HOOFDSTUK 1 De rechtsfiguur van de burgerlijke vennootschap 11 1. Definitie 11 2. Wettelijke bepalingen 11 3. Kenmerken 12 3.1. De burgerlijke vennootschap heeft geen rechtspersoonlijkheid 12 3.2. De burgerlijke vennootschap heeft geen eigen vermogen 13 3.3. Het burgerlijk doel 13 3.4. Het bestuur en de vertegenwoordiging 14 3.5. De aansprakelijkheid 15 3.6. De aandelen 15 3.7. De ontbinding van de burgerlijke vennootschap 16 A. Door het verstrijken van de duur 16 B. Door éénzijdige opzegging vanwege één van de vennoten 16 C. Door overlijden 17 D. Andere gevallen van ontbinding 18 3.8. Besluit 18 4. Het oprichten van een burgerlijke vennootschap 18 4.1. De geldigheidsvereisten bij de oprichting 18 A. Formele geldigheidsvereisten 18 B. Materiële vormvereisten 18 4.2. De te vervullen formaliteiten bij het oprichten van een burgerlijke vennootschap 20 A. De eigenlijke burgerlijke vennootschap 20 B. De burgerlijke vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap heeft aangenomen : de formaliteiten conform de wettelijke bepalingen 23 5. Nut van de burgerlijke vennootschap : de burgerlijke vennootschap als familiaal planningsinstrument 26 5.1. Inleiding 26 5.2. De familiale burgerlijke vennootschap 28 5.3. Onderscheid met de schenking onder voorbehoud van vruchtgebruik 28 5.4. Onderscheid met een schenking onder last 30 5
DE BURGERLIJKE VENNOOTSCHAP: EEN THUISHAVEN VOOR UW VERMOGEN HOOFDSTUK 2 Situering van de burgerlijke vennootschap tussen de andere Belgische rechtsfiguren 31 1. Onderscheid met een vereniging 31 2. Onderscheid met een commerciële maatschap 32 3. Onderscheid met de commanditaire vennootschap op aandelen 33 4. Onderscheid met een handelsvennootschap 34 5. Onderscheid met een vennootschap met sociaal oogmerk 35 6. Onderscheid met de naamlening 36 6.1. Algemeen 36 6.2. Naamlening en burgerlijke vennootschap 36 7. Onderscheid met de nieuwe rechtsfiguur van de private stichting 37 7.1. Van vzw naar private stichting 37 7.2. Wat is certificeren van aandelen? 37 7.3. De private stichting en de burgerlijke vennootschap 38 8. Onderscheid met de klassieke patrimoniumvennootschap 39 8.1. Algemeen 39 8.2. De voordelige kostenstructuur van de familiale burgerlijke vennootschap 40 8.3. De fiscale transparantie van de burgerlijke vennootschap 41 8.4. De vrijstelling van aansluiting bij een sociaalverzekeringsfonds voor de familiale burgerlijke vennootschap 41 8.5. De onmogelijkheid om vermogensbestanddelen af te schrijven voor de familiale burgerlijke vennootschap 41 8.6. De zware fiscale sanctionering van het uit de patrimoniumvennootschap halen van gelden 42 8.7. De niet-verrekenbaarheid van de onroerende voorheffing bij de patrimoniumvennootschap 43 8.8. De klassieke patrimoniumvennootschap wordt onderworpen aan diverse taksen 43 8.9. De patrimoniumvennootschap is onderworpen aan de taks aan toondereffecten 43 8.10. De beperking van de aansprakelijkheid door de oprichting van een patrimoniumvennootschap 44 8.11. Belasting op de meerwaarde bij de inbreng van vermogen in de patrimoniumvennootschap 44 8.12. Verhuur door de patrimoniumvennootschap van onroerende goederen bestemd voor privé-gebruik 45 6
8.13. Belasting van voordelen alle aard bij het werken met een patrimoniumvennootschap 45 8.14. Het inbrengrecht voor woonhuizen van 10 % bij het werken met een patrimoniumvennootschap 46 8.15. Een aankoop van aandelen is moeilijker te financieren dan een «asset dealing» 46 8.16. Overzicht van de voor- en nadelen van de beide rechtsfiguren 47 HOOFDSTUK 3 Situering van de burgerlijke vennootschap tussen verwante rechtsfiguren in onze buurlanden 49 1. Inleiding 49 2. Verschil tussen een stichting naar Nederlands recht en een burgerlijke vennootschap 49 2.1. Algemeen 49 2.2. Verschilpunten met de burgerlijke vennootschap 50 2.3. Voor- en nadelen : algemeen 51 2.4. Fiscale behandeling 52 2.5. Overzicht 52 3. Verschil tussen een Luxemburgse holding en een burgerlijke vennootschap 53 3.1. Algemeen 53 3.2. Verschilpunten met de burgerlijke vennootschap 53 3.3. Voor- en nadelen : algemeen 54 3.4. Fiscale behandeling 54 A. Algemeen 54 B. Anti-rechtsmisbruikvoorzieningen 54 3.5. Overzicht 55 4. Verschil tussen een trust naar Angelsaksisch recht en een burgerlijke vennootschap 56 4.1. Algemeen 56 4.2. Verschilpunten met de burgerlijke vennootschap 58 4.3. Voor- en nadelen : algemeen 58 4.4. Fiscale behandeling 59 A. Registratierechten 59 B. Inkomstenbelasting 60 C. Schenkingsrechten 61 D. Successierechten 62 4.5. Overzicht 64 7
DE BURGERLIJKE VENNOOTSCHAP: EEN THUISHAVEN VOOR UW VERMOGEN 5. Verschil tussen een stichting naar Liechtensteins recht en een burgerlijke vennootschap 64 5.1. Algemeen 64 5.2. Verschilpunten met de burgerlijke vennootschap 65 5.3. Voor- en nadelen : algemeen 65 5.4. Fiscale behandeling 66 5.5. Overzicht 66 6. Verschil tussen een société civile naar Frans recht en een burgerlijke vennootschap 67 6.1. Algemeen 67 6.2. Verschilpunten met de burgerlijke vennootschap 67 6.3. Voor- en nadelen : algemeen 67 6.4. Fiscale behandeling 67 6.5. Overzicht 68 Hoofdstuk 4 De burgerlijke vennootschap fiscaal rechterlijk 69 1. Inleiding 69 2. Fiscale principes algemeen 69 2.1. Bij de oprichting van de burgerlijke vennootschap 69 A. Registratierechten 69 B. Inkomstenbelastingen 72 2.2. Tijdens de werking van de burgerlijke vennootschap 72 A. Algemeen 72 B. Winsten en baten 72 C. Andere inkomsten dan winsten of baten 74 2.3. Bij de ontbinding van de burgerlijke vennootschap 78 A. Indirecte belastingen 78 B. Directe belastingen 79 3. Fiscale principes bijzondere topics 80 3.1. De burgerlijke vennootschap en de successierechten 80 A. Oprichting van de burgerlijke familiale vennootschap 81 B. Overlijden van de ouders 81 C. Ontbinding van de burgerlijke familiale vennootschap 81 3.2. De burgerlijke vennootschap en verliescompensatie 82 3.3. De burgerlijke vennootschap in een internationale context 82 3.4. Doorbraak van de fiscale transparantie tax deferral 83 A. Inkomsten andere dan winsten en baten 83 B. Croupierverhouding 83 3.5. De burgerlijke vennootschap en de bedrijfsleidersverzekering 84 8
HOOFDSTUK 5 Uitwerking van de burgerlijke vennootschap als familiaal planningsinstrument 87 1. De inbreng : wie brengt welk vermogen in? 87 1.1. De ouders doen geen voorafgaande handgift aan de kinderen 87 1.2. De ouders doen wel een voorafgaande handgift aan de kinderen 88 1.3. Besluit 89 2. Aandachtspunten bij het oprichten van een burgerlijke vennootschap als familiaal planningsinstrument 89 2.1. Inbreng 89 2.2. Duur 90 2.3. Zaakvoerderschap 90 2.4. Verblijvingsbeding 90 2.5. Besluit 90 3. Modelstatuten voor een familiale burgerlijke vennootschap 91 3.1. Eerste versie modelstatuten 91 A. Situatieschets 91 B. Statuten 91 C. Commentaar 103 3.2. Tweede versie modelstatuten 106 A. Inleiding 106 B. Situatieschets 107 C. Statuten 108 D. Commentaar 116 9