Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden DEEL A Het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Junior adviseurs Periode Paulien Luijten 8 April 2002 27 September 2002 Ivy Pot Christiane Thiem In opdracht van Sara de Vries Dolinda van der Meer Academisch Ziekenhuis Groningen Senior adviseur Inge Vromen Opleiding Ergotherapie Hogeschool van Amsterdam
Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Gebaseerd op De Schakel Evaluatielijst Algemene Arbeidsvaardigheden 1994 - B. Soogelee Vijverdal, Maastricht DEEL A Het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Junior adviseurs Periode Paulien Luijten 8 April 2002 27 September 2002 Ivy Pot Christiane Thiem In opdracht van Sara de Vries Dolinda van der Meer Academisch Ziekenhuis Groningen Senior adviseur Inge Vromen Opleiding Ergotherapie Hogeschool van Amsterdam HvA, opleiding ergotherapie, 2002
Het afstudeerproject bestaat uit 3 delen: Deel A: Instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Het instrument bestaat uit vier delen: 1. Handleiding. 2. Cliëntversie. 3. Therapeutversie. 4. Het formulier Werkpunten. Deel B: Theoretische onderbouwing Deel C: Bijlagen Voor u ligt Deel A. Te bestellen bij Expertise Centrum Ergotherapie www.ergo.hva.nl/ece HvA, opleiding ergotherapie, 2002
Deel 1 Handleiding Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden
Handleiding Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Inleiding Het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden is ontwikkeld door junior adviseurs P. Luijten, I. Pot, C. Thiem en S. de Vries onder begeleiding van senior adviseur van I. Vromen, studentes en docente aan de HvA, in opdracht van D. van der Meer van het Academisch Ziekenhuis Groningen. Het instrument is tot stand gekomen op basis van literatuur- en praktijkonderzoek. Aan het praktijkonderzoek hebben 11 GGz-instellingen verspreid in heel Nederland deelgenomen. Daarnaast hebben een aantal beroepsbeoefenaren hun deskundigheid aan de projectgroep ter beschikking gesteld. Met het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden kan zowel cliënt 1 als therapeut 2, in overleg, op elk moment van de behandeling, het niveau van de vaardigheden ten behoeve van arbeid 3 inventariseren en/of evalueren. Doel Inschatten van het vaardighedenniveau van de cliënt ten aanzien van arbeid. Doelgroep Het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden wordt gebruikt door en voor cliënten met een psychiatrisch achtergrond in de leeftijd van 18 tot 60 jaar, die deel nemen aan een arbeidsintegratietraject. Aandachtspunten Wanneer blijkt dat het concentratievermogen is verminderd kan er voor gekozen worden het instrument op te splitsen. Voor sommige cliënten is het instrument niet geschikt om te gebruiken. Bijvoorbeeld bij cliënten die te depressief of te manisch zijn om zich te kunnen concentreren. Dit geldt ook voor niet coöperatieve of ongemotiveerde cliënten. Met het oog op de emotionele kwetsbaarheid van de cliënt, dient er rekening gehouden met het feit dat het confronterend kan werken. Bij sociaal emotionele problematiek dient extra aandacht besteedt te worden aan de nabespreking. De cliënt wordt confronteert met zijn beperkingen in het handelen waardoor emoties los kunnen komen. 1 Onder cliënten verstaat de projectgroep ook deelnemers, patiënten en klanten. 2 Onder therapeuten verstaat de projectgroep ergotherapeuten, arbeidstherapeuten, trajectbegeleiders en werkbegeleiders. 3 Onder arbeid verstaat de projectgroep zowel onbetaalde als betaalde arbeid en taken binnen de (arbeids)therapie. HvA, opleiding ergotherapie, 2002
Werkwijze Het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden' bestaat uit 4 delen; een handleiding, een cliëntversie, een therapeutversie en het formulier Werkpunten. De cliënt en therapeut vullen ieder hun eigen versie in, na de invulling volgt een bespreking. Tijdens de bespreking worden de bevindingen van therapeut en cliënt besproken. Vervolgens wordt door de cliënt, met ondersteuning van de therapeut, onder het kopje werkpunten de vijf belangrijkste vaardigheden opgeschreven waar hij aan wil werken en hoe eraan gewerkt gaat worden. De werkpunten kunnen ook vooraf aan de besprekingen door de cliënt zelf worden ingevuld na het invullen van de cliëntversie. Wanneer het instrument Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden ook als evaluatie-instrument gebruikt gaat worden is het aan te raden direct een vervolgdatum te prikken. Er kan ten alle tijden worden afgeweken van de bovenstaande werkwijze, wanneer de therapeut van mening is zo betere hulpverlening te bieden. Ten aanzien van de te scoren vaardigheden: Bepaal van tevoren de (uitgangs)situatie, het is van belang dat therapeut en cliënt denken aan dezelfde situatie, bijvoorbeeld aan de (arbeids)therapie, huidig werk of vroegere werkervaring. De uitgangssituatie is van belang omdat de omgeving van de cliënt van invloed kan zijn op het functioneren van de cliënt. Bij een verschillende uitgangssituatie kunnen er discrepanties ontstaan in het beantwoorden van de vragen, hierdoor is vergelijken dus niet mogelijk. Wanneer een vaardigheid niet voorkomt in de gekozen situatie of als een vaardigheid erg veel weerstand oproept, mag deze overgeslagen worden. Ten aanzien van de antwoordmogelijkheden: De cliëntversie heeft de onderstaande antwoordmogelijkheid: Heel erg op mij Van Niet op mij van Wil ik aan werken De therapeutversie heeft de onderstaande antwoordmogelijkheid: Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Per vaardigheid is slechts één antwoord mogelijk, dit kan worden gegeven door het desbetreffende hokje aan te kruisen. Denk niet te lang na over een antwoord, elk antwoord is goed. Onder elke groep vaardigheden is er ruimte voor opmerkingen. Ten aanzien van de werkpunten: De ingevulde cliënt - en therapeutversie dienen als basis voor de bespreking. Aan de hand van ingevulde cliënt en therapeutversie kiest de cliënt, met ondersteuning van de therapeut, aan welke vaardigheden hij de komende periode wil werken en hoe hij daaraan wil werken. Tijdsduur De tijdsduur van de cliëntversie en therapeutversie zal 20-30 minuten in beslag nemen. De tijdsduur van de bespreking is erg variabel. HvA, opleiding ergotherapie, 2002
Deel 2 Cliëntversie Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden
Cliënt Vertrouwelijk Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Naam: Geb. datum: Therapeut: Datum: Doel: 1 e Inventarisatie Vervolg / Evaluatie Bij het invullen is het van belang dat u en uw therapeut denken aan dezelfde situatie, bijvoorbeeld (arbeids)therapie, huidig werk of werk dat u vroeger deed. Omschrijf hieronder kort het soort werk, de taken en werkzaamheden die horen bij de situatie waar jullie aan denken. Situatie: Instructie Deze lijst gaat over algemene arbeidsvaardigheden. Dit zijn vaardigheden die nodig zijn voor alle soorten arbeid, zowel binnen de (arbeids)therapie als betaald en onbetaald werk. De algemene arbeidsvaardigheden zijn onderverdeeld in vier groepen: 1. Basisvaardigheden 2. Zelfstandigheid 3. Omgaan met collega s 4. Omgaan met leidinggevenden Bij elke groep staan een aantal vaardigheden die daar betrekking op hebben. Geef bij elke vaardigheid aan in hoeverre het voor u van is bij de afgesproken situatie. Heel erg op mij van Niet op mij van Kruis het hokje van uw keuze aan. Per uitspraak is slechts één antwoord mogelijk. Denk niet te lang na over een antwoord. Elk antwoord is goed, als het maar uw mening is. Vaardigheden waaraan u de komende periode zou willen werken kruist u aan bij: Wil ik aan werken Aan het einde van elke groep vaardigheden, is er ruimte voor eventuele opmerkingen. Als u vindt dat een vaardigheid niet voorkomt in de gekozen situatie, kunt u deze overslaan. HvA, opleiding ergotherapie, 2002
Basisvaardigheden Heel erg op mij van Niet op mij van Wil ik aan werken Ik kom op tijd Ik ga op tijd weg Ik kom afspraken na Ik heb extra pauze(s) nodig Ik houd mij aan de pauzetijden Ik vul mijn lege tijd zelf in Ik houd mijn aandacht specifiek op mijn werk Ik concentreer mij op 1 taak indien nodig Ik concentreer mij op meerdere taken indien nodig Ik concentreer mij bij eenvoudige taken langdurig Ik concentreer mij bij moeilijke taken langdurig Heel erg op mij van Niet op mij van Wil ik aan werken Mijn taken zijn op tijd af Mijn taken zijn eerder af dan afgesproken Ik maak mijn taken af, ook al is de omgeving onrustig. Ik beheers nieuwe taken snel genoeg Ik ben over het algemeen tevreden over het resultaat van een taak Ik schakel om naar nieuwe werkzaamheden als mijn taken af zijn Ik pas mij aan bij nieuwe werkzaamheden Als ik onder druk sta, voer ik mijn taken met dezelfde nauwkeurigheid uit Routinewerk gaat mij goed af Heel erg op mij van Niet op mij van Wil ik aan werken Ik begrijp de uitleg of instructies bij het werk Ik werk in het verwachte tempo Ik stel hoge eisen aan mijn werk Ik ga goed om met het materiaal waarmee ik werk Ik ruim spullen na gebruik op Ik begrijp schriftelijke instructies bij het werk Ruimte voor opmerkingen: AAA, uitgave 2002, HvA, opleiding ergotherapie
Zelfstandigheid Heel erg op mij van Niet op mij van Ik werk graag Ik lever goed werk af Ik motiveer mij voor het minder leuke werk Ik zet bij moeilijkheden door Wil ik aan werken Ik neem verantwoordelijkheden op mij en beslis zelf Ik vraag meer hulp, als dat nodig is Ik neem thuis afstand van mijn werk Ik werk zelfstandig aan de taken Ik zoek zelf naar nieuwe werkzaamheden als mijn taken af zijn Ik durf mijn mening te geven Ik vertrouw op mijn eigen kunnen Het is voor mij belangrijk hoe anderen over mij denken Ik ben mij bewust van mijn grenzen Ik scheid werk en privé Ik pas mijn uiterlijk aan de eisen van het werk aan Ik houd mij aan de regels van de organisatie Ruimte voor opmerkingen: Omgaan met collega s Heel erg op mij van Niet op mij van Wil ik aan werken Ik werk het liefst alleen in een ruimte Ik werk het liefst alleen aan een taak Ik voel mij thuis in kleine groepen Ik voel mij thuis in grote groepen Ik werk goed samen met collega s Het contact met mijn collega s is goed Ik voer gesprekken met collega s Ik kan een gesprek af breken met collega s Ik maak geregeld een praatje met collega s Het contact met mijn collega s is goed Ik onderhoud het contact met collega s Ik maak storend gedrag van collega s bespreekbaar Ruimte voor opmerkingen: AAA, uitgave 2002, HvA, opleiding ergotherapie
Omgaan met leidinggevenden Heel erg op mij van Niet op mij van Wil ik aan werken Ik kan onder leiding werken Ik vraag zonodig hulp aan leidinggevende Ik neem uit mezelf contact op met leidinggevende Ik bespreek mijn werkzaamheden met leidinggevende Ik kom op voor mijn belangen Ik durf de leidinggevende een beoordeling te vragen Ik sta open voor complimenten van de leidinggevende Ik verdraag kritiek van de leidinggevende Ruimte voor opmerkingen: AAA, uitgave 2002, HvA, opleiding ergotherapie
Deel 3 Therapeutversie Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden
Therapeut Vertrouwelijk Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden Naam: Geb. datum: Therapeut: Datum: Doel: 1 e Inventarisatie Vervolg / Evaluatie Bij het invullen is het van belang dat u en de cliënt denken aan dezelfde situatie, bijvoorbeeld de (arbeids)therapie, huidig werk of vroegere werkervaring. Omschrijf hieronder kort het soort werk, de taken en werkzaamheden die horen bij de situatie waar aan gedacht wordt. Situatie: Instructie Deze lijst gaat over algemene arbeidsvaardigheden. Dit zijn vaardigheden die nodig zijn voor alle soorten arbeid, zowel binnen de (arbeidstherapie als betaald en onbetaald werk. De algemene arbeidsvaardigheden zijn onderverdeeld in vier groepen: 5. Basisvaardigheden 6. Zelfstandigheid 7. Omgaan met collega s 8. Omgaan met leidinggevenden Bij elke groep staan een aantal vaardigheden die daar betrekking op hebben. Geef bij elke vaardigheid aan in hoeverre het voor de cliënt van is bij de afgesproken situatie. Heel erg van Niet van Kruis het hokje van uw keuze aan. Per uitspraak is slechts één antwoord mogelijk. Denk niet te lang na over een antwoord. Elk antwoord is goed, als het maar uw mening is. Vaardigheden waarvan u vindt dat het een werkpunt kan zijn voor de cliënt kruist u aan bij: Mogelijk werkpunt Aan het einde van elke groep vaardigheden, is er ruimte voor eventuele opmerkingen. Als u vindt dat een vaardigheid niet voorkomt in de gekozen situatie, kunt u deze overslaan. Basisvaardigheden HvA, opleiding ergotherapie, 2002
Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Komt op tijd Gaat op tijd weg Komt afspraken na Neemt extra pauze(s) als dat nodig is Houdt zich aan de pauzetijden Vult de lege tijd zelf in Houdt zijn/haar aandacht bij het werk Concentreert zich op 1 taak indien nodig Concentreert zich op meerdere taken indien nodig Concentreert zich bij eenvoudige taken langdurig Concentreer zich bij moeilijke taken langdurig Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Taken zijn op tijd af Taken zijn eerder af dan afgesproken Maakt de taken af, ook al is de omgeving onrustig Beheerst nieuwe taken snel genoeg Is over het algemeen tevreden over het resultaat van een taak Schakelt om naar nieuwe werkzaamheden als de taken af zijn Past zich bij nieuwe werkzaamheden aan Bij onder druk staan, worden de taken met dezelfde nauwkeurigheid uitgevoerd Routinewerk gaat hem/haar goed af Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Begrijpt de uitleg of instructies bij het werk Werkt in het verwachte tempo Stelt hoge eisen aan het werk Gaat goed om met het materiaal waarmee hij/zij werkt Ruimt spullen na gebruik op Begrijpt schriftelijke instructies bij het werk Ruimte voor opmerkingen: AAA, uitgave 2002, HvA, opleiding ergotherapie
Zelfstandigheid Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Werkt graag Levert goed werk af Motiveert zich voor het minder leuke werk Zet bij moeilijkheden door Neemt verantwoordelijkheden op zich en beslist zelf Vraagt meer hulp, als dat nodig is Neemt thuis afstand van het werk Werkt zelfstandig aan de taken Zoekt zelf naar nieuwe werkzaamheden als de taken af zijn. Durft zijn/haar mening te geven Vertrouwt op eigen kunnen Het is voor degene belangrijk hoe anderen over hem/haar denken Is bewust van zijn/haar grenzen Scheidt werk en privé Past het uiterlijk aan de eisen van het werk aan Houdt zich aan de regels van de organisatie Ruimte voor opmerkingen: Omgaan met collega s Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Werkt het liefst alleen in een ruimte Werkt het liefst alleen aan een taak Voelt zich thuis in kleine groepen Voelt zich thuis in grote groepen Werkt goed samen met collega s Het contact met collega s is goed Voert gesprekken met collega s Kan gesprekken met een collega s afbreken Maakt geregeld een praatje met collega s Het contact met collega s is goed Onderhoudt het contact met collega s Maakt storend gedrag van collega s bespreekbaar Ruimte voor opmerkingen: AAA, uitgave 2002, HvA, opleiding ergotherapie
Omgaan met leidinggevenden Heel erg van Niet van Mogelijk werkpunt Kan onder leiding werken Vraagt hulp aan de leidinggevende als het nodig is Neemt uit zichzelf contact op met de leidinggevende bespreekt de werkzaamheden met de leidinggevende Komt op voor zijn/haar belangen Durft de leidinggevende een beoordeling te vragen Staat open voor complimenten van de leidinggevende Verdraagt kritiek van de leidinggevende Ruimte voor opmerkingen: AAA, uitgave 2002, HvA, opleiding ergotherapie
Deel 4 Het formulier Werkpunten Assessment Algemene Arbeidsvaardigheden
Werkpunten Bij Wil ik aan werken heeft u waarschijnlijk een aantal vaardigheden aangekruist. Schrijf hieronder maximaal 5 vaardigheden op die u voor de komende periode het belangrijkste vindt. 1. 2. 3. 4. 5. Hoe wilt u er de komende periode aan werken? Uit de bespreking met de therapeut is het volgende naar voren gekomen: HvA, opleiding ergotherapie, 2002