Projectbladen Woonservicewijk Holendrecht

Projectbladen Woonservicewijk Holendrecht Bijlage plan van aanpak Woonservicewijk Holendrecht Stadsdeel Zuidoost en partners, november 2008

Deelprojecten Dienstencentrum De Drecht (paragraaf 3.1. plan van aanpak) Project 3.1.1 Advies- en informatieloket dienstencentrum De Drecht Kosten Voorwaarden Eerste stappen Planning Aandachtspunten Stadsdeel Zuidoost, Arno van den Hoeven, projectleider Zorg en Welzijn. E-mail: a.van.den.hoeven@zuidoost.amsterdam.nl, tel: 2525466 Het project beoogt de realisatie van een centraal loket in de wijk Holendrecht waar bewoners terecht kunnen voor informatie advies en hulpverlening op het terrein van wonen, zorg en welzijn. Het loket wordt gesitueerd in de centrale hal van het dienstverleningscentrum van De Drecht en krijgt een digitale verbinding met het loket Zorg en Samenleven in het stadsdeelkantoor. Het ligt in de bedoeling op termijn een wijktafel Zorg en Welzijn achter het loket te organiseren. 1. Cordaan: inhoudelijke afstemming met de overige functies binnen het dienstencentrum De Drecht; tijdelijke onderbrenging loket gedurende periode tot realisering nieuwbouw. 2. Stadgenoot/Cordaan: ruimtelijke onderbrenging van het loket in de nieuwe Drecht 3. Stadsdeel Zuidoost (loket Zorg en Samenleven): afstemming werkzaamheden tussen de beide loketten. Detachering medewerkers centrale loket bij wijkloket Holendrecht Nog geen inzicht in huisvestings-, personeels- en organisatiekosten. Dekking dient te worden gevonden binnen de stimuleringsregeling Woonservicewijken Zuidoost (WSW). Begroting wordt opgesteld door het loket Zorg en Samenleven. De stadsdeelraad dient akkoord te gaan met de nog uit te werken stimuleringsregeling Woonservicewijken Zuidoost 1. Duidelijkheid creëren over onderbrenging loket in het huidige Drecht-wooncentrum 2. Stimuleringsregeling Woonservicewijken (WSW) uitwerken. 3. Begroting, werkwijze, takenpakket en samenwerking binnen het loket uitwerken. In het kader van de WMO is de realisatie van gemeentelijke WMOloketten verplicht. Verdere doordecentralisatie van de loketten op wijkniveau past in het streven naar een bereikbare advies en informatiefunctie voor de bewoners van Zuidoost en maakt onderdeel uit van de stedelijke criteria voor het inrichten van een woonservicewijk. Na goedkeuring van het Plan van Aanpak woonservicewijken en de stimuleringsregeling WSW in 2008 kan in principe in 2009 worden gestart. n.v.t. 2

Project 3.1.3 Integraal gezondheidsaanbod voor kwetsbare oudere bewoners Beoogd resultaat Kosten Voorwaarden GAZO Concentreren van zorg in de Drecht. Het gezondheidscentrum zal op termijn naar de Drecht verhuizen. De insteek daarvan is dat de hele wijk meeprofiteert van de voorgestelde cluster van voorzieningen; de samenstelling van de wijk bepaalt het zorgaanbod. Door samenwerking in de zorgketen en specialisatie binnen de zorgverlening ontstaat een betere focus per specifieke kwetsbare doelgroepen, met name ouderen. Voorbeelden van concrete initiatieven zijn: - Ouderenspreekuur en eventueel consultatiebureau voor ouderen - Uitbreiding beweeggroepen voor ouderen: naast de bestaande mogelijkheden van Swazoom (Meer Bewegen voor ouderen en Linedance) nieuwe beweeggroepen onder begeleiding van een fysiotherapeut starten voor ouderen die wat meer beperkt zijn in hun bewegingen. Bijv. met meer focus op valpreventie, het in stand houden van de ADL-zelfstandigheid middels functionele training en het in stand houden van sociale contacten. - Eén huisarts en één fysiotherapeut als vast aanspreekpunt voor de samenwerking met thuiszorg, fysiotherapie, ergotherapie, verpleeghuisartsen van Cordaan, pedicure, podoloog, de firma Vos (die steunkousen aanmeet op locatie) ATAL en het zorgpakket - Valpreventie: samenwerkingsverband tussen fysiotherapie, ergotherapie, podoloog en pedicure en versterking link naar valpreventiepoli in het AMC. - Triade voor demente ouderen door huisartsen van het gezondheidscentrum met zorgmanagers vanuit de thuiszorg. - Gespecialiseerde huisartsenzorg en POH (PraktijkOndersteunersHuisartsen) voor diagnostiek dementie, 24 uur bloeddrukmeten, ecg ritme controle, kleine chirurgie, stansbiopten. breed integraal zorgaanbod ook voor specifieke kwetsbare doelgroep GAZO-professionals, Cordaan, pedicure, thuiszorg, geriater AMC en diverse andere zorgaanbieders Ontstaan vooral voor overleg professionals en werving en het opzetten van nieuwe projecten en het integreren ervan in het structurele zorgaanbod (zoals beweeggroepen voor ouderen). Hiervoor wordt nog naar financiële dekking gezocht. Wellicht kan dit worden betaald uit de begrotingspost zorgvernieuwing van de GAZO. Ook is een kostendekkende vergoeding voor de intensievere zorg voor ouderen (zoals voor POH ouderenzorg) essentieel. Financieringsmogelijkheden zijn de zorgverzekering en de WMO. - Haalbaarheidsonderzoek naar de verschillende initiatieven - ketenpartners zoveel mogelijk gewaarborgd door fysieke aanwezigheid in hetzelfde pand (bij nieuwbouw). - Onderzoek naar behoefte aan specifieke beweeggroepen (vervult dit aanbod een lacune?) - Het groepstarief moet de tijdsinvestering in de beweeggroepen voor ouderen volledig dekken, mensen moeten voldoende aanvullend verzekerd zijn om de vergoeding voor deze groepen te krijgen. - De beweeggroep moet worden ingepast in het huidige beweegaanbod van Swazoom en eventueel andere aanbieders in de wijk. - Kwetsbare ouderen en valpreventie: zowel klanten als zorgverleners moeten de switch naar bemoeizorg kunnen maken. 3

Eerste stappen - Aantrekken van passende samenwerkingspartners (zoals ergotherapie Gaasperdam; - Intensiveren en structureren van de samenwerking met fysiotherapie, apotheek, zorgpakket en ATAL en de thuiszorg; - starten met verpleeghuisartsen van Cordaan. Vervolgens - Evalueren van casuïstieke ervaringen over valpreventie door huisartsen fysiotherapie en ergotherapie; - Verstevigen en uitbreiding goede samenwerking met geriater, diëtiste; - Eventueel starten met pilot POH geriatrie, mogelijkheden en vorm van consultatiebureau voor ouderen onderzoeken. - Eventueel verder uitbreiden van het zorgaanbod binnen het gezondheidscentrum. - Kennis rondom mantelzorg versterken (door huisartsen) - safspraken m.b.t. beweeggroepen realiseren(door fysiotherapeuten) Alle nieuwe projecten moeten bij succes ingebed worden in regulier aanbod en een link krijgen met overig aanbod in de wijk (zoals de beweeggroepen van Swazoom, overig bestaand sportaanbod e.d. Planning - Haalbaarheidsonderzoek beweeggroepen ouderen: begin 2009 - Haalbaarheidsonderzoek consultatiebureau ouderen: hierover zal de werkgroep ouderen van de GAZO zich buigen. De eerste bijeenkomst is gepland in oktober 2008. Het zal zeker 6 maanden duren voordat daar een eindconclusie is bereikt. - Structuren samenwerkingsverbanden: Naar voortschrijdend inzicht afhankelijk van de wijziging van doelgroep (bijv. door nieuwe verpleegunit) tijdens het nieuwbouwproces. 4

Project 3.1.9 Ouderkindcentrum Kosten Voorwaarden Eerste stappen Planning Het stadsdeel, sector MO, is regisseur van het Ouderkindcentrum; een manager OKC wordt op dit moment geworven In het OKC werken verloskundigen, kraamverzorgenden, consultatiebureaus en aanbieders van opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering samen. Alle kinderen die in Holendrecht ter wereld komen en opgroeien, krijgen begeleiding via een OKC. Ouders met kinderen t/m de basisschoolleeftijd kunnen hier terecht met alle vragen die zij hebben over gezondheid, ontwikkeling en opvoeding. Het OKC zorgt ook voor afstemming tussen organisaties en instanties die gezondheidszorg, opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering en hulp op indicatie bieden aan ouders en hun kinderen van -9 maanden tot 12 jaar. Het specifieke aanbod van het OKC Holendrecht is o.a. nog afhankelijk van stedelijke criteria die op dit moment voor OKC s worden opgesteld. Doelstelling van het OKC is in elk geval om zo veel mogelijk ouders en kinderen bij het opgroeiproces te ondersteunen zodat zware problematiek en dus zware hulp voorkomen wordt. Een aantal partners is al aanwezig in het gezondheidscentrum (zoals het consultatiebureau). Door de uitbreiding van enkele ruimtes, die flexibel en/of multifunctioneel gebruikt kunnen worden, en door goede afspraken over inhoud en beheer te maken kan een volledig OKC in het verlengde van reeds gemaakte afspraken gerealiseerd worden en bij het gezondheidscentrum worden ondergebracht. Sommige van de hieronder genoemde partners zijn nu al fysiek aanwezig in het gezondheidscentrum. Het gezondheidscentrum vervult in de samenwerking een spilfunctie, o.a. vanuit de reeds aanwezige functies, zoals het consultatiebureau. Amsterdam Thuiszorg: Jeugdgezondheidszorg (consultatiebureau en opvoedondersteuning) GGD: schoolarts Swazoom: laagdrempelige opvoedondersteuning GGD Vangnet Jeugd: ondersteuning moeilijk bereikbare ouders, evt. coördinatie zorg Bureau Jeugdzorg: screenen en intake indicaties Cigueña: verloskundige hulp Niet fysiek aanwezig maar wel samenwerking met: ACK-Zorgmaat Kraamhulp Verder nog andere disciplines zoals scholen, huisartsen, maatschappelijk werk, fysiotherapeuten, GGZ, diëtisten die nu niet veel samenwerken conform intentieverklaring maar die zeker een belangrijke rol krijgen. Een aantal partners zal er niet permanent zijn, maar wel bijv. spreekuur houden De kosten zijn nog niet bekend. Dekkingsmogelijkheden wel: stadsdeel (o.a. MIPSA- gelden voor welzijnscomponent), centrale stad, stadsregio, rijk. Op stedelijk niveau wordt een convenant voor alle OKC s ontwikkeld. Daarin komen de voorwaarden te staan die van toepassing zijn voor de OKC-partners. Ook wordt gekeken naar huisvesting, ICT, communicatie en aanbod opvoedingsondersteuning en welke financiële bijdragen de partners zelf moeten leveren. Werving OKC-manager en met de GAZO bespreken hoe het OKC in het nieuwe gezondheidscentrum ingepast moet worden en welke financiële consequenties dat heeft. Binnenkort besluit de stadsdeelraad over een plan waarin opvoedingsondersteuning, en dus de OKC s, een belangrijk onderdeel van de zorgstructuur wordt. Het OKC kan gerealiseerd worden als de huisvesting gereed is, naar verwachting is dat in 2013 het geval. 5

Deelprojecten Holendrecht voor elkaar (paragraaf 3.2. plan van aanpak) Project 3.2.1 Een goede buur Stichting MaDi, Margot Weersma, telefoon 020-3141682, Denise Kempenaar, telefoon 020-3141603 Een goede buur(t) is een project waarbij vrijwilligers uit Holendrecht gekoppeld worden aan ouderen uit de buurt die in een sociaal isolement verkeren, om samen activiteiten te ondernemen. De medewerkers van MaDi komen in Holendrecht regelmatig oudere mensen tegen die in een sociaal isolement verkeren en die steeds meer aan de kant komen te staan. Die vereenzaming kent niet alleen een persoonlijke tragiek, maar heeft ook een negatief effect op het vermogen van mensen om zelfstandig te kunnen blijven functioneren en daarmee de dynamiek van de samenleving. De ervaring leert dat eenzaamheid en isolement ook als kenmerk hebben dat men het liever zo houdt in plaats van alles te ondernemen. Individueel iets doen om uit het isolement te komen lukt niet meer, terwijl de mogelijkheden er vaak nog wel zijn. In de gevallen waarin cliënten van het ouderenwerk van MaDi onder begeleiding hun netwerk verbreden, leidt dit tot volle tevredenheid. Cliënten verbreden hun perspectief ook op zelfstandig blijven wonen- zodra ze de stap hebben genomen om meer betrokken te raken bij de sociale omgeving. Maar ook andersom wint die sociale omgeving aan vitaliteit, zodra de kennis en ervaring van ouderen ten volle tot zijn recht komt. Daarom gaat Madi op zoek naar vrijwilligersgerelateerde activiteiten. En nieuwe vormen van vrijwilligerswerk met en voor ouderen. MaDi Ouderenwerk wil het zogenaamde cliëntgebonden vrijwilligerswerk in Holendrecht ontwikkelen en faciliteren. Cliëntgebonden betekent dat van vrijwilligers niet wordt gevraagd om met ouderen iets te doen, maar dat hen gevraagd wordt om met een specifieke oudere (de buurman of buurvrouw) een bepaalde activiteit te doen. En andersom verricht de oudere zo mogelijk activiteiten om de hoek. Dit kan zijn meegaan naar het ziekenhuis, samen koffiedrinken of naar de markt. Ook samen boodschappen doen of een hobby uitoefenen. Uitgangspunt is dat de zelfstandig wonende oudere vanuit zijn of haar eigen situatie een netwerk opbouwt om zijn/haar zelfredzaamheid te vergroten. Dit draagt mede bij aan de bevordering van de sociale cohesie in Holendrecht. Het is de bedoeling dat Een goede buur(t) een structureel initiatief wordt. Via het netwerk van MaDi en de samenwerkingspartners wordt zowel gezocht naar vrijwilligers als naar ouderen die in een sociaal isolement verkeren. Na signalering gaat MaDi altijd op huisbezoek. De hulpvraag van de ouderen en de hulp die de vrijwilligers willen leveren wordt in kaart gebracht. Op basis daarvan wordt door een vrijwilligerscoördinator van MaDi een match gemaakt tussen oudere en vrijwilliger. In het begin van het contact wordt door de coördinator regelmatig contact opgenomen met zowel oudere als vrijwilliger, om te monitoren hoe het gaat. In de loop van de tijd wordt dit contact van de coördinator met de betrokkenen afgebouwd, naar uiteindelijk 1x per twee maanden. 1x per half jaar wordt een bijeenkomst georganiseerd met alle vrijwilligers, om ervaringen uit te wisselen en een thema behandelen. Tijdens de bijeenkomst kunnen bijvoorbeeld bepaalde problemen waar men tegenaan loopt besproken worden. 6

Er zijn twee belangrijke rollen van samenwerkingspartners: het signaleren van geïsoleerde ouderen en het aanbrengen van vrijwilligers. De onderstaande partners houden zich vooral met de eerste rol bezig (het signaleren): wijkbeheerder corporatie Stadgenoot, wijkbeheerder corporatie Eigen Haard, bewonerscommissie Holendrecht, Casemanagers Amsterdam Thuiszorg/Cordaan, De Meren. Onderstaande partners houden zich bezig met het aanbrengen van vrijwilligers: vrijwilligerscoördinator Humanitas, medewerker Vrijwilligerssteunpunt ZO Vergaderingen en bijeenkomsten zullen zoveel mogelijk in Holendrecht, in De Drecht plaatsvinden. Daarover vindt t.z.t. overleg plaats met Cordaan. Kosten Het project gaat ongeveer 10.000,-- euro per jaar kosten. Nu wordt het gefinancierd vanuit de WMO als waarderingsubsidie ten behoeve van projectvoorbereiding. Van dit bedrag wordt betaald: salaris van de vrijwilligerscoördinator betaald (4 uur per week), onkostenvergoeding vrijwilligers, verzekering vrijwilligers kosten voor folders en flyers werving van vrijwilligers (plaatsen vacatures) Voorwaarden Vanuit de samenwerkende organisaties is instemming en commitment nodig, met name voor de extra tijd die deelname aan dit project de verschillende professionals zal gaan kosten. Bij Madi is dat al geregeld. Eerste stap Als eerste wordt contact gezocht met de samenwerkende organisaties en professionals om hen te informeren over het project en hun meewerking te verkrijgen. De eerste stappen zijn hiervoor gezet. Vervolgens zal in de buurt bekendheid worden gegeven aan het project, bijvoorbeeld door een uitleg tijdens bewonersavonden, door te folderen/flyeren of door een bericht in een bewonerskrant. Tevens wordt op die manier geprobeerd deelnemers te werven. Vanaf het moment dat er deelnemers zijn gevonden (zowel vrijwilligers als ouderen), zal door de vrijwilligerscoördinator geprobeerd worden om matches te maken. In eerste instantie wordt aangesloten bij de huisbezoeken aan 75- plussers die nu reeds worden gedaan door ouderenconciërges van MaDi. De mogelijkheden om in contact te komen met 65-plussers worden onderzocht. Aan ketenpartners wordt gevraagd mensen die te maken krijgen met eenzaamheidsproblematiek, actief te signaleren. Na signalering actief actie ondernemen d.m.v. huisbezoeken. Planning Er is al een begin gemaakt. Aan het einde van 2008 moeten er minimaal 5 matches hebben plaatsgevonden. Op basis van de resultaten van deze pilot wordt het project structureel voortgezet. 7

Project 3.2.2 Zorgvrijwilligers voor mensen met dementie Kosten Voorwaarden Eerste stap Planning Aandachtspunten Markant, Steunpunt Mantelzorg Amsterdam en Diemen, Mieke Zandee Tel. 020-886 88 00 Het opzetten van een pool van 5-10 zorgvrijwilligers in de woonservicewijk Holendrecht ter ondersteuning voor mantelzorgers die thuis zorgen voor een naaste (partner, ouder)met dementie. Doel: Meer kwaliteit van leven voor mensen met dementie en hun mantelzorger(s) door regelmatige overname van zorg en steun voor de mantelzorger en het aanbieden van activiteiten thuis die aansluiten op de beleving en belangstelling van de mens met dementie. VSZO (Vrijwilligers Steunpunt Zuidoost) (werven vrijwilligers) Casemanagement Amsterdam Thuiszorg- (signaleren, verwijzen) Alzheimer afdeling Amsterdam- (kennisoverdracht, voorlichting) MADI ouderenadviseurs signaleren en verwijzen Stadsdeel Amsterdam Zuidoost Markant- koppelen, trainen en begeleiden van zorgvrijwilligers Cordaan: voor het huren van ruimten in De Drecht voor bijeenkomsten en vergaderingen Personele kosten: coördinator: 4 uur per week a 60,- (bruto) per uur voor het opzetten, koppelen, begeleiden en trainen van 5 10 zorgvrijwilligers Voor 1 jaar 52 x 240 = 12.480. Dekking: stadsdeelsubsidie Huisvestingkosten in overleg met VSZO en andere samenwerkingspartners uit reguliere middelen. Activiteitenkosten in overleg met VSZO en andere samenwerkingspartners uit reguliere middelen. - Beschikbare formatie en locatie - Financiering voor de hele coördinatie, training, begeleiding en inzet van de zorgvrijwilligers. Bijeenkomst samenwerkingspartners om te bepalen wat er vanuit de bestaande middelen op korte termijn gerealiseerd kan worden, voorlopige rolverdeling en welke aanvullende middelen nodig zijn. Markant zet deze eerste stap zetten. Directe aansluiting op bestaande werkwijzen van de genoemde organisaties en het LDP (Landelijk Dementie Programma), Geriatrisch Netwerk AMC Najaar 2008 eerste bijeenkomst plannen met samenwerkende organisaties voor eerste concrete afspraken. Voorjaar 2009 pool van 5 10 zorgvrijwilligers die getraind zijn en kunnen worden ingezet in de woonservicewijk Holendrecht. Naast structurele inzet door zorgvrijwilligers dient er ook gekeken te worden naar de mogelijkheden voor incidentele inzet. (bv. avondje uit, begeleiding specialist) Met de genoemde samenwerkingspartners wordt z.s.m. contact opgenomen 8

Project 3.2.3 Wijkhuiskamer Holendrecht Stichting IMpact Amsterdam. Contactpersoon: Lucille Wong Swiesan, 020 779 5901/06 26973760, jcsanstar@hotmail.com Stichting IMpact organiseert samen met bewoners 4 bijeenkomsten in het najaar van 2008. Tijdens de bijeenkomsten vertellen verschillende volwassen buurtbewoners over hun leven. Daarnaast is er zang en dans door bewoners en treden enkele artiesten op. Kinderen uit de wijk zullen verschillende liedjes zingen en een kort toneelstukje opvoeren. Oudere kinderen helpen mee met de presentatie. De bijeenkomsten worden afgesloten met een buffet. Voor de laatste bijeenkomst in december zal tevens de samenwerking worden gezocht met de afdeling Wijkcoördinatie, die van plan is om in die maand een feestelijke buurtborrel in Holendrecht te organiseren. Dan is er ook ruimte om deelplannen van de woonservicewijk onder de aandacht te brengen. De bijeenkomsten worden georganiseerd omdat zowel door bewoners als professionals wordt gesignaleerd dat er een gebrek aan samenhang is in de wijk. Bewoners leven in veel gevallen langs elkaar heen. Daardoor ondersteunen ze elkaar niet en corrigeren ze elkaar evenmin. De doelgroep voor de bijeenkomsten bestaat uit alle bewoners van Holendrecht, ongeacht hun leeftijd, afkomst, etc. Ze zijn er vooral op gericht om jongeren met ouderen uit de wijk in contact te brengen middels de bijeenkomsten. De doelstelling is dat bewoners elkaar beter leren kennen en begrip krijgen voor hun buurtgenoten. Daarnaast is het een doelstelling om te inventariseren of in de buurt behoefte is aan meer van dergelijke bijeenkomsten in de toekomst, en zo ja welke vorm deze dan volgens bewoners zouden moeten hebben en wat bewoners aan die bijeenkomsten kunnen en willen bijdragen. Met dit project wordt geprobeerd een begin te maken met het op gang brengen van een civil society in Holendrecht. Met civil society wordt een samenleving bedoeld waarin bewoners een grote mate van zelfredzaamheid hebben, mede doordat ze een goed sociaal netwerk hebben in de buurt. Bewoners kunnen elkaar hierdoor ondersteunen. Dit idee past binnen het thema Holendrecht voor elkaar, een van de programmalijnen van de Woonservicewijk. De bijeenkomsten zijn van september tot en met december, één keer per maand. Het is nu nog niet duidelijk of, en zo ja hoe, er een vervolg zal zijn. Stichting IMpact heeft de intentie en de wil om in 2009 door te gaan met de Wijkhuiskamer, in samenwerking met bewoners uit Holendrecht. Dat kan zijn in de vorm van een permanente plek in de wijk (een echte huiskamer ), maar het kan ook in de vorm van regelmatig terugkerende bijeenkomsten. Tijdens de 4 bijeenkomsten in 2008 zal in ieder geval een inventarisatie gemaakt worden van wensen, ideeën en plannen van bewoners voor een vervolg op deze bijeenkomsten. 9

Stichting IMpact is de bedenker en organisator van de WijkHuiskamer. Tijdens de voorbereiding en uitvoering van de bijeenkomsten wordt samengewerkt met diverse bewoners. Een belangrijke partner is de bewonerscommissie van wooncentrum de Drecht. Zij denken actief mee in de voorbereiding en stellen voor minimaal één van de vier bijeenkomsten hun recreatiezaal ter beschikking. Bij de communicatie rondom de bijeenkomsten de medewerking worden gevraagd van de scholen en van de wijkbeheerders van de twee corporaties in de wijk, Stadgenoot en Eigen Haard. Vergaderingen en bijeenkomsten zullen zoveel mogelijk in Holendrecht, in De Drecht plaatsvinden. Daarover vindt t.z.t. overleg plaats met Cordaan. Kosten De geraamde kosten voor de vier bijeenkomsten liggen op 10.565 (o.a. voor catering, optredens). Deze kosten worden gedekt door stadsdeel Zuidoost, uit middelen beschikbaar voor de sociaal maatschappelijke inzet in het kader van de Wijkaanpak Holendrecht. Het project draagt bij aan het versterken van de civil society in Holendrecht. Dit is niet alleen een belangrijk onderdeel van de woonservicewijk, maar ook een van de kernbegrippen uit de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Planning De Wijkhuiskamer bijeenkomsten vinden maandelijks plaats, van september tot en met december 2008. In het voorjaar van 2009 maakt stichting IMPact een verslag van de bijeenkomsten. Daarin komt een overzicht van alle geïnventariseerde wensen en ideeën van bewoners ten aanzien van een vervolg van dergelijke bijeenkomsten in Holendrecht. 10

Project 3.2.4 Bewoners met pit, Holendrechters zetten zich in voor hun buurt Woningcorporaties Stadgenoot en Eigen Haard. Contactpersoon is gebiedsregisseur Wonen van Stadgenoot, Juan Krijnen: jkrijnen@stadgenoot.nl, tel. 020-5118106 en 06-55164231 en vanuit Eigen Haard: medewerker Participatie Anky de Korne Professionals die werken in Holendrecht en die in hun werk persoonlijke contacten hebben met buurtbewoners gaan op zoek naar bewoners die hun talenten en passies voor hun buurt(genoten) willen inzetten. Elke professional zoekt in de loop van enkele maanden tussen de vijf en tien buurtbewoners. Voorwaarde is dat de professionals regelmatig persoonlijk contact hebben met hun bewoners (minimaal 1x per maand), bijvoorbeeld doordat ze hem of haar regelmatig tegenkomen en spreken tijdens het werk. Alle bewoners met pit komen op een lijst te staan, met naast hun contactgegevens hun specifieke passie of talent. Op basis van deze lijst wordt er door de groep professionals, die regelmatig bij elkaar komt (bijv. elke 2 maanden), gekeken of er verbindingen zijn te leggen tussen verschillende bewoners met pit. Vervolgens worden deze bewoners gestimuleerd om met elkaar een project en/of een activiteit voor de buurt op te zetten. Een tweede doel is om binnen de groep bewoners met pit een vaste pool op te zetten van mensen die nieuwe buurtgenoten welkom heten, d.m.v. een kort bezoek aan huis (Meer hierover in het projectblad voor het welkomstproject ). Naast het overleg van de professionals, wordt ook met regelmaat een bijeenkomst van alle bewoners met pit georganiseerd (bijv. twee keer per jaar). Tijdens deze bijeenkomstem, die een feestelijk karakter moeten hebben, kunnen ideeën voor de buurt met elkaar besproken worden. Dit project is nuttig omdat het eraan kan bijdragen dat bewoners van Holendrecht meer betrokken worden bij hun buurt, meer in contact komen met elkaar en hun nieuwe buren en/of buurt beter leren kennen. Hiermee voldoet het precies aan de gedachte van het thema Holendrecht voor elkaar van de Woonservicewijk. De doelgroep is alle bewoners van Holendrecht; iedereen kan bewoner met pit worden, en iedereen kan profiteren van hun inspanningen. Voorwaarde voor het worden van bewoner met pit is dat iemand de wil heeft om zich, samen met buurtgenoten, in te zetten voor de buurt. De doelstelling is om een structurele pool van bewoners met pit op te zetten, die alle nieuwe bewoners in de wijk welkom heten en daarnaast regelmatig activiteiten en projecten in de buurt doen, met en voor buurtgenoten. Het moet een groep worden die een centrale plek heeft in de wijk. Vrijwel alle buurtbewoners moeten op de hoogte zijn van het bestaan van de groep. Iedereen die dat wil moet kunnen toetreden tot de groep van bewoners met pit. 11

Kosten Voorwaarden Eerste stap Planning De samenwerkingspartners bestaan uit de groep professionals en het Vrijwilligerssteunpunt Zuidoost (VSZO). De professionals hebben als rol dat ze ieder een aantal bewoners scouten als bewoner met pit. Vervolgens blijven zij contact houden met deze bewoners, zodat ze hen kunnen blijven motiveren om actief te blijven en zodat ze ook signalen blijven ontvangen betreffende ideeën en ander nieuws uit de wijk. VSZO ondersteunt in dit project op administratief gebied. Ze registreren alle bewoners met pit en zorgen dat zij een vrijwilligerscontract krijgen. Dit is belangrijk omdat dit de bewoners bijvoorbeeld helpt om vrijwilligersvergoedingen te kunnen verantwoorden voor de Belastingsdienst. De professionals die tot nu toe meedoen, zijn tot nu toe: gebiedsregisseur Stadgenoot en medewerker participatie Eigen Haard (trekkers), wijkbeheerder corporatie Eigen Haard, communitybuilder van Maazo, buurtregisseurs politie, directeur Holendrechtschool, een sociaal ondernemer, medewerker vrijwilligersteunpunt ZO. Vergaderingen en bijeenkomsten vinden zoveel mogelijk in De Drecht plaats. Daarover vindt t.z.t. overleg plaats met Cordaan. De kosten zijn nu nog niet duidelijk, wel is zeker dat ze in tweeën zijn te verdelen: - Structureel: kosten voor het faciliteren van de bijeenkomsten van de professionals en de sleutelfiguren, en mogelijke andere kosten. Deze kosten worden gedekt door de 2 woningcorporaties in Holendrecht. - Incidenteel: kosten voor de activiteiten en projecten die door de sleutelfiguren worden gedaan. Deze kosten kunnen gedekt worden uit de bewonersbudgetten die het stadsdeel jaarlijks beschikbaar stelt, uit budgetten bij de twee woningcorporaties en uit middelen die Maazo heeft voor het ondersteunen van bewonersinitiatieven. Commitment en inzet van de betrokken professionals en hun organisaties is een absolute voorwaarde. De eerste stap wordt een bijeenkomst met alle betrokken professionals, waar overeenstemming bereikt moet worden over het definitieve projectplan voor bewoners met pit. De trekker van het project neemt het initiatief voor deze bijeenkomst. Het project past binnen de civil society gedachte, die onderdeel uitmaakt van de WMO en gaat uit van de kracht, de capaciteiten en de vraag van de bewoners. Het versterkt de onderlinge banden tussen buurtgenoten in een buurt (sociale cohesie) en zorgt ervoor dat bewoners zich zelf inzetten om hun buurt mooier, levendiger en socialer te maken, in plaats van passief te wachten op inzet van overheid of andere professionele organisaties. De eerste bijeenkomst met alle betrokken professionals vindt plaats in januari 2009. Nadat hier overeenstemming is bereikt over het definitieve projectplan, kan gestart worden met het werven van bewoners met pit. Dit is een belangrijke fase. Het gaat meer om de kwaliteit van de bewoners en het contact met hen, dan om de kwantiteit. Na ongeveer tweeënhalve maand wordt deze fase afgesloten met een tweede bijeenkomst van de betrokken professionals. Daar wordt een lijst van alle bewoners met pit opgesteld. Tevens wordt dan een eerste bijeenkomst, waar alle bewoners met pit voor worden uitgenodigd, inhoudelijk besproken en voorbereid. Deze bijeenkomst wordt vervolgens elk half jaar herhaald. Samen met de Bewoners met pit worden plannen en acties in en voor de wijk gepland, die samen met buurtgenoten uitgevoerd kunnen worden. 12

Aandachtspunten Het is belangrijk dat de groep bewoners met pit divers is van samenstelling, qua etniciteit, geslacht, leeftijd, exacte woonplek, etc. Het is met name wenselijk dat enkele sleutelfiguren uit de Afrikaanse doelgroep geworven worden, omdat een aanzienlijk deel van de wijkbewoners tot deze groep behoort, terwijl zij zich bij initiatieven of activiteiten in de wijk veelal afzijdig houdt. - Iedere bewoner van Holendrecht moet in principe zitting kunnen nemen in de groep van bewoners met pit. Kwaliteit is echter wel een belangrijk criterium. Bewoners moeten zich echt willen inzetten voor en met hun buurtbewoners. Hoewel dus een selecte groep, moet de pool zichzelf geen privileges gaan toedichten. - De groep van bewoners met pit is geen actiegroep of bewonerscomité. Kritiek op (de werkwijze van) het stadsdeel, corporaties of andere organisaties die actief zijn in de wijk is mogelijk, maar moet in de groep niet de boventoon gaan voeren. Daarvoor zijn andere kanalen. - De groep bewoners met pit doet iets anders dan het Vrijwilligerssteunpunt Zuidoost. De groep is namelijk puur gericht op één wijk, de activiteiten die men onderneemt hebben één hoofdthema (het verzilveren van hun capaciteiten voor de wijk), en de contacten tussen de professionals en bewoners met pit onderling zijn zeer persoonlijk. 13

Project 3.2.5 Welkomstproject Richard Knel, Communitybuilder Maazo. r.knel@maazo.nl, tel. 020-314 0710. Het project past binnen het thema omzien naar elkaar en richt zich heel duidelijk op het versterken van de sociale banden in de wijk. Het houdt het volgende in: een groep bewoners, divers van samenstelling (qua leeftijd, etnische achtergrond, exacte woonplek, etc.), gaat alle nieuwe bewoners in de wijk welkom heten d.m.v. een bezoek aan huis. Daarbij wordt de nieuwe buurtgenoot een bos bloemen en wat folders met informatie over de wijk overhandigd. Verder wordt de nieuwe buurtgenoot door het welkomstcomité geïnformeerd over de buurt: wat er allemaal te doen is, handige tips, etc. Zo mogelijk wordt de nieuwe buurtgenoot ook uitgenodigd voor het eerstkomende buurtfeest of de eerstkomende activiteit. De groep actieve bewoners die in het welkomstcomité zitting neemt, worden geworven uit een pool van actieve bewoners die in het kader van het project Bewoners met pit worden geselecteerd. De twee projecten hebben dus een duidelijke link. Om het voor de actieve bewoners niet een te zware belasting te laten zijn zou het totale welkomstcomité uit circa tien bewoners moeten bestaan. Bij elk bezoek aan huis zijn bij voorkeur 3 leden van het comité aanwezig. Zo kunnen de taken enigszins verdeeld worden. Een specifieke doelgroep binnen het project vormen nieuwe wijkbewoners met een fysieke of verstandelijke beperking. Zij worden door een medewerker van stichting MEE geholpen bij specifieke vragen over vrije tijdsactiviteiten, netwerkontwikkeling, wonen, werken, sociale voorzieningen en andere zaken die relevant zijn voor bewoners met beperkingen. De doelstelling en het beoogde resultaat zijn dat de sociale banden in de wijk versterkt worden. Nieuwe bewoners leren direct enkele buurtgenoten kennen, en weten wat er in de wijk te doen is. Zo worden ze hopelijk gestimuleerd om meer sociale contacten in de wijk te onderhouden, en eventueel ook actief deel te nemen aan activiteiten. Goed voorbeeld doet volgen. Het is bedoeld als een structureel project. Wanneer leden na verloop van tijd uit het welkomstcomité willen stappen, wordt hen gevraagd zelf een vervanger uit de buurt aan te dragen. Zo kan het comité blijven voortbestaan. In feite zijn de samenwerkingspartners uit bewoners met pit ook in dit project belangrijke partners. Zij houden immers het contact met de pool van actieve bewoners, dus ook met diegenen van hen die in het welkomstcomité zitting gaan nemen. Gebiedsregisseur Wonen van Stadgenoot en medewerker Participatie van Eigen Haard (trekkers), communitybuilder van Maazo, buurtregisseurs politie, directeur Holendrechtschool, een sociaal ondernemer, medewerker vrijwilligersteunpunt ZO. Het Vrijwilligersteunpunt Zuidoost (VSZO) ondersteunt net als bij het project bewoners met pit op organisatorisch vlak. De corporaties hebben in dit welkomstproject een extra belangrijke rol. Zij moeten in de eerste plaats gegevens ter beschikking stellen over nieuwe huurders en over woningen die ze verkocht hebben. Daarnaast financieren ze het project (zie hieronder). Een andere belangrijke samenwerkingspartner is stichting MEE die een wegwijsfunctie vervult voor mensen met beperkingen. Een medewerker van MEE versterkt het welkomstcomité en helpt mensen met een beperking bij hun introductie in de wijk en in het stadsdeel. Vergaderingen en bijeenkomsten zullen zoveel mogelijk in Holendrecht, in De Drecht plaatsvinden. Daarover vindt t.z.t. overleg plaats met Cordaan. 14

Kosten Voorwaarden Eerste stap Planning De beperkte kosten voor dit project gaan zitten in de bos bloemen die aan elke nieuwe bewoner wordt overhandigd. De raming daarvoor is 10 a 15 euro per nieuwe bewoner/huishouden. In totaal zal dit dus gaan om enkele duizenden euro s per jaar. De kosten worden gedekt door de corporaties, verdeeld naar rato van het aantal nieuwe bewoners dat ze in een jaar hebben. Daarnaast is het wenselijk dat de bewoners die actief worden voor het welkomstcomité een vrijwilligersvergoeding ontvangen voor hun geleverde inspanningen. Voor deze kosten moet nog naar dekking worden gezocht. Een belangrijke voorwaarde is het commitment van alle betrokken professionals en hun organisaties. Daarnaast is een voorwaarde dat het project bewoners met pit succesvol wordt opgestart. Het welkomstproject is namelijk direct gekoppeld aan bewoners met pit. De eerste stap is het werven van leden van het welkomstcomité vanuit de pool actieve bewoners die ontstaat in het project bewoners met pit. Bij de uitnodiging aan alle bewoners die aanwezig zullen zijn bij de eerste bijeenkomst i.h.k.v. bewoners met pit moet al een uitleg zitten over het welkomstcomité. Tijdens de bijeenkomst kan dan met de bewoners over dit project gepraat worden, en hopelijk bieden zich dan leden voor het comité aan. De trekker van dit project, de Communitybuilder van Maazo, is degene die de regie voert over het werven van de leden van het comité. Hij is ook degene die daarna de coördinatie over het project houdt. Het past geheel binnen het thema civil society, versterking van de sociale cohesie. Het past niet alleen binnen het Plan van Aanpak voor de Woonservicewijk Holendrecht, maar door de aandacht voor het versterken van de sociale cohesie ook binnen het Wijkactieprogramma voor Holendrecht-West, dat zich richt op het verbeteren van het volgende schrappen de leefbaarheid in de wijk. Het projectplan wordt met de samenwerkingspartners besproken, gelijktijdig met het bespreken van het plan voor bewoners met pit. Deze bespreking zal begin januari 2009 plaatsvinden. De werving van de leden van het welkomstcomité moet plaatsvinden tijdens de eerste bijeenkomst i.h.k.v. bewoners met pit. Spoedig daarna kan met de uitvoering van het project begonnen worden. 15

Project 3.2.6 Zomerterras Holendrecht Stichting Maatschappijopbouw Zuidoost (Maazo). Contactpersonen: Richard Knel (r.knel@maazo.nl), Haydee Kenswil (h.kenswil@maazo.nl), tel: 020 3140710. Maazo organiseert elke zomer in Holendrecht een Zomerterras. Op een aantal dagen gaat men langs in de wijk met een aantal tafels en stoelen. Per dag wordt in verschillende hoven voor enkele uren een terras opgebouwd, met gratis koffie, thee en fris en koek en ijs. Alle bewoners uit de betreffende hoven worden uitgenodigd om aan te schuiven. Een of meerdere Community Builders van Maazo zijn aanwezig, net als beheerders van de corporaties en iemand van het Wijksteunpunt Wonen. Het project is opgestart om bewoners met elkaar te laten kennismaken en in gesprek te brengen. De signalen uit de wijk geven namelijk aan dat er momenteel weinig onderling contact is tussen bewoners. Met dit project wordt geprobeerd een begin te maken met het op gang brengen van een civil society in Holendrecht. Met civil society wordt een samenleving bedoeld waarin bewoners een grote mate van zelfredzaamheid hebben, mede doordat ze een goed sociaal netwerk hebben in de buurt. Bewoners kunnen elkaar hierdoor ondersteunen. Wanneer in de toekomst blijkt dat de onderlinge contacten tussen bewoners in Holendrecht toenemen, kan men besluiten om het kennismaken met elkaar niet langer het hoofddoel van het zomerterras te laten zijn. In dat geval kan een ander thema gekozen worden, dat te maken heeft met het wonen in de wijk. Het Zomerterras wordt opgezet en begeleid door één of meerdere Community Builders van Maazo. Voor de ondersteuning wordt gezocht naar enkele bewoners die als vrijwilliger willen fungeren. Het project heeft voor het eerst plaatsgevonden in augustus 2008. De beheerders van de twee corporaties in Holendrecht West, Stadgenoot en Eigen Haard, werken mee aan het project. Zij zijn, net als de Community Builders van Maazo, aanwezig bij het Zomerterras. Ze zullen mensen te woord staan, en zo nodig bewoners met elkaar in contact brengen. Ook is iemand van het Wijksteunpunt Wonen van Maazo aanwezig. Kosten De kosten voor het Zomerterras in 2008 bedroegen ongeveer 3000 euro. Deze kosten werden door Maazo, Stadgenoot en Eigen Haard. Per jaar zal door Maazo gekeken worden hoe de kosten voor het zomerterras gedekt kunnen worden. Het project past binnen het reguliere takenpakket van Maazo: het uitbreiden van het netwerk in de buurt, en het leggen van verbindingen tussen bewoners. Hiermee wordt bijgedragen aan het versterken van de civil society, wat een van de kernpunten is uit de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). 16

Project 3.2.7 Buurtgerichte voorlichtingen over mantelzorg Kosten Voorwaarden Eerste stappen Planning Markant, Steunpunt Mantelzorg. Contactpersoon Mieke Zandee Driemaandelijkse voorlichtingen over mantelzorg aan bewoners in de woonservicewijk via buurthuizen, lokale media en buurtkranten aan bewoners in aansluiting op lopende activiteiten. Doel: Verminderen van het risico op en voorkomen van overbelasting van mantelzorgers. Door regelmatige voorlichting herkennen bewoners zich als mantelzorger en weten waar welke ondersteuning en hulp voor mantelzorgers wordt geboden MAAZO: contacten met sleutelfiguren van migrantenorganisaties. Buurtverenigingen: contacten met bewonersgroepen Kerken van verschillende groeperingen/ culturen Dekking: reguliere middelen Markant en betrokken buurtverenigingen en groeperingen Goedkeuring binnen eigen organisatie Contacten leggen met MAAZO en contactpersonen van bewonersgroepen, buurtverenigingen en bewonersgroepen in de woonservicewijk Holendrecht Voorlichtingen zullen plaatsvinden in bestaande overleggen/ bijeenkomsten van genoemde mogelijke samenwerkingspartners Eind 2008: inventarisatie en kennismaking met contactpersonen en sleutelfiguren van verschillende groeperingen in de woonservicewijk Holendrecht. Er staan voor 2009 vier voorlichtingen gepland. 17

Deelprojecten Toegankelijke en veilige openbare ruimte (paragraaf 3.4. plan van aanpak) Project 3.4.4. Groot onderhoud harde hoven Holendrecht-West Kosten Voorwaarden Eerste stap Stadsdeel Zuidoost, Sector Wijkbeheer. Uitvoering afdeling Projecten in opdracht van BOR. Projectleider Ramon O Bryan, tel 020 2525 000 In 2008 wordt groot onderhoud uitgevoerd Holendrecht West (harde hoven). Het project draagt bij aan de doelstelling: Een schone, hele en goed te onderhouden woonomgeving. Verbetering van de sociale veiligheid en een betere toegankelijkheid zijn belangrijke doelstellingen van de opknapbeurt. woningcorporaties, bewoners en andere betrokkenen in de wijk. De projectkosten worden gedekt met stadsdeelmiddelen (Fonds Groot onderhoud en subsidie vereveningsfonds 1e verstrating) n.v.t. De eerste stap is al in 2007 gezet door informatie- en inspraakavonden te organiseren. d. Bewoners worden schriftelijk geïnformeerd over de uitvoering in 2008/2009 Het project valt onder de normering Schoon en heel van het Meerjarenprogramma groot onderhoud 2007-2012 Stadsdeel ZO. Planning Uitvoering in 2008 en 2009. Aandachtspunten geen 18