Gemeente Haaksbergen kern Haaksbergen

Transcriptie

1 Gemeente Haaksbergen kern Haaksbergen I&O Research, 2010

2 Datum: september 2010 Kenmerk: Ekoop10/348 Status: Definitief

3 Colofon Opdrachtgever Gemeente Haaksbergen Titel rapport Koopstromenonderzoek 2010 Deelrapportage Gemeente Haaksbergen kern Haaksbergen Kenmerk Ekoop10/348 Datum publicatie September 2010 Projectteam I&O Research Ruud Esselink Gerben Huijgen Thijs Lenderink Projectomschrijving Onderzoek naar het koopgedrag in de provincie Overijssel en delen van Drenthe en Gelderland Trefwoorden Koopstromenonderzoek, consumentengedrag, draagvlak, bezoekmotief en beoordeling winkelgebieden

4 Belangrijkste resultaten Waar doen inwoners van Haaksbergen hun aankopen en hoe heeft dit koopgedrag zich de afgelopen jaren ontwikkeld? Hoe waarderen consumenten de winkelvoorzieningen in Haaksbergen en waarom kiest men voor dit winkelgebied? Dit rapport brengt het koopgedrag voor Haaksbergen in beeld. De rapportage maakt onderdeel uit van het koopstromenonderzoek dat elke vijf jaar wordt uitgevoerd in Oost-Nederland. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een telefonische en online enquête onder zo n consumenten in 38 gemeenten. Aan de peiling hebben 400 huishoudens uit Haaksbergen deelgenomen. Het onderzoek is uitgevoerd door I&O Research. Zwakkere binding dagelijkse artikelen Steeds minder inwoners van Haaksbergen kopen de dagelijkse artikelen in de eigen woonplaats. Dit aandeel is sinds 2005 met 4 procent gedaald. Opvallend is het toenemende aandeel klanten uit de regio dat de dagelijkse artikelen in Haaksbergen koopt. Dit aandeel is tussen 2005 en 2010 gestegen met 69 procent. Het totale draagvlak in de dagelijkse sector van Haaksbergen bedraagt en is sinds 2005 met 3 procent gestegen (+800 klanten). In vergelijking met kernen met een vergelijkbaar inwonertal is het aantal klanten voor dagelijkse artikelen in Haaksbergen gemiddeld. Doe-het het-zelfbranche groeit, electrobranche levert in De positie van de niet-dagelijkse sector in Haaksbergen is de afgelopen vijf jaren achteruit gegaan; steeds minder inwoners kopen hun niet-dagelijkse artikelen in Haaksbergen en ook de toevloeiing van klanten uit andere plaatsen is gedaald. Het totale aantal klanten in de niet-dagelijkse sector van Haaksbergen bedraagt en is sinds 2005 met 18 procent afgenomen ( klanten). Alleen de doe-het-zelfbranche in Haaksbergen laat de afgelopen 5 jaar een groeiend aantal klanten zien (+8 procent), terwijl de electrobranche het sterkst is gedaald (-28 procent). De doe-het-zelf branche is verantwoordelijk voor de grootste absolute toevloeiing van klanten naar Haaksbergen (6.300 klanten). Relatief gezien is dat de kledingsector. Inwoners uit Haaksbergen zijn voor niet-dagelijkse artikelen sterk georiënteerd op Enschede en Hengelo. In Haaksbergen is het draagvlak voor de niet-dagelijkse artikelen lager dan gemiddeld. Haaksbergen heeft verhoudingsgewijs weinig klanten als het gaat om woninginrichtingartikelen. Consumenten kiezen voor Haaksbergen vanwege de nabijheid De nabijheid van de winkels is voor inwoners een belangrijk argument voor het inkopen van de dagelijkse artikelen in Haaksbergen. Ook als het gaat om winkelen, is nabijheid verreweg de belangrijkste reden. Voor veel bezoekers is daarnaast de parkeergelegenheid een motief om voor Haaksbergen te kiezen. Er is veel waardering voor de fietsparkeermogelijkheden in Haaksbergen, gevolgd door aspecten zoals de kwaliteit van de winkels, de bereikbaarheid en de veiligheid van het winkelgebied. De inrichting en aankleding van het winkelcentrum krijgt het laagste rapportcijfer. In vergelijking met een aantal jaar geleden oordelen de consumenten aanzienlijk positiever over de fietsparkeermogelijkheden.

5 Regelmatig bezoek aan warenmarkt, aankopen via internet en bezoek koopzondagen minder frequent Veertien procent van de inwoners van Haaksbergen bestelt tenminste één keer per maand iets via het internet. Ruim tweederde (68 procent) van de inwoners van Haaksbergen bezoekt wel eens een warenmarkt. Het merendeel van hen gaat tenminste één keer per maand naar de markt. De meeste inwoners gaan naar de markt in Haaksbergen zelf. Zes op de tien inwoners van Haaksbergen bezoeken nooit een koopzondag. De inwoners die er wel heen gaan, doen dit over het algemeen minder dan 1 keer per 2 maanden. Het grootste deel gaat naar de koopzondag in Haaksbergen en Enschede.

6 Inhoud 1. Inleiding Aanleiding Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen Inleiding Koopkrachtbinding en -toevloeiing Herkomst vreemde koopkracht Koopkrachtafvloeiing 7 3. De ontwikkeling van de koopstromen Inleiding Ontwikkeling koopkracht Ontwikkelingen herkomst draagvlak Vergelijking van het draagvlak Inleiding Regionale concurrentiekracht van Haaksbergen Beoordeling en bezoekmotief consument Inleiding Beoordeling winkelgebied Haaksbergen Bezoekmotief winkelgebied Overige aspecten van het koopgedrag van inwoners van Haaksbergen 22

7 1 Inleiding

8 1. Inleiding 1.1 Aanleiding De zesde in een reeks Het consumentengedrag wordt steeds diffuser. Consumenten doen hun boodschappen veelal dicht bij huis, maar dicht bij huis kan ook de grote discountsupermarkt in een aangrenzende plaats zijn. Voor het meer recreatieve winkelbezoek wordt minder vaak het winkelcentrum in de eigen woonplaats bezocht, centra van andere plaatsen hebben vaak meer aantrekkingskracht. Daarnaast speelt internet een groeiende rol in de aan- en verkoop van producten. Maar ook demografische ontwikkelingen als bevolkingskrimp en vergrijzing en ruimtelijke ontwikkelingen (woningbouw en infrastructuur) veroorzaken veranderingen in het aankoopgedrag van consumenten. Dit zijn allemaal ontwikkelingen die winkelcentra en binnensteden raken. Koopstromenonderzoek brengt het koopgedrag van consumenten in beeld, waarmee inzicht wordt verkregen in het functioneren van winkelcentra en aankoopplaatsen. Tussen 1986 en 2005 hebben de provincie Overijssel en de Kamers van Koophandel Oost- Nederland en Zuid-Drenthe in samenwerking met de gemeenten elke vijf jaar een koopstromenonderzoek laten uitvoeren. Deze reeks wordt in 2010 aangevuld met nieuw onderzoek naar het koopgedrag van consumenten in Overijssel en delen van Drenthe en Gelderland. In totaal hebben 38 gemeenten deelgenomen aan het onderzoek en zijn een kleine consumenten geïnterviewd. Afbeelding 1.1 Het onderzoeksgebied. 1

9 Kracht van het koopstromenonderzoek Koopstromenonderzoek geeft inzicht in het koopgedrag van consumenten. Doordat in Oost- Nederland koopstromenonderzoek vijfjaarlijks plaatsvindt, biedt het onderzoek ook mogelijkheden om veranderingen in het draagvlak voor winkelvoorzieningen in kaart te brengen. Hiermee kan het functioneren van winkelgebieden gemonitord worden. Het vijfjaarlijkse koopstromenonderzoek vormt een basis voor de ontwikkeling of herijking van detailhandelsbeleid. Bovendien kunnen de uitkomsten van koopstromenonderzoek input leveren voor city- of regiomarketing (waarvoor komen bezoekers wel of niet?) en een meer integraal leisure- of vrijetijdsbeleid. Winkelen vormt tenslotte na sporten de meest beoefende vorm van vrijetijdsbesteding. Doel van het onderzoek Het Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2010 stelt zich het beantwoorden van onderstaande onderzoeksvragen ten doel: Wat zijn de kenmerken van het ruimtelijk koopgedrag in Oost-Nederland en hoe heeft dit zich in de afgelopen vijf jaar ontwikkeld (kwantitatief)? Welke motieven zijn bepalend voor het koopgedrag, in het algemeen en specifiek per aankooplocatie, en hoe heeft dit zich ontwikkeld (kwalitatief)? De dataverzameling heeft in de periode februari tot en met mei 2010 plaatsgevonden. Het gedrag en de mening van consumenten is in kaart gebracht met behulp van de traditionele koopstromenonderzoekmethodiek, waarbij consumenten gevraagd is naar de plaats waar zij artikelgroepen kopen. Deze wordt aangevuld met een kwalitatief deel, waarbij aanvullende vragen zijn gesteld over winkelgedrag (bijvoorbeeld bezoekfrequentie en waardering meest bezochte aankoopplaatsen, marktbezoek en webwinkelen). De opzet van het onderzoek sluit aan bij de vorige metingen van het koopstromenonderzoek. De enquêtes zijn zowel telefonisch als via internet afgenomen. In totaal hebben huishoudens deelgenomen aan het onderzoek. In Haaksbergen zijn in totaal 400 huishoudens ondervraagd. 1.2 Opbouw van het rapport In het rapport worden achtereenvolgens de volgende onderdelen besproken: Hoofdstuk 2: De huidige ige koopstromen Dit hoofdstuk presenteert de koopkrachtbinding en -toevloeiing voor Haaksbergen in Deze koopstromen geven inzicht in de mate waarin de consument zich op het winkelaanbod in deze kern oriënteert en welke positie Haaksbergen inneemt in de regio. Hoofdstuk 2 heeft een kwantitatief karakter. Hoofdstuk 3: De ontwikkeling van de koopstromen Hoofdstuk 3 voorziet in een vergelijking van de onderzoeksresultaten uit 2010 met die van Resultaat is een trendanalyse, waarmee een beeld ontstaat van de dynamiek in het consumentengedrag. Dit hoofdstuk is, net als hoofdstuk 2, voornamelijk kwantitatief van inhoud. Hoofdstuk 4: Vergelijking van het draagvlak Om meer inzicht te krijgen in de verzorgingspositie en - kracht vergelijken we het draagvlak. Hoofdstuk 4 presenteert grafieken met daarin het draagvlak per artikelgroep van Haaksbergen vergeleken met het draagvlak van omliggende en vergelijkbare plaatsen. 2

10 Hoofdstuk 5: Beoordeling en bezoekmotief consument Dit hoofdstuk bespreekt de mening van huishoudens over onder andere het aantal winkels, de bereikbaarheid, de veiligheid en de kwaliteit van winkels van het winkelgebied dat zij het vaakst bezoeken. Ook bevat hoofdstuk 5 het antwoord op de vraag waarom huishoudens voor een bepaald winkelgebied kiezen. Zodoende is dit onderdeel van het rapport kwalitatief van aard. In de bijlagen is onder meer een begrippenlijst opgenomen (bijlage 2) en is ook meer te lezen over de onderzoeksopzet- en uitvoering, en de vergelijkbaarheid met eerdere edities van het koopstromenonderzoek (bijlage 3). Naast alle kernrapportage voor de deelnemende gemeenten is eveneens een hoofdrapport samengesteld. Dit rapport en aanvullende informatie over het koopstromenonderzoek kunt u vinden op de website 3

11 2 Huidige koopstromen 4

12 2. Huidige koopstromen 2.1 Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft het koopgedrag van de consument in Haaksbergen. Hierbij worden de aankopen onderscheiden naar dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. Deze laatste categorie bestaat uit de onderstaande artikelgroepen: kleding; schoenen; woninginrichting; huishoudelijke artikelen; electro; doe-het-zelfartikelen; bloemen, planten en tuinartikelen. In dit hoofdstuk speelt het begrip draagvlak een belangrijke rol. Het draagvlak is het totaal aantal klanten van een bepaalde aankoopplaats, in dit geval Haaksbergen. Het draagvlak is de optelsom van het aantal klanten uit Haaksbergen zelf en het aantal klanten van buiten Haaksbergen. Deze eerste groep vormt de koopkrachtbinding, wat de mate waarin inwoners van Haaksbergen hun aankopen doen in winkels die in Haaksbergen gevestigd zijn, weergeeft. Het andere gedeelte van het draagvlak bestaat uit koopkrachttoevloeiing, die wordt gedefinieerd als de mate waarin inwoners uit andere plaatsen aankopen doen in Haaksbergen. De omvang en samenstelling van het draagvlak komt in paragraaf 2.2 aan bod. Paragraaf 2.3 gaat nader in op de herkomst van het draagvlak, in beeld gebracht met behulp van een aantal kaartbeelden. Dit hoofdstuk sluit af met de koopkrachtafvloeiing: de mate waarin inwoners van Haaksbergen artikelen kopen in winkels buiten de kern. De omvang van Haaksbergen is bepaald aan de hand van het postcodegebied Het inwonertal bedroeg op 1 januari (CBS 2010). In 2005 was dit , dus dit betekent een bevolkingstoename van 1,6 procent. 2.2 Koopkrachtbinding en -toevloeiing Tabel 2.1 presenteert het draagvlak en de koopkrachtbinding en -toevloeiing voor Haaksbergen. Het totaal aantal klanten (draagvlak) voor dagelijkse artikelen in Haaksbergen bedraagt Voor de niet-dagelijkse artikelen ligt dat lager, namelijk klanten. De koopkrachtbinding voor dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen is in Haaksbergen respectievelijk 91 procent en 56 procent. Het merendeel van de inwoners van Haaksbergen koopt dus zowel de dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen in de eigen woonplaats. De artikelgroepen met de meeste koopkrachtbinding zijn naast de dagelijkse artikelen de doe-het-zelf artikelen, de bloemen, planten en tuinartikelen en huishoudelijke artikelen. Als het gaat om inkopen van dagelijkse artikelen is 17 procent van de klanten afkomstig uit andere plaatsen dan Haaksbergen. Voor niet-dagelijkse artikelen is dit 23 procent. 5

13 De artikelgroep die verantwoordelijk is voor de grootste relatieve toevloeiing is kleding. In absolute aantallen zijn dat de doe-het-zelf artikelen. Tabel 2.1 Draagvlakopbouw, per artikelgroep, Haaksbergen (2010). binding toevloeiing artikelgroep draagvlak absoluut % 1) absoluut % 2) oriëntatie-index index dagelijks % % 109 niet-dagelijks % % 73 - kleding % % 63 - schoenen % % 82 - woninginrichting % % 40 - huishoudelijke artikelen % % 94 - electro % % 73 - doe-het-zelf % % bloemen, planten en tuinartikelen % % 97 1) mate waarin de bevolking in de eigen plaats koopt, uitgedrukt als percentage van het aantal inwoners 2) mate waarin Haaksbergen klanten uit andere plaatsen aantrekt, uitgedrukt als percentage van het draagvlak In tabel 2.1 is ook de oriëntatie-index opgenomen. Een oriëntatie-index van 100 of groter geeft aan dat de omvang van het draagvlak groter is dan het inwonertal van Haaksbergen. De hoogste oriëntatie-index is die de doe-het-zelfbranche. De laagste oriëntatie-index heeft de woninginrichting. 2.3 Herkomst vreemde koopkracht Zoals eerder genoemd is 17 procent van de klanten die dagelijkse artikelen in Haaksbergen aanschaft, afkomstig uit andere plaatsen. Voor de niet-dagelijkse artikelen is dit iets hoger, namelijk 23 procent. In absolute aantallen trekt de artikelgroep doe-het-zelf de meeste klanten van buitenaf aan. Als wordt ingezoomd op de herkomst van de bezoekers die dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen kopen in Haaksbergen, wordt duidelijk dat de toevloeiing vooral afkomstig is uit de gemeente zelf, Enschede en Berkelland. Ook uit Hof van Twente komt een groep bezoekers. Voor dagelijkse artikelen komt daarnaast een klein aandeel vanuit Hengelo. In figuren 2.3 en 2.4 is de herkomst van klanten voor kleding en doe-het-zelf artikelen weergegeven. 6

14 Figuur 2.1 Herkomst draagvlak dagelijkse artikelen. Figuur 2.2 Herkomst draagvlak niet-dagelijkse artikelen. Figuur 2.3 Herkomst draagvlak kleding. Figuur 2.4 Herkomst draagvlak doe-het-zelf. 2.4 Koopkrachtafvloeiing Het aandeel inwoners van Haaksbergen dat dagelijkse artikelen in andere plaatsen aanschaft is 9 procent. Voor de niet-dagelijkse artikelen is dit aandeel hoger, namelijk 44 procent. De artikelgroepen waarvan de koopkrachtbinding het laagst is en waarvoor de meeste inwoners dus naar plaatsen buiten Haaksbergen gaan, zijn (van laag naar hoog): Artikelgroep woninginrichting: 69 procent van de inwoners koopt deze artikelen buiten de eigen woonplaats. Naast de eigen gemeente is men voor woninginrichtingartikelen georiënteerd op Enschede, Hengelo en in mindere mate op Oldenzaal. Artikelgroep kleding: hiervoor gaat 57 procent naar andere plaatsen zoals Enschede, Hengelo en Wierden. 7

15 Artikelgroep electro technische producten: 41 procent schaft deze artikelen niet in de eigen woonplaats aan; Artikelgroep schoenen: 34 procent van de inwoners koopt schoenen buiten Haaksbergen. Figuur 2.5 Afvloeiing draagvlak dagelijkse artikelen. Figuur 2.6 Afvloeiing draagvlak niet-dagelijkse artikelen. Figuur 2.7 Afvloeiing draagvlak kleding. Figuur 2.8 Afvloeiing draagvlak woninginrichting. 8

16 3 De ontwikkeling van de koopstromen 9

17 3. De ontwikkeling van de koopstromen 3.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk is verslag gedaan van de huidige kooporiëntatie op Haaksbergen, alsmede de oriëntatie van inwoners van Haaksbergen op andere aankoopplaatsen. De meeste inwoners van Haaksbergen doen zowel hun dagelijkse als niet-dagelijkse boodschappen in de eigen woonplaats. Met name de doe-het-zelfbranche van Haaksbergen trekt veel klanten. In dit hoofdstuk worden de huidige koopstromen waar mogelijk vergeleken met de resultaten uit 2005 en 2000 en worden zodoende de belangrijkste ontwikkelingen in beeld gebracht. Paragraaf 3.2 beschrijft de belangrijkste ontwikkelingen in koopkrachtbinding- en toevloeiing, waarna paragraaf 3.3 aandacht besteedt aan de veranderingen in de herkomst van het draagvlak, wederom weergegeven in kaartbeelden. 3.2 Ontwikkeling koopkracht In tabel 3.1 worden de absolute en procentuele veranderingen van het draagvlak, de koopkrachtbinding en de toevloeiing weergegeven in de periode Waar het draagvlak voor dagelijkse artikelen de afgelopen vijf jaar met 800 klanten is toegenomen, is dat voor niet-dagelijkse artikelen met klanten gedaald. De toename van het draagvlak voor dagelijkse artikelen is vooral het gevolg van een groeiend aantal inwoners uit andere plaatsen dat deze artikelen in Haaksbergen koopt de koopkrachttoevloeiing is met 69 procent gestegen. De afname van het draagvlak voor niet-dagelijkse artikelen komt deels voor rekening van de koopkrachttoevloeiing; het aantal mensen uit andere plaatsen dat deze artikelen in Haaksbergen koopt, is met 24 procent gedaald. Daarnaast is ook de binding van de eigen inwoners voor nietdagelijkse artikelen met 16 procent afgenomen. Van de niet-dagelijkse artikelgroepen heeft de doehet-zelf artikelgroep de grootste absolute toename van het draagvlak ( klanten). De sterkste afname zien we in de electrosector ( klanten). Tabel 3.1 Ontwikkeling draagvlak, binding en toevloeiing, per artikelgroep, Haaksbergen ( ). draagvlak binding toevloeiing artikelgroep totaal % absoluut % absoluut % dagelijkse artikelen 800 3% % % niet-dagelijkse artikelen % % % - kleding % % % - schoenen % % % - woninginrichting % 300 4% % - huishoudelijke artikelen % % % - electro % % % - doe-het-zelf % % % - bloemen, planten en tuinartikelen % % % 10

18 Tabel 3.2 en tabel 3.3 presenteren de ontwikkeling van de koopkrachtbinding- en toevloeiing voor de afgelopen tien jaar. De uitkomsten voor 2010 worden respectievelijk vergeleken met 2005 en met De koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen is de afgelopen tien jaar stabiel gebleven. De koopkrachtbinding voor niet-dagelijkse artikelen is met 12 procent afgenomen. De grootste afname zien we in de artikelgroep electro; het aantal inwoners dat deze artikelen in de eigen woonplaats koopt, is gedaald met 18 procent. In geen van de artikelgroepen heeft zich een toename van de koopkrachtbinding voorgedaan. Tabel 3.2 Koopkrachtbinding, per artikelgroep, Haaksbergen (2000, 2005 en 2010). 1 artikelgroep % ontw dagelijkse artikelen % niet-dagelijkse artikelen % - kleding % - schoenen % - woninginrichting % - huishoudelijke artikelen % - electro % - doe-het-zelf % - bloemen, planten en tuinartikelen % In tabel 3.3 valt onder meer de ontwikkeling in de koopkrachttoevloeiing voor dagelijkse artikelen op. Deze is tussen 2000 en 2010 met 38 procent toegenomen. De koopkrachttoevloeiing voor nietdagelijkse artikelen is met 29 procent gedaald. Deze afname is het sterkst binnen de productgroep woninginrichting (-70 procent). In de doe-het-zelf sector is de koopkrachttoevloeiing daarentegen gestegen met 85 procent. 1 In 2000 zijn 'doe-het-zelf' en 'bloemen, planten en tuinartikelen' samengenomen. Daarom presenteren we voor deze twee branches de ontwikkeling

19 Tabel 3.3 Koopkrachttoevloeiing, per artikelgroep, Haaksbergen (2000, 2005 en 2010). 2 artikelgroep % ontw dagelijkse artikelen % niet-dagelijkse artikelen % - kleding % - schoenen % - woninginrichting % - huishoudelijke artikelen % - electro % - doe-het-zelf % - bloemen, planten en tuinartikelen % 3.3 Ontwikkelingen herkomst draagvlak De vorige paragraaf liet zien dat het draagvlak voor winkelvoorzieningen in Haaksbergen zich in de afgelopen jaren heeft veranderd. Interessant is te zien vanuit welke omliggende gemeenten zich een verandering in de oriëntatie op Haaksbergen heeft voorgedaan. De grootste verandering in klantoriëntatie op Haaksbergen voor dagelijkse artikelen zien we in omliggende gemeenten zoals Enschede en Berkelland; het aantal klanten uit dit gebied dat de dagelijkse boodschappen in de kern Haaksbergen doet, is met klanten toegenomen. Bij de niet-dagelijkse artikelen doet de ontwikkeling zich vooral voor in Berkelland. Vanuit deze gemeente is de toevloeiing met klanten afgenomen. 2 In 2000 zijn 'doe-het-zelf' en 'bloemen, planten en tuinartikelen' samengenomen. Daarom presenteren we voor deze twee branches de ontwikkeling

20 Figuur 3.1 Verandering oriëntatie dagelijkse artikelen. Figuur 3.2 Verandering oriëntatie niet-dagelijkse artikelen. 13

21 4 Vergelijking van het draagvlak 14

22 4. Vergelijking van het draagvlak 4.1 Inleiding Dit hoofdstuk vergelijkt het draagvlak van Haaksbergen met het draagvlak van een aantal plaatsen die nabijgelegen en/of qua omvang en structuur vergelijkbaar zijn met Haaksbergen. Naast een viertal referentieplaatsen positioneren we Haaksbergen ook ten opzichte van het gemiddelde van kernen van vergelijkbare omvang. Zodoende ontstaat inzicht in de positie die Haaksbergen momenteel inneemt als het gaat om de regionale concurrentiekracht. 4.2 Regionale concurrentiekracht van Haaksbergen De figuren 4.1 tot en met 4.9 presenteren voor elke artikelgroep de vergelijking van het draagvlak. Door de omvang van het draagvlak per branche te relateren aan het inwonertal corrigeren we voor verschillen in de bevolkingsomvang van plaatsen. We hanteren hierbij het aantal klanten per inwoners. Dit kengetal laat zien of een kern in verhouding tot de omvang van de kern relatief veel of weinig klanten aan zich weet te binden. Haaksbergen heeft in vergelijking met plaatsen met een vergelijkbaar inwonertal een gemiddeld draagvlak voor dagelijkse artikelen. Voor de niet-dagelijkse artikelen scoort Haaksbergen onder het gemiddelde. Haaksbergen heeft verhoudingsgewijs weinig klanten als het gaat om woninginrichtingartikelen. Figuur 4.1 Vergelijking draagvlak dagelijkse artikelen. Haaksbergen Figuur 4.2 Vergelijking draagvlak niet-dagelijkse artikelen. Haaksbergen Enschede Enschede Goor Goor Rijssen Rijssen Oldenzaal kernen inwoners Oldenzaal kernen inwoners Figuur 4.3 Vergelijking draagvlak kleding. Haaksbergen Figuur 4.4 Vergelijking draagvlak schoenen. Haaksbergen Enschede Enschede Goor Goor Rijssen Rijssen Oldenzaal kernen inwoners Oldenzaal kernen inwoners

23 Figuur 4.5 Figuur 4.6 Vergelijking draagvlak huishoudelijke artikelen. Vergelijking draagvlak woninginrichting. Haaksbergen Haaksbergen Enschede Enschede Goor Goor Rijssen Rijssen Oldenzaal kernen inwoners Oldenzaal kernen inwoners Figuur 4.7 Vergelijking draagvlak electro. Haaksbergen Figuur 4.8 Vergelijking draagvlak doe-het-zelf. Haaksbergen Enschede Enschede Goor Goor Rijssen Rijssen Oldenzaal kernen inwoners Oldenzaal kernen inwoners Figuur 4.9 Vergelijking draagvlak bloemen, planten en tuinartikelen. Haaksbergen Enschede Goor Rijssen Oldenzaal kernen inwoners

24 5 Beoordeling en bezoekmotief consument 17

25 5. Beoordeling en bezoekmotief consument 5.1 Inleiding Zoals in de inleiding van deze rapportage al werd genoemd, bevat dit onderzoek ook een onderdeel dat kwalitatief van opzet is. Voor het in kaart brengen van het functioneren van winkelgebieden en aankoopplaatsen is het ook van belang zicht te hebben op aanvullende aspecten zoals beoordeling, bezoekmotief en gedrag. Hoe klanten het winkelgebied beoordelen dat ze het meest bezoeken, komt aan bod in paragraaf 5.2. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen inwoners (afkomstig uit Haaksbergen) en regiobezoekers (afkomstig uit de omliggende plaatsen). In deze paragraaf is ook ruimte gemaakt voor de veranderingen in het consumentenoordeel ten opzichte van In paragraaf 5.3 worden de belangrijkste bezoekmotieven van inwoners en regiobezoekers (bezoekers uit andere veelal omliggende plaatsen) gepresenteerd. Tot slot gaat de laatste paragraaf van dit hoofdstuk in op andere aankooplocaties dan winkels, namelijk de warenmarkt en het internet. Ook wordt duidelijk in welke mate inwoners van Haaksbergen winkels op koopzondag bezoeken. 5.2 Beoordeling winkelgebied Haaksbergen Aan klanten die voor hun dagelijkse boodschappen of voor het winkelen het vaakst naar Haaksbergen gaan, is gevraagd om het winkelgebied van Haaksbergen te beoordelen op de onderstaande negen criteria: het aantal winkels; de kwaliteit van de winkels; het aanbod van daghoreca; de inrichting en de aankleding van het winkelgebied; de sfeer/gezelligheid; de veiligheid van de winkelomgeving; de bereikbaarheid van het winkelgebied; de parkeermogelijkheden voor de auto; de stallingsmogelijkheden voor de fiets. Figuur 5.1 illustreert de waardering voor deze aspecten op een schaal van 1 (zeer slecht) tot 10 (uitstekend). Uit de waarderingscijfers voor de winkelvoorzieningen in Haaksbergen valt op dat de inwoners van deze plaats het meest positief zijn over fietsparkeermogelijkheden. Ook de bereikbaarheid van het winkelcentrum, de kwaliteit van de winkels en de veiligheid van de winkelomgeving scoren hoog. Gemiddeld geeft men hieraan een 7,7. Het laagste rapportcijfer kennen de inwoners toe aan het aanbod aan daghoreca. Toch scoort ook dit aspect nog een ruime voldoende. Bezoekers uit de regio hebben vooral waardering voor de fiets- en autoparkeermogelijkheden en de bereikbaarheid van het winkelcentrum in Haaksbergen. Over het aanbod aan daghoreca oordelen zij evenals de inwoners het minst positief. 18

26 Figuur 5.1 Waardering winkelvoorzieningen Haaksbergen, uitgesplitst naar inwoners en regiobezoekers. Bereikbaarheid van het winkelcentrum Aanbod van daghoreca Inrichting/aankleding winkelstraten Parkeermogelijkheden fiets Parkeermogelijkheden auto Veiligheid winkelomgeving Sfeer/ambiance De kwaliteit van de winkels Het aantal winkels inwoners regiobezoekers Vergeleken met de waardering voor winkelvoorzieningen in plaatsen van vergelijkbare omvang (tussen de en inwoners), scoort Haaksbergen op een aantal aspecten lager dan gemiddeld. Vooral het daghoreca-aanbod en de inrichting en aankleding van de winkelstraten krijgen een lager rapportcijfer. Daarentegen hebben de consumenten meer waardering voor de veiligheid van de winkelomgeving, de fiets- en autoparkeermogelijkheden en de bereikbaarheid van het winkelcentrum in Haaksbergen. Figuur 5.2 Vergelijking waardering winkelvoorzieningen Haaksbergen, met gemiddelde waardering kernen met inwoners. Bereikbaarheid van het winkelcentrum Aanbod van daghoreca Inrichting/aankleding winkelstraten Parkeermogelijkheden fiets Parkeermogelijkheden auto Veiligheid winkelomgeving Sfeer/ambiance De kwaliteit van de winkels Het aantal winkels Haaksbergen referentiekernen Figuur 5.3 geeft de ontwikkelingen in de waardering voor winkelvoorzieningen in de periode weer. Een aantal waarderingscijfers voor de winkelvoorzieningen zijn lager dan in voorgaande jaren. Vooral over het aanbod aan daghoreca in Haaksbergen en de inrichting/aankleding van de winkelstraten oordelen de consumenten een stuk minder positief. Daarentegen is de waardering voor de fietsparkeermogelijkheden aanzienlijk toegenomen. 19

27 Figuur 5.3 Vergelijking waardering winkelvoorzieningen Haaksbergen (2000, 2005 en 2010). Bereikbaarheid van het winkelcentrum Aanbod van daghoreca Inrichting/aankleding winkelstraten Parkeermogelijkheden fiets Parkeermogelijkheden auto Veiligheid winkelomgeving Sfeer/ambiance De kwaliteit van de winkels Het aantal winkels Bezoekmotief winkelgebied Tabel 5.1 presenteert de belangrijkste redenen van consumenten waarom zij in Haaksbergen de dagelijkse boodschappen doen dan wel hier winkelen, uitgesplitst naar inwoners en regiobezoekers. Het belangrijkste motief voor inwoners om de dagelijkse boodschappen in Haaksbergen te doen, is vanwege de nabijheid gevolgd door de parkeergelegenheid en bereikbaarheid. Een kwart noemt de aanwezigheid van bepaalde winkels en producten een reden om in Haaksbergen de dagelijkse boodschappen te halen. Winkelen in Haaksbergen doen de inwoners vooral omdat het dichtbij is. Circa twee op de vijf verkiest Haaksbergen om te winkelen vanwege de bereikbaarheid. Een veelgenoemde reden voor regiobezoekers om Haaksbergen te bezoeken voor de dagelijkse boodschappen en om te winkelen, is vanwege de parkeergelegenheid. Ook de nabijheid speelt voor velen een rol om voor deze plaats te kiezen. Verder winkelt 40% van de regiobezoekers in Haaksbergen vanwege de bereikbaarheid. 20