Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard Sylvia Verhage Verpleegkundig specialist oncologie / projectleider Pijn & Palliatieve zorg / consulent Consultatieteam Noord-West Brabant 25 Februari 2010 Ambitie Jeroen Bosch Ziekenhuis Het meest patiëntgerichte en patiëntveilige ziekenhuis van Nederland worden Doel: reductie van vermijdbare schade en mortaliteit Norm pijn: in het JBZ leidt u geen onnodige pijn Prioriteit : prestatie-indicatoren (pijn en: decubitus, ondervoeding, delier, etc) Patiëntveiligheid Het (nagenoeg) ontbreken van (de kans op) aan de patiënt toegebrachte schade die is ontstaan door het met volgens de professionele standaard handelen en /of door tekortkoming van het zorgsysteem (Wagner en van der Wal, 2005).
VMS Doelstelling op procesniveau Op 31-12 2012 wordt 90% van de gestandaardiseerde pijnmetingen bij klinische patiënten op de verpleegafdelingen daadwerkelijk uitgevoerd Tevens vinden bij 100% van de volwassen patiënten die zich melden bij de SEH gestandaardiseerde pijnmetingen plaats Tevens heeft minder dan 5% van de volwassen postoperatieve patiënten op enig moment een pijnscore van boven de 7 in de eerste 72 uur na een operatie (gemeten volgens de IGZ indicator) Tevens heeft minder dan 10% van de klinische patiënten met kanker met matige of ernstige pijn (gemeten volgens de indicator van Zichtbare Zorg Ziekenhuizen). Centrale Commissie Pijn JBZ Commissie Oncologische / Palliatieve Pijn 1-2-3de lijn Commissie Benigne /Neuropathische Pijn Commissie Post-operatieve /Acute Pijn Commissie Kind en Pijn Aandachtsvelders 1-2-3de lijn Aandachtsvelders Aandachtsvelders Aandachtsvelders
Continu verbeteren Monitoren: 4 keer per jaar meten (standaard maanden) Analyse /terugkoppeling afdelingunithoofd /unithoofdenoverleg Deskundigheidsbevordering Mogelijkheid om te sturen door management (PKKK-cyclus) Pijn bij kanker 25% van de oncologische patiënten heeft matige tot ernstige pijn (van den Beuken-van Everdingen, 2007) Doelstelling 2012: minder dan 10% van de klinische patiënten heeft een pijnscore > 5 (norm Zichtbare Zorg) Pijn in de palliatieve fase Matige tot ernstige pijn: 64% van de patiënten met vergevorderde stadia van kanker. Het optreden van pijn is afhankelijk van de soort kanker: pancreas, oesofagus: meer dan 80% van de patiënten long, maag, prostaat, borst, cervix, ovarium: 70-80% colon, hersenen, nier, blaas: 60-70% hematologische maligniteiten (ziekte van Kahler, maligne lymfoom, leukemie): 50-60% (VIKC Richtlijn Pijn in de palliatieve fase, 2008).
Pijn behoort tot het domein van de verpleging Definitie pijn Pijn is wat de patiënt zegt dat het is en treedt op wanneer de patiënt zegt dat zij optreedt (McCaffery, 1977) Meten = weten = verbeteren: Effecten pijnregistratie Verpleegkundigen dienen bij het vaststellen van pijn gebruik te maken van een pijnbeoordelingsinstrument
Omschakelen van VAS naar NRS Interventies voor vroege herkenning en behandeling van pijn 1. Vraag standaard naar pijn, 3 x per dag. Meet de pijn op dit moment met de NRS 2. Registreer de pijnscore 3. Pas bij een score van 4 of hoger of wanneer de patiënt door pijn wordt gehinderd in zijn functioneren pijnbehandeling volgens protocol toe. 4. Geef patiëntenvoorlichting en betrek de patiënt bij zijn of haar behandeling. Indeling Pijn 0 1-3 4-6 7 10 = geen pijn = milde pijn = matige pijn = ernstige pijn Leg aan de patiënt uit dat een cijfer onder de 4 beschouwd wordt als een acceptabele pijn. Dwz dat de patiënt geen extra medicatie of andere interventie nodig heeft om zij pijn te verminderen. Een pijnscore van 4 of hoger geeft aan dat dit wel nodig is. De patiënt moet zelf het pijncijfer geven.
Actie betekent pijnbehandeling volgens protocol
Wanneer pijnanamnese afnemen? - Volwassenen zonder uitingsbeperkingen - Pat met matige tot ernstige pijn: pijnscore > 4 - Starten met 3 x dd pijn meten met NRS - Pijncijfer registreren op metingenblad /EPD - Supplement pijn /dagboek poliklinische patiënten. Regionale samenwerkingsafspraken Jaarlijks en tweejaarlijkse bijeenkomsten cie onc/pall pijn Jaarlijkse scholing 1-2 en 3de lijn Uniformering meetinstrumenten /patiënteninformatie Pijnkaart medicamenteuze pijnbestrijding Stroomschema samenwerkingsafspraken
Gebruik maken van elkaars deskundigheid Samenwerken door afstemming met de patiënt en elkaar Naasten Huisarts PAT patiënt (Wijk) verpleegkundige Technologisch Verpl.team Overige disciplines Projecten Ontwikkeling e-learning module palliatieve zorg /pijn Intramuraal Consultatieteam Pijn & Palliatieve zorg Regiosymposium Pijn /Palliatieve zorg 2011