Binnenstad Breda Voorjaar 2013 Opdrachtnummer: 30-2243 Dataverzameling: maart 2013 Oplevering: maart 2013 Projectbegeleiding: drs. M. Caspers Strabo bv Marktonderzoek en Vastgoedinformatie Postbus 15710 1001 NE Amsterdam Bezoekadres: Herengracht 560 1017 CH Amsterdam T: 020-6260817 F: 020-6236807 info@strabo.nl www.strabo.nl
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Oriëntatiecijfers en koopstromen... 3 2.1 Methodische verantwoording... 3 2.2 Oriëntatie... 3 2.2.1 Dagelijkse sector... 3 2.2.2 Niet-dagelijkse sector... 4 2.2.3 Artikelgroepen... 7 2.3 Economisch functioneren... 8 3 Winkelgedrag... 10 3.1 Bezoekmotief Breda... 10 3.2 Bezoekfrequentie binnenstad Breda... 10 3.3 Verandering bezoekfrequentie binnenstad Breda... 12 3.4 Verandering besteding binnenstad Breda... 13 3.5 Waardering binnenstad Breda... 14 4 Profiel respondenten... 15 4.1 Leeftijd... 16 4.2 Samenstelling en omvang huishouden... 17 4.3 Opleidingsniveau... 17 4.4 Geslacht... 18 Bijlage 1: Aanvullende oriëntatiecijfers
1. Inleiding In opdracht van Kroonenberg Groep heeft Strabo bv een koopstromenonderzoek uitgevoerd ten behoeve van de binnenstad van Breda. Doel van het onderzoek is het verkrijgen van inzicht in de marktpositie, het profiel, winkelgedrag en de waardering van zowel bezoekers als niet-bezoekers van de binnenstad van Breda. Methode Ten behoeve van het onderzoek zijn eind februari en begin maart 2013 843 telefonische en 784 online-enquêtes afgenomen onder inwoners van het primaire en secundaire verzorgingsgebied. Door de combinatie van een telefonisch en een onlineonderzoek is getracht alle doelgroepen binnen het verzorgingsgebied te bereiken. Het primaire verzorgingsgebied bestaat uit de gemeente Breda (Breda, Teteringen, Ulvenhout en Bavel). In de gemeente Breda zijn 634 enquêtes afgenomen, naar rato verdeeld over het aantal huishoudens per viercijferig postcodegebied. Het secundaire verzorgingsgebied bestaat uit de gemeenten Alphen-Chaam, Dongen, Drimmelen, Etten- Leur, Gilze-Rijen, Oosterhout en Zundert. Per gemeente zijn hier minimaal 130 enquêtes afgenomen en ook hier zijn de enquêtes naar rato verdeeld over het aantal huishoudens per viercijferig postcodegebied. Vervolgens zijn de enquêtes gewogen naar leeftijd van hoofden van huishoudens. Zodoende wordt een representatief beeld verkregen van de daadwerkelijke situatie in het verzorgingsgebied. Om op basis van de verkregen oriëntatiecijfers te komen tot koopstromen is gebruik gemaakt van de bestedingscijfers zoals gepubliceerd door het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD). Deze worden vermeld in de bijlage. pagina 1
Afbeelding 1: Indeling verzorgingsgebieden Oosterhout Dongen Etten- Leur Breda Gilze- Rijen Zundert Alphen- Chaam Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de oriëntatiecijfers en de koopstromen behandeld. Hoofdstuk 3 gaat in op het winkelgedrag en eventuele veranderingen hierin en tot slot wordt in hoofdstuk 4 het profiel van de respondenten besproken. pagina 2
2. Oriëntatiecijfers en koopstromen In dit hoofdstuk worden de oriëntatiecijfers, uitgedrukt in een percentage, op verschillende winkellocaties weergegeven. Aan de hand van deze percentages zijn de koopstromen berekend. 2.1 Methodische verantwoording De oriëntatiecijfers geven het beeld van het aandeel van de bestedingen die in een bepaald winkelgebied worden gedaan. Voor de berekening van de koopstromen (het volume van de bestedingen) wordt de volgende formule gehanteerd: Koopstromen per branche per verzorgingsgebied = oriëntatie * gemiddelde consumptieve bestedingen per branche per hoofd van een huishouden (bron: HBD/EIM) * inkomensindex * aantal huishoudens per verzorgingsgebied. 2.2 Oriëntatie 2.2.1 Dagelijkse sector In tabel 1 is de oriëntatie van de dagelijkse sector van huishoudens in het primaire en secundaire verzorgingsgebied weergegeven. De dagelijkse sector bestaat uit levensmiddelen en drogisterij- en parfumerieartikelen. Tabel 1: Koopkrachtbinding dagelijkse sector primair Breda Alphen Chaam Dongen secundair Etten Leur Gilze Rijen Drimmelen Oosterhout Zundert Breda binnenstad 15% 4% 3% 2% 6% 4% 6% 4% Breda Hoge Vucht 8% 0% 5% 2% 6% 4% 7% 1% Breda overig 39% 1% 8% 4% 15% 14% 19% 7% Breda woonboulevard 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% overig gemeente Breda 9% 14% 2% 1% 2% 3% 2% 1% gemeente Alphen-Chaam 0% 64% 0% 0% 0% 2% 0% 0% gemeente Dongen 5% 0% 63% 0% 2% 2% 5% 0% gemeente Drimmelen 2% 1% 2% 78% 1% 0% 0% 2% gemeente Etten-Leur 6% 0% 2% 2% 59% 2% 5% 5% gemeente Gilze en Rijen 5% 1% 5% 4% 1% 56% 1% 0% gemeente Oosterhout 8% 0% 8% 6% 5% 8% 50% 6% gemeente Zundert 2% 1% 0% 0% 2% 3% 2% 72% Tilburg 0% 1% 1% 0% 0% 1% 0% 0% overig Noord Brabant 1% 11% 2% 0% 1% 0% 1% 2% overig Nederland 1% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% België 0% 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% Overig buitenland 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% pagina 3
Aankopen in de dagelijkse sector doet men doorgaans dicht bij huis of in de nabijheid van de werkplek. Dit betekent dat de toevloeiing van buiten de binnenstad, voor aankopen in deze sector, relatief laag ligt. Bekeken op gemeentelijk niveau resulteert dit in een relatief lage koopkrachtbinding aan de binnenstad voor dagelijkse artikelen (15%). Veel inwoners van de gemeente Breda doen hun dagelijkse aankopen elders binnen de gemeente (55%), waaronder in winkelcentrum Hoge Vucht (8%). In de buurgemeenten van Breda is er sprake van een relatief sterke binding aan de eigen gemeente. Met name in de gemeente Drimmelen (78%) en Zundert (72%) ligt het bindingscijfer relatief hoog. Vanuit enkele buurgemeenten, zoals Oosterhout (34%), Etten-Leur (28%), is sprake van enige afvloeiing naar Breda maar deze komt slechts in beperkte mate ten goede van de binnenstad. Afbeelding 2a: Locatie binnenstad en ligging concurrerende winkelcentra. Binnenstad Breda Breda Hoge Vucht Breda Woonboulevard Etten-Leur Roosendaal Zundert Chaam (gem. Drimmelen) Gilze Tilburg Rijen Dongen Oosterhout pagina 4
Afbeelding 2b: Locatie binnenstad en ligging concurrerende winkelcentra. Binnenstad + Barones WC Edisonpl. WC Hoge Vucht Brabantplein WC Heusdenhout WC de Burcht Bavel Ulvenhout Princenhage Woonboulevard WC Tuinzigt WC De Lunet Prinsenbeek pagina 5
2.2.2 Niet-dagelijkse sector In tabel 2 is de binding van huishoudens in het primaire en secundaire verzorgingsgebied weergegeven binnen de niet-dagelijkse sector. Tabel 2: Koopkrachtbinding niet-dagelijkse sector primair Breda Alphen Chaam Dongen secundair Etten Leur Gilze Rijen Drimmelen Oosterhout Zundert Breda binnenstad 45% 40% 15% 31% 26% 22% 25% 28% Breda Hoge Vucht 5% 0% 3% 1% 3% 5% 2% 2% Breda overig 7% 1% 3% 1% 4% 2% 4% 2% Breda woonboulevard 10% 2% 3% 3% 8% 7% 8% 4% overig gemeente Breda 2% 3% 0% 0% 1% 3% 0% 0% gemeente Alphen-Chaam 0% 14% 1% 0% 0% 0% 0% 0% gemeente Dongen 3% 0% 39% 0% 1% 3% 3% 0% gemeente Drimmelen 1% 0% 0% 40% 0% 0% 0% 0% gemeente Etten-Leur 7% 1% 1% 1% 48% 3% 6% 14% gemeente Gilze en Rijen 2% 1% 1% 0% 0% 20% 1% 0% gemeente Oosterhout 10% 0% 23% 18% 4% 16% 47% 3% gemeente Zundert 0% 1% 1% 0% 1% 2% 1% 38% Tilburg 1% 13% 5% 0% 0% 11% 1% 0% overig Noord Brabant 2% 23% 1% 2% 2% 3% 0% 5% overig Nederland 3% 0% 3% 1% 2% 3% 2% 1% België 1% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 0% Overig buitenland 1% 1% 0% 0% 1% 1% 1% 1% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Voor de niet-dagelijkse artikelen geldt een ander beeld. De binding voor nietdagelijkse artikelen vanuit de gemeente Breda op de binnenstad bedraagt 45%. Voor de buurgemeenten is het bindingspercentage sterk afhankelijk van de kracht van het eigen winkelapparaat. Dit verklaart waarom de binding aan de eigen gemeente in Oosterhout (47%) en Etten-Leur (48%) aanzienlijk hoger ligt dan in de gemeente Alphen-Chaam (14%). De afvloeiing vanuit laatstgenoemde gemeente richting de Bredase binnenstad, ligt aanzienlijk hoger (40%). Daarmee ligt de afvloeiing naar Breda aanzienlijk hoger dan naar bijvoorbeeld Tilburg (13%). Dit geeft enige indicatie van de kracht van het Bredase kernwinkelgebied. Internet speelt in de niet-dagelijkse sector een rol van betekenis. Met name voor de aanschaf van media (boeken/tijdschriften/cd/dvd/game), elektronica maar ook voor kleding speelgoed en sportartikelen is het Internet duidelijk een geduchte concurrent. De bestedingen op internet zijn echter in deze rapportage niet meegenomen aangezien deze niet gerekend worden tot de toonbankbestedingen. pagina 6
2.2.3 Artikelgroepen Tabel 3: Koopkrachtoriëntatie dagelijkse sector Breda binnenstad per branchegroep primair Breda Alphen Chaam Dongen secundair Etten Leur Gilze Rijen Zundert Levensmiddelen 14% 4% 2% 1% 5% 4% 5% 4% Drogisterij en parfumerie 26% 6% 7% 7% 13% 8% 14% 7% Tabel 4: Koopkrachtoriëntatie niet-dagelijkse sector Breda binnenstad per aanwezige branchegroep primair Breda Alphen Chaam Dongen secundair Etten Leur Gilze Rijen Drimmelen Oosterhout Drimmelen Oosterhout Zundert Kleding 53% 42% 19% 35% 33% 26% 33% 37% Schoenen en lederwaren 50% 44% 17% 35% 31% 29% 34% 33% Elektronica 30% 39% 15% 36% 20% 12% 14% 20% Huishoudelijke artikelen 36% 28% 6% 24% 22% 10% 16% 14% Speelgoed 38% 30% 6% 14% 16% 16% 13% 14% Sportartikelen 59% 47% 11% 36% 34% 35% 27% 52% Media 1 43% 36% 8% 19% 9% 19% 15% 21% Juwelier/optiek 48% 50% 15% 21% 24% 31% 22% 13% De oriëntatie op de Bredase binnenstad verschilt sterk per artikelgroep maar ligt, niet geheel verrassend, relatief laag in de dagelijkse sector en aanzienlijk hoger in de niet-dagelijkse sector. Met name in de mode-gerelateerde branches (kleding, schoenen) en sportartikelen kent de binnenstad een sterke positie binnen deze regio. Voor speelgoed, media of huishoudelijke artikelen kent de binnenstad een aanzienlijk minder sterke positie. Men kiest voor de aankoop van deze artikelen relatief vaak de eigen gemeente of het kernwinkelgebied van Oosterhout (Dongen en Drimmelen) of Etten Leur (Zundert). 1 Media = boeken/tijdschriften/cd/dvd/games pagina 7
2.3 Economisch functioneren Op basis van de oriëntatiecijfers kan de omzet van de detailhandel in Breda worden ingeschat. Onderstaande tabel geeft een indicatie van de omzetraming op brancheniveau. Tabel 5a: Omzetraming gemeente Breda naar sector (in miljoenen ) Breda secundair totaal Toevloeiing 2 Dagelijks 302 121 424 29% Niet dagelijks, waaronder 184 117 302 39% Mode/luxe 104 68 172 40% Vrije tijd/sport 40 20 60 33% In en om het huis 40 30 70 42% totaal 487 239 725 33% De totale jaaromzet van de detailhandel in Breda (exclusief wonen) vanuit Breda en omliggende gemeenten kan op basis van het koopstromenonderzoek geschat worden op circa 725 miljoen (exclusief BTW). De dagelijkse sector is verantwoordelijk voor 58% van de omzet, de niet-dagelijkse sector voor 42%. De totale omzet ligt nog hoger door de toevloeiing van buiten de regio. Tabel 5b: Omzetraming binnenstad Breda naar sector (in miljoenen ) Breda secundair totaal Toevloeiing 2 Dagelijks 65 22 87 25% Niet dagelijks, waaronder 119 79 198 40% Mode/luxe 77 53 130 41% Vrije tijd/sport 27 14 40 34% In en om het huis (electronica) 15 12 28 44% totaal 183 101 284 35% De totale jaaromzet van de Bredase binnenstad wordt op basis van het koopstromenonderzoek geschat op minimaal 284 miljoen (exclusief BTW). De dagelijkse sector is verantwoordelijk voor 30% van de omzet, de niet-dagelijkse sector voor 70%. Niet geheel verrassend is de kledingbranche verantwoordelijk voor een groot deel van de totale omzet (33%). De toevloeiing vanuit de regio varieert van 25% in de dagelijkse sector tot ruim 40% in mode en luxe. 2 Toevloeiing vanuit het secundair verzorgingsgebied pagina 8
Ook voor de binnenstad geldt dat nog enige omzet toevloeit van buiten het in dit onderzoek gedefinieerde secundaire verzorgingsgebied. De daadwerkelijke totale omzet van het kernwinkelgebied Breda zal dus groter zijn. Uit het passantenonderzoek komt naar voren dat 39% van de detailhandel omzet in het door Strabo onderzochte deel van de binnenstad door consumenten van buiten de regio gerealiseerd wordt. Het betreft hier wel het echte A1-gebied waar het aandeel bovenlokale consumenten maximaal is. Het moet dus als een maximum toevloeiing beschouwd worden. Voor de totale binnenstad zal de toevloeiing lager liggen. Bezoekers van elders besteden gemiddeld relatief veel aan mode (kleding en schoenen) maar gemiddeld minder in de warenhuizen dan bezoekers uit de regio. Tabel 5c: Indicatieve vloerproductiviteit binnenstad Breda naar sector exclusief toevloeiing van buiten de regio Normatieve vloerproductiviteit omzet metrage vloerproductiviteit HBD Dagelijks 87 8.326 10.449 7.090 Niet dagelijks, waaronder 198 83.261 2.378 2.400 Mode/luxe 130 56.013 2.321 2.340 Vrije tijd/sport 40 12.881 3.105 2.500 In en om het huis 28 14.367 1.949 4.360 Afgaande op het omzetaandeel van 42% van bezoekers van buiten de regio in de sector mode en luxe in de binnenstad ligt de vloerproductiviteit op maximaal 4.000. Dat omzetaandeel zal voor de totale binnenstad echter lager liggen. Uitgaande van 30-35% toevloeiing van elders ligt de vloerproductiviteit tussen de 3.315 en 3.570. Het is overigens volkomen logisch dat in de binnenstad de vloerproductiviteit hoger ligt dan op andere locaties in Breda. Voor een inschatting van het economisch functioneren van geheel Breda wordt verwezen naar de rapportage Marktruimteberekening, binnenstad Breda. pagina 9
3. Winkelgedrag 3.1 Bezoekmotief Breda Tabel 6: Bezoekmotief binnenstad Breda (2 antwoorden mogelijk) winkelen 77% 71% horeca 37% 26% dagelijkse boodschappen 17% 2% bezoek vrienden/familie 4% 10% cultuur 6% 7% werk/onderwijs 2% 3% specifieke winkel 2% 0% overig 7% 17% Winkelen is verreweg de belangrijkste reden voor een bezoek aan de Bredase binnenstad. Ook horecabezoek is vaak een motief, met name onder inwoners van de gemeente Breda (37%). Voor hen is ook het doen van dagelijkse boodschappen eveneens een belangrijk motief. Voor inwoners van het secundair verzorgingsgebied is het bezoek aan vrienden of familie soms nog een reden om een bezoek aan de binnenstad te brengen. Winkelen wordt met name als motief genoemd door bezoekers jonger dan 55 jaar. Ouderen noemen vaker cultuur of het bezoek aan vrienden en/of familie als reden, al speelt ook mee dat ouderen vaker geen of slechts één reden noemen. Horecabezoek wordt met name genoemd door respondenten jonger dan 35 jaar. Voor de helft van hen is dit een reden voor een bezoek aan de binnenstad. 3.2 Bezoekfrequentie binnenstad Breda Tabel 7: Bezoekfrequentie binnenstad Breda naar herkomst elke dag 2% 0% 3-5 keer per week 7% 1% 2 keer per week 7% 1% 1 keer per week 14% 3% 1 keer per 2 weken 18% 5% 1 keer per maand 20% 16% 1 keer per 2 maanden 17% 21% 1 keer per half jaar 8% 20% 1 keer per jaar of minder vaak 6% 29% nooit 2% 5% Totaal 100% 100% Gemiddelde freq. per week 0,81 0,19 Gemiddeld bezoeken Bredanaars de binnenstad van Breda 0,8 keer per week (of 3,5 keer per maand). Onder inwoners van het secundair verzorgingsgebied ligt dit, niet pagina 10
geheel verrassend, aanzienlijk lager. Zij bezoeken het kernwinkelgebied gemiddeld 0,2 keer per week (of 0,8 keer per maand). Onder jongeren (<35 jaar) ligt de bezoekfrequentie aanzienlijk hoger dan onder andere leeftijdsgroepen (zie tabel 8). Dit komt waarschijnlijk doordat zowel het winkel- als horeca-aanbod meer aansluit op hun wensen dan op die van 55-plussers. Tabel 8: Gemiddelde bezoekfrequentie per week binnenstad Breda naar leeftijd jonger dan 35 jaar 1,18 0,28 35-54 jaar 0,66 0,20 55 jaar of ouder 0,67 0,16 Indien de respondent aangaf de binnenstad minder dan eens per maand te bezoeken, is gevraagd naar een toelichting. Uit tabel 7 bleek reeds dat het met name respondenten zijn uit het secundair verzorgingsgebied, aan wie deze vraag is voorgelegd. Tabel 9: Reden lage bezoekfrequentie binnenstad Breda goed/beter aanbod dichterbij 23% 47% geen tijd/behoefte 14% 13% parkeertarief 18% 9% afstand 7% 7% persoonlijke omstandigheden 7% 7% hou niet van winkelen 11% 3% sfeer 5% 5% overig 14% 9% Totaal 100% 100% De aanwezigheid van een goed of zelfs beter aanbod dichterbij is door bijna de helft van de laagfrequente bezoekers uit het secundair verzorgingsgebied genoemd. Met name Oosterhout, Etten-Leur of Tilburg worden hierbij genoemd. Zo geeft een respondent aan dat: vrijwel alles wat ik wil kopen in Oosterhout te vinden is. Dit winkelgebied is makkelijk bereikbaar en overdekt. Ook zijn er respondenten die aangeven kleinere plaatsen te prefereren boven een grote binnenstad als die van Breda vanwege de drukte en het schaalniveau. Laagfrequente bezoekers uit het primair verzorgingsgebied (Breda) geven in relatief vaak aan winkelcentra zoals Hoge Vucht te prefereren boven de binnenstad. De reden hiervoor is onder andere het hoge parkeertarief in het centrum van Breda. Dit wordt door respectievelijk 18% en 9% van de laagfrequente bezoekers genoemd. Het tarief in Breda bedraagt 2,40 per uur. In Tilburg ligt dit op 1,70. pagina 11
3.3 Verandering bezoekfrequentie binnenstad Breda Tabel 10: Verandering bezoekfrequentie binnenstad Breda in laatste 12 maanden vaker 11% 7% even vaak 60% 61% minder vaak 29% 32% Totaal 100% 100% Ongeveer 60% van de respondenten geeft aan de binnenstad even vaak (of weinig) te bezoeken als voorheen. Per saldo is er echter sprake van een forse daling de bezoekfrequentie, zowel onder inwoners van de gemeente Breda als de buurgemeenten. Van de inwoners van het primair verzorgingsgebied geeft bijvoorbeeld 29% aan de binnenstad minder vaak te bezoeken tegenover 11% die het centrum vaker zegt te bezoeken, een nettoverlies van -18%-punt. In het secundair verzorginggebied is het nettoverlies (-25%-punt) zelfs nog groter Bij jongeren (<35 jaar) is er sprake van een beperkte afname: 27% bezoekt de binnenstad minder vaak en 22% bezoekt deze vaker dan voorheen. Echter, bij 35- plussers is er sprake van een sterke afname. Naar huishoudenstype zijn er geen significante verschillen waarneembaar. Zowel alleenwonenden als gezinnen (met kinderen) zijn de binnenstad in de laatste 12 maanden duidelijk minder vaak gaan bezoeken. pagina 12
3.4 Verandering besteding binnenstad Breda Tabel 11: Verandering besteding binnenstad Breda in laatste 12 maanden meer 10% 3% gelijk 54% 61% minder 36% 36% Totaal 100% 100% Niet alleen is de gemiddelde bezoekfrequentie in de afgelopen 12 maanden sterk teruggelopen, ook de besteding is afgenomen. Meer dan een derde van de respondenten geeft aan minder uit te geven in het Bredase centrum dan voorheen. Ook in dit geval is het zo dat er met name onder 35-plussers sprake is van teruglopende bestedingen, al geven ook de respondenten onder de 35 jaar (per saldo) te kennen dat zij minder zijn gaan uitgeven. Naar huishoudtype zijn de verschillen wederom beperkt. Tabel 12: Locatie meer besteding (bij lagere besteding in Breda) (top 5) Nergens (minder budget) 21% 17% Internet 7% 6% Etten-Leur 1% 4% Oosterhout 0% 3% Breda Hoge Vucht 2% 0% Totaal 100% 100% 36% van de respondenten is minder gaan uitgeven in Breda. 21% van alle respondenten is dit puur vanwege een beperkter shop-budget gaan doen. Zij zijn namelijk niet meer gaan uitgeven in een ander winkelgebied en dit moet dus puur als een (tijdelijk) conjunctureel effect worden gezien. Wel blijkt de bovenstaande tabel dat Internet als aankoopplaats een geduchte bedreiging is. Zo n 7% van alle respondenten geeft namelijk hier meer uit te geven, ten koste van de Bredase binnenstad. Ook wordt er meer lokaal besteed. Etten-Leur en Oosterhout profiteren daarvan. Internet wordt met name door respondenten jonger dan 55 jaar genoemd. Jongeren onder de 35 jaar geven echter ongeveer even vaak aan meer op internet uit te zijn gaan geven dan respondenten tussen de 35 en 55 jaar. pagina 13
3.5 Waardering binnenstad Breda Aan alle respondenten, ongeacht of men het winkelcentrum kent of bezoekt, is, over een drietal aspecten, gevraagd wat voor beeld men heeft bij de binnenstad. Dit kon men doen door middel van een rapportcijfer (1 tot en met 10). Afbeelding 3a: Waardering kwaliteit winkels binnenstad Breda primair 5% 11% 36% 48% gem.: 7,3 secundair 4% 11% 42% 43% gem.: 7,3 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 5 of lager 6 7 8 of hoger Afbeelding 3b: Waardering diversiteit winkels binnenstad Breda primair 3% 12% 41% 43% gem.: 7,3 secundair 4% 11% 42% 43% gem.: 7,3 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Afbeelding 3c: Waardering sfeer binnenstad Breda 5 of lager 6 7 8 of hoger primair 6% 8% 28% 58% gem.: 7,6 secundair 7% 10% 31% 51% gem.: 7,4 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 5 of lager 6 7 8 of hoger Op basis van de drie bovenstaande aspecten kan gesteld worden dat men redelijk positief is over het kernwinkelgebied van Breda. Desalniettemin is zo n 15% van de respondenten ontevreden over de kwaliteit of diversiteit van het winkelaanbod en/of de sfeer. Jongeren over alle drie de bovenstaande aspecten het meest positief. Ouderen zijn daarentegen minder enthousiast. De verschillen zijn echter beperkt: jongeren beoordelen zowel de kwaliteit als de diversiteit van de winkels met een 7,5. 55-plussers geven beide aspecten een 7,3. Eerder bleek al dat de bezoekfrequentie aan de binnenstad onder jongeren hoger ligt dan onder ouderen. pagina 14
In onderstaande tabel wordt verder een vergelijking gemaakt met onderzoeken uit 1995, 1999 en 2011. Gezien het feit dat dit passantenonderzoeken zijn dienen deze louter te worden vergeleken met de waardering van respondenten die aangeven (redelijk) frequente bezoekers 3 van de binnenstad te zijn. Tabel 13: Waardering naar herkomst en vergelijking 1995, 1999 en 2011 Primair (totaal) (2013) Secundair (totaal) (2013) Frequente bezoekers (totaal) 2013 2011 1999 1995 Kwaliteit winkels 7,3 7,3 7,4 - - - Diversiteit winkels 7,3 7,3 7,4 7,6 7,2 7,3 Sfeer 7,6 7,4 7,7 7,9 7,6 7,4 3 in dit geval minimaal eens per twee maanden pagina 15
4 Profiel respondenten 4.1 Leeftijd Tabel 14: Leeftijd naar herkomst 4 15-19 jaar 2% 0% 20-24 jaar 8% 2% 25-34 jaar 17% 11% 35-44 jaar 18% 18% 45-54 jaar 18% 21% 55-64 jaar 16% 20% 65> jaar 23% 27% Totaal 100% 100% De bevolking van het primair verzorgingsgebied is aanzienlijk jonger dan dat van het secundair verzorgingsgebied. Met name het aandeel jongeren verschilt sterk (27% om 13%). Bovenstaande cijfers laten verder zien dat er, zeker in de komende jaren, sprake zal zijn van een sterke mate van vergrijzing. Nu is reeds een kwart ouder dan 65 jaar. De onderstaande figuur geeft een prognose weer van het aandeel 65-plussers per gemeente. Hieruit blijkt dat er met name in de omliggende gemeenten, en dat in het bijzonder Alphen-Chaam en Drimmelen, sprake is van verregaande vergrijzing. Afbeelding 4: Prognose aandeel 65-plussers naar gemeente 5 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Breda Alphen-Chaam Dongen Drimmelen Etten-Leur Gilze en Rijen Oosterhout Zundert 2020 2025 2030 2035 4 de resultaten van dit onderzoek zijn gewogen naar herkomst en leeftijd. 5 bron: CBS Statline pagina 16
4.2 Samenstelling en omvang huishouden Tabel 15: Samenstelling naar herkomst vrouw alleenwonend 18% 12% man alleenwonend 10% 7% eenoudergezin 3% 1% 2-persoonshuishouden 38% 41% gezin met kinderen 27% 36% anders 5% 3% Totaal 100% 100% Er bestaat, op basis van bovenstaande tabel, een duidelijk verschil tussen het primair en het secundair verzorgingsgebied. Zo kent Breda aanzienlijk meer 1-persoonshuishoudens en kent het omliggende gebied relatief veel gezinnen met kinderen. Dit leidt er toe dat de huishoudens in de buurgemeenten van Breda over het algemeen groter zijn qua omvang dan binnen de gemeente Breda (zie tabel 17). Tabel 16: Omvang naar herkomst 1 persoon 28% 19% 2 personen 39% 41% 3 personen of meer 33% 40% Totaal 100% 100% 4.3 Opleidingsniveau Tabel 17: Hoogst genoten opleidingsniveau binnen huishouden naar herkomst basisonderwijs 1% 3% lager/middelbaar voortgezet onderwijs 6% 6% hoger voortgezet onderwijs 6% 2% lager/middelbaar beroepsonderwijs 23% 43% hoger onderwijs 64% 46% Totaal 100% 100% Bovenstaande tabel geeft de hoogst genoten opleiding binnen een huishouden weer. Breda kent meer huishoudens met een lid dat een HBO- of WO-opleiding heeft afgerond dan in het omliggende gebied. pagina 17
4.4 Geslacht Tabel 18: Geslacht respondent naar herkomst man 35% 36% vrouw 65% 64% Totaal 100% 100% Vrouwen vormen een meerderheid van de respondenten: twee derde is vrouw, een derde is man. Aangezien de vragen binnen dit onderzoek betrekking hebben om het gehele huishouden heeft dit verschil geen effect op de resultaten. pagina 18
Bijlage 1: Aanvullende oriëntatiecijfers Breda (totaal) Tabel B1: Koopkrachtoriëntatie dagelijkse sector Breda (totaal) per branchegroep primair Breda Alphen Chaam Dongen secundair Etten Leur Gilze Rijen Zundert Levensmiddelen 71% 20% 17% 9% 28% 25% 34% 13% Drogisterij en parfumerie 71% 18% 19% 13% 32% 23% 34% 15% Tabel B2: Koopkrachtoriëntatie niet-dagelijkse sector Breda (totaal) per aanwezige branchegroep primair Breda Alphen Chaam Dongen secundair Etten Leur Gilze Rijen Drimmelen Oosterhout Drimmelen Oosterhout Zundert Kleding 65% 48% 25% 37% 40% 39% 39% 43% Schoenen en lederwaren 68% 47% 25% 41% 40% 38% 44% 39% Elektronica 79% 50% 32% 51% 60% 45% 50% 40% Huishoudelijke artikelen 70% 33% 18% 31% 39% 33% 36% 25% Speelgoed 67% 35% 21% 20% 34% 30% 28% 26% Sportartikelen 69% 47% 18% 38% 38% 35% 31% 58% Media 6 73% 41% 13% 21% 22% 29% 32% 25% Juwelier/optiek 63% 64% 18% 21% 29% 39% 30% 15% 6 Media = boeken/tijdschriften/cd/dvd/games pagina 19