (lees de provincie Fryslân) de verordeningen op elkaar afgestemd zijn. De Tweede Kamer heeft hiermee op 23 september 2015 ingestemd in de vorm van een wijziging van de Wabo. De VNG en IPO hebben een modelverordening opgeleverd, waarvan de criteria geheel gelijk zijn aan die in de eerdere Kwaliteitscriteria 2.1. Een belangrijk element in de Wet Vergunningen, Toezicht en Handhaving (Wet VTH) is het principe 'comply or explain'. Dat wil zeggen dat bestuursorganen bij de uitvoering van de VTH-taken ofwel zich conformeren aan de eisen van KC 2.1, ofwel uitleggen waarom zij dat niet of anders doen. Samen zijn Wij Kwaliteit Samen zijn Wij Kwaliteit (SzWK) is een project in Fryslân dat voortkomt uit het Fries VTH samenwerkingsverband, bestaande uit het provincie Fryslân, 24 gemeenten en de omgevingsdienst (FUMO), met als doel gezamenlijk invulling te geven aan de kwaliteitsborging zoals bedoeld in de Wet VTH. De projectgroep handelde op basis van een opdracht uit het provincie brede bestuurlijke VTH-overleg, onder aansturing van een stuurgroep uit dat overlegorgaan. Het projectteam heeft op basis van een aantal uitgangpunten de materie uitgewerkt in een drietal documenten: nota Kaders en Uitgangspunten Frysk Peil F1, de Kwaliteitscriteria Frysk Peil F1 - een document waarin (op vergelijkbare wijze als de Kwaliteitscriteria 2.1) de kwaliteitseisen per deskundigheidgebied zijn uitgewerkt Friese Verordening VTH-Kwaliteit. Deze ligt thans ter vaststelling voor. Dit dient te gebeuren door de raad. Bij de totstandkoming van het Frysk Peil (F.1) zijn de Kwaliteitscriteria 2.1 (KC 2.1) als leidraad gebruikt, en is aangesloten bij hetzelfde begrippenkader als gebruikt in KC 2.1. In het F.1 zijn de criteria voor opleiding/kennis, ervaring en kritieke massa uiteengezet, aan de hand van enkele uitgangspunten die voor de Friese organisaties gelden. Deze zijn samengevat in nota Kaders en Uitgangspunten Frysk Peil F1. De Friese dimensie is maatgevend. Op deze wijze willen de gemeenten, provincie en FUMO gezamenlijk, op een pragmatische en kostenbesparende wijze invulling geven aan de wettelijke zorgplicht tot kwaliteitsborging. De inzet is dat te doen via provinciebrede (gemeenten, provincie, FUMO) samenwerking, en het samen en kostenefficiënt organiseren van scholing. Het Frysk Peil Kwaliteitscriteria en de nota Kaders en Uitgangspunten Frysk Peil zijn in het bestuurlijk VTH-overleg van 26 november 2015 unaniem vastgesteld. De bij het Frysk Peil F1 gehanteerde kaders zijn: De FUMO voert de basistaken uit conform de landelijke Kwaliteitseisen KC2.1. Bij de totstandkoming van het Frysk Peil (F.1) ten aanzien van de thuistaken, zijn de Kwaliteitscriteria 2.1 (KC 2.1) als leidraad gebruikt, en is aangesloten bij hetzelfde begrippenkader als gebruikt in KC 2.1. De kwaliteitscriteria zijn gebaseerd op de Kaders en Uitgangpunten Frysk Peil F1. Daarbij is de Friese dimensie maatgevend. De bij het Frysk Peil F1 behorende Kaders en Uitgangspunten vormen de Friese explain ten opzichte van de KC 2.1 Het Frysk Peil F1 is het minimumniveau waaraan de Friese bestuursorganen zich verplichten te voldoen. Een bestuursorgaan kan voor een zwaarder niveau dan het Frysk Peil F1 kiezen, maar niet voor een lichter. Indien daar om een dwingende reden wel voor gekozen wordt, dan geldt dat het betreffend bestuursorgaan een eigen explain moet toevoegen. Het Frysk Peil F1 is een dynamisch document dat naar aanleiding van provinciale of landelijke ontwikkelingen aangepast kan worden. Alle betrokken bestuursorganen voldoen uiterlijk 1 januari 2018 aan het Frysk Peil F1. Organisatorische consequenties Het voldoen aan de gestelde kwaliteitcriteria heeft grote gevolgen voor de inrichting van de organisatie op gebied van VTH, het opleidings-, kennis- en ervaringsniveau van medewerkers, de bezettingsgraad met het oog op kritieke massa en het inrichten van werkprocessen. In het kader van de fusie DDFK wordt hiermee reeds rekening gehouden bij de inrichting van de nieuwe afdeling, door toewijzing van functies met het oog op de deskundigheidsgebieden, de inzet van de benodigde formatie per deelgebied en het investeren in kwaliteitsborging en uitwerken en toepassen van vereiste beleidsprocessen. Met het oog op de nieuwe criteria hebben de DDFK gemeenten de afgelopen jaren reeds geanticipeerd door een gezamenlijk opleidingstraject voor de betrokken Wabo-medewerkers.
3 Binnen de GR DDFK organisatie zal naar het zich laat aanzien aan de gestelde kwaliteitscriteria worden voldaan. Waar de kritieke massa op onderdelen misschien niet volledig haalbaar is, of kwetsbaar is, is een onderlinge samenwerking tussen de Friese gemeenten een uitkomst. Doordat de criteria volgens afspraak gelden voor alle Friese gemeenten is een uitwisseling van medewerkers tussen gemeenten mogelijk geworden. Binnen dat netwerk is een professionele uitruil van kennis en ervaring zodoende goed mogelijk. RISICO'S Het gezamenlijk op Friese schaal implementeren van de kwaliteitscriteria Frysk Peil F1 is niet vrijblijvend. Er moet bij voortduring worden geïnvesteerd in het op dat peil houden van de kwaliteit van organisatie, medewerkers en processen. Indien de gemeenten naar het oordeel van de minister of de staatssecretaris (evaluatie 2017) niet of voldoende slagen in het op een aanvaardbare kwaliteit uitvoeren van de Wabo-taken dan kunnen de landelijke kwaliteitscriteria alsnog via een Amvb wettelijk worden opgelegd of kunnen gemeenten onder curatele worden gesteld. Burgemeester en wethouders.
De raad van de gemeente Dongeradeel; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 11 oktober 2016, no. 63/ 16; gelet op het bepaalde in de Wet vergunningen, toezicht en handhaving en de Gemeentewet; b e s l u i t : de verordening Kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht Dongeradeel vast te stellen Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Dongeradeel van 24 november 2016. De griffier, De voorzitter, A.J. Folbert M.C.M. Waanders Datum afkondiging: Datum inwerkingtreding besluit: