Hondenbeleid nieuwe e stijl BIJLAGE: De statuss quo (2013) Bron: http: //www.gemeentebelangwestland.nl/interactief/overdenking week 47 hondenpoep op straat/ maart 2013 Opstellers: Piet Boeijen, Boukje Raes en Harrie Arends
Inhoud 1 Voornemen van het college... 2 2 (Fiscaal)juridische aspecten... 3 2.1 Algemene Plaatselijke Verordening gemeente Lingewaard 2012... 3 2.2 Verordening hondenbelasting Lingewaard 2013... 4 3 Toezicht en handhaving... 4 4 Administratieve aspecten... 5 5 Financiële aspecten... 5 6 Beleid(sontwikkeling)... 5 7 Voorzieningen... 6 8 Orde en netheid... 6 9 Communicatie en voorlichting... 6 10 Draagvlak... 6 1 Voornemen van het college Onlangs heeft het college van B&W van Lingewaard het voornemen kenbaar gemaakt om het hondenbeleid te gaan evalueren. Met een dergelijke evaluatie wil het invulling gaan gegeven aan het eerdergenoemde amendement van 20 september jl. Met deze evaluatie zal een bedrag van 10.000 gemoeid zijn. Het navolgend artikel uit Hét GemeenteNieuws, gepubliceerd op9 december 2012, maakt duidelijk dat van de komende evaluatie weinig heil wordt verwacht: Lingewaard worstelt met handhaving en hondenpoep Hondenpoep blijft Lingewaard achtervolgen. De gemeente worstelt al langer met hondenbelasting, klachten over hondenoverlast en handhaving. Overlast door hondenpoep staat in de top 10 van ergernissen die mensen op straat ervaren. Dat is ook wel begrijpelijk, zegt wethouder Barth van Eeten: Loslopende honden en hondenpoep hebben direct invloed op de belevingswaarde en het woongenot van burgers. En als het college dan waagt om voor te stellen om de hondenuitlaat stroken wegens een tekort in de begroting weg te bezuinigen, dan hebben ze een probleem met wijkplatforms en de gemeenteraad. Volgens de raad klopt de kostenberekening van het college niet. Op verzoek van de raad heeft het college haar huiswerk opnieuw gedaan. Het nieuwe voorstel is een onderzoek te houden hoe effectief het hondenbeleid nu wel is. Het college ziet heil in een onderzoeksbureau die een telefonische enquête gaat houden onder 400 inwoners. Van de onderzoekers krijgen ook alle wijkplatforms de gelegenheid om hun zegje te doen over het huidige hondenbeleid.
Boekhouden De problematiek gaat verder dan alleen het onderzoek over de effectiviteit van het hondenbeleid. Het lijkt op een boekhoudkundig gevecht tussen raad en college. Raadslid Marijke van Aalten van Lingewaard.nu kwam in september met het initiatief om het college te verzoeken de kosten van het hondenbeleid tegen het licht te houden. Volgens het college is de hondenbelasting niet voldoende om de kosten van handhaving en onderhoud van de uitlaatstroken te bekostigen. Een verhoging van de hondenbelasting van ruim twintig procent of verdwijnen van de uitlaatstroken zou een oplossing zijn. De raad stak er in september een stokje voor. In het jongste voorstel van het college ziet Van Aalten weinig. Ze heeft al contact met een fractie uit de coalitie die er hetzelfde over denkt. De pijn zit volgens haar in de kosten van handhaving. De loonkosten van de BOA zijn 93.000 euro per jaar. En dat voor een resultaat van vier bekeuringen in 2011 en zeventien in de eerste helft van dit jaar.van Aalten voorspelt dat de enquête weinig nieuws oplevert. Alle wijkplatforms waren tegen het voorstel van het college, waarom zouden ze dat nu niet meer zijn? Over de handhaving is ze duidelijk. Het is voor een BOA knap lastig om een hond op heterdaad te betrappen die binnen de bebouwde kom de behoefte doet op een plek waar het niet mag. Marijke van Aalten, zelf hondenliefhebber, ziet meer in de sociale controle door buurtbewoners en elkaar durven aan te spreken. Volgens Van Aalten gaat het ook zonder BOA de goede kant op. Zij ziet tijdens een wandeling steeds meer hondenbezitters op straat met een plastic zak in de hand om de hondenpoep op te ruimen. Huub Sweers van wijkplatform Molenwijk Dries in Gendt vindt dat controle door BOA s nodig blijft, hoewel hij in zijn woonomgeving geen toename ziet in de hondenpoepoverlast. Handhaving is het enige antwoord, maar niet door overdag in hun auto door de wijk te rijden. Hij vindt wel dat de controle op een tijdstip moet gebeuren wanneer mensen in tijdnood hun hond even uitlaten. Tussen 07.00 en 08.00 uur s morgens.het college verwacht dat volgend voorjaar het onderzoek kan starten. Tot die tijd blijft de gemeente Lingewaard worstelen met handhaving en hondenpoep en het college wordt achtervolgd door een kritische gemeenteraad. Bovenstaand betoog behoeft geen nadere beschouwing. Het feit dat besluitvorming op stapel staat, vormt de directe aanleiding om het onderhavige voorstel uit te werken en thans te presenteren. Wanneer het Hondenbeleid nieuwe stijl wordt omarmd, kan als eerste op de 10.000 onderzoekskosten worden bespaard. 2 (Fiscaal)juridische aspecten 2.1 Algemene Plaatselijke Verordening gemeente Lingewaard 2012 Artikel 2:58 van de APV Verontreiniging door honden luidt: Het is de eigenaar of houder van een hond verboden toe te laten dat de hond zich op openbare plaatsen van uitwerpselen ontdoet op andere dan door het college aangewezen plaatsen. De eigenaar of houder van een hond is verplicht een deugdelijk middel dat is bestemd voor het verwijderen van uitwerpselen bij zich te dragen en / of dit middel op eerste vordering aan de met het toezicht belaste ambtenaar te tonen.
De strafbaarheid wegens overtreding van het in het eerste lid gestelde gebod wordt opgeheven, indien de eigenaar of houder er zorg voor draagt dat de uitwerpselen onmiddellijk worden verwijderd. Artikel 2:57 stelt (enkele uitzonderingen daargelaten) het binnen de bebouwde kom aangelijnd zijn van een hond verplicht. In de Bijlage bij de APV wordt ter toelichting gesteld: 2:58 Dit artikel is tekstueel aangepast. Het artikel betekent dat honden alleen mogen poepen op door het college aangewezen (hondenuitlaat)plaatsen, tenzij de uitwerpselen onmiddellijk worden verwijderd. Uit een combinatie van artikel 2:57 en de (toelichting op) artikel 2:58 kan worden afgeleid dat de uitwerpselen binnen de bebouwde kom alleen niet hoeven worden geruimd wanneer deze op een hondenuitlaatplaats zijn gedeponeerd. Wij gaan ervan uit dat met de aanduiding hondenuitlaatplaats gedoeld wordt op zowel de uitlaatstroken als ook de losloopgebieden. 2.2 Verordening hondenbelasting Lingewaard 2013 Artikel 5 van de belastingverordening behandelt het belastingtarief en vermeldt als lid 1.: De belasting bedraagt per belastingjaar per hond 52,20. 3 Toezicht en handhaving De gemeente beschikt over een 16 personen tellend Team Handhaving ten behoeve van de uitvoering van al haar toezichthoudende en handhavende taken. Drie van deze personen bekleden de functie van gemeentelijk opsporingsambtenaar (Bijzondere Opsporings Ambtenaar/BOA). Deze BOA s besteden een deel van hun tijd aan het controleren op de naleving van de met betrekking tot honden geldende regels. Wij gaan ervan uit dat dat enerzijds de naleving van voornoemd artikel 2:58 van de APV betreft en anderzijds het dragen van de hondenpenning. Met andere woorden: ook de controle op het betaald hebben van hondenbelasting door de houder van de hond. Het laatstgenoemde is relatief eenvoudig (visueel) vast te stellen; het op heterdaad betrappen op overtreding van artikel 2:58 van de APV is schier ondoenlijk. BOA s zijn bevoegd om verbaliserend op te treden. Het niet naleven van de APV of Verordening hondenbelasting geldt als een overtreding. Voor overtredingen geldt als sancties een maximum van hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie ( 3.900) al dan niet met openbaarmaking van de rechterlijke uitspraak. Het voorgaande is aan de orde wanneer een zaak voor de rechter komt. Een rechtsgang zou ten aanzien van het niet naleven van voor hondenbezitters geldende regels een unicum zijn. Meer voor de hand liggend is het uitschrijven van een bekeuring. Op overtreding van bovenbedoelde regels staat een boete waarvan 40 ten goede komt aan de gemeente. De BOA s schreven in 2011 vier bekeuringen uit en zeventien in de eerste helft van 2012. Van de BOA s wordt verwacht dat zij zich tevens bezighouden met opvoedende gesprekken met hondenbezitters. In hoeverre dat gebeurt, is voor ons niet te achterhalen.
Duidelijk is dat de beschikbare handhavingcapaciteit voor hondenpoep (te) beperkt is. Ondanks deze beperkte capaciteit gaan de opstellers ervan uit dat er wel speciale aandacht wordt besteed aan hondenpoepoverlast. Dit is temeer van belang omdat bekend is, dat binnen de politieorganisatie geen prioriteit wordt toegekendaan dit thema en er geen specifieke capaciteit op dit terrein beschikbaar is. 4 Administratieve aspecten Het Team belastingen/ woz registreert iedere aangemelde hond en verstrekt de houder een gratis genummerde penning, die door de hond dient te worden gedragen. Deze penning dient als bewijs dat de hond is aangemeld (en derhalve voor betaling van hondenbelasting wordt aangeslagen). Bij afmelding van de hond dient de penning aan de gemeente te worden geretourneerd. Indien de hondenpenning wordt kwijtgeraakt, dient de houder dit per omgaande aan het Team te melden. Er wordt dan een formulier toegezonden waarop het verlies door ondertekening moet worden bekrachtigd. Alleen in dat geval zal een vervangende penning worden toegestuurd. Uit de Beheersbegroting 2013 blijkt dat met de aanslagoplegging 36.225 per jaar is gemoeid.uitgaande van een gemiddeld uurtarief van 90,00 voor ambtelijke diensten worden ingeschat dat met de administratieve afwikkeling van de hondenregistratie (inclusief het verschaffen van informatie daaromtrent) circa 400 uren werk per jaar is gemoeid. 5 Financiële aspecten Uit de Beheersbegroting 2013 blijkt dat de baten uit het innen van hondenbelasting in 2013 op 215.000 worden ingeschat, waaruit onder meer de controle op het belastingplichtig zijn (het jaarlijks in een kern huis aan huis verifiëren of men hondenbezitter is à raison van 11.250), de aanslagoplegging ( 36.225), het onderhoud aan de uitlaatvoorzieningen ( 110.000), de toezicht en handhaving ( 93.000) en beheer openbare ruimte ( 15.130) moet worden bekostigd.geconstateerd kan worden dat het onderhoud aan de uitlaatvoorzieningen de grootste kostenpost vormt. Wat menig burger zich nog goed weet te herinneren is, dat in het verleden de hondenbelasting is geïntegreerd in de OZB, waarna enkele jaren later opnieuw een hondenbelasting werd ingevoerd. Deze mensen hebben het gevoel sindsdien dubbel voor hun hond(en) te moeten betalen. Het innen van 215.000 in 2013 bij een belastingtarief van 52,20 per hond, betekent dat de gemeente uitgaat van ruim 4.100 (geregistreerde) honden binnen Lingewaard. Uit de verwachting, dat de controle op de hondenbelasting in 2013 5.000 euro oplevert, kan worden afgeleid dat de gemeente daarnaast nog een kleine 100 thans niet geregistreerde honden verwacht. In totaliteit derhalve 4.200 honden. 6 Beleid(sontwikkeling) Er wordt melding gemaakt van een bestaand hondenbeleid uit 2003, maar dat beleidsdocument is op de gemeentelijke website niet beschikbaar. Wél is op de website informatie beschikbaar over een aantal uitvoeringsaspecten (registratie + belasting; ingerichte hondenuitlaatplaatsen; APV + handhaving) waarover een aantal huisregels zijn gesteld. Deze kennen evenwel geen gedegen onderlinge samenhang. Reden temeer voor de raad om in september 2012 bij amendement een evaluatie van de geldende regels en bestaande voorzieningen te verlangen.
7 Voorzieningen In elke kern zijn er voorzieningen gerealiseerd om honden uit te laten. Binnen de bebouwde kom van Bemmel betreft het ruim 30 uitlaatstroken en 3 losloopgebieden (alsmede het park rondom sportpark Ressen als 4 e losloopgebied). Op Loovelden zijn circa 15 uitlaatstroken beschikbaar; in de rest van de bebouwde kom van Huissen circa 30 uitlaatstroken en 3 losloopgebieden, waar onder een deel van het Slingerbos begrepen. In Haalderen zijn 3 uitlaatstroken aangewezen en is 1 uitloopgebied(je). In Gendt zijn 11 uitlaatstroken en 3 losloopgebieden (waarvan 1 het talud van de dijk betreft). Opmerkelijk is het totaal ontbreken van een losloopgebiedten westen van de Dorpstraat. Doornenburg is bedeeld met 5 uitlaatstroken en heeft geen losloopgebieden. Angeren beschikt over 2 uitlaatstroken en geen losloopgebieden. Opmerkelijk is dat beide stroken zich op of nabij de zuidelijke respectievelijke westgrens van de bebouwde kom bevinden; ten oosten van de Jan Joostenstraat/Iepenstraat is in het geheel geen voorziening beschikbaar. 8 Orde en netheid Gelet op het klachtenpatroon behoeft (het gebrek aan) orde en netheid amper toelichting. Daar waar de uitlaatstroken in een berm zijn gesitueerd (en feitelijk niet meer behelzen dan een paaltje aan weerszijde van het tracé) is het kunnen ruimen van de uitwerpselen voornamelijk afhankelijk van het maairegiem ter plaatse. Wanneer de vegetatie daar wat hoger is, is het ondoenlijk om nog te ruimen. Tot enkele jaren geleden stond het Fluitenkruid er bij tijd en wijle kniehoog, waardoor een hond ook niet meer de behoefte had om daar zijn behoefte te doen. Het maairegiem is de afgelopen paar jaar naar aanleiding van klachten wel verbeterd. 9 Communicatie en voorlichting De voorlichting beperkt zich tot vermeldingen in de gemeentegids en op de gemeentelijke website. Op de website staat een verouderd hondenbelastingbelastingtarief vermeld. Op de kaart(en) op de gemeentelijke website zijn de voorzieningen niet eenduidig weergegeven (op verschillende kaarten worden verschillende kleuren gebruikt). Op de kaart, waarop de situering van de uitlaatvoorzieningen in Bemmel zijn weergegeven, ontbreekt het oostelijke deel van de woonwijk De Essenpas. Dit deel blijkt op de kaart van Haalderen te zijn weergegeven. Voor hondenbezitters geeft dit geen helder beeld. Op de kaart van Huissen (centrum) is een deel van de Doormanstraat met een rechte lijn gemarkeerd als zijnde een losloopgebied. Onduidelijk is of een loslopende hond hier buiten het weggedeelte mag komen. Op deze kaart ontbreekt het westelijk deel van Woonwijk de Zilverkamp. Verder komen op de website uitspraken zonder nadere toelichting voor als: Overigens, uw hond is thuis toch ook zindelijk?. Wij zijn van mening dat van een dergelijke opmerking niet bepaald een opvoedend signaal uit: het gaat immers eerder om de zindelijkheid van de hondenbezitter dan die van de hond 10 Draagvlak Ondanks de gepleegde inspanningen door de gemeente, zijn zowel de hondenbezitters alsook de andere burgers met de huidige situatie niet tevreden.
De hondenbezitters niet, deels om financiële reden en deels vanwege gebrekkige voorzieningen; waarschijnlijk bovenal door een optelsom van beide. Ondank het betalen van hondenbelasting liggen de uitlaatstroken in bepaalde situaties (te) ver weg, worden deze niet voldoende onderhouden en kunnen daardoor een bron zijn van ziektekiemen. Het RIVM noemt op haar website de mogelijkheid van de hondenspoelworm Toxocaracanis, die in de darmen van een hond leeft. De worm legt eitjes die met de hondenpoep bijvoorbeeld in de zandbak terecht komen. Kinderen steken hun vieze zandhanden in de mond en krijgen zo de eitjes binnen.. Een aantalhondenbezitters (met name de fokkers) mijden daarom de honduitlaatplaatsen en zien deze als besmettingsvelden. Niet hondenbezitters zijn niet tevreden omdat nog steeds speelruimtes voor kinderen en trottoirs worden bevuild met hondenpoep. Deze burger zijn ook niet tevreden over de handhaving door de BOA s, deze zijn in de wijken niet zichtbaar. De opstellers constateren dat het op alle fronten aan draagvlak voor de huidige aanpak ontbreekt.