Tabula Rasa helpt organisaties met complexe vraagstukken waar gedrags- of attitudeverandering gewenst is Risico-communicatie biotechnologie Veiligheidscultuur Shared decision making
Communicatie vaak gericht op de rationele mens die weloverwogen beslissingen neemt
Over welk deel van ons gedrag denken we bewust na? Dit zeggen neuro-wetenschappers
Aard van ons gedrag Maximaal 5% te beïnvloeden via argumenten/informatie
Traditionele aanpak Kennis Houding Gedrag
Recente inzichten: direct sturen op gewenst gedrag Gedrag Houding Kennis
Kennis van het type gedrag dat je wilt beïnvloeden loont. Mogelijkheden voor bewust gedrag zijn heel anders dan voor routinegedrag
Nudging: duwtje in de goede richting. Routinegedrag beïnvloeden - ook op het werk
Veel kustgemeenten kampen met meeuwenoverlast. Welke campagne is het meest effectief om de overlast tegen te gaan? A B
Tabula Rasa - Katwijk Bestaande meeuwenposter Tekst (prompt met argument) Persoonlijke norm Beschrijvende norm
Effect op gedrag (Tabula Rasa, Paeth & Somers, 2012) Conditie Geen bord (controleconditie) 66% Afval in afvalbak Meeuwenposter 52% Tekst (met prompt) 70% Persoonlijke norm 84% Beschrijvende norm 84%
Hygiëne bevorderen subtiele mogelijkheden met geur en kleur
Brandveilig gedrag bevorderen Vraag Brandweer Nederland: hoe kunnen we brandveiligheid in studentenhuizen vergroten Gedragsanalyse als basis voor ontwikkelen interventies Traditionele voorlichting versus nudging
Resultaten Vluchtroutes vrij (van 73% naar 90%) Minder brandgevaar door keukeninstallaties (van 48% naar 92%)
Hoe een goede interventie verkeerd wordt toegepast
Essentieel om te weten welk gedrag je wilt bevorderen. Gaat het om routinegedrag of om bewust gedrag?
Gezonde medewerkers Meer bewegen, minder zitten. Hoe bereik je dat?
Meer bewegen: implementatie-intenties werken beter dan motivatietechnieken (Milne, Orbell, Sheeran, 2002) Percentage dat minstens 1x per week intensief beweegt 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 38 35 91 Controlegroep Motivatie Implementatie-intentie
Vergroot kans op succes: implementatie-intenties Concreet maken wat je hoe en wanneer gaat doen Meest effectieve vorm: Als [situatie/moment], dan [actie] Werkt ook bij duurzaam gedrag in organisaties (afval scheiden) en je goede voornemers voor 2017
Nudging voor complexer gedrag
Ca 2000 vermijdbare sterfgevallen rond operaties Pilots met bewezen effectieve aanpak à niet direct omarmd Cultuurverandering geholpen door samenwerking op alle niveaus: Helder doel minister: halveren aantal vermijdbare doden Commitment Raden van Bestuur Steun van beroepsverenigingen bij implementatie Toezicht door inspectie Artsen en zorgverleners: zichtbare resultaten (directe feedback)
Time-Out procedure Checklist doeltreffend, mits goed geïmplementeerd
Resultaat na 4 jaar (2008 en 2012) Sterfte rond operaties gehalveerd à DOEL BEREIKT Aantal complicaties met een derde verminderd Structureel bespreken incidenten à leren van het verleden
Mensen maken fouten, dat is onvermijdelijk. De crux is: hoe gaan we met die fouten om?
Reactie op fouten zichtbaar in brein (Jason Moser, 2011)
Cultuur van blame free melden: Incidenten zien als belangrijke les à minder fouten versus Cultuur van straffen: Incidenten hebben negatieve consequenties à meer fouten
Hoe kun je melden van incidenten en onveilige situaties laagdrempeliger maken?
Weerstand tegen maatregelen bij management en medewerkers
Niet dragen persoonlijke beschermingsmiddelen
Soorten weerstand vragen elk om andere interventies Reactance (gevoel dat vrijheid beperkt wordt) à Argumenten hebben geen effect à Onderken emotie Skepsis (inhoudelijke twijfels/bezwaren) à Sterke onderbouwing; twee kanten laten zien à Biedt garanties ( niet goed, geld terug ) Inertie (geen zin om te veranderen) à Verander omgeving (nudging; ervaring)
Timing
Inzicht in gedrag voorwaarde voor effectieve maatregelen Psychologische technieken zoals nudging zijn geen simpele trucs. Helaas. Gedragsanalyse is een voorwaarde als je niet wilt vertrouwen op een toevalstreffer.
Gebruik maken van automatisme: priming
Zelfde principe benutten in je voordeel
Meer weten? Christine.Swankhuisen@tabularasa.nl www.tabularasa.nl 070 3600949