Kwartaalrapportage Q Volendam, 15 april 2015

Vergelijkbare documenten
Kwartaalrapportage Q Volendam, 10 juli 2015

Kwartaalrapportage Q Volendam, 16 januari 2015

Kwartaalrapportage Q Volendam, 14 januari 2013

Kwartaalrapportage Q Volendam, 11 juli 2014

Kwartaalrapportage Q Volendam, 10 april 2014

Kwartaalrapportage Q Volendam, 17 april 2014

Rapportage derde kwartaal 2016 Volendam, oktober 2016

Rapportage derde kwartaal 2015 Volendam, 16 oktober 2015

Rapportage tweede kwartaal 2016 Volendam, juli 2016

Care IS klantbijeenkomst. Hotel Van der Valk 2015

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer

Rapportage vierde kwartaal 2015 Volendam, 18 januari 2016

Rapportage vierde kwartaal 2016

Presentatie ALV 2015 IBEV. Volendam, 29 april 2015

Meer rendement op uw vermogen met beleggen

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

Presentatie Pensioen voor de ondernemer Loege Schilder

Kenmerken financiële risico's en instrumenten

Vermogensbeheerrapportage

Vermogensbeheer Ontzorgt de klant

Beleggingsprofielen Axento

Bericht 3 e kwartaal September 2014

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2014 t/m 31 december 2014

Beleggingsprofielen Axento vermogensbeheer

NN First Class Balanced Return Fund

Risico pariteit Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd

Presentatie beleggingsresultaten eerste kwartaal 2018 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2015 t/m 31 maart 2015

Beleggingsupdate Allianz Pensioen

Rapportage 2e kwartaal 2016

Beleggen in het Werknemers Pensioen

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Update Rentevisie. Door Simon Wiersma, Investment Manager van het ING Investment Office

visie op 2017 seminar a.s.r. vermogensbeheer 2 november 2016 Jack Julicher

Welkom bij webinar over beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI over het eerste kwartaal 2016

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering

Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties?

Achmea life cycle beleggingen

visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer

Care IS Klantbijeenkomst. Hotel Spaander Volendam, 13 juni 2013

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam

De 17 beleggingsprofielen voor Basis Beheerd Beleggen van Nationale-Nederlanden

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 1. Derde kwartaal 2012

NN First Class Return Fund

10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017

Maandbericht Beleggen April 2015

Vermogensbeheer Ontzorgt de klant

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Individuele aandelen, Individuele obligaties, Vastgoed, Grondstoffen, Beleggingsfondsen, Trackers

Het beleggingsbeleid van Care IS vermogensbeheer

Maandbericht Beleggen April 2016

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015

Update april 2015 Beleggen

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van miljoen naar miljoen ( miljoen ultimo Q4 2013).

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer

Maandbericht Beleggen Januari 2016

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Informatie over beleggingen in de prepensioneringsregeling

Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015

NN First Class Return Fund

Terugblik. Maandbericht mei 2018

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

NN First Class Return Fund

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Care IS klantbijeenkomst. Hotel Van der Valk april 2016

De 17 beleggingsprofielen voor Begeleid Beleggen van Nationale-Nederlanden

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2015 t/m 30 september Samenvatting:

Deutsche Bank Wealth Management 0

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters

Levensloop Rendement Bouw

Starten met beleggen? 10 Tips voor een vliegende start!

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013.

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

NN First Class Return Fund

Levensloop Rendement

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart Samenvatting:

NN First Class Return Fund

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering

Draghi draaft door. 22 maart 2017 Stand van het stoplicht: Groen

Professioneel beleggen volgens een bewezen aanpak

Bericht 3 e kwartaal 2015 Oktober 2015

Beleggingsbeleid 2018 Brand New Day PPI

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 3. Tweede kwartaal 2012

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2014 t/m 30 juni Samenvatting: dalende rente

Interpolis Obligaties 3e kwartaal 2012

Terugblik. Maandbericht april 2018

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 5. Derde kwartaal 2012

Essentiële Beleggersinformatie

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012.

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van miljoen naar miljoen ( miljoen ultimo Q4 2013).

Beleggingsupdate. Netto YTD rendement Q ,91% Q ,59% Q ,84% Q ,21% Deelname vanaf

ALLIANZ BELEGGINGSUPDATE Q2 2019

Oktober Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur :

Allianz Pensioen Lifecycles

Welkom. Datum: 25 april 2014

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2016 t/m 31 december Samenvatting:

Transcriptie:

Kwartaalrapportage Q1 2015 Volendam, 15 april 2015

Care IS toelichting rendement Inleiding In de tabel hiernaast worden de rendementen van de Care IS modelportefeuilles over het eerste kwartaal van 2015 vergeleken met de benchmark en peergroup. Ook zijn de rendementen over 2014 in de tabel weergegeven. Een volledig overzicht van alle rendementen en een toelichting op de benchmark en de peergroup is terug te vinden op pagina 9. In het eerste kwartaal van 2015 varieerde het rendement van 3,82% in het meest defensieve risicoprofiel tot 13,32% in het meest offensieve risicoprofiel. Alle 5 de modelportefeuilles behaalden een beter rendement dan de peergroup. Ten opzichte van de benchmark bleven de portefeuilles iets achter. Dit is het gevolg van de risicomijdende keuzes binnen de obligatieportefeuille. Care IS heeft in de modelportefeuille bedrijfsobligaties met een kortere looptijd opgenomen. De rentegevoeligheid van de obligaties in de portefeuilles is daardoor minder hoog ten opzichte van de benchmark. Omdat de rente in het afgelopen kwartaal opnieuw is gedaald, zijn de koersen van obligaties gestegen. Vanwege de lagere rentegevoeligheid was de koersstijging van de obligaties in de portefeuilles minder sterk in vergelijking met de benchmark. Op vrijdag 13 maart heeft Care IS winst genomen op een deel van de aandelen in de beleggingsportefeuilles. Aanleiding hiervoor is de sterke koersstijging van de wereldwijde aandelenbeurzen in de afgelopen maanden. Deze stijging heeft ertoe geleid dat de weging van aandelen in de beleggingsportefeuilles is toegenomen. Daarnaast is de kans op een (tijdelijke) terugval van de koersen groter geworden. Naar aanleiding hiervan heeft Care IS besloten de weging van aandelen terug te brengen door een deel van de Think Global Equity UCITS ETF te verkopen. De opbrengst van de verkoop houden we tijdelijk op de geldrekening aan. In de komende periode zullen we een besluit nemen over de herinvestering van deze gelden. Hierbij is de ontwikkeling op de financiële markten en de beurzen in de komende periode van belang. Profiel B 'zeer defensief' 3.82% 8.42% Benchmark 4.47% 11.85% Peergroup 2.12% 7.55% Profiel C "defensief" 5.70% 9.27% Benchmark 6.87% 13.35% Peergroup 5.16% 10.54% Profiel D "neutraal" 7.72% 9.95% Benchmark 9.27% 14.86% Peergroup 7.55% 12.48% Profiel E "offensief" 10.44% 11.58% Benchmark 11.67% 16.36% Peergroup 10.09% 13.91% Profiel F "zeer offensief" 13.32% 13.33% Benchmark 14.07% 17.86% Peergroup 11.02% 14.88% 2

Staatsobligaties Ontwikkeling Staatsobligaties In het eerste kwartaal van 2015 was het rendement op staatsobligaties 4,30%. Staatsobligaties profiteerden opnieuw van dalende rentes in de Eurozone. De belangrijkste ontwikkeling in het afgelopen kwartaal was de bekendmaking van het obligatie-opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank (ECB). Mario Draghi maakte bekend dat de ECB tot tenminste september 2016 elke maand 60 miljard Euro aan kredietwaardige obligaties gaat opkopen. Als gevolg van deze zogenaamde kwantitatieve verruiming daalden de rentestanden van landen in de Eurozone verder. De sterke daling van de rentes in de Eurozone heeft zelfs tot negatieve rentestanden geleid. In de rentematrix is te zien dat een staatsobligatie van de kernlanden in Europa met een looptijd van 2 tot 3 jaar een negatieve rente oplevert. In Zwitserland, waar de centrale bank begin januari de koppeling met de Euro heeft losgelaten, is zelfs de 10-jaars rente negatief. Ook in de periferielanden is de rente in het eerste kwartaal sterk gedaald. Vanaf 1 januari is de rente op een 10-jaars obligatie van respectievelijk Spanje, Italië en Portugal met 0,38%, 0,62% en 0,98% gedaald. Het gemiddelde verwachte rendement op de Europese staatsobligatie benchmark is verder gedaald naar 0,49%. Deze benchmark is breed gespreid over alle Europese lidstaten en heeft een gemiddelde looptijd van ongeveer 9 jaar. Het verwachte rendement op de obligatieportefeuille van Care IS is 1,24% met een looptijd van ongeveer 5 jaar. Staatsobligaties Door het opkoopprogramma van de ECB zal er vraag blijven naar staatsobligaties van landen uit de Eurozone. We verwachten dat de rentestanden daardoor nog wel enige tijd op de huidige lage niveaus zullen blijven. Ook als we kijken naar het economische herstel in de Eurozone verwachten we op korte termijn geen rentestijging. De Eurozone staat pas aan het begin van een economisch herstel en de inflatie in de Eurozone blijft vooralsnog laag (-0,10% in maart). We behouden de onderwogen allocatie en nemen geen staatsobligaties op in de beleggingsportefeuilles Benchmarkrendement 4,30% 13,13% Land/Looptijd 2 3 5 7 10 30 Zwitserland -0.88% -0.79% -0.41% -0.23% -0.05% 0.36% Duitsland -0.25% -0.21% -0.09% -0.01% 0.21% 0.63% Nederland -0.20% -0.21% -0.03% 0.15% 0.37% 0.73% België -0.17% -0.10% 0.03% 0.22% 0.48% 1.06% Frankrijk -0.17% -0.10% 0.07% 0.21% 0.51% 1.12% Ierland -0.04% -0.05% 0.23% 0.43% 0.77% 1.42% Spanje 0.05% 0.21% 0.55% 0.86% 1.23% 2.00% Italië 0.22% 0.29% 0.58% 0.96% 1.27% 2.10% Portugal 0.07% 0.47% 0.95% 1.24% 1.71% 2.44% 3

Bedrijfsobligaties Ontwikkeling Bedrijfsobligaties Het rendement op Europese bedrijfsobligaties in het eerste kwartaal kwam uit op 1,36%. Bedrijfsobligaties profiteerden, net zoals staatsobligaties, van de dalende rente in Europa. Omdat bedrijfsobligaties over het algemeen een kortere looptijd hebben dan staatsobligaties, was de koersstijging als gevolg van de rentedaling minder sterk. Vanwege de lage rentegevoeligheid is de impact van een stijging van de rente ook kleiner. Care IS heeft er bewust voor gekozen om het renterisico te verminderen door uitsluitend bedrijfsobligaties met een kortere looptijd in de portefeuilles op te nemen. De risico-opslag van de bedrijfsobligaties is opgelopen in maart. Dit zou op een toename van het kredietrisico wijzen. Het aantal faillissementen van de bedrijven in de bedrijfsobligatie-index is echter niet toegenomen. We denken dat de kortstondige stijging van de risico-opslag te maken heeft met het opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank die vooral staatsobligaties opkoopt. De rente op staatsobligaties is hierdoor veel sterker gedaald dan de rente op bedrijfsobligaties. Het verschil tussen beide, de risico-opslag, is daardoor groter geworden. Bedrijfsobligaties Omdat het aantal faillissementen onder de uitgevers van bedrijfsobligaties laag blijft, is het risico van deze beleggingscategorie aanvaardbaar. Wanneer de economische groei in de Eurozone verder toeneemt, verwachten we dat het risico nog verder zal afnemen. De risico-opslag kan dan verder dalen. Het verwachte rendement van bedrijfsobligaties ligt ongeveer 1% hoger ten opzichte van staatsobligaties. We houden de overwogen allocatie in bedrijfsobligaties daarom aan. Benchmarkrendement 1,36% 8,39% 4

Hoogrenderende obligaties Ontwikkeling Hoogrenderende obligaties Het rendement op hoogrenderende obligaties bedroeg 2,23% in het eerste kwartaal van 2015. De risico-opslag van hoogrenderende obligaties is gedaald in het eerste kwartaal. Dit betekent dat het kredietrisico van hoogrenderende obligaties is afgenomen. Een oorzaak hiervan is de stabilisering van de olieprijs. Met name in de Verenigde Staten, en in mindere mate in Europa, zijn veel bedrijven die hoogrenderende obligaties uitgeven actief in de schalie-energiesector. Vanwege de sterk gedaalde olieprijs namen de zorgen over terugbetaling van de lening toe. Door de daling van de olieprijs is de winstgevendheid van deze bedrijven in korte tijd namelijk sterk verminderd. Inmiddels is de olieprijs gestabiliseerd en neemt het risico voorlopig af. Vanwege de lage rente zijn veel beleggers op zoek naar rendement in alternatieve beleggingscategorieën. Obligaties uit opkomende landen (Emerging Market Debt) is zo n alternatieve beleggingscategorie. Care IS heeft lange tijd niet in deze obligaties belegd omdat we de risicopremie te laag vonden. Aandelen en obligaties vormden een aantrekkelijkere belegging. Nu de rente in Europa nog verder is gedaald, is het rendement op Emerging Market Debt in relatieve zin een stuk interessanter geworden. Daarnaast is het spreidingseffect groot als in deze obligaties wordt belegd. Hoogrenderende obligaties Omdat het risico van hoogrenderende bedrijfsobligaties door de stabilisering van de olieprijs is afgenomen, veranderen we onze verwachting voor het risico naar neutraal. We zullen in de komende periode de beleggingscategorie Emerging Market Debt verder analyseren. Benchmarkrendement 2,23% 5,57% 5

Aandelen Ontwikkeling Aandelen De wereldwijde aandelenindex behaalde in de eerste drie maanden van 2015 een rendement van 15,27%. Europa was een van de beste regio s voor aandelenbeleggers in het 1 e kwartaal. Het economisch herstel in de Eurozone lijkt nu echt op gang te komen. De monetaire verruiming van de ECB, de lage olieprijs en de daling van de Euro hebben een positieve impuls gegeven aan de Europese economie en de koersen van aandelen. De ECB heeft de economische groeiverwachting voor de Eurozone in 2015 naar boven bijgesteld tot 1,50%. In 2016 verwacht de ECB nu een groei van 1,90%. In de Verenigde Staten vallen de economische cijfers de laatste weken wat tegen. De recent gepubliceerde economische data kon niet voldoen aan de verwachtingen van beleggers en analisten. De belangrijkste vraag die beleggers bezighoudt is wanneer de Amerikaanse centrale bank (Fed) de rente gaat verhogen. Veel beleggers verwachten dat de Fed de rente mogelijk al in juni gaat verhogen. Een renteverhoging zal een remmend effect hebben op de economie doordat investeringskapitaal een stuk duurder wordt. De recente tegenvallende economische cijfers zal de Fed mogelijk weerhouden om in juni de beleidsrente al te verhogen. Vanwege de sterk gestegen aandelenkoersen in het eerste kwartaal hebben wij medio maart winst genomen op een deel van de aandelen in de beleggingsportefeuilles. In de grafiek is te zien dat vanaf de jaarwisseling (verticale blauwe lijn) aandelen zowel absoluut als ten opzichte van obligaties sterk in koers zijn gestegen. Deze stijging heeft er toe geleid dat de weging van aandelen in de beleggingsportefeuilles is opgelopen ten koste van de andere beleggingscategorieën. Doordat de aandelenkoersen hard zijn gestegen, is de kans op een (tijdelijke) terugval van de koersen ook groter geworden. Naar aanleiding hiervan hebben wij besloten winst te nemen op een gedeelte van de aandelen in de beleggingsportefeuilles en de weging van aandelen terug te brengen. Benchmarkrendement 15,27% 18,61% Aandelen Door de sterk opgelopen koersen is de kans op een (tijdelijke) correctie toegenomen. Omdat de risicopremie (verwachte rendement bovenop de risicovrije rente) nog steeds hoog is, vinden we de vergoeding voor het aandelenrisico acceptabel. De opbrengst van de verkoop van de aandelen in maart houden we tijdelijk op de geldrekening aan. In de komende periode zullen we een besluit nemen over de herinvestering van deze gelden. 6

Vastgoed Ontwikkelingen Vastgoed De wereldwijde vastgoedbenchmark is in het eerste kwartaal van 2015 met 17,14% gestegen. Wereldwijd vastgoed profiteert al geruime tijd van de dalende rente. Dit beeld was in de eerste drie maanden van dit jaar niet anders. Een dalende rente zorgt ervoor dat de financieringskosten voor vastgoedbedrijven steeds lager worden. Dit heeft een positief effect op het operationele resultaat van vastgoedbedrijven. Care IS heeft de beleggingen in wereldwijd vastgoed in 2013 teruggebracht. De belangrijkste reden was dat Care IS de risico s van vastgoed hoog inschatte, vanwege de hoge rentegevoeligheid. Doordat de rente verder gedaald is, is de koers van vastgoed verder opgelopen. Omdat de koers van vastgoed sneller is opgelopen dan de onderliggende winsten, is de waardering van vastgoedaandelen hoog. In de grafiek is te zien dat de huidige price/earnings ratio van vastgoed hoog is ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen 3 jaar. Ook ten opzichte van aandelen is de waardering van vastgoed hoog. Dit betekent dat aandelen van vastgoedbedrijven relatief duur zijn. Vanwege de hoge rentegevoeligheid is de impact van een renteverandering op een vastgoedbelegging groot. Ongeveer 60% van de bedrijven in de wereldwijde vastgoedbenchmark is gevestigd in de Verenigde Staten. De Amerikaanse centrale bank (Fed) heeft al laten doorschemeren dat het de rente binnen niet al te lange tijd kan gaan verhogen. Dit kan er voor zorgen dat het positieve momentum van vastgoedaandelen zal afnemen. Vastgoed Care IS vond de waardering van vastgoedaandelen al te hoog en deze overtuiging is alleen maar sterker geworden. De hoge waardering en de toegenomen kans op een renteverhoging in de VS zorgt ervoor dat Care IS de onderwogen positie in vastgoed handhaaft. Benchmarkrendement 17,14% 30,98% 7

Grondstoffen Ontwikkeling Grondstoffen Het rendement van Grondstoffen was 5,96% in het eerste kwartaal. Het positieve rendement van grondstoffen kan volledig worden toegeschreven aan de stijging van de Amerikaanse Dollar ten opzichte van de Euro. Hoewel de belegging in grondstoffen in de beleggingsportefeuilles is aangekocht in Euro s noteren de onderliggende waarden (goud, olie, gas etc.) in Dollars. Doordat de Amerikaans Dollar in waarde is gestegen ten opzichte van de Euro zijn de grondstoffenbeleggingen in Euro s meer waard geworden. In Dollars genoteerd zijn grondstoffen ruim 6% in waarde gedaald De olieprijs is in het eerste kwartaal van 2015 licht gedaald. De grootste daling vond aan het einde van het vorige jaar plaats. Inmiddels lijkt de prijs van olie gestabiliseerd. Een vat Amerikaanse olie (WTI Crude) kost op het moment van schrijven rond de 49 Dollar en Europese olie (ICE Brent) rond de 56 Dollar. Omdat de weging van grondstoffen in de modelportefeuilles zeer klein is, is de impact van schommelende grondstoffenprijzen beperkt. Voor de economische groei, en dan vooral die in de olie-importerende landen zoals Nederland, is de daling van de olieprijs gunstig. Veel producten die van olie worden gemaakt worden voor consumenten en bedrijven goedkoper. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft berekend dat een daling van de olieprijs van 10 dollar zorgt voor 0,2% extra economische groei op jaarbasis. De prijs van landbouwproducten zoals tarwe, koffie, suiker en graan daalden in het afgelopen kwartaal. Op zilver na, lieten ook de metalen een negatief rendement zien in de eerste drie maanden van 2015. Benchmark rendement 5,96% -5,50% Grondstoffen De allocatie van grondstoffen blijft neutraal. Grondstoffen hebben geen winstverwachting zoals bij een belegging in een onderneming. Het spreidingseffect speelt echter wel een belangrijke rol bij een belegging in grondstoffen. Door binnen een beleggingsportefeuille een klein gedeelte in grondstoffen te beleggen, kan worden geprofiteerd van de voordelen van diversificatie (spreiding). Momenteel hebben we alleen grondstoffen opgenomen in de defensieve beleggingsportefeuilles 8

dec-08 jun-09 dec-09 jun-10 dec-10 jun-11 dec-11 jun-12 dec-12 jun-13 dec-13 jun-13 dec-14 mrt-15 Care IS rendementen maart 2015 Rendementen per risicoprofiel per jaar Rendement per risicoprofiel van 2009 t/m 2015 Jaar rendementen 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 Profiel B (zeer defensief) 3.82% 8.42% 3.10% 6.40% 0.71% 3.34% 15.63% Benchmark 4.47% 11.85% 3.70% 11.09% 2.36% 5.82% 13.68% Peergroup 2.12% 7.55% 2.01% 7.17% 0.85% 3.45% 5.76% Totaal rendementen Profiel B Profiel C Profiel D Profiel E Profiel F Care IS 48.58% 81.41% 100.62% 125.43% 161.35% Benchmark 65.77% 84.50% 104.70% 126.43% 149.76% Peergroup 32.50% 56.79% 81.69% 109.03% 131.75% Profiel C (defensief) 5.70% 9.27% 6.06% 8.87% -0.58% 9.97% 24.41% Benchmark 6.87% 13.35% 6.77% 11.73% 1.03% 8.74% 16.21% Peergroup 5.16% 10.54% 4.52% 9.93% -0.50% 6.72% 10.55% Profiel D (neutraal) 7.72% 9.95% 9.24% 9.82% -2.21% 12.74% 28.07% Benchmark 9.27% 14.86% 9.83% 12.32% -0.18% 11.54% 18.74% Peergroup 7.55% 12.48% 8.00% 11.61% -2.21% 10.29% 15.53% Profiel E (offensief) 10.44% 11.58% 12.47% 10.85% -3.57% 15.58% 31.66% Benchmark 11.67% 16.36% 12.90% 12.88% -1.28% 14.22% 21.27% Peergroup 10.09% 13.91% 11.40% 13.06% -4.67% 13.98% 21.80% Profiel F (zeer offensief) 13.32% 13.33% 15.91% 11.54% -5.26% 21.57% 36.67% Benchmark 14.07% 17.86% 15.96% 13.40% -2.29% 16.79% 23.80% Peergroup 11.02% 14.88% 15.30% 13.82% -6.37% 16.97% 26.43% 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% -20% Profiel B Profiel C Profiel D Profiel E Profiel F Profiel: De rendementen zijn na aftrek van alle kosten: (transactiekosten, bewaarloon, beheerfee & fondskosten) en worden berekend op basis van het gemiddelde rendement van bestaande klantportefeuilles. De rendementen vóór 2013 zijn berekend op basis van een klantportefeuille met een beginwaarde van 250.000,-. Benchmark: Als benchmark voor profiel D is 50% aandelen (MSCI All Countries World Daily Total Return Euro Index) en 50% obligaties (Barclays Euro Aggregate Daily Total Return Euro Index) aangehouden. Het rendement van de benchmark is voor aftrek kosten. Peergroup: Het peergroup rendement is het gemiddelde nettorendement van beleggingsfondsen met een vergelijkbaar risicoprofiel van verschillende nationale en internationale grootbanken en fondshuizen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. 9

Contact drs. Loege Schilder RBA Directie M 06 46 32 27 85 E loege.schilder@careis.nl drs. Laurens Leek Directie M 06 21 58 30 54 E laurens.leek@careis.nl Marcel van de Meent Accountmanagement M 06 22 24 11 35 E marcel.vandemeent@careis.nl Ronald te Dorsthorst Accountmanagement M 0299 72 09 61 E ronald.tedorsthorst@careis.nl Laurens Sombroek Portfoliomanagement M 0299 72 09 61 E laurens.sombroek@careis.nl dr. Enno Veerman Research M 0299 72 09 61 E enno.veerman@careis.nl Nick Bond Portfoliomanagement M 0299 72 09 61 E nick.bond@careis.nl Care Investment Services B.V. Mgr. C. Veermanlaan 1G 1131 KB Volendam M 0299 72 09 61 E info@careis.nl 10

Legenda Benchmark-rendement Het bruto rendement van een voor de beleggingscategorie relevante benchmark over het afgelopen kwartaal en het rendement dit jaar. We gebruiken de volgende total return benchmarks per beleggingscategorie: Staatsobligaties: Bedrijfsobligaties: Hoogrenderende obligaties: Aandelen: Onroerend goed: Grondstoffen: Barclays Euro Treasury Bond Index Barclays Euro Corporate Bond Index 50% BofAML Euro High Yield Index 50% JPM EMBI Global Diversified Index EUR Hedged MSCI All Countries World Index EUR FTSE EPRA/NAREIT Developed EUR DJ UBS Commodity EUR Stoplichtkleuren Met behulp van de stoplichtkleuren geeft Care IS haar visie op de verwachte ontwikkelingen van het rendement en risico weer. Op basis van deze oordelen wordt de allocatiebeslissing opgebouwd. Een negatief/positief oordeel houdt in dat we adviseren om de beleggingscategorie te onderwegen/overwegen ten opzichte van het strategische gemiddelde. Een belegger die 50% in aandelen belegt, kan bij een rood licht voor allocatie het gewicht in aandelen bijvoorbeeld verlagen naar 40%. Oranje betekent een gewicht van 50% en groen leidt tot een aandelenweging van bijvoorbeeld 60%. Benchmarkrendement Q2 2014 11

Disclaimer Care IS heeft als beleggingsonderneming een vergunning, als bedoeld in artikel 2:96 van de Wet op het financieel toezicht, verleend gekregen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze publicatie is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld, waarbij Care IS streeft naar het geven van correcte en actuele informatie. De informatie in deze publicatie is ontleed aan door Care IS betrouwbaar geachte bronnen en publieke informatie, maar voor de juistheid en de volledigheid van de genoemde feiten, meningen, verwachtingen en de uitkomsten daarvan kunnen wij niet instaan. Hoewel wij ten aanzien van de selectie en berekening van de gegevens de nodige zorgvuldigheid in acht nemen zijn wij niet aansprakelijk voor enige schade die het gevolg is van de hierin opgenomen gegevens. De informatie in deze publicatie vormt op zichzelf geen aanbieding of een uitnodiging tot aankoop of verkoop van waardepapieren of andere financiële instrumenten en kan op ieder moment zonder aankondiging worden gewijzigd. Deze publicatie is niet bestemd voor een bepaald type belegger, houdt geen rekening met uw eigen beleggingsdoelstelling, financiële situatie of behoeften en is niet bedoeld als een aanbeveling voor een bepaalde belegging, financieel instrument of beleggingsstrategie. Alvorens te handelen naar de aanbevelingen in deze publicatie, zult u moeten nagaan of dit past bij uw persoonlijke omstandigheden en, indien noodzakelijk, professioneel advies inwinnen. Elke belegging in financiële instrumenten brengt risico s met zich mee. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Vermogensbeheer dat voldoet aan de wensen en eisen van vandaag en morgen. www.careis.nl