Jaarverslag 2012 Gezondheidscentrum Camminghaburen
Jaarverslag 2012 Gezondheidscentrum Camminghaburen
Voorwoord In dit jaarverslag leggen bestuur en directie van Stichting Wijkcentrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening Camminghaburen verantwoording af over het gevoerde beleid in 2012. De activiteiten en de organisatie van het Gezondheidscentrum Camminghaburen worden op een toegankelijke manier beschreven en bieden een goed inzicht. Het Gezondheidscentrum Camminghaburen besteedt continu aandacht aan kwaliteitsmanagement. In het verslagjaar werd het rapport van de ROS-Wijkscan van de wijk Camminghaburen en Blitsaerd ontvangen. Dit rapport geeft een beeld van de te verwachten bevolkingsgroei van Camminghaburen en Blitsaerd over de komende dertig jaar tot 2040. Daaruit afgeleid geeft het inzicht in de zorgvraag die we kunnen verwachten in het kader van de meest voorkomende chronische aandoeningen. Het Gezondheidscentrum Camminghaburen stemt haar geïntegreerde zorgaanbod af op deze te verwachten zorgvraag. In 2012 is ervoor gekozen, nog meer dan in andere jaren, aandacht te besteden aan het opleiden en bijscholen van medewerkers. Bij de keuze van de te ontwikkelen kennis en kunde speelt de ontwikkeling van de samenstelling van de populatie in genoemde wijken en de daarmee samenhangende te verwachten zorgvraag een belangrijke rol. Het Gezondheidscentrum Camminghaburen werkt waar dat een meerwaarde biedt met geïntegreerde zorgprogramma s. In het Gezondheidscentrum Camminghaburen werken meerdere disciplines onder één dak. Dat maakt een vergaande samenwerking mogelijk en dat is in het belang van de cliënt. Behandelplannen van verschillende disciplines kunnen op elkaar worden afgestemd. Deze behandelplannen kunnen vervolgens, eveneens disciplineoverstijgend, in goed onderling overleg worden gevolgd en waar nodig per direct worden bijgestuurd. Jaarverslag 2012 3 In 2012 zijn opnieuw de vervolgcertificeringen behaald door fysiotherapie, huisartsenpraktijk en apotheek. Objectief is vastgesteld dat het Gezondheidscentrum Camminghaburen ruim voldoet aan de landelijk vastgestelde kwaliteitsnormen. Complimenten voor de disciplines die keer op keer ruim aan de normen blijken te voldoen. Het bestuur bedankt de medewerkers van het Gezondheidscentrum Camminghaburen voor hun deskundige inzet en samenwerking in het kader van geïntegreerde eerstelijnsgezondheidszorg in het afgelopen jaar. Het bestuur waardeert de wijze waarop de directeur het Gezondheidscentrum Camminghaburen heeft aangestuurd en heeft gezorgd voor de meest optimale condities waaronder de vakdisciplines hun zorg kunnen bieden. Door de inzet van allen stond het Gezondheidscentrum Camminghaburen ook in 2012 borg voor een optimale dienstverlening aan de inwoners van de wijken Camminghaburen en Blitsaerd. Wij nodigen u van harte uit kennis te nemen van dit jaarverslag. Namens het stichtingsbestuur, Mr. C.M. van der Maden Secretaris
Inhoudsopgave Voorwoord 3 Kwaliteitsbeleid 5 Missie, Beleidsaspecten in het kort en Uitgangspunten 5 Organisatie 5 Werkgebied 5 Kwaliteitsbeleidsplan 6 Continuïteit van zorg 6 Externe samenwerking 6 Financiering 7 4 Jaarverslag 2012 Kwaliteitsmanagement 8 Organisatiestructuur 8 Kwaliteitskenmerken 9 Kwaliteitsbeoordeling 9 Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum 9 Overlegstructuur 9 Toedeling van verantwoordelijkheden 10 Personeelsmanagement 11 Materieel management 12 Gegevensverzameling/automatisering 12 Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod 13 Preventie 18 Andere beleidsafspraken 19 Verantwoording van geleverde prestaties van het zorgaanbod 21 1 Huisartsenpraktijk 21 Praktijkverpleegkundige (POH-S) 26 Praktijkverpleegkundige (POH-GGZ) 27 Centrumassistentes 28 2 Apotheek 28 Apotheekassistentes 31 3 Fysiotherapie 31 4 Maatschappelijk werk 33 5 Jeugdgezondheidszorg 33 6 Thuisverpleging en -verzorging 34 7 Diëtist 34 8 Logopedie 35 Cliëntgerichtheid 37 Informatie over rechten en plichten van cliënten 37 Bereikbaarheid en beschikbaarheid 37 Privacy 38 Klachtenbehandeling 38 Cliënttevredenheidsonderzoeken 38 Cliëntenraad/medezeggenschap van cliënten 39 Personalia 40 Overzicht bij- en nascholingscursussen 41 Lijst van gebruikte afkortingen 43 Bijlage 1 Uitkomsten 2012 van prestatie-indicatoren GEZ-module 44 Uitgave Gezondheidscentrum Camminghaburen, Leeuwarden, mei 2013 Tekst en fotografie: Gezondheidscentrum Camminghaburen Vormgeving: Seinen & Van Leeuwen, Leeuwarden Digitaal drukwerk: CSL, Leeuwarden Oplage 150
Kwaliteitsbeleid Stichting Wijkcentrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening Camminghaburen, verkorte naam en verder vernoemd als Gezondheidscentrum, hanteert als missie: Het leveren van een breed aanbod van eerstelijnsgezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening, met name aan de inwoners van de wijken Camminghaburen en Blitsaerd. De zorg is erop gericht dat cliënten zo veel mogelijk hun eigen verantwoordelijkheid blijven nemen en zo lang mogelijk hun zelfstandigheid kunnen blijven behouden. We willen hen daarbij helpen door hun gezondheidsproblemen zo breed mogelijk te benaderen en te begeleiden. Organisatie Bij het Gezondheidscentrum zijn de volgende mensen in loondienst: de directeur, huisartsen, praktijkverpleegkundigen, centrumassistentes, apothekers, apotheekassistentes, fysiotherapeuten, een administratief secretariaatsmedewerker en een algemeen medewerker. Praktijk Ondersteuning Huisartsen (POH-GGZ), Kinderfysiotherapie, maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, thuisverzorging en -verpleging, diëtiek en logopedie zijn op samenwerkingsbasis in het Gezondheidscentrum werkzaam (zie organisatiemodel). Elke cliënt die bij de huisarts komt, kan naar een andere discipline verwezen worden. Ongeveer 50% van de wijkbewoners maakt deel uit van de huisartsenpraktijk. Bij de apotheek ligt dit percentage wijkbewoners op bijna 90%. Een verklaring voor het laatste percentage ligt in het feit dat een aanzienlijk deel van de wijkbewoners van elders in Leeuwarden naar Camminghaburen is verhuisd. Deze wijkbewoners veranderden niet van huisarts, maar wel van apotheek, fysiotherapeut en jeugdgezondheidszorg. De overlap van fysiotherapie, maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en -verzorging bedraagt ongeveer 50% van de cliënten van de huisartsen. Vanwege het karakter van het Gezondheidscentrum is besloten de zorgverlening van de huisartsenpraktijk, in samenwerking met de HuisArtsenGroep (HAGRO), vooral te richten op Camminghaburen en Blitsaerd. De wijkgrenzen worden redelijkerwijs aangehouden in verband met de oorspronkelijke doelstelling: een voor de wijkbewoners goed bereikbare gezondheidszorgvoorziening. De overige disciplines hanteren geen wijkgrenzen. In Camminghaburen zijn alle geledingen uit de maatschappij terug te vinden, zoals uit de tabel op de volgende pagina blijkt. In de loop der jaren zien we dat de gemiddelde leeftijd van de bevolking van Camminghaburen omhoog gaat. In de wijk wordt ouderen de mogelijkheid geboden gebruik te maken van diverse zorgvoorzieningen waarbij zelfstandigheid van de bewoners een voorwaarde is. Het verzorgingsaanbod is door de komst van het Multifunctioneel Centrum (MFC) in Camminghaburen uitgebreid. De Wijlaarderhof is zeer geschikt voor bewoning van mensen die (intensieve) zorg nodig hebben. In het masterplan woonservicezone Leeuwarden wordt de wijkvisie Camminghaburen in beeld gebracht. Jaarverslag 2012 5 Werkgebied Het Gezondheidscentrum, opgericht 23-12-1981, ligt in de wijk Camminghaburen in het noordoosten van Leeuwarden en grenst aan de wijk in opbouw Blitsaerd. Het aantal inwoners van Camminghaburen en Blitsaerd bedroeg op 01-01-2012: 11.346. Dit betekent een afname van 7 inwoners ten opzichte van 01-01-2011. Verder zijn er woonvoorzieningen voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapten in de wijk aanwezig. Een bijzondere cliëntengroep wordt gevormd door de bewoners van het FOCUS-project, lichamelijk gehandicapten met extra zorgbehoefte. De praktijkomvang van de huisartsen is in 2012 gegroeid met 90 cliënten (praktijkomvang 09-01-2012: 6059 en 31-12-2012: 6149).
Bevolking wijk Camminghaburen op 01-01-2012 Leeftijd 0-14 15-19 20-24 25-44 45-54 55-64 65 eo Aantal 2064 810 590 2880 1851 1669 1482 In Camminghaburen en Blitsaerd wonen in totaal 11.346 mensen. Bron: Gemeente Leeuwarden, cijfers 2012 Continuïteit van zorg De continuïteit van de zorg wordt gewaarborgd door de interne overlegstructuur. De overlegstructuren zijn interdisciplinair van aard. Zie bij Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum. Naast de interne overlegstructuur wordt ook extern met hulpverleners en instellingen overlegd. 6 Jaarverslag 2012 De wijk kent geen specifieke moeilijkheden op het terrein van bijvoorbeeld huisvesting of inkomensproblematiek. De opgroeiende jeugd vraagt steeds aandacht. De wijk Camminghaburen beschikt over een actief wijkpanel en een wijkvereniging. Kwaliteitsbeleidsplan De bewaking van de kwaliteit en het beheersen van de kosten van het Gezondheidscentrum vragen continu de aandacht. De hoofdlijnen van het beleid zijn gezamenlijk uitgewerkt en verwoord in het zorgaanbodplan 2012 (meerjarenplan 2012 t/m 2013) van het Gezondheidscentrum, uitgifte 5 juli 2012. Externe samenwerking Huisartsen Naast de interne samenwerking vindt ook extern overleg met hulpverleners en instellingen plaats, zoals met de leden van de HAGRO Wjerspegeling (*), apothekers buiten de wijk en thuiszorginstellingen waaronder Thuiszorg Het Friese Land, Palet en Zorggroep Noorderbreedte. Ook wordt overlegd met de Leeuwarder Apothekers Vereniging, De Poliklinische Apotheek Leeuwarden, Dokterswacht Friesland, Vereniging voor Fysiotherapie. (*) De Wjerspegeling bestaat uit vier huisartsen van het Gezondheidscentrum en vijf externe huisartsen. Joziena Oenema, POH-S, en Ernst Graff, huisarts, in overleg
De huisartsen waarmee het Gezondheidscentrum samenwerkt, zijn ondergebracht in het Medisch centrum De Zwaaij. Zij werken samen als Huisartsen Onder Een Dak (HOED). Gezamenlijk wordt een HAGRO (= huisartsengroep) gevormd. De HAGRO komt maandelijks bijeen en vergadert volgens een vaste agenda. Een deel van de vergadering wordt besteed aan vakinhoudelijke items, zoals fouten/bijna fouten en incidenten, casuïstiek en een referaat. Daarnaast komen organisatorische zaken en ontwikkelingen aan de orde m.b.t. de LHV, ROS, de Friese Huisartsen Vereniging en de Dokterswacht Friesland. Op individuele basis worden nog andere activiteiten door de huisartsen ontplooid: Deelname aan het MCC. Deze commissie coördineert de communicatie en werkafspraken tussen de eersteen de tweedelijn. Met betrekking tot uitgeprocedeerde asielzoekers samenwerking met Vluchtelingenwerk. SCEN-consultaties. Deelname toetsgroep. Apotheek De apotheker treedt op als extern adviseur voor Zorgbelang Fryslân. Tevens werken de apothekers en de huisartsen samen met de Jeugdpsychiatrische kliniek Kinnik, gevestigd in Camminghaburen. Directie De directeur van het Gezondheidscentrum onderhoudt de externe contacten op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Zij zit onder andere in de Regionale Raad Leeuwarden van Zorggroep Noorderbreedte en onderhoudt de contacten met de Regionale Ondersteunings Structuur Friesland en de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerstelijn. In het platform hulpverlening van De Brede Wijk nemen vertegenwoordigers vanuit verschillende disciplines van het Gezondheidscentrum deel. financiering De financiering van de zorg en het geneesmiddelenaanbod binnen het Gezondheidscentrum verloopt via de bekende wet- en regelgeving. Apothekers, huisartsen en fysiotherapeuten vallen onder het tariefstelsel van de verzekeraars. Regelmatig vindt vanuit de directie overleg plaats met De Friesland Zorgverzekeraar, de regionale/preferente zorgverzekeraar. Het overleg richt zich met name op: Marktontwikkelingen en tarieven. Continuering van de overeenkomst. Ons zorgaanbod voor de geïntegreerde eerstelijnszorg. Jaarverslag 2012 7
Kwaliteitsmanagement De zorg voor het kwaliteitsbeleid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel hulpverleners als management. De eindverantwoordelijkheid ligt bij het bestuur van het Gezondheidscentrum. Door de goede overlegstructuur in het Gezondheidscentrum is er sprake van een organisatiebreed draagvlak voor kwaliteitsbeleid. 8 Jaarverslag 2012 Organisatiestructuur In het onderstaande model wordt de organisatiestructuur van het Gezondheidscentrum weergegeven. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen mensen in loondienst en mensen die in samenwerkingsverband of vrijgevestigd hun werkzaamheden verrichten. Het bestuur van het Gezondheidscentrum functioneert als bestuur op afstand. De voornaamste taken liggen in het initiëren, vaststellen en bewaken van het beleid. De dagelijkse gang van zaken wordt afgehandeld door en is gedelegeerd aan de directeur. Toetsing vindt plaats binnen het beleidskader. Alle bestuursleden wonen in de wijk Camminghaburen en zijn gebruikers van het Gezondheidscentrum. Allen zitten op persoonlijke titel in het bestuur, waarvan één op voordracht van de cliëntenraad. Het bestuur vergadert ongeveer vijf keer per jaar en indien nodig ad hoc. De directeur is verantwoordelijk voor het voorbereiden en ontwikkelen van het beleid en draagt zorg voor de uitvoering ervan. Tevens geeft de directeur leiding aan de medewerkers, verricht zij werkzaamheden op financieel en accommodatiegebied en entameert zij zorginhoudelijke activiteiten. De interne organisatie, personeelsbeheer en -beleid vallen ook onder de verantwoordelijkheid van de directeur. Organisatiemodel Bestuur Directeur Klachtencommissie Cliëntenraad Adm/ secr. Logopedie Fysiotherapeuten Apothekers Kinderfysio Centrum Jeugd & Gezin MW(**) Diëtist Thuisverzorging en -verpleging Huisartsen Apotheekassistenten Centrumassistenten POH(*) Alg. medewerker = in loondienst = samenwerkingsovereenkomst = vrijgevestigd (*) Praktijkondersteuners Huisartsen: - somatiek, - GGZ. (**) Maatschappelijk Werk
Kwaliteitskenmerken Het Gezondheidscentrum Camminghaburen voldoet aan alle kwaliteitskenmerken voor gezondheidscentra, zoals opgesteld door de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerstelijn (LVG). In het kwaliteitshandboek worden de tussentijdse wijzigingen ingevoerd, op centrumniveau. Dit handboek is gestoeld op het Harmonisatiemodel Kwaliteitsbeoordeling Zorgsector. Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum De samenwerking in 2012 is op hetzelfde peil gehandhaafd als het voorgaande jaar. De afstemming tussen de apotheek en de huisartsenpraktijk over medicatiebewaking, FTO-onderwerpen en de indicatoren van de GEZ-module hebben de grootste prioriteit in de samenwerking. De apotheek is sinds december 2005 HKZ-gecertificeerd en gebruikt hierbij een digitaal handboek. Afspraken over het voorschrijfbeleid worden op gestructureerde wijze getoetst en geëvalueerd. De fysiotherapiepraktijk is sinds juli 2007 HKZ-gecertificeerd en gebruikt ook een digitaal handboek. De huisartsenpraktijk is sinds april 2008 NHG-geaccrediteerd. Nascholingscursussen De nascholingscursussen (zie achterin het jaarverslag) hebben een waardevolle invloed gehad op de kennis en werkwijze van de medewerkers. Zo nodig is deze kennis onderling uitgewisseld. Kwaliteitsbeoordeling De interne beoordeling van de kwaliteit van de verschillende disciplines vindt regelmatig plaats, zowel binnen het bi-disciplinaire overleg waarin de huisartsen als spil fungeren, alsook binnen het multidisciplinaire overleg. In het monodisciplinaire overleg dat frequent plaatsvindt, wordt ruime aandacht besteed aan de intercollegiale kwaliteitsbeoordeling en toetsing. Binnen deze overleggen wordt in het kader van kwaliteitsbevordering (zo nodig) feedback gegeven, zowel binnen de eigen discipline als daarbuiten. Het geven van feedback wordt gestimuleerd door de hoge prioriteitstelling van de uitvoering van de werkafspraken. Er is sprake van impliciete controles, zoals de toetsing van het voorschrijfbeleid en de (jaarlijkse) werkafspraken m.b.t. medicatieoverzichten, in samenwerking met de apotheker of binnen het teamoverleg. Met betrekking tot de ontwikkelingen bij de fysiotherapie wordt vanuit meerdere disciplines gekeken naar kleine groepsbehandeling voor cliënten met chronische ziekten. Overlegstructuur Dinsdagochtend is structureel gereserveerd voor overleg, zowel in bi-disciplinaire als multidisciplinaire vorm. Daarnaast is er ook sprake van monodisciplinair overleg. Eenduidige behandelafspraken voor cliënten worden doorgesproken, evenals voorlichting aan de cliënt. Binnen deze overlegstructuur vindt afstemming plaats tussen de verschillende disciplines, hetgeen de cliënt ten goede komt. Het feit dat alle negen disciplines hun werkzaamheden onder één dak verrichten, heeft als groot voordeel dat ad hoc overleg tussen hulpverleners eenvoudig en snel te realiseren is. Er is sprake van frequente (korte) consultaties. De noodzaak van consultatie over veelvoorkomende onderwerpen is ondervangen door werkafspraken en protocollen. Multidisciplinair overleg Het multidisciplinair overleg (één keer per vier weken) bestaat uit huisartsen, apothekers, fysiotherapeuten en op afroep: POH-S en POH-GGZ, maatschappelijk werker, medewerker JGZ, verpleegkundige thuisverpleging en -verzorging, diëtiste, apotheekassistentes, centrumassistentes. Jaarverslag 2012 9 Structurele externe kwaliteitscontroles vinden plaats via de certificerings- en accrediteringstrajecten van desbetreffende disciplines. Individuele casuïstiekbesprekingen vinden plaats binnen een afgestemd multidisciplinair beleid tussen desbetreffende hulpverleners. Binnen dit overleg kan ook de deskundigheidsbevordering van de disciplines centraal staan met als doel de kwaliteit van de zorgverlening te optimaliseren. Er kunnen zorginhoudelijke thema s besproken worden. Tevens vindt de ontwikkeling plaats
10 Jaarverslag 2012 van een gezamenlijk hulp- en zorgverleningsbeleid en worden gezamenlijke (digitale) protocollen of andersoortige afspraken vastgelegd en geëvalueerd. In het multidisciplinair overleg zijn in 2012 de volgende onderwerpen besproken: zorgprogramma CVRM zorgprogramma Depressie zorgaanbodplan 2013 tussenrapportage van de indicatoren 2012 ouderenzorg evaluatie en aanpassingen (digitale) protocollen en werkafspraken cliëntbesprekingen De voorzitter van dit overleg bewaakt de jaarlijkse evaluatie. Teamoverleg Het Teamoverleg vindt één keer per vier weken plaats, onder leiding van de directeur. Afgevaardigden van alle disciplines nemen hier aan deel. Tijdens deze vergaderingen staan algemene en beleidszaken op de agenda. Deze onderwerpen zijn in 2012 besproken/nader uitgewerkt: Cao-Gezondheidscentra/ AHG kwaliteitsjaarverslag 2011 groeimodel in vijf dimensies voor geïntegreerde zorg van de LVG interne begroting 2012 Gezondheidscentrum Camminghaburen informatiemateriaal Gezondheidscentrum Camminghaburen overlegstructuur intern 2012 zorgaanbodplan periodejaar 2012 presentatie jaarplan 2012 per discipline RI & E en preventiemedewerker beleid ter voorkoming en bestrijding van ongewenste omgangsvormen van Gezondheidscentrum Camminghaburen Klantervarings Onderzoek Gezondheidscentra (KOG) jaarrekening 2011 digitale rapporten KOG en verbeteradviezen per discipline reizigersvaccinatiebeleid Gezondheidscentrum Camminghaburen ICT en LSP-ontwikkelingen Monodisciplinair overleg Alle disciplines hebben disciplinair overleg. Per discipline is een handboek aanwezig met daarin de protocollen en werkafspraken die worden gehanteerd. Het Farmaco Therapeutisch Overleg (FTO) Het FTO tussen de huisartsen en apothekers vindt minimaal zes maal per jaar plaats. Binnen dit overleg worden afspraken gemaakt over geneesmiddelen, ziektebeelden en de begeleiding van de cliënt ten aanzien van deze geneesmiddelen. Naast het FTO worden polyfarmacie gesprekken gehouden (zie verder bij Apotheek). Toedeling van verantwoordelijkheden Huisartsen Iedere huisarts draagt een eigen verantwoordelijkheid voor het dagelijks functioneren in de huisartsenpraktijk. De functie van huisarts omvat het geheel van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden die samenhangen met de huisartsengeneeskunde binnen het Gezondheidscentrum. Deze verantwoordelijkheid is vastgelegd in een professioneel statuut voor huisartsen. Praktijkverpleegkundigen (POH) De praktijkverpleegkundige heeft als professional op hbo-niveau een eigen verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor door haar uitgevoerde delen van huisartsgeneeskundige zorg. De huisarts is eindverantwoordelijk voor de huisartsgeneeskundige zorg die door de POH wordt verleend. De POH werkt als verpleegkundige binnen het kader van de wet BIG. Centrumassistentes De centrumassistentes werken, voor wat betreft het assisteren in de huisartsenpraktijk, onder de verantwoordelijkheid van de huisartsen. Voor de taken die specifiek met het Gezondheidscentrum te maken hebben, werken zij onder verantwoordelijkheid van de directeur. Apothekers De apothekers zijn verantwoordelijk voor het geheel van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden die samenhangen met het verstrekken, al dan niet op recept, van geneesmiddelen binnen de apotheek van het Gezondheidscentrum. De verantwoordelijkheid van de apotheker is vastgelegd in een professioneel statuut.
Jaco Meurs, directeur Apotheekassistentes De apotheekassistentes bereiden en leveren recepten af onder toezicht van de apotheker. Fysiotherapie Voor de uitoefening van hun dagelijks werk is iedere fysiotherapeut in het Gezondheidscentrum zelf verantwoordelijk. Het werk omvat het al dan niet op verwijzing van een arts onderzoeken, behandelen en begeleiden van cliënten op basis van een globale indicatiestelling. Tevens is de fysiotherapeut belast met fysiotherapeutische zorgverlening van preventieve en consultatieve aard. De verantwoordelijkheid van de fysiotherapeut is vastgelegd in een professioneel statuut. Maatschappelijk werk De maatschappelijk werker, via een samenwerkingsovereenkomst met Welzijn Centraal gedetacheerd in het Gezondheidscentrum, is zelf verantwoordelijk voor het dagelijkse werk. Thuiszorg Het Friese Land De medewerkers van Thuiszorg Het Friese Land zijn zelf verantwoordelijk voor hun dagelijkse werkzaamheden aangaande de thuisverpleging en -verzorging onder leiding van de wijkverpleegkundige. Jeugdgezondheidszorg De medewerkers van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) hebben eigen verantwoordelijkheden. Sinds 2009 valt de JGZ onder de Hulpverleningsdienst Fryslân (HVD); GGD Fryslân is onderdeel van de HVD. JGZ is gesitueerd in het Gezondheidscentrum en maakt deel uit van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Diëtist De diëtisten hebben eigen verantwoordelijkheden. Zij vallen, vanaf april 2012, onder Diëtistenpraktijk Jelleke Kuipers. De diëtisten zijn gesitueerd in het Gezondheidscentrum. Personeelsmanagement Het selectiebeleid valt onder de verantwoordelijkheid van de directeur. De betreffende discipline met een vacature is altijd betrokken bij de sollicitatieprocedure. Bij de benoeming van een huisarts, apotheker of fysiotherapeut wordt het bestuur betrokken. De directeur is bevoegd het overige personeel te benoemen. Functioneringsgesprekken De directeur heeft in 2012 functioneringsgesprekken met de medewerkers in loondienst gevoerd. Op verzoek van de medewerkers die op detacheringsbasis in het Gezondheidscentrum werken, is ook een gesprek gehouden. Deze gesprekken hebben een algemener karakter. De apotheker heeft met de apotheekassistentes en de algemeen medewerker functioneringsgesprekken gevoerd. Een huisarts heeft met de praktijkondersteuners de functioneringsgesprekken gevoerd. De functioneringsgesprekken zijn gericht op de functievervulling en hetgeen ermee verband houdt, zoals werksfeer, werkuitvoering en werkomstandigheden. Centraal staat het bevorderen van een goed en doelmatig functioneren van de medewerker en het zo nodig verbeteren van de kwaliteit van het werk. De ontplooiing van de werknemer krijgt volop de aandacht. Arbeidsomstandighedenbeleid Het Gezondheidscentrum is aangesloten bij de gecertificeerde Arbodienst MaetisArdyn Arbo. Het Arbobeleid is gericht op de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de medewerkers in relatie tot de arbeid. Mede op basis van inbreng van medewerkers en de Arbowetgeving zijn de volgende zaken gerealiseerd: Enkele aanpassingen op werkplekken Interne preventiemedewerker BHV ers jaarlijks geschoold AED-cursus intern Gratis inentingen medewerkers gewone griep RI & E in orde Jaarverslag 2012 11 Logopedie Bij de uitoefening van de werkzaamheden hebben de logopedisten een individuele professionele verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheid van de logopedist is vastgelegd in een statuut van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie. In 2012 zijn conform het prikaccidentenprotocol bij desbetreffende medewerkers in het preventiekader hepatitis B-vaccinaties en titerbepalingen uitgevoerd. Het verzuimpercentage (excl. o.a. zwangerschaps- en/of bevallingsverlof) was in 2012 2,90 % (in 2011 2,92 %).
12 Jaarverslag 2012 Stagiair(e)s Jaarlijks biedt het Gezondheidscentrum leerlingen van de opleidingen voor apotheekassistent en doktersassistent de mogelijkheid in het centrum stage te lopen. Ook in 2012 is er weer gebruik van gemaakt. Materieel Management De directeur draagt zorg voor een doelmatig beheer en onderhoud van het Gezondheidscentrum, zowel wat betreft de inventaris alsook andere materiële zaken. Het bestuur is eindverantwoordelijk. In 2012 is het volgende gedaan ter verbetering van, of onderhoud aan, het gebouw: Het periodiek onderhoud installaties/apparatuur/ gebouw Liftinstallatie aanpassingen conform warenwetbesluit liften Inrichting werkruimte nieuwe POH-S Extra werkplek met pc voor apotheekassistentes Gegevensverzameling/automatisering De apotheek en de huisartsenpraktijk werken sinds 2003 met één gezamenlijk ICT-systeem van PharmaPartners. De apotheek werkt met Pharmacom en de huisartsenpraktijk met Medicom. Sinds medio 2011 werkt de fysiotherapiepraktijk met het ICT-systeem Intramed en FysioRoadmap. Het Elektronisch Voorschrijf Systeem bij de huisartsenpraktijk wordt benut als leidraad bij een beperkt aantal diagnoses met een medicatie-advies. Via Medicom kunnen de huisartsen de recepten elektronisch naar de apotheek doorsturen. In de apotheek heeft dit als voordeel dat de recepten vanuit de aanschrijfbuffer door de medicatiebegeleiding worden gehaald. Er is dus minder kans op fouten. Op deelgebieden kunnen gegevens worden uitgewisseld, met in achtneming van de privacyregelgeving. De afstemming met de apotheek over medicatiebewaking en automatisering heeft voortdurend de aandacht.
Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod Dit hoofdstuk gaat over de zorgprocessen, ons geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod en de verantwoording daarover. Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod Najaar 2011 hebben de disciplines, onder begeleiding van de directeur, het Zorgaanbodplan 2012 uitgewerkt. Voor een aantal zorgprogramma s, die vallen onder de GEZmodule, is in overleg met de preferente zorgverzekeraar een aanvullend zorgaanbod met prestatie-indicatoren voor 2012 uitgewerkt. De uitkomsten hiervan staan beschreven in Bijlage 1. De disciplines in het Gezondheidscentrum leveren al jaren op elkaar afgestemde eerstelijnsgezondheidszorg van een goede kwaliteit. De kwaliteit van onze dienstverlening tonen we aan door onder andere de HKZ-certificeringen van de disciplines en de NHG-accreditatie (sinds voorjaar 2008) van de huisartsenpraktijk. In het zorgaanbodplan periodejaar 2012 hebben we de omvang van ons werkgebied beschreven, de kenmerken van de cliëntenpopulatie en de zorgprogramma s. Naast het beroepsspecifieke aanbod hebben we een geïntegreerd zorgaanbod, met name voor cliënten met chronische aandoeningen. Omdat dit zorgaanbodplan de basis vormt voor de module geïntegreerde eerstelijnszorg hebben we prestatie-indicatoren geformuleerd. We lopen hiermee voorop in Friesland, wat betekent dat er jaarlijks veel tijd en energie in ons zorgaanbod wordt gestoken. Op landelijk niveau via de LVG en zorgverzekeraars wordt verder nagedacht over relevante prestatiecriteria die op eenvoudige wijze te generen zijn zodat dit proces niet te bewerkelijk en te bureaucratisch wordt. Een belangrijke rol hierbij is weggelegd voor de ICT, zowel voor de centra als voor de zorgverzekeraars. Aan de ontwikkeling daarvan wordt op landelijk niveau gewerkt o.a. via de LVG, onze brancheorganisatie in samenspraak met de gezondheidscentra. Echter ieder gezondheidscentrum maakt over de indicatorensets van de GEZ-module jaarlijks specifieke afspraken met de preferente zorgverzekeraar, in ons geval met De Friesland Zorgverzekeraar. In dit jaarverslag leggen we verantwoording af met betrekking tot de geleverde zorg in 2012. Het geïntegreerde zorgaanbod in 2012 van het Gezondheidscentrum ziet er als volgt uit: Reguliere geïntegreerde eerstelijnszorg Goed afgestemde zorg door huisartsenpraktijk, apotheek, fysiotherapie, algemeen maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en -verzorging, voedings- en dieetadvisering en logopedie. In spoedgevallen kan cliënt direct terecht of wordt er, zo nodig, een visite afgelegd. Het zo weinig mogelijk medicaliseren bij gezondheidsen welzijnsproblemen. Het betrekken van cliënten bij het beleid. Cliënttevredenheid is een belangrijk doel. Streven naar continue verbetering van de zorg en dienstverlening teneinde deze te verhogen. Het bieden van adequate voorlichting. Het voldoen aan alle geldende wet- en regelgeving. Het Gezondheidscentrum heeft in 2012 de volgende Zorgprogramma s aangeboden. 1. Zorgprogramma Diabetes Mellitus Dit zorgprogramma wordt, vanaf 01-01-2010, aangeboden in samenwerking met Ketenzorg Friesland BV. Ketenzorg Friesland BV koopt hierbij de Diabeteszorg DBC in bij De Friesland Zorgverzekeraar, op basis van gestelde prestatie-indicatoren. Het Gezondheidscentrum Camminghaburen is in deze DBC de uitvoerder voor de cliënt die bij onze huisartsenpraktijk ingeschreven staat. Het zorgprogramma Diabetes Mellitus type II bestaat uit een set van afspraken die contractueel zijn vastgelegd tussen het Gezondheidscentrum Camminghaburen en Ketenzorg Friesland. De aandacht gaat vooral uit naar geprotocolleerde controles die voldoen aan de landelijk gestelde eisen van VWS voor de integrale zorg voor de ketenzorg DBC Diabetes II. Vanaf 2010 heeft de huisartsenpraktijk de spleetlampcontrole voor cliënten die onder de Diabetes Mellitus II Jaarverslag 2012 13
DBC vallen, doorgestuurd naar de oogarts. Voor andere cliënten die hiervoor in aanmerking komen, heeft één van onze huisartsen de spleetlampcontrole binnen de huisartsenpraktijk uitgevoerd. Het instellen op insuline wordt uitgevoerd in onze huisartsenpraktijk. 14 Jaarverslag 2012 Mocht in de afspraken naar voren komen dat de cliënt psychosociale zorg nodig heeft, dan wordt hij/zij doorverwezen naar de maatschappelijk werker binnen het Gezondheidscentrum. Voor bewegingsadviezen (diabetes - kleine groepsbehandeling) wordt doorverwezen naar één van de fysiotherapeuten. Voor leefstijladviezen met betrekking tot voeding en dieet wordt de cliënt doorverwezen naar de diëtiste binnen het Gezondheidscentrum. Voor medicatie kan de cliënt terecht in de apotheek van het Gezondheidscentrum. Hier krijgt hij/zij uitleg over de medicatie (eerste en tweede uitgiftebegeleiding). Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen: - diagnose - verwijzing - voorschrijven medicatie Praktijkverpleegkundige (POH): - educatie - voorlichting, coaching - verwijzing oogarts/pedicure, podotherapeut/diëtist - jaarlijkse en driemaandelijkse controle apotheek: - farmaceutisch consult - eerste en tweede uitgiftebegeleiding - medicatiebegeleiding - controle interacties en contra-indicaties - juist gebruik en controle van de dosering - verbeteren van de therapietrouw - gratis batterijen en naaldencontainers - ruilmeter bij defect oude - controle normgebruik bloedsuikerstrips fysiotherapeuten: - diabetes kleine groepsbehandeling - bewegingsadviezen en -oefeningen diëtist: - diëtische diagnose - voedings- en dieetadvies thuiszorg: hulp bij complicaties, of instellen en/of begeleiding bij insulinegebruik Karina Doeksen, stagiaire apotheekassistente maatschappelijk werker: - hulp bij psychosociale en/of financiële problemen Voor uitkomsten 2012: wordt separaat geleverd via de Diabetes DBC van Ketenzorg Friesland BV. 2. Zorgprogramma COPD bij volwassenen Cliënten met COPD werden tot 01-01-2010 door de huisarts behandeld volgens het MCC-protocol en de NHGstandaard. De longfunctie werd bepaald d.m.v. spirometrie. Dit onderzoek kan poliklinisch worden aangevraagd in het MCL. Echter sinds 2010 wordt de spirometrie binnen de huisartsenpraktijk door de POH Astma/COPD van het Gezondheidscentrum uitgevoerd. De voorgeschreven medicatie halen cliënten bij de apotheek van het Gezondheidscentrum. De apotheekassistentes/apothekers geven altijd uitleg over de medicatie en inhalatie-instructie bij eerste en tweede uitgifte van een inhalatiemedicijn. Vanaf 2010 is gestart met een spreekuur COPD door de POH, dat uitgebreid is met een spreekuur voor Astmacliënten in september 2010. De POH werkt aan de hand van het Astma/COPD-protocol, welke toegespitst is op de cliënten en de situatie van het Gezondheidscentrum. Het door de POH opgestelde en door de huisartsen gefiatteerde protocol is gebaseerd op de meest recente NHGstandaard COPD en Astma bij volwassenen. Voor zowel de COPD-cliënten als de Astma-cliënten wordt zorg verleend d.m.v. een geïntegreerde teamaanpak. Dat wil zeggen dat bij beide genoemde groepen cliënten in ieder
geval 1 x per jaar tijdens hetzelfde consult een afspraak van ongeveer een uur met de POH heeft, waar ook spirometrie plaats vindt. Vervolgens wordt de cliënt daarna door een apotheekmedewerker gezien. Drie maandelijks worden de daarvoor in aanmerking komende cliënten van de fysiotherapie met de POH besproken. apotheek - inhalatie-instructie - eerste en tweede uitgiftebegeleiding fysiotherapie maatschappelijk werker diëtist In geringe mate vindt dergelijk overleg ook met de diëtist en mogelijk ook met maatschappelijk werk plaats. De POH bundelt de informatie, bespreekt deze met de betreffende huisarts en koppelt de informatie binnen twee weken terug naar de cliënt. Hiernaast wordt gestreefd naar transmurale samenwerking met de longverpleegkundige van het MCL, in de vorm van niet-cliëntgebonden, halfjaarlijks overleg. Tevens kan de POH de longverpleegkundige consulteren bij vragen of advies ten aanzien van de zorg rondom Astma en COPD en haar inschakelen voor het afleggen van een saneringshuisbezoek. Apotheek Voordat een cliënt wordt gezien in het kader van de Astma/COPD-carrousel wordt de medicatie beoordeeld aan de hand van een zelf ontwikkeld vragenformulier. Dit formulier is leidraad voor het gesprek met de cliënt. De inhalatie van medicatie door de cliënt wordt beoordeeld door de apotheek en er worden aanwijzingen gegeven ter verbetering van de inhalatietechniek. Samen met de POH worden voorstellen gedaan voor aanpassing van de medicatie. Cliënten die ondanks gebruik van luchtwegbeschermende middelen, nog regelmatig kortwerkende luchtwegverwijders nodig hebben, worden voorgedragen voor opname in de Astma/COPD-carrousel. De resultaten worden vastgelegd in het EPD middels de protocollenmodule. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen Praktijkverpleegkundige (POH): - educatie - voorlichting, coaching - eventuele verwijzingen - spirometrie - jaarlijkse en halfjaarlijkse controle, follow-up afspraken - zo nodig bij COPD controle op hartfalen - inhalatiecontrole en -instructie - stop roken begeleiding - symptoominventarisatie met de cliënt (ACQ/CCQ) Dit zorgprogramma COPD bij volwassenen wordt in de komende jaren ontwikkeld tot een DBC. Het Gezondheidscentrum volgt hierbij de ontwikkelingen m.b.t de prestatie-indicatoren in samenspraak met o.a. De Friesland Zorgverzekeraar. Voor uitkomsten 2012: zie Bijlage 1. 3. Zorgprogramma risicomanagement hart- en vaatziekten (CVRM) Het zorgprogramma risicomanagement hart- en vaatziekten bestaat uit een aanpak gericht op secundaire preventie voor cliënten met de volgende aandoeningen: Diabetes Mellitus type II, Hypertentie, AP, TIA, CVA, PAV en primair bij cliënten bij wie een risicofactor geconstateerd wordt. Belangrijke instrumenten hierbij zijn: het maken van risicoprofielen (volgens de NHGstandaard met scoretabel) aanpak stoppen met roken optimaliseren van cholesterolprofiel leefstijlprogramma s (fysiotherapie of diëtiek) bewustwording gezondheidsbevorderend gedrag bloeddrukcontrole (om de drie of zes maanden) enkel/arm index bepalen (op indicatie) 24-uurs bloeddrukmeting, ambulante meting (op indicatie) voorlichting en educatie jaarlijkse controle van: - glucose - cholesterol - nierfunctie - gewicht - BMI - buikomvang - diuretica K++ Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen Praktijkverpleegkundige (POH) Jaarverslag 2012 15
apotheek: - eerste en tweede uitgiftebegeleiding hypercholesterolemie - eerste en tweede uitgifte antihypertensia - eerste en tweede uitgifte nitraten fysiotherapeuten diëtist thuiszorg maatschappelijk werker 5. Zorgprogramma urine-incontinentie bij vrouwen Het zorgprogramma urine-incontinentie wordt, volgens protocol, uitgevoerd door de huisartsen en zonodig in samenwerking met de fysiotherapeuten en de apotheek. De huisartsen verwijzen cliënten indien nodig door naar de fysiotherapeuten, waar de cliënten onder andere bekkenbodemtraining kunnen krijgen. Indien van toepassing wordt de cliënt voor incontinentiemateriaal verwezen naar de apotheek. Voor de intake hanteren de apotheekassistentes een eerste uitgifteprotocol. Op basis van klachten wordt samen met de cliënt het meest geschikte materiaal geselecteerd. Voor het vervolg wordt gebruik gemaakt van het evaluatieprotocol incontinentie. De gebruikte protocollen worden vastgelegd in het EPD. Op aanvraag komt de thuiszorg en/of de apotheek bij de cliënten thuis. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen apotheek/apotheekassistentes fysiotherapeuten thuiszorg 16 Jaarverslag 2012 Dit zorgprogramma CVRM is in 2012 verder ontwikkeld. Het Gezondheidscentrum volgt hierbij de ontwikkelingen m.b.t. de prestatie-indicatoren in samenspraak met o.a. De Friesland Zorgverzekeraar. Voor uitkomsten 2012: zie Bijlage 1. 4. Zorgaanbod eenvoudige klachten bij niet-chronische cliënten Het aanbod eenvoudige klachten bij niet-chronische cliënten wordt door de huisartsen uitgevoerd. Dit is een standaardprogramma dat cliënten met eenvoudige klachten doorlopen. Eerst wordt een afspraak gemaakt, vervolgens komt de cliënt bij de arts en wordt gekeken naar de klacht. De cliënt krijgt indien nodig medicatie voorgeschreven, wordt doorverwezen naar het ziekenhuis of kan gewoon weer naar huis als de klachten niet ernstig zijn. De praktijk is laagdrempelig voor cliënten met ongerustheid over eenvoudige klachten. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen eventuele doorverwijzing naar overige disciplines Voor uitkomsten 2012: zie Bijlage 1. 6. Zorgaanbod palliatieve/terminale zorg aan huis Zowel de huisartsen, de apotheek, als de thuiszorg binnen het Gezondheidscentrum zijn betrokken bij het zorgaanbod palliatieve/terminale zorg aan huis. Dit zorgaanbod bestaat uit een aantal afspraken gericht op medische zorgverlening in de thuissituatie, ondersteuning van mantelzorg en afstemming met verpleging en indien noodzakelijk maatschappelijk werk/diëtiek/ fysiotherapie. Zonodig overlegt de huisarts met de specialist, bij wie de cliënt bekend is en/of met de palliatief consulent van het Integraal Kankercentrum Noord-Nederland (IKN). Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen apotheek thuiszorg fysiotherapeuten, maatschappelijk werker of diëtistt 7. Zorgaanbod jeugdproblematiek 0-19 jarigen Het zorgaanbod jeugdproblematiek bestaat uit een set afspraken gericht op signaleren, adviseren, begeleiden en doorverwijzen via Jeugdgezondheidszorg (HulpVerleningsDienst Fryslân) 0-19 jarigen. Deze afspraken hebben als doel vroegtijdige onderkenning van bijvoorbeeld ontwikkelingsproblematiek, medische problematiek, kindermishandeling, huiselijk geweld, voedings- en opvoedingsproblemen. Tevens biedt de JGZ kortdurende begeleiding door de wijkverpleegkundige van de JGZ en kan men met opvoedingsvragen en problemen bij pedagogen terecht. De JGZ is gehuisvest in het Gezondheidscentrum. Het zorgaanbod wordt afgestemd met desbetreffende disciplines binnen en buiten het Gezondheidscentrum. De JGZ binnen het
Gezondheidscentrum maakt deel uit van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Preventie JGZ/HVD JGZ bespreekt met de huisartsen van het Gezondheidscentrum 1 x per maand de nieuw geborenen die zijn ingeschreven bij de huisartsenpraktijk van het Gezondheidscentrum. JGZ biedt ouders diverse cursussen aan, onder andere op het gebied van preventie en opvoedingszaken. JGZ/HVD participeert in de hulpzorg van het bestaande netwerk in de wijk Camminghaburen. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen apotheek (kinder)fysiotherapeut maatschappelijk werker logopedist Jeugdgezondheidszorg (JGZ/HVD) Voor uitkomsten 2012: zie Jeugdgezondheidszorg. 8. Zorgaanbod voor algemeen maatschappelijk werk Het algemeen maatschappelijk werk (AMW) is voor iedereen toegankelijk en biedt vertrouwelijke hulp bij meerdere problemen. Dat kunnen zijn: schulden, problemen op het werk, opvoedings- en relatieproblemen, eenzaamheid, depressies of seksueel geweld. Het AMW werkt als eerstelijnsfunctie op het snijvlak van welzijn en gezondheidszorg. Het is een niet-specifieke voorziening. Via methodische individuele, relatie- of gezinsgesprekken wordt aan psychosociale hulpverlening gedaan. In een intakegesprek met de cliënt wordt een behandelplan vastgesteld. In dit behandelplan staan de doelen en de manier waarop er aan gewerkt wordt en het aantal gesprekken. Gedurende de contactperiode kan een behandelplan bijgesteld worden. Aan het maatschappelijk werk zijn geen kosten verbonden, men kan zonder verwijzing terecht. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen maatschappelijk werker eventueel overige disciplines Voor uitkomsten 2012: zie Maatschappelijk werk. 9. Zorgaanbod Polyfarmacie Onder andere door dit zorgaanbod wordt het onnodig gebruik van medicijnen voorkomen. Het zorgprogramma Polyfarmacie is als een regulier onderdeel opgenomen binnen de samenwerking tussen de huisartsen en de apothekers van het Gezondheidscentrum Camminghaburen. Hierbij staat centraal het optimaliseren van de medicatieverstrekkingen aan cliënten die veel geneesmiddelen gebruiken. Cliënten die meer dan vijf soorten medicijnen gebruiken, worden onder de loep genomen. Er wordt gekeken of de huidige farmaceutische behandeling voldoet aan de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de NHG-standaarden. Hoewel de huisartsen een niet-medicaliserend voorschrijfbeleid hebben, willen de betrokken hulpverleners het voorschrijfbeleid verder optimaliseren. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen apothekers 10. Zorgaanbod voor slaapstoornissen, spanningsklachten en angststoornissen Cliënten met psychische klachten zoals slaapstoornissen, spanningsklachten en angststoornissen kunnen in eerste instantie binnen het Gezondheidscentrum worden behandeld door de maatschappelijk werker. Het zorgaanbod is gebaseerd op het NHG-standaard. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen apotheek: eerste en tweede uitgifte begeleiding slaapmiddelen POH-GGZ fysiotherapeuten maatschappelijk werker eventueel cursus aanbod THFL 11. Zorgaanbod complexe zorg Complexe zorg is een gecoördineerde aanpak voor mensen met meerdere aandoeningen en problemen. Het doel hiervan is om de zorg in de eigen (thuis)situatie te bieden om zoveel mogelijk kosten te voorkomen in gespecialiseerde voorzieningen. Fokus biedt deze zorg aan mensen met een lichamelijke handicap: hierdoor kunnen deze mensen zelfstandig blijven wonen. Fokus biedt de mogelijkheid ADL-assistentie op te roepen, zowel overdag als s nachts. Het Gezondheidscentrum heeft een Jaarverslag 2012 17
18 Jaarverslag 2012 samenwerkingsverband met Fokus. De huisartsen van het Gezondheidscentrum bieden huisartsenzorg aan de cliënten van Fokus die staan ingeschreven bij de huisartsenpraktijk van het Gezondheidscentrum. Fokus-cliënten kunnen ook van alle overige disciplines bij het Gezondheidscentrum gebruik maken. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen thuisverzorging en -verpleging eventueel overige disciplines 12. Zorgaanbod mensen zonder verblijfsvergunning Gezondheidscentrum Camminghaburen biedt als enige in Leeuwarden huisartsen- en apotheekzorg aan, voor mensen zonder verblijfsvergunning. Deze hulpverlening wordt in samenwerking met Respons/Vluchtelingenwerk aangeboden. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: huisartsen apotheek fysiotherapeuten Preventie Het Gezondheidscentrum biedt de volgende preventieprogramma s aan. Gezonde leefstijl Roken Adviezen bij stoppen met roken, uitgevoerd door de POH-S. Verwijzing naar Stivoro, training stoppen met roken. Overgewicht Individueel voedingsadvies door diëtist (eenmalig en op aanvraag bij diëtist). Quick Food Scan: korte vragenlijst over voedingsgewoonten die besproken wordt met de diëtist (op aanvraag bij diëtist). Cursussenaanbod (op aanvraag bij diëtist). Diabetes (Kleine) groepsbehandeling Diabetes bij fysiotherapie. COPD COPD (kleine) groepsbehandeling bij fysiotherapie. Astmacliënten kunnen voor de 1ste activatie ook bij de fysiotherapie terecht. Overige preventie-activiteiten Huisartsenpraktijk Griepvaccinatie (nationale grieppreventie). Cervix-uitstrijkjes (volgens bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker). Het opstellen van een risicoprofiel, met behulp van de scoretabel, bij een cliënt met een risicofactor voor harten vaatziekten. Apotheek Bloedsuikertestdagen. Eerste uitgiftebegeleiding: slaapmiddelen, cholesterolverlagers, maagmiddelen met of zonder pijnstillers, middelen bij hartzwakte, antihypertensiva en antidepressiva. Meegeven van folders. Uitvoeren van diverse searches, doel: - terugdringen van het gebruik van ongewenste (combinaties van) geneesmiddelen - opsporen van bijwerkingen van geneesmiddelen Bij uitleg van geneesmiddelen komen ook diverse preventieve maatregelen aan bod.
Fysiotherapie De fysiotherapeuten geven, op aanvraag, valpreventie. Andere beleidsafspraken 1. Voorschrijfbeleid geneesmiddelen Gezondheidscentrum Camminghaburen voert een nietmedicaliserend beleid met betrekking tot het voorschrijven en verstrekken van geneesmiddelen. Belangrijke voorwaarden om dit niet-medicaliserend beleid toe te kunnen passen zijn: afspraken met betrekking tot het voorschrijfbeleid van de medicatie intensieve controle therapietrouw (controle inname medicatie) brede informatieverstrekking aan cliënten het FTO op het hoogste niveau Mocht medicatie nodig zijn, dan werken de apothekers en de huisartsen intensief samen op het gebied van geneesmiddelen en geneesmiddelenvoorlichting. In het maandelijkse FTO worden de ziektebeelden en de daarbij behorende medicijnen besproken. Hierbij worden afspraken gemaakt over voorkeursmedicatie bij de behandeling van deze ziekten. Tevens worden afspraken gemaakt over de voorlichting bij de afgifte van de desbetreffende medicijnen. Dit overleg wordt jaarlijks beoordeeld door het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) op het niveau van functioneren. 2. Inkoopbeleid geneesmiddelen De apotheek van het Gezondheidscentrum Camminghaburen probeert de geneesmiddelenkosten zo laag mogelijk te houden door een actief inkoopbeleid te voeren en door zoveel mogelijk aan te sturen op het voorschrijven van generieke geneesmiddelen. Yvonne Bergsma en Joukje Bosma, apotheekassistentes Jeugdgezondheidszorg Vanuit de verschillende disciplines worden regelmatig diverse cursussen en informatiebijeenkomsten aangeboden op het gebied van preventie. Voorbeelden zijn cursussen babymassage en opvoedingsondersteuning. 3. Hulpmiddelen Informatie- en communicatietechnologie (ICT) ICT wordt steeds belangrijker in de zorg. Het Gezondheidscentrum heeft een gezamenlijke website voor alle disciplines. Men kan op deze site veel informatie vinden over het Gezondheidscentrum. Ook kunnen cliënten via de website (www.gc-camminghaburen.nl) herhaalrecepten online bij de apotheek van het Gezondheidscentrum aanvragen. Dit kan ook door cliënten van andere huisartsen in Leeuwarden. Daarnaast biedt de site zowel pil- als diabetesservice. Ook kan men via de site een inschrijfformulier downloaden. Jaarverslag 2012 19 Het ICT-netwerk wordt onderhouden door Pharma- Partners. De volgende programma s worden binnen de verschillende disciplines gebruikt: Huisarts Medicom (inclusief Elektronisch Voorschrijf Systeem: EVS). Apotheek Pharmacom (inclusief Electronisch Pharmaceutisch Dossier: EPD). Fysiotherapie Intramed/FysiorRoadmap. Medicijnbewakingssysteem In de apotheek wordt van iedere cliënt het medicijngebruik bijgehouden in Pharmacom. Ook alle gesprekken welke gevoerd zijn met de cliënten worden bijgehouden in het EPD. Hierin staan alle bijzonderheden met betrekking tot therapietrouw, vragen en antwoorden van de cliënt etc. In het dossier staat een kort verslag van de gesprekken en de gegeven voorlichting. Cliënten van het Gezondheidscentrum krijgen goede medicatiebegeleiding. De therapietrouw wordt beoordeeld, het gebruik/dosering van het medicament wordt
20 Jaarverslag 2012 bekeken en er wordt gecontroleerd op interacties en contra-indicaties. Bij vervolguitgifte wordt de inhalatietechniek beoordeeld en gekeken of de inhalator het geschikte type is. Dit wordt gedaan door een meting van de inhalatiekracht. Ook wordt er een medicatieanalyse gedaan door middel van searches. Artsen buiten het Gezondheidscentrum kunnen hun recepten elektronisch doorsturen naar apotheek Camminghaburen. De cliënt kan dan in onze apotheek de medicijnen ophalen. Indien nodig worden de medicijnen thuis bezorgd. 4. Serviceverlening apotheek In de apotheek van het Gezondheidscentrum wordt goede voorlichting en informatie gegeven over hoe cliënten medicijnen moeten innemen, hoe medicijnen werken en of eventuele bijwerkingen zich in bepaalde gevallen kunnen voordoen. Daarnaast beschikt de apotheek van Gezondheidscentrum Camminghaburen over twee aparte voorlichtingsruimtes waar cliënten een persoonlijk gesprek met één van de apothekers of assistentes kunnen voeren. Daarnaast worden deze ruimtes gebruikt om uitgebreide voorlichting te gegeven, onder andere over: - astma en COPD (waaronder inhalatie-instructie) - diabetes (o.a. bloedsuikermeterinstructie) - cholesterol- en hartmedicatie - maag- en slaapmedicatie - instructie incontinentiemateriaal - hypertensie - antidepressiva De apotheek heeft een vrij hoge servicegraad van circa 95%. Dit betekent dat circa 95% van de receptuur volledig en op dezelfde dag geleverd wordt. Halverwege 2008 is door de zorgverzekeraars het preferentiebeleid ingevoerd. Dit houdt in dat, afhankelijk van de zorgverzekeraar, een bepaald merk medicijnen aan de cliënt moet worden geleverd. De zorgverzekeraar heeft dus invloed op de keuzevrijheid van de arts. Omdat het voorkeursmerk per zorgverzekeraar kan verschillen, moet helaas vaker een geneesmiddel speciaal voor een enkele cliënt worden besteld.