Management, finance en recht Verbeteren van Veiligheidsbeleving veiligheidsbeleving? van de burger: (hoe) Een introductie is die te beïnvloeden?? Marnix Eysink Smeets Lector Public Reassurance Rotterdam, 18 april 2011 Hogeschool Inholland, Rotterdam Marnix Eysink Smeets Lector Public Reassurance Voorzitter Landelijke Expertisegroep Veiligheidspercepties 1
Eh..Public Reassurance? Publiek vertrouwen in veiligheid en veiligheidszorg Veiligheid Vertrouwen Veiligheidsbeleving Vrijheidsbeleving 2
Veiligheidsbeleving. 1..waar hebben we het over? 2..waarom is verbetering belangrijk? 3..welke factoren zijn van invloed? 4..wat kan je er (dus) aan doen? 5..wat lijkt juist voor Rotterdam nog van belang? 3
1. Waar hebben we het over? 4
Bonte verzameling van percepties, emoties,.. Denken Voelen Doen Veraf Indruk dat criminaliteit (elders) steeds erger wordt.... Onrust Verontwaardiging Stemgedrag Roep om maatregelen Dichtbij Inschatting kans om slachtoffer te worden Indruk dat buurt achteruit gaat Persoonlijke angst voor criminaliteit Boosheid Vermijdingsgedrag Terugtrekken Beveiliging Verhuizing 5
2. Waarom is de aanpak belangrijk? 6
Thomas Theorema (1928):..if men perceive situations as real, they are real in their consequences.. 7
The Spiral of Fear 1. Fysiek en psychologisch terugtrekken uit gemeenschapsleven 2. Verzwakking van informele sociale controlemechanismen 3. Ontbinding verenigingsleven en mobilisatiecapaciteit in de buurt 4. Verslechterd ondernemersklimaat, afname voorzieningen 5. Toename delinquent gedrag vanuit buurt zelf en aanzuigende werking van elders 6. Drastische veranderingen in de samenstelling van de bevolking Ontleend aan: Skogan, 1992 8
Mensen maken de stad Veiligheidsbeleving (en vertrouwen): het cement tussen de stenen van de stad. De smeerolie die de stad laat functioneren. En onveiligheidsbeleving is dus als zand tussen de raderen. 9
3. Wat werkt (on)veiligheidsbeleving in de hand? 10
Het volksgeloof.. Hoe meer criminaliteit, des te onveiliger mensen zich zullen voelen 11
Mensen lezen de stad En alles wat zich daarin voordoet. Het gaat niet om wat men daarbij ziet, maar waar het (symbool) voor staat, welke betekenis het wordt gegeven - Is het hier pluis? - Kan ik (op) mijn omgeving vertrouwen? - Gaat het achteruit? - Is het rechtvaardig? - Sta ik er alleen voor? 12
Leer dus te lezen door de ogen van de burger!!!! Algemene maatschappelijke context Sociale omgeving Institutionele omgeving Persoonlijke factoren Fysieke omgeving Criminele omgeving
4. Wat kan je als overheid doen om veiligheidsbeleving te beïnvloeden? De Tafel van Twaalf 14
De Tafel van Twaalf Wegnemen onveiligheid 1. Pak zichtbaar - de criminaliteit (en overlast) aan die er toe doet 2. Verminder het effect van onbekende anderen 3. Ga verloedering tegen 4. Reageer alert op incidenten en bied nazorg Versterken Veiligheid 5. Zorg voor vertrouwenwekkend (menselijk) toezicht 6. Creeer een overzichtelijke, voorspelbare, beheersbare fysieke omgeving 7. Stimuleer sociale netwerken en sociale controle 8. Geef mensen een gevoel van controle over hun eigen situatie Steunend publiek leiderschap 9. Zorg voor een geoliede, incidentarme werking v/h veiligheidssysteem 10. Wees transparant, maar niet opdringerig met informatie 11. Bied leiderschap met rust en aandacht 12. Werk niet alleen aan wat u niet wilt, maar ook aan wat u wel wilt zien Eysink Smeets et al 2010, tbv CCV en ministerie van BZK/VenJ. Zie www.hetccv.nl/instrumenten
4. Wat viel mij bij recente onderzoeken in Rotterdam vooral op? 16
Een paar suggesties 1. Vaar niet teveel op de cijfers (alleen) 2. Wees er sneller bij 3. Begin bij de signalcrimes (places, groups) 4. Brede aanpak (c.q. Tv12) werkt 5. Borg wat is bereikt 6. Beelden zijn hardnekkig: heb oog voor imago s 17
De blauwe boor? Borgen Brede aanpak/ (rest) Tafel van Twaalf Aanpak signalcrimes 18
Afsluitend 19
Marnix Eysink Smeets Lector Public Reassurance Marnix.eysinksmeets@inholland.nl T 06 53 63 68 65 Tw #EysinkSmeets