Handleiding BAO M4 t/m M8 Primair onderwijs Cito Volgsysteem Basisoperaties Groep 4 t/m 8 Januari/februari 2013 Handleiding voor de leerkracht
Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Doel van het onderzoek 3 1.2 Organisatie toetsafname 3 2 Controle van het materiaal 3 3 Afnameperiode en afnameduur 3 4 Afname 4 4.1 Benodigdheden voor de afname 4 4.2 Algemene aanwijzingen voor de afname 4 4.3 Aanwijzingen voor de afname van de digitale toets Basisoperaties 4 5 Na de afname 5 5.1 Toets afronden 5 5.2 Evaluatieformulier invullen en terugsturen 5 5.3 Rapportage 5 6 Vragen en/of problemen 5 Bijlage 1 Afname-instructies digitale toets M4 tot en met 8 6 2
1 Inleiding 1.1 Doel van het onderzoek Cito ontwikkelt een digitale toets Rekenen-Wiskunde Basisoperaties. Deze toets gaat deel uitmaken van het Cito Volgsysteem primair onderwijs. De digitale toets bevat rekenopgaven zonder context die leerlingen snel en vaardig moeten oplossen. Voor alle niveaus zijn dit optel- en aftrekopgaven, vanaf medio groep 5 worden ook vermenigvuldigopgaven en vanaf eind groep 5 deelopgaven aangeboden. Het doel van dit onderzoek is het verzamelen van betrouwbare gegevens voor deze toets. 1.2 Organisatie toetsafname De toets bestaat uit twee tot vier taken die achterelkaar afgenomen worden. In het overzicht hieronder ziet u het aantal onderdelen per leerjaar en het aantal opgaven per taak en in totaal. Leerjaar Onderdelen Aantal opgaven per onderdeel/taak Totaal aantal opgaven M4 Optellen en Aftrekken 27 54 M5 Optellen, Aftrekken en 26 of 27 80 of 81 Vermenigvuldigen M6, M7 en M8 Optellen, Aftrekken, Vermenigvuldigen en Delen 24 tot 27 98 tot 103 2 Controle van het materiaal U hebt van ons een doos met daarin de volgende materialen ontvangen: aanbiedingsbrief; de installatiehandleiding; deze handleiding Een mutatieformulier; een evaluatieformulier; een retourenveloppe. Naast bovengenoemde materialen hebt u van een e-mail ontvangen met daarin links naar de afnameomgeving, uw inlognaam en uw wachtwoord. Indien u iets mist, stuurt u een e-mail naar lvsrek@cito.nl onder vermelding van het CAS-nummer van uw school. Daarbij geeft u aan welke extra materialen u nodig hebt. De ontbrekende materialen worden dan zo spoedig mogelijk toegestuurd. Ook is het mogelijk contact op te nemen met onze Klantenservice (026-352 11 11). 3 Afnameperiode en afnameduur De toetsen kunnen worden afgenomen in de periode van maandag 14 januari 2013 tot en met vrijdag 15 februari 2013. U bepaalt zelf op welke dag(en) u de taken aan uw leerlingen voorlegt. De digitale toets maken de leerlingen online, waarbij de resultaten aan het einde van de toets (automatisch) naar de server van Cito worden gestuurd. Alle leerlingen uit uw groep krijgen dezelfde toets voorgelegd. Er is geen tijdslimiet aan de toetsafname gesteld. De toets is een snelheidstoets, dit betekent dat de leerlingen de opgaven zo goed én snel mogelijk moeten maken. De hoeveelheid tijd die de digitale afnames in totaal zullen kosten, is afhankelijk van het aantal leerlingen in uw groep en van de hoeveelheid computers. Zijn er bijvoorbeeld vijf computers voor het onderzoek inzetbaar, dan kunnen er ook vijf leerlingen tegelijkertijd aan het werk gezet worden. U bent vrij om de digitale afnames over een aantal dagen te spreiden. 3
4 Afname 4.1 Benodigdheden voor de afname Voor de digitale afname zijn voor elke leerling nodig: computer een koptelefoon In Bijlage 1 w ordt beschreven hoe de toets Basisoperaties gestart kan w orden. 4.2 Algemene aanwijzingen voor de afname Voor de vergelijkbaarheid van de resultaten van uw leerlingen met die van andere leerlingen, is het van groot belang dat alle leerlingen de toets zo veel mogelijk onder dezelfde omstandigheden maken. Daarom geven we enkele algemene aanwijzingen: - Lees voor het afnemen van de toets de afname-instructies in Bijlage 1 enige malen door, zodat de procedure u vertrouwd is. - Verwissel tijdens de toetsafname uw gebruikelijke, helpende rol voor een meer afstandelijke. U bent immers tijdelijk toetsleider. En in die rol wilt u gegevens over de prestaties van uw leerlingen verzamelen zonder die prestaties te beïnvloeden. Wanneer een leerling om hulp vraagt, moet u er dan ook voor waken om suggesties te geven in de richting van het goede antwoord. - Laat de leerlingen naar het toilet gaan vóórdat ze aan de toets beginnen. - Zorg ervoor dat de leerlingen niet afgeleid kunnen worden tijdens de afname van de toets. - Plaats de computer, indien mogelijk, op een rustige plek en zorg dat de zon niet op het beeldscherm schijnt. - Worden meer computers tegelijk gebruikt, dan is het van belang dat de leerlingen niet bij elkaar op het beeldscherm kunnen kijken. - De leerlingen mogen bij het maken van de opgaven geen hulpmiddelen als rekenrekjes, blokjes en dergelijke gebruiken. - De leerlingen mogen een kladblaadje gebruiken om tussenuitkomsten te noteren of notities. Zorg voor duidelijke regels tijdens de afname. Bijvoorbeeld: - Andere leerlingen mogen niet spelen of werken in de directe omgeving van de leerling die de toets maakt. - Andere leerlingen mogen de leerling die met de toets bezig is niet aanspreken of storen. - Spreek met de leerlingen af wat ze moeten doen als ze vastlopen (bijvoorbeeld omdat ze niet meer weten wat ze moeten doen). - Zorg ervoor dat u goed zicht hebt op de leerlingen die met de toets bezig zijn. 4.3 Aanwijzingen voor de afname van de digitale toets Basisoperaties De digitale toets wordt via internet afgenomen. U hoeft geen bestanden te downloaden. Wel moet u de toetsen klaarzetten voor de leerlingen. In Bijlage 1 vindt u de instructie voor het afnemen van de toets. Voorbeeldtoets voor de leerkracht Wij adviseren u om de toets eerst een keer zelf te doorlopen onder de naam 'Leerkracht'. Op het moment dat de toets voor het eerst wordt opgestart, duurt het namelijk enige tijd (afhankelijk van de snelheid van de internetverbinding) voordat de bestanden zijn gedownload. Als u dit zelf al hebt gedaan, hoeft de eerste leerling die de toets gaat maken niet meer zo lang te wachten, omdat de toets dan al op de computer staat. Let op: de gegevens van deze toets onder de naam Leerkracht worden bij de analyses verwijderd 4
Reserveleerling(en) Wanneer uw groep is uitgebreid met een leerling die u niet voor het onderzoek hebt aangemeld dan verzoeken we u om vóór de start van de afname contact met ons op te nemen en de volgende gegevens aan ons te e-mailen (lvsrek@cito.nl): naam school/casnummer groep toets naam leerling geboortedatum geslacht Wij zullen dan de naam toevoegen in de planning, zodat deze leerling mee kan doen aan het onderzoek. 5 Na de afname 5.1 Toets afronden Aangezien de digitale toets op de computer gemaakt wordt en de gegevens automatisch worden verwerkt, hoeft u geen toetsgegevens te retourneren. Voor een tijdige verwerking van de resultaten is het wel van belang dat u ervoor zorgt dat alle leerlingen de toets uiterlijk vrijdag 14 februari 2013 afronden. 5.2 Evaluatieformulier invullen en terugsturen In het toetspakket vindt u een evaluatieformulier. We willen u vragen om dit in te vullen en te retourneren. Met deze informatie kunnen we de nieuwe toetsen beter afstemmen op de praktijk. Voor de verzending gebruikt u de retourenvelop. Mocht u de envelop kwijt zijn, dan stuurt u de evaluatie (portvrij) op naar: CITO 200/PS/LOVSrekwis/120041 Antwoordnummer 573 6800 VB Arnhem 5.3 Rapportage Medio april 2013 ontvangt u van ons een rapportage per groep over de prestaties van de leerlingen op de door hen gemaakte toets Rekenen-Wiskunde: Basisoperaties U beschikt met deze rapportage over informatie met betrekking tot de: - de vaardigheid in vergelijking met leerlingen die deze toets ook gemaakt hebben én - de snelheid in vergelijking met leerlingen die deze toets ook gemaakt hebben. 6 Vragen en/of problemen Indien u nog vragen of opmerkingen hebt, dan kunt u mailen naar lvsrek@cito.nl Hebt u vragen m.b.t. het downloaden of de installatie, of is het programma onverhoopt vastgelopen? Neem dan contact op met de Cito ICT-helpdesk: 026 352 11 11, keuzemenu 1 1. 5
Bijlage 1 Afname-instructies digitale toets Basisoperaties De digitale toets Basisoperaties bestaat rekenopgaven zonder context. De toets kan door de leerlingen geheel zelfstandig gemaakt worden. Eerst doorloopt de leerling een instructiegedeelte, daarna start de toets automatisch. Tijdens de toetsafname hoeft u alleen de voortgang van de leerling in de gaten te houden. Wij adviseren u om vóór de daadwerkelijke afname zélf een keer de digitale toets te doorlopen. Zo kunt u leerlingen op weg helpen wanneer het hen niet lukt de toets zelfstandig te maken. Spreek af dat de leerlingen u een seintje geven als ze klaar zijn, zodat u de toets kunt afsluiten. Op dat moment worden de gegevens automatisch opgeslagen. U kunt vervolgens voor een andere leerling de toets klaarzetten of het toetsprogramma afsluiten. Starten van de digitale toets Voor het afnemen van de digitale toetsen van dit onderzoek is een Cito-snelkoppeling nodig op iedere computer die u voor de afname wilt gebruiken. Staat de Cito-snelkoppeling niet op de afnamecomputer, neemt u dan s.v.p. contact op met uw ICT-coördinator of -beheerder. Vóór de eerste afname moet de toets geïnstalleerd worden. Hoe dit moet, staat beschreven in de installatiehandleiding. Deze handleiding is in de week van 3 december naar u verzonden met daarbij het installatieprogramma. Starten van de toets 1. Via het menu Start, alle programma s, Cito Digitale Proeftoetsen BAO 2. Vul uw gebruikersnaam en wachtwoord in Let op: Dit zijn de gebruikersnaam en wachtwoord die u van ons per e-mail heeft ontvangen én niet uw gebruikelijke Cito-gebruikersnaam en wachtwoord. 3. Selecteer een groep en klik op Verder. 6
4. Selecteer een leerling en klik op Verder. 5. Als de juiste naam in het scherm staat, klik dan op verder. Als er niet de juiste naam staat, klik dan op Terug. 6. Heeft u de leerling geselecteerd en op Verder geklikt, dan start de toets automatisch. Indien dit niet het geval is klik dan op de link onderaan het scherm. 7
7. Wanneer de leerling de toets helemaal doorlopen heeft, klikt de leerling op het kruisje. De toets wordt dan automatisch afgesloten. U komt terug in het selectiescherm. Afhankelijk van uw keuze: - Selecteer een volgende leerling (stap 3 en verder). - Sluit het programma af: o Klik op Terug o Kik op Uitloggen o Sluit het window af door op <Alt> + <F4> te drukken. Volledig afbreken van de toets Het is mogelijk om afname van de toets af te breken door gelijktijdig de toetsen <ALT> en <F4> in te drukken. De toets kan dan op een ander moment weer gestart worden. Bij het opnieuw openen van de toets, begint de toets bij de laatst gemaakte opgave. Reeds gegeven antwoorden blijven behouden. Let op! - Bij leerlingen die de toets afbreken, komt in het overzicht een uitroepteken te staan achter de leerling. - Van de leerlingen die de toets voltooid hebben, verdwijnt de naam uit de lijst. Deze kan weer zichtbaar gemaakt worden door het vakje in het overzicht (zie hieronder) aan te vinken. - Na het afronden van de toets, worden de gegevens weggeschreven. Dit kan even duren. Het scherm mag echter in de tussentijd niet afgesloten worden! 8