1 Kennismakingscursus Scenario planning Les 4: Windtunnelen School voor Toekomstverkennen Silke den Hartog - de Wilde www.schoolvoortoekomstverkennen.com www.bureau;jdenruimte.nl silke@schoolvoortoekomstverkennen.nl cc: thebarrowboy - h/ps://www.flickr.com/photos/48778414@n04 Programma les 1: 1. Wat zijn scenario s? 2. Waarom en wanneer pas je scenarioplanning toe? 3. Twee soorten scenario s 4. Trends & scenario s 5. Huiswerkopdracht
Programma les 2: 1. Trends evalueren 2. Grootste onzekerheden kiezen 3. Scenarioraamwerken kort overzicht 4. Een assenkruis maken 5. Huiswerkopdracht Programma les 3: 1. Scenario s uitwerken Mindmapping Scenariotabel Namen Schrijven Visualisa;e 2. Criteria voor scenarioverhalen 3. Huiswerkopdracht
ReacGes na les 3: Hoe lang is een goed scenario? Kun je ook scenario s maken met alleen plaatjes? Hoe lang gaan scenario s mee? Programma les 4: Windtunnelen 1. Windtunnelen 2. Huiswerk 3. Cursus scenarioplanning
Tips: Zorg dat je niet afgeleid wordt Email uit? Telefoon uit? 6 cc: Eldkvast - h/ps://www.flickr.com/photos/84159903@n00 1. Windtunnelen
Windtunnelen: 1. Nieuwe op;es (concepten, strategieën of beleid) ontwikkelen 2. Bestaande en nieuwe op;es (concepten, strategieën of beleid) toetsen aan toekomstbeelden 3. Mogelijkheden om scenario s te beïnvloeden onderzoeken Nieuwe op;es ontwikkelen: Verplaats je in het scenario: wat als dit werkelijkheid zou worden? Welke op dit moment (2015) bestaande overtuigingen zijn achterhaald in dit scenario? Ga na wat de gevolgen van elk scenario zijn voor je organisa;e? Denk aan: verdienmodel, vraag naar producten of diensten Hoe gedragen klanten zich en wat zijn hun wensen in dit scenario? Naar welke (soort) nieuwe producten of diensten is vraag in dit scenario? Wat voor soort medewerkers zijn nodig in dit scenario? Welke partners zijn belangrijk in dit scenario?
Bestaande of nieuwe op;es toetsen: Verplaats je in het scenario: wat als dit werkelijkheid zou worden? Welke risico s, bedreigingen en kansen zijn er in ieder van de vier scenario s? en in hoeverre worden deze gedekt door het huidige plan? In welke mate passen (huidige of nieuwe) producten goed in het scenario? Mogelijkheden om te beïnvloeden: Welk scenario is het meest waarschijnlijk en waarom? Welk scenario is het meest wenselijk voor de organisa;e en waarom? Welk scenario is het minst wenselijk voor de organisa;e? Welke mogelijkheden zie je om te beïnvloeden of het scenario wel of niet werkelijkheid wordt? Wie of wat heb je daarvoor nodig? Hoe zie je dat op een ;jdlijn?
Windtunnel: Scores en toelichting Scenario A Scenario B Scenario C Scenario D Op;e 1 ++ Alterna9ve fuels High demand 1 ja ++ Op;e 2 - No fossil fuels Low demand Op;e 3 ++ High poli9cal support Design meets clients wishes Op;e 4 - No fossil fuels Bad image 3 nee + -2 ja + 0 ja +/- 13 Horizontale analyse: Scenario A Scenario B Scenario C Scenario D Op;on 1 ++ - + ++ Op;on 2 - -- -- + Op;on 3 ++ -- ++ + Op;on 4 - ++ -- +/- Inzicht in effecten van maatschappelijke ontwikkelingen op bestaande of nieuwe opges: Wat is robuust? Wat past alleen onder bepaalde omstandigheden? Wat zijn triggers voor verandering en dus beslismomenten? 14
Verticale analyse Scenario A Scenario B Scenario C Scenario D Op;on 1 ++ - + ++ Op;on 2 - -- -- + Op;on 3 ++ -- ++ + Op;on 4 - ++ -- +/- Realiseerbaarheid van opges in verschillende omstandigheden: Welke omstandigheden zijn guns;g voor welke op;e? Dus wanneer moet ik wat gaan doen? Welke trends (in de scenario s) kunnen een kans of bedreiging zijn voor een specifieke op;e? Dus wanneer moet ik veranderen? 15 Algemeen: Wat kan in elk geval worden uitgevoerd? Wat kan wel in het ene, niet in andere scenario? Welke alternatieven werken in geen enkel scenario? 16
Windtunnelen is ook een eerste test voor de bruikbaarheid en kwaliteit van je scenarioset 2. Huiswerk
Centraal deze cursus: > We gaan een advies uitbrengen aan basisschool > We gaan daarvoor scenario s maken over de toekomst van onderwijs in Nederland cc: Chris_J - h/ps://www.flickr.com/photos/12253825@n00 Deze les: Ø Gebaseerd op je scenario s ga je eerst nieuwe op;es voor de basisschool bedenken Ø Daarna toets je de op;es aan elk scenario Ø Tot slot breng je een advies uit Ø Deel je ideeën! cc: Chris_J - h/ps://www.flickr.com/photos/12253825@n00
Oefening bij deze uitzending staat online: antwoorden kun je opsturen naar Silke@SchoolvoorToekomstverkennen.nl Ook vragen mag je algjd mailen! 3 cc: EricMagnuson - h/ps://www.flickr.com/photos/60262015@n00 3. Cursus scenarioplanning
Smaak te pakken? 17 februari start onze cursus scenarioplanning Online lessen + twee workshops waarin we gaan oefenen Scenario s ontwikkelen Windtunnelen Biedt je de kans om crea;viteit en discussie te ervaren Online Naast de workshops online lessen Zelf bepalen wanneer je kijkt Met lesmateriaal, handouts en huiswerkopdrachten Templates kun je voor je eigen project gebruiken Huiswerkopdrachten: feedback van mij of gastdocenten uit ons netwerk
Meer verdieping, meer aandacht voor mogelijke valkuilen in een project Informa;e zoeken Trendanalyse Raamwerk kiezen Scenario s uitwerken Scenario s gebruiken (windtunnelen) Wie betrek je en wanneer? Succesfactoren en valkuilen bij een scenarioproject Eenmalige prijs: 675 euro (ex BTW) Kom je samen? 50 euro kor;ng Wat krijg ik? Ruim 12 uur aan lessen. Bekijken op je eigen moment Formats die je kunt blijven gebruiken Twee workshops vol crea;viteit, inzicht en leren van elkaar Je beheerst het maken en gebruiken van scenario s
Waarom scenarioplanning? We leiden je stap voor stap door het proces om scenario s te ontwikkelen Zodat je zelf scenarioplanning kunt inzejen voor je eigen organisa;e Je kunt op gestructureerde wijze een complex gesprek over de toekomst voeren (strategische discussie) Je vergroot het strategisch bewustzijn van je organisa;e Je voorkomt dat je achterloopt of overvallen wordt Je organisa;e is beter op de toekomst voorbereid Je kunt profiteren van trends en ontwikkelen Schrijf je in hjp://www.schoolvoortoekomstverkennen.nl/ aanbod/cursus-scenarioplanning/