Agendapunt: Sliedrecht, 25 januari 2011. Voorgesteld besluit: 1. Kennis te nemen van de Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 2012 e.v.



Vergelijkbare documenten
Agenda. Dinsdag 8 februari 2011, na de Hamerraad

Vastgoed. Plan van Aanpak. Versie: Definitief Bestandsnaam: Datum opgesteld: Voor akkoord: Plan van aanpak: Vastgoed.

Raadsstuk. Onderwerp: Verhuur en exploitatie multifunctionele sporthal Duinwijck BBV nummer: 2013/520442

RAADSVERGADERING. Datum : maandag 5 september 2005 Agendapunt : 8. Nummer postregistratie : /RO Nummer programmabegroting :

Agendapunt: Sliedrecht, 24 oktober 2007

FINANCIËLE BIJLAGE VOORSTEL MFC. Inleiding

Nota van B&W. Onderwerp Begrotingswijziging 2008 verzelfstandiging sport- en recreatieaccomodaties. Bestuurlijke context.

Brede Doorlichting in perspectief. Gemeenteraad, januari 2012 Hans Tanis

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien)

Gewijzigd Raadsvoorstel

Agendapunt: Sliedrecht, 21 maart 2007

Zaaknummer: Agendanummer: Datum raadsvergadering: De Gemeenteraad Verzenddatum: Voorbereidingskrediet Jeugdspeelpark

Sportaccommodatiebeleid. Exploitatie en Beheer

R. de Ruig / oktober 2015

Datum: 25 september 2014 Portefeuillehouder: M.L.C. Klein-Schuurs

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: Koepel Zeeburg

Onderwerp: exitstrategie De Meerlanden. Datum: mei 2013 (concept)

Concept Raadsvoorstel

18 oktober Herhuisvesting beheer buitenruimte

Procesaanpak Sportbeleid gemeente Lingewaard

Concept Startnotitie gedeelde verantwoordelijkheid tennis en voetbal

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 29 september 2015 Registratienummer: 2015/56 Agendapunt nummer: 13. Onderwerp Subsidieverzoek De Enck

gemeente Steenbergen De Heen Dinteloord Kruisland Nieuw-Vossemeer Steenbergen Welberg

Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. categorie/agendanr. B. en W RA B 2 13/965. Raad

Raadsvergadering 5 maart Voorstel B 7

Commissie Beleidscyclus College van B&W Aanpak achterblijvende overhead

Accommodatiebeleid Maatschappelijke Voorzieningen

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: Taakstellende bezuiniging accommodaties

Aanpak van het pand Nijlânsdyk Kenmerk

(x) advies aan AgC over vervolgbehandeling ( ) informatievergaring ( ) besluitvorming. ( ) besloten, met als reden:..

Verbouwing i.v.m. huisvesting Noordelijk Belastingkantoor in de Trompsingel. LTA ja: Maand Jaar LTA nee: Niet op LTA

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel

Onderwerp: Eenmalige bijdrage groot onderhoud Gebouw Irene, Willemstad

Aan de raad van de gemeente Sliedrecht

Notitie tarieven (multifunctionele) binnen- en buitensportaccommodaties

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: Registratienummer: Onderwerp: Besluitvorming Huisvestingsfinanciën herontwikkeling raadhuis.

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.

UITVOERINGSPROGRAMMA WELZIJN/WMO 2012

agendapunt : bijlage nr. : Onderwerp Vastgoed inzetten bij transitie van wijk-, buurt-, jeugd- en jongerencentra naar bewonersondernemingen

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

VOORBLAD RAADSVOORSTEL. Presentatie aan de raad 16 mei 2013

Voorstel Van het college van burgemeester en wethouders Aan de raad van Zoeterwoude. Nummer : 17/34

( ) advies aan AgC over vervolgbehandeling ( ) informatievergaring (x) besluitvorming. ( ) besloten, met als reden:..

Aan de raad. Status: ter besluitvorming

Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Sliedrecht. Agendapunt: 19 Sliedrecht, 19 mei 2010

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 23 april 2015

Voorstelbeheeren onderhoud sportveldentholen

Rru SEB / april 2017

23 november Begrotingswijziging 23 november 2017

Concept Raadsvoorstel

Raadsvoorstel Aanvullend krediet Renovatie van de LocHal

Raadsvoorstel tot het wijzigen van de beheersystematiek cultuur vastgoed

B&W Vergadering. B&W Vergadering 22 november 2016

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB RV

MEMO. 1. Inleiding. 2. Ruimtelijke aspecten

RAADSVOORSTEL - ADVIESNOTA

Van AB WODV Verzonden. Referentie Kenmerk Z/16/001737/ Datum 28 februari 2017 Pagina 1 van 5 Bijlage(n) Onderwerp Huisvesting WODV

Concept-Raadsvoorstel, gewijzigd.

RAADSCOMMISSIE. Nummer: Datum vergadering: 24 november Uitgangspunten maatschappelijke accommodaties

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Nieuw tarieven- en subsidiestelsel sport. Aan de raad, Onderwerp Nieuw tarieven- en subsidiestelsel sport

Zienswijze ontwerp begroting 2018 Veiligheidsregio Brabant Zuidoost.

Uitvoeringsprogramma visiedocument inclusief financiële paragraaf "Sport- en welzijnsaccommodaties gemeente Olst- Wijhe"

1.1. vaststellen van de programmabegroting 2016 VR BN 2.1. zienswijze kenbaar maken over de jaarrekening 2014 en de verdeling van het resultaat.

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: voorbereiding verkoop gemeentelijk onroerend goed

Raadsvergadering. 6 november

Aan de Raad Raad Made, 24 maart 2015

Voorstel aan : Gemeenteraad van 15 december Door tussenkomst van : Raadscommissie van 2 december Nummer : 71

Borgstelling geldlening SPPiLL tbv aankoop langgevelboerderij Barrierweg 4.

: krediet verbouwing aanpassing Dorpshuis Valkenburg

SAMENVATTING VOORGESCHIEDENIS

2) Voor de periode is teruggaaf verleend tot een bedrag van exclusief heffingsrente.

Raadsvoorstel agendapunt

Geachte raadsleden, Hierbij bieden wij u het volgende raadsvoorstel ter besluitvorming aan.

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

WAT WILLEN WE BEREIKEN?

Aktiva. Vaste aktiva Nieuwbouw Liquide middelen

SAMENVATTING RAADSVOORSTEL 11G / J.W. Hofman T.H. Timmers. Lease kantoorgebouw Hazenweg (stadskantoor). 08 Inwoners en bestuur

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

Aanvraagformulier budgetsubsidie 2016 (en aanvraag tot vaststelling definitieve subsidie 2014)

- 1 - COLLEGE STELT DE RAAD VOOR OM a.te besluiten het werkkapitaal van de Kredietbank Nederland aan te vullen met een bedrag van 98.

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad. ng/vraagstelli ng: Agendanummer. Programma. Gevraagde beslissing: Afdeling. Aan leid i.

Aan de raad van de gemeente Sliedrecht

Eindrapportage Taskforce. Taskforce bezuinigingsvoorstellen sport : in een Perspectief sportaccommodaties ".

Nr. 818/OWS (2007) Aan de Raad.

Raadsvoorstel. bezuinigingen op subsidies

Toelichting begroting 2014

STICHTING KULTURHUS WARNSVELD. Begroting 2015

Mandaatbesluit Afdeling Accommodaties Nissewaard

Bijlagen 1. Begeleidend e brief bij jaarrekening 2009 stichting SCAG 2. Begeleidend

Raadsvoorstel. Status: Besluitvormend. Agendapunt: 8. Onderwerp: Verbeterpunten Planning en Control Datum: 26 november 2012.

Raadsbesluit Raadsvergadering: 1 februari 2018


Raadsvergadering : 18 juli 2011 Agendanr. 14. : Verordening Kunst in de openbare ruimte Stadskanaal 2009 Stadskanaal, 1 juli 2011

Bijlagen 1 Voorjaarsnota

De maatschappelijke tarieven voor de sportverenigingen in 2015, zoals weergegeven in bijlage 1, vast te stellen.

B Samenvatting voorstel

Onderwerp Programmabegroting 2012 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven

G e m e e n t e S l u i s

: 23 en 24 juni 2014 : 7 juli : dhr. C.L. Jonkers : J. van Delden

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Transcriptie:

Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente Sliedrecht Agendapunt: Sliedrecht, 25 januari 2011 Onderwerp: Ombuigingsvoorstellen "Brede Doorlichting" Voorgesteld besluit: 1. Kennis te nemen van de Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 2012 e.v. Het college vraagt de raad om in haar opiniërende bijeenkomst van 8 februari 2011 richtinggevende uitspraken te doen over de ombuigingsvoorstellen om invulling te kunnen geven aan de bezuinigingsopgave voor de komende jaren. Advies opiniërende bijeenkomst: -- Overwegingen en alternatieven: Om de gemeentelijke begroting voor de komende jaren sluitend te krijgen heeft de gemeente, op basis van de huidige bekende gegevens, een bezuinigingsopgave oplopend van ruim 1,5 mln in 2012 tot 2,9 mln in 2015. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met financiële tegenvallers over 2011. Op dit moment wordt rekening gehouden met extra uitgaven van ongeveer 600.000, ten opzichte van de in 2010 vastgestelde begroting. De afgelopen maanden zijn de door het college geselecteerde onderwerpen/zoekrichtingen uitgewerkt in 14 ombuigingsvoorstellen. De totale omvang van de bezuinigingsvoorstellen loopt op van ruim 3 mln in 2012 tot totaal ruim 4 mln in 2015. Dit betekent dat om invulling te geven aan de bezuinigingsopgave het niet noodzakelijk is om alle ombuigingsvoorstellen over te nemen. De raad wordt gevraagd om in de opiniërende bijeenkomst van 8 februari kaders te stellen en/of richtinggevende uitspraken te doen over de ingediende voorstellen om de begroting van 2012 sluitend te kunnen maken en op hoofdlijnen zicht te krijgen op een sluitende meerjarenbegroting. Het college zal op basis hiervan concrete voorstellen ter besluitvorming voorleggen aan de raad. De inzet van het college is om uiterlijk bij de behandeling van de zomernota besluiten te nemen over de bezuinigingsvoorstellen voor 2012. De uitgewerkte ombuigingsvoorstellen zijn als bijlage bij dit advies bijgevoegd.

- 2 - Kaderstellende en controlerende aspecten t.b.v. de gemeenteraad, uitgesplitst in: Financiële kaders De actuele bezuinigingsopgave is: 2012 1,584 mln 2013 2,197 mln 2014 2,365 mln 2015 2,934 mln Wettelijke en Beleidskaders, eventueel inhoudelijke/ruimtelijke kaders Niet van toepassing Tijdspad, monitoring en evaluatie Besluitvorming over de ombuigingsvoorstellen moet plaatsvinden in de periode februari juni 2011. Waarbij met de behandeling van de zomernota de begroting van 2012 sluitend gemaakt kan worden. Externe communicatie: Betrokken verenigingen, instellingen en bewoners moeten tijdig en volledig worden geïnformeerd over de consequenties van de genomen besluiten. Burgemeester en Wethouders van Sliedrecht, de secretaris, de burgemeester, M.J. Verhoef M.C. Boevée - 2 -

Brede doorlichting gemeente Sliedrecht Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 2012 e.v. Status: Definitief Datum: 21 december 2010 Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 1(106)

INHOUD: INHOUD: Pag. Ombuigingsvoorstellen: 1 Sport 3 2 Accommodatiebeleid 10 3 Subsidiebeleid 26 4 Vorming brede welzijnsstichting 36 5 Verhogen inkomsten 39 6 Zwembad/Optisport 44 7 Onderhoud en beheer Openbare Ruimte 47 8 Regio en verbonden partijen 64 10 Financieel 69 11 Onderwijs 79 12 Burgerparticipatie 86 13 Bestuursaangelegenheden 92 14 Taakstelling organisatie 95 15 Organisatie ontwikkelingen 99 Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 2(106)

Ombuigingsvoorstel 1: Sport Bestuurlijk verantwoordelijk: Ambtelijk verantwoordelijk: Projectleider: A. de Waard H. W. Langhorst A.J. Raimond Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 3(106)

Het ombuigingsvoorstel Sport (in het kort) Als onderdeel van het traject Brede Doorlichting volgt onderstaand het ombuigingsvoorstel 1 Sport. De bezuinigingsopgave voor Sport bedraagt 50.000,- vanaf 2012 structureel. Het ombuigingsvoorstel Sport bestaat uit een samenhangend geheel van de volgende maatregelen: Maatregelenpakket sport: Nr Maatregel Opbrengst ( ) Ingang 1 Sportraad beperkt zich tot adviestaak en belangenbehartiging sport 15.000 2012 2 Vrijval begrote post voor nieuw sportbeleid 8.000 2012 3 Vrijval begrote stelpost incidentele sportsubsidies 2.050 2011 4 Verlaging budget Samenwerkingsverband Aangepast Sporten (SAD) met 10% 1.000 2012 5 Verlaging onderhoudskosten voetbalcomplex door uitbesteding maaiwerk 4.500 2012 6 Verlaging kosten voetbalcomplex door overdracht gebruikersonderhoud aan vereniging 16.000 2012 7 Verhoging gemeentelijke huurtarieven sportaccommodaties met 1,5% extra 3.450 2012 8 Verrekening sportsubsidies met huren sportaccommodaties p.m. 2012 9 Grip op gemeentelijke inkomsten en uitgaven op sportgebied p.m. 2012 Totaal te realiseren 50.000 2012 Noot: indien de bezuiniging van nr 6 niet maximaal gerealiseerd kan worden dan kan de opgave alsnog gehaald worden d.m.v. een verhoging van de huurtarieven met gemiddeld 5%. Bij dit voorgestelde pakket aan maatregelen wordt de gestelde bezuinigingsopgave voor Sport voor 100% gehaald. Tevens blijft bij invoering van dit pakket het uitgangspunt uit het Raadsprogramma 2010 2014 om de sportverenigingen zoveel mogelijk te ontzien, nagenoeg gewaarborgd omdat: De subsidieverstrekking aan de sportverenigingen zelf op het huidige niveau blijft; Het huidige sportaanbod in tact blijft; De noodzakelijke verhoging van gemeentelijke sportaccommodaties bovenop de prijsinflatie, minimaal is (éénmalig 1,5%). De doelstelling uit het Raadsprogramma wordt bereikt doordat de gemeente bij dit sportvoorstel: Zich beperkt tot subsidieverstrekking aan enkel (structurele) verenigingsactiviteiten; Tijdelijk (in ieder geval gedurende periode 2012 2015) geen financiële ruimte laat voor nieuw beleid noch nieuwe initiatieven op het gebied van sport. De verhoging van de huurtarieven als een sluitpost gehanteerd wordt bij het behalen van de gestelde bezuinigingsopgave voor sport. Consequenties en te verwachten reacties van de sportverenigingen: Als de sportsubsidies zoveel mogelijk ontzien worden, zoals nu voorgesteld, zullen naar verwachting zelfs bij een verhoging van de huurtarieven met meer dan indexering, de maatschappelijke effecten gering zijn. Organisatorische opbrengst: Intern wordt onderzocht wat de mogelijke consequenties zijn voor de ambtelijke uitvoering van het werk voor de sportportefeuille. De uiteindelijke consequenties voor afdeling WEZ zullen gering zijn. De personele consequenties liggen op gebied van het gemeentelijke onderhoud en beheer van de buitensportaccommodaties. Voorgesteld wordt om eerst de besluitvorming van de raad af te wachten en dan vervolgens concreet naar de personele consequenties te kijken. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 4(106)

ACHTERGRONDINFORMATIE BIJ DIT VOORSTEL 1. Beschrijving van de huidige situatie Subsidieverstrekking Bijna iedereen in Sliedrecht heeft met sport te maken of zet zich in verenigingsverband (vrijwillig) hiervoor in. De gemeente subsidieert de Sliedrechtse sportverenigingen (20 verenigingen ontvangen subsidie), jaarlijks met ongeveer 94.000,- (excl. De Lockhorst). Daarnaast verstrekt de gemeente ruim 19.000,- subsidie aan de Stichting Sportraad en ruim 10.000,- aan het Samenwerkingsverband Aangepast sporten Drechtsteden (SAD). De laatste heeft als doelgroep mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking. Door de gemeentelijke subsidies kunnen verenigingen sport aanbieden tegen contributies die sport voor iedereen toegankelijk en betaalbaar maken. Hierdoor kan sport op een kwalitatieve en veilige manier aangeboden worden. Subsidies worden verleend en vastgesteld op basis van de Algemene Subsidieverordening Sliedrecht en de Algemene Wet Bestuursrecht. Er zijn beleidsregels vastgesteld die de uitvoering van het subsidiebeleid vormgeven. De subsidies die rechtstreeks aan de sportverenigingen verstrekt worden zijn bedoeld als bijdrage in de kosten die zij maken voor hun jeugdleden, de inhuur van gediplomeerde trainers en de huur van de benodigde accommodaties. Voor de Sportraad (advies, belangenbehartiging en uitvoering van diverse activiteiten) en SAD (subsidiëring meerkosten van het aangepast sporten) gelden andere doelen. Sportaccommodaties en tarieven Daarnaast stimuleert de gemeente de sportbeoefening door de binnen- en buitensportaccommodaties tegen betaalbare tarieven aan te bieden. In totaal ontvangt de gemeente ruim 230.000,- aan huuropbrengsten uit verenigingen. De gemeente verhuurt aan de verenigingen tegen tarieven die onder de kostprijs van de gemeente liggen. De kostendekkingspercentages bedragen ruim 60% voor de binnensportaccommodaties en ruim 10% voor de buitensportaccommodaties. De verenigingen zijn over het algemeen tevreden over de hoogte van de huurtarieven. De gemeente heeft er begin 2007 voor gekozen om de tarieven alleen met het inflatiepercentage te verhogen (tot een maximum van 3%). Dit in plaats van elk jaar met 5% zoals eerder het geval was. Met deze wijziging in tarifering wil de gemeente sportbeoefening bevorderen en sport laagdrempelig houden. Aandachtspunt gemeente in relatie tot de sport bezuinigingsmaatregelen Elke sport is anders en elke vereniging kiest op haar specifieke wijze hoe haar leden de sport kunnen beoefenen. De gemeente houdt hierbij bewust zo veel mogelijk afstand en bemoeit zich dan ook niet met de exploitatie van de verenigingen. Het advies luidt dat de voor te stellen maatregelen beperkt blijven tot die zaken, die binnen de directe invloedsfeer van de gemeente vallen. Bezuinigingen zijn te bereiken op 3 fronten : a) verlagen subsidies, b) verhogen gemeentelijke huurtarieven sportaccommodaties en c) verlagen gemeentelijke kosten voor uitvoering, onderhoud en beheer (materieel en personeel). Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 5(106)

2. Beschrijving van het voorstel Aanpak onderzoek en inhoud voorstel Aan de vakafdelingen van de gemeente Sliedrecht is gevraagd om een lijst op te stellen met mogelijke maatregelen om de genoemde doelen te realiseren. Het resultaat hiervan is bekeken op haalbaarheid en consequenties. Voordat de genoemde lijst verder uitgewerkt gaat worden zou eerst een zogenaamde kerntakendiscussie gevoerd moeten worden. Wat vinden we voor de bewoners van Sliedrecht op het gebied van sport belangrijk en hoe is dan de rol van de gemeente daarin? Daarna kan het bijbehorende voorzieningenpakket bepaald worden met de bijbehorende inkomsten en uitgaven. Voor deze ideale procesgang was de beschikbare tijd te kort. Er moest een andere aanpak met een kortere doorlooptijd gevolgd worden. De aanpak is om een voorstel uit te werken, voorzien van kaders en consequenties en dat voor te leggen aan de (grotere) sportverenigingen en de sportraad. Kaders voor de bezuinigingsvoorstellen op het gebied van sport- en recreatie Om richting te geven aan het sportvoorstel zijn kaders nodig. De kaders die van toepassing zijn voor de sportportefeuille in Sliedrecht zijn bepaald in: Het Beleidsplan WMO Sliedrecht 2008 2012; Het Lokaal Gezondheidsbeleidsplan Gemeente Sliedrecht 2007-2011; De Integrale Beleidsnota Sport 2006 2010; Het raadsprogramma van de gemeenteraad 2010-2014. De gemeente onderschrijft het belang van sportbeoefening ondanks dat de gemeente op het gebied van sport geen wettelijke taken heeft te vervullen. Sport is een zeer belangrijk element in onze maatschappij (sociale functie, gezondheid e.d.). Sport is dan ook geen (wettelijk) doel maar een belangrijk middel. De rode draad van het sportbeleid, het WMO- en gezondheidsbeleid van de gemeente Sliedrecht, is het belang en de rol van de (sport) verenigingen. De gemeente ondersteunt in financiële zin het sportverenigingsleven zodat de bewoners van Sliedrecht zoveel mogelijk kunnen sporten en bewegen in hun directe omgeving. In het raadsprogramma Sliedrecht meer waard 2010-2014 worden de volgende kaders voor sport aangegeven: De maatschappelijke rol van de sportverenigingen. Bij de komende noodzakelijke bezuinigingen moeten de sportverenigingen zoveel mogelijk ontzien worden: De volgende voorzieningen worden zo veel mogelijk ontzien bij bezuinigingen: minimaregelingen en kwijtscheldingsregelingen, voorzieningen voor de ontwikkeling van kinderen en voor mensen met een beperking en het verenigingsleven van Sliedrecht. Er moet zo veel mogelijk rekening gehouden worden met bovenstaande uitgangspunten bij de bezuinigingsmaatregelen voor de sportverenigingen. Welk effect beogen we en welk resultaat streven we na? Gezien de genoemde kaders en zeker gezien het kader uit het Raadsprogramma, zal het voorstel zoveel als mogelijk maatregelen bevatten waarmee de gemeente binnen die (huidige) kaders blijft. Het huidige sportaanbod zal zoveel mogelijk in tact moeten blijven waarbij helaas geen financiële ruimte resteert voor nieuw beleid. De bezuinigingsopgave voor sport bedraagt vanaf 2012 structureel 50.000,-. Het voorgaande vertalend heeft geleid tot de volgende zoekrichtingen voor de bezuinigingsopgave op het gebied van sport. Waar nodig zijn de verschillende zoekrichtingen voorzien van toelichting (wat houden zij in en wat is de stand van zaken?). Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 6(106)

a) Blijf zoveel mogelijk binnen de huidige kaders Dit wordt vooral ingegeven door het gestelde uitgangspunt in het raadsprogramma 2010 2014: bij de bezuinigingen moeten de verenigingen zo veel mogelijk worden ontzien. Bij de voorstellen zoals ze er nu uitzien wordt dit bereikt door in ieder geval de subsidies aan de sportverenigingen op het huidige niveau te laten. Dit betekent dat de subsidiebedragen voor 2011 als basis dienen. b) Voorlopig vrijval begrote ruimte voor nieuw sportbeleid Dit in ieder geval voor de periode 2012 t/m 2015. Het gaat hier dan om de vrijval van een in de begroting opgenomen bedrag van 8.000,- voor de uitvoering van diverse nog niet vastgestelde zaken voor nieuw beleid. c) Zorg dat het huidige sportaanbod zoveel mogelijk in tact blijft De gemeente zal subsidieaanvragen van nieuwe sportverenigingen of aanvragen voor uitbreiding van het huidige aanbod niet meer honoreren en geen ondersteuning verlenen aan nieuwe initiatieven. Dit laatste betekent een vrijval van de begrote stelpost incidentele sportsubsidies ( 2.050,-). Volgens het huidige sportbeleid ligt de nadruk van de gemeente op de breedtesport. d) Subsidieer alleen de structurele verenigingsactiviteiten Dit kan bereikt worden door met de sportraad de afspraak te maken om het takenpakket van deze raad te beperken tot advisering en belangenbehartiging van de sport in Sliedrecht. Het subsidiebedrag dat voor 2011 ruim 19.000,- is, wordt daarmee met 15.000,- verlaagd. e) Stel investeringen uit die gericht zijn op het uitbreiden van het sportaanbod De periode van uitstel geldt voor de jaren 2012 t/m 2015. Het uitstellen van investeringen voor de gewenste aanbouw bij sporthal De Stoep valt onder deze zoekrichting voor de bezuinigingsopgave. Voor deze aanbouw wordt echter bekeken of en hoe dit vooralsnog door kan gaan. f) Bespaar op onderhoud en beheer door de gemeente De besparingsmogelijkheden zijn nog in onderzoek. Het gaat hierbij om minder taken of aanpassingen van de taken. Ook wordt bekeken of er taken zijn die overgenomen kunnen worden door de sportverenigingen. Een besparing van 4.500,- wordt bereikt doordat het maaiwerk van de voetbalvelden uitbesteed gaat worden. Daarnaast wordt voorgesteld om het gebruikersonderhoud van het voetbalcomplex over te dragen aan de voetbalvereniging. g) Extra verhoging van de gemeentelijke huurtarieven voor sportaccommodaties Verhoging van de huurtarieven raakt de sportverenigingen in financiële zin. Dit uitgangspunt strookt niet met het kader onder punt a en niet met het huidige tarievenbeleid (i.c. verhoging als gevolg van inflatie). De tarieven van de sportaccommodaties zijn in 2009 en 2010 met respectievelijk 3% en 1,35% verhoogd. Voor 2011 is de stijging 1,50%. De mogelijkheden en effecten van een stijging van de tarieven vanaf 2012 zijn onderzocht. Het advies luidt om een stijging van de tarieven afhankelijk te laten zijn van de geboekte bezuinigingsresultaten bij a t/m f. Echter, gezien de bezuinigingstaakstelling lijkt een verhoging met meer dan het inflatiepercentage onvermijdelijk. Voor dit moment wordt gerekend met een éénmalige extra verhoging van de tarieven in 2012 van 1,5% bovenop de prijsinflatie in 2012. Ook zal bij de invoering van de maatregelen gekeken worden in hoeverre er nog bepaalde relatief lage tarieven gehanteerd worden, die gebaseerd zijn op oude afspraken. Dit geldt voor de buitensport. Deze tarieven worden dan aangepast. h) Verrekening sportsubsidies met te ontvangen huuropbrengsten sportaccommodaties Onderzocht gaat worden wat de voordelen en mogelijkheden zijn van het verrekenen van de uitgekeerde subsidies met de ontvangen huuropbrengsten van de gemeentelijke sportaccommodaties. Indien geen subsidies meer worden verstrekt aan de sportverenigingen en dit Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 7(106)

dan verwerkt wordt in de huurbedragen, kan dit leiden tot een win-win situatie voor zowel de gemeente als de sportverenigingen. Voor beiden kan dit tot een tijdsbesparing leiden. i) Grip op gemeentelijke inkomsten en uitgaven op het gebied van sport voor de komende jaren Het is een goede zaak dat de gemeente tegelijk met de invoering van diverse bezuinigingen een goede grip heeft en houdt op de planning en control van de inkomsten en uitgaven op sportgebied. Er zijn diverse afdelingen hierbij betrokken (i.c. FZ, PR en WEZ). Er wordt bekeken welke aanvullende afspraken hiervoor nodig zijn. Aanvullend wordt onderzoek gedaan naar de benodigde sturingsactoren om tijdig bijstellingen te kunnen doen. 3. Weergave van de financiële opbrengst Het ombuigingsvoorstel Sport bestaat uit een samenhangend geheel van maatregelen met de volgende financiële opbrengsten: Maatregelenpakket sport: Nr Maatregel Opbrengst ( ) Ingang 1 Sportraad beperkt zich tot adviestaak en belangenbehartiging sport 15.000 2012 2 Vrijval begrote post voor nieuw sportbeleid 8.000 2012 3 Vrijval begrote stelpost incidentele sportsubsidies 2.050 2011 4 Verlaging budget Samenwerkingsverband Aangepast Sporten (SAD) met 10% 1.000 2012 5 Verlaging onderhoudskosten voetbalcomplex door uitbesteding maaiwerk 4.500 2012 6 Verlaging kosten voetbalcomplex door overdracht gebruikersonderhoud aan vereniging 16.000 2012 7 Verhoging gemeentelijke huurtarieven sportaccommodaties met 1,5% extra 3.450 2012 8 Verrekening sportsubsidies met huren sportaccommodaties p.m. 2012 9 Grip op gemeentelijke inkomsten en uitgaven op sportgebied p.m. 2012 Totaal te realiseren 50.000 2012 Noot: indien de bezuiniging van nr 6 niet maximaal gerealiseerd kan worden dan kan de opgave alsnog gehaald worden d.m.v. een verhoging van de huurtarieven met gemiddeld 5%. 4. Weergave van de organisatorische opbrengst De maatschappelijke effecten komen naar voren door middel van de gesprekken met de betreffende sportorganisaties die op korte termijn gehouden worden. Als de sportsubsidies zoveel mogelijk ontzien worden zoals bij dit voorstel het geval is, zullen naar verwachting zelfs bij een verhoging van de huurtarieven met meer dan indexering, de maatschappelijke effecten gering zijn. Intern wordt onderzocht wat de mogelijke consequenties zijn voor de ambtelijke uitvoering van het werk voor de sportportefeuille. De uiteindelijke consequenties voor afdeling WEZ zullen gering zijn. De personele consequenties liggen op gebied van het gemeentelijke onderhoud en beheer van de buitensportaccommodaties. Voorgesteld wordt om eerst de besluitvorming van de raad af te wachten en dan vervolgens concreet naar de personele consequenties te kijken. 5. Uitvoering en implementatie Welk besluit hebben we van MT/B&W/Raad nodig? Deze moeten akkoord gaan met de voorgestelde bezuinigingen m.b.t. de subsidies. Wanneer kan het voorstel worden geïmplementeerd? Alle voorgelegde maatregelen kunnen in 2012 volledig geïmplementeerd zijn. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 8(106)

Met welke veranderingen kunnen we morgen beginnen? Geen, het traject naar de bezuinigingen toe vergt veel ambtelijke capaciteit. Wie zijn er nodig voor de uitvoering? De verantwoordelijke afdelingen van de gemeente in samenwerking met de sportverenigingen en de sportraad. Wie is waarvoor verantwoordelijk? De afdelingsmanager Publiekszaken en Plantsoenen en Reiniging. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 9(106)

Ombuigingsvoorstel 2: Accommodatiebeleid Bestuurlijk verantwoordelijk: A. de Waard Ambtelijk verantwoordelijk: L. Mourik Projectleider: L.J.L. van Hassel Versie: 1 december 2010 1. Beschrijving van de huidige situatie Binnen de gemeente Sliedrecht is het vastgoedbeheer zowel decentraal als centraal georganiseerd. De bestuurlijke verantwoordelijkheid is niet weggelegd bij één portefeuillehouder. Verschillende afdelingen voeren taken uit op het gebied van vastgoed: - Het beheer en onderhoud van de accommodaties/gebouwen wordt uitgevoerd door de afdeling Publiekszaken/Gebouwen (PZ/GB) - het verhuur van sport- en welzijnsaccommodaties ligt zowel bij PZ/GB als Publiekszaken/Welzijn (PZ/WEZ) - het verhuur van de gemeentelijke woningen en woonwagenstandplaatsen wordt verzorgd door de afdeling Ruimtelijke Ordening Bouwen en Milieu (ROBM.) - de verantwoordelijkheid voor het aankopen en verkopen van onroerend goed ligt bij ROBM. Het gemeentelijk vastgoed bezit bestaat uit: 20 panden, 12 schoolgebouwen, 16 woningen, 2 woonwagencentra en 20 kunstwerken. Een overzicht van het gemeentelijk vastgoed is als bijlage 1 bijgevoegd. In totaal gaat het om ongeveer 70 objecten. De totale exploitatielasten en baten in 2011 zijn eveneens in bijlage 1 opgenomen. 2. Beschrijving van het voorstel Het verkennen en uitwerken van ombuigingsvoorstellen op het gebied van accommodatiebeleid (vastgoedbeheer) om financiële voordelen te behalen voor de gemeente Sliedrecht al dan niet in samenwerking met de regio gemeenten binnen Drechtsteden. De volgende bezuinigingsvoorstellen zijn onderzocht en uitgewerkt: 1. huisvestingslasten Gemeentelijk Belastingen Drechtsteden (GBD): huurprijs gemeentekantoor marktconform 2. verlagen onderhoudscontracten en verzekeringen 3. subsidiëring stoppen starterswoningen 4. bespoedigen verkoop huurwoningen en afstoten woningen en woonwagens 5. leegstaande schoolgebouwen benutten (verkoop of verhuur) 6. verhuur gebouwen: lasten evenredig aan opbrengsten 7. andere invulling/verkoop raadhuis 8. overdragen gemeentelijke gebouwen aan externe partij 9. verandering van de organisatie/visie op de toekomst 10. bijzonder onroerend goed 11. innovaties De opdracht strekt zich uit tot zowel het verhuurdersonderhoud als het huurdersonderhoud van het gemeentelijk vastgoed, specifiek gericht op de uitgaven. De opbrengsten uit o.a. verhuur zijn op een enkele uitzondering na niet meegenomen. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 10(106)

2.1 Huisvestingslasten GBD: huurprijs gemeentekantoor marktconform In het gemeentekantoor wordt in totaal 864 m² verhuurbaar vloeroppervlak aan GBD, SCD en SDD verhuurd. Gemeentebelastingen Drechtsteden is gehuisvest op de begane grond in de B-vleugel. Zij nemen in totaal 672,4 m² verhuurbaar vloeroppervlak (VVO) in beslag. Het SCD benut met haar ruimte voor het serviceplein, invliegwerkplekken en post/reprokamer 131,2 m² en het WMO-loket van het SDD 24,6 m². Alleen Gemeentebelastingen Drechtsteden betaalt voor het beschikbaar stellen van de ruimten huur. In 2010 82.785 = 123,12 per m² vvo. De huurprijs per m² vvo is regionaal vastgesteld (met een jaarlijkse indexering van 1.75%). Deze huurprijs geldt voor alle panden die door de GR Drechtsteden in de regio worden verhuurd. Een onderscheid tussen goed geoutilleerde nieuwe gebouwen of gebouwen uit bijvoorbeeld de jaren 60 is bij de huurprijs vaststelling niet gemaakt,. De overige ruimten (155,8 m² vvo x 123,12 p.m² = 19.182,10) worden om niet aan het SCD en SDD beschikbaar gesteld. Op basis van de huidige reserverings-, afschrijvings- en rentelasten zou de huurprijs voor het gemeentekantoor 206 per m² moeten bedragen. De commerciële huurprijs die momenteel voor vergelijkbare kantoorpanden in Sliedrecht wordt gevraagd ligt tussen de 145 en 192 per m². Gezien de kwaliteit van bouw, technische installaties, ligging en uitstraling zou de marktconforme huurprijs voor het gemeentekantoor bepaald kunnen worden op minimaal 175 per m². Dit betekent dat de huurlasten voor het GBD met een marktconforme huurprijs 117.670 zou moeten bedragen. Wanneer de GBD een marktconforme prijs aan de gemeente Sliedrecht betaalt worden de inkomsten uit verhuur verhoogd met 34.885. Inclusief het om niet beschikbaar stellen van huisvesting aan SCD en SDD betekent dat de gemeente Sliedrecht voor in totaal 62.150 aan huuropbrengsten misloopt tegen een marktconforme huurprijs. In bovenstaande huurbedragen zijn de servicekosten niet meegenomen. Alleen de GBD betaalt jaarlijks haar servicekosten. SCD en SDD betalen geen servicekosten. Voorgesteld wordt de GR Drechtsteden te verzoeken de uitgangspunten voor huisvesting van haar onderdelen te heroverwegen en de verhuurprijzen per object marktconform vast te stellen. Huisvestingslasten 2012 2013 2014 2015 Gemeentekantoor (51001009 Gemeentebelastingen 34.885 34.885 34.885 34.885 Drechtsteden 32100 Huuropbrengsten Algemeen) De mogelijke extra huuropbrengsten voor de beschikbaar gestelde ruimten aan SCD en SDD worden in dit voorstel buiten beschouwing gelaten. Omdat deze ruimten gebruikt worden ten behoeve van lokale dienstverlening aan de gemeentelijke organisatie en aan de inwoners van Sliedrecht. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 11(106)

2.2 Verlagen onderhoudscontracten en verzekeringen 2.2.1 Wijzigen beleid door verlagen onderhoudsniveau. In 2006 heeft de raad het beleidsdocument Onderhoud alleen als het nodig is vastgesteld. In dit beleidsdocument is o.a. het onderhoudsniveau van het gemeentelijk vastgoed vastgelegd. Door de mogelijke bezuinigingen op met name het onderhoud van gebouwen zal ook het gemeentelijk beleid moeten worden bijgesteld. 2.2.2 Aanpassen afschrijvingstermijnen. Onderzocht is of de afschrijvingstermijnen van met name niet bouwkundige investeringen verantwoord kunnen worden aangepast. De afschrijvingstermijnen van investeringen zoals: cv-installaties, beveiligingsapparatuur, aircoinstallaties, zonwering, geluidsinstallaties, schuifdeuren, vouwwanden, inventaris, buiteninrichting etc. zijn op basis van eigen ervaringen en uitgangspunten in de markt opnieuw beoordeeld en opnieuw vastgesteld. De bouwkundige investeringen (nieuwbouw, uitbreidingen en renovaties) zijn beoordeeld en doorgelicht in programma 10: Financiën. Voorgesteld wordt de afschrijvingstermijnen van niet bouwkundige investeringen, zoals hierboven genoemd, vast te stellen en te verwerken als beleidsuitgangspunt in de nota: Onderhoud alleen als het nodig is. Door het aanpassen van de afschrijvingstermijnen kan met ingang van 2012 e.v. de jaarlijkse storting voor de voorziening buitengewoon onderhoud met 8.000 verlaagd worden. 2.2.3 Beïnvloedbare kosten. Voor het beheer en onderhoud van gebouwen en objecten worden kosten gemaakt die beïnvloedbaar zijn en mogelijk minimale consequenties hebben voor het onderhoudsniveau zoals omschreven in het beleidsdocument Onderhoud alleen als het nodig is. Op het gebied van energielasten, onderhoud en reparatiekosten, beveiliging en bewakingskosten, waterverbruik, contributie en lidmaatschappen en overige materiële kosten kan bezuinigd worden als de gehele organisatie daartoe bereid is (cultuuromslag). Voorbeelden zijn o.a. aanpassen/verminderen van comfort, handhaven bedrijfstijden, zorgzamer omgaan met materialen etc. Een bezuiniging van gemiddeld 5% op deze kosten is verantwoord. Op basis van de begroting 2011 bedraagt de bezuiniging voor 20 vastgoed objecten 21.272 (5% van 425.442) Voorwaarden is wel dat de gehele organisatie, inclusief de gemeenteraad de cultuuromslag willen ondergaan en aan de mogelijkheid tot bezuiniging hun bijdrage leveren. 2.2.4 Sfeerverlichting. Door het niet meer aanlichten c.q. het laten branden van de buitenverlichtingen gemeentekantoor, raadhuis, toren NH-kerk, gevelbelettering De Valk, entree De Lockhorst kan op energieverbruik bezuinigd worden. Het aanlichten van monumentale panden is sfeer verhogend en werkt preventief tegen vandalisme e.d. In de begrotingsraad van 8 november jl is een motie aangenomen het beoogde financiële voordeel, geraamd op 1.000,-- te storten in de algemene reserves. 2.2.5 Glasbewassing. Voor de glasbewassing is in overleg met onze adviseur en huidig glasbewassingsbedrijf de frequentie van glasbewassing opnieuw bekeken en daar waar mogelijk c.q. verantwoord aangepast. De jaarlijkse besparing op glasbewassing bedraagt 2.350. 2.2.6 Kwaliteitsmetingen schoonmaak. De schoonmaakwerkzaamheden in de gemeentelijke panden wordt uitgevoerd door Drechtwerk. In 2011 in de panden gemeentekantoor en raadhuis als leer-werkbedrijf. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 12(106)

In het huidige schoonmaakcontract met Drechtwerk is een kwaliteitsniveau van ruim voldoende afgesproken. Jaarlijks worden per pand een aantal kwaliteitsmetingen uitgevoerd om te kunnen beoordelen of Drechtwerk het afgesproken kwaliteitsniveau zoals omschreven in het schoonmaakbestek haalt. In de afgelopen 4 jaar heeft Drechtwerk het afgesproken niveau meer dan waar gemaakt. Voorgesteld wordt dan ook de kwaliteitsmetingen door de extern adviseur te laten vervallen. De jaarlijkse besparing voor alle panden bedraagt 7.500. 2.2.7 Opstal en inventarisverzekering. De huidige opstal- en inventarisverzekering gemeentelijke eigendommen loopt af op 1 april 2012. De totale verzekerde som bedraagt 118.262.479 (= incl. schoolgebouwen) Door het verhogen van het eigen risico wordt de te betalen premie lager. Op dit moment is het moeilijk aan te geven wat de premie wordt bij een hoger eigen risico. In vergelijking met de gemeente Dordrecht (heeft een eigen risico van 45.000) bedraagt het voordeel voor onze gemeente per jaar 25.000,-- De laatste 10 jaar heeft de gemeente te maken gehad met drie branden, te weten Elektra (1999), Ireneschool (2006) en Griendencollege (2005). Op basis van bovenstaande uitgangspunten zou dat in een periode van 10 jaar een voordeel op kunnen leveren van 115.000 ( 250.000 - (3x 45.000) Voorgesteld wordt 50% van het voordeel van premieverlaging als bezuiniging in te boeken en jaarlijks 50% te storten in een reserve verzekering gebouwen. 2.2.8 Verzekering kunstvoorwerpen. Dit betreft in hoofdzaak alle buiten opgestelde gemeentelijke kunstobjecten. In het verleden is het bronzen kunstobject Tikkertje nabij De Lockhorst van de sokkel verdwenen. De totale verzekerde waarde van de buiten kunstobjecten is ca 455.608. De premie bedraagt 3.673 per jaar. De contract vervaldatum is 17 september 2011. Schade aan kunstvoorwerpen komt sporadisch voor. Het advies is de schade aan buiten kunstvoorwerpen per geval te bezien en/of te overwegen het kunstobject niet te herstellen c.q. te vervangen. Met kosten van vervanging wordt geen rekening gehouden. Besparing kosten onderhoud 2012 2013 2014 2015 Aanpassen afschrijvingstermijnen technische 8.000-8.000-8.000-8.000 - installaties etc. Verlagen jaarlijkse storting voorziening buitengewoon onderhoud Besparing beïnvloedbare kosten 21.272-21.272-21.272-21.272 - Besparing kosten sfeerverlichting 1.000-1.000-1.000-1.000 - Aanpassen frequentie glasbewassing 2.350-2.350-2.350-2.350 - Vervallen kwaliteitsmetingen schoonmaak 7.500-7.500-7.500-7.500 - Besparing premie opstalverzekering 2.5000-25.000-25.000-25.000 - Storting bedrag in nieuw te vormen 12.500 12.500 12.500 12.500 voorziening Verzekering Gebouwen. Besparing premie kunstvoorwerpen 3.673-3.673-3.673-3.673 - Totaal: 56.295-56.295-56.295-56.295-2.3 Subsidiëring stoppen starterswoningen Er zijn verschillende vormen van subsidiering, te weten startersleningen en subsidie om woningen tegen een lagere prijs aan starters te verkopen. 2.3.1 Startersleningen. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 13(106)

Door de Raad is in 2007 500.000 gestort in een revolving fund bij de SVn. Uit dit fonds worden startersleningen verstrekt, waarmee een starter de eerste drie jaar geen rente en aflossing over maximaal 30.000 betaalt. Na die drie jaar wordt bekeken of de starter de rente en aflossing wel kan betalen, zo niet, volgt er weer een periode van 3 jaar rente en aflossingsvrij. Op dit moment (onder voorbehoud) is er nog 124.794 beschikbaar. Het idee achter een revolving fund is dat de afgeloste leningen opnieuw worden verstrekt als starterslening. Het is natuurlijk mogelijk om dit te stoppen, waarna het uitgezette geld ad 375.206 gedurende de komende 30 jaar wordt teruggestort. Nu stoppen betekent dat een bedrag ad 124.794 niet wordt uitgegeven en teruggestort kan worden in de voorziening stimuleringsreserve voor de woningbouw. Het geld vloeit dan terug naar de gemeente. De jaarlijkse rente op het tegoed zou een financieel voordeel betekenen. Een nadeel kan zijn dat juist de groep die de starterwoningen koopt, straks door nieuwe Europese Richtlijn niet meer in aanmerking komt voor een (sociale) huurwoning. 2.3.2 Starterswoningen. In de notitie Huisvesting voor starters die in april 2009 door de Raad is vastgesteld wordt in totaal een bedrag van 850.000 beschikbaar gesteld voor het realiseren van starterswoningen. Dit geld is op de volgende wijze verdeeld/gebruikt: Tablis Wonen oplevering toegezegd betaald resterend Hooghe Dijck/ t Vlot 3 appartementen 2009 125.000,00 75.000,00 50.000,00 OUW 10 renovatiewon. 2015 250.000,00 Van Drunenloc. 10 appartementen 2011 100.000,00 100.000,00 - Havenkwartier 22 appartementen 2011 375.000,00 340.909,00 34.090,00 45 starterswon. 850.000,00 84.090,00 Bij deze woningen is op diverse wijzen gegarandeerd dat de woningen bereikbaar blijven voor starters, meestal door middel van Koopgarant, soms door het verstrekken van een lening met tweede hypotheek, die bij verkoop moet worden terugbetaald. Anders dan door het openbreken van afspraken met de woningbouwcorporatie is dit geld niet terug te halen. Momenteel is er 84.090 niet besteed aan de starterwoningen. Startersleningen en - woningen 2012 2013 2014 2015 Opbrengst rente resterend bedrag startersleningen 3.120-3.120-3.120-3.120-2.4 Bespoedigen verkoop huurwoningen / afstoten woningen en woonwagens 2.4.1 Gemeentewoningen. Verleden In 1993 is het complex Middenstraat verkocht aan De Waert. Drie jaar later hebben de rechtsvoorgangers van Tablis Wonen, Banienoe en De Waert een bod gedaan om de resterende gemeentewoningen te kopen. Dit bod was zo laag dat verkoop van één losse woning al meer op zou brengen. Later (omstreeks 2004) is nogmaals getracht de resterende woningen over te dragen aan Tablis Wonen, maar de kosten van het aangeboden beheer waren dusdanig hoog dat het financieel onhaalbaar was voor de gemeente. Omstreeks 2007 is aan de zittende huurders (of hun kinderen) het Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 14(106)

aanbod gedaan de woningen te kopen. Hiervoor was slechts beperkte belangstelling, die overigens niet heeft geleid tot verkoop. De meeste bewoners zijn óf afhankelijk van een uitkering, óf zijn dusdanig oud dat zij geen belangstelling hebben om te kopen. Alle vrijkomende woningen worden verkocht. Huidige situatie De gemeente heeft nog 11 huurwoningen, 3 bedrijfswoningen en 2 woningen die in de verkoop staan. Ongeveer de helft van de woningen heeft een extreem lage huurprijs, als gevolg van het niet verhogen van de huurprijs in het verleden. De woningen die de laatste 8 jaar verhuurd zijn, hebben een huurprijs die omstreeks 50% van de maximaal redelijke huurprijs is. Tablis Wonen vraagt voor zijn oudere woningen een huurprijs van ca. 70% van maximaal redelijke huurprijs. De afgelopen 10 jaar is steeds de maximaal mogelijke huurverhoging doorgevoerd, inclusief een eenmalige verhoging van 25 voor de woningen met de extreem lage huurprijzen. Op het moment dat een woning vrij komt wordt deze te koop aangeboden. De opbrengst (-/- kosten makelaar) wordt met ingang van 1-1-2011 voor 50% in de stimuleringsreserve voor de woningbouw gestort en voor 50% bestemd voor de jaarlijks exploitatielasten. De hoogte van de opbrengst wordt bepaald door de staat van onderhoud van de woning. Aan de woningen wordt het noodzakelijke onderhoud uitgevoerd. De woningen hebben een zodanige ouderdom dat op niet al te lange termijn het tot op dit moment gereserveerde onderhoudsbudget niet toereikend zal zijn. Alleen het hoogstnoodzakelijke onderhoud uitvoeren is gezien de zorgplicht van de gemeente en als eigenaar onverantwoord. De woningen zo snel mogelijk proberen te verkopen is gezien de acties in het verleden een utopie. Momenteel staan er twee woningen in de verkoop. De totale jaarlijkse exploitatielasten (incl. afschrijvings- en rentelasten) ad 47.827,00 en administratiekosten ad 45.861 bedragen 93.688. De jaarlijkse huuropbrengsten bedragen 33.537. Het jaarlijks exploitatietekort 2011 bedraagt 60.151 wat mogelijk gedeeltelijk gedekt wordt uit de verkoop van een woning(en). Voorgesteld wordt opnieuw pogingen te ondernemen om de gemeentelijke woningen af te stoten. De woningbouwcoöperatie Tablis Wonen, bewoners of een vastgoedondernemer zijn mogelijke onderhandelingspartners. Buiten een mogelijke eenmalige opbrengst levert het voor de gemeente een structurele besparing op in de exploitatielasten. De hoogte van de besparing is afhankelijk van het terugdringen van de organisatiekosten en kan daarom alleen worden gerealiseerd als gelijktijdig de organisatie krimpt. 2.4.2 Woonwagens. Het is al sinds jaar en dag de bedoeling dat de woonwagencentra worden overgedragen aan Tablis Wonen. De voorwaarden waaronder deze overdracht zal plaatsvinden zijn nog niet vastgesteld. Sliedrecht heeft twee woonwagencentra met in totaal 18 standplaatsen, waarop in totaal 15 wagens staan. Beide centra moeten aangepast worden aan de nieuwe voorschriften m.b.t. brandveiligheid. Op de Van Hofwegensingel staan nu 3 wagens. Binnenkort wordt hier een 4 e wagen bijgeplaatst afkomstig van de Beyerinckstraat. De gemeente heeft op de Van Hofwegensingel nog 1 wagen in eigendom. De bewoonster wil deze graag kopen. De eventuele opbrengst wordt ten gunste gebracht van de nog uit te voeren aanpassingen aan het woonwagencentrum. Op het woonwagencentrum Beyerinckstraat staan 11 wagens. De afstand tussen de wagens is te klein. Eén wagen verhuist naar de Van Hofwegensingel. De overige 10 worden herplaatst zodanig dat de wagens op voldoende afstand (brandweer eis) van elkaar komen te staan staan. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 15(106)

Ook aan de Beyerinckstraat heeft de gemeente nog 1 wagen in eigendom. Bewoonster heeft aangegeven deze te willen kopen, maar zit in de bijstand. Twijfelachtig is of dit gaat lukken. De opbrengst zal ten gunste worden gebracht van de aanpassing Beyerinckstraat. De totale jaarlijkse exploitatielasten (incl. afschrijvings- en rentelasten) ad 28.846 en administratiekosten ad 2.759 bedragen 31.605. De jaarlijkse baten bedragen 34.628. Het jaarlijks exploitatieoverschot 2011 bedraagt 3.023,00. Geadviseerd wordt om in de opnieuw op te starten onderhandelingen met woningbouwcorporatie Tablis Wonen over de overname van de gemeentelijke woningen ook de woonwagenstandplaatsen te betrekken. Gemeentewoningen en woonwagens 2012 2013 2014 2015 Overdragen woningen aan Tablis pm pm pm pm Overdragen woonwagencentra aan Tablis 3.023 3.023 3.023 3.023 2.5 Leegstaande gemeentelijke panden benutten Regelmatig worden er panden aangekocht voor o.a. het realiseren van projecten. Onlangs is ook het schoolgebouw aan de Frans Halsstraat in eigendom aan de gemeente overgedragen. Over het algemeen kunnen schoolgebouwen nog functioneel worden ingezet voor tijdelijke huisvesting. Bij gebouwen en/of woningen ligt dat anders. Bij aankoop van gebouwen/woningen wordt geen rekening gehouden met de jaarlijkse exploitatielasten voor het in stand houden van het gebouw of de woning. Op de jaarlijkse instandhoudingkosten, zoals: energie, verzekeringen, belastingen en onderhoud kan bespaard worden door de gebouwen direct te slopen. De eenmalige sloopkosten zijn beduidend minder dan de jaarlijkse structurele kosten. De baten zijn te verwaarlozen, veelal worden dergelijke gebouwen tegen een kleine vergoeding of om niet in gebruik gegeven aan ideële instellingen c.q. organisaties. 2.6 Verhuur gebouwen: lasten evenredig aan opbrengsten 2.6.1 Multifunctionele accommodaties: lasten evenredig aan opbrengsten Kosten in vergelijking met de ontvangsten De totale lasten en ontvangsten 2011 voor de binnensportaccommodaties worden geraamd op: Lasten Ontvangsten De Reling - verenigingsaccommodatiegebouw 289.786,-- 98.869,-- Gebouw Stationsweg 2 Buurtver. Boerhaave 16.417,-- 12.167,-- Gebouw Stationsweg 4 - Elektra 45.969,-- 35.891,-- Gebouw Maaslaan 10 Kinderopvang Catalpa 22.528,-- 50.249,-- Gebouw Nicolaas Beetsstr.2-6 Centrum voor 76.089,-- 59.460,-- Jeugd en Gezin Multifunctionele accommodaties - algemeen 34.740,-- 0,-- Totaal: 485.529,-- 256.636,-- De totale interne doorbelasting aan de multifunctionele accommodaties bedraagt 48.801,-- De bezettingsgraad is 100% In totaal wordt door de gemeente 4.000 m² bruto vloeroppervlak verhuurd aan maatschappelijke organisaties, stichtingen en verenigingen. De verhuur prijs per m² bvo is gemiddeld in 2011 64,16 Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 16(106)

De daadwerkelijke kosten per m² bvo bedragen in 2011 121,38 Per m² bvo wordt aan de gebruikers/huurders van de multifunctionele accommodaties van de gemeente een gemeentelijke bijdrage verstrekt van 57,22. Een betere balans tussen de baten en de lasten moet uitgangspunt zijn van onderzoek, om te komen tot een 100% kostendekkende verhuur van gemeentelijke accommodaties. 2.6.2 Binnensportaccommodaties: lasten evenredig aan opbrengsten Kosten per uur verhuur De totale lasten en ontvangsten 2011 voor de binnensportaccommodaties worden geraamd op: Lasten Ontvangsten De Stoep 323.410,-- 228.929,-- De Valk 247.873,-- 134.543,-- t Crayenest 90.389,-- 49.353,-- Totaal: 661.672,-- 412.825,-- De totale interne doorbelasting aan de binnensportaccommodaties bedraagt 338.682,-- Het deel salariskosten + kosten inhuur invalbeheerders hiervan bedraagt voor 2011 166.850,--. De bezettingsgraad van de sportaccommodaties is 90% In 2011 worden in totaal 11.530 uren verhuurd aan onderwijsinstanties en verenigingen. Per uur verhuur bedragen de lasten in 2011 57,39. Per uur verhuur bedragen de ontvangsten in 2011 35,80 Per uur verhuur wordt aan het onderwijs en verenigingsleven een gemeentelijke bijdrage verstrekt van 21,59. Voorgesteld wordt : - te onderzoeken of op de overheadkosten niet bespaard kan worden en - te onderzoeken of er een betere balans tussen de baten en de lasten bewerkstelligd kan worden om te komen tot een 100% kostendekkende verhuur van gemeentelijke binnensportaccommodaties - in het onderzoek betrekken de bevindingen en resultaten van ombuigingsvoorstel 1: Sport 2.7 Andere invulling / verkoop Raadhuis Een besparingsmogelijkheid is de verkoop van het oude Raadhuis. De jaarlijkse exploitatielasten van het Raadhuis bedragen 142.000, hier staat een opbrengst tegenover van 31.000. Door afstoting van dit gebouw wordt er circa 110.000 aan exploitatielasten bespaard. Daar staat wel tegenover dat er vervangende ruimte gezocht dient te worden voor de raadsvergaderingen, fractieruimten, trouwzaal en overige vergaderruimten. Sommige onderdelen kunnen ondergebracht worden in het gemeentekantoor (trouwzaal en vergaderruimten, wellicht ook de fractieruimten) voor zover daar ruimte beschikbaar is. Voor de raadsvergaderingen kan er ruimte worden gehuurd in het te verkopen raadhuis, het zalencentrum De Lockhorst of wellicht de nieuwe bibliotheek. Dit zou nader onderzocht moeten worden. Uitgaande van een jaarlijkse besparing van 110.000 en een schatting van 60.000 voor de huur van vervangende ruimten blijft er een besparing van circa 50.000. Daarnaast zal de verkoop van het Raadhuis een netto opbrengst kunnen genereren van naar schatting 2.000.000 of hoger. Dit bedrag kan in het innovatiefonds worden gestort. Voorstel: Verkoop van het Raadhuis kan een netto besparing opleveren van 50.000. Dit bedrag kan oplopen tot circa 110.000 indien ook de raadsvergaderingen in bijvoorbeeld het gemeentekantoor (centrale hal) plaats kunnen vinden of een ander eigen gebouw (De Reling). Als alternatief zou ook onderzocht kunnen worden of het Raadhuis verhuurd kan worden. Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 17(106)

Andere invulling / verkoop Raadhuis 2012 2013 2014 2015 Besparing exploitatielasten 110.000-110.000-110.000-110.000 - Totaal: 110.000-110.000-110.000-110.000-2.8 Overdragen gemeentelijke gebouwen aan externe partij Binnen de uitwerking van een regionale visie op het vastgoedbeheer kan het voorstel m.b.t. het overdragen van de gemeentelijke gebouwen aan een externe partij worden meegenomen. Zie verder 2.9.2. 2.9 Verandering van de organisatie / visie op de toekomst 2.9.1 Inkrimpen Gebouwenbeheer Publiekszaken In de jaren 2011 en 2012 gaan mogelijk 2 medewerkers van Gebouwenbeheer met FPU. Wanneer de keuze gemaakt wordt de vacatures niet meer op te vullen zullen de werkzaamheden intern moeten worden herverdeeld of in de regio moeten worden uitgezet. Uit onderzoek moet blijken of bepaalde werkzaamheden niet beter kunnen worden uitbesteed. Taken die binnen de afdeling, interne organisatie en regio moeten worden opgevangen zijn ondermeer: - Klimaatbeleid / energiebeleid / duurzaam inkopen Sliedrecht en Drechtsteden - Beheer en coördinatie energie aan- / afsluitingen van ca 100 objecten - Beheer en coördinatie Energie-inkoop (Gas en elektriciteit in samenspel met Inkoop SCD) - Beheer en coördinatie vaste telefonie aan- / afsluitingen van ca. 90 objecten - Beheer en coördinatie water aan- / afsluitingen van ca. 40 objecten - Beheer en coördinatie taxatie verzekerd onroerend en roerende goederen - Beheer en coördinatie verzekeringen (in samenspel intern met Inkoop SCD) - Beheer en coördinatie gemeentelijk vastgoed mbt aanslagen gemeentelijke belastingen, waterschap e.d. - Energiebeheer gebouwen - Doorbelasting verzekeringspremies, energielasten, belastingen en telefoniekosten. - Uitvoering gemeentelijk energiebeleid en innovaties duurzaamheid Mogelijke taken die voor o.a. uitbesteding in aanmerking komen zijn: - beheer en toezicht gemeentelijke binnensportaccommodaties (zie verder 2.9.5 t/m 2.9.7) De mogelijke bezuiniging worden meegenomen in project 15: Organisatie ontwikkelingen. 2.9.2 Regionale ontwikkelingen Binnen het regionaal innovatieprogramma Drechtsteden is een projectgroep gestart met het onderzoeken naar mogelijkheden van regionale samenwerking. Uit de eerste regionale overleggen kan worden geconcludeerd dat bijna elke gemeente zijn vastgoed meer op de agenda heeft gezet of gaat zetten. Iedere gemeente gelooft in de meerwaarde van het gezamenlijk aanbesteden van het onderhoud, het gebruikmaken van contractmodellen en het delen van vastgoedkennis. Het voorlopige uitgangspunt is dat het eigendom van het vastgoed bij de betreffende gemeente blijft, maar dat het beheer daarvan zo veel mogelijk op elkaar wordt afgestemd en wellicht uiteindelijk ook centraal wordt georganiseerd. Transparantie, geldbesparing en kwaliteitsverbetering spelen hierbij een belangrijke rol. Wanneer de gehele portefeuille volledig inzichtelijk is gemaakt, kan het bestuur van de afzonderlijke gemeente Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 18(106)

gedegen en adequater beslissingen nemen. Door het vastgoed regionaal in kaart te brengen kunnen tevens regionale vastgoedvragen worden beantwoord. De verwachting is dat samenwerking kwaliteitsverbeteringen en financiële voordelen oplevert. Op dit moment is het kwantitatief nog niet mogelijk om aan te geven wat de financiële voordelen kunnen zijn. Hiervoor is eerst een nulmeting nodig onder de verschillende gemeenten. Hieronder volgen een aantal voorbeelden, o.a. van het Vastgoedbedrijf gemeente Dordrecht die mogelijkerwijs regionaal kunnen worden toegepast; - schaalvoordelen als gevolg van het gezamenlijk aanbesteden - implementeren van een uniform afschrijvingsbeleid - uniforme meerjaren onderhoudsplanningen - verkopen van panden die niet binnen de portefeuille passen - verbeteren debiteurenbeheer - efficiënter inzetten van personeel - kwaliteitsvoordelen - delen van kennis Voor het maken van goede analyses is men zeer afhankelijk van de kwaliteit van de aangeleverde gegevens. Bij de verschillende gemeenten zal tijd moeten worden vrijgemaakt om de gegevens te kunnen aanleveren. Denk hierbij aan medewerking van controllers en vastgoedmedewerkers. Gebaseerd op bovenstaande vragen en de ervaring van de gemeente Dordrecht wordt aangenomen dat er gemiddeld ca. 3 uur per pand nodig is om de gegevens te kunnen aanleveren. De verwachting is dat de begeleiding door het Vastgoedbedrijf gemeente Dordrecht voor ca. 20 panden 5.670 euro excl. BTW kost (60 uur à 94,50 euro, p.p. 2010). Regionale ontwikkelingen 2012 2013 2014 2015 Kosten onderzoek nulmeting 5.670 2.9.3 Digitale gebouwendossiers Voor het veilig stellen van de gebouwinformatie voor de toekomst en voor het ontsluiten van deze informatie is het belangrijk dat de informatie die nu is opgeborgen in archieven en werkdossiers wordt samengevoegd in een digitaal gebouwendossier. Het betreft het digitaal vastleggen van bouwkundige en technische tekeningen, meerjaren onderhoudsprogramma s, onderhoudscontracten, huurovereenkomsten etc. De digitaal vastgelegde gegevens kunnen per onderdeel/onderwerp aan personen, organisaties, bedrijven en leveranciers ter beschikking worden gesteld als ze daarvoor geautoriseerd zijn. Ook voor de ontwikkeling van de verdere samenwerking binnen de regio m.b.t. het vastgoed zijn digitale informatiedragers per gebouw een must. De kosten voor het samenstellen van een digitaal gebouwendossier worden per object geraamd op 2.000. Voorgesteld wordt voor de 10 grotere gebouwen binnen de gemeente een digitaal gebouwendossier aan te leggen. De investeringslasten bedragen 20.000 en de structurele jaarlijkse lasten (abonnementskosten) 4.500 Digitale gebouwendossiers 2012 2013 2014 2015 Investering t.b.v. 10 panden 20.000 Abonnementskosten 4.500 4.500 4.500 4.500 Totaal: 24.500 4.500 4.500 4.500 2.9.4 Debiteurenbeheer Ombuigingsvoorstellen Brede Doorlichting 19(106)