Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding. 3 november 2016 Anjo Travaille

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding. 3 november 2016 Anjo Travaille"

Transcriptie

1 Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding 3 november 2016 Anjo Travaille

2 Waar of niet waar? Duurzaamheid is belangrijk Bewustwording is vaak de belangrijkste stap voor duurzaam gedrag Bedrijfsmatige keuzes zijn veelal rationeel, niet emotioneel Mannen en vrouwen hebben evenveel hersenmassa Allemaal niet waar als je goed kijkt naar de hersenen

3 Wat is het effect?

4 Wat doen mensen?

5 Menselijk lichaam: van prikkel tot actie Ontvangen zintuiglijke prikkel Verwerken in zenuwstelsel Signaal naar organen en spieren Spieren en organen voeren acties uit

6 Prikkel-actie Opslaan Activeren

7 Wat is het effect?

8 Wat is het effect?

9 Onbewuste verwerking van informatie

10 Wat is het effect?

11 Wat is het effect?

12 Waardering en keuzes Zintuigen, Geheugen Pijn, Angst, Winst Sociale normen Zelfbeheersing, Doelgerichtheid >> Gericht op zelfbehoud en reproductie <<

13 Is duurzaamheid belangrijk? Omgeving, milieu, duurzaamheid, lange termijn, voor ons allemaal en zijn abstract Dit geeft weinig reactie in de hersenen Soms kan je het gewenste gedrag organiseren zonder de inhoud

14 Experiment energiebesparing 1. Milieuvoorlichting 2. Kostenbesef 3. Sociale norm t.o.v. de buurt Factuur met: Beschrijvende norm + Hoger verbruik dan gemiddeld Daling 8,5 % Lager verbruik dan gemiddeld Verbruik blijft laag

15 Toepassing in de praktijk

16 Maximaal 5% te beïnvloeden via argumenten Automatisch Gepland

17 Continuüm tussen gepland en automatisch gedrag Gepland Automatisch hoge lage betrokkenheid betrokkenheid betrokkenheid geen rol grondige oppervlakkige geen bewuste verwerking verwerking verwerking nodig o.a. o.a. vuistregels o.a. priming; argumenten (veel = goed) invloed omgeving (ook automatisch!)

18 Traditionele aanpak gedragsverandering Kennis Houding Gedrag

19 Recente inzichten: direct sturen op gewenst gedrag Gedrag Houding (behoefte aan) Kennis Benoem het doelgedrag

20 Direct sturen op gedrag

21 Waarom gaat het duurzamer maken van bedrijven niet vanzelf?

22 Gebruik verandermomenten voor gepland gedrag Overvloed aan informatie, met weinig urgentie (Ca uitingen per ) dag in je blikveld Onderbreken van automatisch gedrag. Zorg dat mensen open staan voor informatie en even nadenken: 1. Benutten geplande of spontane verandermomenten 2. Veroorzaken zelf een verandermoment

23 Gepland verandermoment: nieuwe studiejaar Nieuwe, snellere routes bij start studiejaar gecommuniceerd aan nieuwe studenten

24 Spontaan verandermoment: Ontruiming als impuls voor thuiswerken bij RWS

25 Veroorzaken verandermoment: Gratis aanbieden warmte scan

26 Continuüm tussen gepland en automatisch gedrag Gepland Automatisch hoge lage betrokkenheid betrokkenheid betrokkenheid geen rol grondige oppervlakkige geen bewuste verwerking verwerking verwerking nodig o.a. o.a. vuistregels o.a. priming; argumenten (veel = goed) invloed omgeving (ook automatisch!)

27 Gedragsprincipes (1) Mensen doen graag en wat anderen ook doen Werkt het beste bij peers: mensen die op jou lijken Focus op ongewenst gedrag heeft contraproductief effect

28 Communiceer de gewenste norm

29 Gedragsprincipes (2) Mensen zijn gevoelig voor Sympathie, persoonlijk contact Autoriteit en deskundigheid Consistentie Wederkerigheid Makkelijkste optie (default keuze) Anekdotische informatie Winst en verlies

30 Vaker op de fiets door sociale norm en winst

31 Duurzame energie ranking en terugkoppeling

32 Energiebesparen door doen

33 Sociale norm op website en bord (!)

34 Weerstandsreductie Weerstand komt voort uit het voorkomen van verlies, verlangen komt voort uit streven naar beloning Maak het gewenste gedrag makkelijk en neem barrières weg Wat is de gewenste vervoerskeuze voor dit evenement?

35 Maak gewenst gedrag makkelijk

36 Weerstand tegen de beïnvloeding 1. Verzoek kleiner maken Foot in the door: Vindt u het belangrijk dat uw bedrijventerrein schoon en veilig is? Onderzoek, pilot,.. 2. Erkennen van de weerstand Het is soms best irritant dat je niet door kunt rijden door die drempels(, maar je wilt ook geen kind aanrijden.)

37 Weerstand tegen de inhoud 1. Garanties geven Als u vind dat de windmolens s nachts teveel lawaai maken, dan belt u dit nummer en zetten wij ze uit. Niet goed geld terug. 2. Herdefiniëren van voorstel Circa 25% van de mensen is tegen dit plan. Of Circa 75% is voorstander van dit plan. Langer zelfstandig wonen of Toekomstgericht wonen

38 Weerstand tegen verandering 1. Vergroten opvallendheid Let op: wel realistisch 2. Vergroten zelfvertrouwen en trots Yes we can Voorbeelden uit eigen omgeving

39 en benut weerstand Bij medisch bedrijf Novo Nordisk bestelden medewerkers jaarlijks 325 SUVs als werk en privé auto. Voor nieuwe aanvragen van SUV is toestemming van directeur nodig. Nu nog 25 aanvragen per jaar.

40 Hoe bedenk je effectieve interventies? Literatuuronderzoek Experts consulteren Werk een paar opties uit Proberen

41 Doel voor vandaag Argumenten Persoonlijk contact Gratis proberen Autoriteit Opknippen Default Sociale norm Garanties geven Omgaan met weerstanden Opvallend maken Belonen..

42 Neem contact op voor vragen, suggesties en praktische toepassingen Anjo Travaille

Beslissen, en gedragsverandering. 18 februari 2016 Anjo Travaille

Beslissen, en gedragsverandering. 18 februari 2016 Anjo Travaille Beslissen, en gedragsverandering 18 februari 2016 Anjo Travaille Mijn doel voor vandaag Argumenten Persoonlijk contact Informatie geven Autoriteit Opknippen Default Sociale norm Consistentie Belonen..

Nadere informatie

Duurzaam gedrag. 18 april 2017 Anjo Travaille

Duurzaam gedrag. 18 april 2017 Anjo Travaille Duurzaam gedrag 18 april 2017 Anjo Travaille Waar of niet waar? Duurzame energie is belangrijk Bewustwording is vaak de belangrijkste stap voor energiebesparing Keuzes van managers en bestuurders zijn

Nadere informatie

Hersenen en SGBP. 5 november 2015 Anjo Travaille. Platform Ecologisch Herstel Meren

Hersenen en SGBP. 5 november 2015 Anjo Travaille. Platform Ecologisch Herstel Meren Hersenen en SGBP 5 november 2015 Anjo Travaille Platform Ecologisch Herstel Meren Wat moet je weten over hersenen bij het realiseren van SGBP? Vragen: Is duurzaam waterbeheer belangrijk? Is het belangrijk

Nadere informatie

Innovatie, hersenen en gedrag. 31 november 2016 Anjo Travaille

Innovatie, hersenen en gedrag. 31 november 2016 Anjo Travaille Innovatie, hersenen en gedrag 31 november 2016 Anjo Travaille Mobiele telefoon 1999 Innovatie, hersenen en gedrag Is innovatie belangrijk voor mensen? Wordt innovatie aangemoedigd in organisaties? Als

Nadere informatie

Masterclass gedragsverandering in de praktijk

Masterclass gedragsverandering in de praktijk Masterclass gedragsverandering in de praktijk 30 september 2015 Anjo Travaille Agenda Logica van menselijk gedrag Verleiding en weerstand Model voor effectieve interventies Interventies voor eigen cases

Nadere informatie

Verleiden tot gezond gedrag. 22 juni 2017 Anjo Travaille. Utrecht

Verleiden tot gezond gedrag. 22 juni 2017 Anjo Travaille. Utrecht Verleiden tot gezond gedrag 22 juni 2017 Anjo Travaille Utrecht Waar of niet waar? 1. Gezondheid is heel belangrijk voor ons 2. Mensen passen hun gedrag aan als ze er profijt van hebben 3. Gezond of ongezond,

Nadere informatie

Omgeving verleidt tot gezond gedrag 18 februari 2019 Anjo Travaille

Omgeving verleidt tot gezond gedrag 18 februari 2019 Anjo Travaille Omgeving verleidt tot gezond gedrag 18 februari 2019 Anjo Travaille Waar of niet waar? 1. Gezondheid is heel belangrijk voor ons 2. Mensen passen hun gedrag aan als ze er profijt van hebben 3. Gezond of

Nadere informatie

Organisaties willen graag gedrag beïnvloeden

Organisaties willen graag gedrag beïnvloeden Nudging Organisaties willen graag gedrag beïnvloeden Commerciële organisaties Overheid marketeers psychologen communicatiedeskundigen economen Oud beïnvloedingsparadigma De mens als rationeel wezen KENNIS

Nadere informatie

Infosessie communicatie voor lokale besturen. Tomas, Kelly, Ward

Infosessie communicatie voor lokale besturen. Tomas, Kelly, Ward Infosessie communicatie voor lokale besturen Tomas, Kelly, Ward 23.06.2017 Agenda 1) Gedragsbeïnvloeding Bewust versus onbewust gedrag De kracht van positieve communicatie Shaming and blaming? Shockeren?

Nadere informatie

Inspiratiedag 'Uw gemeente duurzaam mobiel' Hoe breng je duurzame mobiliteit aan de man bij de burger?

Inspiratiedag 'Uw gemeente duurzaam mobiel' Hoe breng je duurzame mobiliteit aan de man bij de burger? Inspiratiedag 'Uw gemeente duurzaam mobiel' Hoe breng je duurzame mobiliteit aan de man bij de burger? Inspiratiedag Duurzame mobiliteit 25/01/2012 Inhoud 1. Wat is duurzame mobiliteit? 2. Gedragsverandering

Nadere informatie

Een gezonde leerling in een gezonde school(kantine).

Een gezonde leerling in een gezonde school(kantine). Een gezonde leerling in een gezonde school(kantine). Over de invloed van school op het eetgedrag van leerlingen Workshop To Remind You, onderdeel van landelijke Inspiratiesessies georganiseerd door het

Nadere informatie

Hoe motiveer je mensen hun gedrag te veranderen en gezonder te leven? 24/10/2017

Hoe motiveer je mensen hun gedrag te veranderen en gezonder te leven? 24/10/2017 Hoe motiveer je mensen hun gedrag te veranderen en gezonder te leven? 24/10/2017 35.000 keuzes per dag Gezond en ongezond Gezonde en ongezonde keuzes Determinanten van gedrag Denken dat men genoeg beweegt

Nadere informatie

Meer grondstoffen scheiden in binnensteden

Meer grondstoffen scheiden in binnensteden Meer grondstoffen scheiden in binnensteden door beïnvloeding via automatisch gedrag Henk Klein Teeselink HKT projecten 06-53936085 Kijk ook eens: www.kenniswijzerzwerafval.nl Zwerfafval gedrag : >90% heeft

Nadere informatie

Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling

Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Platform Opleidingsprofessionals Waterschappen 12 juni 2018 Gertie Verreck, associate Mob: 06-81418171 Onze diensten TRAININGEN & OPLEIDINGEN OPEN

Nadere informatie

Hoe kan je met gedragsbeïnvloeding verantwoorde verkoop van alcohol stimuleren? Vooruit door inzicht

Hoe kan je met gedragsbeïnvloeding verantwoorde verkoop van alcohol stimuleren? Vooruit door inzicht Hoe kan je met gedragsbeïnvloeding verantwoorde verkoop van alcohol stimuleren? Vooruit door inzicht Wie zijn wij? Overzicht Inleiding in gedragsverandering Gedrag en de leeftijdsgrens Automatisch gedrag

Nadere informatie

Hogere Verleidingskunde. Van marketing / psychologie 1.0.. naar marketing / psychologie 3.0

Hogere Verleidingskunde. Van marketing / psychologie 1.0.. naar marketing / psychologie 3.0 Hogere Verleidingskunde Van marketing / psychologie 1.0.. naar marketing / psychologie 3.0 Even voorstellen Werkzaam bij: Partner 5plus1 Stichting Duurzame Winkelstraat oprichter/ dagelijks bestuur Nyenrode

Nadere informatie

Voorwaarden voor gedragsverandering

Voorwaarden voor gedragsverandering Voorwaarden voor gedragsverandering Naast het geven van adviezen of instructies (wat kan ik precies doen?) en het veranderen van de omgeving, indien mogelijk, (het wordt me gemakkelijk gemaakt) is het

Nadere informatie

Agenda. Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur. Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken. Aan de slag. www.denf.

Agenda. Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur. Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken. Aan de slag. www.denf. www.denf.nl 1 Agenda Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken Aan de slag www.denf.nl 2 1 Drieluik in veiligheid www.denf.nl 3 Drieluik in veiligheid

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

ZUINIGE ENERGIE EN KPN

ZUINIGE ENERGIE EN KPN ZUINIGE ENERGIE EN KPN KPN start op 30 oktober 2012 met nieuwe corporate campagne Het netwerk dat geeft om Nederland. Hierbij worden relevante maatschappelijke thema s belicht. In de eerste uiting, We

Nadere informatie

Communiceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland

Communiceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Communiceren met ouders Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Inhoud van de workshop 1. Kind binnen systeem 2. School en ouders gelijkwaardig? 3. Richtlijnen bij oudercontacten 4.

Nadere informatie

Toepassing van de fases van gedragsverandering in de praktijk

Toepassing van de fases van gedragsverandering in de praktijk Toepassing van de fases van gedragsverandering in de praktijk Jouw werk bestaat eruit om de klant te begeleiden bij een verandering in zijn financiële gedrag. Daarvoor kun je het model van DiClemente,

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen Jos van Erp Geen belangenverstrengeling d.m.v. Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere vergoeding Aandeelhouder Of anders Disclosure belangen spreker Bewegen én berusten:

Nadere informatie

kilo aan troep achter in een collegezaal.

kilo aan troep achter in een collegezaal. Ruim 60% van de HvA studenten neemt eten en drinken mee de collegezalen in. Gemiddeld laten HvAstudenten per maand 80 kilo aan troep achter in een collegezaal. Minder dan 5% van de HvA docenten spreekt

Nadere informatie

De 5/95 Doorbraak! 95% Onbewust, automatisch gedrag

De 5/95 Doorbraak! 95% Onbewust, automatisch gedrag De 5/95 Doorbraak! Wat is dan precies die doorbraak? Toponderzoekers hebben aangetoond dat minimaal 95% van ons handelen onbewust en automatisch plaatsvindt. In normaal Nederlands: onze vrije wil bepaalt

Nadere informatie

vaardigheden - 21st century skills

vaardigheden - 21st century skills vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met

Nadere informatie

Tabula Rasa helpt organisaties met complexe vraagstukken waar gedrags- of attitudeverandering gewenst is

Tabula Rasa helpt organisaties met complexe vraagstukken waar gedrags- of attitudeverandering gewenst is Tabula Rasa helpt organisaties met complexe vraagstukken waar gedrags- of attitudeverandering gewenst is Risico-communicatie biotechnologie Veiligheidscultuur Shared decision making Communicatie vaak gericht

Nadere informatie

Psychologische modellen m.b.t. gedragsverandering

Psychologische modellen m.b.t. gedragsverandering Psychologische modellen m.b.t. gedragsverandering Psychologische modellen m.b.t. gedragsverandering Doel: Inzicht in de parameters van oorzaken van gedrag Psychologische modellen m.b.t. gedragsverandering

Nadere informatie

Signalen bij depressies (S36) Managementsamenvatting. Signalen bij depressies (S36)

Signalen bij depressies (S36) Managementsamenvatting. Signalen bij depressies (S36) Managementsamenvatting Managementsamenvatting (1/5) Inleiding In Nederland hebben bijna 800.000 mensen per jaar last van depressie. Het staat al enige tijd in de top vijf van aandoeningen met de hoogste

Nadere informatie

Kijk op Sterven. Cilia Linssen, trainer/coach ICISZ

Kijk op Sterven. Cilia Linssen, trainer/coach ICISZ Kijk op Sterven Cilia Linssen, trainer/coach ICISZ Doel van Vandaag Hoe kom je in contact over sterven de naderende dood Wat zijn de verschillende manieren waarop mensen omgaan met de dood Hoe kun je daar

Nadere informatie

Inzicht in Autisme. Lezing

Inzicht in Autisme. Lezing Inzicht in Autisme Lezing 18-09-2014 FRANS COOLEN ASS Trainer NVA ASS Trainer/coach bij In to Autisme frans.coolen@intoautisme.nl ASS Autisme Spectrum Stoornis Per persoon Per leeftijd In ernst In verschijningsvorm

Nadere informatie

Dromen, durven en vooral doen en de 5/95% doorbraak van Ben Tiggelaar - deel 2

Dromen, durven en vooral doen en de 5/95% doorbraak van Ben Tiggelaar - deel 2 vooral doen en de 5/95% doorbraak van Ben Tiggelaar - deel 2 Deel 2 van de 5/95 % doorbraak. Hier de volgende 15 punten om te onthouden. De metafoor van de Duitse wetenschapper Fechner geld ook hier We

Nadere informatie

Workshop. Mindful Werken voor balans en plezier in je werk

Workshop. Mindful Werken voor balans en plezier in je werk 2017 Workshop Mindful Werken voor balans en plezier in je werk Even voorstellen Ida Tuinhof Willem de Groote Cesartherapeut Pilatesdocent Bedrijfsfysiotherapeuten Mindfulness en compassietrainers Haptonoom

Nadere informatie

KEMPENENERGIE. samen groen

KEMPENENERGIE. samen groen KEMPENENERGIE samen groen De coöperatie KempenEnergie wil alle inwoners van de 5 Kempengemeenten toegang geven tot de maatschappelijke en financiële voordelen van lokaal opgewekte schone energie. KEMPENENERGIE

Nadere informatie

Gedragsbeïnvloeding 2.0. Werk en veiligheid

Gedragsbeïnvloeding 2.0. Werk en veiligheid Gedragsbeïnvloeding 2.0 Werk en veiligheid Even kennis maken Niels Götz 42 jaar, getrouwd, 2 kinderen Opleiding Psychologie Post doctoraal Milieukunde + Beleid en Management Nima A + B Deskundigheidsopleiding

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

Het gedragmodel. 1. Inleiding

Het gedragmodel. 1. Inleiding Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun

Nadere informatie

Master in Personal. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:

Master in Personal. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Personal Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Personal Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue

Nadere informatie

Verslag van teleseminar: Van gewoontegedrag naar nieuw gewoontegedrag bij rijden op Groengas 10 oktober 2011

Verslag van teleseminar: Van gewoontegedrag naar nieuw gewoontegedrag bij rijden op Groengas 10 oktober 2011 Verslag van teleseminar: Van gewoontegedrag naar nieuw gewoontegedrag bij rijden op Groengas 10 oktober 2011 Om 15.30 uur opent Kita Bronda, communicatieadviseur van de provincie Utrecht voor het project

Nadere informatie

Drs. J. van der Span Dr. Q. Elvira. Van M&O naar Bedrijfseconomie

Drs. J. van der Span Dr. Q. Elvira. Van M&O naar Bedrijfseconomie Drs. J. van der Span Dr. Q. Elvira Van M&O naar Bedrijfseconomie De meerwaarde van het nieuwe programma? De wereld om ons heen wordt steeds complexer Financiele kwesties worden steeds lastiger De kleine

Nadere informatie

Ben Tiggelaar Dromen Durven Doen 33e druk 2011

Ben Tiggelaar Dromen Durven Doen 33e druk 2011 De meeste mensen houden hun voornemens niet vol, en zeker niet als het niet concreet is. Gedrag is de zwakke schakel tussen plannen en resultaten. Gedrag is alles wat we: - zichtbaar (bewegingen en woorden)

Nadere informatie

111 super waardevolle quotes

111 super waardevolle quotes Stel jezelf eens een doel waar je zowel zenuwachtig als enorm enthousiast van wordt. Je mag er natuurlijk even over nadenken, maar deel wel hieronder welk doel jij jezelf hebt gesteld! Je leert het meeste

Nadere informatie

Energiemanagementplan

Energiemanagementplan Energiemanagementplan CO 2 -prestatieladder Het Veldwerkbureau B.V. Niveau 3 Auteur(s): De heer G.R. Hartkamp De heer J.A. Möller Versie 2.0 17 december 2013 Definitief rapport Inleiding Binnen ons Energiemanagementsysteem

Nadere informatie

CHANGE MANAGEMENT de menselijke kant

CHANGE MANAGEMENT de menselijke kant CHANGE MANAGEMENT de menselijke kant hugo.der.kinderen@pandora.be changen HDK 1 het verwerken van verlies het rouwproces: ontkenning en isolatie boosheid onderhandeling depressie acceptatie Elisabeth Kübler-Ross

Nadere informatie

(Water)bewustzijn & participatie

(Water)bewustzijn & participatie (Water)bewustzijn & participatie Dr. Carina J. Wiekens Lector Duurzaam Gedrag EnTranCe Centre of Expertise Energy & Academie voor Sociale Studies c.j.wiekens@pl.hanze.nl Take home messages: 1. Transitie

Nadere informatie

De kracht van Waardering

De kracht van Waardering De kracht van Waardering EVEN VOORSTELLEN: HELEEN MES Partner HappinessBureau voor Gelukkig Werken, Employee Experience & Employee Journey Mapping & Design. Daarvoor: HR directeur Technische Unie - De

Nadere informatie

Opschalen van duurzaam gedrag?

Opschalen van duurzaam gedrag? Opschalen van duurzaam gedrag? Strategie met 10 drivers voor gedragsbeïnvloeding Duurzaamheidsdialoog 10 juli 2017 Siboltmulder@gmail.com / m: 06-13 65 41 11 Inhoud Sibolt Mulder: even voorstellen 3 Gebruikte

Nadere informatie

CASI MODEL (Pag 122) Stappen. Antwoorden

CASI MODEL (Pag 122) Stappen. Antwoorden CASI MODEL (Pag 122) HOE KANSRIJK IS UW CAMPAGNE? Het Campagne Strategie Instrument (CASI) is een hulpmiddel om tot onderbouwde keuzes te komen voor het opzetten van een campagne. Het gaat hierbij om campagnes

Nadere informatie

BEINVLOEDEN IS LEERZAAM Build or Push Bouwen of Drukken? Aanspreken op gedragsvoorkeuren. Werken met sociale voorkeuren.

BEINVLOEDEN IS LEERZAAM Build or Push Bouwen of Drukken? Aanspreken op gedragsvoorkeuren. Werken met sociale voorkeuren. BEINVLOEDEN IS LEERZAAM Build or Push Bouwen of Drukken? Aanspreken op gedragsvoorkeuren. Werken met sociale voorkeuren. Nieuwsflits N54 September 2015 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick

Nadere informatie

In 2010 de meest duurzame installateur van Nederland!!

In 2010 de meest duurzame installateur van Nederland!! Een duurzaam rendement, met een duurzaam installatiebedrijf in een duurzame markt Afscheidseminar Jaap Hogeling 8 april 2010 Laurens de Lange Unica Installatiegroep: 2004: Het moet anders Grootste zelfstandige

Nadere informatie

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel. 4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,

Nadere informatie

Werken met veerkracht bij de Rabobank. BA&O, 22 oktober 2015

Werken met veerkracht bij de Rabobank. BA&O, 22 oktober 2015 Werken met veerkracht bij de Rabobank BA&O, 22 oktober 2015 Veerkracht is nodig De Rabobank is in beweging De klantbediening verandert Er is een sterke focus op beheer Een grote krimp van personeel Dit

Nadere informatie

Communicatieplan Duurzame Inzetbaarheid

Communicatieplan Duurzame Inzetbaarheid Communicatieplan Duurzame Inzetbaarheid Stappenplan en format Dit communicatieplan Duurzame Inzetbaarheid is gemaakt door Berenschot in opdracht van A+O in het kader van het Sectorplan Metalektro. Communicatieplan

Nadere informatie

WERKBOEK DROMEN DURVEN DOEN. Het managen van de lastigste persoon op aarde: jezelf

WERKBOEK DROMEN DURVEN DOEN. Het managen van de lastigste persoon op aarde: jezelf WERKBOEK bij de nieuwe editie van DROMEN DURVEN DOEN Het managen van de lastigste persoon op aarde: jezelf dr. Ben Tiggelaar DROMEN DURVEN DOEN WERKBOEK BEN TIGGELAAR 1 OVER GEDRAG EN VERANDERING HOOFDSTUK

Nadere informatie

CASI > Werkblad 1 > Vertalen beleidsdoel naar gedragsdoel

CASI > Werkblad 1 > Vertalen beleidsdoel naar gedragsdoel CASI > Werkblad 1 > Vertalen beleidsdoel naar gedragsdoel Beleidsdoel: 1a Keuze doelgroep 1b Huidig gedrag Wie is de doelgroep? Wat weten we over huidig gedrag? (feiten en cijfers) Is deze groep onder

Nadere informatie

Studenten richtinggevend coachen

Studenten richtinggevend coachen Studenten richtinggevend coachen Professionaliseringsavond werkveld 04/06/2019 Elfde-Liniestraat 24, 3500 Hasselt, www.pxl.be Inhoudstafel 1. Rollen van de werkplekcoach 2. Coachende basishouding 3. Coachingstechnieken

Nadere informatie

Master in Personal. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:

Master in Personal. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Personal Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Personal Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue

Nadere informatie

HET GESPREK: KOP ROMP STAART

HET GESPREK: KOP ROMP STAART HET GESPREK: KOP ROMP STAART Elk effectief gesprek heeft een zogenaamde kop romp staart structuur: een begin, een kern en een einde. Voorafgaand aan deze drie fasen is het cruciaal om elk gesprek zorgvuldig

Nadere informatie

Zorg voor leerlingen met een stoornis: optuigen of afschminken?

Zorg voor leerlingen met een stoornis: optuigen of afschminken? osmoconsult & onderwijsvannu Trainingen & Opleidingen Zorg voor leerlingen met een stoornis: optuigen of afschminken? Klaas Jan Terpstra, 27 november 2014 www.osmoconsult.nl 1 Klaas Jan Terpstra Docent

Nadere informatie

We kunnen het zenuwstelsel daarom onderverdelen in de controlekamer: het centrale zenuwstelsel en informatiewegen: het perifere zenuwstelsel.

We kunnen het zenuwstelsel daarom onderverdelen in de controlekamer: het centrale zenuwstelsel en informatiewegen: het perifere zenuwstelsel. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 Het zenuwstelsel De hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen in je lichaam vormen samen het zenuwstelsel.

Nadere informatie

GEDRAGSVERANDERING DOOR AANDACHT EN EENVOUD. Drs. Johnny Buivenga

GEDRAGSVERANDERING DOOR AANDACHT EN EENVOUD. Drs. Johnny Buivenga GEDRAGSVERANDERING DOOR AANDACHT EN EENVOUD Drs. Johnny Buivenga STA ME BIJ GEDRAGPSYCHOLOOG Prof. dr. Ap Dijksterhuis Prof. dr. Rick van Baaren STRAKS Inzicht in gedrag Het gaat makkelijk mis Makkelijk

Nadere informatie

Evaluatie Carintreggeland

Evaluatie Carintreggeland Evaluatie Carintreggeland Werknemerscampagne gedragsbeïnvloeding Datum: november 2014 Twente Mobiel is een initiatief van: 1 Achtergrond campagne In het kader van het rijksprogramma Beter Benutten voert

Nadere informatie

Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW)

Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW) Werkgroep Borging: Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW) November 2013 Deze sheets bevatten achtergrondinformatie bij het plan Borging awareness

Nadere informatie

Movisie. Voor een duurzame positieve verandering. Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat

Movisie. Voor een duurzame positieve verandering. Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat Movisie Voor een duurzame positieve verandering Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat Programma Wat is eenzaamheid en vereenzamen? Wat weten we uit onderzoek over wat werkt?

Nadere informatie

Persuasive Design Online kaartverkoop WHITEPAPER. Julie van der Wel

Persuasive Design Online kaartverkoop WHITEPAPER. Julie van der Wel Persuasive Design Online kaartverkoop WHITEPAPER Julie van der Wel Voorwoord Steeds meer organisaties zien veel voordelen in het online aanbieden van hun kaartverkoop. Hoe zorg je ervoor dat tussen al

Nadere informatie

Hoe krijg ik de groep mee?? Draagvlak vergroten bij collega s. Erica Overeem en Anjoke Huisjes

Hoe krijg ik de groep mee?? Draagvlak vergroten bij collega s. Erica Overeem en Anjoke Huisjes Hoe krijg ik de groep mee?? Draagvlak vergroten bij collega s Erica Overeem en Anjoke Huisjes Programma van de workshop Kennismaking en inleiding Weerstand: analyse en diagnose individueel en in groepjes

Nadere informatie

ONS BREIN. What s in it for you? VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG. Hoe zorgen we ervoor dat mensen (sneller) hun schuld inlossen?

ONS BREIN. What s in it for you? VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG. Hoe zorgen we ervoor dat mensen (sneller) hun schuld inlossen? VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG MASTERCLASS DRS. LIZA LUESINK ONZE MISSIE Wetenschappelijke kennis over gedrag vertalen naar innovatieve toepassingen in de praktijk VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG What s in

Nadere informatie

Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster

Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Uitwerking Domein Gezondheidszorg Hogeschool Utrecht Honoursforum GZ Onderwerp / thema: Naam student: Studentnummer: Opleiding: Studiejaar

Nadere informatie

TRAINING POSITIEVER DENKEN, LEVEN, WERKEN

TRAINING POSITIEVER DENKEN, LEVEN, WERKEN TRAINING POSITIEVER DENKEN, LEVEN, WERKEN INHOUD De training is gebaseerd op 7 hoofdonderwerpen. De 7 sleutels tot positieve verandering: 1. Bevorder je positieve emoties 2. Denk positiever 3. Waardeer

Nadere informatie

Verleiden is het nieuwe overtuigen

Verleiden is het nieuwe overtuigen Verleiden is het nieuwe overtuigen Het aan de man brengen van duurzaamheid: hoe doe je dat?? 5plus1: Weten wat de mens écht drijft Gedragsveranderingsadvies, uitmondend in verleidingsstrategieën, communicatie

Nadere informatie

Conversion is in the brain 30 maart 2017

Conversion is in the brain 30 maart 2017 Conversion is in the brain 30 maart 2017 95% is onbewust gedrag! We hebben niet de energie, niet het vermogen om alle beslissingen te overwegen. Zo n 95% van alle beslissingen die we nemen, nemen we onbewust.

Nadere informatie

TIPS en een concreet STAPPENPLAN

TIPS en een concreet STAPPENPLAN TIPS en een concreet STAPPENPLAN Hoe je als ondernemer FOCUS houdt en direct vooruitgang boekt. Hoe zorg je ervoor dat je zonder extra inspanning toch ontzettend veel realiseert en je zeer voldaan gaat

Nadere informatie

Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen. 28 april 2017 Lieve Peeters

Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen. 28 april 2017 Lieve Peeters Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen 28 april 2017 Lieve Peeters Omgaan met weerstand Wie in huis de trekker is van veranderingen, weet dat je dan kunt rekenen op een hoeveelheid weerstand

Nadere informatie

Bijlage 20 Proces van classificeren beïnvloedingentactieken: gemaakte indelingen

Bijlage 20 Proces van classificeren beïnvloedingentactieken: gemaakte indelingen Bijlage 20 Proces van classificeren beïnvloedingentactieken: gemaakte indelingen Met behulp van de korte beschrijvingen is geprobeerd om de beïnvloedingstactieken die bij elkaar horen bij elkaar te zetten

Nadere informatie

Hoe krijg je meer zin? Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12

Hoe krijg je meer zin? Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12 Hoe krijg je meer zin? 09 - Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12 Meer zin. Denk jij ook dat zin in vrijen er spontaan hoort te zijn? Dat zin iets is dat zomaar uit het niets op komt borrelen? Geloof

Nadere informatie

Incassade. Aangenaam. Kerende Kracht

Incassade. Aangenaam. Kerende Kracht Incassade. Aangenaam Kerende Kracht Aanleiding Visie Incassade: - Betrokken - Eigenzinnig - Elke Dag Beter Communiceren om te incasseren Onderzoek - 2010: Socio demografische factoren - 2011: Kenmerken

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN. Feedback = een concrete uitspraak over het gedrag van een ander, met een specifiek doel voor ogen

FEEDBACK GEVEN. Feedback = een concrete uitspraak over het gedrag van een ander, met een specifiek doel voor ogen FEEDBACK GEVEN Feedback geven is een van de meest directe manieren om gedrag te sturen. Zeker op de korte termijn, maar zeker ook op de langere termijn is feedback heel krachtig. Maar effectief feedback

Nadere informatie

Dit werkblad kun je gebruiken om aantekeningen te maken tijdens de presentatie en om na afloop te reflecteren en te oefenen met wat je gehoord hebt.

Dit werkblad kun je gebruiken om aantekeningen te maken tijdens de presentatie en om na afloop te reflecteren en te oefenen met wat je gehoord hebt. Dat je een voorkeur hebt voor het een, wil natuurlijk niet zeggen dat je het ander niet kunt of kunt leren! Iedereen kan zich bekwamen in een bepaalde vaardigheid. Als je maar gemotiveerd bent en vertrouwen

Nadere informatie

Zelfhulp bij stress, conflicten en anderen ongemakken

Zelfhulp bij stress, conflicten en anderen ongemakken INHOUD Woord vooraf 1. Beperkend gedrag Gedragsvervormingen Beperkende gedragsvervormingen Beperkende Overtuigingen Dwangmatig moeten Hoe kom je aan die beperkende overtuigingen? Scriptbesluiten keren

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Adolescenten in de klas

Welkom bij de workshop Adolescenten in de klas Welkom bij de workshop Adolescenten in de klas Martha Beeker m.m.beeker@saxion.nl Kom verder. Saxion. Vandaag Intro Het breinperspectief toegepast op een thema Interventies Vragen aan jullie Invullen van

Nadere informatie

Betrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl

Betrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Betrokken bij Buiten Welkom Het puberbrein als basis 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Pubers Welk (puber)gedrag valt jou het meest op? We zijn allemaal puber geweest Leef je in!

Nadere informatie

Leren beheersen van je slaapprobleem. Bart De Saeger" 19/03/2012

Leren beheersen van je slaapprobleem. Bart De Saeger 19/03/2012 Leren beheersen van je slaapprobleem Bart De Saeger" 19/03/2012 Bart De Saeger" Klinisch psycholoog - Gedragstherapeut Theorie + Technieken Inzicht krijgen" Leren hoe je het probleem stap voor stap kan

Nadere informatie

Take home messages: Thuis: Duurzaam gedrag. Duurzaam Gedrag bij Huurders. Hoeveel energie gebruikt u thuis? Waar gaat de energie naartoe?

Take home messages: Thuis: Duurzaam gedrag. Duurzaam Gedrag bij Huurders. Hoeveel energie gebruikt u thuis? Waar gaat de energie naartoe? Take home messages: 1. Duurzaam leven begint bij jezelf & de eigen medewerkers 2. Duurzaam leven begint met bewustzijn en urgentie 3. maar start pas als er handelingsperspectief is 4. Gedragsverandering

Nadere informatie

Beïnvloeden en beïnvloed worden: wapen jezelf! Tim Koomen TestNet Najaarsevenement 2014

Beïnvloeden en beïnvloed worden: wapen jezelf! Tim Koomen TestNet Najaarsevenement 2014 Beïnvloeden en beïnvloed worden: wapen jezelf! Tim Koomen TestNet Najaarsevenement 2014 2 3 Invloed (in de woordenboeken) Positief / neutraal Werking, verandering Zeggenschap Gezag, gewicht Gevolg The

Nadere informatie

! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen!

! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen! Inleiding Vrijwilligerscentrale Haarlem e.o. ziet al een aantal jaren de aanloop van kwetsbare burgers toenemen. Uit onderzoek van Movisie blijkt dat kwetsbare burgers onvoldoende op het netvlies te staan

Nadere informatie

Gedragstraining Overwinning Op Jezelf (OOJ)

Gedragstraining Overwinning Op Jezelf (OOJ) Gedragstraining Overwinning Op Jezelf (OOJ) Een gedragstraining naar het boek en methodiek van De 7 eigenschappen van effectief leiderschap door Stephen R. Covey. In 7 stappen naar een succesvolle gedragsverandering!

Nadere informatie

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I

Nadere informatie

Zeg het eens. Assertief communiceren en overtuigend argumenteren.

Zeg het eens. Assertief communiceren en overtuigend argumenteren. Zeg het eens Assertief communiceren en overtuigend argumenteren www.cameleontraining.be Overtuigend argumenteren Jij verliest Jij wint Ik win Ik manipuleer jou Ik beïnvloed jou Ik verlies Ik haal ons allebei

Nadere informatie

ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO

ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam Den Haag, 24 juni 2015 1 INHOUD 1. Enkele cijfertjes 2. Gedrag: enkele recente inzichten

Nadere informatie

REMIND. Bij u op SCHOOL?

REMIND. Bij u op SCHOOL? REMIND Bij u op SCHOOL? Inhoudsopgave Slim jezelf zijn voor professionals 3 Slim jezelf zijn 3 Programma over persoonlijke ontwikkeling 3 Kostenoverzicht 4 Over Remind 5 Wij willen 5 Trainersopleiding

Nadere informatie

BRANDRISICO [ Kans x Effect ]?

BRANDRISICO [ Kans x Effect ]? BRANDRISICO [ Kans x Effect ]? Seminar Gelijkwaardigheid en Waardering sprinklers 23-01-2019 Christiaan Huijbreghs Mijn omgeving Verantwoordelijkheid Zorg Inspectie Advies Werk Praktijk zeer 90% 10% seminar

Nadere informatie

Energiemanagementplan

Energiemanagementplan Energiemanagementplan CO 2 -prestatieladder VWB Het Veldwerkbureau B.V. Niveau 3 Auteur(s): Guido Hartkamp Trudi Bunt-Esveld Versie 3.0 3 februari 2015 Inleiding Binnen ons Energiemanagementsysteem zullen

Nadere informatie

Begeleiden stoppen met roken bij zwangeren. Hoe? Roos Blom AdviesCoachingTraining

Begeleiden stoppen met roken bij zwangeren. Hoe? Roos Blom AdviesCoachingTraining Begeleiden stoppen met roken bij zwangeren Hoe? Roos Blom AdviesCoachingTraining Stellingen Begeleiden bij smr is bij een zwangere heel anders dan bij een willekeurige andere cliënt Roos Blom AdviesCoachingTraining

Nadere informatie

GEDRAG EN INCASSO. Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam. Utrecht, 25 november 2016

GEDRAG EN INCASSO. Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam. Utrecht, 25 november 2016 GEDRAG EN INCASSO Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam Utrecht, 25 november 2016 1 INHOUD 1. Relevantie gedrag 2. Gedrag: enkele recente inzichten 3. Gevolgen voor

Nadere informatie

POSITIEVE INTERVENTIE BRENGT GEDRAGSVERANDERING

POSITIEVE INTERVENTIE BRENGT GEDRAGSVERANDERING POSITIEVE INTERVENTIE BRENGT GEDRAGSVERANDERING in dit geval innovatiekracht Februari 2016 Involve Sophiaweg 89 6523 NH NIJMEGEN www.involve.eu contact met ons op voor afspraken over het gebruik 1 Veranderen

Nadere informatie

Binnen de staf evalueren we onze voortgang en ook in het verpleegkundig overleg zal het een vast agendapunt zijn.

Binnen de staf evalueren we onze voortgang en ook in het verpleegkundig overleg zal het een vast agendapunt zijn. Verslag presentatie Meer regie op je persoonlijke energie Door Mario Bierkens Datum woensdag 1 maart 2017 Persoonlijke noot Terugkijkend op de presentatie van Mario word ik ontzettend blij. Het idee dat

Nadere informatie

CASI > Werkblad 1 > Van beleidsdoel naar gedragsdoel

CASI > Werkblad 1 > Van beleidsdoel naar gedragsdoel CASI > Werkblad 1 > Van beleidsdoel naar gedragsdoel Beleidsdoel voor communicatie: 1a Keuze doelgroep 1b Huidig gedrag Wie is de groep die gedrag moet veranderen? Wat weten we over huidig gedrag? (feiten

Nadere informatie

Psychologie van het Overtuigen

Psychologie van het Overtuigen Psychologie van het Overtuigen VASMO Dag Klaar voor Morgen Juliette van de Mheen 16 mei 2017 Snelkookpan Werkshop overtuigen met psychologische principes Opdelen in groepen bedenk (snel) een casus. De

Nadere informatie

3.C.1 Voortgangrapportage CO Ketenanalyse Ter Riele BV Aanschaf en onderhoud klein gereedschap: motorisch versus elektrisch

3.C.1 Voortgangrapportage CO Ketenanalyse Ter Riele BV Aanschaf en onderhoud klein gereedschap: motorisch versus elektrisch Datum: 08-03- Versie: 1 3.C.1 Voortgangrapportage CO 2 2015 Ketenanalyse Ter Riele BV Aanschaf en onderhoud klein gereedschap: motorisch versus elektrisch A.J.J ter Riele Directeur 1. Inleiding Middels

Nadere informatie

TRAININGSSESSIE 2: Inleiding in Laten we Wel-Zijn

TRAININGSSESSIE 2: Inleiding in Laten we Wel-Zijn TRAININGSSESSIE 2: Inleiding in Laten we Wel-Zijn Hallo, welkom terug bij de online training Laten we Wel-Zijn! Ik ben blij dat je ervoor gekozen hebt om met volle overgave deze training te doen en ben

Nadere informatie