LESMATERIAAL 4Hoog WANIKAN INTRO Beste leerkracht, binnenkort kom je met je leerlingen kijken naar Wanikan. Met deze lesmap geven wij je enkele suggesties om met je leerlingen voor en na de voorstelling aan de slag te gaan. Als theatermakers merken we dat het belangrijk is dat kinderen goed voorbereid in de zaal zitten. Dat maakt de ervaring voor de kinderen waardevoller én het is voor de acteurs ook fijner spelen. Het is voor de leerlingen ook goed om nadien in klasverband nog tijd te hebben om de opgedane ervaringen te verwerken. Bedankt om hier de nodige aandacht aan te besteden. Veel plezier bij Wanikan! 4Hoog en het cultureel centrum in uw buurt CREDITS Concept en regie: Jelle Marteel Spel: Simon D Huyvetter en Julie Coach: Frans Van der Aa Foto s: Caroline Vincart Affiche: Afreux CONCEPT Het oorspronkelijke idee was realiteit versus droom. Een onderzoek naar wat er gebeurt wanneer de droomwereld in de realiteit terecht komt. Dit evolueerde naar het scheppen van een abstracte wereld met surreële dingen. We maakten geen onderscheid meer tussen droom en realiteit. Inspiratie zochten we bij het beeldend werk van Erwin Wurm en de films van Michel Gondry. We zochten niet naar een coherent verhaal maar naar een woordenloze opeenvolging van beelden die elk hun verhaal vertellen en mensen kunnen raken. Heel herkenbare objecten gaan in interactie met personages. Maar er wordt enkel gesuggereerd. Niet geduid. Niet gedefinieerd. Alles blijft open voor interpretatie en invulling door de fantasie. De rode draad is ontmoeting en afscheid. Tussen personages onderling en tussen personages en objecten. Ik zoek een kwetsbare speelstijl met humor die ontroert en bovenal: een oefening in eenvoud. Eenvoud die niet betekenisloos is maar heel intens en rijk. Jelle Marteel, september 2010
v.u. 4hoog Kazemattenstr. 17 B-9000 gent vormgeving: afreux VOOR DE VOORSTELLING Start met wat vragen over theater in het algemeen. Wie ging al eens naar het theater? Wat vind je wel / niet leuk aan theater? Wat is er allemaal nodig voor een theatervoorstelling? (podium, licht, decor, muziek,...) Wie werkt er allemaal mee aan een theatervoorstelling? (regisseur, scenograaf, technicus, acteurs, muzikant,...) Naar het theater gaan is helemaal anders dan naar de cinema gaan. De acteurs staan voor jou op een podium en zien en horen jou net als jij hen ziet en hoort. Achterin de zaal zit een technieker die het licht en het geluid bedient. Alles gebeurt live op de scène en dat vraagt veel concentratie. Om die redenen zijn er andere afspraken dan in de bioscoop. Dit zijn er enkele, bespreek ze vooraf met je leerlingen. Te veel praten tijdens een voorstelling kan storend zijn, voor de anderen in de zaal maar ook voor de acteurs. Eten en/of drinken is niet toegestaan tijdens de voorstelling. Eens het zaallicht uit is, is alle aandacht op het podium gericht. Elke keer opnieuw spelen de acteurs de voorstelling met volle inzet en dat verdient een applaus op het einde. Vond je het heel leuk? Blijf dan applaudisseren ook als de acteurs al van de scène zijn. Dan komen ze nog eens terug en weten ze dat je van de voorstelling hebt genoten. AFFICHE Je kan de affiche enkele dagen voor het theaterbezoek in de klas of thuis ophangen. Door deze op te hangen wordt de theateruitstap tastbaarder voor de kinderen. De nieuwsgierigheid van de kinderen wordt zo geprikkeld. In de loop van de week kan u verwijzen naar de poster en bespreken wat er op staat. Je telefoon zet je uit. Zelfs smsjes sturen is storend voor de acteurs. Ze worden dan afgeleid van hun spel. Er mogen geen opnames (foto s en/of video-opnames) gemaakt worden tijdens de voorstelling. Affiches kunnen aangevraagd worden bij het CC waar jullie gaan kijken OF opgehaald worden bij 4Hoog, Kazemattenstraat 17, 9000 Gent OF opgestuurd worden na aanvraag (09 224 14 00 of info@4hoog.be).
VOOR DE VOORSTELLING PRENTENVERHAAL 1STE THEATERBEZOEK LILY GAAT NAAR HET THEATER Een bezoek aan een theatervoorstelling bestaat uit verschillende stappen. Je vertrekt met de kinderen en gaat naar een plek waar ze meestal nog niet eerder geweest zijn. In die ruimte zijn heel wat prikkels aanwezig waarop de kleuters reageren. Het is belangrijk dat ze hier goed op voorbereid zijn zodat ze met een veilig gevoel van de voorstelling genieten. Dit is zowel voor de kinderen als de spelers heel belangrijk. Je vindt tekeningen met de verschillende stappen van het bezoek in deze lesmap. VOOR DE VOORSTELLING Toon de affiche van Wanikan. Laat de kinderen raden wat er op de tekening staat. Vraag aan de kinderen wat de titel Wanikan volgens hen betekent. Waarover zou de voorstelling kunnen gaan? Enkele tips die je best vooraf aan de kinderen mee geeft: Je hoeft niet te zoeken naar een verhaal. En als je dat toch wil doen, maak je er je eigen verhaal van. Je hoeft niet alles te begrijpen. Niet alles heeft een betekenis. Probeer te genieten van wat er gebeurt. Verhaal voorlezen aan de hand van de prenten Dit verhaal is NIET het verhaal van de voorstelling. Maak de kleuters hier zeker attent op. Klassikaal overlopen van het traject Leg de tekeningen door elkaar en spreidt ze uit zodat ze allemaal zichtbaar zijn. Zoek samen met de kinderen de juiste volgorde waarin ze alles zullen meemaken. Bespreek tekening per tekening wat er gebeurt en wat de kinderen op dat moment kunnen verwachten. De klasgroep kan ook in kleinere groepjes onderverdeeld worden. Je maakt dan meerdere prints van de afbeeldingen en laat de groepjes zelf zoeken naar de juiste volgorde. Daarna wordt in de hele groep besproken wat de correcte volgorde is. Tableaux vivants Aan de hand van de tekeningen maken de kinderen tableaux vivants. Dit zijn levende foto s. Het is gemakkelijk als je zelf eerst een tableau uitbeeldt als voorbeeld. De gezichtsuitdrukking en de houding zijn hierbij heel belangrijk. Een kind beeldt een onderdeel van het traject uit. De andere kinderen zoeken de bijhorende tekening. Niet alle tekeningen zijn hiervoor even geschikt.
NA DE VOORSTELLING Kinderen vinden het fijn om nadien nog even te praten over de voorstelling. Je kan dit doen aan de hand van onderstaande vragen. Indien u tijd heeft, kunt u een van de lesopdrachten doen. In bijlage vind je enkele lesopdrachten die je met de kleuters voor of na de voorstelling kan doen. Ze zijn bedacht door Els Verreyt, stagiaire bij 4Hoog. Ze volgt een opleiding kleuteronderwijs aan de Artevelde Hogeschool in Gent. VRAAGGESPREK Hoe zag het decor eruit? Hoe zagen de spelers eruit? Wat hadden ze aan? Waren de twee personages verschillend of eerder hetzelfde? (zowel uiterlijk als qua persoonlijkheid) Wie was de grappigste? Wie de liefste? Wie de stoutste? Wie de mooiste? Wat gebeurde er met de kasten in de voorstelling? Welke scènes kan je je nog herinneren? Welke muziek/ geluiden kan je je herinneren? Wat voor sfeer had de muziek? Werd je er vrolijk van of angstig of dromerig Had je een bepaald verhaal in je hoofd of kon je kijken zonder een verhaal te zien? Had je soms zin om zelf mee te doen? Op welk moment? Wat vond je mooi aan de voorstelling? Vond je het een vrolijk of triest stuk of had je er een ander gevoel bij? Welk stuk ga je niet zo snel vergeten?
TRUIENTREIN Nodig: wasdraad, wasspelden, per kind een trui & muziek Duur: ca. 30 min Hang de wasdraad op ooghoogte van de kleuters. Hang (samen met de kleuters) de truien op aan de wasdraad. 1. We Luisteren naar de muziek en maken een lange trein! Rijden jullie mee? De leerkracht stapt in trein met de kleuters door de klas. Laat de kleuters als een trein alleen verder door de ruimte stappen: onder de wasdraad, erdoor, er over,... op muziek: eens trager, eens sneller. 2. Stop de muziek. Wij staan nu in een trein, maar de truien zouden ook graag in de trein komen! Maak de trein groter door telkens wanneer je aan de wasdraad passeert, een trui tussen twee kindjes te spannen tot alle truien van de draad zijn. Duid een kind aan dat de mooiste trui van de wasdraad mag halen. Deze kleuter mag een handje aan de trui geven tot iedereen een trui vast heeft rechts en links van hem. Stap nu in een hele lange trein door de ruimte op de muziek. 3. Leid de kleuters in een kring en laat ze ter plekke staan. Als de muziek uit is, gaan ze zitten en leggen ze de trui die ze vast hebben op de grond tussen hun benen. 4: Zet opnieuw muziek op. De kleuters lopen vrij in de ruimte rond en maken met hun trui een vlieger (trui in de lucht houden). Op een afgesproken signaal (vb. wanneer de muziek stopt) voeren de kleuters opdrachten uit zoals: op de trui zitten, onder de trui kruipen, de trui op je hoofd leggen, over je benen trekken, erin te kruipen, de trui piepklein maken, ermee stappen en springen en als een reus. De laatste opdracht de trui als een dekentje gebruiken. YOGA MET TRUIEN Nodig: Elke kleuter heeft een trui. Cd-speler met klassieke muziek (bv. Chopin) Duur : ca. 20 min Alle kinderen zitten in de kring met hun trui over de benen. Er speelt rustige muziek. Doe samen met de kinderen enkele van onderstaande yoga-oefeningen. Oefeningen: 1. Benen door de mouwen. De kleuters steken hun benen door de mouwen en gaan op hun voeten staan. Ze houden de trui vast met hun handen. Ze mogen proberen hun voeten zo wijd mogelijk uit elkaar te zetten. Verdieping: wie kan rondstappen met zijn benen wijd uit elkaar? wie kan op één been gaan staan? 2. Benen in de lucht: de benen bijven in de mouwen zitten en we gaan liggen op de rug: de kleuters proberen hun benen in de lucht te houden. Kleuters rollen rustig van links naar rechts. trui terug gewoon aandoen 3. Knieën optrekken onder de trui: de kleuters mogen hun knieën dicht bij zich trekken en de trui over de knieën trekken > maken van een bolletje. Rollen van links naar rechts en van voor naar achter. 4. Hurkje: de kleuters gaan op hun hurkje zitten en trekken de trui over hun hele lichaam, enkel het hoofd komt er uit. Proberen rond te stappen in de ruimte. Afsluiten > relaxatiemoment: alle kleuters gaan liggen op hun rug en maken van de trui een hoofdkussen. De leerkracht gaat rond met een veer. Wie het veertje voelt op zijn gezicht mag meekomen met de leekracht en gaat klaar zitten voor de volgende opdracht. EINDE Iedereen mag ter plekke gaan neerzitten, met de trui over de benen als een dekentje. (> begin yoga).
DIERENUITBEELDSPEL Nodig: prenten van verschillende dieren, voor elk kind een trui. Duur: ongeveer 30 min Deze activiteit volgt op de yoga-activiteit. De kleuters gaan in een halve kring of rij zitten voor de wasdraad. De prenten van de dieren hang je op aan de wasdraad. Hang de prenten omgekeerd aan de waslijn met de witte kant naar de kleuters. De kleuters draaien om de beurt een prent komen omdraaien. Per omgedraaide prent mag de kleuters die de prent heeft omgedraaid zeggen welk dier er op staat, hij mag dan het dier eerst eens uitbeelden. Daag de andere kleuters uit om het dier na te doen met de trui. Doe zelf ook mee met de trui om de kleuters inspiratie te geven. Voorbeeld: Giraf met hele lange nek: we steken een been in een mouw en ons been in de lucht: dat is de nek van de giraf. Olifant met lange slurf: trui aandoen met een mouw vooraan en onze arm er door steken als slurf. Muis: helemaal in de trui kruipen en je klein maken: de trui wordt een holletje. Leeuw: hoofd door de nekopening steken als manen en zo brullend rondwandelen. Vogel: doe de trui aan maar steek de armen niet door de mouwen, de mouwen worden onze vleugels. Afsluiten Alle prenten mogen afgehaald worden door de kleuters. Wie kan zijn eigen trui al opvouwen? Alle truien verzamelen en terug in een doos of boekentas doen.
NA DE VOORSTELLING BLOTEVOETENPAD Nodig: een witte t-shirt per kind, plakkaatverf (verdund met water in de bassins), bassins, ponsen, schoteltjes voor verf ponsen, muziek, handdoeken Duur: ca. 1,5 uur, best ergens op een grasplein De kleuters zitten in een kring. Ze doen hun schoenen en kousen uit. Ze nemen de witte t-shirt die ze hebben mee gebracht. Indien mogelijk (plaats en weer) doe je deze activiteit buiten. Alle witte t-shirts liggen in een kring met ertussen basins met verdunde verf. Wanneer de muziek start starten de kleuters met een parcours. Ze wandelen over de t-shirts en door de bassins. Ze mogen dansen op de muziek, of gewoon stappen, maar het is de bedoeling om hun t-shirt zo mooi en kleurrijk mogelijk te maken. Einde Leg alle t-shirts te drogen en spoel de bassins uit. Doe proper water in de bassins om de voeten in de wassen. FEEDBACK Uw reacties en die van de kinderen zijn voor ons bijzonder waardevol. U doet ons veel plezier door het evaluatieformulier in bijlage terug te sturen, te mailen of faxen. Kleurplaten, foto s van knutselwerken en alle feedback mogen opgestuurd worden naar 4Hoog, Kazemattenstraat 17, 9000 Gent, België of naar Marieke@4Hoog.be (tel/fax 09 224 14 00).
EVALUATIEFORMULIER Meestal hebben wij niet de kans om na de voorstelling met de kinderen en de leerkrachten te praten. Uw reacties en die van de kinderen zijn voor ons bijzonder waardevol. U doet ons veel plezier door dit formulier terug te sturen, te mailen of faxen naar: 4Hoog, Kazemattenstraat 17, 9000 Gent info@4hoog.be Tel. & fax: 09/224 14 00. Alvast bedankt! 1. Wat is uw algemene indruk van Wanikan? Wat vindt u er heel goed aan en wat minder goed?... 2. Is Wanikan volgens u geschikt voor kinderen van +3 jaar? Waarom wel, waarom niet?............ 3. Hoe zijn de reacties van de kinderen? Wat vonden ze leuk en wat minder leuk? Kan u op de achterzijde ook enkele persoonlijke citaten met naam en leeftijd noteren?............ 4. Werd de voorstelling vooraf en/of achteraf in de klas besproken, en zo ja, hoe? Maakte u daarbij gebruik van deze lesmap?............ 5. Wat vindt u van deze lesmap? Heeft u suggesties om een lesmap beter te maken?......... 6. Nog opmerkingen?............... Naam school:... Naam leerkracht:... Leerjaar:... Waar en wanneer heeft u Wanikan gezien?... Bedankt voor jullie bezoek en graag tot de volgende keer! 4Hoog