Couly-Dutheil Arnaud Couly Dutheil is een van de talentvolste en creatiefste jonge wijnproducenten van de Val de Loire. Het familiebedrijf Couly-Dutheil werd opgericht in 1921 en is een van de vooraanstaande producenten van Chinon. Arnaud werkt sinds 2003 op het domein en kreeg de leiding in maart 2016, toen zijn vader Jacques overleed. Daarvoor werkte hij in 13 wijn producerende landen, waaronder de USA en Australië. Hij paste nieuwe ideeën en technieken toe die hij uit andere landen meebracht. Wijngaarden Het wijngaardbezit bedraagt 100 hectare. Dankzij diverse terroirs worden verschillende wijnen geproduceerd. De twee meest gerenommeerde wijngaarden zijn Clos de l Olive (3 ha, verworven in 1951) en Clos de l Écho (17 ha). In de wijngaarden wordt milieuvriendelijk gewerkt volgens de principes van de lutte raisonnée, met begroeiing tussen de rijen wijnstokken, bladverwijdering, rendementsbeperking etc.
De toegestane druivenrassen zijn chenin blanc voor de Chinon Blanc en cabernet franc voor de Chinon Rouge en Rosé. Maximaal 10% cabernet sauvignon is ook toegestaan, maar Couly-Dutheil gebruikt dat niet. De oogst gebeurt voor 60% met de hand en voor 40% met de nieuwste machine met sorteerplateau van Pellenc, die snelle inzetbaarheid als voordeel heeft. Door nachtvorst en regen in april en overstromingen (de wijngaarden stonden 10 dagen lang onder water) is de oogst van 2016 gereduceerd tot 45% van de normale hoeveelheid. Met 2 weken vertraging, maar de kwaliteit zal goed zijn. Bodems De wijnstreek Chinon ligt in het Bassin Parisien tussen de rivieren Loire en Vienne. De AOC omvat de volgende terroirs: Het merendeel van de plateau s heeft een bovenlaag van slib en door de wind aangevoerd zand en Perrons, onderbodems van kleizand met veel vuursteen; Op plateau s en hellingen verder Cornuelles en Perruches, bestaande uit klei met grijswitte sponsachtige structuur; Op hellingen verder gele tufkrijtsteen van Touraine en schelpzand met de naam Millarges, grijswit krijt en zachtwit krijt; De oevers van de Loire en de Vienne bestaan voornamelijk uit zand, grind en rolkeien. Clos de l Écho Deze topwijngaard van 17 ha was niet altijd in bezit van Couly-Dutheil. In 1953 werd een perceel gekocht, waarna het bezit uitgroeide tot de huidige 100%. Deze monopole wijngaard ligt op een helling en is omringd door muren, vandaar de aanduiding met Clos. Als je via de poort de helling oploopt en boven bent gekomen, ligt achter je het enorme kasteel van Chinon, omgeven door een zeer hoge en 150 m lange muur. Als je in die richting wat roept, komt de echo terug. Vandaar de naam van de wijngaard. De wijnen van deze wijngaard zijn nog in uitstekende conditie van 30 jaar flesrijping.
Clos de l Écho het kasteel van Chinon met de muur die de echo veroorzaakt Winery De winery van Couly-Dutheil bevindt zich in het centrum van Chinon. Dat heeft tijdens de oogsttijd wat consequenties vanwege de tractoren en vrachtwagens die af en aan rijden. De kelder is in de rotsen gebouwd en heeft 3 verdiepingen, waar gebruik kan worden gemaakt van het zwaartekrachtprincipe. Een enorme lopende band, die door technici wordt gereed gemaakt voor de oogst, brengt de druiven naar de bovenste etage. Daar staat de sorteertafel en de ontstelings-machine. Alle druiven worden ontsteeld de stelen worden hier zelden rijp - en de stelen worden door een goot afgevoerd. Alle tanks staan klaar voor de verwerking van de oogst. Bij cabernet franc is het vanwege het witte vruchtvlees erg belangrijk om zo veel mogelijk over te pompen, waardoor zo veel mogelijk kleur uit de schillen in de wijn komt. In 1989 werden daarom cuves geïnstalleerd met automatische pigeage en remontage. De wijnen van een zandbodem krijgen minder extractie dan die van stenige hellingen.
Opvoeding In de rotsen zijn 4 vatenkelders gebouwd, waar klanten ook hun gereserveerde flessen kunnen opslaan. De rode wijnen hebben geen dominante houtinvloed. Het fruit van de wijn en zachte tannines staan bij Arnaud voorop. De druiven worden daarom zo laat en rijp mogelijk geplukt in 2016 begon de pluk op 10 oktober - en Arnaud gebruikt voor de opvoeding foeders. Uitsluitend de Clos de l Écho Crescendo wordt vergist en opgevoed als volgt: 1/3 in nieuwe barriques, 1/3 in barriques die een jaar oud zijn en 1/3 op rvs tanks. Deze cuvée wordt alleen in de beste jaren geproduceerd. Vanaf 2016 wordt de Crescendo echter niet meer vergist en opgevoed op barriques. aanvoer van druiven naar de bovenste verdieping via lopende band, afvoer van schillen, stelen en pitten via een goot
mobiele bottelinstallatie in bedrijf op de binnenplaats opslag van flessen in de kelders Productie Couly-Dutheil produceert 80% rode wijn, 18% rosé en 2% wit. Arnaud overweegt om met Chinon Blanc te stoppen omdat hij er te weinig succes mee heeft. Dan wordt de chenin blanc gerooid en wordt er cabernet franc geplant. We zien op een vrachtwagen een grote mobiele bottelinstallatie waar men druk bezig is. Klimaatverandering Op een vraag of ook hier de klimaatverandering te merken is, antwoordt Arnaud: Vroeger waren er in 10 jaar slechts 2 goede jaren, tegenwoordig zijn er in 10 jaar slechts 2 slechte jaren.
Classificatie van wijngaarden Arnaud Couly-Dutheil is al jaren bezig om een classificatie van de wijngaarden van Chinon te realiseren. Immers, 60% van de wijngaarden van Chinon liggen aan de rivieroevers en hebben een zandbodem. Op de hellingen en de plateau s zijn de beste wijngaarden te vinden. Arnaud is voorstander van classificatie, maar anderen aarzelen. Proeverij ***(*) Chinon Blanc Les Chanteaux 2015 100% chenin blanc van plateau s en hellingen met kalk-klei bodems. Handmatige oogst met selectie in diverse plukgangen. Directe persing en vergisting, opvoeding op cuve op de fijne lie. Gebotteld april-mei. Fonkelend goudgeel. De geur is zeer floraal, met uitstekende typiciteit maar zonder aroma van honing. Appel, peer en citrus. Levendige, minerale smaak van zeer aantrekkelijk sappig fruit. Elegant en heerlijk rijp. ***+ Chinon Rosé René Couly 2015 100% cabernet franc van alluviale terrassen met zand en grind. 6-12 uur koude inweking op de schillen, vergist met autochtone gisten. Alc. 13%, restsuiker 3 g/l (voor de AOC is 4 gram het maximum). Licht roze/violet. Zachte, zuivere geur van aalbessen, citrus en kersen. Die aroma s komen terug in de smaak, samen met wat amandelen en lichte specerijen. Een aangenaam zoetje geeft afronding. Serieuze maaltijd rosé.
***+ Blanc de Francs 2015, Vin de France Witte wijn van 100% cabernet franc (rode schil met wit vruchtvlees). Van het plateau met een bodem van klei en vuursteen, vlakbij de winery. Vroeg geplukt vanwege de zuurgraad. Alleen het eerst geperste sap wordt gebruikt. Vergist als witte wijn met autochtone gisten. Opgevoed op tank met bâtonnage gedurende 4 maanden. Productie 6.000 flessen. Gebotteld rond Pasen. De lichte strogele kleur heeft een nauwelijks zichtbare zweem van rood. Geur van bloemen en witte perzik. Frisse smaak, soepel en licht, met klein rood fruit en ook wat tropisch fruit. Heel geschikt als aperitief. ***+ Chinon Rouge Les Gravières d Amador Abbé de Turpenay 2015 100% cabernet franc van alluviale zand- en grindbodems. Vergist op de schillen met autochtone gisten gedurende 10-15 dagen. Botteling rond Pasen. Licht paarsrood. Levendige geur van bloemen en bosfruit. Lichte, soepele, sappige smaak van jong fruit. Geen restzoet. Koel schenken. ***(*) Chinon Rouge Domaine René Couly 2014 100% cabernet franc van percelen met bodems van klei en vuursteen. Vergist op de schillen met autochtone gisten gedurende 20 dagen. Gemiddeld tot goed geconcentreerd paarsrood. Geur met licht kruidige structuur. Soepele, minerale smaak met goede tannines. Zeer droog maar niet drogend. Fraaie balans met enige elegantie. Zilte finale met goede lengte, iets medicinaal.
***(*) Chinon Rouge Baronnie Madeleine 2014 100% cabernet franc. Selectie van percelen op hellingen en plateau met kalk-klei bodems. Vergist op de schillen met autochtone gisten gedurende 20 dagen. Botteling in de zomer. Flink geconcentreerd paarsrood. Vrij krachtige, elegante geur van zwart fruit en specerijen. Stevige, vlezige smaak met - in verhouding tot het fruit - om aandacht vragende tannines. Goede lengte. Eetwijn. **** Chinon Rouge Clos de l Olive 2014 100% cabernet franc van de gelijknamige ommuurde wijngaard met een zeer goede, klei bevattende kalkbodem. De naam verwijst naar Baron Charles de L Olive-Noiré, de veroveraar van Guadeloupe in 1635, die ooit eigenaar van deze wijngaard was. Vergist op de schillen met autochtone gisten gedurende circa 30 dagen. Botteling in de herfst. Gemiddeld geconcentreerd paarsrood. De geur is nog wat gesloten, met kruidig zwart fruit. Elegante, sappige smaak met zeer fraaie rijpheid. Mineraal, energiek, slank en licht animaal. Prima lengte, zuiver en rechtlijnig. Deze serieuze charmeur heeft complexiteit en is al behoorlijk op dronk. ****(*) Chinon Rouge Clos de l Écho 2014 100% cabernet franc uit de beroemdste wijngaard van Chinon. Vergist op de schillen met autochtone gisten gedurende circa 30 dagen. Botteling in de herfst. Flink geconcentreerd paarsrood. Gesloten geur met zowel kracht als elegantie van rijk geschakeerd zwart fruit en specerijen. Geen houtdominantie merkbaar. Fraaie, gespierde smaak met prima tannines. Kruidig, thee, moet zich nog meer ontwikkelen en blijkt dat ook in het glas langzaam te doen. Stevige finale met mooie lengte. Veel potentieel. ****(*) Chinon Rouge Clos de l Écho 2010 Magnum. 100% cabernet franc. De druiven moesten vanwege onregelmatige rijpheid perceel voor perceel worden geplukt. 2010 was een jaar als 2006 en 2014, waarvan de wijnen tijd nodig hebben om op dronk te komen. Goed geconcentreerd robijnrood met zelfs nog wat paars. Verfijnde geur van bloemen en levendig fruit, tamelijk complex. Heerlijke smaak, heeft zich mooi ontwikkeld. Fraaie expressie van cabernet franc, perfect rijp. Zeer compleet, na de 2014 is deze 4 jaar oudere wijn helemaal open en in balans. **** Chinon Rouge Clos de l Écho Crescendo 2011 100% cabernet franc uit het beste deel van de Clos de l Écho. De druiven hebben hier dikkere schillen. Rendement 25 hl/ha. Vergist op de schillen met autochtone gisten gedurende circa 30 dagen. Vergist en opgevoed als volgt: 1/3 in nieuwe barriques, 1/3 in barriques die een jaar oud zijn en 1/3 op rvs tanks. Malo in barrique. Deze cuvée wordt alleen in de beste jaren geproduceerd, maximaal 4.500 flessen. Flink geconcentreerd paarsrood. Compact zwart fruit en thee. Voor het eerst is nu houtinvloed te ruiken, met
peper en chocolade. Volle, rijke smaak van rijp fruit. Lange finale. Moderne, gepolijste stijl, type nieuwe wereld. ****- Chinon Rouge Clos de l Écho Crescendo 2009 100% cabernet franc. Flink geconcentreerd paarsrood. Volle geur van rijp fruit met nog meer invloed van hout. In de smaak is dat effect nog meer aanwezig. Het hout heeft de wijn veranderd en zorgt voor make-up. ****(*) Chinon Rouge Clos de l Écho Crescendo 2003 Magnum. 100% cabernet franc. Robijnrood, nauwelijks evolutie. De zeer krachtige geur vertoont prachtig rijp fruit van zwarte kersen en bessen, maar ook champignons. Bijzondere smaak, vol en rijp, waarbij de zuurgraad voor perfecte balans zorgt, ook met de alcohol. Complexe wijn met krachtige tannines. Zeer veel lengte. ****+ Chinon Rouge Clos de l Écho 2005 100% cabernet franc. Dit was een warm jaar met erg veel zon. De druiven konden zonder haast in 3 weken worden binnengehaald. Goed geconcentreerd robijnrood zonder evolutie. Aromatische geur van kersen en bessen met fijne kruidigheid. Na een fluweelzachte inzet van de smaak komen kracht en ronde vlezigheid. Complete wijn, iets animaal, tamelijk complex en zeer evenwichtig. Fraaie lengte met aan het einde bittere tannines. **** L Interdit 2015 Blanc moelleux van 100% chenin blanc met volledige botrytis. De oogst werd beëindigd in januari 2016. Rendement 3,5 hl/ha. Dit is de derde keer dat deze wijn werd geproduceerd. Restsuiker 165 g/l. Fles van 0,5 liter. Diep goudgeel. Superbe neus met honing en bloemen, zeer krachtig. Complexe smaak van honing, gekookte spinazie, meloen, abrikoos, perzik en jam van peren, kweeperen, mirabellen en vijgen. Goede zuurgraad, bijzondere dessertwijn.
Arnaud Couly-Dutheil
cabernet franc in de wijngaard Clos de l Écho
Arnaud Couly-Dutheil Nederlandse importeurs: Hans Molenaar en Voerman Wijnen.