Schoolgids 2015-2016
In deze schoolgids vindt u informatie over de christelijke basisschool De Paedwizer. De papieren versie van de schoolgids wordt verstrekt aan ouders van nieuwe leerlingen. Ieder jaar wordt de schoolgids op onze website geplaatst en is hier in te zien voor alle belangstellenden. Ouders die de gids op papier willen hebben kunnen dit vragen op school. Voor de praktische gegevens, jaarkalender en namen en adressen verwijzen we u naar de jaarlijkse activiteitenkalender, deze wordt ieder jaar uitgedeeld aan alle gezinnen. Colofon Bezoekadres: Saturnusstraat 6, 8521 LM St. Nicolaasga Postadres: Postbus 13, 8520 AA St. Nicolaasga 0513-431291 E-mail : dir.paedwizer@cbo-meilan.nl Website: www.depaedwizer-meilan.nl Brinnr: 14ZZ Directeur: Marijke Star-Reijenga De Tsjotter 22 8501 RG Joure (aanwezig op dinsdag, woensdag en donderdag) Aanspreekpersoon bij afwezigheid directeur: Jouke Kloosterman en/of Edwin Veenstra. Schooltijden: maandag, dinsdag, woensdag en donderdag 8.15u 14.00u vrijdag 8.15u 12.00 u Deze tijden gelden voor alle groepen. College van Bestuur: Voorzitter: Sjoerd Seffinga (P&O) 0513-419710 Lid: Geert Heerschop (onderwijs) 0513-411872 Stichting CBO Mεilân: bezoekadres: E.A Borgerstraat 27, Joure postadres: Postbus 125, 8500 AC Joure /fax: 0513-419710 www.cbo-meilan.nl Specifiek Paedwizer: deelname landelijke anti-pesten-campagne leren kun je leren (Building Learning Power) verkeersveilige school CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 1
Inhoud EEN WOORD VOORAF DE STICHTING CBO MEILAN DE SCHOOL - De naam - Schoolomgeving - Ouders/leerlingenpopulatie - Schoolgebouw - Aantal leerlingen - Aantal medewerkers WAAR DE SCHOOL VOOR STAAT - Levensbeschouwelijke identiteit - Missie & visie - Doelen - Onderwijsconcept - Leefregels op school DE ORGANISATIE VAN ONS ONDERWIJS - Schoolorganisatie en groepering - Differentiatie binnen een jaargroep - Groepsgrootte - Opgave nieuwe leerlingen - Doorstroming in groep 1, 2 en 3 - Zittenblijven - overgaan - Versnelde doorstroming - Vrijstelling van onderwijs - Vroegtijdig de school verlaten DE LERAREN - Groepsverdeling - Personeelsbeleid - Scholing - Vergaderingen/overleg - Vervanging bij ziekte of verlof - Stagiaires - Directiestructuur LEERLINGENZORG - Passend Onderwijs - Samenw. verband Passend Ond. Friesland - Schoolondersteuningsplan - Visie op zorg en ondersteuning - Grenzen aan zorg - Het volgen van de ontw. van kinderen - Leerjournaal/portfolio - De zorg voor lln met spec. behoeften - Toestemming - OCRN expertise in de school - Voortgezet Onderwijs - De 8+ groep - De keuze voor vervolgonderwijs - Preventieve logopedie - Sociaal wijkteam - Beweeg- en cultuurcoaches - Jeugdgezondheidszorg - Friese verwijsindex DE INHOUD VAN ONS ONDERWIJS - Activiteiten in groep 1-2 - Vak- en vormingsgebieden Godsdienstige vorming Geestelijke stromingen 3 3 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 6 7 7 7 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 9 9 9 9 9 9 10 10 10 10 10 10 10 10 11 11 11 12 12 12 12 12 13 13 Wereldoriëntatie Verkeer Actief burgerschap Taal/taalontwikkeling Schrijven Lezen Voortgezet technisch lezen Begrijpend lezen Engels Fries Rekenen/wiskunde Expressie Bewegingsonderwijs Sociaal emotionele ontwikkeling - Computeronderwijs/ICT - Tijdsverdeling vak- en vormingsgebieden - Projecten en bijzondere activiteiten - Buitenschoolse activiteiten KWALITEITSZORG - Instrumenten kwaliteitszorg - Meerjarenbeleid 2015-2019 - Resultaten van het afgelopen jaar - Prioriteiten voor het komende jaar - Resultaten van het onderwijs DE OUDERS - Communicatie school-ouders - Info-verstrekking aan gesch. ouders - Ouderhulp - Ouderbijdrage - Oud papier - OuderActiviteitenCommissie - Medezeggenschapsraad - Ouderpanel - Bijeenkomsten - Gemeensch. medezeggenschapsraad LEERPLICHT EN VERZUIM - De leerplichtwet - Verlof wegens gewichtige omst.-heden - Extra vakantieverlof - Aanvragen verlof - Bezwaar tegen een besluit - Regels voor toelaten, schorsing en verwijdering van leerlingen 13 14 14 14 14 15 15 15 15 15 15 15 15 16 16 16 17 17 18 18 18 19 19 19 20 21 21 21 21 22 22 22 22 22 22 22 22 22 23 23 23 23 KLACHTENPROCEDURE 24 VERZEKERINGEN/AANSPRAKELIJKHEID 25 BUITENSCHOOLSE OPVANG - Voor- en naschoolse opvang SKIK 25 25 CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 2
Een woord vooraf De basisschool. een stukje van je leven. Uw kind gaat maar liefst acht jaar lang naar de basisschool. Elk jaar heeft 40 schoolweken van vijf dagen. In acht jaar vertrouwt u uw kind dus zo n 1600 schooldagen toe aan de zorg van het team van De Paedwizer. Dat is een belangrijk deel van een kinderleven en dus een hele verantwoordelijkheid voor ons als school en voor u als ouders. Het is dus enorm belangrijk dat een kind zich thuis voelt op school en dat de kwaliteit van het onderwijs goed is. De schoolgids is ons middel om uit te leggen wat voor ons belangrijk is en om te vertellen waar we aandacht en tijd aan besteden. Het opvoeden van een kind is een complexe taak, waarbij ouders en school elkaar nodig hebben. Het is van belang om de verantwoordelijkheid van de school en van de ouders daar binnen helder te maken. Wat mag u van ons verwachten, maar ook: wat verwachten wij van u. Hoe we werken, welke uitgangspunten we hanteren en hoe we de kwaliteit van het onderwijs zo hoog mogelijk houden, leest u in deze schoolgids. Daarnaast leggen we in deze gids verantwoording af over de resultaten die zijn gehaald. De praktische informatie en de namen en adressen worden los van deze gids op papier verstrekt aan alle ouders. Tijdens het schooljaar houden we u via onze nieuwsbrief op de hoogte van nieuwtjes en ontwikkelingen, zodat u weet wat er op school gebeurt. Ook op de website vindt u informatie. U kunt ons aanspreken op de inhoud van de gids. Bent u van mening dat wij iets niet waarmaken, dat er iets niet goed gaat of beter kan? Laat het ons weten. Dan kunnen we samen met u werken aan een nog betere kwaliteit van ons onderwijs. Een bezoekje aan de school maakt nóg meer duidelijk, u bent van harte welkom! Namens team en medezeggenschapsraad, Marijke Star, directeur. De Stichting Christelijk Basisonderwijs Mεilân CBO Mεilân: CBO Mεilân is een stichting voor Christelijk Primair Onderwijs in de gemeente De Fryske Marren en de plaats Heerenveen. CBO Mεilân heeft 15 scholen, waar De Paedwizer één van is. De scholen werken onder leiding van het College van Bestuur samen aan allerlei ontwikkelingen bijv: een kwaliteitszorgsysteem, ICTonderwijs, vernieuwingen in het onderwijs, deskundigheidsbevordering van het personeel, etc. Leerkrachten en directeuren van de scholen van CBO Mεilân hebben veel contact en overleg met elkaar, ze delen hun kennis en ervaring en kijken bij elkaar op school. Zo wordt gezamenlijk gewerkt aan kwalitatief goed onderwijs. Christelijk onderwijs.echt bijzonder! De Christelijke scholen in De Fryske Marren en Heerenveen willen bijzondere scholen zijn. De algemene doelstelling van de Stichting CBO Mεilân is: de oprichting en instandhouding van Christelijke scholen voor basisonderwijs. We doen dit vanuit de slogan: echt bijzonder. We geven daarmee aan dat we op alle terreinen meer dan gewoon willen zijn. CBO Mεilân richt zich op zowel goed bijzonder onderwijs als op bijzonder goed onderwijs waar inspirerende mensen werken die op een bijzondere en eigentijdse manier met elkaar en met kinderen omgaan, midden in de samenleving staan en daar actief deel van uitmaken. Vier kernpunten zijn hierbij van belang: 1. Het verzorgen van Christelijk basisonderwijs van goede kwaliteit; 2. Het bieden van een aantrekkelijke arbeidsplaats; 3. Betrokkenheid van ouders; 4. Een veilig klimaat voor kinderen. Wat maakt onze scholen bijzonder en waarin is de identiteit herkenbaar? Christelijk onderwijs: Het (laten) verwonderen door verhalen uit de Bijbel; Dagopening en dagsluiting met gebed, muziek en zang; De Bijbel als inspiratiebron in het dagelijks leven; Gebed, gesprek en bezinning; Vieringen (Pasen, Kerst); Leerkrachten dragen de identiteit actief uit; Aandacht voor andere levensbeschouwingen en verschillen in geloofsbeleving. Maar ook: Zorg dragen voor elkaar; Een veilig klimaat waarin kinderen zichzelf mogen zijn; Respect, eerbied en kwetsbaar durven te zijn als vormende elementen; CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 3
Aandacht voor waarden, normen en gedragsregels; Delen en uiten van vreugde, verdriet en vriendschap; Verantwoordelijkheid en sociale redzaamheid; Geloof in de toekomst; Scholen die midden in de samenleving staan. Ouders doen mee: Ouders worden gezien als gesprekspartners; Er is een open contact en overleg met ouders; Ouders participeren actief in de ouderactiviteitencommissie en de MR/ouderpanel. Het bevoegd gezag van CBO Mεilân is het College van Bestuur dat bestaat uit dhr. S. J. Seffinga (voorzitter) en dhr. G. K. Heerschop (lid). Beide zijn directeur/bestuurder van de stichting met ieder een eigen takenpakket. Bestuur en toezicht zijn gescheiden. Het toezicht wordt uitgeoefend door de Raad van Toezicht. Het College van Bestuur legt verantwoording af over het gevoerde beleid aan de Raad van Toezicht en aan de leden van de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad. Ouders/verzorgers worden op de hoogte gehouden via publicaties die door de eigen school worden verstrekt. Voor nadere informatie aangaande de stichting en de structuur willen we u verwijzen naar de website: www.cbo-meilan.nl De school De naam Onze school draagt een prachtige naam: De Paedwizer (= wegwijzer). Deze naam is ontstaan bij de samenvoeging van twee protestants christelijke scholen in 1976. Destijds is gezegd dat deze naam een opdracht inhoudt: Een voorbeeldfunctie en een richting aanduiding. Ouders/leerlingenpopulatie Veel ouders kiezen tegenwoordig bewust voor een school. Dat is ook bij ons het geval. De leerlingen die De Paedwizer bezoeken komen uit St. Nicolaasga, Idskenhuizen, Tjerkgaast, Follega, Dijken en Doniaga. De ouders zijn betrokken bij de school. Van verschillende doe - commissies, overblijfouders, bibliotheekouders, verkeersouders tot ouders die meehelpen bij het onderwijs aan kinderen (spellencircuit kleuters). Ook participeren ouders in de MR/ouderpanel en in de ouderactiviteitencommissie. Schoolgebouw Wij werken in een groot, praktisch schoolgebouw gebouwd in 1976, aan de Saturnusstraat. Er zijn zeven leslokalen, een speellokaal, een werklokaal en een lesplein met extra computers en werkplekken. Er zijn twee kantoren: één voor de interne begeleider en één voor de directeur. In het hart van de school is de personeelskamer met daarnaast de ontmoetingsruimte waar o.a. de vieringen plaatsvinden. We beschikken over twee grote schoolpleinen. De kinderen hebben er de ruimte om te spelen en zich te ontspannen. Op beide pleinen staan speeltoestellen die regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden. Aantal leerlingen Per 1 oktober 2015 zitten er naar verwachting 142 leerlingen op school. Aantal medewerkers Ons team bestaat uit 16 medewerkers: 10 groepsleerkrachten, 1 groepsleerkracht/interne begeleider, 3 onderwijsassistenten, 1 administratief medewerker en 1 directeur. Schoolomgeving De Paedwizer is één van de drie basisscholen in St. Nicolaasga. Er gaan dagelijks rond de honderdvijftig leerlingen naar school. Waar mogelijk wordt samengewerkt met de plaatselijke collega-scholen, er is een aantal keren per jaar overleg tussen de directeuren en de inzameling van het oud papier wordt gezamenlijk georganiseerd. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 4
Waar de school voor staat Levensbeschouwelijke identiteit Onze school is een Christelijke basisschool, dit betekent dat wij de kinderen vertellen over Gods liefde voor de mensen. Hierbij gebruiken we de verhalen uit de Bijbel als uitgangspunt. Door te vieren, zingen, bidden en vertellen geven we samen met de leerlingen inhoud aan begrippen als: liefde, eerlijkheid, geborgenheid, respect en zorg voor jezelf en de ander. Binnen onze school gaan we uit van verschillen, er is ruimte voor ieder individu en respect voor ieders inbreng. We geven onderwijs dat zich richt op de totale ontwikkeling van een kind, met volop ruimte voor het kind in zijn unieke totaliteit; hoofd, hart en handen. Missie Visie Uniciteit: Elk kind is uniek! Om de eigenwaarde van álle kinderen te bevorderen en hen optimale levenskansen te bieden, besteden we naast het cognitieve domein veel aandacht aan o.a. creativiteit, probleemoplossend vermogen, samenwerking, culturele en morele sensitiviteit, zorgzaamheid en vakmanschap. Zelfstandigheid: De kinderen worden gestimuleerd om op eigen wijze naar oplossingen te zoeken en zelf opdrachten uit te voeren. Door dit eigen initiatief wordt er aangesloten bij de intrinsieke motivatie en de verschillende leerstijlen van het kind. We streven er naar ieders talent positief te gebruiken en anderen daarin te laten delen. Als kinderen weten wat ze kunnen verwachten en wat er van hen verwacht wordt, dan voelen ze zich het beste thuis. Verantwoordelijkheid: Vanuit deze zelfstandigheid leert het kind verantwoordelijkheid te nemen voor het eigen werk en het eigen leerproces. Naast verantwoordelijkheid voor het leren is het kind verantwoordelijk voor het materiaal en de plezierige sfeer in de veilige leeromgeving, voor elkaar en de wereld waarin wij leven. Recht willen doen aan jezelf en de ander, dus ook de minste durven en willen zijn, zorgt ervoor dat de onderlinge band tussen de kinderen wordt verstrekt. Samenwerking: Een belangrijk principe op De Paedwizer is het samen leren leren (leren kun je leren!) en het samenwerken met elkaar. Ook biedt samenwerken volop mogelijkheden om rekening te leren houden met elkaar en met elkaars mogelijkheden. Dit geldt niet alleen voor de leerlingen maar ook voor de leerkrachten en de ouders. We streven naar een actief partnerschap tussen ouders en de school. Beide partijen dragen bij aan het leren, leren doorzetten, begrip tonen en het omgaan met positieve feedback. Doelen De doelen van het basisonderwijs zijn weergegeven in de Wet op het Primair Onderwijs. Deze wet is van kracht sinds 1985. In artikel 9 van deze wet staat in de eerste plaats, dat het verloop voor elk kind op de basisschool ononderbroken moet zijn. Dit betekent o.a. dat de school op een gevarieerde manier moet inspelen op de verschillen in ontwikkeling. Schoolspecifiek: 1. Werken in een uitdagende, veilige omgeving waarin leerlingen en leerkrachten betrokken en met plezier werken en leren; 2. Een omgeving waarin leerlingen, leerkrachten en ouders positief en respectvol met elkaar omgaan; 3. Een onderwijsaanbod dat is afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in mogelijkheden, interesses en aanleg van de kinderen; 4. Een leeromgeving waarin kinderen systematisch en doelmatig worden begeleid en ondersteund door de leerkrachten; 5. Een leeromgeving waarin kinderen een actieve en zelfstandige werkhouding ontwikkelen met een eigen verantwoordelijkheid; 6. Een leeromgeving waarin kinderen voldoende kennis en vaardigheden krijgen op basis van de kerndoelen, aantoonbaar in meetbare onderwijsresultaten; 7. De kinderen toerusten om, als actief burger, te functioneren in een maatschappij die rijk is aan verschillende culturele en levensbeschouwelijke waarden. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 5
Onderwijsconcept Onze ambitie is om alle leerlingen te leren om te leren. We maken gebruik van de principes van Building Learning Power. Building Learning Power (BLP) legt de focus op het leren. De leerlingen worden voorbereid op een leven lang leren vanuit de gedachte en ervaring om mogelijkheden te versterken en de wetenschap dat intelligentie niet iets statisch is, maar kan worden ontwikkeld. De man achter Building Learning Power is Guy Claxton. BLP heeft de ambitie om, gebaseerd op 3 kerngedachten, gevoed door 3 wortels, een revolutie in leren te ontketenen. Het doel is: o o o Jonge mensen betere leerders te maken; Hun vaardigheden ontwikkelen om het geleerde met zich mee te dragen en toe te passen in het verdere leven; Jonge mensen voorbereiden op een leven lang leren. Mensen die in en van het echte leven leren, vinden leren leuker, halen betere resultaten bij testen en zijn beter voorbereid op een onvoorspelbare toekomst. Leren zelf is dus leerbaar. Je kan slimmer worden. LEERPRINCIPES (7) van BLP 1. Leren voor nu en later BLP onderwijs bereidt jonge mensen voor op een leven na school. Ze helpt hen om mentale, emotionele en sociale bronnen te ontwikkelen en uitdagingen met plezier aan te gaan, zodat ze antwoorden kunnen creëren op een onzekere en complexe toekomst en in staat zijn een leven lang te leren. 2. Groei mindset Het IQ is tot op zekere hoogte goed ontwikkelbaar en basale competenties kunnen ontwikkeld worden door middel van toewijding en inspanning. Intelligentie en talent is het startpunt voor ontwikkeling. Het geloof dat je kwaliteiten ontwikkeld kunnen worden, leidt tot een passie voor leren en is rechtstreeks van invloed op hoe je omgaat met uitdagingen, hindernissen, het leveren van inspanning, kritiek en succes van jezelf en anderen. Leerkrachten en ouders spelen een cruciale rol in het stimuleren en bevestigen van een groei mindset bij kinderen en jongeren. Bij BLP geloven we in de trainbaarheid van de natuurlijke capaciteiten van leerlingen. 3. Trainen van leerspieren Het doel van BLP is om het lerend vermogen bij leerlingen te ontwikkelen. BLP maakt de vergelijking met sport, waarin het langdurig en professioneel trainen van spieren noodzakelijk is voor het leveren van een (top)prestatie. Voor de leerspieren geldt hetzelfde. Naarmate deze spieren beter worden getraind, in een goede context, neemt het leervermogen van leerlingen toe. BLP traint 17 natuurlijke capaciteiten in 4 gebieden: Veerkracht, Vindingrijkheid, Reflectief vermogen en Interactie. 4. Ouders als partners in leren Het trainen van de leerspieren is niet uitsluitend het domein van de school. Ook ouders dragen natuurlijk bij aan o.a. de ontwikkeling van doorzettingsvermogen, empathisch vermogen en zelfregulatie enz. 5. Taal voor leerlingen Een belangrijk aspect van BLP is dat het leerlingen taal geeft om over leren te praten. Hierdoor beseffen ze wat hun eigen rol en verantwoordelijkheid is in hun leerproces. Dit lijkt iets kleins, maar het is een belangrijke stap in het bewustwordingsproces. 6. Vastlopen als begin van leren Voldoende uitdagingen geven aan kinderen is belangrijk. Uitdagingen worden pas echt spannend als het antwoord of het eindproduct niet meteen binnen handbereik ligt. Het vastlopen in een (leer)proces wordt als belangrijke start van leren gezien, omdat het uitlokken en stimuleren van een onderzoekende houding bij kinderen een belangrijke taak van de leerkracht is. Het stellen van verdiepende vragen zijn daarbij een belangrijk hulpmiddel. 7. Gericht op de interactie in de lespraktijk In school is de leerkracht de belangrijkste persoon om leren vorm te geven. De leerkracht is zich bewust van de eigen leerstrategieën en die van de leerlingen. Hij/zij biedt het bestaande lesmateriaal zo aan, dat de leerlingen hun leerspieren kunnen trainen. De leerkracht wordt daarbij bewust gemaakt van zijn eigen leerkracht pallet. Door te oefenen worden spieren sterker, leerspieren dus ook! BLP leert niet alleen de leerlingen om te leren, maar ook de professional in de organisatie! CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 6
Leefregels op school Iedereen die met plezier naar school gaat, kan beter spelen, werken en leren! We hebben daarom samen de volgende afspraken gemaakt: Ik mag er zijn zoals ik ben, net als de ander; Ik vind hoe iemand is belangrijker dan hoe iemand er uitziet; Ik ga met anderen om zoals ik wil dat ze met mij omgaan; Ik noem anderen bij hun naam en ik denk ook aan anderen; Ik vind het belangrijk om naar elkaar te luisteren; Ik zorg goed voor alle materialen op school; We praten ruzies uit, hierna vergeven en vergeten we de ruzie; We helpen elkaar bij problemen; We vinden dat iedereen mee mag doen; We melden pesten altijd bij de juf of meester. De organisatie van ons onderwijs Schoolorganisatie en groepering Op De Paedwizer werken we met jaargroepen. Dit wil zeggen dat kinderen van dezelfde leeftijd bij elkaar in een groep zitten. Soms worden er twee jaargroepen gecombineerd, dit is afhankelijk van het aantal leerlingen dat moet worden verdeeld over de groepen. We werken ook groepsdoorbrekend, dit betekent dat kinderen samen leren en werken met kinderen uit andere groepen. Op dit moment doen we dit bij het lezen (tutorlezen). Leerlingen die extra begeleiding nodig hebben, krijgen individuele hulp binnen of buiten de eigen groep. Naast groepswerk en individueel werk kennen we de schoolbrede vieringen. Differentiatie binnen een jaargroep Binnen een jaargroep wordt er gedifferentieerd. Dit betekent dat niet iedereen dezelfde instructie krijgt en dezelfde opdrachten en/of hoeveelheid stof maakt. Vanaf groep 4 maken we gebruik van kleurengroepen en takenbladen zodat de leerlingen zelf weten wat er van hen wordt verwacht. Groepsgrootte De groepsgrootte is afhankelijk van het aantal leerlingen in een jaargroep en het aantal groepen die gemaakt kunnen worden op basis van de beschikbare formatie. We streven naar een evenredige verdeling van leerlingenaantallen per leerkracht. Om deze reden is het soms noodzakelijk om een jaargroep te splitsen. Wanneer dit aan de orde is, werken we volgens een protocol en krijgen de betrokken ouders tijdig bericht. Opgave nieuwe leerlingen Aanmelden van nieuwe leerlingen kan het hele jaar door. In maart wordt een speciale open dag georganiseerd door de drie scholen in St. Nicolaasga. Op deze dag(en) kunt u de scholen bezoeken en krijgt u informatie. Leerlingen worden toegelaten in groep 1 op de eerste schooldag nadat zij vier jaar geworden zijn. Voorafgaand aan de toelating mag uw kind vanaf twee maanden voor de vierde verjaardag maximaal tien dagdelen proefdraaien op school. Op De Paedwizer regelen we dit in overleg met de ouders. Ouders beslissen of ze gebruik willen maken van de maximale tien dagdelen of niet. Voor kinderen die in augustus en/of september 4 jaar worden eindigt de peuterspeelzaal vaak voor de zomervakantie. Voor deze kinderen is er de mogelijkheid om na de zomervakantie totdat ze 4 jaar worden gebruik te maken van de maximale tien dagdelen. Ongeveer zes weken voor de 4 e verjaardag van uw kind neemt één van de leerkrachten van groep 1 contact met u op, u wordt dan uitgenodigd voor een intake-gesprek op school. Als welkomstgeschenk krijgt elk eerste kind van een nieuw gezin in de onderbouw een kinderbijbel. Doorstroming in groep 1, 2 en 3 De tijd die kleuters in groep 1 en 2 doorbrengen kan sterk verschillen. Kleuters die bijv. jarig zijn in mei zitten doorgaans twee jaar in groep 1-2. Najaarskinderen (jarig in oktober, november en december) kunnen ofwel bijna drie jaar ofwel ruim anderhalf jaar in de kleutergroepen zitten. Als school hanteren wij een zorgvuldig beleid rond deze groep van najaarskinderen. De stappen die we nemen staan beschreven in het protocol doorstromen in groep 1, 2 en 3, u kunt dit opvragen bij school. Zittenblijven - overgaan De overgang van de ene naar de andere groep vindt plaats tijdens de zomervakantie. De school zorgt voor een ononderbroken ontwikkeling van elk kind. Daarbij houden we rekening met de ontwikkeling van de kinderen en volgen hen nauwlettend. Zittenblijven (doublure) wordt zoveel mogelijk vermeden. Wanneer we van mening zijn dat een doublure een serieuze optie is, dan handelen we volgens het doublure-protocol. (zie website). Versnelde doorstroming Zorgdragen voor een ononderbroken ontwikkeling van een kind kan soms betekenen dat we de mogelijkheid moeten bieden om versneld de school te kunnen doorlopen. Ons beleid hierin is terughoudend. Om zorgvuldig te kunnen handelen zijn de te nemen stappen vastgelegd in een protocol. Ook hier geldt dat de school uiteindelijk bepaalt in welke groep een kind wordt geplaatst. Voor ieder kind wordt een individuele afweging gemaakt bij de overgang naar de volgende groep. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 7
Het beleid van de school is hierbij bepalend. Overleg met ouders ondersteunt de beslissing. Als de ouders en de school, ook na goed overleg, er niet uitkomen en het niet eens worden over wel of niet doorstromen dan ligt de definitieve beslissing bij de school. Wanneer ouders het niet eens zijn met de beslissing, kunnen ze volgens de klachtenprocedure van de school bezwaar maken. Vrijstelling van onderwijs Op De Paedwizer is het niet mogelijk om vrijstelling te krijgen voor bepaalde onderdelen van het onderwijsaanbod. Vroegtijdig de school verlaten Het kan zijn dat door verhuizing of om andere redenen leerlingen onze school verlaten. U ontvangt dan de kopie van het onderwijskundig rapport dat door ons wordt opgestuurd naar de nieuwe school. Tevens ontvangt u een bewijs van uitschrijving. De leerling krijgt bij het afscheid een klein aandenken aan de school. De leraren Het personeel op De Paedwizer wordt aangesteld conform de sollicitatieprocedure, zoals die door het bestuur is vastgesteld. Een recente teamfoto is te vinden op onze website. Groepsverdeling Hoe de groepen worden samengesteld en met welke juf en/of meester, vindt u jaarlijks in de bijlage bij deze schoolgids die in een papieren versie aan alle ouders wordt verstrekt. De groepsleerkrachten zijn eerste aanspreekpersoon en dragen de verantwoordelijkheid op groepsniveau. De directeur draagt de verantwoordelijkheid op schoolniveau. Personeelsbeleid De kinderen zijn het allerbelangrijkst op onze school. Zij verdienen dan ook goede leerkrachten. Om er voor te zorgen dat onze leerkrachten hun werk goed kunnen doen, hebben wij een zgn. integraal personeelsbeleid (IPB). Dit betekent dat we de kennis en de vaardigheden van de leerkrachten steeds afstemmen op het onderwijs en de zorg voor de kinderen. soms organiseren we scholing op maat voor de school zelf. Jaarlijks evalueren we de gevolgde scholing en maken we nieuwe plannen. Dit noteren we in ons SchoolJaarVerslag en in het SchoolJaarPlan. Vergaderingen/overleg Collegiaal overleg is een belangrijk instrument binnen onze school. Gemiddeld hebben we eens in de twee weken een teamoverleg. Per jaar zijn er zeven bijeenkomsten voor het hele team, waarop we inhoudelijk ingaan op ons onderwijs. Daarnaast vindt er ook regelmatig overleg plaats tussen groepjes leraren en zijn er een aantal onderbouw- en bovenbouw bijeenkomsten. De directeuren van de 15 basisscholen van CBO Meilân vergaderen maandelijks met de 2 directeuren/bestuurders over alle zaken aangaande het onderwijs. De interne begeleiders komen zes keer per jaar bij elkaar voor onderling overleg en scholing en voor de taalcoördinatoren is er 4 x per jaar overleg. Vervanging bij ziekte of verlof Bij afwezigheid van leerkrachten zorgt de school (stichting) voor vervanging. We sturen de kinderen in principe niet naar huis. In bijna alle groepen werken twee leerkrachten. Uitgangspunt bij ons op school is: niet meer dan twee leerkrachten voor een groep. Dit is echter niet altijd mogelijk bij vervanging. Stagiaires Door een samenwerkingsovereenkomst tussen CBO Meilân en de opleiding onderwijsassistent van ROC Friese Poort te Sneek, kunnen we rekenen op een constant aanbod van stagiaires-onderwijsassistent. Ook stagiaires van de PABO (opleiding leraar basisonderwijs) en LIO-stagiaires (leraar in opleiding) kunnen bij ons aan de slag. Voor ons betekent het begeleiden van stagiaires een unieke kans om van en met elkaar te leren. Directiestructuur Het bevoegd gezag van CBO Mεilân bestaat uit het College van Bestuur: Geert Heerschop - onderwijskundig beleid Sjoerd Seffinga - algemene zaken, bestuurszaken, personeelszaken, beheer en financiën. Het bevoegd gezag is eindverantwoordelijk voor het onderwijs op alle scholen. Elke school heeft een directeur, die de dagelijkse leiding heeft op de school en aanspreekpunt is voor de ouders. Scholing We zijn nooit uitgeleerd! Het is belangrijk dat leerkrachten de ontwikkelingen in het onderwijs blijven volgen en steeds werken aan het vergroten van hun deskundigheid. Leerkrachten kunnen scholing volgen en CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 8
Leerlingenzorg De kinderen zijn onze grootste zorg! Wat ze leren, hoe ze leren en hoe ze zich voelen en gedragen. Het is voor ons een uitdaging om alle kinderen optimaal te begeleiden. De interne begeleider is onze coördinator op dat gebied. Zij bespreekt vier keer per jaar de zorgleerlingen met de leerkrachten en is samen met de leerkrachten verantwoordelijk voor het opstellen van hulpplannen en extra hulpverlening aan kinderen. Voor de leerlingenzorg geldt: De groepsleerkracht is de eerst verantwoordelijke voor de zorg binnen de groep! Leerlingenzorg is een teamverantwoordelijkheid. Het Speciaal Basisonderwijs (11 scholen) Het Speciaal Onderwijs voor cluster 3 (7 scholen) Het Speciaal Onderwijs voor cluster 4 (3 scholen) Meer informatie is te vinden op: http://swv.passendonderwijs.nl/po2101/ Schoolondersteuningsplan Ons schoolondersteuningsplan biedt informatie over de kwaliteit van de basisondersteuning en over welke extra ondersteuning onze school kan bieden. U kunt ons schoolondersteuningsplan vinden op de website van onze school. PASSEND ONDERWIJS Passend onderwijs is de nieuwe manier waarop onderwijs aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben wordt georganiseerd op onze school. Het vervangt het oude systeem van de leerling-gebonden financiering, beter bekend als het rugzakje. Daarom hebben wij een schoolondersteuningsplan gemaakt. In dit plan staat beschreven welke mogelijkheden er zijn om leerlingen te helpen die extra ondersteuning nodig hebben. Alle scholen van CBO Mεilân hebben een plan gemaakt zodat we van elkaar weten wat we kunnen en daar waar mogelijk elkaar kunnen helpen. Kan onze school uw kind niet zelf in de benodigde onderwijsondersteuning voorzien, dan is het onze (Stichting CBO Mεilân) verantwoordelijkheid om een school te vinden die wel een passend aanbod kan doen. Is het niet haalbaar om uw kind binnen het basisonderwijs te plaatsen dan gaan we op zoek naar een school voor speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Friesland Uitgangspunten: Alle leerlingen succesvol naar school! De leerling staat centraal; Schoolbesturen in staat stellen om uitvoering te kunnen geven aan zorgplicht; De leerling krijgt Passend Onderwijs, bij voorkeur op de eigen basisschool; Ondersteuning van leerlingen op basis van de daadwerkelijke onderwijsbehoefte. Visie op zorg en ondersteuning Op onze school geven we les aan ongeveer 150 verschillende leerlingen. Al deze leerlingen hebben een unieke persoonlijkheid en een specifieke behoefte met betrekking tot spelen en leren. Leerlingen leren op verschillende manieren en hebben uiteenlopende onderwijsbehoeften. Het team van de Paedwizer heeft als taak het onderwijs zo in te richten dat elk kind zo goed mogelijk tot zijn recht komt ongeacht de verschillende leermogelijkheden van onze leerlingen. We richten ons onderwijs zo in dat ieder kind dat op onze school begint, de school op verantwoorde wijze af kan maken binnen de mogelijkheden en de grenzen van het kind en de school. Ons primaire doel is kwalitatief goed onderwijs en goede begeleiding, ondersteuning en zorg voor alle kinderen. Grenzen aan zorg Het geven van extra ondersteuning en zorg aan leerlingen die dit nodig hebben is voor ons vanzelfsprekend, echter, er zijn grenzen. Onze school kan geen leerlingen handhaven of toelaten wanneer er sprake is van: Verstoring rust en veiligheid; Interferentie (storende invloed) tussen verzorging/behandeling en onderwijs; Verstoring leerproces van andere leerlingen; Gebrek aan opnamecapaciteit (te veel leerlingen met een extra zorgvraag). Wie doen mee? Het basisonderwijs in Friesland CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 9
Het volgen van de ontwikkeling van kinderen Om de vorderingen van de leerlingen te volgen en vast te leggen maken wij gebruik van een leerlingvolgsysteem, het CITO-LOVS. Op vaste tijden (januari en juni) en/of na afloop van bepaalde onderwijsonderdelen worden de leerlingen getoetst en/of geobserveerd. De uitkomsten daarvan worden opgenomen in het systeem. Afname van de toetsen vindt plaats volgens een toetskalender. Dagelijks worden alle kinderen door de leerkrachten geobserveerd en wordt hun werk gecorrigeerd. Leerkrachten gaan voor elk kind na of hij of zij de lesdoelen heeft bereikt. De prestaties worden vergeleken met die van medeleerlingen en met een landelijk gemiddelde. Daarbij worden de resultaten geplaatst in een soort grafiek, waaruit blijkt of het kind meegroeit, of stilstaat of zelfs achteruit gaat. In de laatste twee situaties wordt er in overleg met de interne begeleider een hulpplan opgesteld. In het leerling-dossier worden behalve de resultaten van toetsen en observaties, gegevens opgenomen over de leerlingenbesprekingen, gesprekken met ouders, speciale onderzoeken en hulpplannen. Dit dossier is toegankelijk voor de groepsleerkrachten, de interne begeleider en de directeur. Ook ouders kunnen altijd het dossier van hun kind inzien. Leerjournaal/portfolio In januari/februari en juni vindt er schriftelijke rapportage plaats door middel van het portfolio. Voor ouders is er gelegenheid om, tijdens het zogenaamde tien minuten gesprek, met de leerkracht te spreken over de ontwikkeling en de vorderingen van hun kind(eren) en vragen te stellen. Het leerjournaal (portfolio) is in eerste instantie bedoeld voor de leerling. Het is een verzameling van gegevens over het leren op school en bevat een weergave van de gesprekken die met leerlingen zijn gevoerd. We gaan uit van een positieve benadering, we kijken naar de individuele ontwikkelingslijn van elk kind. De zorg voor kinderen met specifieke behoeften Onze school heeft een samenhangend systeem van leerlingenzorg ontwikkeld wat staat beschreven in het schoolondersteuningsplan. Zowel mindere resultaten als heel goede resultaten kunnen aanleiding zijn voor extra zorg. Uiteraard wordt u als ouder hierover geïnformeerd. Voor kinderen met hele goede resultaten worden extra materialen en leeractiviteiten ingezet. Voor kinderen met zwakke resultaten wordt in overleg met de leerkracht, interne begeleider en ouders een hulpplan opgesteld. TOESTEMMING Wanneer een leerling in aanmerking komt voor de zorgbespreking en extra hulp krijgt, vragen wij toestemming aan de ouders. Wanneer ouders hun kind op onze school aanmelden, ontvangen zij een inschrijfformulier met daarbij een toestemmingsformulier. Met ondertekening van dit formulier geven ouders toestemming voor interne zorg. Voor externe zorg wordt toestemming gevraagd wanneer dit aan de orde is. Door verschillende vormen van overleg hopen wij ouders zo goed mogelijk te informeren over de ontwikkeling van hun kind(eren). OCRN Alle scholen van CBO Mεilân werken nauw samen met het expertisecentrum voor psychologie, schoolpsychiatrie en onderwijskunde uit Groningen, het OCRN. Hierdoor is het mogelijk om kinderen die extra zorg nodig hebben zoveel mogelijk op school te helpen. Kinderen hoeven niet meer naar Groningen of Leeuwarden te reizen, maar worden op de eigen school door deskundigen van het OCRN geholpen. Dit betekent ook dat er een nauwe samenwerking tussen de leerkracht en behandelaar mogelijk is. Voortgezet Onderwijs De basisschool adviseert u over welk niveau het beste bij uw kind past. De scholen van het voortgezet onderwijs plaatsen de leerlingen. Om er voor te zorgen dat scholen goed kunnen adviseren en plaatsen, werken scholen van Primair en Voortgezet Onderwijs met de Friese Plaatsingswijzer. 8+ groep Dit is een groep(klas) met (hoog)begaafde leerlingen die een dagdeel per week of per veertien dagen bij elkaar komen op een school voor voortgezet onderwijs. DOEL: 1. inhoud en activiteiten afstemmen op (hoog)begaafde leerlingen; 2. passende begeleiding bij o.a. faalangst, werk- en leerstrategieën; 3. passend en uitdagend onderwijsaanbod. Deelname aan de 8+ groep kan alleen plaatsvinden via een intakeprocedure met een screening (in groep 7). Uitgangspunten: - ouders zijn verantwoordelijk voor het vervoer van hun zoon/dochter naar en van het VO; - de leerling blijft ingeschreven als leerling van de basisschool, de basisschool blijft hiermee formeel verantwoordelijk voor de leerling. Kosten: - Er zijn voor ouders geen kosten aan verbonden. De keuze voor vervolgonderwijs Als uw kind in groep acht zit wordt de keuze voor het vervolg onderwijs bepaald. In oktober nodigen we u op CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 10
school uit voor een 10-minutengesprek. De leerkracht van groep 8 bespreekt met u het voorlopig schooladvies. Onze school verzamelt door de jaren heen veel gegevens over alle leerlingen. Denk aan de resultaten van de toetsen die uw kind maakt. Deze gegevens worden door de school vastgelegd in het leerlingvolgsysteem. Bij advisering en plaatsing volgens de Friese Plaatsingswijzer worden de gegevens vanaf groep 6 bekeken, omdat de ontwikkeling van uw kind over meerdere jaren beter laat zien welke school bij hem of haar past. De uitslag van de eindtoets in groep 8 (CITO toets) wordt gebruikt als hulpmiddel bij bijvoorbeeld twijfel tussen twee niveaus. Dan kijkt de school naar het leerlingvolgsysteem én de uitslag van de CITO eindtoets. www.frieseplaatsingswijzer.nl De informatieavond VO voor ouders van leerlingen uit groep 8 wordt verzorgd door het Bornego College. Tevens krijgen de leerlingen informatie van de eigen leerkracht en worden ze in de gelegenheid gesteld de school van hun keuze te bezoeken op een open dag. Het advies van de basisschool is belangrijk, maar uiteindelijk beslissen de ouders zelf welke keuze hen de beste lijkt. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat de school van uw keuze bepaalt of uw kind daadwerkelijk wordt ingeschreven op de school. Preventieve logopedie Jaarlijks komt de logopediste op school. Het onderzoek richt zich in principe op kinderen van groep 2. Op indicatie van de leerkrachten worden kinderen logopedisch gescreend door een logopedist. Indien u bezwaar tegen deze screening heeft, horen wij dat aan het begin van het cursusjaar graag van u. Sociaal wijkteam Onze school werkt nauw samen met het sociaal wijkteam van de gemeente. Contactpersonen voor school zijn: Mariska van Die en Matthea Kuiper. Ook ouders kunnen rechtstreeks contact opnemen met het sociaal wijkteam via telefoonnummer 14 05 14. Hoe werkt het sociaal wijkteam? Hebt u hulp nodig op het gebied van zorg & ondersteuning, werk & inkomen of jeugd & gezin, dan kunt u contact opnemen met het sociaal wijkteam via het telefoonnummer van gemeente De Friese Meren 14 05 14. Een medewerker van de gemeente zorgt ervoor dat uw vraag bij het sociaal wijkteam terechtkomt. Het sociaal wijkteam maakt zo snel mogelijk een afspraak met u om met u in gesprek te gaan. Het sociaal wijkteam bespreekt samen met u uw (hulp)vraag. Wat hebt u nodig, wat kunt u zelf doen, wat kan uw omgeving voor u betekenen en wat kan het sociaal wijkteam voor u betekenen? Als het nodig is, zorgt het sociaal wijkteam ervoor dat u gespecialiseerde professionele ondersteuning krijgt. Samen zorgen we ervoor dat u de hulp krijgt die u nodig heeft. Wie zitten er in het sociaal wijkteam? Het sociaal wijkteam bestaat uit medewerkers van verschillende organisaties. De organisaties die samen het wijkteam vormen, zijn: - TinZ - GGZ Friesland - Hof en Hiem - Thuiszorg Zuidwest Friesland - Timpaan - Miks welzijn - MEE - Stichting Maatschappelijk Werk Fryslân - Bureau Jeugdzorg - Gemeente De Fryske Marren Wie er ingeschakeld worden voor uw situatie, hangt af van uw (hulp)vraag. Het sociaal wijkteam werkt altijd met één regisseur en één plan. Daardoor werken hulpverleners mét elkaar, in plaats van langs elkaar. Het expertiseteam Het sociaal wijkteam wordt bijgestaan door een zogenaamd expertiseteam. Dit team bestaat uit deskundigen op het gebied van zorg, werk en jeugd en is er om advies te geven aan het sociaal wijkteam. In het expertiseteam zitten specialisten van: GGZ Friesland, Hof en Hiem, REIK, Accare, Fier!, Jeugdhulp Friesland, Kinnik, Regiecentrum bescherming en veiligheid en VNN. Beweeg- en cultuurcoaches in de gemeente De Friese Meren Er zijn meerdere redenen om een blik op de toekomst van beweeg- en cultuurcoaches in de gemeente De Friese Meren te werpen. De belangrijkste zijn: 1. De herindeling per 1 januari 2014 van de voormalige gemeenten Gaasterlân-Sleat, Lemsterland en Skarsterlân tot de nieuwe gemeente De Friese Meren. 2. De verbreding van de impuls Brede Scholen, Sport en Cultuur, waardoor niet alleen de sectoren onderwijs, sport en cultuur bediend kunnen worden maar ook sectoren als kinderopvang, welzijn en zorg. 3. De decentralisaties binnen het sociaal domein per 1 januari 2015 waardoor gemeenten meer verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot welzijn en zorg krijgen. 4. Een bezuinigingsopdracht van de gemeente. 5. Een motie van de gemeenteraad, waarin het college wordt gevraagd te onderzoeken hoe de combinatiefuncties het meest efficiënt kunnen worden ingezet in wijken, dorpen en stad. Een nieuwe naam voor combinatiefuncties en buurtsportcoaches: Voorgesteld wordt in de toekomst voor bestaande combinatiefuncties sport en bewegen en nog aan te stellen buurtsportcoaches de algemene functienaam beweegcoach te voeren. Indien een persoon hoofdzakelijk in één bepaalde sector werkzaam is kan CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 11
daar, indien gewenst, de naam van de sector aan worden toegevoegd. Voorbeelden: een beweegcoach die hoofdzakelijk in het basisonderwijs werkzaam is wordt in dat geval beweegcoach basisonderwijs genoemd, een beweegcoach die vooral in de zorgsector actief is wordt aangeduid met beweegcoach zorg. Voor combinatiefunctionarissen werkzaam binnen de sector kunst en cultuur wordt voorgesteld in de toekomst de algemene functienaam cultuurcoach te hanteren. In de notitie wordt de impuls Brede Scholen, Sport en Cultuur verder aangeduid als impuls BSC en de huidige Brede impuls combinatiefuncties als regeling beweegen cultuurcoaches. Zie notitie de toekomst van beweeg- en cultuurcoaches in de gemeente De Friese Meren. Jeugdgezondheidszorg De jeugdgezondheidszorg volgt de gezondheid en ontwikkeling van kinderen van 0-19 jaar. De GGD is partner binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin. Alle kinderen ontvangen op 5-jarige leeftijd en in groep 7 een uitnodiging voor een gezondheids-onderzoek door de doktersassistent, arts of verpleegkundige. Voorafgaand aan het onderzoek ontvangen de ouders/verzorgers een vragenlijst. 5-jarige kinderen Dit onderzoek bestaat uit een uitgebreid lichamelijk onderzoek en een gesprek over opvoeding, gedrag en gezondheid, zoals groei, motoriek, spraak en taal. Groep 7 Dit is een onderzoek van de lichamelijke groei en een gesprek over opvoeding, gedrag, sociale ontwikkeling. Ouders, kinderen of de school (in overleg met ouders) kunnen bij vragen of zorgen altijd terecht bij de jeugdgezondheidszorg voor een extra onderzoek of gesprek. U kunt zelf contact opnemen met de jeugdarts of verpleegkundige van GGD Fryslân Jeugdgezondheidszorg via 088-2299444. Friese verwijsindex Er zijn in Fryslân veel organisaties die zich inzetten voor het welzijn van kinderen. Maar soms weten ze van elkaar niet goed wie hulp verleent aan welk kind of gezin. Dat is jammer, want hulp werkt pas echt als instellingen met elkaar afstemmen en de problemen samen met u oplossen. Om de afstemming te bereiken is in Fryslân de Verwijsindex ingevoerd. De verwijsindex is een hulpmiddel om snel de hulp of ondersteuning op gang te brengen. Ook onze school kan gebruik maken van deze Friese Verwijsindex. Wilt u meer weten dan verwijzen wij u naar: www.verwijsindexfryslan.nl De inhoud van ons onderwijs Op De Paedwizer gaat het om de ontwikkeling van het totale kind. Kinderen worden gestimuleerd om te groeien. Er is sprake van een: Verstandelijke ontwikkeling; Sociaal emotionele ontwikkeling; Creatieve ontwikkeling; Zintuiglijke ontwikkeling; Motorische ontwikkeling. Het is van belang om voorwaarden te scheppen en deze ontwikkelingen te stimuleren. Kinderen worden geholpen bij de voorbereiding op het zinvol kunnen functioneren in de maatschappij. Er is ruimte voor oriëntatie op God, de medemens, ruimte, tijd, natuur en zichzelf. We zijn ons bewust dat kinderen opgroeien in een complexe samenleving en proberen hen hierbij zo goed mogelijk te begeleiden en hen de weg te wijzen. Activiteiten in groep 1 en 2 Het onderwijs in de groepen 1 en 2 verschilt in vergelijking met de andere groepen. De manier van leren is anders en de lokalen zijn zo ingericht om de werkwijze van groep 1 en 2 tot zijn recht te laten komen. Het leren in de kleutergroepen gebeurt vanuit de kring. Er wordt spelend en ontdekkend geleerd in hoeken, aan tafels, in het speellokaal en op het schoolplein. In groep 1 staat het spelen en experimenteren met de materialen centraal. In groep 2 kijken we gerichter naar de kinderen, vooral op het gebied van de functieontwikkeling, dit zijn voorbereidende activiteiten op het gebied van taal, lezen, schrijven en rekenen. Belangrijk in groep 1 en 2 is het spelend leren & ontwikkelen. Ouders van leerlingen uit groep 1 en 2 ontvangen aan het begin van het schooljaar een informatieboekje. Hierin wordt informatie gegeven over de werkwijze in deze groepen. Vak- en vormingsgebieden In het overzicht hiernaast is aangegeven welke vak- en vormingsgebieden we kennen met daarbij welke methode we hiervoor gebruiken. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 12
Overzicht leerstofaanbod Vak-/ vormingsgebied NEDERLANDS - mondeling - schriftelijk - taalbeschouwing, waaronder strategieën ENGELS Groep 7-8 The Team Methode(s) Materiaal Specifieke werkwijze(n) Groep 1-2 Kleuterplein Groep 3-8 Veilig Leren Lezen Schrijven in de basisschool Taalactief4 NieuwsbegripXL FRIES - mondeling - schriftelijk - taalbeschouwing, waaronder strateg. REKENEN/WISK. - wiskundig inzicht/handelen - getallen en bewerkingen - meten en meetkunde ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD - mens en samenleving - natuur en techniek - ruimte - tijd Groep 1-3 Thematisch materiaal Groep 4-8 Studio F Groep 1-2 Kleuterplein Groep 3-8 Wereld in getallen Groep 1-2 Kleuterplein Kind op maandag (godsdienst) Groep 3-4 Thematisch werken Kind op maandag (godsdienst) Groep 5-8 Geobas Bij de tijd Nieuws uit de Natuur/Libben Verkeer Kind op maandag (godsdienst) KUNSTZINNIGE ORIËNTATIE Groep 1-8 Moet je doen BEWEGINGS-ONDERWIJS Groep 1-8 Bewegingsonderwijs in het speellokaal 1-2 Bewegen samen regelen SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Groep 1-2 Kleuterplein Groep 1-8 Leefstijl Hieronder beschrijven we in het kort de inhoud en de doelen van de door ons gebruikte methodes: Godsdienstige vorming Doelstelling: de levende christelijke traditie doorgeven door het vertellen van bijbelverhalen aan kinderen van vandaag. Ook is er aandacht voor de joodse en islamitische traditie, met name daar waar de verhalen samenvallen. Om deze doelstelling te bereiken volgen we drie leerlijnen: 1. De Bijbel; 2. Christelijke traditie: rituelen, cultuur en geschiedenis; 3. Het kind en zijn vragen. Zeven keer per jaar is er een viering die gehouden wordt in de ontmoetingsruimte. Deze viering wordt elke keer weer door een andere groep verzorgd. Alle dagen van de week wordt de schooldag geopend en beëindigd met gebed en / of een lied. Drie keer per week wordt er een bijbelverhaal verteld. Zo mogelijk wordt een link gelegd met de actualiteit. Geestelijke stromingen Tijdens het vak geestelijke stromingen behandelen we verschillende godsdienstige tradities. Dit helpt leerlingen om zich een beeld te vormen van het begrip godsdienst en om verschillen en overeenkomsten tussen de verschillende geloven te ontdekken. Bovendien geeft het een duidelijk onderscheid aan tussen de eigen identiteit van de school en andere godsdiensten. We maken hiervoor gebruik van de thema s uit Kind op Maandag en het tijdschrift Samsam. Geestelijke stromingen komt aan de orde in de groepen 7 en 8. Wereldoriëntatie Onder wereldoriëntatie verstaan wij: Informatief, levensbeschouwelijk en onderzoekend onderwijs op het gebied van de natuur, de gezondheid en de samenleving nu en vroeger. Op heel veel momenten komt wereldoriëntatie aan de orde en brengen wij kinderen kennis bij van bovenstaande aan de hand van schooltelevisie, spreekbeurten, computer, werkstukken maken, klassengesprekken, e.d. Voor het verkrijgen van informatie maken we gebruik van: schooltelevisie; internet (kennisnet). Bij aardrijkskunde maken we gebruik van de methode GEOBAS waarin topografie een apart onderdeel is. We vinden het van belang dat de kinderen de belangrijke plaatsen, landen e.d. weten te vinden. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 13
Voor natuur & techniek maken we gebruik van Nieuws uit de natuur (gr. 4-7) en Libben (gr. 8). In groep 8 is dus natuur & techniek geïntegreerd met Frysk. Voor geschiedenis maken we gebruik van de methode Bij de Tijd. Een methode die werkt met de nieuwe indeling van de tijdvakken Tijd van jagers en boeren; Tijd van Grieken en Romeinen; Tijd van monniken en ridders; Tijd van steden en staten; Tijd van ontdekkers en hervormers; Tijd van regenten en vorsten; Tijd van pruiken en revoluties; Tijd van burgers en stoommachines; Tijd van de wereldoorlogen; Tijd van televisie en computer. Verkeer De Paedwizer heeft op 4 november 2008 het verkeersveiligheidslabel ontvangen. We zijn er ons van bewust dat het verkeer mensenwerk is. Impulsief gedrag van kinderen, gewoonte gedrag en onachtzaamheid van volwassenen liggen altijd op de loer. Ons motto wat betreft verkeer is dan ook: It kopke moat der by! Voor onze verkeerslessen gebruiken we de methode: Let s go! De leukste verkeersles op een veilige manier. Let s go! is de nieuwste verkeersmethode voor groep 1 t/m 8. De methode is innovatief, interactief en héél veilig. Let s go! speelt zich namelijk volledig op het digibord af. Met animaties, video s, apps, Google Streetview en de Situatiebouwer worden de kinderen veilig op het verkeer voorbereid. De groep 7-leerlingen doen mee aan het theoretisch verkeersexamen. Deelname aan het praktisch verkeersexamen is afhankelijk van de mogelijkheden in de gemeente. Actief burgerschap We willen dat onze leerlingen betrokken burgers worden die een bijdrage kunnen en willen leveren aan een betere wereld. We gaan bij burgerschap (wereldburgerschap) uit van het kind. Het gaat er om dat het kind zichzelf leert kennen, zich leert zien als onderdeel van zijn omgeving en in het geheel van de wereld. We kiezen daarbij voor een positieve benadering en verbindende thema s zoals sociale cohesie, economische verbondenheid, culturele diversiteit, duurzame ontwikkeling, mensenrechten, veiligheid. De nadruk ligt op open stellen voor anderen, leren van elkaar en betrokken zijn. We zien de school als oefenplaats voor goed burgerschap. In de groep en op het schoolplein krijgt de leerling te maken met processen, gedragingen en gebeurtenissen die ook voorkomen in de echte samenleving. Op school worden de leerlingen gestimuleerd om voor hun eigen mening uit te komen en respect te hebben voor iedereen. Leerlingen worden uitgedaagd om hun sociale competenties verder te ontwikkelen. Bij burgerschapsvorming staan drie domeinen centraal: 1. democratie kennis over de democratische rechtstaat en politieke besluitvorming; democratisch handelen en de maatschappelijke basiswaarden. 2. participatie kennis over de basiswaarden en mogelijkheden voor inspraak en vaardigheden en houdingen die nodig zijn om op school en in de samenleving goed mee te kunnen doen. 3. identiteit verkennen van de eigen identiteit en die van anderen; voor welke (levensbeschouwelijke) waarden sta ik en hoe maak ik die waar? Onze doelen voor actief burgerschap zijn: gehoorzaamheid, goede manieren en zelfdiscipline. het vormen van een eigen mening en leren omgaan met kritiek. rekening houden met anderen, respect tonen voor andersdenkenden. Taal/taalontwikkeling Taal is een belangrijk onderdeel op De Paedwizer. Door taal leren we, praten we met elkaar. Door taal beleven en vieren we van alles samen. We zijn een Nederlandstalige school in een Friese omgeving. Ongeveer 70% van de kinderen spreekt thuis Fries. Dat betekent dat zowel het Nederlands en het Fries op het lesprogramma staan. In de groepen 7 en 8 komt daar het Engels nog bij. In de kleutergroepen worden de kinderen opgevangen in de moedertaal. Dat betekent dat het Fries en het Nederlands naast elkaar worden gebruikt. Vanaf groep 3 wordt de Nederlandse taal de meest gebruikte spreektaal. Voor Nederlandse taal gebruiken we de methode Taalactief4, met als uitgangspunt dat kinderen de taal goed leren hanteren in gebruikssituaties. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de afzonderlijke taalvaardigheden. In elk hoofdstuk komen de volgende aspecten aan bod: lezen, spreken, taalschat, stellen, spellen, en luisteren. Voor de spelling wordt een aparte leergang gevolgd binnen de methode. Met Kleuterplein (gr. 1-2), Veilig Leren Lezen, (gr. 3) en Taalactief (gr. 4-8) hebben we een doorgaande lijn van het taalonderwijs in alle groepen. Schrijven Methode: Schrijven in de basisschool." Deze methode motiveert de kinderen tot goed schrijven. Het goed kunnen schrijven en de uiteindelijke ontwikkeling van een eigen handschrift blijft belangrijk! - Groep 1-2: ontwikkeling motoriek - Groep 3-4: voorbereidend en aanvankelijk technisch schrijven - Groep 5-6: voortgezet technisch schrijven - Groep 7-8: creatief expressief schrijven CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 14
Lezen Methode: Veilig leren lezen Na het voorbereidend lezen in groep 1 en 2, starten we in groep 3 met het aanvankelijk lezen. Het uitgangspunt is: Álle kinderen, op álle scholen, moeten optimale kansen krijgen om te leren lezen. De methode combineert het plezier van het samen leren lezen en bezig zijn met taal met de praktische uitvoerbaarheid van onderwijs op maat. Er is een ruim aanbod van materialen waarmee kinderen de leerstof zelfstandig op hun eigen niveau kunnen verwerken. Leerlijnen in groep 3: - schriftelijke taalontwikkeling; - technisch lezen; - spellen; - begrijpend lezen; - functioneel lezen en schrijven; - mondelinge taalontwikkeling; - spreken en luisteren; - boekoriëntatie en verhaalbegrip; - woordenschat. Voortgezet technisch lezen Kun je eenmaal lezen, dan is het belangrijk om deze vaardigheid te onderhouden. Met andere woorden: blijven oefenen en trainen. Vaak doen en veel lezen is een must! We noemen dit het maken van leeskilometers. Een aantal kinderen lezen met een maatje. We noemen dit ook wel tutor-lezen. Een goede leesvaardigheid is belangrijk voor leesplezier, begrijpend lezen en voor informatief lezen. Begrijpend lezen De lessen voor begrijpend lezen komen uit Nieuwsbegrip, een interactieve en aansprekende manier voor begrijpend lezen. Er zijn wekelijks teksten en opdrachten aan de hand van het nieuws. Door het gebruik van Nieuwsbegrip besteden we structureel aandacht aan lees- en woordenschat-strategieën. Voor de leerlingen is er een motiverende en leerzame website: Nieuwsbegrip XL. Hier kunnen ze oefenen met verschillende tekstsoorten, woordenschat en maken ze functionele schrijfoefeningen. Begrijpend lezen m.b.v. Nieuwsbegrip wordt gegeven vanaf groep 4. Engels In groep 7 en 8 wordt Engels gegeven. We werken vanaf 1 augustus 2004 met de methode The Team. - The Team is een levendige en speels opgezette methode Engels; - The Team maakt de leerlingen op een heel natuurlijke wijze vertrouwd met de taal; - De methode is opgezet rond een aantal thema's. Deze spelen zich af rond vier kinderen die met elkaar veel avonturen beleven; - The Team haakt direct in op de kennis die de leerlingen al van de taal hebben door internet, cartoons, hun muziek en clips; - The Team daagt de leerlingen nog meer uit om zelf Engels te spreken en te luisteren. Met plezier en zelfvertrouwen kennismaken met Engels! Fries Elke week worden er Friese lessen gegeven. We werken in de groepen 1-3 in thema s. In de groepen 4 t/m 8 maken we gebruik van de methode Studio F. De dinsdagmiddag is onze fryske middei. De voertaal is dan door de hele school Fries. Dit wordt aangegeven door een Friese vlag op het bord. STUDIO F jout materiaal op fjouwer nivo's mei de útgongspunten: 1. attitude en ferstean; 2. attitude, ferstean en lêzen; 3. attitude, ferstean, lêzen en praten; 4. attitude, ferstean, lêzen, praten en skriuwen. Rekenen/wiskunde We gebruiken de methode: de wereld in getallen. Dit is een realistische reken- en wiskundemethode. Een aantal kenmerken: - Aan de hand van probleemsituaties worden er leer- en denkprocessen op gang gebracht; - Schema s en modellen maken een verbinding tussen de werkelijkheid en het rekenen; - Op basis van eigen ervaring worden kennis, inzicht en vaardigheden verworven; - Er is een mogelijkheid voor differentiatie (basisprogramma, minimumprogramma en uitbreiding- /verrijkingsprogramma). Expressie Expressie bestaat bij ons uit een pakket van 5 expressievakken, die gebundeld zijn in de methode Moet je doen! Het is een complete methode met zeer praktische lessen voor: - drama - tekenen - handvaardigheid - dans muziek. Er wordt samengewerkt met It Toanhûs : Dans in groep 3 Muziek in groep 4 Leerorkest Friese Meren in groep 5 Daarnaast wordt gekeken naar andere aanbieders voor wat betreft cultuur en er wordt jaarlijks een keuze gemaakt. Bewegingsonderwijs In groep 1 en 2 staat bewegingsonderwijs dagelijks op het rooster. Dit vindt plaats in het speellokaal, op het plein of in de eigen groep. Vanaf groep 3 krijgen de kinderen éénmaal per week gymles. Deze extra lange gymles is CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 15
bewust gekozen vanwege de grote afstand tussen school en de gymlocatie. Als de weersomstandigheden het toelaten kan er worden uitgeweken naar het schoolplein of het sportveld. Elk jaar wordt er samen met andere scholen uit de buurt een sportdag gehouden voor de groepen 6 t/m 8. Sociaal emotionele ontwikkeling Voor het optimaal functioneren van kinderen en het ontwikkelen van hun talenten zijn vaardigheden als zelfvertrouwen, doordachte beslissingen nemen, luisteren, je gevoelens uiten en van je fouten leren, onmisbaar. We maken gebruik van de methode Leefstijl. Deze methode sluit aan bij de kerndoelen voor gezond en redzaam gedrag. Ondanks mooie woorden en omgangsregels komt er ook op onze school soms pestgedrag voor. Er is één hoofdregel die geldt: PESTEN mag nooit! Het is ontzettend belangrijk dat ouders meteen aan de leerkracht laten merken dat hun kind of een kind gepest wordt. Ook als ze merken dat hun eigen kind pestgedrag vertoont, is het van het grootste belang dat snel te melden. Voor de aanpak van het pestgedrag hebben we een pestprotocol. In dit protocol staat beschreven wat pesten is en hoe het kan ontstaan. Ook staan er suggesties in om problemen op te lossen. Daarnaast staat er een stappenplan in dat we volgen bij geconstateerd pestgedrag. U vindt het pestprotocol op de website: www.depaedwizer-meilan.nl Onze school doet mee aan de landelijke antipestencampagne. Zie: www.kidstegengeweld.nl kinderen. In het kader van zelfstandig werken is deze ruimte ideaal. - Internet & email De leerlingen kunnen op school gebruik maken van internet. We hebben er voor gekozen om het internet niet te filteren om de volgende redenen: De filtering is nooit 100% (schijnveiligheid); Filtering filtert soms ook (gedeeltes van) gewenste sites; We willen kinderen eigen verantwoordelijkheden leren en geven. Zie internetprotocol en protocol sociale media op onze website. Tijdsverdeling vak- en vormingsgebieden De overheid heeft voor de vakken in het onderwijs kerndoelen opgesteld. Het is een opdracht van de school om hieraan te voldoen. We zijn als school vrij in het verdelen van de lesuren. Op de Paedwizer ligt het accent op taal en rekenen. Het onderwijs is niet alleen bedoeld om kinderen feitenkennis bij te brengen. We hebben ook tot taak om sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden bij kinderen te ontwikkelen. Hieronder geven we een globale aanduiding over de hoeveelheid tijd die aan een bepaald vak- of vormingsgebied wordt besteed. vak / tijd in procenten gr. gr. gr. 1/2 3, 4 5-8 Godsdienstige vorming 8 8 8 Taal 22 40 34 Rekenen 18 20 Computeronderwijs/ICT (Informatie- en CommunicatieTechnologie) Onze school is uitgerust met het computernetwerk De Klas.Nu. Dat betekent dat op elk van de 35 leerlingencomputers ingelogd kan worden op het netwerk. Elke groep heeft daarbij zijn eigen startbladzijde. De mogelijkheden van de computer zijn groot. Het is van belang om hiervan gebruik te maken binnen je onderwijs. Computeronderwijs is geen apart vakgebied maar wordt ingepast in de vak- en vormingsgebieden. - Digitale schoolborden Er wordt gebruik gemaakt van een digitaal schoolbord. Meer weten? Kijk op onze website. - Lesplein In de hal van de bovenbouw is een lesplein ingericht. Hier staan extra computers en zijn er werkplekken voor Expressie (drama, dans, tekenen, 16 12 8 muziek, handvaardigheid) Werken met ontwikkelingsmateriaal 22 Wereldoriëntatie (geschiedenis, 6 15 aardrijkskunde, biologie, verkeer) Bewegingsonderwijs 22 6 6 Overige 10 10 9 (waaronder pauze) In groep 1 en 2 zijn spel, beweging en het werken met ontwikkelingsmateriaal de hoofdactiviteiten. Tijdens het werken met ontwikkelingsmateriaal komen veel activiteiten aan de orde die te maken hebben met taal en rekenen. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 16
PROJECTEN EN BIJZONDERE ACTIVITEITEN Op De Paedwizer worden jaarlijks een aantal schoolse activiteiten georganiseerd. Voor ouders die leerlingen brengen en halen bestaat de mogelijkheid om de gemaakte reiskosten te declareren. Een declaratieformulier is aan te vragen bij de leerkracht, de vergoeding is 0,19 per km. Maandviering Iedere groep verzorgt een maandviering die wordt gehouden met alle kinderen en leerkrachten in de ontmoetingsruimte. Deze viering wordt in de groep voorbereid. Er wordt aangesloten bij de thema s van onze godsdienstlessen. Kerstfeest In de week voor de kerstvakantie vieren we kerstfeest, waarbij meestal de ouders worden uitgenodigd. Paasfeest Onze Paasviering vindt plaats op witte donderdag. Er vinden dan verschillende activiteiten plaats voor alle kinderen van onze school. Deze speciale schooldag begint om 8.30u en eindigt 14.00u. Excursies Voor levensecht onderwijs organiseren we zo nu en dan excursies. Uur-cultuur In het kader van de culturele vorming bezoeken we (indien mogelijk) met alle groepen de theatervoorstellingen van uur-cultuur. Sinterklaas Elk jaar komt Sinterklaas op of rond 5 december bij ons op school. Hij en zijn Pieten bedenken vaak een speciale actie bij aankomst. Daarna komt de Sint in alle groepen om feest te vieren. Sinterklaassprookje De leerlingen uit de groepen 4 en 5 gaan naar het Sinterklaassprookje in Joure. Creativiteit Bij het geven van onze creatieve lessen kunnen we ondersteuning krijgen van It Toanhûs uit Joure. (theater, muzikale vorming, beeldende vorming, dans). Schoolschaatsen De leerlingen uit groep 5 en 6 doen zo mogelijk mee aan de schaatslessen in Thialf. Met groep 7 en 8 gaan we één middag per schooljaar schaatsen in Thialf. Als het winter is met natuurijs doen we mee aan de schaatsactiviteiten georganiseerd door de ijsclub. Verjaardagen Jarige kinderen worden door de groep toegezongen en mogen trakteren. (bij voorkeur een gezonde traktatie). Schoolreizen/-kamp De groepen 1 en 2 hebben een schoolfeest op school, de groepen 3 t/m 6 maken een ééndaagse schoolreis en de kinderen uit groep 7 en 8 gaan op schoolkamp. (de kosten worden deels uit de oud-papierpot betaald!) Verkeersexamen Dit examen bestaat uit een theorie-examen voor de leerlingen uit groep 7. Indien mogelijk wordt tevens een praktijkexamen afgelegd. JeugdEHBO De leerlingen van groep 8 volgen een cursus jeugdehbo. Deze wordt afgesloten met een examen. Sportdag De jaarlijkse sportdag voor de groepen 5 t/m 8 wordt gecombineerd met de Koningsspelen. Hieraan doen leerlingen van 5 basisscholen mee. (Sint Nicolaasga, Langweer en Scharsterbrug). BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN De buitenschoolse activiteiten vinden plaats buiten de schooluren en leerlingen mogen hier vrijwillig aan meedoen. Het doel van deze activiteiten is leerlingen de gelegenheid geven om zich te ontplooien in dingen waar ze goed in zijn en plezier aan beleven. Jaarlijks terugkerende activiteiten zijn: Schoolvoetbaltoernooien Ieder jaar wordt er voor de scholen in de gemeente Skarsterlân een toernooi georganiseerd. De wedstrijden zijn in Joure. Tevens is er een toernooi dat mede wordt georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond. We bekijken per jaar waaraan we meedoen en deelname is voor groep 8 (evt. groep 7). Avond4daagse Op uitnodiging van de volleybalvereniging kunnen leerlingen vanaf groep 1 meewandelen in de avond4daagse. De inschrijving en organisatie voor kinderen van de Paedwizer wordt geregeld door ouders. Kinderen lopen mee onder begeleiding van ouders. (ouders zijn verantwoordelijk) Afscheid groep 8 Voor onze schoolverlaters wordt in de laatste week een gezellige afscheidsavond gehouden. De leerlingen voeren een musical uit. Herdenking 4 mei Namens de drie scholen in St. Nicolaasga leggen er om de beurt 6 kinderen per school bloemen bij het monument bij Doniahiem. (Drie boeketten in rood, wit CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 17
en blauw). Op school wordt de 4 mei herdenking voorbereid en alle kinderen van de bovenbouw worden uitgenodigd deel te nemen aan de stille tocht. Ook ouders zijn van harte welkom! In de hal bij de ingang van de middenbouw hangt een plaquette die ons aan de gebeurtenissen in de tweede wereldoorlog herinnert. Optocht St. Nykster Merke De school doet mee met een praalwagen aan de jaarlijkse optocht in de eerste week van september. Ieder jaar doen de wagenbouwers (een groep vrijwilligers) hun uiterste best om er iets speciaals van te maken. De organisatie is in handen van de speciale optochtcommissie, bestaande uit ouders en leerkrachten. Kerk-School-Gezinsdienst Ieder jaar in het voorjaar vindt er een speciale kerkdienst plaats in de PKN kerk te Idskenhuizen. Samen met de leerlingen, het team (werkgroep) en de predikant wordt er een dienst voorbereid waarin afwisselend leerlingen van de onderbouw en de bovenbouw hun medewerking verlenen. Kwaliteitszorg Kwaliteitszorg is de systematische aandacht voor het bepalen, bewaken en verbeteren van kwaliteit. Op de Paedwizer ligt de nadruk op het leren van de kinderen en het leren van de leerkrachten, kortom de ontwikkeling van onze school tot een lerende organisatie. Ontwikkelen en verbeteren kun je zien als vormen van leren. Deze worden gekenmerkt door duidelijke leerintenties, zelfevaluaties en feedback op alle niveaus: leerling, leraar, team en directie. Om zicht op de ontwikkeling en verbetering te krijgen doorlopen we systematisch de kwaliteitscyclus. Het gaat erom om samen de gewenste resultaten van activiteiten zo concreet mogelijk te benoemen, de uitvoering in de gaten te houden en na te gaan in hoeverre het gewenste resultaat is bereikt. We stellen onszelf voortdurend een viertal vragen: 1. Doen we de goede dingen en doen we die goed? (Plan) 2. Hoe weten we dat en hoe houden we de uitvoering in de gaten? (Do) 3. Hebben we feitenmateriaal voor onze oordelen en bevestigen anderen dit? (Check) 4. Wat gaan we nu doen, borgen en/of verbeteren? (Act) De evaluatie van de kwaliteit van ons onderwijs gebeurt op verschillende manieren: Op groepsniveau door de leerkracht; Op teamniveau door leerkrachten en schoolleiding; Op leerlingenniveau; Op directie- en bestuursniveau; Op ouderniveau. Instrumenten kwaliteitszorg Observatielijsten; Evaluatiegesprekken tijdens teamvergaderingen; Diagnose-instrument schoolverbetering (INK); Enquêtes; Inspectiebezoek; Toetsingsmateriaal (o.a. CITO en leerlingvolgsysteem); Gesprekken met leerlingen; Klassenbezoeken en functioneringsgesprekken met leerkrachten; Competentielijsten voor leerkrachten en directie; Het persoonlijk ontwikkelplan voor teamleden (POP). Meerjarenbeleid 2015-2019 Dit beleid staat beschreven in ons Schoolplan voor een periode van vier jaar. Het motto van het schoolplan is hetzelfde als onze missie: op eigen wijze samen wijs Speerpunten zijn: 1. Christelijk geïnspireerd onderwijs; - Levensbeschouwing is gericht op waardenvolle ontwikkeling van kinderen - We kiezen voor het integratiemodel waarbij alle kinderen, ieder met zijn/haar achtergrond, deelneemt en inbreng heeft. - We zoeken een balans tussen denken, voelen en doen (hoofd, hart en handen). - Identiteit is een essentieel onderdeel van het totale onderwijsproces. 2. Boeiend en eigentijds onderwijs; - Ons onderwijs is gericht op verschillen in leerstijlen. We moeten kinderen zelfstandigheid, creativiteit en flexibiliteit leren om in de toekomstige maatschappij te kunnen functioneren. - We maken gebruik van de nieuwe generatie leermiddelen om adaptief te kunnen werken en in te spelen op de onderwijsbehoeften en talenten van leerlingen. 3. Geluk; - Het pedagogisch klimaat op school/in de groep is een voorwaarde voor het welbevinden van leerlingen. - Een sociaal veilige, gezonde werkomgeving is een voorwaarde voor zowel leerlingen als medewerkers. - Een open, respectvolle en gelijkwaardige communicatie is wezenlijk voor een ieder die deel uitmaakt van de schoolorganisatie. - (Mede) verantwoordelijk zijn voor eigen werk en ontwikkeling is belangrijk. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 18
4. Partnerschap. - Een goede samenwerking tussen ouders en leerkrachten draagt bij aan de ontwikkeling van kinderen. - Ouders en leerkrachten zijn samen verantwoordelijk voor het kind. Resultaten van het afgelopen jaar Deze resultaten staan genoteerd in het SchoolJaarVerslag. In dit document worden jaarlijks de kengetallen, onderwijsresultaten, en de evaluatie van het beleid beschreven. In het SchoolJaarPlan worden de nieuwe verbetertrajecten en de borgingstrajecten genoteerd. Onderstaande punten zijn in het afgelopen schooljaar bereikt: Building Learning Power (BLP) - het hele team heeft de vervolgscholing/training gevolgd; - de werkwijze wordt toegepast in alle groepen (leertaal, posters/visualisatie); - ouders zijn geïnformeerd dmv berichtgeving in nieuwsbrief en/of schoolkrant. Taalmethode - ingevoerd in groep 8. Analyseren - teamleden maken na iedere toets en na ieder plan een analyse van de resultaten; - er is een uniforme weekplanning. Schoolondersteuningsteam Het plan was om een eigen schoolondersteuningsteam (3 á 4 personen). De praktijk wijst uit dat dit niet haalbaar is, de directeur en de interne begeleider vormen het ondersteuningsteam. Zorg aan (meer)begaafde kinderen - we werken volgens het SIDIprotocol en nemen jaarlijks in oktober de signaleringslijst af; - er is materiaal aangeschaft voor kinderen die meer aankunnen (levelwerk); - er is een leerkracht vrijgeroosterd voor 1 dag in de week om te werken met groepjes kinderen die meer aankunnen; - er is een gevorderd arrangement (GA) voor rekenen ontworpen; - er is een coördinator excellent leren op school (is de interne begeleider) en deze heeft de scholing gevolgd. Continurooster - de werkgroep is meerdere keren bij elkaar geweest en heeft gewerkt volgens de procedure continurooster; - alle ouders zijn geïnformeerd via een ouderavond en nieuwsbrieven; - er heeft een ouderpeiling plaatsgevonden waaruit voldoende draagvlak kwam voor de invoering van nieuwe schooltijden; - de schooltijden zijn vastgesteld rekening houdend met: wensen ouders, tijden andere scholen St. Nyk, benoemingen personeel, verplichte schooluren voor leerlingen; - de MR heeft ingestemd met nieuwe tijden, vakantieregeling en formatieplan. ICT - er is een ICT-coördinator op school (leerkracht met taak); - de ICT-coördinator heeft scholing gevolgd; - school heeft een eigen facebookaccount; - groep 6b-7a heeft gewerkt met een proef SNAPPET (verwerking van rekenen en spelling op een leerlingtablet). Prioriteiten voor het komende jaar Op basis van onze onderwijsresultaten, onze evaluatie en ons meerjarenbeleid, hebben we voor het nieuwe cursusjaar 2015-2016 onze plannen beschreven in het SchoolJaarPlan. In het kort: Building Learning Power (BLP) - leertaal BLP in de school; - netwerken met collegascholen; - professionalisering teamleden (scholing). Analyseren - de weekplanning met analyse wordt verder uitgewerkt (voor meerdere vakken); - de analyse is SMART; - er vindt een regelmatige plenaire terugkoppeling werken met het weekplan plaats (zichtbaar in planning Ib-er en in het agendarooster). Leerlingenraad - beleid ontwikkelen voor het werken met een leerlingenraad; - leerlingen mogen meedenken en meepraten over schoolse zaken. Zorg aan (meer)begaafde leerlingen - het beleid excellent leren op schoolniveau is beschreven en sluit aan bij beleid op stichtingsniveau; - GA rekenen-wiskunde, GA spelling en GA begrijpend lezen (inhoud + onderwijsaanbod) zijn uitgewerkt en beschreven; (GA = gevorderd arrangement) - De TA (talentarrangementen) zijn ontwikkeld en uitgewerkt op het gebied van rekenen en taal. Passend Onderwijs - werken volgens het schoolondersteuningsplan; - het ontwikkelen van een brede zorgschool. ICT - werken met SNAPPET invoeren in groep 5 t/m 8 (verwerking rekenen en spelling op een leerling-tablet); - beschrijven ICTbeleid op schoolniveau. Scholing team - interne deskundigheid uitbreiden; - vervolgscholing BLP; - basisscholing excellent leren voor het hele team. Resultaten van het onderwijs De resultaten van ons onderwijs worden jaarlijks genoteerd in het SchoolJaarVerslag. Hieronder enkele onderdelen uit dit verslag. Het SchoolJaarVerslag ligt ter inzage op school. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 19
1. CITO-eindtoets groep 8 Deze eindtoets meet de prestaties van iedere leerling op het gebied van taal, rekenen, informatieverwerking en wereldoriëntatie. Om te zien of onze school het goed doet, vergelijken we onze resultaten met die van andere scholen. De gemiddelde opbrengst van 2015 is 540,3 dit is voldoende! (inspectienorm: 534,8) 545 540 535 530 525 De Paedwizer 2010 2011 2012 2013 2014 2015 norm inspectie opbrengst 2. Uitstroom leerlingen naar het voortgezet onderwijs We streven er naar om ieder kind te verwijzen naar het voor hem of haar hoogst haalbare niveau. Tot nu toe blijkt dat het advies van onze school overeenkomt met de verdere ontwikkeling in het VO van onze leerlingen. 2013 2014 2015 LWOO 26% 11,1% Vmbo B/K 26% 11,1% Vmbo K/T 22% 16,7% 25% Vmbo T/havo 13% 16,7% 25% Havo 39% 33,3% 31,25% VWO 11,1 18,75% Aantal lln. 23 18 16 Er gaan landelijk ongeveer 40% van de leerlingen naar de havo, VWO of gymnasium en 10% van de leerlingen hebben een LWOO indicatie. Paedwizer 2015: LWOO 0 % HAVO, VWO, Gymn. 50 % LWOO=leerweg ondersteunend onderwijs jaarlijks in kaart gebracht. Ook wordt er tweejaarlijks aan ouders gevraagd wat zij vinden van de school. Conclusie - ouders zijn tevreden en waarderen de school hoog; - leerlingen voelen zich veilig op school en zijn tevreden; - teamleden voelen zich veilig en zijn positief. Inspectiebezoek Op 24 april 2014 heeft de inspectie een bezoek gebracht aan onze school. Het bezoek is afgelegd in het kader van een steekproef voor een landelijk onderzoek naar de staat van het primair onderwijs in Nederland. Tevens geldt dit onderzoek als het bezoek dat de inspectie eens per vier jaar op scholen aflegt. De bevindingen uit dit onderzoek worden gebruikt bij de eerstvolgende risicoanalyse. Conclusie De Paedwizer heeft groen licht! De school is als voldoende beoordeeld en zelfs met een GOED voor de actieve betrokkenheid van leerlingen. Aandachtspunten betreffen het maken van analyses en het noteren van de hulpplannen. De ouders Ouders en school samen voor het kind! Een school is een gemeenschap van kinderen, leraren en ouders. Betrokkenheid van ouders heeft effect op de kwaliteit van de school en zelfs op de leerprestaties van kinderen. Op De Paedwizer werken we graag samen met ouders aan de ontwikkeling van het kind, ieder met een eigen rol en verantwoordelijkheid: We zeggen wat we doen en doen wat we zeggen; We geven aan wat ouders van de school kunnen verwachten en wat wij van de ouders verwachten; We zijn open over ons handelen; We gaan met respect met ouders om en vragen aan hen om dat met ons te doen. 3. Verwijzing speciaal basisonderwijs Jaar 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 Perc. 0% 0,6% 0% 0% Norm: 0-0,66%: weinig verwijzing, hoger dan 1,1%: veel verwijzing. Tevredenheidspeilingen Ieder jaar worden er peilingen gehouden. De veiligheidsbeleving van leerlingen en teamleden wordt Zijn er vanuit ouders vragen en/of opmerkingen, dan horen wij die graag! Een goede communicatie met openheid en respect is van groot belang om samen ons best te doen voor jullie kinderen en onze leerlingen. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 20
Communicatie school ouders Ouders hebben het recht om met grote regelmaat geïnformeerd te worden over de vorderingen van hun kind. Op onze school vragen wij aan ouders van leerlingen die extra zorg nodig hebben om regelmatig op school te komen en hun toestemming te verlenen voor de verschillende stappen binnen het zorgprofiel. De samenwerking tussen ouders en school valt en staat met een goede communicatie. Wederzijds vertrouwen en een open dialoog staan centraal. Blijf nooit met eventuele problemen rondlopen! Ze zijn er om te worden opgelost. Op De Paedwizer kennen we verschillende vormen van communicatie/contact met ouders: Tienminutengesprekken Deze gesprekken vinden twee keer per jaar plaats en zijn bedoeld om u te informeren over de ontwikkeling en vorderingen van uw kind(eren). Dit gesprek wordt, met uitzondering van groep 8 in november, gekoppeld aan het leerjournaal/portfolio. Groep 1-7: januari en juni Groep 8: november, januari Wanneer er eerder contact nodig blijkt dan wordt er door de leerkracht een afspraak met u gemaakt. Spreekuur Maandelijks is er spreekuur. U kunt dan een afspraak maken met de leerkracht van uw kind of met de directeur. Het is ook mogelijk dat u wordt uitgenodigd door de leerkracht. Huisbezoek Een huisbezoek door de leerkracht vindt alleen plaats wanneer hier een speciale reden voor is. Dit kan op verzoek van de leerkracht, maar ook op verzoek van ouders. Nieuwsbrief it Paedwizerke Ouders ontvangen regelmatig een nieuwsbrief. Deze wordt verspreid via de mail en op verzoek op papier meegegeven. Tevens zijn alle nieuwsbrieven per schooljaar te vinden op onze website. Schoolkrant De schoolkrant verschijnt twee keer per jaar. Hierin wordt informatie gegeven over de school en de leerlingen. Ouders kunnen ook iets in de schoolkrant plaatsen. De schoolkrant wordt gratis verspreid onder de ouders en eventueel andere belangstellenden. Informatie-avond Aan het begin van het schooljaar organiseren we de info-avonden. Op deze avond kunnen ouders kennismaken met de leerkracht, de leerstof en de organisatie in de groep. De planning wordt opgenomen in het activiteitenrooster. Open ochtend en familiedag Jaarlijks organiseren wij een open ochtend. Het ene jaar voor de ouders en het andere jaar voor grootouders (en als er geen grootouders meer zijn dan bijvoorbeeld voor een speciale oom en tante). Voor dit schooljaar staat de open ochtend voor de grootouders gepland. Kalender en praktische informatie Er wordt jaarlijks een activiteitenkalender uitgedeeld aan alle gezinnen. Hierin is alle praktische informatie en de kalender opgenomen. Schoolgids De schoolgids wordt jaarlijks aangepast en op de website geplaatst. De papieren versie wordt verstrekt aan nieuwe gezinnen. Website Op www.depaedwizer-meilan.nl vindt u alle wetenswaardigheden over de school. Natuurlijk kunt u, en dat vinden we heel belangrijk, tussen deze geplande informatiemomenten altijd de betrokken leerkracht benaderen voor informatie betreffende uw kind. Als u een vraag heeft, willen we graag dat u contact met ons opneemt. Informatieverstrekking aan gescheiden ouders De informatievoorziening aan gescheiden ouders is in het Burgerlijk Wetboek (art. 377) geregeld. De opvoedende ouder krijgt natuurlijk alle informatie van school. De ouder die belast is met de opvoeding van de kinderen, is verplicht informatie door te geven aan de andere ouder. De leerkracht zal dus niet uit zichzelf de ouder zonder wettelijk gezag informeren. We werken volgens een protocol. Ouderhulp Een goede leerkracht kan veel, heel veel. Maar samen met ouders kunnen we meer! Als ouders mee investeren in de school, maken we een rijkere school. We hopen op een actieve bijdrage van ouders bij activiteiten op school. Mogen we weer op u rekenen?? Op De Paedwizer wordt alle ouders gevraagd om elk jaar iets te doen voor de school. Aan het begin van een schooljaar organiseert de ouderactiviteitencommissie een enquête. Ouders kunnen hierin aangeven bij welke activiteiten ze kunnen en willen helpen. Ook vinden er oproepen plaats via de nieuwsbrief of door persoonlijke benadering. Van het ophalen van oud papier tot het zitting nemen in één van de raden.alles is belangrijk en maakt van onze school een kwalitatief betere school. Ouderbijdrage De ouderbijdrage is sinds 2015 vastgesteld op 15,00 per leerling. Hiermee worden de kosten betaald die buiten de exploitatievergoeding vallen. U kunt hierbij denken aan: vieringen, toernooien, excursies, traktaties tijdens activiteiten etc. In april/mei krijgt u een factuur voor de ouderbijdrage en de eigen bijdrage van de schoolreizen. De ouderbijdrage is vrijwillig, maar we gaan er van uit, dat de kosten voor dergelijke activiteiten gezamenlijk door de ouders worden gedragen, ook omdat de bijdrage erg laag is. Dit is mogelijk door de opbrengsten van het oud papier. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 21
Oud papier Het oud papier in Sint Nicolaasga wordt verzameld door de Stichting SJAK. Deze stichting vertegenwoordigt de drie basisscholen. De opbrengst wordt verdeeld over de scholen. Van dit extra geld kunnen ouders, leerlingen en school profiteren. De ouderbijdrage blijft laag en de schoolreizen kosten minder. In elk kalenderjaar haalt De Paedwizer 4 keer het papier op. Per schooljaar is dat drie, vier of vijf keer. Dit komt omdat er elk jaar gewisseld wordt in het rooster. Wij gaan er van uit dat alle ouders meehelpen! Elk gezin wordt jaarlijks ingeroosterd om op 1 of 2 woensdagmiddagen mee te helpen met het inzamelen van het oud papier. Mocht u onverhoopt niet kunnen, om wat voor reden dan ook, wilt u dan zelf, vroegtijdig voor een vervanger zorgen. Lukt dit niet of zijn er andere problemen wilt u dan uiterlijk de maandag voor de ophaal woensdag contact opnemen met de ouderactiviteitencommissie. Tips en het ophaalrooster vindt u op de website. OuderActiviteitenCommissie (OAC) In deze commissie zitten ouders die graag praktisch bezig willen zijn voor de school. De taak van de OAC is met name gericht op de organisatie en ondersteuning van activiteiten in en rondom school. Medezeggenschapsraad In de medezeggenschapsraad van onze school zitten twee ouders en twee personeelsleden. De MR heeft speciale bevoegdheden: instemmingsrecht of adviesrecht met betrekking tot beleid en organisatie van de eigen school. Deze rechten zijn vastgelegd in een MRreglement op basis van de Wet Medezeggenschap Scholen. Er zijn verschillen in bevoegdheden van ouders en van personeelsleden in de MR. Aan de MR wordt door de directeur advies gevraagd over bijvoorbeeld de inzet van financiële middelen, benoeming schoolleiding, zaken m.b.t. veiligheid en gezondheid. Er wordt instemming gevraagd over bijvoorbeeld vaststelling of wijziging van het schoolplan, verandering van onderwijskundige doelstelling, het beleid m.b.t. ouderbetrokkenheid bij de school. Ouders/verzorgers van kinderen kunnen in de MR worden gekozen volgens de procedures die in het reglement zijn vastgelegd. Dit geldt ook voor de personeelsleden van de school. Ouderpanel De MR wordt ondersteund door het ouderpanel. Het ouderpanel bestaat uit een aantal ouders, die actief willen meedenken en meedoen met de MR. Ze worden gekozen door de ouders van de school. Deze ouders worden door de directeur actief betrokken bij de ontwikkeling van het schoolbeleid, voorgenomen beslissingen en te nemen maatregelen. Ouders in het ouderpanel hebben een signalerende, adviserende rol. Bijeenkomsten De MR/ouderpanel komt jaarlijks ongeveer 8 keer bij elkaar. Indien nodig vergadert de MR afzonderlijk. Drie keer per jaar is er een gezamenlijk overleg tussen de OuderActiviteitenCommissie en de MR/ouderpanel. Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad functioneert op bovenschools niveau en bespreekt met het bestuur de zaken die meerdere scholen van de stichting aangaan. De GMR heeft net als de MR adviesen/of instemmingsrecht over zaken die genoemd zijn in het GMR-reglement. De GMR bestaat voor 50% uit ouders en voor 50% uit personeelsleden. De GMR wordt gekozen door leden van de medezeggenschapsraden van de vijftien scholen. Leerplicht & verzuim De leerplichtwet Leerplicht is de plicht van ouders/verzorgers om kinderen op een school in te schrijven en deze school te laten bezoeken. Kinderen mogen vanaf hun 4e jaar naar school. In de leerplichtwet is vastgelegd, dat kinderen vanaf de eerste schooldag van de maand volgend op die waarin ze 5 jaar worden leerplichtig zijn. Dit duurt tot het einde van het schooljaar waarin ze 18 jaar worden. Vanaf 16 jaar voldoe je ook met een combinatie van leren en werken aan de leerplicht. Burgemeester en wethouders zien toe op de naleving van de leerplichtwet. Zij hebben hiervoor een leerplichtambtenaar aangesteld. Verlof wegens gewichtige omstandigheden In de volgende gevallen mag uw kind thuis blijven: o bij ziekte; dit moet wel direct worden doorgegeven aan de school; o wegens vervulling van plichten voortvloeiende uit godsdienst of levensbeschouwing. U moet dit twee dagen van tevoren melden aan de directeur. Verder is het mogelijk wegens andere gewichtige omstandigheden verlof te vragen. Onder gewichtige omstandigheden wordt verstaan: CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 22
a. het voldoen aan een wettelijke verplichting, voor zover dit niet buiten de lesuren kan geschieden; b. verhuizing; c. huwelijk, ernstige ziekte of overlijden van bloed- of aanverwanten t/m de 4 e graad; d. ernstige ziekte van ouders of bloed- of aanverwanten t/m de 3 e graad, duur in overleg met de directeur; e. het 25- of 40 jarig ambtsjubileum en het 12½-, 25-, 40-, 50- en 60 jarig huwelijksjubileum van ouders of grootouders voor 1 dag; f. medische of sociale indicatie van één der gezinsleden (verklaring van arts c.q. maatschappelijk werker moet worden overlegd). Voor andere dan hierboven genoemde omstandigheden is verlof uitgesloten. Extra vakantieverlof In de leerplichtwet is opgenomen, dat u toestemming kunt vragen voor extra vakantie buiten de schoolvakantie. Verlof is mogelijk wanneer: a. wegens de specifieke aard van het beroep van één van de ouders het slechts mogelijk is buiten de schoolvakantie op vakantie te gaan; b. een werkgeversverklaring wordt overlegd waaruit blijkt, dat verlof binnen de officiële vakantie niet mogelijk is. Als aan a en b wordt voldaan mag vakantieverlof: o éénmaal per schooljaar worden verleend. o niet langer duren dan 10 schooldagen. o niet plaatsvinden in de eerste weken van het schooljaar. Aangenomen wordt dat extra vakantieverlof niet elk jaar hoeft te worden verleend. Er wordt van uitgegaan, dat ouders kunnen rouleren bij het nemen van vakantie buiten de schoolvakantie. Aanvragen verlof De regeling om 1 dag verlof per schooljaar op te nemen is niet meer mogelijk! Wanneer u voor minder dan 10 dagen verlof aanvraagt, moet u dit verzoek schriftelijk richten aan de directeur. De directeur neemt hierover een beslissing. U krijgt schriftelijk bericht of uw verzoek wordt toegekend. Een aanvraagformulier is te verkrijgen op school en deze moet tenminste vier weken van te voren ingediend worden bij de directeur. Indien extra verlof van een leerling de tien dagen overschrijdt, dient de leerplichtambtenaar van de gemeente Skarsterlân de beslissing te nemen. De directeur wordt gehoord. Het verzoek om verlof moet aan de leerplichtambtenaar worden gericht. Bezwaar tegen een besluit Het is natuurlijk mogelijk, dat uw verzoek om extra vrije dagen wordt afgewezen. Als u het niet eens bent met de afwijzing, kun u in een brief ( = bezwaarschrift ) aan de directeur ( als de aanvraag gaat om 10 dagen of minder ) of aan de leerplichtambtenaar ( als het gaat om meer dan 10 dagen ) schrijven, waarom u het niet eens bent met de beslissing. Voor beroep en bezwaar is een aantal stappen nodig. Informatie over de te volgen procedure is te verkrijgen bij de gemeente De Fryske Marren. 0513-481234. Regels voor toelaten, schorsing en verwijdering van leerlingen 1. De beslissing over toelating en verwijdering van leerlingen berust bij het bevoegd gezag. In principe worden alle leerlingen die door ouders / verzorgers worden aangemeld toegelaten tot onze school. Ouders / verzorgers kunnen om uiteenlopende redenen besluiten om hun kind voor onze school op te geven. We vragen aan ouders / verzorgers die hun kind opgeven dat zij ermee instemmen dat hun kind(eren)met alle activiteiten die op onze school plaatsvinden meedoen. Vanuit de eigen identiteit van onze Protestantse Christelijke Basisschool wordt aandacht gegeven aan geloofsbeleving, waarden en normen vanuit de Protestants Christelijke traditie. 2. Toelating van leerlingen afkomstig van een school voor speciaal onderwijs vindt slechts plaats in overeenstemming met de ouders en het bevoegd gezag van de desbetreffende school of instelling. 3. Een leerling wordt toegelaten en ingeschreven nadat is vastgesteld dat de leerling geen specifieke zorg behoeft. Ouders / verzorgers ontvangen een bevestiging tot inschrijving. Het vaststellen van geen specifieke zorg wordt gedaan aan de hand van het onderwijskundig rapport. Bij jonge leerlingen die toegelaten worden tot groep 1 gebeurt dit door een gesprek met de directeur van de school en / of de leerkracht van groep 1. Eventueel volgt een gesprek met de leidster van de peuterspeelzaal of de kinderopvang. Voor leerlingen die speciale zorg nodig hebben geldt aandachtspunt 4. 4. Kinderen met een handicap zijn welkom op onze school. Indien een leerling op onze school wordt aangemeld zal er in ieder geval sprake moeten zijn van leerling gebonden financiering. Op onze school is een stappenplan aanwezig wat we zullen volgen. Daarnaast zal er altijd een zorgvuldige afweging worden gemaakt ten aanzien van de mogelijkheden binnen onze school. Hierbij wordt gelet op de aard van de handicap en de daaruit voortvloeiende beperkingen. In geval van plaatsing zullen wij afspraken maken met de ouders / verzorgers over het onderwijs dat de leerling zal krijgen. CBS De Paedwizer SCHOOLGIDS 2015-2016 23