Innovatieve contractvorming in de onderwijshuisvesting Louk Heijnders Congres PIANOo 26 mei 2011
Servicecentrum Scholenbouw Opdrachtgevers OCW VNG VO raad PO raad Ketenpartners Steunpunt Seu brede scholen Waarborgfonds KO Netwerkbureau KO Sardes Servicecentrum Scholenbouw Scholen en Gemeentes Convenantpartners Platform Onderwijshuisvesting Eco Bouwend Nederland AFN BNA NL Ingenieurs Uneto VNI Systeembouwend Nederland EFL
Onderwerpen Belangrijke trends Aanbestedingsvormen Contractvormen Financieringsvormen Wat wilt u? Programmatische aanpak Conclusies
Belangrijke trends Onderwijsvernieuwing Centra voor kinderen Krimp Krapte arbeidsmarkt Bezuinigingen overheid Takendiscussie overheid Vernieuwing bouw Stagnatie vastgoedmarkten Geld zoekt investeringsmogelijkheden Vermenging functies
Aanbestedingsvormen Ontwerpen Bouwen Onderhouden Beheer Exploitatie Traditioneel DB DBM DBFMO TblOd Tabel: Opdrachtnemers per contractvorm t
Geïntegreerd aanbesteden Marktmoment PPS Marktmoment traditioneel start PPS go / no go uitvoering raditioneel Tr oriëntatie initiatief incl. haalbaarheid definitie ontwerp realisatie gebruik PPSbesteding voorbereiding transactie realisatie exploitatie aan Aanbesteding Contractsluiting
Traditionele aanbesteding Kenmerken: Voordelen: Veel contractpartijen Duidelijke bouwfasen Weinig inbreng expertise uitvoerende partijen in ontwerp Bekendheid met praktijk Nadelen: Grote kans op meerwerk Vele uitvoerende partijen en dus Geringe invloed tijdens bouwen meerdere aanbestedingen Exploitatie en beheer beperkt aan de orde Afstemmingsrisico Inbreng van expertise beperkt Grote kans op meerwerk Invloed van ontwerp op exploitatie ti en beheer beperkt aan de orde
Integrale aanbesteding Kenmerken Eén wederpartij Uitwisseling expertise ontwerpende en uitvoerende partijen Oriëntatie op levensduurkosten Focus op functionele i.p.v. technische eisen; ruimte voor productinnovatie Intensieve voorbereiding Voordelen: Eén wederpartij en dus één aanbesteding Uitwisseling van expertise partijen en ruimte voor productinnovatie Oriëntatie op prijs en kwaliteit Kans op meerwerk beperkt Nadelen: Nieuwe procedure en andere rollen Beperkte praktijk in Nederland
Contractvormen o
Financiering Vorm Gemeente Doordecentralisatie huur Operational lease Concessie investeringsfonds projectfinanciering Voorbeelden Regulier Nijmegen Woningbouwcorporatie Opock capelle ad IJssel Montaigne Lyceum KIDaFO ROC Leiden
Effecten financieringsvormen Bevordert life cycle denken Andere risicoverdeling tussen gemeente, school markt Beter risicomanagement zeggenschap Professionalisering opdrachtgeverschap Meer ketenintegratie Verschillende effecten op boekhouding
Randvoorwaarden Visie op onderwijs t.b.v. huisvesting Visie op ruimtelijke ontwikkeling Afspraken over de geldstromen Redeneren vanuit beheer/exploitatie Sturen op waarde Voldoende budget (investering en exploitatie) Locatie school is bekend Verantwoordelijkheid van partijen tot samenwerken Het is een andere manier van werken!
Wat wilt u? Kwaliteit Multifunctioneel gebruik Financiële middelen Duurzaamheid Flexibiliteit Toename/afname leerlingen Bouwheerschap ICT Binnenklimaat Eigendom Samenwerkenerken
Belangrijke keuzes Bedrijfsstrategie Huisvestingsopgave Aanpak Financieel beleid Visie en ambitie Samenwerken of concurreren Zelf doen of uitbesteden Uitbreiding of herstructurering Gebouw of gebiedsontwikkeling Solitair of programmatisch Hoog of laag risico Structureel of conjunctureel
Opgave versus contractvorm Beheer Functionele verbetering Renovatie Nieuwbouw programma fmo ( Lochum) EBFMO (Capelle) DBFMO(Eindhoven) LBC (Veenendaal) DB (Dordrecht)
Lochem Prestatiecontract facilitair beheer en onderhoud 12 scholen primair onderwijs Schoolbestuur is opdrachtgever in samenspraak met de gemeente (buitenonderhoud) Doorlooptijd 15 jaar Normvergoeding als plafond Functionele eisen Laatste fase aanbesteding
Programmatische aanpak Optimalisatie gebruik bestaand vastgoed Effectievere ere investeringsbeslissingen Meer focus op renovatie en beheer Koppeling verschillende schaalniveaus Koppeling verschillende functies Integraal huisvestingsplan
Leerpark Dordrecht
Conclusies Door een integrale benadering van huisvestingsvraagstukken is veel winst te behalen. Keuze contractvorm is maatwerk, afhankelijk van situatie. Organisatie, financiering en contractvorm moeten in samenhang worden bezien. De manier waarop scholen en gemeentes aan de benadering vorm en inhoud geven is afhankelijk van strategische keuzes. De meeste winst is te behalen via een programmatische aanpak van de huisvestingsportefeuille. Er valt al veel te leren van allerlei voorbeelden; ook uit de onderwijssector.
Contact Louk Heijnders Servicecentrum Scholenbouw Bezuidenhoutseweg 251-253 2594 AM Den Haag T: 070-315 3355 W: www.scsb.nl