Wat zijn de mogelijke seksuele complicaties ten gevolge van diabetes? Wat is de rol van de verpleegkundige hierbij in de praktijk?

Transcriptie

1 Wat zijn de mogelijke seksuele complicaties ten gevolge van diabetes? Wat is de rol van de verpleegkundige hierbij in de praktijk? Ines Sneppe

2 1. Invloed van diabetes op seksualiteit Vorm van neuropathie Reeds lange tijd bekend maar taboesfeer Beïnvloedt zelfvertrouwen en levenskwaliteit

3 Seksuele gevolgen bij de mannelijke diabetespatiënt Libidostoornissen * Sellam (1993): wel een relatie tussen diabetes en libidostoornissen * Lewis (2010): meer nood aan longitudinale studies Erectiele disfunctie of ED * Veel voorkomend probleem (33-75%) * Ten gevolge van lokale zenuwbeschadiging bv. neuropathie, verminderde bloedtoevoer of psychologische factoren

4 Seksuele gevolgen bij de mannelijke diabetespatiënt Ejaculatiestoornissen * Retrograde ejaculatie - vruchtbaarheidsproblemen - vermindering ejaculaat - ten gevolge van neuropathie - droog orgasme - nooit voor een ziekteduur van minstens 10 jaar * Partiële ejaculatie incompetentie - ejaculaat druppelt uit penis - verminderd orgasmegevoel

5 Seksuele gevolgen bij de mannelijke diabetespatiënt Veranderingen van de penis * Balanitis * Phimosis * Infectie van voorhuid door schimmels * Gevolg: pijn bij seksuele activiteit

6 Seksuele gevolgen bij de vrouwelijke diabetespatiënt Libidostoornissen * Fatemi en Taghavi (2009): wel significante vermindering * Bij 70% van de diabetische vrouwen is het libido zwak of afwezig Seksuele opwinding * Studies naar vaginale zwelling en lubricatierespons * Bij 14-25% van de diabetische vrouwen verminderd waardoor vrijen pijnlijk wordt

7 Seksuele gevolgen bij de vrouwelijke diabetespatiënt Orgasmeproblemen *Kolodny (1971): bij 35% van vrouwen afwezigheid van orgasme * Fatemi en Taghavi (2009): 84% van de diabetes type 2 vrouwen moeilijk of geen orgasme Dyspareunie * Meer vaginale infecties en/of vermindering van vaginale lubricatie * Neuropathie en zenuwbeschadiging verminderde gevoelswaarneming vermindering seksuele opwinding * Enzlin (2002): bij 12% van de vrouwelijke diabetes type 1 patiënten

8 Besluit seksuele gevolgen diabetespatiënt Diabetes beïnvloedt seksueel functioneren Diabeteseducator krijgt bredere taak Seksuele problemen niet automatisch het gevolg van diabetes, ook psychologische oorzaken

9 2. Communicatie Moeilijkheden voor de VPK * Gebrek aan kennis * Gebrek aan tijd * Gebrek aan expertise * Gepaste taal * Bepaalde patiëntengroepen Goedhart (2005): Gezondheidspatroon van Gordon

10 Communicatie Moeilijkheden voor de patiënt * Medische omgeving * Schaamte * Misvattingen over de ziekte Privacy verzekeren Zelfkennis van de VPK

11 3. Rol van de VPK Rol bij voorlichting Rol bij diagnosestelling Rol bij anamnese Rol bij behandeling

12 Rol bij voorlichting Bij het stellen van de diagnose * Wat houdt diabetes in? * (Seksuele) Complicaties? * Gott (2003): Patiënten inlichten! * Vermijden onzekerheid en bespreekbaar maken seksualiteit Bij het opstarten van de behandeling * Potentiële bijwerkingen medicatie * Anti-hypertensiva, antidepressiva, sedatieven, neuroleptica Invloed partner

13 Rol bij diagnosestelling Bespreekbaar maken seksualiteit door modellen * PLISSIT model - permission - limited information - specific suggestion - intensive therapy * EX-PLISSIT model - normaliseren staat centraal - aanbieden intensieve therapie - cyclus van reflectie en evaluatie

14 Rol bij diagnosestelling Een simpele vraag stellen * Heeft u het gevoel dat uw seksualiteit veranderd is sinds de diagnose?

15 Rol bij anamnese LOOPS model Uitgebreide seksuele anamnese Psychoseksuele anamnese Anamnese ED

16 Rol bij behandeling Doorgeven aan arts Voorlichten behandelingsmethoden Geen enkel behandelingsprogramma is 100% succesvol

17 5. Besluit Verschillende seksuele complicaties bij de mannelijke en vrouwelijke diabetespatiënt Verschillende behandelingen Taak van verpleegkundige volgens verschillende bronnen en artsen, ondanks barrières Rol bij voorlichting, diagnosestelling, anamnese en behandeling in samenwerking met de arts Beïnvloedt kwaliteit van het leven en zelfvertrouwen!