Pensioencontract in transitie: juridische en fiscale aspecten René Maatman & Bastiaan Starink
Agenda Afschaffing doorsneesystematiek, en dan...? Gevolgen voor het pensioencontract Een nieuw pensioencontract, en dan...? Transitievraagstukken 2
Stelselherziening per 2020 Waarom ook al weer? Actuarieel fair contract op individueel niveau geen ongewenste herverdeling en 'heldere' eigendomsrechten Nominale garantiecontract niet langer realistisch Garantie wordt niet waargemaakt Stelsel aanpassen aan moderne arbeidsmarkt Flexibele arbeidsverhoudingen, wisselend en zzp Actuarieel fair vergt oplossing doorsneesystematiek Invoeren gelijkblijvende opbouw en progressieve premie Invoeren degressieve opbouw en gelijkblijvende premie 3
Het doorsneesysteem Doorsneepremie-systematiek 25% 20% 15% 10% 5% 0% 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 Leeftijd 4
Degressieve opbouw in uitkeringsregeling (middelloon) Opbouwpercentages Degressieve opbouw Gelijkblijvende opbouw 4,50% 4,00% 3,50% 3,00% 2,50% 2,00% 1,50% 1,00% 0,50% 0,00% 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 Leeftijd 5
Fiscale inbedding in Regeerakkoord Hierbij wordt bezien of het fiscale kader alleen nog op de pensioenpremie kan worden begrensd. Wat kan dat betekenen? Slechts kostprijs fiscaal reguleren Opties: Individuele maximale jaarpremie Collectieve maximale jaarpremie 6
Degressieve opbouw in premieregeling Staffelpercentages 30,00% 25,00% Gelijkblijvende premie RR 1% 20,00% Gelijkblijvende premie RR 2% 15,00% Gelijkblijvende premie RR 3% 10,00% Gelijkblijvende premie RR 4% 5,00% 0,00% 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 Leeftijd 7
Degressieve opbouw in premieregeling Rekenmethodiek huidige DC staffels: max premie tussen 15% en 25% Huidige fiscale kader DC afgeleid van DB: ook bij DC denken wij in uitkering Leidt tot fiscale ongelijkheid op de volgende punten: In aanmerking te nemen rekenrente bij premiestaffels Betalen voor indexatie Herstelpremie Sterftegrondslagen Dat pleit voor een ruimere premie dan de huidige fiscale DC staffels Desondanks zal een deel van de regelingen versoberd moeten worden 8
Juridische aandachtspunten Verplichtgesteld bpf: doorsneesystematiek verplicht Uitkeringsovereenkomst: tijdsevenredige opbouw verplicht Einde doorsneesystematiek is niet einde verplichtstelling Dubbele discriminatiegevaar beheersen: objectief rechtvaardigen Maar er is meer... 9
10
11
12
13
14
15
Samenvatting juridische aspecten oude nieuwe rechten Solidariteit Doorsneesystematiek Exit Entree beschikkingen Toedeling en herverdeling Onderfinanciering FTK en gesloten fonds Schrijnende gevallen Kruissubsidie voorkomen Faciliteren in wetgeving Alternatief gesloten fonds Complexiteit Wvp Beleggingskeuzes? Prudent person-regel Zorgplichten - KNVB Vast of variabel Spijtoptanten 83 84 Pw 16
Vragen? Boeijen, D., Heemskerk, M., Maatman, R.H. (2015). Beëindiging van de doorsneesystematiek. Netspar Design Paper, no. 35. Dietvorst, G.J.B., Starink, B. & Visser, M.R. (2016). De fiscaliteit en pensioen: Naar een nieuw fiscaal pensioenkader? Netspar Occasional Paper 02 / 2016. Heemskerk, M., Kamminga, C., Maatman, R.H. & Werker, B.J.M. (2017). Van uitkeringsovereenkomst naar PPR. Netspar Design Paper, no. 76. Maatman, R.H. (2017), De prudent person-regel, zorgplichten en het nieuwe pensioencontract. Ondernemingsrecht 2017, nr. 16. Starink, B., (2017). Fiscale aspecten van het pensioenstelsel per 2020. Maandblad Belasting Beschouwingen, februari 2017. rene.maatman@debrauw.com bastiaan.starink@pwc.com 17