Voeding in de huidige maatschappij 1
Onderwerpen Cijfers en feiten Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid Bewustwording Onwetendheid Voeding vs Voedsel Boodschappenlijstje Onbalans in onze voeding Biologische voeding Duurzame productie Uitwerking casus Suppletie Tips voor een goede gezondheid Vragen 2
Cijfers en feiten 1) 80 90% van de gezonde mensen heeft wekelijks 1 of meer lichamelijke klachten 2) 70% van alle doktersbezoeken kunnen voedings- en lifestyle gerelateerd zijn 3) Per dag sterven meer dan 100 mensen aan hart- en vaatziekten 4) Circa 50% heeft overgewicht, meer dan 10% heeft Obesitas 5) Meer dan 1 miljoen diabetes patiënten 6) 1 op de 3 mensen heeft last van allergieën 7) 45% van alle Nederlanders heeft last van vermoeidheid 8) We gooien per jaar 2,4 miljard euro aan eten weg. Dat is per persoon jaarlijks ruim 50 Kilo!! 3
Cijfers en feiten Afname van voedingswaarde in onze voeding Bron: 1985 farmaceutisch bedrijf Geigy, 1996/2002 Levensmiddelen laboratorium Karlsruhe/ Sanatorium Obertal 4
Cijfers en feiten Onwetendheid in Nederland 2 op de 10 Nederlanders denken te vet te eten In werkelijkheid eten 6 op de 10 mensen te vet 1 op de 10 Nederlanders denkt te weinig groente te eten In werkelijkheid eten 8 op de 10 mensen te weinig groente Slechts 17% eet voldoende groente!! 3 op de 10 Nederlanders denken te weinig fruit te eten In werkelijkheid eten 8 op de 10 mensen te weinig fruit Slechts 25% eet voldoende fruit!! 5
ADH De Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) is een richtlijn voor de minimale inname van vitaminen, mineralen, sporenelementen en andere voedingsstoffen. Het is al lastig om de ADH te binnen te krijgen. De gemiddelde Nederlander eet: - 100 140 gram groente ipv de voorgeschreven 200 gram - minder dan 100 gram fruit ipv de voorgeschreven 200 gram 6
Bewustwording gezin werk huis relaties GEZONDHEID bepaalt de kwaliteit van je leven! hobby sport (klein)kinderen vakantie 7
Bewustwording DRAAGKRACHT: Koolhydraten Eiwitten Gezonde Vetten Vitamines Mineralen Sporenelementen Vezels Water Beweging Ontspanning Nachtrust DRAAGLAST: Normaal functioneren Intensief sporten Stress Ziekte Medicijnen Roken Alcohol Overgewicht Teveel suikers Ongezonde vetten Straling 8
Bewustwording Koolhydraten: veel mensen krijgen teveel suikers binnen Eiwitten krijgen de meeste mensen structureel te weinig binnen Onverzadigde vetten (omega 3) krijgen we te weinig, verzadigde vetten juist weer teveel Vitaminen, mineralen en sporenelementen zijn lastig om in de juiste balans binnen te krijgen. Enkele feiten: 5/6 van alle Nederlanders eet te weinig groente 3/4 van alle Nederlanders eet te weinig fruit Werkelijke voedingswaarde wordt negatief beïnvloed door bereidingswijze (schillen fruit, koken, magnetron, e.d.) 90% van alle Nederlanders krijg te weinig vezels binnen Dagelijks 1 liter water per 30 Kg lichaamsgewicht, gebeurt helaas zelden Voor beweging en ontspanning nemen de meesten van ons geen tijd Op alle punten van draagkracht is er dus een tekort of overschot, wat niet bijdraagt aan je gezondheid. Daarnaast wordt de draaglast steeds groter in onze maatschappij, o.a. door stress, ziekte en ongezond gedrag. 9
Onwetendheid De Voedingsindustrie kan niet meer zonder toevoegingen. Bekende toevoegingen zijn: 1) Geur-, kleur-, en smaakstoffen meer consumptie 2) Smaakversterkers (MSG / E621) meer consumptie 3) Toegevoegde suikers of zoetstoffen meer consumptie 4) Conserveringsmiddelen langer houdbaar Deze toevoegingen hebben in de meeste gevallen geen positieve invloed op je gezondheid. 10
Onwetendheid Industrialisatie: de afgelopen 30 jaar worden de producten steeds meer ontwikkeld met het oog op verkoopcijfers. De voedingswaarde lijkt ondergeschikt aan de prijs. Grote productiehoeveelheden gaan vaak gepaard met verlies van kwaliteit. Dit is als volgt zichtbaar: 1) Koeien preventief antibiotica toedienen voor minder uitval 2) Doorfokken van kip voor snelle vleesaanleg (plofkip) 3) Gebruik van bestrijdingsmiddelen bij met name buitenlandse telers of kwekers 11
Onwetendheid Bereidingswijze: de meeste mensen zijn zich niet bewust dat veel vitaminen en mineralen kapot gaan tijdens het koken. Dan kan het lastig zijn om alle voedingsstoffen voor die dag nog binnen te krijgen. Ook de magnetron kan dat effect op de voedingswaarde hebben. De groente rauw eten, wokken of koken in de stoomoven op lagere temperatuur is dan het beste advies. 12
Onwetendheid Misleidende reclame: de voedselfabrikanten weten goed hoe een consument beïnvloed kan worden met reclame. Vaak maken ze misbruik van het gegeven dat de meeste consumenten het toch niet weten én niet de moeite nemen om zich erin te verdiepen. Gelukkig zijn er organisaties als (www.foodwatch.nl) die opkomen voor het recht op waarheid voor de consument. Enkele misleidende reclames zijn: - Ik kies bewust logo - Blue Band Witbrood met Volkoren pretenties - Liga Fruitkick als gezond tussendoortje - Drop met 0% vet - Bar-le-Duc: bronwater is gewoon kraanwater uit Utrecht 13
Voeding vs Voedsel Voeding bevat voedingsstoffen met voedingswaarde die ons lichaam voedt. Voedsel is vulling voor de maag, stilt even onze trek en belast ons spijsverteringsstelsel. 14
Boodschappenlijstje Brandstof: koolhydraten vetten Bouwstoffen: proteïnen (eiwitten) calcium Bescherming & regulering: vitaminen mineralen sporenelementen vezels water ijzer 15
Boodschappenlijstje 16
Onbalans in onze voeding TE VEEL - Verzadigde vetten - Suiker - Koffie - Zout - Conserveringsmiddelen - Medicijnen - Nicotine - Alcohol - Pesticiden - Herbiciden - Verontreinigingen - Kleurstoffen TE WEINIG - Vitaminen - Essentiële vetzuren - Vezels - Sporenelementen - Mineralen - Plantaardige eiwitten - Kruiden - Essentiële aminozuren - Water Oorzaak: voedselkeuze bereiding kwaliteit van voeding 17
Biologische voeding Biologische voeding is voeding die voldoet aan bepaalde eisen op het gebied van milieu, natuur en landschap, het welzijn van dieren en productiemethoden. Er zijn geen chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen gebruikt en de gewassen zijn geteeld in de volle aarde. De voedingswaarde van biologisch eten is niet aangetoond gezonder dan normale voeding. De smaak kan wél lekkerder zijn. 75% van de smaak wordt bepaald door het ras (dus niet per definitie omdat het biologisch is) en 25% door suiker, zout en water toevoeging tijdens de teelt. 18
Duurzame productie Bij duurzame productie ben je nóg meer maatschappelijk verantwoord bezig. Dus productie waarbij onze leefomgeving zolang mogelijk meegaat en uitputten van de aarde wordt tegengegaan. Bijvoorbeeld telen op steenwol: - Hoge opbrengst van hoge kwaliteit - Constante kwaliteit - Besparing op water en voedingsstoffen - Lager energieverbruik - 100% recyclebaar - Duurzaam en milieuvriendelijk - Biologische bestrijdingsmiddelen worden toegepast Er is geen goed slecht keuze te maken op dit gebied. Door je er meer in te verdiepen, kun je een keuze maken die bij jou past. Dat is persoonlijk voor iedereen. 19
Casus Aannames: Vrouw; 40 jaar; Lengte = 1,75 meter Gewicht = 68 Kg; BMI = ca. 22 Verhouding energiebehoefte: - Koolhydraten 40% (= 200 gram) - Eiwitten 20% (= 100 gram) - Vetten 40% (= 88 gram) Sport 1-2x per week (licht actief werk) Dagelijks ca. 2.000 Kcal nodig 20
Casus eetlijst VB: gezonde Nederlander VB: Herbalife ontbijtprogramma + tips 21
Casus Voedingswaarden VB: gezonde Nederlander VB: Herbalife ontbijtprogramma + tips 22
Casus Vitaminen VB: gezonde Nederlander VB: Herbalife ontbijtprogramma + tips 23
Casus Mineralen VB: gezonde Nederlander VB: Herbalife ontbijtprogramma + tips 24
Suppletie Om zeker te stellen dat je alle voedingsstoffen in de juiste balans binnen krijgt, kan suppletie een oplossing bieden: Suppletie is een aanvulling op een gezond voedingspatroon, géén vervanging Suppletie doe je normaliter 3x per dag voor een geleidelijke opname van de voedingsstoffen Je kunt specifiek aanvullen op voedingsstoffen die je te weinig binnenkrijgt Sporters, ouderen, rokers, vegetariërs, zieken, medicijngebruikers en stresskippen hebben een verhoogde kans op voedingstekorten 25
Tips goede gezondheid 1) Drink dagelijks minimaal 1 liter water per 30 Kg lichaamsgewicht 2) Eet dagelijks 200 300 gram verse groenten, liefst afkomstig uit Nederland ivm minimale bestrijdingsmiddelen 3) Eet dagelijks 200 gram vers fruit, liefst afkomstig uit Nederland ivm minimale bestrijdingsmiddelen 4) Realiseer je dagelijkse proteïnebehoefte (liefst plantaardig) 5) Vul eventuele voedingstekorten aan met supplementen 6) Beweeg dagelijks minimaal 30 minuten actief, aangevuld met 2x per week intensief sporten 7) Beperk ongezonde gewoontes als roken, alcohol, frisdrank 8) Beperk de hoeveelheid stress in je leven 26
Vragen? 27
Broninformatie www.dokterdokter.nl www.rivm.nl www.diabetesfonds.nl www.hartstichting.nl www.vitamine-info.nl www.nationaalkompas.nl www.grodan.nl www.weetwatjeeet.nl www.uttwente.nl www.food-info.nu www.groentenfruitbureau.nl www.tuinbouw.nl Magazine Dichtbij (Rabobank-studie / najaar 2011) Consumentengids april 2012 28