Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten
|
|
- Sebastiaan Sanders
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 26 november 2012
2 Ongekende noden Reactie van de doorsnee patiënt en partner Reactie van de doorsnee oncologische zorgverlener: Bang te praten over seks! Bang te praten over seks! Reactie van de doorsnee seksuologische zorgverlener: Bang te praten over kanker! Dixit Woet Gianotten
3 Projectgroep Dr. A. Roelstraete, Radiotherapeut oncoloog Dr. J. Van den Haute, Gynaecoloog A. De Grauwe, verpleegkundig specialist Borstkliniek L. Houbracken, sociaal verpleegkundige A De Clercq, hoofdverpleegkundige Gynaecologie L. Bonduelle, Psycholoog Seksuoloog T. Van Keymeulen, Psycholoog C. Vanhecke, student Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen, U. Leuven Prof. Dr. P. Enzlin, Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen, U. Leuven
4 Studie: Intimiteit en seksuele gezondheid bij borstkankerpatiënten Zicht krijgen op vragen i.v.m. intimiteit en seksualiteit bij patiënten en hun partners Wat kunnen we doen in het OLV Ziekenhuis
5 Recrutering deelnemers (ex-)borstkankerpatiënten 3 maanden tot 5 jaar uit behandeling niet ouder dan 75 jaar Van maart 2009 tot maart 2010 Informed consent bij follow-up consultatie
6
7 Vragenlijst Algemene gegevens Distress-barometer Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) Vragenlijst borstkanker, intimiteit en seksuele gezondheid Female Sexual Function Index (FSFI) Short Sexual Function Scale (SSFS) for women
8 Deelnemers 65 (ex-)borstkankerpatiënten 11 dropouts 74 weigeringen: geen partner of niet seksueel actief niet geïnteresseerd, niet zinvol te persoonlijk onderwerp
9 1. Is er een probleem? 2. Wat is het probleem?
10 Relationele factoren
11 Invloed van ziekte en behandeling op intimiteit en seksualiteit Andere kijk op intimiteit 59.7% Intimiteit minder belangrijk 29.1% Andere kijk op seksualiteit 63.5% Seksualiteit minder belangrijk 39.1% Seksualiteit belangrijker 29.6%
12 Invloed van ziekte en behandeling op intimiteit en seksualiteit Hinder bij seks door vermoeidheid 24.2% Hinder bij seks door pijn 32.3% Hinder bij seks door energietekort 24.2% Hinder bij seks door krachtverlies 19.4% Hinder bij seks door operatie 30.6% Hinder bij seks door littekens 30.6%
13 Belang van intimiteit Samenzijn zonder lichamelijk contact 90.2% Liefkozingen uiten 90% Zoenen 75% Intimiteit 86.6% Strelen 85% Knuffelen 93.5% Seks zonder geslachtsgemeenschap 63.3% Seks met geslachtsgemeenschap 66.7%
14 3. Wat is eraan te doen? Welke behandelingen zijn beschikbaar? Welke behandeling is aangewezen? Prof. Enzlin: Medisch is hier meestal weinig aan te doen. Sekstherapie wordt aangeraden.
15 4. Hoe komen we het probleem te weten? Welke patiënten kaarten een probleem aan?
16 Correlatie behandeling en seksuele disfunctie Significantie (<0.05) Borstamputatie.545 Borstsparend.119 Sentinelverwijdering.262 Okselruiming.410 Reconstructie Chemo Radio Hormono.020 Immuno Aromatase.246 Tamofixen.012
17 Hoe kunnen seksuele problemen worden gesignaleerd? opnemen in screeningsinstrument Hoe kan een mogelijke oplossing worden aangeboden? zorgprogramma
18 Visie OPST
19 Praten over intimiteit en seksualiteit Na diagnose Dokter Verpleegkundig specialist Voor behandeling Verpleegkundig specialist Sociaal verpleegkundige Tijdens en na behandeling Dokter Verpleegkundig specialist Sociaal verpleegkundige Psycholoog SEKSUALITEIT
20 Verwachtingen rond seksuele hulpverlening in het OLV ziekenhuis
21 Verwachtingen rond seksuele hulpverlening in het OLV ziekenhuis Willen meer aandacht voor intimiteit en seksualiteit: 73,8% Op welke manier moet er aandacht gegeven worden aan intimiteit en seksualiteit?
22
23
24 Intake/ screening door psycholoog WIE Patiënt Partner WAT WAT MENTAAL Opwinding, Verlangen, Orgasme, Beleving, Zelf en Lichaamsbeeld, Angst, Ontevredenheid,... FYSIEK Erectiestoornissen, Dyspareunie, Vaginisme, Pijn, Droogte MENTAAL Opwinding, Verlangen, Orgasme, Beleving, Veranderd uiterlijk van de partner, Angst, Ontevredenheid,... FYSIEK Erectiestoornissen, Dyspareunie, Vaginisme, Pijn, Droogte Psycholoog Docter Psycholoog Docter Sekstherapie Sekstherapie
25 Implementatie zorgprogramma Bewustwordingscampagne: via folder en poster Standaard opnemen van informatie over seksualiteit in infobrochure Informatiebrochure Informatiesessies Zorgprogramma: wanneer seksualiteit wordt aangekaart mogelijkheid tot verwijzing Sensibiliseren van hulpverleners
26
27
28
29 Kanker. U staat er niet alleen voor. Infosessies2012 Behandelingen bij borstkanker: Donderdag 20 oktober, 14u 17u Dr. Roelstraete, radiotherapeut-oncoloog en coördinator borstkliniek OLV Ziekenhuis Aalst Intimiteit, seksualiteit en kanker: Donderdag 27 oktober, 19u30-21u30 Ellen Troch, psycholoog OPST OLV Ziekenhuis Aalst Vermoeidheid en oncorevalidatie: Donderdag 17 november, 14u 17u Ann Biebaut, sociaal verpleegkundige OPST, OLV Ziekenhuis Aalst
30 Omdat niemand kanker verdient. Gespreksgroep voor mensen met kanker 2012 Samen met de psycholoog ontmoet je er lotgenoten bij wie je met je eigen verhaal, vragen en emoties terecht kan. Door naar mekaar te luisteren leer je anders omgaan met je ziek zijn. Je steunt en begrijpt mekaar. Ik hou er goeie vrienden aan over. Voor mij was de gespreksgroep een rijke ervaring.
31
32 Bedankt voor uw aandacht!
Project. Projectgroep. Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten
Ongekende noden Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 25 november 2011 Dixit Woet Gianotten
Nadere informatieSenologie voor de huisarts 26.04.2012
Senologie voor de huisarts 26.04.2012 Organogram zorgprogramma Multidisciplinaire oncologie Commisie Oncologie Apotheek Communicatie Stuurgroep Oncologie * Voorzitter MCO * Artsen grote oncol. Domeinen
Nadere informatieI Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Kanker en seksualiteit
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Kanker en seksualiteit IIInhoudsopgave Inleiding 4 Mogelijke veranderingen op seksueel gebied door kanker 6 Invloed van chemotherapie op seksualiteit
Nadere informatieChronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten
Chronisch nierlijden en seksualiteit informatie voor patiënten CHRONISCH NIERLIJDEN EN SEKSUALITEIT 3 WAT IS SEKSUALITEIT? 4 SEKSUELE PROBLEMEN EN HUN OORZAKEN 4 PROFESSIONELE HULP? 6 CONTACTGEGEVENS 7
Nadere informatieKanker en Seksualiteit?
Birgit Van hoorde Centrum voor Seksuologie en Gender UZ Gent Kanker en Seksualiteit? Intimiteit en seksualiteit bij kanker: wat is normaal? INHOUD Seksualiteit Kanker: gevolgen voor seksualiteit Taak seksuoloog
Nadere informatieKanker en seksualiteit Infofolder voor hulpverleners.
Kanker en seksualiteit Infofolder voor hulpverleners. Deze folder is bedoeld voor hulpverleners van kankerpatiënten met seksuele problemen. Thema kanker en seksualiteit bespreekbaar maken De diagnose en
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieOncorevalidatie. Ellen Troch
Oncorevalidatie Ellen Troch 1. Doelgroep Curatief behandelde borstpatiënten Patiënten met persisterende vermoeidheid na hun behandeling Behandeling dient volledig afgerond te zijn Patiënten hebben chemo
Nadere informatieVoorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13
Omgaan met een sexprobleem.qxd 20-03-07 11:54 Pagina 5 Inhoud Voorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13 Waar hebben seksuele problemen mee te maken?
Nadere informatieVAN EEN SEKSUEEL PROBLEEM GA JE NIET DOOD MAAR JE KAN ER VAN BINNEN TOCH EEN BEETJE VAN STERVEN...
VAN EEN SEKSUEEL PROBLEEM GA JE NIET DOOD MAAR JE KAN ER VAN BINNEN TOCH EEN BEETJE VAN STERVEN... Paul Enzlin Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen (IFSW, KU Leuven) Centrum voor Klinische
Nadere informatieSeksuele disfuncties. Prevalentiecijfers bij holebi s en MTO. Drs. Lies Hendrickx Prof. dr. Paul Enzlin
Seksuele disfuncties Prevalentiecijfers bij holebi s en MTO Drs. Lies Hendrickx Prof. dr. Paul Enzlin Inhoud 1. Definities 2. Resultaten 3. Besluit Holebi 1. Steekproef 2. Prevalentie 3. Leeftijd 4. Duur
Nadere informatieOndersteunende zorg voor mensen met kanker
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties
Nadere informatieProgramma Dag tegen Kanker. Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis
Programma Dag tegen Kanker Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis Aalst Asse 12 september 2013 Aalst Algemene thema s Hoe werkt radiotherapie in het menselijk lichaam? Van 11u tot 12 u in zaal Hemelsblauw Dr. Vancleef
Nadere informatieProgramma Dag tegen Kanker
Programma Dag tegen Kanker Aalst Asse 15 september 2011 Aalst Algemene thema s Kanker en nieuwe medische behandelingen. Van 10u tot 11u in zaal Guernica 1. Dr. Vroman (Medisch-Oncoloog, Internist, Programmadirecteur
Nadere informatieMedisch Centrum Wilhelmina. Informatie voor patiënten. Poli Seksuologie
Medisch Centrum Wilhelmina Informatie voor patiënten Poli Seksuologie 1 Poli Seksuologie Uw huisarts of specialist heeft u doorverwezen naar de poli Seksuologie van het Medisch Centrum Wilhelmina. (Het
Nadere informatieSeksualiteit, seksuologie en hiv. Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter
Seksualiteit, seksuologie en hiv Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter tplatteau@itg.be Overzicht van de presentatie Wat is seksualiteit? Hoe verloopt seksualiteit en waar kan het misgaan? Seksualiteit
Nadere informatieJe bent jong, krijgt kanker en dan
Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade 03 oktober 2014 Je bent jong, krijgt kanker en dan Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade
Nadere informatieKanker en seksualiteit
Kanker en seksualiteit AnneMarie Kuijs Manager Ontwikkeling & Begeleiding Stichting-OOK 31 januari 2019 AnneMarie Kuijs, maart 2018 2 AnneMarie Kuijs, maart 2018 3 https://www.youtube.com/watch?v=q64htnej
Nadere informatieover? referatenagz @referatenagz
Durf jij de drempel over? referatenagz @referatenagz referatenagz @referatenagz Agenda Referaten AGZ referatenagz @referatenagz WIFI WIFI 1. Inlognaam: g110621 Wachtwoord: XPZ3VKO 2. Inlognaam: g110641
Nadere informatieHet nazorgtraject. Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven
Het nazorgtraject Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven In de afgelopen periode bent u behandeld voor borstkanker. Nu uw behandeltraject is afgesloten begint het nazorgtraject. Hieronder vindt u informatie
Nadere informatieNaar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie
Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie Samen met uw behandelend arts heeft u gesproken over een bezoek aan de seksuoloog van de polikliniek Verloskunde & Gynaecologie. Misschien overweegt
Nadere informatiePsychosociale begeleiding
Borstkliniek Voorkempen Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Sofie Eelen psychologe AZ St Jozef Malle 9-12-2008 1 Diagnose van kanker Schokkende gebeurtenis Roept verschillende gevoelens en
Nadere informatieConsultatie en begeleiding bij seksuele problematiek. Centrumlocatie
Centrumlocatie In deze tijd van openheid in de media over seksualiteit lijkt het alsof seks iets vanzelfsprekends is en er geen problemen op dit gebied bestaan. De indruk wordt gewekt dat seks alleen voorkomt
Nadere informatieIntimiteit en seks bij borstkanker
Intimiteit en seks bij borstkanker Patientenvoorlichting 28 november 2013 Jurgen Knobel, GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog/ seksuoloog NVVS Inhoud Draaglast en draagkracht Fasen in ziekteproces
Nadere informatieDeterminanten vaginale dilator gebruik gynaecologische kankerpatiënten na radiotherapie
Determinanten vaginale dilator gebruik gynaecologische kankerpatiënten na radiotherapie Rinske Bakker Vermeer, W.M.; Creutzberg, C.L. ; Mens, J.W.M.; Nout, R.A.; ter Kuile, M.M. Journal of Sexual Medicine
Nadere informatieJongeren met een aangeboren genitale aandoening Wegwijzer bij vragen over intimiteit en seksualiteit
Jongeren met een aangeboren genitale aandoening Wegwijzer bij vragen over intimiteit en seksualiteit Inleiding Als je geboren bent met Spina Bifida (open rug), een blaasexstrophie of een andere aandoening
Nadere informatieEgbert Kruijver. Inhoud Lezing 19-06-15. Een veelzijdig vraagstuk. Intimiteit en Seksualiteit In de zorg. seksuoloog NVVS
Egbert Kruijver seksuoloog NVVS Intimiteit en Seksualiteit In de zorg Een veelzijdig vraagstuk Egbert Kruijver MW-VO / seksuoloog NVVS 18-06-2015 Het Nachtcongres Seksuoloog in de revalidatie Sophia Revalidatie
Nadere informatieProgramma Dag tegen Kanker. Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis
Programma Dag tegen Kanker Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis Aalst Asse 18 september 2014 OMDAT NIEMAND KANKER VERDIENT! Samen met een honderdtal ziekenhuizen waaronder het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis organiseert
Nadere informatieSeksualiteit bij mensen met een dwarslaesie
Seksualiteit bij mensen met een dwarslaesie De voorlichting en begeleiding rondom seksualiteit bij mensen met een dwarslaesie Wat is het? Voor wie is deze folder? Deze folder is geschreven voor mensen
Nadere informatieIntimiteit en Parkinson
+ Intimiteit en Parkinson Anouk van Dillen Gezondheidszorgpsycholoog Seksuoloog NVVS + 14 februari, een mooie dag om over intimiteit te praten! + Nadruk op: - het positieve - wat wel kan - verbetering
Nadere informatieOmgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast?
Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast? An Lievrouw psycholoog Oncologisch Centrum UZ Gent Stellingen 2 We moeten de patiënt zover krijgen dat hij zijn stoma aanvaardt. Ja Ik
Nadere informatieEnquête intimiteit & seksualiteit Oktober 2017
Enquête intimiteit & seksualiteit Oktober 2017 Resultaten enquête intimiteit en seksualiteit De enquête is verstuurd naar 2378 online respondenten van het Ouderenpanel van het Nationaal Ouderenfonds. In
Nadere informatieFemale Sexual Functione Index (FSFI)
Female Sexual Functione Index (FSFI) INSTRUCTIE: Deze vragen gaan over uw seksuele gevoelens en seksuele reacties gedurende de afgelopen 4 weken. Beantwoord deze vragen alstublieft zo eerlijk en duidelijk
Nadere informatieCommunicatie, intimiteit en seksualiteit bij mensen met een nieraandoening. Niervereniging zaterdag 16 januari 2016
Communicatie, intimiteit en seksualiteit bij mensen met een nieraandoening Niervereniging zaterdag 16 januari 2016 Even voorstellen Claudia van der Wel Consulent seksuele gezondheid in Deventer Inhoud
Nadere informatieDe borstverpleegkundige
De borstverpleegkundige INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Wanneer je te horen krijgt dat je borstkanker hebt en een borstingreep moet ondergaan is dat even schrikken. Je wordt overspoeld met vragen en twijfels.
Nadere informatiePSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER
PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER 536 Inleiding Als u van uw behandelend specialist te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties te verwerken. Door
Nadere informatieKanker, niet enkel een lichamelijke ziekte. Oncologisch Support Team OST
Kanker, niet enkel een lichamelijke ziekte Oncologisch Support Team OST Inhoud Oncologisch support team 4 Artsen 4 Sociaal werker 5 Psycholoog 6 Oncologisch verpleegkundigen 7 Levensbeschouwelijke zorg
Nadere informatieKanker, niet enkel een lichamelijke ziekte. Oncologisch Support Team OST
Kanker, niet enkel een lichamelijke ziekte Oncologisch Support Team OST Inhoud Oncologisch support team 4 Artsen 4 Sociaal werker 5 Psycholoog 6 Oncologisch verpleegkundigen 7 Overige samenwerkingen 7
Nadere informatieRecent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?
Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en
Nadere informatieRelatievorming en Seksualiteit bij jongeren met cerebrale parese
Relatievorming en Seksualiteit bij jongeren met cerebrale parese drs. Diana Wiegerink psycholoog / onderzoeker bij Erasmus MC / Rijndam revalidatiecentrum, Rotterdam Presentatie voor TransitieNet maart
Nadere informatieIs seks een issue? U C L M
Is seks een issue? w. Drs. H.E de Groot w. Drs.. Tuijnman- Raasveld psycholoog/ seksuoloog Polikliniek Psychosomatische Gynaecologie & Seksuologie Is seks een probleem voor nierpatiënten? Wat weten we
Nadere informatieSeksualiteit. De zoektocht naar intimiteit na diagnose. Vanessa Gryspeerdt 11 februari 2017
Seksualiteit De zoektocht naar intimiteit na diagnose Vanessa Gryspeerdt 11 februari 2017 Kanker en seksualiteit 1 e opzicht: tegengesteld Seksualiteit: plezier en ontspanning Kanker: zorgen en spanning
Nadere informatieBespreekbaar maken van kanker (en intimiteit) 03/02/2019
Bespreekbaar maken van kanker (en intimiteit) Kristel Mulders Coördinator oncopsychologen /oncoseksuoloog Jessa Ziekenhuis 03/02/2019 Betrekken van de partner Literatuur over psycho-oncologie: In de dagdagelijkse
Nadere informatieDe Lastmeter. Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie
00 De Lastmeter Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie 1 Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en behandeling kunnen niet alleen lichamelijke
Nadere informatieUrologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden
1/5 Urologie Lastmeter Inleiding Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. U kunt problemen ondervinden op
Nadere informatieDoc 69 Liefde,seks, senior
Doc 69 Liefde,seks, senior Let s talk about seks Riët Daniel, Gezondheidszorgpsycholoog en seksuoloog, Marjolein Oerlemans huisarts, Minouche van Rumste, gynaecoloog Doelen Bewustwording Kennis hebben
Nadere informatieConsultatie en begeleiding bij seksuele problematiek
In deze tijd van openheid in de media over seksualiteit lijkt het alsof seks iets vanzelfsprekends is en er geen problemen op dit gebied bestaan. De indruk wordt gewekt dat seks alleen voorkomt onder jonge,
Nadere informatieIntimiteit, seksuele ontwikkeling en beleving bij kinderen (0-18 jr) met een (chronische) aandoening
Intimiteit, seksuele ontwikkeling en beleving bij kinderen (0-18 jr) met een (chronische) aandoening De seksuele ontwikkeling van een kind begint al vroeg in het prille leven en loopt eigenlijk door de
Nadere informatieDr. Vibeke Kruse. Coördinator Kankercentrum UZ Gent. 7 juni 2018
Dr. Vibeke Kruse Coördinator Kankercentrum UZ Gent 7 juni 2018 Programma: 18 uur: Onthaal met broodjes 18.30-20.15 uur: Inleiding en workshops (aparte sessies voor patiënten/naasten en zorgverleners) 20.15-21.15
Nadere informatieRichtlijn Mammacarcinoom
Richtlijn Mammacarcinoom Truus Smit-Hoeksma Waterlandziekenhuis, Purmerend Fase in de richtlijnontwikkeling - uitwerken conclusie literatuursearch - schrijven aanbevelingen Aanleiding voor aanvullingen
Nadere informatieIntimiteit, seksualiteit en kanker bij vrouwen
Intimiteit, seksualiteit en kanker bij vrouwen Wij praten erover! En u? Hier komt titel van persbericht Pagina 1 1. Voorwoord Deze informatiebrochure gaat over intimiteit, seksualiteit en kanker en is
Nadere informatieHet verpleegkundig spreekuur Pelviene Oncologie
Het verpleegkundig spreekuur Pelviene Oncologie 1. De verpleegkundig consulenten pelviene oncologie: wie zijn we? De verpleegkundig consulenten organiseren het verpleegkundig spreekuur in de multidisciplinaire
Nadere informatieDepressie, angst en seksuele disfunctie bij borstkankerpatiënten.
FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2010-2011 Depressie, angst en seksuele disfunctie bij borstkankerpatiënten. Evelyn MAES Steffi VAN WESSEL Promotor: Prof. Dr. G.Braems Scriptie
Nadere informatieKayleigh Hendriks Verpleegkundig Specialist Hematologie Aandachtsgebied allogene stamceltransplantaties Maart 2019
Kayleigh Hendriks Verpleegkundig Specialist Hematologie Aandachtsgebied allogene stamceltransplantaties Maart 2019 MAAK JE HET BESPREEKBAAR? Doelen Waarom moet seksualiteit besproken worden Welke problemen
Nadere informatieAchtergrond borstkanker
Casus Ilse (32 jaar): geen kanker in voorgeschiedenis Moeder overleden op 43-jarige leeftijd toen Ilse 12 jaar was Ook oma en tante aan borstkanker overleden Erfelijkheidsonderzoek Achtergrond borstkanker
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH)
NEDERLANDSE SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) Dit proefschrift beschrijft vijf empirische studies, waarvan drie studies gericht zijn op het in kaart brengen van diverse aspecten van de seksuele gezondheid
Nadere informatieOmgaan met kanker. Moeheid
Omgaan met kanker Moeheid Vermoeidheid is een veelvoorkomende bijwerking van kanker of de behandeling ervan. Ruim 60% van alle mensen zegt last van vermoeidheid te hebben, zelfs dagelijks. De vermoeidheid
Nadere informatieFemale Sexual Function Index (FSFI)
Female Sexual Function Index (FSFI) Subject code: Datum: INSTRUCTIE: Deze vragen gaan over uw seksuele gevoelens en seksuele reacties gedurende de afgelopen 4 weken. Beantwoord deze vragen alstublieft
Nadere informatieSeksualiteit en kanker een zwarte doos. Marjoke Van Coillie in samenwerking met het AZ Sint-Lucas, AZ Sint-Jan en UZ Gent
Seksualiteit en kanker een zwarte doos 18/10/2018 Marjoke Van Coillie in samenwerking met het AZ Sint-Lucas, AZ Sint-Jan en UZ Gent Korte voorstelling MarjokeVan Coillie Erkend seksuologe en relatietherapeut,
Nadere informatieAls u pijn heeft bij het vrijen
Als u pijn heeft bij het vrijen 2 Heeft u als vrouw last van pijn bij het vrijen? Veel vrouwen kennen deze klacht. Wat kan hiervan de oorzaak zijn? Hoe kan het CWZ uw klacht behandelen? Dat en meer kunt
Nadere informatieSeksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK
Seksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK Toen ik in het ziekenhuis de vraag stelde of seks tijdens chemotherapie mocht, kreeg ik als antwoord dat ik dat waarschijnlijk toch niet zou willen.
Nadere informatieIn gesprek over de operatieve behandeling van borstkanker
Chirurgie In gesprek over de operatieve behandeling van borstkanker i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Binnenkort heeft u een voorlichtingsgesprek met de mammacareverpleegkundige over
Nadere informatieSeksualiteit, intimiteit en borstkanker. informatiebrochure
informatiebrochure Seksualiteit, intimiteit en borstkanker Gevolgen van borstkanker op seksualiteit en intimiteit en bruikbare tips om er mee om te gaan. Inhoudstafel 1. Waarom deze brochure? 4 2. De
Nadere informatieIn gesprek over chemotherapie. Wat u kunt verwachten van het verpleegkundige voorlichtingsgesprek
In gesprek over chemotherapie Wat u kunt verwachten van het verpleegkundige voorlichtingsgesprek Binnenkort heeft u een voorlichtingsgesprek met een verpleegkundige over de behandeling met chemotherapie.
Nadere informatieSeksualiteit, intimiteit & borstkanker. informatiebrochure
informatiebrochure Seksualiteit, intimiteit & borstkanker Gevolgen van borstkanker op seksualiteit en intimiteit & bruikbare tips om er mee om te gaan. Inhoudstafel 1. Waarom deze brochure? 4 2. De gevolgen
Nadere informatiePositieve penetratie cognities en optimisme bij vrouwen met dyspareunie
Positieve penetratie cognities en optimisme bij vrouwen met dyspareunie ELS PAZMANY, PHD INSTITUUT VOOR FAMILIALE EN SEKSUOLOGISCHE WETENSCHAPPEN, KU LEUVEN DISCLOSURE: DIT ONDERZOEK WERD MOGELIJK GEMAAKT
Nadere informatieWORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water
WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water Anja van Onna & Carine Kappeyne van de Coppello Ingeborg Douwes Centrum, Amsterdam Inhoud: Ongeveer 24% volwassen kankerpatiënten hebben schoolgaande
Nadere informatieKANKER EN SEKS: Onderzoek NFK, maart 2017
KANKER EN SEKS: Onderzoek NFK, maart 2017 Toen ik in het ziekenhuis de vraag stelde of seks tijdens chemotherapie mocht, kreeg ik als antwoord dat ik dat waarschijnlijk toch niet zou willen. Meer konden
Nadere informatieWaar kunt u terecht als u kanker hebt?
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Waar kunt u terecht als u kanker hebt? z Vragen? 1 Er is kanker bij u geconstateerd. Als gevolg van uw ziekte kunt u te maken
Nadere informatieCharlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014
Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Zorgpad Casus Cervixcarcinoom Follow up Supportive care Soorten zorg in de psychosociale ondersteuning
Nadere informatieHerstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010
Herstel en Balans De rol van de psycholoog Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Kanker zet je leven op zijn kop 1 Kanker, gevolgen voor de patiënt Heftige emoties. Verlies van controle
Nadere informatieH.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft
H.307216.0714 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling
Nadere informatieHET GELE LINTJE VERBINDT JE in de strijd tegen kanker.
Oncologisch Psychosociaal Support Team: Onze wens is hartelijke zorg voor jou. Palliatief Support Team (PST) en Palliatieve Eenheid Asse OLV Borstkliniek Sarah Palsterman (Verpleegkundig Coördinator Borstkliniek)
Nadere informatieBORSTKLINIEK UZ GENT KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_seno_005
BORSTKLINIEK UZ GENT KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_seno_005 INHOUDSTAFEL 01 Waarvoor kunt u terecht in de borstkliniek? 3 02 Wat kunnen we voor u betekenen? 3 03 Hoe kunt u ons bereiken? 4 04 Wie zijn uw
Nadere informatieIntimiteit en seksualiteit
UMCG Centrum voor Revalidatie Intimiteit en seksualiteit bij chronische ziekte of lichamelijke beperking Tekst met dank aan Egbert Kruijver, revalidatieseksuoloog voor Sophia Revalidatie in Den Haag en
Nadere informatieVragenlijst voor patiënt en mantelzorger
Vragenlijst voor patiënt en mantelzorger 1. Waar verblijft u momenteel? 2. Waar zou u momenteel willen verblijven? 3. Wie van de volgende mensen heeft vorige week aan u hulp, verzorging of een behandeling
Nadere informatieInformatiebrochure Oncologisch Centrum
Informatiebrochure Oncologisch Centrum Oncologisch Centrum 3 We werken samen aan uw gezondheid De laatste jaren is de kennis over de behandeling van kanker sterk toegenomen. Enerzijds heeft dit geleid
Nadere informatieO N D E R Z O E K S R E S U L T A T E N U I T H E T B U I T E N L A N D. Consortium UGent en KULeuven in opdracht van het IWT
S E K S U E L E D I S F U N C T I E S I N V L A A N D E R E N : W A T K U N N E N W E V E R W A C H T E N A A N P R E V A L E N T I E C I J F E R S V O O R V L A A N D E R E N? O N D E R Z O E K S R E
Nadere informatieHet oncologisch begeleidingsteam
0000/157/1 - GZA - juni 2015 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. + 32 3 285 20 00 Het oncologisch
Nadere informatieOntslag na een borstoperatie
Ontslag na een borstoperatie U bent opgenomen voor een borstoperatie. Met deze folder willen wij u voorbereiden op het ontslag vanuit het ziekenhuis. Na het ontslag uit het ziekenhuis kunt u uw dagelijkse
Nadere informatieSamen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners
Samen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners Introductie Nadenken en met anderen spreken over als je niet meer beter kunt worden is niet makkelijk. Over je levenseinde spreken kan
Nadere informatiemet liefde, geduld en begrip kan ook iemand met een longprobleem een prettige seksuele relatie hebben
Intimiteit en seksualiteit bij longziekten Inleiding Intimiteit en/of seksualiteit horen bij het leven. De een is hierin wat actiever dan de ander en in de ene periode loopt het beter dan in de andere.
Nadere informatieSeksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening
Seksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening Op de polikliniek van het Universitair Kinderziekenhuis St Radboud ziekenhuis willen wij je met deze folder informatie geven over seksualiteit
Nadere informatieInfobrochure. Oncorevalidatie. Oncologisch begeleidingsteam. mensen zorgen voor mensen
Infobrochure Oncorevalidatie Oncologisch begeleidingsteam mensen zorgen voor mensen Inleiding 3 Hoe kijken wij naar oncorevalidatie? 4 Voor wie is oncorevalidatie bedoeld? 5 Een programma met meerdere
Nadere informatiePatiënteninformatie. Vermoeidheid bij kanker
Patiënteninformatie Vermoeidheid bij kanker 2 Inhoud Inleiding... 4 Informatie over het ziektebeeld vermoeidheid bij kanker... 4 Tips en adviezen... 5 Wanneer uw arts raadplegen?... 6 Informatiesessies...
Nadere informatieNeovida. Evelyne Smeyers
Neovida Evelyne Smeyers Woord kanker dat valt Ontwrichting Angst Zeer veel onzekerheid Verlies Quote Misschien angst en onzekerheid ja, in ieder geval. Niet zozeer angst voor de ingreep, maar toch wel
Nadere informatieprostaatkanker die terugkeert of uitzaait Impact op kwaliteit van leven Dr Marije van der Lee
prostaatkanker die terugkeert of uitzaait Impact op kwaliteit van leven Dr Marije van der Lee 2 ele Programma Prostaatkanker: gevolgen voor patient en partner Kunnen informatiebijeenkomsten hierbij helpen?
Nadere informatiePostmaster opleiding seksuologie
mensenkennis De docenten komen uit het werkveld. Dit vind ik een plus, op deze manier worden theorie en praktijk goed met elkaar verbonden. Postmaster opleiding seksuologie Postmaster opleiding seksuologie
Nadere informatieINFO. Epilepsie en Seksualiteit
INFO Epilepsie en Seksualiteit INLEIDING In deze folder vindt u informatie over seksuele problemen bij epilepsie, de eventuele behandeling daarvan en praktische tips om seksualiteit te bespreken met uw
Nadere informatiepatiënteninformatie Oncologische revalidatie REVIVO GezondheidsZorg met een Ziel Foto: Ives Maes Flower Pot - courtesy Koraalberg
i Foto: Ives Maes Flower Pot - courtesy Koraalberg patiënteninformatie Oncologische revalidatie REVIVO GezondheidsZorg met een Ziel Inhoud 1 Waarom oncorevalidatie? Hoe kan oncorevalidatie helpen?...
Nadere informatieDermatologiecongres (Chronische) Huidziekten en seksualiteit
Dermatologiecongres 2018 (Chronische) Huidziekten en seksualiteit Drs. Ilaniek Zantingh Gz-psycholoog / seksuoloog NVVS Disclosures Potential disclosures Ilaniek Zantingh Possible relevant relation with
Nadere informatieBijlage Voorbeeld uitnodigingsbrief met bijlagen voor deelnemers aan een groepsbijeenkomst ten behoeve van de ontwikkeling van een CQI meetinstrument
Bijlage Voorbeeld uitnodigingsbrief met bijlagen voor deelnemers aan een groepsbijeenkomst ten behoeve van de ontwikkeling van een CQI meetinstrument Versie: 1.0 Datum: 01-04-2014 Code: BIJ 01.02 Eigenaar:
Nadere informatieORGAANTRANSPLANTATIE SEKSUALITEIT, VEILIG VRIJEN EN KINDERWENS
ORGAANTRANSPLANTATIE SEKSUALITEIT, VEILIG VRIJEN EN KINDERWENS UMCG afd. Maag, Darm, Leverziekten Maart 2013 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Seksualiteit na een orgaantransplantatie 3 Praten over seksualiteit
Nadere informatieHet verpleegkundig spreekuur Borstkliniek
Het verpleegkundig spreekuur Borstkliniek 1. De borstverpleegkundigen: wie zijn we? De borstverpleegkundigen organiseren het verpleegkundig spreekuur in de Borstkliniek. We werken nauw samen met de artsen,
Nadere informatieOuderbijeenkomst Week van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid
Nadere informatieBorstkliniek UZ Gent
Borstkliniek UZ Gent De Borstkliniek van UZ Gent werd in 2007 erkend door de Belgische overheid als multidisciplinaire Borstkliniek. Waarvoor kan u terecht in de Borstkliniek? 1 U kan er terecht voor allerhande
Nadere informatie10-12-2013. Bespreken van seksualiteit met MS-patiënten MSMS 2013. Knelpuntenanalyse. Seksualiteit en intimiteit. MS en seksualiteit.
Richtlijn: Diagnostiek, behandeling en functioneren bij multiple sclerose. MSMS 2013 Bespreken van seksualiteit met MS-patiënten Niels Farenhorst Klinisch psycholoog Aanbevolen wordt om het informeren
Nadere informatie