werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 1

21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 1

Notitie coalitie werkgroep Diftar Voor u ligt de notitie van de coalitiewerkgroep Diftar van de Urker fracties van het CDA en de ChristenUnie. Deze notitie wordt verwerkt in een initiatiefvoorstel dat in de Raadsvergadering van augustus 2007 zal worden ingebracht door de coalitiefracties van het CDA en de ChristenUnie. Aanleiding In het Raadsprogramma Koersvast staat vermeld dat de coalitie een onderzoek zou instellen naar de mogelijkheden voor een nieuw tarievensysteem voor het huis-aanhuis ingezamelde afval. De coalitie heeft de indruk dat de Urker bevolking niet tevreden is over het huidige tarievensysteem. Het doel van deze werkgroep is te komen tot een nieuw gebruiksvriendelijk tarievensysteem voor de gemeente Urk. Hiertoe is een werkgroep ingesteld waarin de heren Ben Visser namens de ChristenUnie en Klaas Brouwer namens het CDA waren vertegenwoordigd, samen met vertegenwoordigers van de afdeling Financiën en Milieuzaken van de Gemeente Urk alsmede vertegenwoordigers van ROVA. Na rijp beraad en diverse rapportages vanuit de ambtelijke dienst (met ondersteuning door ROVA), concludeert de werkgroep dat het haalbaar is om Diftar af te schaffen en een alternatief comfortabel gebruiksvriendelijk systeem in te voeren. Het GEMAC-systeem Het nieuwe systeem heet het GEMAC-systeem. De naam GEMAC bestaat uit de eerste letters van een aantal kernwoorden die volgens de coalitie bij dit systeem horen: G van Gebruiksvriendelijk; E van Efficiënt; M van Milieuvriendelijk A van Aangepast aan de Urker situatie C van Comfortabel Tezamen vormen deze letters het woord GEMAC, met een knipoog naar het woord gemak, omdat volgens de coalitie dit systeem het gemak voor de inwoners van Urk verhoogt. 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 2

Het GEMAC-systeem in het kort: De burgers betalen niet meer per keer dat ze de container aan de weg zetten, maar een vast bedrag per jaar. Het vaste bedrag bestaat uit twee componenten: een vast recht en een tarief voor de containers die men in gebruik heeft. De groene container wordt in het nieuwe GEMAC-systeem de helft goedkoper dan de grijze container, om het gebruik van de groene container, en daarmee het scheiden van het afval, te bevorderen. Tevens krijgt men een gratis blauwe minicontainer voor oud papier, om het scheiden van papier en restafval optimaal te bevorderen. Het zwerfvuil als gevolg van losse dozen en stapels oud papier tijdens de inzameling is hiermee verleden tijd. De verenigingen zamelen het oud papier in, en houden daarmee hun inkomsten. Waypoint wordt actief betrokken bij het verwerken van de kringloopgoederen via de winkel Ebed Melech. Het GEMAC-systeem heeft de volgende voor- en nadelen: Voordelen: 1. Gebruiksvriendelijk, duidelijk en simpel systeem; 2. Burgers weten op 1 januari wat ze 31 december kwijt zijn; 3. Geen voorschot en eindfacturering nodig (minder ambtelijke uren); 4. Beter gebruik van de GFT container; 5. Systeem met oog voor gezinsgrootte; 6. Relatief grote vervuilers gaan een hoger tarief betalen; 7. Een schoner Urk (minder zwerfvuil, afvaldumpingen en illegale afvalstromen); 8. Professionele inzameling van oud papier en kringloopgoederen is meegenomen. Nadelen: 1. Landelijke afvaldoelen (LAP) lijken moeilijker haalbaar; 2. Wijziging geeft éénmalig kosten (infrastructuur); 3. Mogelijk hoger afvalaanbod. Om de kosten zoveel mogelijk te drukken wordt er vanaf 1 januari 2008 1 keer per twee weken ingezameld. Iedereen kan de container dus 26 keer per jaar laten ledigen. In het oude Diftarsysteem is ook al eens geprobeerd het afval tweewekelijks in te zamelen. Dit was toen geen succes omdat de meeste gezinnen drie weken met een container konden doen. Men wilde dan na twee weken geen driekwartvolle container aan de weg zetten, om kosten te besparen. In het nieuwe GEMACsysteem zal dit probleem niet voorkomen, omdat men zonder extra kosten toch een driekwartvolle container aan kan bieden. 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 3

GEMAC Groot en GEMAC Klein abonnement Concreet zullen de inwoners van Urk voornamelijk uit twee verschillende abonnementen kiezen. Het grote abonnement (GEMAC Groot) bestaat uit de reguliere 240 liter grijze container en een 140 liter GFT container. GEMAC Groot Omschrijving Prijs per jaar Vast Recht 120 Grijze container (240 liter) 140 GFT container (140 liter) 40 Totaal 300 Het kleine abonnement (GEMAC Klein) bestaat uit een 140 liter grijze container en een 80 liter GFT container. GEMAC Klein Omschrijving Prijs per jaar Vast Recht 120 Grijze container (140 liter) 80 GFT container (80 liter) 25 Totaal 225 Gezinnen van meer dan 3 personen hebben géén recht op een GEMAC Klein abonnement. Kleine gezinnen van minder dan 4 personen hebben wél recht op een GEMAC Groot abonnement. Om logistieke redenen en voor een gebruiksvriendelijk tarievensysteem worden de zgn. Citybins (40 liter gft-emmers ) afgeschaft. De betreffende huishoudens zijn verplicht de Citybins in te ruilen voor een groene minicontainer van 80 of 140 liter. Huishoudens waar al de grootste mogelijke minicontainer aanwezig zijn, kunnen extra containers bij bestellen, maar dan alleen 140 liter groene of 240 liter grijze containers. Vrijstelling GFT Bewoners van een hoogbouwwoning hebben het recht op vrijstelling van minicontainers voor GFT-afval. Uitgaande van ervaringscijfers is het de gerechtvaardigd bij hoogbouw uit te gaan van een tarief gelijk aan het minimum tarief van vergelijkbare gezinnen, maar dan zonder een groene container. Jaarlijks wordt het aantal aanbiedingen gecontroleerd om te bezien of dit zo kan blijven. 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 4

Tarievensysteem Hieronder vindt u een overzicht van de nieuwe tarievenstructuur per jaar zoals de coalitie die voor ogen heeft. Het tarief blijft uit twee componenten bestaan, te weten het Vastrecht en de Variabele heffing. GEMAC tarief (nieuw) Vastrecht deel 120,00* Grijze container (140 liter) 80,00* Grijze container (240 liter) 140,00* GFT (80 liter) 25,00* GFT (140 liter) 40,00* Afvalstoffenheffing 2008 Abonnementen Rest (combinaties) liter Gft liter Varia bel Vast recht Heffing totaal Aantal gezinnen Bedrag totaal Hoogbouw (ondergr. cont.) Klein abonnem. (t/m 3 pers.) Klein gezin + groot abonnem. Groot abonnem. (v.a. 4 pers.) 140 0 80 120 200 220 44.000 140 80 105 120 225 2280 513.000 240 140 180 120 300 150 45.000 240 140 180 120 300 1825 547.500 Extra rest / grijze container Extra groene / gft container Afvalstoffen heffing totaal 2x 240 140 320 120 450 500 220.000 240 2x 140 220 120 440 25 8.500 5000 1.375.000 Totaal 1.356.652 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 5

Ommen De Gemeente Ommen is goed vergelijkbaar met Urk. Ommen heeft een tarievensysteem gebaseerd op het volume van de containers. Beide hebben 18.000 inwoners. In het GEMAC systeem kiest de coalitie voor een combinatie van het zgn. volumesysteem en een systeem gebaseerd op gezinsgrootte. Omdat de wijziging van Diftar naar het GEMAC-systeem uniek is in Nederland, is bij bovenstaande tabellen uitgegaan van historische cijfers van de gemeente Urk en ook van de werkelijke cijfers van de gemeente Ommen. Kosten & Efficiëncy Het nieuwe GEMAC systeem wordt niet duurder dan het Diftar systeem. Om de jaarlijkse kosten van het nieuwe GEMAC-systeem te kunnen dekken is de huidige afvalstoffenheffing van gemiddeld 275,00 per aansluiting voldoende. Door verlaging van de inzamelfrequentie (tweewekelijks i.p.v. wekelijks) en een aantal kostenbesparingen in het afgelopen jaar (zoals een aanzienlijk hogere opbrengst voor oud papier en een nieuwe milieustraat), is het mogelijk het nieuwe tarievensysteem in 2008 in te voeren, zónder dat de gemiddelde afvalstoffenheffing hoger wordt. Het nieuwe systeem wordt ook niet goedkoper omdat voor de berekening van de kosten (zie bijlage) is rekening gehouden met aanzienlijk meer GFT- en restafval. Gebaseerd op cijfers van de gemeente van vóór de invoering van het huidige Diftarsysteem en van de vergelijkbare (bij ROVA aangesloten) gemeente Ommen. De coalitiefracties verwachten dat dit wel mee zal vallen, maar zijn voorzichtigheidshalve uitgegaan van een forse stijging van het afvalaanbod. Blijkt dit na een jaar mee te vallen dan kunnen we de tarieven verlagen. Hier hebben de burgers van Urk dus de mogelijkheid om zelf invloed op de hoogte van het tarief uit te oefenen. Bieden wij met z n allen meer afval aan, dan zullen de kosten uiteraard ook stijgen. Bieden we minder aan, dalen de kosten. Het afvalaanbod stijgt ook omdat het aantal inwoners van Urk groeit en er dus meer afval wordt aangeboden. Het aantal aansluitingen zal in 2008 toenemen tot ongeveer 5.000. Oud Papier Container De professionalisering van de inzameling van oud papier en kringloopgoederen heeft tot gevolg dat alle huishoudens een 200 liter blauwe minicontainer kunnen krijgen. Waypoint zal, als het aan de coalitiefracties ligt, de kringloopgoederen inzamelen en krijgt hiervoor een vergoeding per aansluiting. Dekking De kosten van het nieuwe tarievensysteem worden in 2008 gedekt door de voorgestelde Afvalstoffenheffing 2008. Jaarlijks dient deze heffing opnieuw berekend te worden. Het nieuwe systeem brengt het eerste jaar ook een aantal éénmalige kosten met zich mee, voor met name de logistieke wijzigingen. Zo komt bijvoorbeeld de eerste ruiling van containers niet voor rekening van de burgers maar van de gemeente. Deze kosten kunnen ruimschoots gedekt worden vanuit de Egalisatiereserve Afval en het te verwachten positieve resultaat van 2007 (eindafrekening ROVA). 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 6

Conclusie Volgens de coalitiewerkgroep kan het huidige Diftarsysteem per 1 januari 2008 worden afgeschaft. Het nieuwe gebruiksvriendelijk GEMAC-systeem kan per 1 januari 2008 worden ingevoerd, waarbij ook de inzameling van het oud papier en goedzooi geprofessionaliseerd is. Met vriendelijke groeten, Fracties ChristenUnie en CDA Urk 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 7

Bijlage: Calculatie kosten diverse systemen boekjaar Dif 2006 V/g '08 a opmerking a.h.v.gem. 2002-2006 kilo s 2001 en inw. 2008 box 1 ton rest 3249 4584 per ton ton gft 533 1361 per ton h.a.h. inz. 574.112 790.330 per lediging box 2 overhead 591.323 662.150 per aansluit kortingen -300.083-280.685 per aansluit 2 wek. inzam. -66.000 btw bcf 58.242 58.242 vast bedrag milieustraat 66.422 22.900 per aansluit box 3 huish. afval 72.272 23.772 schatting gem. afval 49.567 49.567 schatting gem.r. rente e.d. 5.703 5.703 begroting automat. 25.331 25.331 begroting tractie 6.608 6.608 begroting hbo uren 23.500 23.500 begroting lbo / mbo 17.500 17.500 begroting papier ver. 17.484 17.484 begroting tot. kosten 1.207.981 1.356.652 aantal inw. 17.500 17.855 aant. aansl. 4.900 5.000 21-8-2007 werkgroep Diftar ChristenUnie & CDA 8