VOEDSELWEIGERING BIJ PERSONEN MET DEMENTIE Sabine Boerjan Expertisecentrum Dementie Paradox, Gent
1. INLEIDING Artikel 25 VOEDING = BASISRECHT Een ieder heeft recht op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn gezin, waaronder inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging,
1. INLEIDING Energie Energie (kcal) 19 59 jaar 60-74 jaar 75+ Man 2500 2200 1900 Vrouw 2000 2050 2000 Energieverdeling: Bron: HGR, 2003-55 energie% koolhydraten maximum 35 energie% vetten waarvan maximum 10 energie% verzadigde vetzuren - 10-15 energie% eiwitten Let op: -Aandacht voor voldoende vocht in de voeding - Energiebehoefte daalt met het ouder worden, behoefte aan vitaminen en mineralen blijft hetzelfde of stijgt!
1. INLEIDING 2% drinkt voldoende melk 1% eet voldoende groenten 18% van de mannen en 6% van de vrouwen weet maat te houden met de restgroep 10 (man)-13% (vrouw) eet voldoende fruit 7-14% drinkt voldoende water Erika Vanhauwaert Onderzoekscoördinator voeding Katholieke Hogeschool Leuven
1. INLEIDING WILLEN EN MOETEN Opnemen van voedingstoffen Sociaal Cultureel
2. VOEDSELWEIGERING INDICATIE Uitspuwen Wegdraaien van het hoofd Voeding uit de mond laten lopen Niet aan tafel komen zitten Voeding op de grond gooien Raakt het eten niet aan
2. VOEDSELWEIGERING indicatie Spuugt het eten uit de mond Haalt het eten uit de mond Weigert verbaal: ik wil niet Kokhalzen Duwt lepel of vork weg De mond blijft dicht
2. VOEDSELWEIGERING indicatie VOEDSELWEIGERING
2. VOEDSELWEIGERING indicatie
BEGINNENDE DEMENTIE
MATIGE DEMENTIE VOEDSELWEIGERING VAAK START VANAF MATIGE FASE VAN DEMENTIE
ERNSTIGE DEMENTIE
2. VOEDSELWEIGERING onderzoek VOEDSELWEIGERING Is vaak COMMUNICATIE OORZAKEN
2. VOEDSELWEIGERING onderzoek
2. VOEDSELWEIGERING onderzoek in nijpende omstandigheden waaraan de zorg voor mensen met dementie zo rijk is, hebben we de behoefte aan altijd werkzame, eenvoudige formules. Maar dat is een stap te ver. Zie adviezen als een raadgeving van iemand aan wie je de weg vraagt naar een verre bestemming. Je komt er een eind mee in de goede ricthing, maar je zult onderweg je ogen goed de kost moeten blijven geven, en op grond van indrukken en omstandigheden bijsturen. (Geelen, 2010)
2. VOEDSELWEIGERING onderzoek Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Voedselweigering vaststellen Gegevens verzamelen Nader onderzoek OORZAKEN Plan van aanpak Evalueren
2. VOEDSELWEIGERING oorzaken Voedselweigering Biologische medische oorzaak Psychische oorzaak Sociaal omgevingsfactoren
2. VOEDSELWEIGERING oorzaken Biologische oorzaak - Cognitieve stoornis - Apraxie - Agnosie - Zintuigelijke stoornis
2. VOEDSELWEIGERING oorzaken Medische oorzaak - Gingivitis - Nevenwerking medicatie - Verkoudheid -
2. VOEDSELWEIGERING oorzaken Psychische oorzaak - Niet meer willen eten - Geen zin hebben op te eten - Triestig / angstig -
2. VOEDSELWEIGERING oorzaken Sociaal/omgevingsfactoren - Licht - Geluiden - Temperatuur - Gezelschap - Aangeboden maaltijd
2. VOEDSELWEIGERING aanpak MEDISCHE OORZAAK behandelen indien kan Vb. gingivitis
2. VOEDSELWEIGERING aanpak BIOLOGISCHE OORZAAK AGNOSIE: Onbekend is onbemind APRAXIE: Spiegelen (iets voordoen) COGNITIE: De ratio niet aanspreken
2. VOEDSELWEIGERING aanpak SOCIAAL/OMGEVINGSFACTOREN Omgeving = leesbaar zijn!!
2. VOEDSELWEIGERING aanpak SOCIAAL/OMGEVINGSFACTOREN Omgeving = huiselijk!!
2. VOEDSELWEIGERING aanpak SOCIAAL/OMGEVINGSFACTOREN RUST = KWALI TIJD
2. VOEDSELWEIGERING aanpak SOCIAAL/OMGEVINGSFACTOREN MAALTIJD = AANGEPAST
MAAR VOORAL 2. VOEDSELWEIGERING aanpak SOCIAAL/OMGEVINGSFACTOREN
2. VOEDSELWEIGERING aanpak SOCIAAL/OMGEVINGSFACTOREN
2. VOEDSELWEIGERING aanpak PSYCHISCHE_ OORZAKEN LEER DE BETEKENIS TE HOREN ACHTER EEN GEDRAG verkeerde interpretatie risico dat hulp te vroeg gestaakt wordt.
2. VOEDSELWEIGERING aanpak PSYCHISCHE_ OORZAKEN ik heb er genoeg van ik heb geen zin meer ik wil graag sterven Wanneer voedselweigering versterven wordt ETHISCHE REFLECTIE!
2. VOEDSELWEIGERING aanpak AANPAK = EEN TEAM-AANPAK
2. VOEDSELWEIGERING aanpak PROBEER MAAR FORCEER NIET!!!
2. VOEDSELWEIGERING aanpak VERSCHUIF UW FOCUS VAN HET BORD NAAR DE PERSOON
Dementie samen het web ontrafelen Expertisecentrum dementie Paradox Molenaarsstraat 34 I 9000 Gent I 09 233 14 38 paradox@dementie.be www.ecd-paradox.be I www.dementie.be Het Expertisecentrum Dementie Paradox is een van de negen Expertisecentra Dementie in Vlaanderen die erkend zijn door de Vlaamse Overheid en is een initiatief van WZC Sint-Jozef VZW - Molenaarsstraat 34-9000 Gent