Geschiedenis 80 jarige oorlog Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: 80 jarige oorlog In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou Nederland eruit zien als Nederland niet zijn onafhankelijkheid had verworven van de Spanjaarden? 2. Maak een nieuw eigentijds volkslied. 3. Bedenk een list om een stad van de Spanjaarden te veroveren en verklaar waarom jouw list kan slagen. 4. Hoe kun je een stad of land verdedigen zonder wapens? 5. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen wapens uit de 80-jarige oorlog en nu? 6. Aan welke kant zou jij staan in de 80-jarige oorlog? Eisen 1. Formuleer eerst een hypothese. Beschrijf vervolgens hoe Nederland er uit zou zien als Nederland niet zijn onafhankelijkheid had verworven van de Spanjaarden. Wat doe je als leerkracht? Introduceren thema 80 jarige oorlog In dit thema maken kinderen kennis met de 80 jarige oorlog. Ze leren meer over het verloop van de oorlog, hoe de oorlog is geëindigd, gaan in op verschillen tussen wapens toen of bedenken een nieuw volkslied. Startopdracht De kinderen luisteren naar het Nederlandse volkslied. De leerkracht voert samen met de klas/ kinderen een gesprek over het volkslied. Wat is een volkslied? Waar en wanneer horen we het volkslied? De leerkracht biedt daarna de tekst aan van het volkslied (de eerste 3 coupletten). Samen met de kinderen bespreekt de leerkracht waar ze de inhoud van het volkslied zouden kunnen plaatsen in de tijd van de 80 jarige oorlog en waar de inhoud naar verwijst. 1
Bespreek in elk geval de volgende onderwerpen; taal, cultuur, samenlevingsvormen, politiek stelsel / machtsverdeling, rol familie van Oranje 2. Bedenk een nieuw volkslied. Neem minimaal tien gebeurtenissen uit de afgelopen 200 jaar van de geschiedenis op en geef aan waarom deze gebeurtenissen een plekje in het volkslied verdienen. 3. Verdiep je in minimaal drie methoden om een stad te veroveren en geef aan welke volgens jou het beste is. Onderbouw je keuze. 4. Beschrijf minimaal twee bestaande en twee nieuwe manieren om een stad / land te verdedigen zonder wapens. Onderbouw elke manier met minimaal twee argumenten voor en twee argumenten tegen. 5. Vergelijk de wapens uit de 80 jarige oorlog met de wapens die nu gebruikt worden in oorlogen. Beschrijf minimaal drie verschillen en drie overeenkomsten. 6. Verdiep je in minimaal vier aspecten van de 80 jarige oorlog. Onderbouw op basis daarvan bij wie jij je zou aansluiten (Spanje of Nederland). Onderbouw je keuze onderbouw met minimaal vier argumenten. De kinderen werken hun uitgekozen vraag uit in een presentatie. De vorm (Prezi, PowerPoint, muurkrant) mogen ze zelf kiezen. Laat de kinderen een vorm van presenteren kiezen die goed bij hen en bij de gekozen vraag past. 2
Verkennen Opzetten onderzoek / Concepten uitwerken en selecteren Aanrommelen Voorkennis activeren Trechteren Hogere orde denkvraag kiezen Aanrommelen Laat de kinderen in verschillende bronnen (boeken, filmpjes, internet) het onderwerp verkennen. Wat weten ze al over de 80-jarige oorlog? Wie waren de belangrijkste personen? Voorkennis ophalen De kinderen krijgen 3 minuten de tijd om te bedenken wat ze over het onderwerp weten. Dit schrijven ze op een blaadje op. Vervolgens delen ze hun kennis in 1 minuut aan de rest van de groep. Trechteren De leerkracht helpt de kinderen zich te richten op de hogere orde denkvragen. Laat hen die onderdelen op hun blaadje omcirkelen die te maken hebben met een van de vragen. Als kinderen goede eigen hogere orde denkvragen stellen, worden deze gehonoreerd. Wel moet de leerkracht kritisch kijken of deze vragen onderzoekbaar zijn. 1. Kiezen hogere orde denkvraag De kinderen kiezen een hogere orde denkvraag uit. De kinderen kunnen er voor kiezen om in tweetallen of in een groepje te gaan werken. 3
Bedenken deelvragen Maken van de planning 2. Invullen planningsdocument (zie bijlage) en opstellen deelvragen De kinderen vullen het planningsdocument van hun onderzoek in. Ze bedenken deelvragen die bij hun hogere orde denkvraag passen en formuleren, indien nodig, een hypothese. De leerkracht loopt rond en begeleidt de kinderen bij het invullen van het planningsdocument en het bedenken van deelvragen. Mogelijke deelvragen om de hogere orde denkvragen te beantwoorden, zijn: Hoe zou Nederland eruit zien als Nederland niet zijn onafhankelijkheid had verworven van de Spanjaarden? Welke invloed heeft de 80-jarige oorlog op ons land gehad? Wat is de rol van de familie van Oranje geweest? Welke invloed hebben de Spanjaarden op ons politiek stelsel gehad? Maak een nieuw eigentijds volkslied. Waarom is ons volkslied ooit bedacht? Waar is het volkslied op gebaseerd? Welke belangrijke gebeurtenissen staan er in vermeld? Welke actuele belangrijke gebeurtenissen zouden een plekje kunnen krijgen in een nieuw volkslied? 4
Bedenk een list om een stad van de Spanjaarden te veroveren. Hoe werden steden in het verleden veroverd? Hoe worden steden nu veroverd? Hoe kun je een stad of land verdedigen zonder wapens? Op welke manieren kun je een stad of land verdedigen? Hoe werd dit vroeger gedaan? Hoe wordt dit nu gedaan? Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen wapens uit de 80-jarige oorlog en nu? Welke wapens werden er in de 80-jarige oorlog gebruikt? Welke wapens worden nu in oorlogen gebruikt? Welke verschillen zijn er? Welke overeenkomsten zijn er? Aan welke kant zou ik staan in de 80-jarige oorlog? Hoe zag het leven er ten tijde van de 80-jarige oorlog uit in Spanje? Hoe zag het leven er ten tijde van de 80-jarige oorlog uit in Nederland? Waarom was er oorlog? Welke invloed had dit op het dagelijks leven van de burgers? 5
Uitvoeren onderzoek / Prototype maken Concluderen/ Testen en optimaliseren Nadat de groepjes hun planningsdocument hebben ingevuld kunnen ze aan de slag met hun onderzoek. Zoeken naar antwoorden op de deelvragen Deelvragen beantwoorden Werken aan de presentatie Mogelijke bronnen Methodeboeken, internet, boeken uit de bibliotheek Knutsel- en tekenmaterialen Site over 80 jarige oorlog http://bit.ly/y8i2e6 80 jarige oorlog http://bit.ly/1x5qdjy Karel de Vijfde http://bit.ly/1pldkyf Michiel de Ruyter http://bit.ly/z5zjuu Samenvatten en uitwerken van de hogere orde denkvraag Nadat de kinderen hun planningsdocument hebben ingevuld kunnen ze aan de slag met hun onderzoek. De leerkracht begeleidt de kinderen door regelmatig langs te lopen en door gerichte vragen te stellen. Hij geeft tussentijds feedback en laat kinderen samen nadenken en discussiëren of ideeën te onderzoeken en uit te voeren zijn. De leerkracht spreekt met de kinderen af dat hij tussentijds regelmatig het werk wil zien om feedback te geven. Een optie is om vaste momenten in te plannen voor de kinderen. Spreek af wat de kinderen laten zien. Houden ze zich aan de planning? Waar lopen ze tegenaan? Aan het einde van het onderzoeksproces verwerken de kinderen hun bevindingen en antwoorden op hun deelvragen. Vanuit de beantwoording van de deelvragen zoeken ze naar het antwoord op de overkoepelende hogere orde denkvraag. Dit antwoord wordt uitgewerkt in een presentatie voor de klas (met onderbouwing vanuit de beantwoording van de deelvragen). 6
Presenteren Verdiepen verbreden Presenteer in een kleine groep De kinderen mogen aan een kleine groep kinderen vertellen wat ze hebben gedaan en hebben geleerd. Door kleine groepjes te maken kunnen ze hun presentatie een paar keer houden. De verschillende kinderen wisselen steeds van groepje. Invullen evaluatieformulier Extra opdracht Tijdens de presentatie wordt het volgende beoordeeld: Kijk je naar je groepje? Laat je het werk goed zien? Ben je goed verstaanbaar? Kan je de vragen van de kinderen beantwoorden? De presentatie mag maximaal 5 á 10 minuten duren. De luisteraars stellen vragen en geven tips en tops aan elkaar. De kinderen vullen hun eigen evaluatieformulier in. Wat heb je geleerd? Wat vind je leuk? Wat vind je goed gelukt/ ben je trots op? Wat zou je anders hebben gedaan? Het evaluatieformulier wordt ingeleverd en de leerkracht geeft een korte reflectie vanuit zijn/haar perspectief op het proces en product. Eventueel een beoordeling/cijfer. Eventuele extra opdracht Als extra opdracht kunnen de kinderen nog een van onderstaande opdrachten uitwerken: Maak een fotoverslag of stripverhaal over de aanslag op Willem van Oranje. Speel een scène na die zich in de tijd van de Tachtigjarige oorlog zou hebben kunnen afspelen. 7