Het Persoonsgebonden budget voor volwassenen www.swtzaanstad.nl welzijn zorg werk wonen inkomen Brochure PGB voor volwassennen.indd 1 Sociaal Wijkteam 10-03-15 16:27
Inhoud: Pagina 1. Het persoonsgebonden budget (pgb) 3 2. Wanneer een pgb? 4 3. Een verzoek indienen voor pgb 6 4. Inkopen met een pgb 9 5. Overige regels bij een pgb 10 6. Lijst met begrippen 11 7. Contactgegevens voor meer informatie! 12 Brochure PGB voor volwassennen.indd 2 10-03-15 16:27
1. Het persoonsgebonden budget (pgb) persoonsgebonden budget (pgb) wordt via de gemeente toegekend en is bedoeld voor het zelf inkopen van zorg of ondersteuning. De uitbetaling van het pgb aan de zorgverlener verloopt via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). In deze brochure vindt u meer informatie over het pgb in de Gemeente Zaanstad en hoe dit aan te vragen. Een pgb kunt u bijvoorbeeld gebruiken voor begeleiding of de aanschaf van een hulpmiddel. Deze brochure heeft betrekking op de pgb voor begeleiding (diensten). Vanuit de gemeente wordt begeleiding ingekocht bij verschillende zorgaanbieders. In die situaties wordt de begeleiding geleverd door een zorgaanbieder. U kunt ook kiezen voor een pgb, waarmee u zelf de bij u passende ondersteuning kunt organiseren en inkopen. In Zaanstad zijn er zowel pgb s voor kinderen als volwassenen te krijgen. Deze brochure gaat alleen in op de pgb s voor volwassenen. Bij pgb voor jeugd gelden andere regels. 3 Brochure PGB voor volwassennen.indd 3 10-03-15 16:27
2. Wanneer zou het voor u handig zijn een pgb aan te vragen? Het kan zijn dat de ondersteuning die de gemeente inkoopt voor uw situatie niet passend is. Het pgb kan dan als alternatief gebruikt worden. Bijvoorbeeld als u alleen zorg wilt ontvangen van een vaste zorgverlener, een vertrouwd persoon, of wanneer u op heel verschillende tijden ondersteuning nodig heeft. Ook wanneer de zorgaanbieder die voor uw situatie het best de zorg zou kunnen leveren maar de gemeente geen contract met deze zorgaanbieder heeft, kan het pgb uitkomst bieden. Wanneer maakt u de keuze voor een pgb? Als u zorg of ondersteuning nodig heeft en u samen met een sociaal wijkteam op zoek gaat naar een passende oplossing, kan het zijn dat u op grond van het onderzoek in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening. U heeft dan de keuze of u dit in de vorm van een pgb wilt of dat u deze voorziening geleverd wilt krijgen door een aanbieder. Wat is het verschil tussen ondersteuning vanuit een pgb en ondersteuning die door de gemeente is ingekocht? Als de gemeente de ondersteuning voor u inkoopt, wordt de ondersteuning voor u geregeld. U hoeft dan zelf niets te organiseren en kunt gebruik maken van zorgarrangementen die door de gemeente zijn gecontracteerd, u hoeft geen administratie te doen. Bij een pgb kiest u zelf de ondersteuning uit, koopt deze in en verzorgt u zelf de administratie. Facturen dient u in bij de Sociale Verzekeringsbank die het pgb uitbetaalt. U bent zelf verantwoordelijk voor het bewaken van de kwaliteit en het aansturen van de zorgverlener 4 Brochure PGB voor volwassennen.indd 4 10-03-15 16:27
Welke ondersteuning kan ik betalen met een pgb? U kunt met het pgb de volgende ondersteuning of zorg kopen: Sociale en persoonlijk functioneren Ondersteuning en regie bij het voeren van een huishouden Financiën (begeleiding bij het voeren van de administratie) Dagbesteding Ondersteuning zelfzorg Huisvesting Kortdurend Verblijf Beschermd wonen Met wie krijg ik te maken bij het pgb? Als u zelf ondersteuning inkoopt met een pgb, krijgt u met meerdere organisaties te maken. De belangrijkste zijn: Het Sociaal Wijkteam: een professional uit dit team kijkt samen met u naar uw zorg- en ondersteuningsvragen. Hij of zij beoordeelt of u in aanmerking komt voor een individuele voorziening. Met het Sociaal Wijkteam bespreekt u de stappen die genomen moeten worden bij de keuze voor een pgb. De Sociale Verzekeringsbank (SVB): de SVB betaalt de rekeningen van de zorgverleners voor u. U bent zelf verantwoordelijk voor het insturen van facturen en het doorgeven van een aantal wijzigingen aan de SVB. Bijvoorbeeld bij ziekte van uw zorgverlener, bij veranderingen in uw zorgovereenkomst, of als een andere persoon namens u de pgb-taken gaat uitvoeren. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK); het CAK stelt op grond van uw inkomen een eigen bijdrage vast voor de toegekende voorziening. 5 Brochure PGB voor volwassennen.indd 5 10-03-15 16:27
3. Een verzoek om pgb indienen Als u in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening en u wilt de voorziening in de vorm van een pgb verstrekt krijgen, zijn er zes stappen die u doorloopt. Hieronder staan de stappen met een toelichting per stap. 1. U heeft zich gemeld bij het wijkteam met een hulpvraag. Het wijkteam start een onderzoek naar uw ondersteuningsbehoefte. Dit onderzoek heeft als uitkomst dat u in aanmerking komt voor ondersteuning. U geeft aan de ondersteuning zelf te willen inkopen en daarvoor een verzoek voor pgb te willen indienen 2. Voor het indienen van het verzoek om pgb maakt u gebruik van het formulier Persoonlijk budgetplan voor een maatwerkvoorziening, dit formulier wordt aan u verstrekt door uw Sociaal Wijkteam. In het persoonlijk budgetplan neemt u op waarvoor u de zorg wilt inkopen, bij wie, voor welke activiteiten voor welk resultaat en tegen welk tarief. Voor de invulling van het plan maakt u gebruik van de uitkomsten van het onderzoek (zie 1). 3. Na het invullen beoordeelt het Sociaal Wijkteam uw persoonlijk budgetplan. Na een akkoord van de medewerker van het sociaal wijkteam wordt het pgb vastgelegd in een ondersteuningsplan. Na uw ondertekening verstuurt het Sociaal Wijkteam uw aanvraag voor de maatwerkvoorziening Wmo en de wijze waarop u dit verstrekt wilt krijgen (pgb) naar de gemeente. 4. U krijgt binnen een aantal weken een brief over het besluit van de gemeente. Bij goedkeuring meldt de gemeente u aan bij de SVB (zie: met wie krijg ik te maken bij het pgb). 5. De SVB stuurt u binnen een aantal weken een brief met een model-zorgovereenkomst, die u moet invullen en terugsturen. 6. U krijgt van de SVB een brief waarin staat dat u kunt starten. Stap 1: Onderzoek pgb Zodra u bij het Sociaal Wijkteam komt met een ondersteuningsvraag zal er gezocht worden naar een oplossing. Het Sociaal Wijkteam onderzoekt daarbij de oplossingsmogelijkheden die u zelf, via uw netwerk of met algemene voorzieningen (zoals klussendiensten, of de inzet van een vrijwilliger) kunt organiseren. Mocht de ondersteuningsvraag niet door middel van bovenstaande mogelijkheden opgelost kunnen worden, dan onderzoekt het Sociaal Wijkteam de mogelijkheid van een maatwerkvoorziening. De maatwerkvoorziening kan door een zorgaanbieder in natura worden geleverd, of, als u dat wenst, in de vorm van een pgb. Een pgb wordt slechts verstrekt als; U in staat bent, dan wel met hulp de aan een pgb verbonden taken op verantwoorde wijze uit te voeren. U kunt motiveren waarom u de voorziening in de vorm van een pgb geleverd wil krijgen. U kunt waarborgen dat de diensten die tot de maatwerkvoorziening behoren, veilig, doeltreffend en aanvraag gericht worden verstrekt. 6 Brochure PGB voor volwassennen.indd 6 10-03-15 16:27
Het Sociaal Wijkteam zal u informeren over bijbehorende taken en verantwoordelijkheden die gepaard gaan met het pgb. Zo kunt u zelf een afweging maken of een pgb kunt en wilt beheren. Ook zal het Sociaal Wijkteam aan de hand van de uitkomsten van het onderzoek met u praten over het doel van de zorg die u wilt inkopen. Als een pgb een oplossing blijkt te zijn voor uw ondersteuningsvraag zal het verdere proces van de aanvraag van het pgb via het Sociaal Wijkteam lopen. Stap 2: Invullen persoonlijk budgetplan U stelt zelf het persoonlijk budgetplan op naar aanleiding van de gesprekken met het Sociaal Wijkteam. In het persoonlijk budgetplan staat het volgende: Waar de ondersteuning wordt ingekocht en het uurtarief dat wordt gerekend en past dit binnen de vastgestelde bedragen van de gemeente (zie de tarievenlijst). Hierbij kunt u gebruik maken van het vastgestelde tarief op grond van de uitkomsten van het onderzoek. Hoe de ondersteuning bijdraag aan de gestelde resultaten. Hoe de kwaliteit en de effectiviteit van de ondersteuning is geborgd. Daarbij wordt gelet op het type zorgverlener; voldoet het niveau of de ervaring van de zorgverlener? Indien het pgb bestemd is voor de inzet van iemand in uw sociale netwerk, moeten ook de volgende elementen in het persoonlijk budgetplan worden opgenomen: Waarom de hulp vanuit het sociale netwerk de gebruikelijke hulp overstijgt. Hoe de hulp vanuit het sociale netwerk bijdraagt aan het bereiken van het resultaat. Dit ingevulde persoonlijke budgetplan bespreekt u met uw wijkteam medewerker. 7 Brochure PGB voor volwassennen.indd 7 10-03-15 16:27
Stap 3: Beoordelen persoonlijk budgetplan De medewerker van het Sociaal Wijkteam. beoordeelt uw persoonlijke budgetplan en zal een akkoord hierop moeten geven. Er zal gelet worden op de tarieven en uren die worden afgesproken. Ook wordt er gelet of het pgb de ondersteuningsvraag beantwoordt. Het persoonlijk budgetplan wordt opgenomen in het ondersteuningsplan dat u samen met het Sociaal Wijkteam hebt opgesteld. Het Sociaal Wijkteam stuurt vervolgens uw aanvraag voor een maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb met het ondersteuningsplan naar de gemeente, waar de administratieve afhandeling van uw aanvraag wordt gedaan. Stap 4: Besluit gemeente U ontvangt een beschikking van de gemeente met daarin het besluit. Bij toekenning van de maatwerkvoorziening wordt aangegeven of u dit via een zorgaanbieder of in de vorm van een pgb verstrekt krijgt. Bij verstrekking in de vorm van een pgb staat aangegeven waar u het pgb voor krijgt, wat de hoogte van het pgb is en de termijn waarover het pgb wordt toegekend. De gemeente stuurt dit besluit en het afgesproken budget door naar de Sociale Verzekeringsbank die het pgb beheert. Stap 5: De zorgovereenkomst U ontvangt een brief van de SVB met een zorgovereenkomst die u moet invullen. In de brief vindt u uitleg over de overeenkomst en wat u moet doen voor de betalingen. In de zorgovereenkomst staan de praktische en financiële afspraken die u maakt met uw zorgverlener. Als u weet wie u wilt inhuren, vult u samen met hem of haar het formulier in. U ondertekent beiden de zorgovereenkomst en stuurt hem vervolgens naar de SVB. De modelovereenkomst kunt u alvast bekijken op www.svb.nl/pgb. Stap 6: Besluit van de SVB Uw zorgovereenkomst wordt door de SVB en de gemeente gecontroleerd. Als de zorgovereenkomst is goedgekeurd, ontvangt u van de SVB een brief waarin staat dat u kunt starten met de uitvoering van de zorgovereenkomst. 8 Brochure PGB voor volwassennen.indd 8 10-03-15 16:27
4. Inkopen met een pgb Als u in aanmerking komt voor een pgb, kunt u zorg inkopen. Hoe het inkopen met een pgb gaat, leest u hieronder. Wie ontvangt het budget? Als u een pgb ontvangt, krijgt u geen geld op uw bankrekening, maar een budget bij de SVB (het trekkingsrecht). Zij controleren de facturen en betalen de rekeningen rechtstreeks aan uw zorgverlener. Hoe gaat de betaling van de rekeningen? De betaling van de rekening voor de SVB werkt als volgt: De zorgverlener geeft u een factuur voor de hulp en ondersteuning die u hebt gekregen. U controleert de factuur en accordeert die door uw handtekening op de factuur te zetten. U stuurt de geaccordeerde factuur door naar de SVB. Dat kan via internet of per post. De SVB controleert of de betaling op de factuur klopt met de zorgovereenkomst en betaalt de rekeningen rechtstreeks aan de zorgverlener. Zij doen dat binnen drie tot vijf werkdagen na ontvangst van de factuur. Wat zijn de tarieven voor de inhuur van ondersteuning uit het pgb? De tarieven die gelden voor een pgb worden jaarlijks vastgesteld door de gemeente en zijn terug te vinden in de tarievenlijst. De tarieven zijn afgeleid van de tarieven van de zorgaanbieders. De medewerker van het Sociaal Wijkteam beschikt over een lijst met tarieven. De hoogte van het pgb wordt, aan de hand van de resultaten uit het onderzoek, via de tarievenlijst vastgesteld. Wat kan ik doen als ik een hoger tarief heb afgesproken met mijn zorgverlener? De gemeente voorziet niet in deze situaties. In deze situaties zult u het verschil zelf moeten bijbetalen (via de SVB). 9 Brochure PGB voor volwassennen.indd 9 10-03-15 16:27
5. Overige regels bij een pgb Hieronder leest u meer over wat wel en niet kan met een pgb. Waar mag ik het pgb aan besteden? Het pgb besteedt u aan het inkopen van zorg en ondersteuning voor u. U kunt het pgb niet inzetten voor administratie- of bemiddelingskosten. Wel kunt u gratis gebruik maken van administratieve ondersteuning vanuit het SVB. Ook voor eigen onkosten, zoals postzegels, cadeautjes en telefoonkosten kunt u het pgb niet inzetten. Daarnaast is er geen vrij besteedbaar bedrag en feestdagenvergoeding. Mag iemand anders namens mij pgb-houder zijn? Ja, u kunt zelf iemand aanwijzen die namens u de taken uitvoert rond het pgb, hierbij kunt u denken aan iemand uit uw sociale netwerk, cliënt ondersteuner, een curator, een bewindvoerder, mentor, wettelijke vertegenwoordiger of gemachtigde. Hij of zij kan u bijvoorbeeld helpen het persoonlijk budgetplan op te stellen, aanwezig zijn bij de gesprekken met het Sociaal Wijkteam, de overeenkomst sluiten, de zorgverlener aansturen, etc. Let op: hij of zij mag niet uit het pgb betaald worden! Mag ik het pgb besteden bij een aanbieder buiten de gemeente Zaanstad? Ook buiten Zaanstad heeft de gemeente in de regio contractafspraken met zorgaanbieders. Als u een pgb wilt gebruiken voor een aanbieder buiten Zaanstad of buiten de regio, dan kan dit. Voor eventuele extra (reis)kosten als gevolg van deze keuze mag u niet het pgb gebruiken. Die kosten moet u zelf betalen. Is er een maximum termijn voor een pgb? Een pgb kan voor maximaal 1 jaar worden verstrekt. Indien de budgethouder een verlenging wil van het pgb, of het pgb wil wijzigen, dan moet er in het Sociaal Wijkteam getoetst worden of dit mogelijk en noodzakelijk is. U heeft al een pgb. Wat gebeurt er met die indicatie? Als u tot 2015 in aanmerking kwam voor een voorziening via de AWBZ dan geldt voor deze aanspraak een overgangsrecht van maximaal 1 jaar 1. Dat wil zeggen dat u tot uiterlijk 2016 uw AWBZ-recht behoudt. Als uw AWBZ-aanspraak en de daaraan gekoppelde pgb in 2015 afloopt, wordt u uiterlijk acht weken voor het aflopen van het AWBZ-recht uitgenodigd voor een herindicatiegesprek bij het Sociaal Wijkteam. Verloopt de indicatie na 2015 dan wordt u in de loop van 2015 uitgenodigd voor een herindicatiegesprek. Als u zes weken voor het einde van de indicatie nog niets hebt gehoord, raden wij u aan om contact op te nemen met het Sociaal Wijkteam bij u in de buurt. 1. Voor afgegeven AWBZ indicaties voor Beschermd wonen geldt een overgangsrecht van maximaal 5 jaar, dit is tot uiterlijk 2020. Als Beschermd wonen in de vorm van een persoonsgebonden budget wordt verstrekt, geldt voor het pgb een overgangsrecht van maximaal 1 jaar. Cliënten van wie de aanspraak na 31-12-2015 doorloopt moeten voor 2016 aangeven of zij de leveringsvorm (pgb) ook na 2015 willen doorzetten 10 Brochure PGB voor volwassennen.indd 10 10-03-15 16:27
6. Lijst met begrippen: Maatwerkvoorziening: deze voorziening heeft betrekking op de ondersteuningsbehoefte van een persoon, de maatwerkvoorziening wordt afgestemd op mogelijkheden van de persoon en diens netwerk en de aanwezige algemene voorzieningen. Algemene voorziening: een aanbod van diensten of activiteiten dat voor iedereen toegankelijk is en gericht is op maatschappelijke ondersteuning. Trekkingsrecht: het trekkingsrecht houdt in dat de SVB uw budget beheert en u het budget niet op uw rekening ontvangt. Persoonlijk budgetplan: het plan dat u indient om het bedrag van het pgb te berekenen. U verantwoordt hierin welke zorg en welke uren u nodig heeft. Ondersteuningsplan: het ondersteuningsplan wordt opgesteld met het Sociaal Wijkteamteam. Dit bedraagt het hele plan van aanpak om de ondersteuningsvraag op te lossen. Het aanvragen van een maatwerkvoorziening via een ingekochte zorgaanbieder of pgb kan hiervan een onderdeel zijn. Zorg in natura: de ingekochte zorg via de gemeente wordt ook wel zorg in natura genoemd. U ontvangt de zorg direct, zonder hiervoor eerst een budget te ontvangen. De gemeente betaalt de zorgaanbieder direct, zonder tussenkomst van de SVB. 11 Brochure PGB voor volwassennen.indd 11 10-03-15 16:27
7. Contactgegevens voor meer informatie! 11 Sociaal Wijkteams in Zaanstad: 9 11 1 Krommenie Snuiverstraat 63A, 1561 HB Krommenie T. 088 383 30 12 2 Wormerveer Marktplein 3, 1521 HS Wormerveer T. 088 200 11 17 3 Assendelft Westzaan Dorpsstraat 386, 1566 BR Assendelft T. 088 383 30 14 4 Oud Koog Oud Zaandijk Breestraat 110, 1541 EK Koog aan de Zaan T. 075 750 23 80 5 Zaandam Noord Kogerveld Drielse Wetering 49, 1509 KP Zaandam T. 088 200 10 72 6 Nieuw West Westerkoog Rooswijk Molenwerf 44, 1541 WR Koog aan de Zaan T. 075 727 10 51 7 Peldersveld Hoornseveld Rode Zee 69, 1503 TS Zaandam T. 075 201 00 06 8 Zaandam West Oude Haven Nova Zembla 2, 1506 VD Zaandam T. 088 200 11 16 9 Rosmolenwijk (tijdelijke locatie) Heijermansstraat 129, 1502 DJ Zaandam T. 075 302 00 30 10 Poelenburg Weerpad 1A, 1504 NX Zaandam T. 075 727 10 50 11 Zaandam Zuid M. Simonszstraat 34A, 1501 RZ Zaandam T. 075 304 0033 12 www.swtzaanstad.nl Brochure PGB voor volwassennen.indd 12 10-03-15 16:27