Seksuele disfuncties. Prevalentiecijfers bij holebi s en MTO. Drs. Lies Hendrickx Prof. dr. Paul Enzlin

Vergelijkbare documenten
O N D E R Z O E K S R E S U L T A T E N U I T H E T B U I T E N L A N D. Consortium UGent en KULeuven in opdracht van het IWT

VAN EEN SEKSUEEL PROBLEEM GA JE NIET DOOD MAAR JE KAN ER VAN BINNEN TOCH EEN BEETJE VAN STERVEN...

Problemen met het seksueel functioneren

SEXPERT. Seksuele gezondheid in Vlaanderen

Project. Projectgroep. Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten

Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten

Kayleigh Hendriks Verpleegkundig Specialist Hematologie Aandachtsgebied allogene stamceltransplantaties Maart 2019

Seksualiteit, seksuologie en hiv. Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter

Werkgroep 1 Reproductieve gezondheid. Anticonceptie, zwangerschap & zwangerschapsafbreking, bevalling, kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen

SEXPERT. Seksuele gezondheid in Vlaanderen

Kanker en Seksualiteit?

Is seks een issue? U C L M

Doc 69 Liefde,seks, senior

SEXPERT II. Studie bij Vlamingen van Turkse origine

Medisch Centrum Wilhelmina. Informatie voor patiënten. Poli Seksuologie

SEXPERT II. Holebi-studie

1.1 Seksuele oriëntatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH)

HOOFDSTUK 3 SEKSUEEL GEDRAG, SEKSUELE BELEVING EN SEKSUELE PROBLEMEN VAN HOMO- EN BISEKSUELE MANNEN EN LESBISCHE EN BISEKSUELE VROUWEN

Wat zijn de mogelijke seksuele complicaties ten gevolge van diabetes? Wat is de rol van de verpleegkundige hierbij in de praktijk?

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent

Seksuele gezondheid van holebi s

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

PSTG-REGISTRATIE

Chronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten

Nierfalen en Seksualiteit

Voorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie

Achtergrondvragen voor studies op het gebied van seksuele en psychische gezondheid

Seksualiteit, seksuologie en hiv. Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG SABINE HELLEMANS PROF. DR. ANN BUYSSE

Consultatie en begeleiding bij seksuele problematiek. Centrumlocatie

Consultatie en begeleiding bij seksuele problematiek

INFO. Epilepsie en Seksualiteit

De seksuele gevolgen van dikkedarmkanker. Dr. M.J. Traa Department of Medical and Clinical Psychology Tilburg University

Intimiteit en Parkinson

Wat is Altrecht? centrum seksuologie

Peter heeft een erectieprobleem

Omgaan met een seksueel probleem

e-book SEKSHULP Vaginisme Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog

Prof. dr. Paul Enzlin Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen (KU Leuven) Context Ctrum voor relatie, gezins en sekstherapie (UPC -

ONGEPLANDE/ONGEWENSTE ZWANGERSCHAP

Seksualiteit bij mensen met een dwarslaesie

Preventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015

LOPS-REGISTRATIE 2011

Seksuele gezondheid in Nederland 2017

Consortium UGent en KULeuven in opdracht van het IWT

Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie

Seksualiteit en kanker een zwarte doos. Marjoke Van Coillie in samenwerking met het AZ Sint-Lucas, AZ Sint-Jan en UZ Gent

Homomannen en hiv in België / Vlaanderen. ITG Zorg en Preventie: De Multidisciplinaire Aanpak 23 januari 2019

Let s talk about de verpleegkundig specialist en seksualiteit

Richtlijnen, protocollen en standaarden. Intercultureel bruikbaar?

Verschil in verlangen

LOPS-REGISTRATIE 2010

PERMANENTE VORMING Seksuologie Academiejaren

ERVARINGEN MET INTIEM PARTNERGEWELD BIJ NIET-HETERO S: EEN STUDIE NAAR DE PREVALENTIE, EN HET VERBAND MET MENTALE EN SEKSUELE GEZONDHEID

Overzicht. Het werkt hier beneden niet meer zo goed 16/04/2013. Kennis. Attitude. Gespreksvaardigheden. Inge Paesschierssens - Week van de

Positieve penetratie cognities en optimisme bij vrouwen met dyspareunie

Webinar: Jongeren met een beperking: ook seksueel beperkt? door Karen De Wilde - Sensoa

College voor zorgverzekeringen t.a.v. mevrouw mr. J.M. van Diggelen Postbus AH DIEMEN. Wormerveer, 3 juni 2013

Kenmerken van de Seksuele Start bij Holebi-jongeren in Vlaanderen: een Vergelijkend Perspectief

Welmoed Visser-Korevaar orthopedagoog seksuoloog NVVS SH Daphne Kemner orthopedagoog- seksuoloog NVVS SH. D. Kemner - W. Visser-Korevaar

LLIANTIE EZONDHEIDSZORG P AAT

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Wat is seksualiteit?

MuCeS Multidisciplinair Centrum voor Seksuologie

VROUWELIJKE SEKSUELE DISFUNCTIES: HET BEHANDELINGSAANBOD IN NEDERLAND 1

Determinanten vaginale dilator gebruik gynaecologische kankerpatiënten na radiotherapie

Utrecht, mei 2016 Auteurs: Lieve Hehenkamp Hanneke de Graaf Projectnummer: NL0312MR. Rutgers 2016

SEKSUELE ANAMNESE Versie 2.0

Aseksualiteit.

Dermatologiecongres (Chronische) Huidziekten en seksualiteit

Conceptenlijst Sexpert I

Wervelende. Voorlichtingsshow

Conclusie: Zorg voor Seksuele Gezondheid. Opzet: Seksuele gezondheid in Ned. Seksuele gezondheid. Schuivende paradigma's

Holebi s en holebiseksualiteit steeds ruimer aanvaard

Biseksualiteit en onderzoek. Een categorie die zich niet zomaar in een hokje laat plaatsen

Marrit-10-H :05 Pagina 131. chapter 10 samenvatting

Bio Humans do it with their brains. Het belangrijkste seksorgaan is. Hersenletsel: wat gebeurt er nu met de seks? Seksualiteit is?

FAQ Ouderen en seksualiteit. Hoeveel ouderen hebben een partner? Worden ouderen nog wel eens verliefd? Vinden ouderen seks belangrijk?

I FEEL Y. De Huid & Seksualiteit. Rieky Dikmans Arts-Seksuoloog NVVS i.o. Happy Met je Huid Festival

Richtlijn Mammacarcinoom

Ontwikkeling van een gezondheidsbevorderende interventie voor en door dak- en thuisloze jongeren

Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus

Female Sexual Functione Index (FSFI)

Muziek. Kraftwerk Autobahn. Eddie Vedder: Society. Django Reinhardt: Minor Swing

Seksuologie. mensenkennis. post-hbo opleiding. Begeleiden bij seksuele problemen

Bespreekbaar maken van seksuele gezondheid

De normale seksuele ontwikkeling en zijn grenzen. Dr. Hanneke de Graaf

Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit

Seksuele inhibitie en excitatie: een verkennende studie van factoren die samenhangen met variatie in excitatie en inhibitie

Seksuele oriëntatie uitgesplitst per sekse, bevolking 18 jaar en ouder, 2016/2017 (in gewogen percentages)

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense

Waar gaan we het over hebben?

Transcriptie:

Seksuele disfuncties Prevalentiecijfers bij holebi s en MTO Drs. Lies Hendrickx Prof. dr. Paul Enzlin

Inhoud 1. Definities 2. Resultaten 3. Besluit Holebi 1. Steekproef 2. Prevalentie 3. Leeftijd 4. Duur 5. Vermijding 6. Hulp 7. Seksuele satisfactie MTO 1. Steekproef 2. Prevalentie 2

1. Definitie seksuele disfunctie Pijn Pijn Pijn Pijn

1. Definitie seksuele disfunctie Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV-TR, 2000) A. Een verstoring in de seksuele respons Verlangen Opwinding Orgasme Pijn Seksuele aversie Lubricatiestoornis (v) Geen of traag orgasme Dyspareunie Hypoactief seksueel verlangen Erectiestoornis (m) Premature ejaculatie (m) Vaginisme (v) B. Persoonlijke last of problemen in de relatie 4

1. Definitie seksuele disfunctie In het Sexpertonderzoek: Seksueel actieve populatie Seksuele functiestoornis Seksuele disfunctie Geen verstoorde seksuele functie Verstoorde seksuele functie Zonder last Met last 5

2. Resultaten Sexpert II. Holebi 6

2.1. Beschrijving van de steekproef Seksueel actieve mannen (N = 1344) Kenmerk N % Leeftijd -18j 48 3,6 18-29j 536 39,9 30-39j 341 25,4 40-49j 219 16,3 50-64j 170 12,6 65j+ 30 2,2 Opleidingsniveau Bachelor 718 66,6 Beroep Student 258 19,2 Werkend 937 69,7 Andere 149 11,1 Relatie 845 63,7 Seksuele oriëntatie Homoseksueel 1194 88,8 Biseksueel 150 11,2 Seksueel actieve vrouwen (N = 721) Kenmerk N % Leeftijd -18j 51 7,1 18-29j 394 54,6 30-39j 153 21,2 40-49j 84 11,7 50-64j 35 4,9 65j+ 4 0,6 Opleidingsniveau Bachelor 332 72,7 Beroep Student 260 36,1 Werkend 402 55,8 Andere 59 8,1 Relatie 564 79,7 Seksuele oriëntatie Lesbisch 379 52,6 Biseksueel 342 47,4 7

2.1. Prevalentie SF en SD (holebi) Mannen 1/4 functiestoornis 1/7 seksuele disfunctie Geen uitgesproken patroon Vrouwen 1/3 functiestoornis 1/6 seksuele disfunctie Vooral verlangen-, orgasme-, en lubricatiestoornissen 8

2.2. Samenhang met leeftijd (holebi) Seksuele functiestoornissen MANNEN -18j 18-29j 30-39j 40-49j 50-64j 64j+ Erectiestoornis - 4,1% 5,9% 11,9% 24,1% - Dyspareunie - 5,8% 3,5% 1,4% 10% - VROUWEN -18j 18-29j 30-39j 40-49j 50-64j 64j+ Geen of traag orgasme 33,3% 19,3% 10,5% 7,1% - - 9

2.2. Samenhang met leeftijd (holebi) Seksuele disfuncties MANNEN -18j 18-29j 30-39j 40-49j 50-64j 64+ Seksuele aversie - 0,4% 0% 0,9% 2,4% - Erectiedisfunctie - 3% 4,7% 8,3% 17,8% - Premature ejaculatie - 3% 1,5% 0,5% 5,3% - 10

2.2. Samenhang met leeftijd (holebi) Seksuele disfuncties MANNEN -18j 18-29j 30-39j 40-49j 50-64j 64+ Seksuele aversie - 0,4% 0% 0,9% 2,4% - Erectiestoornis - 3% 4,7% 8,3% 17,8% - Premature ejaculatie - 3% 1,5% 0,5% 5,3% -? 11

2.2. Samenhang met leeftijd (holebi) Seksuele disfuncties MANNEN -18j 18-29j 30-39j 40-49j 50-64j 64j+ Seksuele aversie - 0,4% 0% 0,9% 2,4% - Erectiestoornis - 3% 4,7% 8,3% 17,8% - Premature ejaculatie - 3% 1,5% 0,5% 5,3% -?? VROUWEN -18j 18-29j 30-39j 40-49j 50-64j 64j+ Geen of traag orgasme 12% 8,4% 2,6% 2,4% - - 12

Duur (jaren) 2.3. Duur van SF en SD (holebi) Mannen Seksuele functiestoornis Seksuele disfunctie 12 10 8 6 4 2 0 Seksuele aversie Hypoactief seksueel verlangen Erectiestoornis Geen of traag orgasme Premature ejaculatie Dyspareunie 13

Duur (jaren) 2.3. Duur van SF en SD (holebi) Vrouwen Seksuele functiestoornis Seksuele disfunctie 12 10 8 6 4 2 0 Seksuele aversie Hypoactief seksueel verlangen Lubricatiestoornis Geen of traag orgasme Dyspareunie Vaginisme 14

2.4. Vermijden van seks o.w.v. SF/SD (holebi) Seksuele functiestoornis Seksuele disfunctie 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Mannen nooit eenmalig meerdere malen vaak bijna altijd of altijd Nooit of bijna nooit - Seksuele functiestoornis: : 76% : 70% - Seksuele disfunctie: : 69% : 58% % 100 90 80 70 60 50 40 30 20 Vrouwen Vaak tot altijd - Seksuele functiestoornis: : 6% : 11% - Seksuele disfunctie: : 8% : 14% 10 0 nooit eenmalig meerdere malen vaak bijna altijd of altijd 15

2.5. Hulpverlening o.w.v. SF/SD (holebi) Owv een seksueel functieprobleem : 22,9% > : 14% Owv een seksuele disfunctie: : 26% = : 21,4% Zonder ED 19,2% = 14% 22% = 21,4% : Seksuele functiestoornis zonder last = seksuele disfunctie : Seksuele functiestoornis zonder last < seksuele disfunctie Ongeveer 20 à 25% contact met hulpverlener o.w.v. SD 16

2.6. Tevredenheid met seksleven (holebi) MANNEN Heel ontevreden Eerder ontevreden Noch tevreden, noch ontevreden Eerder tevreden Heel tevreden Geen SF 1,8% 15,5% 14,8% 50% 18% 100% SF zonder last 2,5% 13,9% 18,9% 54,9% 9,8% 100% SD (met last) 6,3% 30,2% 22,9% 34,9% 5,7% 100% 17

2.6. Tevredenheid met seksleven (holebi) MANNEN Heel ontevreden Eerder ontevreden Noch tevreden, noch ontevreden Eerder tevreden Heel tevreden Geen SF 1,8% 15,5% 14,8% 50% 18% 100% SF zonder last 2,5% 13,9% 18,9% 54,9% 9,8% 100% SD (met last) 6,3% 30,2% 22,9% 34,9% 5,7% 100% VROUWEN Heel ontevreden Eerder ontevreden Noch tevreden, noch ontevreden Eerder tevreden Heel tevreden Geen SF 2% 9,5% 8,1% 45,1% 35,2% 100% SF zonder last 2,1% 16,8% 12,6% 53,7% 14,7% 100% SD (met last) 4% 28,6% 19,8% 39,7% 7,9% 100% 18

2. Resultaten Sexpert II. MTO 19

2.1. Beschrijving van de steekproef Seksueel actieve mannen (N = 166) Kenmerk N % Leeftijd -18j 0 0 18-29j 46 27,5 30-39j 61 36,7 40-49j 37 22,1 50-64j 23 13,7 65j+ 0 0 Opleidingsniveau Bachelor 21 13,2 Beroep Student 7 4,5 Werkend 113 68,8 Andere 46 26,7 Relatie 141 85,2 Seksuele oriëntatie Heteroseksueel 157 94,5 Homo- of biseksueel 9 5,5 Seksueel actieve vrouwen (N = 133) Kenmerk N % Leeftijd -18j 1 0,4 18-29j 33 24,8 30-39j 56 42,2 40-49j 31 23,1 50-64j 13 9,5 65j+ 0 0 Opleidingsniveau Bachelor 12 9,4 Beroep Student 6 4,6 Werkend 51 39,3 Andere 76 56,1 Relatie 126 94,9 Seksuele oriëntatie Heteroseksueel 127 95,7 Lesbisch of biseksueel 6 4,3 20

2.1. Prevalentie (MTO) Mannen 1/9 functiestoornis 1/20 seksuele disfunctie Geen uitgesproken patroon Vrouwen 1/3 functiestoornis 1/9 seksuele disfunctie Vooral orgasme-, lubricatie-, en verlangensstoornissen 21

3. Besluit Unieke data Vergelijkbaarheid met Sexpert-populatiestudie Holebi Prevalentie seksuele functiestoornissen ± 30% Voorkomen last t.g.v. seksuele functiestoornis ± 50% Hulpverlenig niet in lijn met voorkomen SDs MTO Voorkomen van last t.g.v. seksuele functiestoornis is laag Prevalentie seksuele functiestoornissen laag Rol van cultuur? Rol van sociale wenselijkheid? Minder last = Minder hulpverlening? 22

3. Besluit Aanbevelingen naar toekomstig onderzoek: Kwantitatief Vervolgonderzoek Kwalitatief Hoe ervaart men last? Link last zoeken naar hulpverlening 23

4. Slot Bedankt voor uw aandacht! 24

Beleidsaanbevelingen door stakeholder van SEXPERT Ilse Penne Psycholoog,seksuoloog, psychotherapeut

Bestaande initiatieven in Vlaanderen rond seksuele gezondheid???

Preventie Algemene bevolking www.seksualiteit.be Jongeren in het jeugdwerk + onderwijs VOETen in het onderwijs Jong en van zin VZW Jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking Vonx

Hulpverlening www.seksuologen-vlaanderen.be

Beleidsaanbevelingen volgens VVS als SEXPERT-stakeholder???

1. Informeren en sensibiliseren De-problematiseren van seksuele moeilijkheden SF/SD zijn deel van het leven van mannen en vrouwen Normaliseren van vragen naar (hulp voor) SF/SD drempelverlagend werken Informatie eenvoudige en laagdrempelige boodschappen doelgroep specifieke informatie jongeren : seks niet problematiseren, maar wel de weg wijzen

2. Bekendmaking hulpverleningsaanbod Momenteel te fragmentair Website VVS: universitair geschoolde seksuologen MAAR Wie zijn de medisch specialisten en waar vinden we deze? Welke artsen (gynaecologen, urologen, endocrinologen en huisartsen) hebben specifieke expertise en waar vinden we deze? Bekenbodemtherapeuten met expertise rond SD? Hulpverleningsaanbod rond SD bekend

3. Deskundigheidsbevordering van intermediairs Vanuit beleid ondersteunen van het opnemen van een basisopleiding rond seksualiteit en seksuele gezondheid en SD van alle hulpverleners en intermediairs: Basistraining met voldoende aandacht voor kennis vaardigheden attitudes ~ bewustwording van attitude m.b.t. seksualiteit

4. Meer wetenschappelijk onderzoek In kaart brengen van lijden / klachten bij verschillende disfuncties Onderlinge samenhang van de SD Geassocieerde factoren en determinanten van de SD In kaart brengen van copingstrategieën van mensen met seksueel functieprobleem Wie lukt er in geen last te ervaren? Waarom slagen deze mensen daarin?

Dank aan SEXPERT en hopend op een vervolg!