JAARSTUKKEN 2014 Datum: 25 juni 2015
JAARSTUKKEN 2014 2 Avalex Jaarstukken 2014
INHOUDSOPGAVE 1. Bericht van het dagelijks bestuur... 4 2. Verslag van de directie... 6 2.1 Op de goede weg... 6 2.2 De toekomst tegemoet... 8 2.3 Avalex van en voor de samenleving... 9 3. Waardeketen... 10 3.1 Communicatie, informatie en voorlichting... 13 3.1.1 Ondersteunen van gemeenten... 13 3.1.2 Bewustwording afvalaanbieders in de gemeenten... 13 3.2 Verantwoorde uitvoering kerntaak... 17 3.2.1 Efficiënte uitvoering kerntaak... 17 3.2.2 Verduurzaming interne bedrijfsvoering... 20 3.2.3 Publiek private samenwerking... 21 3.3 Gezamenlijk afvalbeleid gemeenten... 22 3.3.1 Ontwikkelen gezamenlijk afvalbeleid... 22 3.3.2 Informeren raadsleden en bestuur... 24 3.4 Innovatief afvalmanagement... 25 3.4.1 Ontwikkelen kennis en methoden... 25 3.4.2 Delen van kennis... 25 3.5 Verbinding maatschappelijk domein... 27 3.5.1 Social return... 27 3.5.2 Verbinding met het onderwijs... 27 3.6 Duurzame inzetbaarheid... 28 3.6.1 Persoonlijke ontwikkeling... 28 3.6.2 Vitaliteit en veiligheid... 29 4. Governance... 32 Jaarverslag 2014... 34 5. Programma realisatie... 36 5.1 Programma 1... 38 5.2 Programma 2... 39 5.3 Programma 3... 42 5.4 Programma 4... 43 5.5 Programma 5... 44 5.6 Programma 6... 45 5.7 Programma 7... 46 6. Paragrafen... 48 6.1 Bedrijfsvoering... 48 6.1.1 Organisatiestructuur... 48 6.1.2 Personeel en organisatie... 49 6.1.3 Ethiek en integriteit... 50 6.2 Verbonden partijen... 52 6.3 Weerstandsvermogen... 52 6.4 Onderhoud Kapitaalgoederen... 54 6.5 Financiering... 58 7. Jaarrekening... 61 8. Overige gegevens.... 79 Controleverklaring...80 Bijlagen...83 Bijlage 1: Bestuur Avalex... 84 Bijlage 2: Grondslagen niet-financiële informatie... 85 Bijlage 3: GRI- tabel... 88 Avalex Jaarstukken 2014 3
1. BERICHT VAN HET DAGELIJKS BESTUUR Aan het algemeen bestuur Wij bieden u de jaarstukken 2014, bestaande uit het jaarverslag 2014, de jaarrekening en de overige gegevens, aan. Het jaarverslag is dit jaar in een nieuwe vorm gegoten. Hiermee doet het verslag naast de doelmatigheid recht aan de doeltreffendheid van Avalex. Het verslag geeft naast de programmaverantwoording nu ook nadrukkelijk de gerealiseerde maatschappelijke meerwaarde van Avalex weer. Samenvattend heeft Avalex een positief financieel jaar achter de rug. Avalex heeft een positief resultaat van 1.795 mln. bereikt, terwijl er 0,5 miljoen was begroot. De jaarrekening is gecontroleerd door Deloitte Accountants. De controleverklaring is in de jaarstukken opgenomen. In 2014 is de samenstelling van het dagelijks bestuur gewijzigd (zie bijlage 1). In onze nieuwe samenstelling zien we Avalex stappen maken. Na jaren van financieel zwaar weer klimt Avalex duidelijk op uit een dal. Avalex heeft afgelopen jaar met succes gewerkt aan de versterking van de organisatie. De investering in een efficiëntere bedrijfsvoering, door onder andere een nieuw ICT landschap en een routeoptimalisatie, heeft tot zowel positieve financiële als maatschappelijke resultaten geleid. De fase waarin Avalex verkeert brengt kansen en uitdagingen met zich mee. De wijze van aansturing van Avalex blijft, ondanks het positieve resultaat, een uitdaging waar we als bestuur voor staan. De ontwikkeling van een gezamenlijke visie op afvalbeleid voor de gemeenten, vraagt om een herformulering van de opdracht voor Avalex. De bestuurlijke vorm waarin dit wordt gegoten, is daarbij een belangrijk punt van discussie. In 2014 hebben we als bestuur de huidige inrichting van de governance structuur geëvalueerd. De positieve ontwikkelingen bij Avalex vragen erom dat de aandacht verschuift van bestuurlijke inrichting en verantwoordelijkheden naar daar waar Avalex op de inhoud werkelijk voor staat: Het zijn van een betrouwbare partner als samenwerkingsorganisatie van gemeenten in de uitvoering van afvalinzameling op een milieubewuste en maatschappelijke manier. Als dagelijks bestuur van Avalex onderkennen we de belangrijke rol, die Avalex voor de gemeenten vervult, in de ontwikkeling van een modern afvalbeleid. De samenwerking van de gemeenten biedt veel kansen. Deze kansen vormen een belangrijke schakel in de bijdrage aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de deelnemende gemeenten. Avalex heeft een belangrijke faciliterende rol richting de stuurgroep gezamenlijk afvalbeleid. De stuurgroep werkte afgelopen jaar succesvol aan een afvalbeleid voor de zes gemeenten. Hierin dagen we elkaar uit om samen een innovatief afvalbeleid te voeren in aansluiting op de duurzaamheidsagenda s van de afzonderlijke gemeenten. Communicatie en educatie krijgen hierin een specifieke rol als het gaat om de maatschappelijke inkadering. De bijdrage die Avalex op dit gebied levert draagt in grote mate bij aan de positieve externe positionering. Met een proactief communicatie beleid betrekt Avalex inwoners, bestuurders en gemeenteraadsleden en creëert ze een breed draagvlak voor de ontwikkeling van het gezamenlijk afvalbeleid. Maatschappelijke waarde vertaalt zich intern ook in sociale en economische waarde. Om een partner van de gemeenten in de transitie naar een circulaire economie te kunnen zijn, heeft een efficiënte bedrijfsvoering en maatschappelijk verantwoord 4 Avalex Jaarstukken 2014
ondernemen, prominent op de agenda gestaan. Als bestuur dragen wij zorg voor een stabiele organisatie. We hechten dan ook belang aan de maatschappelijke ontwikkeling en ontplooiing van de medewerkers. Het borgen en benutten van de aanwezige kennis en innovatie in de rol die Avalex vervult, staat hoog op de bestuurlijke agenda. Ook in 2015 zal onze aandacht uit blijven gaan naar een stabiele personeelsbezetting. Hierbij zal ook de maatschappelijke waarde die Avalex in het sociale domein creëert, de social return, verder uitgebouwd worden. Het dagelijks bestuur spreekt zijn dank en waardering uit aan het personeel van Avalex voor haar inzet en de kwaliteit van dienstverlening. Namens het dagelijks bestuur, Den Haag, J. TH. Hoekema Voorzitter Het dagelijks bestuur vindt het een goede ontwikkeling dat de maatschappelijke waarde van de resultaten van Avalex in dit jaarverslag tot uiting komen. Hiermee draagt Avalex bij aan de bestuurlijke verantwoording van haar algemeen bestuur over de doelmatigheid en doeltreffendheid van de taakuitvoering en voorziet ze hiermee de gemeenteraden van meer volledige informatie. Een kort overzicht van de activiteiten van het Dagelijks Bestuur in 2014: Het dagelijks bestuur vergaderde zeven keer in 2014 met de directie, waarvan vijf keer inhoudelijk en twee keer procedureel. In deze vergaderingen zijn onder andere de volgende onderwerpen geagendeerd: - bespreking begroting 2014 en jaarstukken 2013; - evaluatie governance Avalex en inrichting bestuurlijke overlegstructuur: ten behoeve van de aanscherping van de invulling van de bestuurlijke rollen in de praktijk; - voortgang en ontwikkeling ten aanzien van de stuurgroep gezamenlijk afvalbeleid en de rol van Avalex hierbij; - symposia: Avalex faciliteerde symposia om college en raadsleden van de deelnemende gemeenten te betrekken bij de ontwikkeling van een gemeenschappelijk afvalbeleid; - voortgang en ontwikkelingen ten aanzien van de implementatie van het nieuwe ICT landschap dat per januari 2015 in gebruik is genomen. Het algemeen bestuur is vijf keer bij elkaar gekomen. Drie van de vijf vergaderingen waren inhoudelijk van aard. De overige twee vergaderingen waren van procedurele aard. In openbare vergaderingen zijn onder andere - de jaarrekening 2013 en de begroting 2014 vastgesteld; - de nieuwe leden van het dagelijks bestuur benoemd; - vorderingen van de stuurgroep gemeenschappelijk afvalbeleid gedeeld. Avalex Jaarstukken 2014 5
2. VERSLAG VAN DE DIRECTIE 2.1 OP DE GOEDE WEG Het afgelopen jaar kan met recht een transitiejaar genoemd worden. Het was een jaar, waarin Avalex zich heruitgevonden heeft. Zowel intern als extern. Door het verder professionaliseren van de interne organisatie en IT-infrastructuur hebben we de efficiëntie van de organisatie significant weten te verbeteren. Richting de buitenwereld hebben we grote stappen gezet. Zo hebben we sterk ingezet op het ontwikkelen van kennis om in de toekomst afval en grondstoffen nog efficiënter in te zamelen. Daarnaast hebben we ook geïnvesteerd in het verbeteren van de bestuurlijke verhoudingen. Hiermee kijken we vol vertrouwen naar de toekomst. Avalex heeft financieel beter gepresteerd dan begroot. We behaalden een positief resultaat van 1.795 mln. Ook dit is een bevestiging dat we weer op de goede weg zitten. We beginnen nu de vruchten te plukken van de maatregelen die we de afgelopen jaren genomen hebben. Een belangrijke maatregel, die hier significant aan bijdraagt, is de doorgevoerde routeoptimalisatie. Hierdoor hebben we met beduidend minder voertuigen en mensen het afval kunnen inzamelen. 6 Avalex Jaarstukken 2014
Tabel 1 verkorte resultatenrekening (bedragen * 1.000) OMSCHRIJVING REALISATIE 2014 BEGROTING 2014 REALISATIE 2013 Opbrengsten 38.983 39.606 37.814 Directe kosten 20.776 21.306 20.800 Totaal apparaatskosten 15.413 16.690 15.515 Financieringskosten 999 1.102 1.182 Subtotaal kosten 37.188 39.098 37.497 Resultaat regulier 1.795 508 317 Incidentele kosten 0 0 570 Saldo resultaat 1.795 508-253 Toevoeging best. reserve 0 0 0 Onttrekking best. reserve 0 0 0 Saldo totaal 1.795 508-253 Een heldere koers Het afgelopen jaar hebben we intensief gewerkt aan het inrichten en besturen van Avalex en de relaties en leveringsafspraken met de deelnemende gemeenten. De ontwikkeling van de voorgaande jaren levert vraagstukken op over de koers, publiek-private samenwerking, investeringen, het assortiment en kwaliteit van diensten en producten en de verwachtingen van de deelnemende gemeenten. Met de samenwerking van de gemeenten aan de ontwikkeling van een gezamenlijk afvalbeleid worden kansen gecreëerd voor de transitie naar een circulaire economie. De stuurgroep gezamenlijk afvalbeleid kan een prachtig en concreet advies voorleggen over het omgaan met afval en grondstoffen in de nabije toekomst. Als directeur ben ik trots op de stappen die we als samenwerkingsorganisatie met de zes deelnemende gemeenten hebben gezet ten aanzien van de ontwikkeling van een gezamenlijk afvalbeleid. Het benadrukt onze ambities en gezamenlijke visie op een afvalloze toekomst. De kansen brengen uitdagingen met zich mee ten aanzien van de maatschappelijke inkadering. Ik schets hieronder de drie belangrijkste. Als samenwerkingsorganisatie van de gemeenten onderkennen we het belang van innovatie en schaalvoordelen in de uitvoering van de gezamenlijke taak. De uitvoering hiervan vraagt om te beginnen om een heldere opdracht en daarmee toekomst voor Avalex. Ten tweede zijn we ons er van bewust dat de inbedding van een gezamenlijk beleid vraagt om maatwerk per gemeente. Hoe komen we tot een afrekenstructuur die recht doet aan de gezamenlijkheid maar waarin toch iedere gemeente zichzelf voldoende kan herkennen? Ten derde staan we voor de vraag in welke rechtsvorm we hieraan het beste invulling kunnen geven. Dit zijn uitdagingen waarover we samen met ons nieuwe bestuur het komende jaar in gesprek gaan. Avalex Jaarstukken 2014 7
2.2 DE TOEKOMST TEGEMOET In 2015 zullen we de koers bepalen, die we als gemeenschappelijke regeling gaan, varen in de komende jaren. De opdracht, die we komend jaar uit het gezamenlijk beleid krijgen, gaat hier richting aan geven. Hiermee zullen onze taken en bevoegdheden verder worden ingevuld. Wat voorop staat is dat we afkoersen op een toekomst die in het teken staat van samenwerking en innovatie. Aan ons de taak om de effecten van een gezamenlijk beleid inzichtelijk te maken, zodat hierbij een bestuurlijk gevoel kan ontstaan als basis waarop we samen verder kunnen. Samenwerkingsdoelstellingen gemeenten Terugkijkend op de ontwikkelingen van het gezamenlijke afvalbeleid en de focus op de maatschappelijke manier waarop wij onze kerntaak uitvoeren, hebben we ambitieuze doelstellingen voor komend jaar. Beide ontwikkelingen geven richting aan onze missie en visie, waarmee het steeds beter mogelijk wordt om te sturen op maatschappelijke resultaten. Onze ambities en verwachtingen ten aanzien van het gemeenschappelijk afvalbeleid liggen hoog. Niet alleen streven we met dit samenwerkingsmodel naar synergie en schaalvoordelen. We beogen hiermee ook een voorbeeld te zijn voor ander gemeenten en regio s die een duurzaam beleid willen ontwikkelen in de afval- en grondstofketen. Bijdrage aan landelijke doelstellingen afvalscheiding De uiteindelijke ambitie van het kabinet is de transitie naar een volledig circulaire economie te maken met gesloten kringloop. Hierbij is de doelstelling om gefaseerd 100% afvalscheiding te realiseren. In 2020 beoogt ze het restafval terug te dringen tot 100 kilogram per inwoner. In 2025 zal dit nog maar 30 kilogram zijn. De gemeenteraden van de zes gemeenten hebben allemaal de landelijke doelstelling onderstreept om in 2020 75% afvalscheiding te realiseren. Om dit meetbaar te maken streven we ernaar om naar 100 kilogram restafval per inwoner te komen. Deze landelijke doelstelling vertaalt zich voor 2014 naar gemiddeld 45% afvalscheiding Deze doelstelling is behaald. In 2014 is 46,7% aan grondstoffen ingezameld en 55,3% restafval. 8 Avalex Jaarstukken 2014