VELOV conferentie 26 februari 2015 Wim Lauwers, Katrien Goossens, Leen Alaerts, Koen Crul, Lysbeth Jans, Lode Vermeersch, contact: wim.lauwers@ucll.be
ONDERZOEK VRAGEN EN KADER
Hoe cultuureducatie integreren in verschillende vakcontexten aan de lerarenopleiding Hoe vakdidactiek verrijken? Welke criteria maken professionele leergemeenschappen effectief als middel voor onderwijsinnovatie?
Cultuurtheorie: Cultuur in de Spiegel (B. van Heusden) Breed cultuurbegrip: cultuur is een cognitief proces van betekenisgeving wat is en hoe werkt cultuur? cultuuronderwijs = gericht op vaardigheden bij leerling (subject, niet object) cultuuronderwijs heeft als doel: werken aan het cultureel bewustzijn door reflectie
Een nieuwe bril om naar het eigen onderwijs te kijken, en de eigen vooronderstellingen over dat onderwijs te bevragen! LICHAAM VOORWERPEN WAARNEMEN VERBEELDEN SYMBOLEN TAAL ANALYSEREN CONCEPTUALISEREN Met welke didactiek?
1. Open en nieuwsgierig staan ten opzichte van verrassende, fundamenteel nieuwe culturen, culturele uitingen. 2. Verschillende perspectieven/blikken openen, integreren 3. Bewust worden van het eigen perspectief. 4. Verschillende lagen of betekenissen verkennen en ontdekken. 5. Consequent contextualiseren en kritisch duiden.
ONDERZOEK ONTWERPKADER
Beeldgericht: Poster Kaartanalyse Artistiek product Website Poster Fotoanalyse Mindmap Tijdslijn Taalgericht: Rollenspel Presentatie Discussie Interview Argumentatie Reconstructie Filosofisch gesprek Waardebepaling Vergelijking
Doelen Inhoud: Welke plaats neemt Europa in de wereld in 2040? Vaardigheid: Hoe bouw ik een creatieve verwerking op? Culturele Vaardigheden verbeelden en analyseren. Cultuurdragers: tekens en taal. Lesconcept Lesontwerp Reflecti e Creatieopdracht: Wereldkaart als wereldbeeld Inhoudelijke input: wereldkaarten rond verschillende thema s + Brainstorm: worst-case-scenario en best-casescenario. Opbouw: voorbeelden symbolen - stappenplan verschillende beeldaspecten. Verklaring beeldvorming in plenum. Benoemen van bouwstenen creatieve verwerking.
Wereldkaart van Ptolemaeus
Enkele voorbeelden: Studenten denken na over een beeld, icoon, afbeelding symbool of figuur die aanleunt bij hun thema.
Flexibel stappenplan Compositie: welke plaats krijgt ieder continent? Grootte: Hoe hoe groot van de continenten. (blanco kaarten in verschillende grootte) Kleurensymboliek. Verhoudingen: pijlen, smilies, grafieken, citaten,
ONDERZOEK METHODE
Professionaliteit Leren Gemeenschap
Tekst / kader cultuurdidactiek Cultuurtheorie Cultuur in de Spiegel Cultuurdidactiek Good practices (lesvoorbeelden online plaatsen) Professionaliserings -materialen
Centrale PLC (= de projectgroep) 4 decentrale docenten-plc s (1 groep per lerarenopleiding)
Ondersteunend en gedeeld leiderschap Gedeelde waarden en visie Collaboratief leren en toepassen Gedeelde praktijk Ondersteunende voorwaarden
Centrale PLC (= de projectgroep) 4 decentrale docenten-plc s (1 groep per lerarenopleiding) Studenten-PLC s
TERUGBLIK DOOR DE DOCENTEN (DOCENTEN-PLC)
We konden gericht werken in een informele sfeer. We hebben erg efficiënt gewerkt door de goed voorbereide sessies. Goed leiderschap past zich aan de groep aan. Bij ons is het kameraadschappelijke zeer belangrijk. Organisator en inspirator. Een scheidsrechter. Het ontbreken van hiërarchie was hier een voordeel. Er was te weinig interesse van de schoolleiding
Ik was vooral benieuwd naar hoe je cultuureducatief kunt werken binnen nietmuzische vakken. Het kader is niet niet echt gemakkelijk, maar biedt een houvast, zodra je ermee vertrouwd bent. Ik merkte dat ik nooit iets deed met waarnemen. Het leidde bij mij tot een andere lesopbouw. Ik gebruik literatuur of muziek, maar nooit eerder was ik vertrokken van beeldende kunst. Dat doe ik nu wel.
Uit tegenspraak leer je het meeste. Het levert veel meer op dan een gewone teamvergadering. Omdat we allemaal over één ding konden nadenken. Blijkbaar kunnen we elkaar toch wel inspireren. Werkt beter dan traditionele bijscholing. Kan zeker ook voor andere thema s gebruikt worden. De feedback kan de ontbrekende schakel zijn bij je eigen voorbereiding, je eigen ideeën.
Op zoek naar cultuureducatie in hun onderwijsvakken (Biologie, Geschiedenis, Frans ) Bedenken onderzoeksvraag eindwerk m.b.t. cultuureducatie. Onderzoeksvraag: Hoe kun je leerlingen in het Brusselse secundair onderwijs enthousiast maken voor Engelstalige cultuur? Les wiskunde over talstelsels: oorsprong, betekenis, gevolgen
Van studenten: Komt lesinhoud niet in gedrang? Didactisch kader voor lesontwerp geeft houvast Leerkracht als cultuurparticipant betekent meer als ik dacht Van begeleiders: Zij kunnen het verschil maken! Moeilijkheid: dubbele rol in PLC: begeleider beoordelaar Er is nood aan creatieve ideeën en brainstormtechnieken
MESSAGES TO TAKE HOME
VRAGEN & REACTIES?