MEDEWERKER IN BEWEGING



Vergelijkbare documenten
DE PASSER. Een nieuw Strategisch Beleidsplan: Samen beter, beter samen! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen

Verbeterbeleid. Avonturijn

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

Hoe los ik het op, samen met Thuisvester? Ik heb een klacht

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Unic Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2015

Geen taken naast lesgeven. Beperkt aantal verschillende

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

Strategic Workforce Management

RAADS IN FORMATIE BRIE F

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Vathorst Online Evaluatie Instrument mei 2013

Evaluatie pilot ipad onder docenten

Evaluatierapport. Tevredenheidsonderzoek NMV Nederlandse Montessori Vereniging Eindrapportage. BvPO

Tabellenrapportage CQ-index Kraamzorg

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

www. POspiegel.nl Online Instrument voor CB Het Talent schooljaar februari DigiDoc

strategie en schoolplan voorjaar 2015 Amersfoort Barneveld Ede Hoevelaken Kesteren richtinggever

Hogeschool Utrecht Enquete studenten op ROC Midden Nederland. Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument IO: Gitta.

imtech Arbodienst (versie 2.0)

Enquête social media gebruik ROC West-Brabant

We vertrekken vanuit gedeeld en participatief leiderschap. De cirkels representeren de diverse overlegorganen en functies binnen onze school.

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Farel College Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

Eindrapport Leerlingtevredenheidsonderzoek Floracollege Eindexamenklassen 2013

Schatgraven. Werken aan de zelfstandigheid van kinderen

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie

Een toelichting op het belang en het berekenen van de steekproefomvang in marktonderzoek.

Welkom bij Avonturijn

Analyse wijze en stimuleren van invullen Nationale Studenten Enquête Pascal Brenders 19 juni 2013

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering

STUDIEKEUZESTAPPENPLAN

Klanten binden door excellente dienstverlening

Effectief document- en risicobeheer

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten ROC A12 Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

imtech Arbodienst (versie 2.0)

Periodiciteit bij breuken

Coachen van gedragsverandering

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Leidsche Rijn College Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Berg en Boschschool Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Mexicaanse griep: A/H1N1 griep

Beleidsplan Stichting Soweto Care System Nederland

SYMPOSIUM BETERE ZORG? MIJN IDEE!

Sloopbesluit en verhuizen

Pedicure bij Rameau. Verzorgde voeten lopen het prettigst. Om in aanmerking te komen voor vergoeding zijn gemachtigd voor te schrijven:

Overlijden: uw rechten in Duitsland en Nederland

I d e n t i f i e r ; s e c t o r o r o f f e r i n g ; a k k u r a t b o l d 7 / 1 2 ; 1 l i n e m a x i m u m

Versterk je persoonlijke kracht

Krachtig & Verbindend Leiderschap

Elke leerling een nieuwe kans. Tijdelijk naar onderwijsopvang om uitval te voorkomen

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Vathorst - 2e enquete werkplekleren HU-student Instituut Archimedes

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten CSG Veenendaal Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

Semi-orthopedische schoenen (OSB)

Duaal of deeltijd? Een onderzoek naar de duale en de deeltijdopleidingsvariant tot docent. Arjan Woord (08WO2009L)

Postgraduaat Community Service Engineering

Motto: t Wurd tied dat wi j weer es goat dansen (van het album bi j Normaal thuus 1993)

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden

Haal het maximale uit jezelf. valkenburg. m a s t e r e x p e r i e n c e. p r o g r a m m a

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech arbodienst

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Het Nieuwe Eemland Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Veilige voornemens voor 2018

Buren en overlast. waar je thuis bent...

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Wellant Utrecht Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Wellant Montfoort Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Inzicht in voortgang. Versnellingsvraag 9 Inzichten periode maart t/m juni

Zadkine dienstverlening bij Zadkine Zadkine Online Evaluatie Instrument locatie: Marconistraat april 2014

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Andreas Pieter Groen Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Oranje Nassau College Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Indaver bedrijfscode. Missie, kernwaarden en gedragsregels voor duurzaam ondernemen

Hogeschool Utrecht Enquete studenten op ROC Midden Nederland. Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument IO: Mariska.

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten X11 Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

evaluatie in de goede toon

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Revius Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

Hogeschool Van Hall Larenstein Open Dag Wageningen 'Wageningen (Larenstein)' Online Evaluatie Instrument december 2013

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op?

www. HBOspiegel.nl Online Evaluatie Instrument

Monitor Convenant Professionalisering en begeleiding onderwijspersoneel in primair en voortgezet onderwijs. Nulmeting bij besturen en directeuren

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Rientjes Mavo Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Oosterlicht College Nieuwegein Instituut Archimedes

TAF GoedGezekerd AOV. De eerste AOV waarmee u zelf de touwtjes in handen heeft

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten RSG Broklede Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten De Passie Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Medisch vragenformulier aanvraag

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Wellant Houten Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Oosterlicht Vianen Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Hogeschool Utrecht Enquete project Cross Your Borders Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument juli 2014

De kracht van de ondernemer in Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg. Thema: Het roer om op de regionale arbeidsmarkt

Hogeschool Utrecht Enquete studenten op ROC Midden Nederland. Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument IO: Jose.

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten CSG Groene Hart Lyceum Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten CSG Groene Hart Rijnwoude Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Kwaliteitshandboek 3. Gebruikersgerichte processen 3.3 Het beëindigen van de individuele dienstverleningsovereenkomst

OOM Verzekeringen. De specialistische verzekeraar

EVALUATIE SCHOLING EN STUDIEMIDDAG

imtech Arbodienst (versie 2.0)

Burgerpeiling Gemeente Emmen - wijk Angelslo. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten CSG Groene Hart Topmavo Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten ORS Lek en Linge Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Committee / Commission ECON. Meeting of / Réunion du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES. Rapporteur: Olle LUDVIGSSON

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Niftarlake Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2014

Transcriptie:

MEDEWERKER IN BEWEGING HANDREIKING Loopbaaotwikkelig voor de sector Kusteducatie VOORWOORD De resultate va de equête Medewerker i Bewegig uit 2010 (zie voor oderzoeksverslag www.sfkv.l/publicaties), waari loopbaaotwikkelig i de sector Kusteducatie het cetrale thema was, legde de basis voor deze hadreikig. Uit de resultate bleek duidelijk dat het overgrote deel va de deelemers aa de equête met grote toewijdig werkt. Bija 88% va de medewerkers gaf teves aa tevrede te zij over de ihoud va het werk, de hoge mate va veratwoordelijkheid e de vrijheid om zelf het werk i te dele. De sector KE oderscheidt zich va adere braches door het grote aatal kleie diestverbade. De sector KE telt i totaal 12.000 werkemers (omgereked: 4.600 fte). Gemiddeld bedraagt het diestverbad 0,4 fte. Ogeveer 40% va de deelemers aa de equête geeft aa teves als zzp er actief te zij. Eezelfde aatal zegt aast het diestverbad bij de KE og ee ader diestverbad te hebbe. De sector KE teslotte blijkt ook ee sector waari og iet veel besef bestaat va de mogelijkhede die scholig e loopbaaotwikkelig biede bij het sture va de eige loopbaa. Waar 53% va de deelemers aageeft weiig of gee mogelijkhede voor scholig e otwikkelig te ervare e bija de helft zij loopbaaperspectief egatief beoordeelt, katelt het beeld va ee sector die zij zaakjes redelijk voor elkaar heeft. E daar zit u juist het probleem, wat het valt iet te otkee dat de sector kusteducatie mometeel i zwaar weer verkeert: reorgaisaties e bezuiigige zij aa de orde va de dag. Juist i zo ozekere werkomgevig is het va belag dat alle medewerkers - iet allee de docete, maar ook het odersteued persoeel e het maagemet - de relevatie zie va scholig e loopbaaotwikkelig voor hu eige otwikkelig. Die loopbaaotwikkelig is primair de veratwoordelijkheid va de medewerker zelf, maar leidiggevede kue ee belagrijke bijdrage levere e daar waar mogelijk hu medewerkers facilitere bij het realisere va hu zelfsturig. Orgaisaties e werkemers hebbe er belag bij. INHOUDSOPGAVE Voorwoord 1 Ileidig 2 2 CAO e projecte over 3 loopbaaotwikkelig 3 Loopbaaotwikkelig doe je zelf 4 4 Tips voor loopbaaotwikkelig 7 5 Praktische iformatie 10 Bijlage 14 Deze hadreikig geeft izicht i de motieve va de medewerkers om aa loopbaaotwikkelig te doe e bevat teves tips e istrumete waarmee medewerkers e hu orgaisaties hu voordeel kue doe. Erik Lageveld 1

1 INLEIDING De sector kusteducatie wordt geteisterd door veraderede eise va overhede i combiatie met bezuiigigsoperaties. Reorgaisaties e veraderig i taakstellig zij aa de orde va de dag. Veel cetra voor de kuste trasformere bijvoorbeeld va aabieders op het gebied va muziek, das, theater e beeldede kust aar cetra voor kusteducatie e krijge op lokaal e/of regioaal iveau steeds meer de fuctie va spi i het web waar het gaat om cultuurparticipatie (oderwijs i kust, oderwijs door kust e meedoe door middel va kust). Al die veraderige hebbe hu weerslag op de medewerkers: persoele formaties worde aagepast e fuctie-ihoude veradere of verdwije. Ee medewerker ka i zulke ozekere tijde het hoofd allee koel houde als deze perspectief, kase blijft zie, bie de istellig waar hij werkt of daarbuite. Vauit mij praktijk als loopbaacoach zag ik het ut i va bewustwordig va loopbaaotwikkelig e employability voor medewerkers i de sector. Ee voorstel om middels ee equête de situatie op dit terrei vauit de optiek va medewerkers maar ees i kaart te brege, werd met succes igedied bij het SFKV. Mede op basis va de resultate va die equête ko vervolges deze hadreikig worde otwikkeld. De resultate va de equête weze uit dat employability e loopbaaotwikkelig relatief obekede groothede zij bie de sector (zie Rapportage Medewerker i Bewegig). I het algemee loopt de sector achter i het otwikkele va persoeelsbeleid e blijke veel medewerkers iet vertrouwd te zij met gagbare loopbaaistrumete als hulpmiddele bij het bevordere va hu izetbaarheid. Ook bleek oder medewerkers weiig keis aawezig te zij va mogelijke maiere waarop loopbaaotwikkelig gefiacierd ka worde. De hadreikig heeft als doel bij te drage aa het verbetere va de employability va de medewerkers i de sector KE e bevat istrumete waarmee zij zelf beter lere i te spele op de eise va ee sterk veraderede sector. Lifelog employmet is exit, lifelog employability kwam ervoor i de plaats. Daaraast beoogt de hadreikig leidiggevede bewust te make va het belag e ut va loopbaaotwikkelig voor het goed fuctioere va de eige orgaisatie. Ook krijgeoderemigsrade e Persoeelsvertegewoordigige hadvatte aagereikt om loopbaaotwikkelig bie de orgaisatie op de ageda te krijge. Tot slot. Deze publicatie ka worde beschouwd als ee aavullig op de hulpmiddele e istrumete die - met ame op iitiatief va het Sociaal Fods Kustziige Vormig, bracheorgaisatie Kustcoectie e de vakbode FNV-Kiem, KNTV, CNV e Ntb - al beschikbaar zij of worde otwikkeld (zoals Sterk i je Werk) op het gebied va persoeel e otwikkelig, maar vooralsog hu focus hadde op de werkgevers i de sector. Deze hadreikig richt zich i het bijzoder op de idividuele medewerker e bevat istrumete om zelf ee bewustwordigsproces over de eige mogelijkhede op het gebied va loopbaaotwikkelig i gag te zette. Deze hadreikig is, kortom, bestemd voor alle medewerkers i de sector KE die iformatie wille over opleidig e otwikkelig; regisseur va hu loopbaa wille worde; hu loopbaa wille otwikkele, maar og iet goed wete hoe; met cocrete plae aa de slag wille. De orkeste kee het al! Dat loopbaabeleid i de sector Kust e Cultuur iet overal is achtergebleve laat het Sociaal Fods Orkeste zie. Dat fods heeft al sids 2004 ee Regelig Loopbaabeleid dat als doel heeft om op basis va het tijdig sigalere va dreigede probleme bij musici - of het u gaat om hu fysieke belastbaarheid, de kwaliteit va hu spel of hu arbeidsmotivatie - deze te facilitere voor ee overstap aar ee adere werkkrig (exter) of ee adere fuctie (iter). Dit beleid is i het belag va de orkeste die hu kwaliteitsiveau wille hadhave e i het belag va de betreffede werkemer. Het voorkomt lagdurige arbeidsogeschiktheid, blijved disfuctioere of mogelijk otslag. Het Loopbaabeleid bie de orkeste komt eer op het auwletted volge va de musici op de terreie fysieke e psychische weerbaarheid, spelkwaliteit e arbeidsmotivatie. Ook worde prevetief da wel curatief maatregele getroffe om kelpute te voorkome da wel op te losse. Het Sociaal Fods Orkeste biedt de werkgever teves verdere fiaciële odersteuig bij het izette va ee aatal loopbaaistrumete zoals loopbaaevaluatiegesprekke, heroriëtatie op de loopbaa, oderzoek aar capaciteite e iteresses, arbeidsmarktoriëtatie, omscholig e de hierbij beodigde begeleidig (loopbaacoachig). Mometeel kue musici aast de hiervoor geoemde istrumete ook de workshop loopbaabeziig volge. Deze workshop is gericht op bewustwordig va de eige (o)mogelijkhede bij het vormgeve va de loopbaa. De musicus ka daarbij zelf het iitiatief eme om mee te doe aa de workshop, maar ook de werkgever ka de aazet geve tot deelame. De betreffede workshops vide periodiek plaats i het midde va het lad oder begeleidig va loopbaaadviseur Els Maas. Zo workshop bestaat uit ee idividuele itake, ee workshop va ee dagdeel, ee afsluitede idividuele coachigsessie e ee terugkomdag a ogeveer drie maade. De koste va zowel de workshop als va de overige loopbaaistrumete (zoals bijvoorbeeld loopbaabegeleidig als voortzettig va de workshop) vergoedt het fods voor 80% tot ee maximum va 3 17.500 per werkemer. Sids 2009 volgde 45 musici de workshop. Ee recet gehoude evaluatie leverde 22 reacties va deelemers op, waarva 12 positief, 9 zeer positief e 1 voldoede. Daaraast publiceerde het fods het boekje Ee ieuwe Fase loopbaaotwikkelig voor orkestmusici (www.sfo.l/publicaties). De hadreikig geeft orkestmusici ideeë om zo lag mogelijk prettig é gezod te musicere. 2

2. CAO EN PROJECTEN OVER LOOPBAANONTWIKKELING 2.1 De cao Het recete oderzoek aar loopbaaotwikkelig bracht aa het licht dat medewerkers vaak iet op de hoogte zij va de faciliteite voor scholig/loopbaaotwikkelig zoals deze i de eige cao zij opgeome. I alle cao s zij paragrafe opgeome over scholig. Werkgevers diee scholig te stimulere e i samespraak met medewerkers ee opleidigspla op te stelle. Oder scholig wordt i het kader va de cao verstaa: Ee opleidig gericht op het uitbreide e verbetere va het vakmaschap. Ee opleidig gericht op het versterke va de employability va de betrokke werkemer. Ee opleidig op basis va de CAO Kusteducatie (zie CAO Kusteducatie, bijlage 1.a pag. 27) Het stimulere va scholig is sids jare verakerd i de CAO Kusteducatie 1. Istellige e medewerkers die oder deze cao valle kue, oder voorwaarde, i aamerkig kome voor ee vergoedig (zie Hoofdstuk 6 CAO KE, bijlage 1.a pag. 27). De scholigsregelig is ook succesvol op orgaisatieiveau. Stelde i 2008 og maar éé op de tie istellige ee scholigspla op, i 2010 was dat aatal gestege aar éé op de vier istellige. Medewerkers i overheidsdiest die oder de CAR-UWO (zie CARUWO, bijlage 1.b pag. 28) valle of bij ee zogeaamde B3-istellig werke e de CAR-UWO volge, hebbe overiges u al de mogelijkheid om loopbaaadvies te krijge, voor zover ze uiteraard bij ee gemeetelijke istellig werke. De CAR- UWO biedt bovedie de mogelijkheid om ees per drie jaar ee persoolijk otwikkeligspla op te stelle met de werkgever e ees per vijf jaar ee loopbaaadvies aa te vrage. 2.2 Sterk i je Werk I de sector Kusteducatie worde imiddels diverse odersteuede maatregele geome te behoeve va het persoeelsbeleid. Er zij hadreikige op de gebiede Strategisch Opleidigsbeleid, Fuctioerigs- e beoordeligsgesprekke e ee Hadboek Oderemigsrade. Ook zij ee Arbocatalogus e ee HR Quicksca otwikkeld die i 2011 wordt geïmplemeteerd (zie HR Quicksca, Bijlage 2, pag. 16). De geoemde HR Quicksca behelst de ivetarisatie va de feitelijke situatie, eveals de ivetarisatie va de geweste situatie op het gebied va Huma Resource Maagemet i de sector. Bie de sca worde ege oderwerpe behadeld waaroder Loopbaa e mobiliteit. Helaas ware de resultate va deze sca bij het verschije va deze hadreikig og iet beked e zij de gegeves allee te gebruike door istellige die de sca hebbe igevuld. Mometeel gaat veel aadacht uit aar het project Sterk i je Werk (zie: www.kustcoectie.l/sterk+i+je+werk/). De ker va dit gezamelijke project va sociale parters is de izetbaarheid va de medewerkers bie de sector kusteducatie te vergrote e de istellige zo toe te ruste dat ze adequaat kue reagere op veraderige i de samelevig die gevolge hebbe voor het cursusaabod. Vauit het project dat ee looptijd heeft va drie jaar (2009-2012) worde oderemerschap, regioale samewerkig e etwerkvormig e scholig gestimuleerd. Ee va de belagrijkste iitiatieve op dit terrei zij de bedrijfsschole die de afgelope jare op istigatie va de Kustcoectie e de sociale fodse zij opgericht. Dit zij scholigsetwerke voor docete e medewerkers uit de kusteducatie istellige. Deze bedrijfsschole biede cursusse e traiig aa op allerlei terreie va de beroepspraktijk, zoals bijvoorbeeld oderhadele, projecte opzette, didactiek, presetatie. Imiddels zij er al ee flik aatal regioale bedrijfsschole opgericht. Op korte termij wordt het aatal uitgebreid e zal ageoeg heel Nederlad gaa bestrijke. Zie voor ee overzicht va de bedrijfsschole pag. 12. 2.3 Das e Kamerkoor De dassector beschikt al jare over ee regelig voor loopbaabeleid. De fysieke beperkige va dasers die zelde a hu 35 ste kue doorwerke e uit hoofde va hu beroep gecofroteerd worde met omscholig zij hier debet aa. De regelig is overige uitsluited va toepassig op dasers i loodiest die via hu werkgever premie betaald hebbe. Voor freelace dasers geldt de regelig iet. Ook het Kamerkoor - met 25 medewerkers de kleiste cao i de kustsector - heeft loopbaabeleid i de cao opgeome. 2.4 Bij de bure: recht op loopbaabegeleidig voor iederee Kijke we og wat verder om os hee, bijvoorbeeld aar Vlaadere, da zie we dat de Belgische regerig het recht op loopbaabegeleidig al i 2002 i de wet verakerd heeft. I het kader va die wet zij er i Vlaadere regioaal zestie loopbaacetra opgericht die door de regerig gefiacierd worde. Het mooie va dit systeem is dat de medewerker - evetueel zoder tussekomst - va zij werkgever bij die cetra terecht ka voor advies over zij/ haar loopbaa e/ of ee loopbaabegeleidigtraject. Evaluatie heeft uitgeweze dat dit systeem ee wezelijke bijdrage levert aa de flexibiliteit e zelfsturig va medewerkers op de arbeidsmarkt e de werkeloosheid i Vlaadere reduceert. Het Vlaamse voorbeeld geeft aa hoezeer ee actief beleid op het gebied va loopbaaotwikkelig haar vruchte afwerpt. 2.5. Leoardo da Vici e Lissabo Ook op Europees iveau lijkt loopbaabeleid ee steeds belagrijker issue te worde. Het iitiatief Leoardo da Vici, ee dektak va Europese beleidsmakers waaraa vauit Nederlad ee aatal orgaisaties deeleme zoals OCW, SZW, EZ, PLW, UWVwerkbedrijf, RWI, Stichtig va de Arbeid, veldkoepels uit het oderwijs, MBO, VO/PO, opleidigsfodse, Nobol, Noloc, NVS- NVL e APS, getuigt hierva. Gezamelijk buige deze partije zich over de beleidsotwikkelig va loopbaabeleid, adviserig e lifelog guidace voor alle leeftijde e voor alle iveaus. Ee ader voorbeeld biedt de Lissabo Ageda (2000), ee iitiatief va de EU om va Europa ee tooaagevede keisecoomie te make. Het equipere va de werkemer e daarmee dies employability speelt daari ee belagrijke rol. 3 1 I de CAO Kusteducatie 2006-2008 is voor het eerst ee apart hoofdstuk opgeome over loopbaabeleid e scholig (hoofdstuk 6 CAO KE 2006-2008, zie bijlage 1, pag. 27). Echter op het gebied va employability ware tot op hede gee bepalige opgeome. I de ieuwe CAO KE 2011-2012 lijkt daar veraderig i te kome i het kader va het beoogde vitaliteitsbeleid

3 LOOPBAANONTWIKKELING DOE JE ZELF Broe: M.Kuijpers 2003, M.Verbrugge 2008, IVA 2003 Voordat je aa de slag gaat met je eige loopbaaotwikkelig is het va belag eerst a te deke over ee aatal vrage die va belag zij voor het eme va ieuwe loopbaastappe. Over welke aspecte va mij fuctie be ik tevrede? Over welke aspecte va mij fuctie be ik otevrede? Wil ik - tevrede of iet - mij situatie veradere/ verbetere? Heb ik ee idee va de richtig die ik op wil? Beschik ik over de odige competeties om die veraderig succesvol tot stad te brege? Heb ik de steu va mij omgevig als ik wil veradere? Hoe betrek ik mij leidiggevede bij mij loopbaaotwikkelig? E vooral... Be je bereid tijd te steke i je eige loopbaaotwikkelig? Aa de slag gaa met je eige loopbaaotwikkelig doe je er iet zo maar eve bij. Door actief met je loopbaa aa de gag te gaa breg je ee igrijped veraderigsproces op gag. E dat kost tijd! Behalve grodige reflectie op je eige fuctioere, beteket loopbaaotwikkelig ook het aar buite trede e aa je omgevig kebaar make dat je veraderig astreeft i je werkkrig. Je zult moete etwerke e i gesprek moete gaa met je leidiggevede, die ee belagrijke rol speelt i je veraderigsproces. Pla daarom momete dat je i alle rust kut werke aa je loopbaaotwikkelig. Waaruit bestaat deze hadreikig? De hadreikig bestaat uit ee ileidede istructie waari ekele begrippe verduidelijkt worde, ee lijst met tips om zelf aa de slag te gaa met het vormgeve va je eige loopbaaotwikkelig e hadige iformatie. Bij de lijst met tips hore ee aatal bijlage. Die vid je achteri de hadreikig. Voorkome is beter da geeze Het is ee misverstad te veroderstelle dat loopbaaotwikkelig of zelfsturig allee va ut zou zij als je otevrede bet over je fuctie of als je positie bedreigd wordt. Itegedeel, ook als je wel tevrede bet, heb je er - misschie og wel meer da je otevrede collega - baat bij om je otwikkelig te sture. Immers daarmee voorkom je dat je op de verkeerde werkplek terecht komt. Voorkome is beter da geeze e: izicht is de basis va veraderig. Maar de begrippe tevrede e otevrede behoeve wel eige uace. De deelemers aa de vragelijst Medewerker i Bewegig blijke voor bija 90% (doorgaas, zeer zeker) tevrede te zij over de ihoud va hu werk (zie MIB Het oderzoek 2.1. ev.). Dek daarbij aa take, wijze va uitvoere, uitdagig, erkeig e taakautoomie. Medewerkers i de sector zij over het algemee goed op de hoogte va de doele va de orgaisatie waar ze werke, de collegialiteit is goed, ook de odersteuig door de leidiggevede wordt doorgaas als voldoede ervare. Me weet zij oafhakelijkheid e zelfregulatie te waardere. Je vraagt je af of zo hadreikig wel odig is! Maar hoe relatief die tevredeheid is blijkt wel uit het feit dat ruim de helft va de medewerkers aageeft iet tevrede te zij met zij/ haar loopbaaperspectief e ovoldoede mogelijkhede voor opleidig e otwikkelig te ervare (zie MIB 3. ev.). Vele gave ook aa gee idee te hebbe wat loopbaaotwikkelig eigelijk is of op welke maier de eige loopbaa vorm gegeve zou kue worde. De feite worde gestaafd door het gerige aatal ure dat aa scholig e otwikkelig besteed wordt e door de opvallede obekedheid met gagbare loopbaaistrumete als loopbaacoachig, loopbaabegeleidig, super- e itervisie (zie MIB 5.) Die grote tevredeheid mag dus met ee flike korrel zout geome worde. Het bewustzij va het belag va loopbaabegeleidig e scholig e otwikkelig is og weiig otwikkeld eveals het bewustzij va het belag va zelfsturig voor de eige loopbaaotwikkelig. Ee uitleg va ekele belagrijke begrippe is da ook op zij plaats. 3.1. Loopbaaotwikkelig, employability, zelfsturig, competeties e loopbaabegeleidig (bro: Kuipers 2003, Verbrugge 2008) Omschrijvig begrippe Loopbaaotwikkelig Loopbaaotwikkelig duidt op het verwerve va werk e/ of leerervarige e etwerkcotacte om je persoolijke doele e waarde i je werk te verwerkelijke. Dit gebeurt i overleg met mese i je omgevig e vidt plaats ogeacht mogelijkhede e beperkige va de omgevig. Loopbaaotwikkelig is hiermee gee icidetele keuze voor ee beroep of fuctie, maar ee doorloped proces waari je je eige loopbaa beïvloedt. Uitgagsput va loopbaaotwikkelig is dat je je loopbaaverloop iet slechts laat afhage va het loopbaamaagemet va de orgaisatie waar je werkt, maar dat je zelf ivloed uitoefet op je loopbaaverloop. Je streeft daarbij ee zo groot mogelijke employability (zie De Medewerker i Bewegig 4 ev.) a. Bij loopbaaotwikkelig is sprake va oderhadelig tusse jou e je werkgever, waarbij je jouw wese, doele e mogelijkhede als uitgagsput eemt bij het verkee va je mogelijkhede i de orgaisatie. De werkgever ka loopbaaotwikkelig izette om zij orgaisatiedoele te bereike. Employability Employability ofwel het vermoge om werk te behoude of te verkrijge valt of staat met het oderhoude va de competeties die op de arbeidsmarkt gevraagd worde. Competeties kue echter veroudere of vervage als je ze iet bijhoudt. Ook ka de vraag aar specifieke keis of vaardighede wijzige e ka bijgevolg de waarde va je competeties veradere. Als je te alle tijde izetbaar wilt zij e je loopbaa wilt otwikkele, is het oodzakelijk dat je i je eige izetbaarheid blijft ivestere. Bekijk om meer izicht te krijge i competeties e welke competeties er bij het werk i de kusteducatie kome kijke de Competetiekit ee samewerkigsproject va Kustcoectie, SFKV e A+O Fods. Dit is ee kaartspel waarmee medewerkers 4

idividueel, maar vooral ook i teamverbad met competeties (lere) werke. De competetiekit bestaat uit vier doosjes, met ieder ee eige hoofdoderwerp: persoolijke effectiviteit, cultureel oderemerschap, kusteducatieve competeties e leidiggevede competeties. Als tweede hulpmiddel komt daar ee digitale omgevig bij. De competeties uit de kit vorme u de basis voor ee idividueel bekwaamheidsdossier. Meer iformatie e uitleg over het digitaal bekwaamheidsdossier vid je op http://aeo.otwikkel1.etcreators.l/kusteducatie/ producte/competetiekit-voor-ke-orgaisaties.html. Je kut De Competetiekit ook bestelle bij Kustcoectie: 030-2303740. Competeties e Zelfsturig Zelfsturig beteket zelf veratwoordelijkheid eme voor je eige loopbaa. Door je eige loopbaa te sture, eem je het iitiatief i hade e blijf je aa je competeties werke ook als jouw werkgever dat om wat voor rede da ook alaat. Voor succesvolle zelfsturig va je loopbaa zij twee competeties oodzakelijk amelijk zelfkeis e flexibiliteit. Zelfkeis beteket dat je over ee correct e accuraat beeld beschikt va je eige sterktes, zwaktes, motieve e waarde e va je toekomstige ik, je ket als het ware je plaats (zie vragelijst loopbaacompeteties, Bijlage 3, pag. 20). Flexibiliteit slaat op jouw vermoge e motivatie om je aa te passe aa veraderige i je omgevig. Beide competeties zij cruciaal om je loopbaa zelf te kue sture. Zelfkeis is odig om te bepale welke richtig je uit wilt met je loopbaa, om gemotiveerd aa die loopbaa te blijve werke e om je evetuele leerbehoefte te herkee. Flexibiliteit helpt je da weer om flexibel te blijve e te kue omgaa met de voortdurede veraderige i de maatschappij e op de arbeidsmarkt. Waeer éé va beide competeties bij jou otbreekt, ka dit je voor probleme stelle: Beschik je over ee hoge flexibiliteit e ee laag iveau va zelfkeis da ka dit leide tot blideligs reagere op situaties i plaats va dat je zelf de cotrole houdt over de gebeurteisse. Is de situatie precies adersom, e beschik je over veel zelfkeis gecombieerd met ee laag iveau va flexibiliteit, da ka daar weer ee verlammed effect va uitgaa. Heb je weiig zelfkeis e ee laag iveau va flexibiliteit, da verkeer je i ee toestad va starheid e be je ekel i staat om i ee stabiele omgevig orders op te volge. Het zal duidelijk zij: Als je ee proactieve medewerker bet die over zelfkeis e flexibiliteit beschikt, sta je het sterkst op de arbeidsmarkt. Da be je breed izetbaar e heb je de grootste employability. Competetiemaagemet e Kusteducatie Naast de specifieke competeties waarover docete i de kusteducatie al lager moeste beschikke, zoals vakbeheersig e didactische vaardighede, worde oder ivloed va de marktotwikkelige ook adere competeties belagrijker. Dit maakt dat er ee toeemede behoefte is aa breder izetbare krachte. Hoewel specialiste altijd odig zulle blijve, is er meer behoefte aa geeraliste die meer kue da ekel lesgeve i éé disciplie/ istrumet of ekel op ee istellig. Competeties die aast de bestaade kwaliteite belagrijker worde, zij: Kue werke met grote(re) groepe, meer diverse groepe, aadacht voor groepsdyamica, orde houde. Het kue werke met adere doelgroepe, zowel i wijke als oderwijs. Adere aspecte va kusteaarschap kue zie, zoals creativiteitsotwikkelig, samewerke, persoolijke otplooiig e luistere aar elkaar. Flexibiliteit (zie bove). Omgevigsbewustzij. Vraaggericht werke (hoe stel je de vraag cetraal). Daaraast zij er ee aatal zakelijke competeties die zich u og veelal bij de directies bevide, maar die volges vele steeds meer bij docete kome te ligge. Daarbij valt te deke aa: Oderemerschap Admiistratief Projectmaagemet e projectmatig werke Commuicatie Netwerke Marketig e PR Competetiemaagemet is het aageweze middel om je te helpe je weg te vide i deze sterk veraderede markt. Loopbaabegeleidig De ker va loopbaabegeleidig bestaat uit ee zelfoderzoek. Aa de had va gesprekke, istrumete e opdrachte maak je de balas op va je keis, vaardighede, waarde, iteresses, aspiraties e alles wat verder voor jou va belag is zie Vragelijst Loopbaacompeteties, Bijlage 3, pag. 19. Loopbaabegeleidig ka zowel op je zelfkeis als op je flexibiliteit ee positieve ivloed hebbe. I de literatuur over loopbaabegeleidig spreekt me va zelfexploratie. Succesvolle exploratie va jezelf zou logischerwijs moete resultere i ee goed zelfizicht, amelijk i ee duidelijk beeld va je eige sterkte, zwakte, waarde e motieve. Loopbaabegeleidig ka ook ee positief effect hebbe op je flexibiliteit. Deeleme aa loopbaabegeleidig beteket i de meeste gevalle dat je i ee veraderigsproces terechtkomt. Loopbaabegeleidig helpt je om je aa die veraderig(e) aa te passe. Je ervaart veraderig e past je aa de veraderig aa, e dat ka je algemee aapassigsvermoge e de aapassigsbereidheid vergrote. Ook doorloop je tijdes loopbaabegeleidig ee heel loopbaabeslissigsproces. Op die maier verwerf je izicht i de competeties die odig zij voor het veradere va je eige loopbaa. Het zal duidelijk zij dat loopbaabegeleidig bij het verwerve va meer zelfsturig ee omisbare hulp is. Loopbaabeleid is voor je werkgever ee uttig istrumet. I de HR Quicksca (zie HR Quicksca, Bijlage 2, pag 16) die olags is otwikkeld i opdracht va het Sociaal Fods voor de Kustziige Vormig vide we bij vraag 7 oder het kopje Loopbaa e mobiliteit de volgede formulerig: Beleid rod loopbaa e mobiliteit is gericht op het kome tot ee optimale afstemmig tusse de wese e behoefte va de orgaisatie e de wese e behoefte va medewerkers: de juiste persoo op de juiste plaats, u e i de toekomst.(zie: www.kustcoectie.l ). 5

Helaas ware bij het ter perse gaa va deze hadreikig og gee exacte resultate beked va deze sca. Wel zij de eerste sigale dat op het gebied va loopbaa e mobiliteit og heel veel te wie valt. 4.2. Supervisie, itervisie of loopbaacoachig; wat is het verschil Er bestaa verschillede begeleidigsvorme die mese kue odersteue i hu professioele otwikkelig. Supervisie, itervisie e loopbaacoachig zij begrippe die iederee wel ket. Maar wat houde ze u precies i? De begrippe op ee rij. Supervisie Supervisie is ee idividueel leertraject oder leidig va ee supervisor waarbij methodisch wordt igegaa op je persoolijke leervrage te aazie va je werk. Het is ee vorm va reflectere op je eige werkstijl. Het geeft zicht op welke situaties jou probleme oplevere, waar dit mee te make ka hebbe, hoe je ermee om ka gaa e welke alteratieve er zij. Als supervisate verke e herke je vaste patroe e ga je op zoek aar dieperliggede motieve e overtuigige die jouw iteracties sture. Je leert deke, voele e hadele adequaat op elkaar af te stemme e je eige ervarige i je werk zodaig te overdeke e te doorzie dat het leidt tot ee beter fuctioere. Bij supervisie ligt het accet ook op het lere voor volgede situaties. Ee supervisie is of idividueel met de supervisor of i ee klei groepje va maximaal drie persoe. Itervisie Itervisie is ee vorm va deskudigheidsbevorderig waarbij je ee beroep doet op collega s om mee te deke over persoo- e fuctiegebode vraagstukke e kelpute uit je eige werksituatie. Je vormt same ee itervisiegroep. Het meedeke gebeurt iet door het aadrage va oplossige maar door het stelle va vrage om zo met behulp va eige aalytisch e probleemoplossed vermoge zicht te krijge op het igebrachte probleem e hoe hieri te hadele. Het is ee methodiek waarbij je eige deskudigheid bie de orgaisatie wordt beut e verder wordt otwikkeld met als doel het bevordere va de kwaliteit va je werk. Ee itervisie beslaat ee lagere periode, met ee klei aatal vaste deelemers. Vooraf worde afsprake gemaakt over de spelregels, de doelstellige e de werkwijze va itervisie. Het proces vraagt va de deelemers de odige basisvaardighede. Itervisie ka zowel zelfstadig als oder begeleidig plaats vide. Bie ee itervisiegroep mag gee sprake zij va hiërarchie. Loopbaacoachig Loopbaacoachig is ee begeleidigstraject waari je door ee loopbaacoach wordt odersteud om i ee bepaalde werksituatie beter te fuctioere of ee specifieke taak te volbrege. Loopbaaoachig helpt je izicht te krijge i je eige fuctioere, adequaat gedrag e effectieve iteractiepatroe aa te lere, optimaal te fuctioere, resultaat te behale i cocrete situaties e je verder te otwikkele. Tijdes het traject werk je aa ee aatal persoolijke (leer-)doele e aa het vermoge om afstad te eme va je eige situatie e dagelijkse probleme i ee breder perspectief te zie. Jij als gecoachte bepaalt zelf, i samespraak met de coach, de leerdoele. Deze worde aa het begi va het traject vastgelegd, regelmatig getoetst e geactualiseerd. Bij loopbaacoachig ligt het accet op je fuctioere. 6

4 TIPS VOOR LOOPBAANONTWIKKELING Bro: FCB Hieroder geve wij ee aatal tips die de employability e daarmee de loopbaaotwikkelig kue bevordere. 1 Ke jezelf Om je loopbaaotwikkelig e izetbaarheid duurzaam vorm te geve e je talete u e i de toekomst optimaal te beutte, is het odig dat je zelf het heft i eige hade eemt door zelf je loopbaa te gaa maage. Besef dat loopbaamaagemet je eige veratwoordelijkheid is. Wie aders zou dat voor je kue doe? Je ket jezelf immers het beste! Daarom is het i de eerste plaats odig dat je ee duidelijk beeld hebt va je huidige positie i het werk e wat je wilt bereike. Verdiep je i je kwaliteite, motivatie, orme e waarde. Op de gebiede va beroepskeuze e loopbaa is het belag va zelfkeis al heel lag duidelijk. De Amerikaa Frak Parsos wordt algemee beschouwd als grodlegger va de beroepskeuzebegeleidig e loopbaaadviserig. Ogeveer ee eeuw gelede richtte hij i de Vereigde State het eerste beroepskeuzebureau op e schreef hij ee leerboek (Parsos, Choosig a Vocatio 1909/1967: 5). Voor ee verstadige beroepskeuze zij drie factore va belag: 1. ee helder begrip va jezelf, je aaleg, bekwaamhede, iteresses, ambities, - hulpbroe, beperkige e hu oorzake; 2. keis va de vereiste e codities voor succes, de voor- e adele, beloig, - kase e vooruitzichte i verschillede soorte werk; 3. op realistische wijze redeere over de relaties tusse deze twee groepe feite. Ee adere autoriteit op het gebied va loopbaaotwikkelig is Edgar Schei. Va Schei is het begrip loopbaaaker afkomstig. Ee loopbaaaker is ee combiatie va waargeome competeties, drijfvere e waarde die je iet wilt opgeve: het staat voor hoe je werkelijk bet. Zoder keis va je aker zou je het risico lope, door prikkels va buiteaf, i situaties of bae te gerake die uiteidelijk iet bevrediged zij, omdat je voelt dat je dit iet werkelijk bet. Je raakt da als het ware uit balas e fuctioeert iet optimaal. Ogeacht je eige baa of loopbaa zulle je toekomstige beslissige gemakkelijker e redelijker zij als je je eige istellig tegeover werk, je drijfvere, je waarde e je talete goed begrijpt. Dit begrip eemt toe door de vragelijst i te vulle. De betreffede lijst helpt je bij het bepale va je eige loopbaaaker, zie Vragelijst Loopbaaakers, Bijlage 5, pag 23. Ook De Vragelijst Loopbaacompeteties, Bijlage 3, pag. 20 is ee goed hulpmiddel om je zelfkeis te vergrote. Je kut ook de lijst Overtuigige e Waarde, Bijlage 4, pag. 21 ivulle. Competeties Er bestaa veel meige over wat ee competetie u eigelijk is. I deze hadreikig wordt de defiitie va M. Kuijpers gehateerd (Loopbaaotwikkelig, 2003): ee competetie is ee combiatie va vermoge, gedrag e motivatie. Kijk i De Vragelijst Loopbaacompeteties, Bijlage 3, pag. 36 voor ee overzicht e uitleg va de vijf loopbaacompeteties e doe de test om je zelfkeis te vergrote. Of bekijk het competetieoverzicht Kusteducatie op www.kustcoectie. l/dieste/du4465_competeties+kusteducatie.aspx. 2 Wees realistisch i je ambities Natuurlijk wil je als werkemer jezelf cotiu blijve otwikkele bij ee aatrekkelijke werkgever i ee afwisselede, uitdagede baa. Dat oeme we de Hawaii variat. Het is altijd goed om ee ideaal a te streve, maar als iets te hoog gegrepe blijkt te zij, ku je maar beter water i de wij doe. Zorg er daarom voor dat de doelstellige die je voor jezelf defiieert haalbaar zij. Streef je iets a wat iet bie je macht ligt, da loop je ee groot risico op mislukkig met alle are gevolge va die. Soms is het verstadiger om ee loopbaastap (bijvoorbeeld promotie of het volge va ee opleidig) i ee adere levesfase of bij ee adere werkgever te make of vawege overige verplichtige (i werk of privé) te herzie, of cocessies te doe i je huidige situatie. Maak ee goede afwegig va je prioriteite e bespreek die ook met je leidiggevede zodat je same kut bezie i welk tijdsbestek e i welke mate je ambities verwezelijkt kue worde. E vergeet iet als je ee parter hebt deze bij het proces te betrekke. Hij/ zij ket je waarschijlijk het beste. Zie Overtuigige e Waarde, Bijlage 4, pag. 21 e Ratioeel Emotieve Therapie RET, Bijlage 7 pag. 27. 3 Ke je rechte e maak gebruik va de faciliteite op je werk De cao die voor jou geldt e de eige regelige va de orgaisatie waar je werkt, stelle verschillede faciliteite beschikbaar die je kue odersteue bij het vormgeve va je loopbaa. Dek hier bij bijvoorbeeld aa de regelige voor opleidig, loopbaa e mobiliteit e het combiere va arbeid e zorg. Maak daar da ook gebruik va of ga i gesprek met iemad uit de OR/ MZ/ PVT. Bijlage 1A CAO Kusteducatie, (pag. 15) e Bijlage 1B Hadreikig Loopbaaadvies CAR-UWO (pag. 15) geve iformatie over ee paar belagrijke afsprake tusse vakbode e werkgevers i jouw brache. Je kut ook aar de mogelijkhede kijke die dit jaar og gebode worde i het kader va Sterk i je Werk (zie http://www.sfkv.l/ieuwsbrief). 4 Maak werk va je employability Om te alle tijde i staat te zij werk te krijge e te behoude is het zaak om als werkemer permaet te werke aa je izetbaarheid. Ee duurzaam izetbare werkemer is immers mider kwetsbaar voor de turbulete veraderige die i ee orgaisatie op hem af kue kome. Twee competeties zij voor employability va wezelijk belag: zelfizicht e flexibiliteit, maar ook is het va belag om je keis e vaardighede, die je zowel bie als buite je baa kut gebruike op peil te houde. Zie Vragelijst Loopbaacompeteties, Bijlage 3, pag 20. Ook je werkgever heeft ee rol i het bevordere va de employability door bie de orgaisatie mogelijkhede te 7

scheppe om de talete va zij medewerkers te kue herkee e deze verder te otwikkele. Essetieel voor je employability is ee lerede houdig aa te eme e te ivestere i je loopbaaotwikkelig. Je werkt aa je izetbaarheid door steeds te kijke wat jouw keis e vaardighede u zij. Door je af te vrage welke keis e vaardighede je i de toekomst odig zult hebbe e wat je graag zou wille e kue i de toekomst. Zie ook Waarom Employability?, Bijlage 6, pag. 26. 5. Ivesteer i je gezodheid Ee gezode leefstijl verhoogt de kas dat je duurzaam e gemotiveerd aa het werk ka blijve aazielijk. Probeer voor jezelf vast te stelle hoe gezod je jouw leve iricht aa de had va de thema s: hoeveelheid werk, bewege, ruste, roke, alcohol, voedig, veiligheid e otspaig. Heb je lichamelijke klachte e - zo ja - besteed je daar ook voldoede aadacht aa? Probeer ogezod gedrag aa te passe. Kijk ook of je werkgever mogelijkhede/ faciliteite biedt die je kue odersteue bij het hadhave of otwikkele va ee gezode leefstijl zoals maatregele om geluidsoverlast tege te gaa, gehoorbeschermig, goede e schoe huisvestig, goed gevetileerde leslokale e bijvoorbeeld yoga, sportschool of Alexadertechiek. 6. Vermijd stress Voor je welzij is het verstadig om chroische tijdsdruk e stress als gevolg va de combiatie tusse werk e privé te miimalisere. Zie Tie tips tege stress Bijlage 9, pag. 31 of Test broe va Stress, Bijlage 11 pag. 34, geve je ee aatal tips om stress te vermijde of beter hateerbaar te make. Niet allee de verhoudig werk - privé ka stress veroorzake. Ook i het werk zelf ka de oorzaak va stress beslote ligge. De verschillede broe va stress kue herleid worde tot zes groepe factore: het werk zelf, je rol bie e buite de orgaisatie, je loopbaaotwikkelig, de structuur e cultuur va de orgaisatie waar je werkt e jouw relaties bie de orgaisatie (Paffe, 1996). Zie voor ee verheldered schema Oorzake voor stress, Bijlage 13, pag. 36. Stress ka lichamelijke, gedragsmatige e geestelijke symptome hebbe: Lichamelijke symptome: verhoogde bloeddruk, hartkloppige, verhoogd cholesterolgehalte, maagklachte spijsverterigsklachte, misselijkheid, migraie, hoofdpij e duizeligheid. Gedragssymptome: slecht slape, mider eetlust, meer roke e drike, gebruik slaap e/ of kalmerigstablette, drugsgebruik, meer ziekteverzuim, afwezigheid zoder rede,meer ruzie da vroeger, meer pech, mider seks. Geestelijke symptome: agstiger voele da vroeger, eerslachtige gevoeles, iet meer kue otspae, orustig e opgejaagd voele, moe voele, meer zelftwijfel, toekomstzorge, slechter humeur da vroeger, meer ergere, moeilijker cocetrere, tege mese/ situaties opzie, watrouwed e achterdochtig worde, eezamer voele da voorhee. De symptome va stress worde iet altijd metee herked. Hoewel het door de huidige Arbo-wetgevig tegewoordig bija iet meer mogelijk is om maadelag thuis te zitte met ee burout, is er toch alle rede om het iet zo ver te late kome. Neem metee stappe als je je gedurede ee lagere periode gespae voelt e éé of meer va de bovestaade symptome herket. Aa de bel trekke zowel bij je huisarts als je werkgever is het devies. Doe de test Broe va stress op mij werk, Bijlage 11, pag. 34 e je weet waar je staat. 7. Vraag om flexibiliteit Het zal i de sector Kusteducatie met zij afwijkede werktijde iet altijd mogelijk zij, maar toch is het va belag - zeker voor de medewerkers i de middefase va 30-45 jaar - om werk e privé goed op elkaar af te stemme. De slechte balas tusse werk e privé ka de oorzaak voor veel stress zij! Als je i zo situatie verkeert, biedt je huidige fuctie misschie de mogelijkheid tot flexibiliserig. I overleg met je leidiggevede, evetuele collega s e je cliëte ku je zoeke aar geschikte maiere om dit probleem op te losse. Je kut bijvoorbeeld deke aa gewijzigde begi- e eidtijde. Bespreek dit met je leidiggevede. 8. Aalyseer de kelpute i het werk e breg die i het fuctioerigsgesprek i Stel voorafgaad aa ee fuctioerigsgesprek vast wat voor jou de grootste kelpute zij rodom je werk. Beatwoord voor jezelf vrage als waarom is het ee probleem? e welke mogelijke oplossige zij er?. Stel deze kelpute e oplossigsmogelijkhede vervolges ter discussie i het fuctioerigsgesprek met je leidiggevede e probeer gezamelijk ee voor beide werkbare situatie te creëre. I bijlage.. Hadreikig fuctioerigsgesprek vid je ee hulpmiddel voor ee goed gebruik va ee fuctioerigsgesprek. Je kut ook kijke op: http://www.kustcoectie.l 9. Stel ee Persoolijk Otwikkeligspla op Stel ee pla op hoe je jouw toekomstige loopbaa ziet. Stel doele vast e bepaal wat je (va jezelf e je werkgever) odig hebt om deze doele bie de geweste tijd te bereike. Betrek hieri je privésituatie e wat voor jou hieri belagrijk is. Hoe ee Persoolijk Otwikkeligspla (POP)er uit ka zie, zie je i Bijlage 10: de hadreikig POP (pag. 33). Bespreek je POP vervolges met je leidiggevede e maak cocrete afsprake. Kijk voor meer iformatie ook ees i Bijlage 8 Hadreikig fuctioerigsgesprek (pag. 30). 10. Zie fuctioerigsgesprekke als ee kas om je verder te otwikkele Fuctioerigsgesprekke zij i de sector al behoorlijk igeburgerd, maar ze spele og auwelijks ee rol bij loopbaaotwikkelig. Je kut daar veraderig i brege door de gelegeheid aa te grijpe om je wese rod je otwikkelig aa je leidiggevede kebaar te make. Zet dus va te vore goed op ee rijtje (al da iet i ee POP) hoe je jouw loopbaa vorm wilt geve. Kijk voor meer iformatie ook ees i de Hadreikig fuctioerigsgesprek, bijlage 8, pag 51. 11. Zoek begeleidig bij je loopbaaotwikkelig Loopbaabegeleidig ka zowel op je zelfkeis als je flexibiliteit ee positieve Impact hebbe. De ker va loopbaabegeleidigtrajecte bestaat uit ee zelfoderzoek. Aa de had va gesprekke, istrumete, opdrachte, etc. maak je de balas op va je keis, vaardighede, waarde, iteresses, aspiraties e adere relevate aspecte. 8

I de literatuur rod loopbaabegeleidig spreekt me va zelfexploratie. Succesvolle zelfexploratie zou logischerwijs moete resultere i ee goed zelfizicht; i ee duidelijk beeld va je eige sterkte, zwakte, waarde e motieve. Loopbaabegeleidig ka ook ee positief effect hebbe op je flexibiliteit. Veel deelemers aa loopbaabegeleidig odergaa ee veraderig. Loopbaabegeleidig helpt he om zich aa die veraderig(e) aa te passe. Deze ervarig met veraderig e met het zich aapasse aa de veraderig, ka het algemee aapassigsvermoge e de aapassigsbereidheid vergrote. Verder doorloop je tijdes loopbaabegeleidig ee heel loopbaabeslissigsproces. Op die maier verwerf je izicht i e competeties voor het veradere va je eige loopbaa. Het zal duidelijk zij dat loopbaabegeleidig bij het verwerve va meer zelfsturig ee omisbare hulp is. Loopbaabegeleidig ka idividueel of groepsgewijs toegepast worde bij: het vergrote va het zelfizicht problematisch fuctioere reorgaisatie re-itegratie otslagprocedures arbeidsogeschiktheid e ziekte vergrijzig (demotie, stapje terug, lager volhoude) de lerede orgaisatie Als je hebt beslote om ee loopbaacoachigtraject te volge, is het belagrijk ee verstadige keuze te make i het selectere va ee coach. Loopbaabegeleidig heeft vaak ee grote impact op de deelemer. Het is daarom belagrijk dat deelemer e loopbaabegeleider ee klik hebbe. Wellicht adviseert je leidiggevede je ee geschikt bureau of laat deze de keuze aa jou over. Om je te helpe bij je keuze, wa t het aabod is groot, zie Bijlage 12, Kies ee loopbaabegeleider (pag. 35). 12. Zoek begeleidig op de werkplek Wil je i ee bepaalde werksituatie beter fuctioere of ee specifieke taak of opdracht volbrege e heb je daarbij behoefte aa odersteuig? Ook da ka loopbaacoachig ee oplossig zij. Loopbaaoachig helpt je izicht te krijge i je eige fuctioere, adequaat gedrag e effectieve iteractiepatroe aa te lere, optimaal te fuctioere, resultaat te behale i cocrete situaties e je verder te otwikkele. Tijdes het traject werk je aa ee aatal persoolijke (leer-)doele e aa het vermoge om afstad te eme va je eige situatie e dagelijkse probleme i ee breder perspectief te zie. Jij als gecoachte bepaalt zelf, i samespraak met de coach, de leerdoele. Deze worde aa het begi va het traject vastgelegd, regelmatig getoetst e geactualiseerd. Bij loopbaacoachig ligt het accet op je fuctioere. 13. Meer istrumete Wat ka ee orgaisatie doe? Vergrote va keis e vaardighede Pers. verbetere zelfizicht (1 t/m 3) Vergrote mobiliteitsbereidheid Aapakke agst voor veraderig (4 e 10) Vergrotig keisoverdracht Verkee adere mogelijkhede Verbredede opleidige Self assessmet Itere vacatures commuicere Roulatie take Terugkeergaratie Cotact met bedrijve i de regio voor stage Late volge va stages, projecte e opdrachte Detachere bij adere orgaisaties Voorbeeldfuctie Fiaciële prikkels Arbeidsmarktsca Iformatie uit etwerk leidig 14. Schema loopbaaotwikkelig medewerker kusteducatie I Bijlage 14 (pag 37.) vid je ee zogeaamd stroomschema met de symbolische weergave va het proces va loopbaaotwikkelig va de medewerker kusteducatie. Het maakt i éé oogopslag duidelijk, welke keuzes je kut make e welke stappe je kut zette e welke persoe er veratwoordelijk zij voor de uitvoerig va (ee deel va) dat proces. 9

5 PRAKTISCHE INFORMATIE 5.1. Websites Algemee Beroepkusteaar De site over zakelijke kate va de beroepspraktijk i de kuste mediasector. Uitgebreide iformatie over alle facette va de beroepspraktijk va kusteaars uit alle disciplies. www.beroepkusteaar.l Beroepskusteaar i de klas Op deze website otmoete oderwijs e kusteaars elkaar. Je kut er i drie stappe ee kusteaar of ee kustproject vide. Daarbij vid je iformatie over de post HBO opleidig Beroepskusteaars i de Klas (BIK). www.beroepskusteaarsideklas.l Brede School Dé site waar alle iformatie te vide is over de brede school. Iteressat voor partije die betrokke (wille) zij bij de brede school. Op de cultuurpagia s vidt u oder meer rapporte, artikele e colums over cultuureducatie e voorbeelde va projecte die BredeSchole same met culturele orgaisaties hebbe opgezet. www.bredeschool.l Cultuuretwerk Nederlad Ladelijk expertisecetrum voor cultuureducatie. www.cultuuretwerk.l Cultuurplei Cultuurplei.l is de cetrale plek voor alles wat te make heeft met cultuur e oderwijs. Cultuurplei wil de docet, de maager e de culturele istellig odersteue bij culturele activiteite i de oderwijspraktijk. www.cultuurplei.l DaCi DaCi staat voor Dace Ad the Child Iteratioal, ee iteratioale orgaisatie. DaCi Nederlad is ee oderdeel va daci Iteratioal. Beide streve er aar om kidere e jogere over de hele wereld i cotact te late kome met das. DaCi heeft afdelige i ruim 30 lade, verspreid over diverse cotiete. www.daci.l Dasserver De site waar iederee, va professioal tot amateur, va producet tot publiek, alles over Nederladse das ka vide. www.dasserver.l EMU, Europea Music School Uio Europese parapluorgaisatie die muziekschoolbelageorgaisaties uit 25 lade vereigt. www.musicschooluio.eu GEMSE GEMSE staat voor Gemeischaflicher Musikschul-Eikauf. Ee Duitse website va dit ikoopscollectief va muziekschole i Nord Rhei Westfale. Laat u ispirere! www.gemse.de Hadboek Muziekdocet 2006 Op de site muziekdocet.com is het Hadboek voor muziekdocete 2006 te vide. www.muziekdocet.com Jeugdorkest Nederlad Het JeugdOrkest Nederlad (JON) bestaat uit joge taletvolle musici va 14 t/m 18 jaar, scholiere e/of leerlige aa ee vooropleidig va ee Nederlads Coservatorium. Zomers gaat het orkest op toeree. www.jeugdorkest.l Ladelijk Platform Cultuuraajagers Het platform vertegewoordigt temiste 30 aajagers door heel Nederlad die dagelijks makele e schakele tusse het maatschappelijk veld i achterstadssituaties e professioele culturele voorzieige. De site bevat ee groot aatal liks aar relevate sites, persoe, projecte e orgaisaties i bie- e buitelad. www.hetvertrek.l MM Nieuws MM Nieuws is het blad voor marketig e maagemet ieuws voor de brache cultuur e vrije tijd. www.mmieuws.l Museumprojecte Deze website is bedoelt voor musea die, voor korte of lagere tijd, op zoek zij aar odersteuig bij diverse projecte. Museumprojecte.l biedt gekwalificeerde e ervare odersteuig op de momete waeer musea dit odig hebbe. www.museumprojecte.l Muziek Cetrum Nederlad Muziek Cetrum Nederlad (MCN) is hét keis- e promotiecetrum voor de professioele Nederladse muziekwereld. www.muziekcetrumederlad.l/over-mc Muziekdocetebak De Muziekdocetebak stelt u i staat om op istrumet, postcodegebied of plaatsaam te zoeke aar ee geschikte muziekdocet. www.muziekdocetebak.l Nieuws voor professioals - Kipselkrat Nieuws e vakiformatie voor professioals i de kuste-, cultuur- e vrijetijdsector. www.kpsl.krt.l Netwerk Schrijfdocete Het etwerk is de start voor ee professioele orgaisatie waarbij schrijfdocete zich kue aasluite. Deze orgaisatie houdt zich bezig met alle oderwerpe die voor zelfstadig werkede docete belagrijk zij. www.etwerkschrijfdocete.l 10

Nederlads cetrum voor volkscultuur Nieuws e keis over volkscultuur. www.volkscultuur.l SICA SICA is ee oafhakelijk, bovesectoraal adviescetrum dat zich bezig houdt met alle aspecte va iteratioale culturele activiteite e beleid. De SICA geeft advies via de helpdesk, orgaiseert bijeekomste, verzorgt bezoekersprogramma s voor buiteladse cultuurdeskudige e bregt het kwartaaltijdschrift SICAmag uit. Het Cultureel CotactPut (CCP) verleet odersteuig bij het ivulle va aavraagformuliere. www.sica.l Stichtig Iovatie Muziek Educatie Deze site iformeert over de visie e werkzaamhede va de Stichtig Iovatie Muziek Educatie (StIMED). Deze stichtig heeft als doel het muziekoderwijs ieuwe impulse te geve met iovatieve e frisse ideeë. www.stimed.l Stichtig Muziek ook voor jou De site biedt ee platform aa het Netwerk Muziekdocete voor leerlige met ee beperkig bie Muziekschole/ Kustziige cetra. www.muziekookvoorjou.l Theater Istituut Nederlad Iformatie voor acteurs, regisseurs, theatermakers, vormgevers e docete. Vacaturebak voor de hele cultuursector www.ti.l Violisteweb Site voor e door violiste. www.violisteweb.l Vlaamse Amateurkuste Belgische site voor amateurkuste. Het Forum voor Amateurkuste is het ieuwe overlegcetrum e de belagebehartiger voor de amateurkuste i Vlaadere, waarbij de ege erkede amateurkusteorgaisaties zij aageslote. www.amateurkuste.be Werksite voor muziektheorie Deze Nederladse site biedt allerlei spelle met muziekote. Iederee die muziekles heeft ka er ote mee lere leze, het gehoor oefee het otebeeld islijpe e ritmes lere tikke. Daaraast biedt het programma muziektheorie aa. De ihoud is otleed aa het Raamleerpla voor de HAFABRA-opleidig va de Kustfactor voor muziek. www.muziekabcd.l Werksite voor kidere Site voor kidere die og gee of og maar et muziekles hebbe: Ze lere luistere aar ritmes e melodieë e kue er plaatjes aa verbide. De ihoud gaat vooraf aa MuziekABCD. www.aapootspel.l EYE Film Istituut Nederlad Het Filmmuseum, Hollad Film, het Nederlads Istituut voor Filmeducatie e de Filmbak zij per 1 jauari 2010 opgegaa i ee ieuwe orgaisatie. Met de fusie heeft de Nederladse filmwereld ee overkoepeled sectoristituut gekrege dat zorg draagt voor de filmcultuur. De samegevoegde istellige operere oder de vlag EYE Film Istituut Nederlad. Educatie is ee va de kertake va EYE. De educatie-website va EYE geeft veel iformatie over projecte over filmeducatie voor diverse soorte oderwijs. 5.2. Vakbode e Belagebehartigig CNV Kustebod FNV-Kiem KNTV Ntb www.cvkustebod.l www.fvkiem.l www.ktv.l www.tb.l Arbopodium ArboPodium is i 2002 opgericht i verbad met het Arbo coveat podiumkuste. Op deze site vid je actuele iformatie over arbeidsomstadighede e veiligheid, gerelateerd aa de activiteite i de podiumsector, maar vaak ook va toepassig voor ee breder publiek. Zie ook: www.arbopodium.l Uie va compoiste De Uie va compoiste is i maart 2009 gevormd uit de volgede drie orgaisaties: Beroepsvereigig va Improviserede Musici (BIM), de Compoiste 96 e het Geootschap va Nederladse Compoiste (GeNeCo) Zie ook: www.geeco.l De Vereigig va Nederladse Muziekesembles (VNME) behartigt de belage va meerjarig gesubsidieerde e aderszis professioeel werkede muziekesembles. De meeste jazzesembles zij same met de klassieke esembles lid. Zie ook: www.vme.l De Beroepsvereigig va Improviserede Musici (BIM) behartigt de belage va improviserede musici. Zie ook: www.bimpro.l Beroepsvereigig va Beeldede Kusteaars Zie ook: www.bbket.l Het geootschap voor Nederladse Compoiste (GeNeCo) (GeNeCo) behartigt als beroepsvereigig de directe e idirecte belage va Nederladse compoiste. De vereigig volgt kritisch het beleid va rijk, gemeete e provicies. Zij doet dit door overleg te voere e cotacte te oderhoude met relevate orgaisaties. Zie ook: www.geeco.l De Nederladse Associatie voor Podiumkuste (NAPK) De Nederladse Associatie voor Podiumkuste (NAPK) is i juli 2009 opgericht a ee fusie tusse het Cotactorgaa Nederladse Orkeste (CNO) brachevereigig voor de Das. Het CNO was de ladelijke bracheorgaisatie voor beroepssymfoie- e kamerorkeste. Het CNO sluit same met de vakbode FNV Kiem e NTB de CAO-Nederladse Orkeste af e 11

werkt met deze partije aa ee cao voor remplaçate. Het is cotractpartij i de CAO-televisiemedewerkig. Het CNO geeft als officieel iformatiebulleti va de gezamelijke orkeste het periodiek Klakbord uit. Zie ook:www.co.l 5.3 Bae Algemee e Cultuur Alle vacatures www.allevacatures.l Broadcastjobs www.broadcastjobs.l Careerjet www.careerjet.l Cultuuret www.cultuuret.l Culturele vacatures www.culturele-vacatures.l Dramavacaturesite www.dramavacaturesite.l Jobews www.jobews.l Jobtrack www.jobtrack.l Megajobs www.megajobs.l Mediavacature www.mediavacature.l Musicalchairs www.musicalchairs.ifo My Auditios www.myauditios.com Orchestraljobs www.orchestraljobs.com Stepstoe www.stepstoe.l Theater Istituut Nederlad www.ti.l Uitzedbureau www.uitzedbureau.l Vioworld Olie Jobmarket www.vioworld.com Zichtlije Ver. Podiumtechologie www.zichtlije.l Bae Oderwijs Zijistroom oderwijs 5.4 Coachig e loopbaabegeleidig http://www.straksvoordeklas.l http://www.leraar.l http://www.meesterbaa.l www.opleideischool.l www.helico.l CMI Career Maagemet Istitute, certificerig va loopbaabegeleiders. www.cmil.l De Kustcoach - Amsterdam Loopbaaotwikkelig voor alle disciplies. Specialisme sector kusteducatie. Aageslote bij de Noloc e gecertificeerd door CMI. www.dekustcoach.l Els Maas - Utrecht coachig e loopbaabegeleidig voor de podiumsector. www.elsmaas.l Mieke Lamar - Arhem Coachig e loopbaa begeleidig voor de podiumsector. www.lamarcoachig.l Noloc Nederladse Orde va Loopbaaadviseurs e Outplacemet Cosultats. Beroepsvereigig. www.oloc.l 5.5 Scholig Bedrijfschole SFKV e het A+O fods werke auw same om de bij Kustcoectie aageslote istellige te stimulere om same te werke of zich regioaal te orgaisere. Dat ka ihoudelijk, maar vooral ook fiacieel grote voordele hebbe! Samewerkig op het gebied va scholig ka odermeer met het cocept va de bedrijfsschool. Voor medewerkers die zich bie ee bedrijfsschool wille izette, otwikkele de fodse ee aatal traiige die valle bie het Sterk i je werk! aabod. Aamelde ka via dit aameldigsformulier. Bedrijfsschole Elemete va ee (regioale) bedrijfsschool zij: gezamelijke veratwoordelijkheid voor het plae e vormgeve va scholigsactiviteite gezamelijk ivetarisere e budele va scholigsvrage de aawezige expertise beutte e uitwissele ee permaete stroom va scholigsactiviteite gezamelijke aadacht voor verbredig, verdiepig e verakerig ee gezamelijke scholigscoördiator ee haalbaar orgaisatorisch e fiacieel ambitieiveau. Mometeel zij er ege bedrijfsschole: Bedrijfsschool Stededriehoek (Zutphe, Apeldoor, Deveter) Bedrijfsschool OCK (Noord Hollad) Bedrijfsschool Put!6 (Groige, Frieslad) Bedrijfsschool DOK-E (Brabat) Bedrijfsschool SKL (Limburg) Bedrijfsschool Zuid Hollad Bedrijfsschool KAN (Gelderlad, regio Arhem e Nijmege) Bedrijfsschool Gelderlad Bedrijfsschool Utrecht Verder bestaa er plae voor bedrijfsschole i Flevolad e Overijssel. Naar verwachtig zulle er eid 2011 twaalf bedrijfsschole zij. De fodse geve fiacieel support aa de odersteuigsstructuur e via hu scholigsregelig aa de scholigsactiviteite va de bedrijfsschole. Kustcoectie odersteut de totstadkomig va de bedrijfsschole ihoudelijk e procesmatig. De fodse verwachte dat deze samewerkigsverbade leide tot efficiëter e kostebesparede scholig va hu medewerkers. I beperkte mate kue de deelemede istellige og ee beroep doe op de scholigsregelig va het A+O fods Gemeete e de scholigsregelig va het SFKV. 12

Theo Thijsse Academie Gericht op zij-istroom i het basisoderwijs Helico Zeist Pedagogische academie gericht op zij-istroom i het Vrije Schooloderwijs Hoge School va Amsterdam Master opleidig Kusteducatie 5.6 Fodse Kusteducatie Aadachtsgebiede va het fods zij amateurkust, cultuureducatie e volkscultuur. Zowel bie de subsidieregelige als de iitiatieve die het fods zelf otplooit, zoals debatte e bijeekomste, zij deze aadachtsgebiede leided. Zie ook: www.cultuurparticipatie.l SFKV Het Sociaal Fods Kustziige Vormig (SFKV) heeft als doel het bevordere va het (doe) uitvoere e fiaciere va activiteite te guste va de sector kusteducatie. Zie ook: www.sfkv.l A+O fods Gemeete De Stichtig Arbeidsmarkt e Opleidigsfods (A+O fods) Gemeete is i 1993 door de Sociale Parters i deze sector opgericht. Met het A+O fods bevordere e odersteue de Sociale Parters verieuwede activiteite i de sector op het gebied va arbeidsmarkt e HRM-beleid. Activiteite die erop gericht zij orgaisaties e persoe i de sector optimaal te late fuctioere. Zie ook: www.aeo.l Fods voor Cultuurparticipatie Het Fods voor Cultuurparticipatie stimuleert de actieve deelame aa het culturele leve va iwoers va Nederlad, i al hu diversiteit, ogeacht leeftijd, herkomst, opleidig e wooplaats. 13

BIJLAGEN 1.a CAO KE (artikel 6) 15 1.b CAR-UWO 15 2 Huma Resources Quicksca Loopbaa e mobiliteit 16 3 Vragelijst loopbaacompeteties (M. Kuijpers) 19 4 Overtuigige e waarde 21 5 Loopbaaakers 23 6 Waarom employability? 26 7 Ratioeel Emotieve Therapie (RET) 27 8 Hadleidig fuctioerigsgesprek 30 9 Tie tips tege stress 31 10 Hadreikig POP 33 11 Test: broe va stress i mij werk 34 12 Hoe kies ik ee loopbaabegeleider? 35 13 Schema Oorzake va stress 36 14 Stroomschema medewerker kusteducatie 37 15 Geraadpleegde literatuur 38 14

BIJLAGE 1.A CAO KUNSTEDUCATIE 2010-2011 (OVER OPLEIDING EN SCHOLING) Artikel 6:1 Algemee 1 De werkgever zal scholig va de werkemers stimulere door met hem ee scholigsispaig overee te kome. Deze scholigsispaig maakt oderdeel uit va de jaarlijkse vaststellig va de taakbelastig. 2 De werkgever stelt jaarlijks i overleg met de oderemigsraad of persoeelsvertegewoordigig ee scholigspla vast e bepaalt het daarvoor beodigde budget. Het scholigspla is i lij met ee oderemigspla. 3 Oder scholig wordt i het kader va deze cao verstaa: Ee opleidig gericht op het uitbreide e verbetere va vakmaschap Ee opleidig gericht op het versterke va de employability va de betrokke werkemer Ee opleidig op basis va de CAO Kusteducatie. Artikel 6:2 Opleidig op verzoek va de werkemer 1 Ee werkemer ka op eige verzoek i aamerkig kome voor ee vergoedig studiekoste, idie hij hiertoe tijdig voor aavag va de opleidig schriftelijke ee aavraag idiet bij de werkgever. Idie de werkemer deze aavraag ook aa ee adere werkgever richt, is hij verplicht daarva meldig te make. 2 Idie de werkgever va meig is dat de studie mede i het belag va de istellig of i het belag va de sector kusteducatie is, zegt hij tijdig voor aavag va de opleidig schriftelijk aa de werkemer toe welke koste de werkemer vergoed krijgt. 3 Voor vergoedig kome i aamerkig: Maximaal 100% va het cursusgeld. Maximaal 100% va de eemalige ischrijf- e examekoste. 4 Niet i aamerkig voor vergoedig kome: De beodigde tijd voor de opleidig Boeke e lesmateriaal Reiskoste 5 De werkgever vergoedt de toegezegde tegemoetkomig als volgt: De helft va de tegemoetkomig wordt vooraf vergoedt. De helft va de tegemoetkomig wordt a het behale va het diploma/ getuigschrift vergoed. 6 Studiekoste kome iet voor vergoedig i aamerkig voor zover de werkemer deze reeds door ee adere werkgever vergoed krijgt. Artikel 6:3 Opleidig op verzoek va de werkgever 1 de werkgever ka ee werkemer ee aawijzigig geve om ee opleidig te volge als dit aar de meig va de werkgever voor de uitvoerig va dies taak odig is. 2 De werkgever eemt de koste va de opleidig volledig voor zij rekeig. 3 De beodigde tijd voor het volge va de cursus alsmede de tijd voor exames maakt oderdeel uit va de jaartaakbelastig va de werkemer. Studie-ure worde gereked tot werkure, e i de mate waari de studielast staat geoemd i het curriculum va de studie. Artikel 6:4 Terugbetalig va studiekoste 1 Idie de werkemer tijdes de opleidig of bie éé jaar a beëidigig va de opleidig het diestverbad opzegt, diet hij de otvage vergoedig volledig terug te betale. 2 Idie de werkemer bie twee jaar a beëidigig va de studie het diestverbad vrijwillig opzegt, diet hij 50% va de otvage vergoedig terug te betale. 3 De werkgever is gerechtigd deze terugbetalig i te houde op de laatste loobetalig. BIJLAGE 1.B CAR-UWO (OVER OPLEIDING EN ONTWIKKELING) Bestaade afsprake Oderwijzed persoeel va gemeetelijke istellige voor kusteducatie maakt oderdeel uit va de sector gemeete. De CAR-UWO, iclusief het ieuwe hoofdstuk 19b CAR waari speciaal voor het oderwijzed persoeel i de kusteducatie de afwijkige va e aavullige op de CAR-UWO zij opgeome, is va toepassig op het oderwijzed persoeel. I de CAR-UWO is ee aatal zake vastgelegd over opleidig e otwikkelig: Elke ambteaar stelt temiste ees per drie jaar same met de werkgever ee persoolijk otwikkelpla (POP) op (artikel 17:1:1, tweede lid). Activiteite vastgelegd i het POP passe bie de doelstellige, criteria e budgettaire voorwaarde zoals vastgelegd i het gemeetelijk opleidigspla (artikel 17:1:1, derde lid). De ambteaar heeft ees i de vijf jaar recht op ee iter of exter loopbaaadvies (artikel 17:2). 15

BIJLAGE 2 HUMAN RESOURCES QUICKSCAN LOOPBAAN EN MOBILITEIT (VOOR INSTELLINGEN) (otwikkeld i opdracht va SFKV e Kustcoectie) Naam istellig: Postadres Bezoekadres Aatal medewerkers met ee arbeidsovereekomst Aatal freelacers per jaar: Arbeidsvoorwaarde: CAO Kusteducatie Car Uwo Aders, amelijk: Alle vrage worde beatwoord met: Of: Altijd Doorgaas Soms Zelde Nooit Helemaal mee ees Eigszis mee ees Eigszis mee oees Helemaal mee oees Gee meig Niet va toepassig Vervolges wordt er gescoord per categorie: Persoeel e Plaig Arbeidsvoorwaarde e beloig Opleide e otwikkele Arbo, verzuim e re-itegratie Taakihoud e orgaisatie va het werk (hierbij ka ook decetrale arbeidstijderegelig worde betrokke) Maagemet e fuctioere Loopbaa e mobiliteit Wervig, selectie e itroductie Medezeggeschap De score is 5 tot 1 put per vraag: helemaal mee ees of altijd is ee 5, gee meig of ooit is ee 1. Bij iet va toepassig telt ee vraag iet mee. Door het aatal pute te dele door het aatal vrage komt er ee score per categorie. Door de score te plaatse ee web otstaat er ee beeld va waar de orgaisatie staat. Vrage: 1. Persoeel e Plaig Bij persoeel e plaig gaat het om het regelmatig afstemme va de izet, keis e bekwaamhede va de medewerkers e de ihoudelijke e orgaisatorische doele va de orgaisatie. Hierbij wordt professioeel gebruik gemaakt va ee samehaged geheel va istrumete e middele met betrekkig tot i-, door- e uitstroom opdat arbeid doelmatig wordt igezet Heeft uw orgaisatie te make met veraderede eise aa keis, kude e vaardighede va medewerkers e wilt u hiermee aa de slag? Ja Nee (ga verder met 2) - We stemme de persoeelsplaig af op de doele va oze orgaisatie - Bij de izet va alle persoeelsistrumete houde wij rekeig met de idividuele medewerker - We stemme per afdelig de persoeelsplaig af op de te behale doele - We hebbe ee duidelijk beeld va het voor de toekomst va de orgaisatie beodigde fuctie- e opleidigsiveau va medewerkers - De competetieotwikkelig va medewerkers wordt afgestemd op de doele va de orgaisatie 2. Arbeidsvoorwaarde e beloig Beloig is het vaste e evetueel variabele ikome dat medewerkers otvage i ruil voor het werk e/of de prestaties die zij levere. De secudaire arbeidsvoorwaarde zij de overige zake die medewerkers i ruil voor geleverde arbeid krijge of otvage, omdat zij hierdoor beter i staat zij om de aa he gevraagde take uit te voere. Voorbeelde hierva zij verlofregelige, reis- e okostevergoedige, ziektekosteverzekerige, kideropvag, bedrijfsauto s, etc. Arbeidsvoorwaarde e beloig zij oderwerp va gesprek. Ja, het is odig om kritisch te kijke aar het beloigsbeleid e arbeidsvoorwaarde Nee, arbeidsvoorwaarde e beloig zij goed geregeld (ga verder met 3) - We hebbe het arbeidsvoorwaardesysteem dusdaig otworpe dat medewerkers variatie kue aabrege al aar gelag hu leef- e werksituatie - Wij beloe op grod va prestaties - We zie af va het toekee va automatische periodieke 16

- We beloe de medewerkers door middel va icidetele beloig - We stelle de icidetele beloig vast op basis va de geleverde bijdrage aa de orgaisatiedoele - Waar odig e/of weselijk is het mogelijk idividueel af te wijke va algemee regelige - We facilitere alteratieve mogelijkhede i werkuitvoerig, zoals flexcotracte, telewerke, duobae - We bestede veel aadacht aa het iformere va medewerkers over de regelige die er zij e hoe zij daar gebruik va kue make - We biede idividuele mogelijkhede voor verlofspare, zorg- e ouderschapsverlof e prepesioeregelige 3. Opleide e otwikkele Opleidig- & otwikkeligsbeleid is dat wat ee orgaisatie zij medewerkers aabiedt om te groeie, te lere e zich te otwikkele. Het betreft iet allee bedrijfs- e fuctiespecifieke opleidig e otwikkelig, maar ook algemee e brede otwikkelig, waarva de waarde voor medewerkers é orgaisaties aatoobaar is. Scholig e otwikkelig is voldoede igebed i de orgaisatie (ga verder met 4) Wij wille scholig e otwikkelig ader oder de loep eme - We ivestere i alle medewerkers ogeacht de fuctie / leeftijd / loopbaaperspectief - We biede stage e of jobrotatie aa alle medewerkers ogeacht de leeftijd / het loopbaaperspectief - We stelle same met de medewerker ee competetieprofiel vast wat als iput diet voor opleidig e otwikkelig - We hatere ee persoosgebode opleidigsbudget voor alle medewerkers - Het opleidigsbudget is gekoppeld aa de doele va de orgaisatie - We hatere ee persoolijk otwikkeligspla (POP) voor iedere medewerker - Het persoolijk otwikkeligspla is gekoppeld aa de doele va de orgaisatie - We make va de ervarigsdeskudigheid va oze medewerkers gebruik om oze doele te realisere 4. Arbo, verzuim e re-itegratie Arbo-, verzuim- e re-itegratiebeleid heeft eerzijds tot doel om te voorkome dat ogelukke gebeure of dat medewerkers door het werk ziek of arbeidsogeschikt worde. Aderzijds zorgt AVR-beleid ervoor dat medewerkers zo spoedig mogelijk herstelle e weer aa het werk worde geholpe. Arbo-, verzuim- e re-itegratiebeleid is voldoede igebed i de orgaisatie (ga verder met 5) Wij wille arbo-, verzuim- e re-itegratiebeleid ader oder de loep eme We geve iedere medewerker istructie omtret gezod werke e fysieke belastig - Het is mogelijk de werkplek va medewerkers aa te passe aa de mogelijkhede e/of beperkige va de medewerker - We hebbe ee actueel izicht i de cijfers e otwikkelige tav het verzuim - We ivetarisere structureel de oorzake va ziekteverzuim - Activiteite gericht op het ziekteverzuim vorme ee structureel oderdeel va het bedrijfsbeleid - Activiteite gericht op prevetie va verzuim vorme ee structureel oderdeel va het bedrijfsbeleid - Activiteite gericht op re-itegratie vorme ee structureel oderdeel va het bedrijfsbeleid - We bespreke jaarlijks same met de medewerker hoe het gesteld is met zij/haar fysieke belastbaarheid - We bespreke jaarlijks same met de medewerker hoe het gesteld is met zij/haar psychische belastbaarheid - Het is i oze orgaisatie mogelijk de roosters af te stemme op de belastbaarheid va medewerkers 5. Taakihoud e orgaisatie va het werk De taakihoud e arbeidsorgaisatie geve weer hoe het werk is verdeeld over medewerkers, e afdelige, e hoe i elke fuctie het takepakket e de veratwoordelijkhede er cocreet uitzie. Wij zij tevrede met de orgaisatie va het werk e de taakihoud va de fucties (ga verder met 6) Wij wille met de orgaisatie va het werk e de taakihoud ader oder de loep eme - Fucties kemerke zich door ee opbouw e structuur die maatwerk mogelijk maakt - De ihoud va de fuctie wordt afgestemd op de doele va de orgaisatie - Medewerkers kue de eige werktijde te bepale, als de klus maar geklaard wordt - Medewerkers hebbe de mogelijkheid hu eige werkzaamhede i te dele e zelf prioriteite te stelle - Wij biede medewerkers voldoede izicht i de doele va de orgaisatie om zelfstadig prioriteite te stelle - We biede de mogelijkheid om het rooster aa te passe aa de privéverplichtige va ee werkemer - We biede de mogelijkheid om de werkzaamhede aa te passe aa de mogelijkhede va de medewerk - Wij hebbe ee goed werkede arbeidstijderegelig op basis va het sjabloo 6. Maagemet e fuctioere Maagemet gaat over de wijze waarop direct leidiggevede hu medewerkers aasture e motivere. Dit aspect is va grote ivloed op de implemetatie va het persoeelsbeleid. Fuctioere: De leidiggevede vormt zich ee beeld va de prestatie e het fuctioere va de medewerker. De leidiggevede koppelt dit beeld bewust terug, met als doel om de medewerker aa te zette tot gerichte verbeteracties. 17

Het maagemet heeft voldoede ivloed op het fuctioere va de medewerkers (ga verder met 7) Wij wille aa de slag met het verbetere va de grip op het fuctioere - Door alle leidiggevede worde jaarlijks fuctioerigsgesprekke gevoerd met al hu medewerkers - De leefsituatie va de medewerker is ee vast oderdeel va de fuctioerigsgesprekke - De opleidigswese va zowel medewerker als orgaisatie zij ee vast oderwerp va fuctioerigsgesprekke - Loopbaaotwikkelig e mobiliteit zij vaste oderwerpe i fuctioerigsgesprekke met alle medewerkers ogeacht leeftijd / loopbaaperspectief - De doele va de orgaisatie zij ee vast oderwerp i de fuctioerigsgesprekke - De mogelijke bijdrage va de medewerker aa het behale va de doele is ee vast oderdeel va de fuctioerigsgesprekke - I de fuctioerigsgesprekke wordt aadacht besteedt aa hoe de medewerker het werk ervaart e wat hij/zij va de orgaisatie verwacht - We voere ieder jaar ee itere audit uit aar medewerkertevredeheid - We odersteue leidiggevede om medewerkers feedback te geve aa de had va eerder geformuleerde competetieprofiele - Ik geef mij medewerkers feedback aa de had va de afsprake gemaakt i de fuctioerigsgesprekke 8. Wervig, selectie e itroductie Wervig betreft alle activiteite gericht op het vide, aatrekke e cotractere va competete medewerkers. Selectie is gericht op ee zo goed mogelijke afstemmig tusse gevraagde e aagebode competetie Bij vacatures vide we meestal de juist ma op de juiste plaat (ga veder met 9) Wij wille os graag verder bekwame i het vide va goed persoeel - De istroom va ieuwe medewerkers stemme we af op de ambities va de orgaisatie - Er wordt gezocht aar ieuwe medewerkers die aa ee vooraf door de orgaisatie vastgesteld competetieprofiel moete voldoe - Bij de selectieprocedure houde we er rekeig mee dat de doele e beweegredee om te werke va medewerkers verschilled zij - We stemme de iwerkprocedure af met de ieuwe medewerker - Nieuwe medewerkers worde othaald, dit othaal wordt voorbereid 9. Medezeggeschap We hebbe medezeggeschap (OR of PVT) goed geregeld (u hoeft vraag 9 iet verder i te vulle Wij wille de medezeggeschap gaa regele 7. Loopbaa e mobiliteit Beleid rod loopbaa e mobiliteit is gericht op het kome tot ee optimale afstemmig tusse de wese e behoefte va de orgaisatie e de wese e behoefte va medewerkers: de juiste persoo op de juiste plaats, u e i de toekomst. Wij hebbe weiig moeite met het loopbaa e mobiliteitsbeleid (ga veder met 8) Wij wille ader oderzoek doe aar het loopbaa e mobiliteitsbeleid - We hebbe ee duidelijk beeld va de loopbaawese va al oze medewerkers - De loopbaamogelijkhede va medewerkers worde i overleg afgestemd op de doele va de orgaisatie - Wij begeleide de medewerker gedurede zij gehele loopbaa zodat hij de juiste otwikkelig doormaakt - Wij begeleide de medewerker gedurede zij gehele loopbaa zodat hij zij kwaliteite ka otwikkele e beutte - Wij begeleide de medewerker gedurede zij gehele loopbaa zodat hij ee leve lag gezod e met plezier ka werke - Er is ee mobiliteitsbureau of ee persoo veratwoordelijk e vrijgemaakt voor mobiliteit - We odersteue de outplacemet va medewerkers - Er worde altijd exitgesprekke gevoerd met medewerkers die hu baa opzegge - Wij hebbe gee OR of PVT - De directie orgaiseert ee of ekele male per jaar ee persoeelsvergaderig - Wij hebbe ee OR of PVT die zich gedraagt als ee luis i de pels - De OR/PVT komt temiste 10 keer per jaar bijee - De directie voort temiste 4 maal per jaar overleg met de OR/PVT - De OR/PVT beschikt over opleidig e traiigsmogelijkhede - De OR/PVT gedraagt dekt costructief kritisch mee 18

BIJLAGE 3 VRAGENLIJST LOOPBAANCOMPETENTIES Bro: M.Kuijpers 2006, met toestemmig va de auteur De vragelijst Loopbaacompeteties gaat uit va vijf loopbaacompeteties die de optelsom zij va keis, vaardighede e houdig die het mese mogelijk maakt succesvol te zij op de arbeidsmarkt. Hier volgt ee korte uitleg va de vijf loopbaacompeteties. 1. Kwaliteitereflectie (Wat ka ik?) Deze competetie gaat over het oderzoeke waar je goed e mider goed i bet. Als je weet waar goed i bet e wat je kwaliteite zij, ga je adeke over de maier waarop je deze kwaliteite kut izette om je doele i het werk te hale. 2. Motievereflectie (Wat wil ik e waarom wil ik dat?) Motieve reflectie gaat over de wese e waarde die va belag zij voor je loopbaa. Bij motievereflectie oderzoek je wat werkelijk belagrijk voor je is i het leve. Je dekt a over wat je voldoeig geeft e wat je odig hebt om prettig te kue werke. 3. Werkexploratie (Waar vid ik werk dat bij me past?) Werkexploratie gaat over het oderzoeke waar je kase op de arbeidsmarkt ligge. Je otdekt wat bepaald werk va je vraagt, welke keis e vaardighede je hiervoor odig hebt. Maar ook welke waarde i dit werk va belag zij; kome die overee met jouw waarde? Werkexploratie gaat ook over hoe je geschikt werk kut zoeke. Bijvoorbeeld hoe je ee sollicitatiebrief schrijft, iformatie kut verzamele e ee gesprek voert. 5. Netwerke (wie ka me daarbij helpe?) Netwerke heeft betrekkig op het opbouwe e oderhoude va cotacte die je helpe i je loopbaa. Die cotacte gebruik je bijvoorbeeld om op de hoogte te blijve va de otwikkelige op de arbeidsmarkt e va de mogelijkhede die er zij. Je kut cotacte uit je etwerk ook gebruike om daadwerkelijk ee ieuwe baa te vide. Het blijkt dat je de meeste kas hebt op ee ieuwe baa als je hiervoor je cotacte kut izette. Resultaat Tel voor iedere loopbaacompetetie het aatal pute op e deel de uitkomst door het aatal vrage per oderdeel. Vergelijk dit met de gemiddelde hieroder. Absoluut Bij alle loopbaacompeteties: < 2,5: weiig tot iet bezig met deze loopbaacompetetie 2,5-3,5: matig bezig met deze loopbaacompetetie > 3,5: goed bezig met deze loopbaacompeteti Relatief (adere oderzoeke m.b.t. loopbaacompeteties) Gemiddelde: Kwaliteitereflectie tusse 3,2 e 3,4 Motievereflectie tusse 3,4 e 3,9 Werkexploratie tusse 3,2 e 3,5 Loopbaasturig tusse 3,2 e 3,8 Netwerke tusse 3,0 e 3,2 4. Loopbaasturig (Hoe bereik ik dat?) Hierbij gaat het om het make va keuzes e het oderzoek aar de gevolge va die keuzes. Bij loopbaasturig odereem je acties om je eige loopbaa te sture. Bijvoorbeeld ee bepaalde opleidig volge waardoor je ee beroep kut uitoefee dat bij je past. Of door met adere te gaa prate over wat je wilt e kut. Je plat de activiteite die je wilt odereme e je orgaiseert de hulp de je hierbij odig hebt. De ker va loopbaasturig is dat je het heft i eige had eemt e iitiatief toot. 19

VRAGENLIJST LOOPBAANCOMPETENTIES (M.Kuijpers Keiscetrum GOC, 2006) Kloppe oderstaade vrage voor u? Klopt helemaal iet Klopt iet Klopt ogeveer Klopt Klopt helemaal 1. Kwaliteitereflectie 1 2 3 4 5 1 Ik dek a over datgee waar ik i mij leve goed i be geweest. 2 Ik vraag uit mezelf aa adere wat zij mij sterke e mider sterke kate vide. 3 Ik ga steeds a wat mij talete e kwaliteite zij. 4 Als iets goed heb gedaa, dek ik a wat mij sterke kate hieri zij. 5 Als iets iet lukt, ga ik a wat mij zwakke kate hieri zij 6 Als ik iets ieuws moet doe, ga ik eerst a of ik dat wel ka. 7 Ik leer mij kwaliteite kee door mij activiteite buite het werk 8 Als ik leer over mij sterke e zwakke kate, dek ik a over wat dit voor mij toekomst beteket 2. Motievereflectie 1 2 3 4 5 1 Ik ga a waarom iets mij iteresseert 2 Als mij ideeë botste met die va adere, dek ik erover a waarom dit zo is. 3 Ik dek a over hoe ik vid dat mese zich moete gedrage. 4 Ik otdek wat ik echt belagrijk vid i het leve door a te deke over dige waarover ik me iet prettig voel. 5 Ik otdek wat ik echt belagrijk vid i het leve door a te deke over dige waar ik gelukkig va word. 6 Als ik iets ieuws moet doe, dek ik eerst a of dit wel bij mij orme e waarde past. 7 Ik praat met adere over welke take goed passe bij mij persoolijkheid 8 Ik dek a over wat mij motiveert i mij werk 3. Werkexploratie 1 2 3 4 5 1 Als ik ader werk ga doe, ga ik precies a wat ik daarvoor moet kue. 2 Ik zoek uit waar werk te vide is dat echt bij mij past. 3 Ik zoek uit welke probleme je kut tegekome i het werk dat ik wil gaa doe.. 4 Ik houd zelf bij welke vacatures voor mij iteressat zij. 5 Ik houd de otwikkelige bij i het werk dat ik graag doe. 6 Als ik ader werk ga doe, oderzoek ik eerst welke orme e waarde daar gelde. 7 Ik ga a waar ik het beste iformatie ka vide over ader werk. 4. Loopbaasturig 1 2 3 4 5 1 Ik pla wat ik moet lere, zodat ik steeds iteressater werk ka gaa doe 2 Ik bespreek met mij leidiggevede hoe ik ervoor ka zorge dat mij werk goed aasluit bij mij sterke kate. 3 Ik vertel mij leidiggevede wat og wil lere. 4 Ik zorg zelf dat ik de begeleidig krijg die ik odig heb om loopbaastappe te kue zette. 5 Ik doe extra dige i mij werk om meer kase te hebbe i de toekomst. 6 Ik doe dige buite mij werk om meer kase te hebbe i de toekomst. 7 Ik oderhadel met mij leidiggevede om i mij werk dige te gaa doe die ik graag wil. 8 Als ik ee keuze maak, weeg ik de voor- e adele tege elkaar af. 9 Als ik ee keuze maak,ga ik a wat ik daardoor ka lere. 10 Ik zorg ervoor dat de dige die ik doe bijdrage aa wat ik wil bereike. 11 Ik grijp kase aa die belagrijk zij voor mij toekomst. 12 Het lukt me om mij werk zo aa te passe dat ik mij sterke kate ka izette. 13 Ik heb iitiatieve geome om mij werkzaamhede te veradere/ aa te passe, toe er zich ieuwe otwikkelige voordede bie de orgaisatie. 5. Netwerke 1 2 3 4 5 1 Ik weet wie i mij etwerk mij kue helpe met mij loopbaa. 2 Ik zorg dat ik de mese i mij etwerk goed op de hoogte houd va mij bezighede. 3 Ik doe dige voor de mese i mij etwerk. 4 Ik gebruik mij etwerk om zicht te krijge op iteressat werk. 5 Ik vraag mese die ik ke wat de otwikkelige zij op mij vakgebied, 6 Ik zorg dat ik buite mij werk mese leer kee die mij kue helpe i mij loopbaa. 7 Voor ik iemad uit mij etwerk beader, ga ik eerst a hoe e waeer ik dit het beste ka doe. 8 Als ik met iemad over mij loopbaa praat, doe ik dat op zo maier dat diegee mij zou wille helpe. Nu u izicht hebt gekrege i de mate waari u beschikt over de belagrijkste loopbaacompeteties kut u ook stappe odereme om die competeties die aascherpig behoeve verder te otwikkele. 20