Wat is het probleem? 2

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat is het probleem? 2"

Transcriptie

1

2 Wat is het probleem? 2

3 Wat is het probleem? 3

4 Wat is het probleem? 4

5 Pension Fund 'PFZW' Pension Fund 'ABP' Backward Moving Average Backward Moving Average (Compound Interest) (Compound Interest) Year Return 3 Year 5 Year 10 Year Year Return 3 Year 5 Year 10 Year ,8% 11,0% 8,6% 8,6% ,5% ,0% 7,6% 6,7% 7,6% ,0% ,1% 9,4% 9,1% 8,0% ,4% 10,3% ,9% 9,4% 10,3% 8,8% ,8% 8,8% ,4% 15,8% 12,4% 10,1% ,9% 13,3% 10,9% ,8% 16,7% 12,4% 10,5% ,9% 12,2% 10,2% ,7% 18,9% 17,1% 11,8% ,0% 11,6% 12,6% ,4% 13,7% 15,1% 12,0% ,2% 8,6% 9,9% ,0% 6,0% 10,3% 10,3% ,7% 4,1% 7,3% ,3% -3,4% 5,1% 8,7% ,2% -1,7% 3,4% 7,1% ,0% 0,1% 4,9% 8,6% ,0% 0,8% 3,0% 6,6% ,9% 5,7% 2,8% 9,7% ,2% 4,6% 3,3% 7,8% ,4% 14,1% 5,3% 10,1% ,8% 11,7% 5,1% 7,5% ,2% 12,5% 8,7% 9,5% ,5% 11,2% 7,2% 7,3% ,1% 11,2% 11,9% 8,4% ,8% 8,6% 9,6% 6,5% ,5% -2,1% 3,9% 4,4% ,2% -3,2% 2,6% 2,8% ,6% 0,0% 5,1% 4,0% ,2% -0,1% 4,2% 3,7% ,6% 1,7% 4,4% 4,9% ,5% 2,9% 4,4% 4,7% ,4% 12,8% 4,1% 6,4% ,3% 12,1% 3,1% 5,1% ,4% 11,4% 5,3% 8,5% ,7% 10,1% 5,0% 7,3% ,7% 8,4% 11,0% 7,4% ,2% 7,6% 11,2% 6,8% ,5% 10,7% 10,6% 7,9% ,5% 11,4% 10,1% 7,1% ,1% 6,2% 8,0% 6,2% ,7% 7,7% 8,0% 6,1% Period Compound 8,3% 7,3% Arithmetic m 8,8% 8,6% 8,4% 8,4% 7,7% 7,3% 6,9% 6,2% Risk (SD) 10,1% 6,1% 3,9% 2,1% 9,0% 5,0% 3,3% 1,5% Lowest Retu -20,5% -3,4% 2,8% 4,0% -20,2% -3,2% 2,6% 2,8% 5

6 Agenda 1. Financiële positie Pensioenfondsen (Rapport DNB) 2. Wetsvoorstel Verbeterde Premieregeling 3. SER Rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling 4. Speerpunten 5. Centraal Thema 6. Conclusies 7. Discussie & Vragen 6

7 Financiële positie Pensioenfondsen 7

8 Financiële positie Pensioenfondsen 8

9 Financiële positie Pensioenfondsen 9

10 Financiële positie Pensioenfondsen 10

11 Financiële positie Pensioenfondsen 11

12 Financiële positie Pensioenfondsen 12

13 Financiële positie Pensioenfondsen 13

14 Financiële positie Pensioenfondsen 14

15 Financiële positie Pensioenfondsen 15

16 Wetsvoorstel Verbeterde Premieregeling Wetsontwerp Verbeterde Premieregeling 1. Wet variabele pensioenuitkering = + 2. Wet uitbetaling pensioen in eenheden" 16

17 Wetsvoorstel Verbeterde Premieregeling 1. Premie- of kapitaalregeling 2. Doorbeleggen na Pensioendatum 3. Optie: Pensioen in eenheden (niet uitgewerkt) 4. Optie: Beleggingsrisico collectief delen + Life cycle 5. Langlevenrisico: verzekeren of collectief delen 6. Projectierente = Risicovrije rente 7. Beperkt shoprecht 17

18 Wetsvoorstel Verbeterde Premieregeling 18

19 Wetsvoorstel Verbeterde Premieregeling Aandachtspunten 1. Geen communicatie- of uitvoeringstoets 2. Begrip Pensioeneenheid niet uitgewerkt 3. Prudent Person Rule: Life cycle verplicht 4. Ingewikkelde communicatie 5. Projectierendement: verplicht risicovrije rente 19

20 SER Rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Uitwerking SER Variant IV 1. Persoonlijk pensioenvermogen 2. Delen: Beleggingsrisico + Life Cycle 3. Delen: Langlevenrisico, Macro-Langlevenrisico (?) 4. Collectieve buffer: Stabiele en hogere pensioenuitkomsten 5. Projectierendement: verwacht reëel rendement 20

21 SER Rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Transitie: 1. Dubbele overgang 1. Pensioenaanspraken oude regeling omzetten in pensioenvermogen 2. Afschaffing van de doorsneesystematiek 2. Nadelige effecten die ontstaan door afschaffing van de doorsneesystematiek worden verzacht. 3. Benadeelde leeftijdsgroepen krijgen gerichte compensatie 21

22 SER Rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Subvariant I-B 1. Voorwaardelijke uitkeringsregeling 2. Degressieve pensioenopbouw 3. Voorwaardelijk (geen zekerheid) 4. Korten, Indexeren : (DG-100%)/10 22

23 Speerpunten 1. Kostendekkende Premie (DNB-bezoek) 2. Principle based i.p.v. Rule Based Life Cycle Projectierente 3. Communicatie: Maatmanoverzichten Transitietabel Pensioen-oud, Kapitaal, Pensioen-nieuw 4. Kortingen Tegelijkertijd premies en pensioenen korten? 5. Koopkracht, Acties AMVB s? 23

24 Centraal Thema zeker Hoe moet uw pensioen zijn? 24

25 Conclusies SER Varianten 1. Variant IV: in lijn met Ouderenorganisatie variant ISDC ISDC = Individueel Solidair Defined Contribution Eigen Pensioenpot, collectieve buffers Solidariteit: Collectief beleggen + Langlevenrisico delen 2. Variant 1-B: In lijn met Ouderenorganisatie variant NNP NNP= Naar een nastrevenswaardig pensioenstelsel Uitkeringsregeling zonder zekerheid. Jaarlijks pensioenuitkering bijstellen o.b.v. uitsmeerprincipe Geen doorsneepremie meer 25

26 Vervolg 1. Voortzetting pensioendialoog 2. Reactie gezamenlijke ouderenorganisaties (Juni 2016) 3. Overleg ouderenorganisaties Asscher/Klijnsma (14 juni 2016) 4. Medio 2016 :Nota Stas Klijnsma over herziening pensioenstelsel 5. Inbreng/afstemming in Achtpartijenoverleg 26

27 Vragen 27

Een toekomst zonder indexatie Jos Berkemeijer. Amsterdam, 26 oktober 2015, DNB

Een toekomst zonder indexatie Jos Berkemeijer. Amsterdam, 26 oktober 2015, DNB Een toekomst zonder indexatie Jos Berkemeijer Amsterdam, 26 oktober 2015, DNB Agenda 1. Risicohouding 2. Indexatie Crash 3. EHBI 4. ISDC, met zonder indexatie Risicohouding, Zekerheid Je mag blind twee

Nadere informatie

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 23 november 2016

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 23 november 2016 NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 23 november 2016 Openingsthema PENSIOEN MEER OF MINDER ZEKERHEID? 2 Openingsthema Willen jullie

Nadere informatie

Pensioenen Jos Berkemeijer

Pensioenen Jos Berkemeijer Pensioenen Jos Berkemeijer Van wie is de pensioenpot? VVSPTN Miniconferentie 11 oktober 2017 Pensioenagenda 1. Regeerakkoord 2. Pensioen in cijfers 3. Dreigende Kortingen? 4. Nieuw pensioenstelsel 5. Discussie

Nadere informatie

Toekomst Pensioenstelsel

Toekomst Pensioenstelsel Toekomst Pensioenstelsel Bijeenkomst NVOG Arnhem, 22 november 2017 Corien Wortmann-Kool Bestuursvoorzitter ABP 2 Actuele financiële positie ABP Onze financiële positie (per 30 september 2017) bron: www.abp.nl

Nadere informatie

- 1. afschaffing van doorsneepremiesystematiek

- 1. afschaffing van doorsneepremiesystematiek Aan de besturen van VNO-NCW, MKB, LTO, Bouwend Nederland, FNV, CNV, VCP, HZC Aan de leden van de commissie SZW en/of pensioenwoordvoerders politieke partijen 2 e Kamer 29 mei 2017 Mevrouw, Mijnheer, De

Nadere informatie

ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering

ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering Samenvatting Het conceptvoorstel Wet variabele pensioenuitkering kan een belangrijke verbetering van de huidige premieovereenkomst betekenen.

Nadere informatie

Naar een nieuw pensioencontract

Naar een nieuw pensioencontract Naar een nieuw pensioencontract Kees Goudswaard Montae Pensioenbijeenkomst werkgevers, Utrecht, 31 mei 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Overzicht Sterke en zwakke punten van het huidige stelsel SER

Nadere informatie

Een nieuw Pensioenstelsel

Een nieuw Pensioenstelsel NVOG Themamiddag ---- Presentatie Jos Berkemeijer --- Symetrics 2015 1 Themamiddag 17 april 2015 Jos Berkemeijer AAG Een nieuw Pensioenstelsel Ambitie Moeten jongeren straks hun hand ophouden? Indexatie

Nadere informatie

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Kees Goudswaard Pensioenvraagstukken in de kabinetsformatie, Amsterdam, 27 januari 2017 Bij ons leer je de wereld kennen Sterke punten stelsel

Nadere informatie

Achmea Gepensioneerden Vereniging

Achmea Gepensioneerden Vereniging Achmea Gepensioneerden Vereniging NVOG Bijpraatmiddag Stand van Zaken Pensioenen Thema Pensioenen Jos Berkemeijer 21 februari 2017 Presentatie Jos Berkemeijer 11e Algemene Vergadering Donderdag 1 december

Nadere informatie

Persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling

Persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Bijdrage aan de maatschappelijke pensioendialoog Publieksversie SER-verkenning 20 mei 2016 1 1 Een nieuw soort pensioenregeling De Sociaal-Economische

Nadere informatie

Pensjoen Jos Berkemeijer. ALV NVOG 22 november 2017

Pensjoen Jos Berkemeijer. ALV NVOG 22 november 2017 Pensjoen Jos Berkemeijer ALV NVOG 22 november 2017 Pensioenagenda 1. Regeerakkoord 2. Pensioen in cijfers 3. Dreigende Kortingen? 4. Nieuw pensioenstelsel 5. Discussie Dillema s Vragen? http://duwtje.com/otherweyes-in-nrc-6-denkfouten-over-pensioen/

Nadere informatie

Het pensioenstelsel van de toekomst

Het pensioenstelsel van de toekomst Het pensioenstelsel van de toekomst Pensioen Event Euroforum, Utrecht, 30 juni 2016 Kees Goudswaard Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Economie Vier toekomstvarianten SER 2015 1) Uitkeringsovereenkomst

Nadere informatie

Themadag 3 februari Workshop premieovereenkomst

Themadag 3 februari Workshop premieovereenkomst Themadag 3 februari 2015 Workshop premieovereenkomst 2 Aan de orde komen: 1. 2014: de verkenning 2. December: brief met voorstel Staatssecretaris 3. Inzet op 2 sporen vanuit de Pensioenfederatie 4. Verdere

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM. Senioren

Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM. Senioren Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM Senioren Toetsingscriteria Debatmanifestatie Volgens welke criteria toetsen seniorenorganisaties een nieuw pensioenstelsel? 1. Ambitie 2. Solidariteit en collectiviteit

Nadere informatie

WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen?

WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? Dit position statement begint het vraagstuk van het afschaffen van de doorsneesystematiek aan de achterkant : vanuit

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

BREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn. 20 juni 2016

BREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn. 20 juni 2016 BREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn 20 juni 2016 Welke onderwerpen komen aan bod? Introductie: Waar passen DC en CDC-regeling in een

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016

Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016 Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016 00-00-2009 pagina 1/x Afdeling Communicatie Inhoud Trends die aanleiding geven om het

Nadere informatie

Berekeningen geven inzicht in effecten risico s op variabele pensioenuitkering. Agnes Joseph & Miriam Loois

Berekeningen geven inzicht in effecten risico s op variabele pensioenuitkering. Agnes Joseph & Miriam Loois Berekeningen geven inzicht in effecten risico s op variabele pensioenuitkering Agnes Joseph & Miriam Loois Sociale partners en besturen staan nu voor keuzes De Wet Verbeterde Premieregelingen maakt doorbeleggen

Nadere informatie

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling Nieuwsbericht / 5 augustus 2016 Wet verbeterde premieregeling Op 14 juni 2016 nam de Eerste Kamer de Wet verbeterde premieregeling aan. Per brief van 4 juli 2016 heeft Staatssecretaris Jetta Klijnsma laten

Nadere informatie

Adfiz seminar Individueel pensioen de toekomst?

Adfiz seminar Individueel pensioen de toekomst? 1 Adfiz seminar Individueel pensioen de toekomst? Paul Hoogerhuis Manager Marketing Zakelijk Driebergen, maart 2017 Agenda Adfiz 2 Inleiding Veranderingen Huidige Kansen stelsel ontwikkelingen adviseur

Nadere informatie

Op weg naar een houdbaar pensioenstelsel

Op weg naar een houdbaar pensioenstelsel Op weg naar een houdbaar pensioenstelsel Wat zeggen de SER en het kabinet? Dick Boeijen @ KPS 19 juli 2016 Agenda voor deze middag (op basis van jullie vragen) Stand van zaken in vier sheets Beschrijving

Nadere informatie

Wat is er aan de hand moet onze pensioenen?

Wat is er aan de hand moet onze pensioenen? Wat is er aan de hand moet onze pensioenen? Casper van Ewijk, Netspar & University of Amsterdam KNAW Symposium, 9 januari 2014, Amsterdam Agenda Wat is een pensioen? Goed pensioen is een risicovol pensioen

Nadere informatie

Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016

Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016 Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016 Pagina 1 Pagina 1 Agenda 1. Verbeterde premieregelingen 2. Risico s en spreidingsmechanisme

Nadere informatie

Naar persoonlijk pensioen met collectieve risicodeling?

Naar persoonlijk pensioen met collectieve risicodeling? Naar persoonlijk pensioen met collectieve risicodeling? Pensioenconferentie EUR, 16 juni 2016 Kees Goudswaard Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Economie Vier toekomstvarianten SER 2015 1) Uitkeringsovereenkomst

Nadere informatie

Pensioenfonds DSM Nederland

Pensioenfonds DSM Nederland Pensioenfonds DSM Nederland door Ton de Boer op verzoek van VDP 12-12-2016 Pensioenfonds DSM Nederland 1 AGENDA 1. Inleiding 2. Huidige situatie a) Financieel b) Uitkomsten deelnemersonderzoek c) Besluiten

Nadere informatie

IVP OPF seminar Jeroen Koopmans, 10 oktober 2017 Actuariële redenen voor een grondige stelselherziening

IVP OPF seminar Jeroen Koopmans, 10 oktober 2017 Actuariële redenen voor een grondige stelselherziening IVP OPF seminar 2017 Jeroen Koopmans, 10 oktober 2017 Actuariële redenen voor een grondige stelselherziening Wat was er ook alweer mis met het huidige stelsel? SER-advies Toekomst Pensioenstelsel (02-2015)

Nadere informatie

De opmars van (C)DC een onomkeerbare trend?

De opmars van (C)DC een onomkeerbare trend? De opmars van (C) een onomkeerbare trend? Kennissessie Pensioenfederatie Jaarcongres 2017 René van de Kieft (MN) en Roel Beetsma (MN leerstoel UvA) Mei 2017 Agenda 1. Inleiding 2. DB vs. Kennissessie DB

Nadere informatie

De toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel Dick Sluimers Voorzitter Raad van Bestuur APG

De toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel Dick Sluimers Voorzitter Raad van Bestuur APG De toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel Dick Sluimers Voorzitter Raad van Bestuur APG KNVG Maarssen 4 september 2012 Agenda 1) Wie is APG? 2) Ontwikkelingen van vandaag 3) Uitdagingen voor morgen

Nadere informatie

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer 7 oktober 2015 Diana Du4lh Programma Kort voorstellen Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering Ini4a4ef wetsvoorstel

Nadere informatie

Toekomst van het Pensioenstelsel

Toekomst van het Pensioenstelsel Toekomst van het Pensioenstelsel 26 maart 2015 Alex Ter Horst en Ruud Derksen Advocaten Pensioenrecht Nederlandse pensioenstelsel behoort tot de beste van de wereld 1. Denemarken (82,4) 2. Australie (79,9)

Nadere informatie

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur Actualiteiten pensioenen Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur 1. Algemeen 2. Rol OR 3. Pensioenregelingen Agenda 4. Fiscale wijzigingen 2015 (rol OR bij compensatiemaatregelen) 5. Pensioenuitvoerders

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 5 juli 2016 1 Agenda Opening 2015 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert Risico s

Nadere informatie

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer )

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer ) UPDATE: Pensioenbericht 10 februari 2016 Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer 34.344) Dit is de meest recente actualisering van ons

Nadere informatie

Vereniging van DSM gepensioneerden

Vereniging van DSM gepensioneerden Wat wil de VDP? Krachtig invloed uitoefenen voor úw waardevast pensioen. Streven naar een positie aan de onderhandelingstafel, gelijkwaardig aan de vakorganisaties. Streven naar een sterkere positie in

Nadere informatie

10 puntenplan minister Koolmees vergeleken met toetsingscriteria

10 puntenplan minister Koolmees vergeleken met toetsingscriteria 10 puntenplan minister Koolmees vergeleken met toetsingscriteria Samenvatting: Direct betrokken bij de opstelling van het wettelijk kader voor de transitie Afschaffing doorsneeproblematiek: financiering

Nadere informatie

Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling

Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Reactie SER-rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling In mei van dit jaar is het rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling verschenen.

Nadere informatie

Ontwikkelingen op pensioengebied. Gerard Rutten (DSM Pension Services) 19-25 - 27 november 2015

Ontwikkelingen op pensioengebied. Gerard Rutten (DSM Pension Services) 19-25 - 27 november 2015 Ontwikkelingen op pensioengebied Gerard Rutten (DSM Pension Services) 19-25 - 27 november 2015 Huidige pensioenstelsel toe aan grondige herziening. Pagina 1 Staatssecretaris Klijnsma: de weg naar een financieel

Nadere informatie

2513AA22. Effecten life cycle beleggen

2513AA22. Effecten life cycle beleggen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22 Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44

Nadere informatie

PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE

PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE PENSIOEN IS AANVULLING OP AOW Lijfrente Salaris 100% Pensioen Staatspensioen (AOW) 2 AOW, VOLKSVERZEKERING (1) Voorziet in MINIMUM

Nadere informatie

Pensioen voor de toekomst

Pensioen voor de toekomst Pensioen voor de toekomst KlikPensioen als ideale synthese van premie- en uitkeringsovereenkomsten Inhoud - Inleiding 1. Heldere uitgangspunten voor een goed pensioen 2. Pensioenoplossing voor vandaag

Nadere informatie

Pensioenakkoord. Samenvatting kabinetsbrief en SER-advies

Pensioenakkoord. Samenvatting kabinetsbrief en SER-advies Pensioenakkoord Samenvatting kabinetsbrief en SER-advies Op 5 juni bood de SER aan minister Koolmees een ontwerpadvies voor een nieuw pensioenstelsel aan. Op diezelfde dag stuurde de minister een brief

Nadere informatie

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Het Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering (kortweg wetsvoorstel ) maakt voor deelnemers aan een premieovereenkomst

Nadere informatie

Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken?

Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken? Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken? UNETO-VNI 3 oktober 2017 Emile Soetendal 2 Reisschema voor vandaag 1. Voor welk probleem zoeken we een oplossing? 2. Randvoorwaarden Pensioenfederatie

Nadere informatie

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND I. Inleiding Al geruime tijd discussiëren we in Nederland over de toekomst van ons pensioenstelsel.

Nadere informatie

Pensioenkeuzes in de beschikbare premieregeling (DC-regeling)

Pensioenkeuzes in de beschikbare premieregeling (DC-regeling) Pensioenkeuzes in de beschikbare premieregeling (DC-regeling) Programma Pensioen, hoe zat het ook alweer? Bestaande keuzemogelijkheden Nieuwe keuzes: jaarlijkse inkoop in de middelloonregeling vast of

Nadere informatie

Aangenomen en overgenomen amendementen

Aangenomen en overgenomen amendementen Overzicht van stemmingen in de Tweede Kamer afdeling Inhoudelijke Ondersteuning aan De leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid datum 10 maart 2016 Betreffende wetsvoorstel: 34255

Nadere informatie

Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur

Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Agenda Stand van zaken PPF APG: kerngegevens, beleggingsresultaten dekkingsgraadontwikkeling Deelnemerstevredenheidsonderzoek Effecten

Nadere informatie

Frank van Alphen FD Pensioen Pensioen moet beter bij arbeidsmarkt aansluiten

Frank van Alphen FD Pensioen Pensioen moet beter bij arbeidsmarkt aansluiten Frank van Alphen FD Pensioen Pensioen moet beter bij arbeidsmarkt aansluiten Dit kabinet gaat niet meer sleutelen aan het pensioenstelsel. Werkgevers en bonden richten zich op het volgende kabinet. Maar

Nadere informatie

De toekomst van ons pensioen

De toekomst van ons pensioen De toekomst van ons pensioen Verdieping inbreng in De Nationale Pensioendialoog Peter Borgdorff PFZW 18 maart 2015 L e a d e r s h i p E n t r e p r e n e u r s h i p Ste wa r d s h i p info@nyenrode.nl

Nadere informatie

TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL

TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL HEALTH WEALTH CAREER TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL DE VOLGENDE STAP 26 SEPTEMBER 2017 Marc Heemskerk Amstelveen TOEKOMST PENSIOENSTELSEL 1. Wat is er aan de hand met ons pensioenstelsel? 2. Deelnemersonderzoek

Nadere informatie

Toelichting Wet verbeterde premieregeling

Toelichting Wet verbeterde premieregeling Toelichting Wet verbeterde premieregeling Inleiding De Wet verbeterde premieregeling is op 14 juni 2016 aangenomen door de Eerste Kamer. Deze wet maakt het mogelijk om een pensioenkapitaal na pensioeningang

Nadere informatie

Voorstel variabele pensioen uitkering

Voorstel variabele pensioen uitkering Samen de toekomst Voorstel variabele dichterbij brengen pensioen uitkering Agenda Yoram Schwarz Nationale Nederlanden- Pensioen Directeur-Strategie& Marketing Netspar 16 September 2015 1 2 3 Veranderingen

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Herverdelingseffecten van verschillende projectierentes in verbeterde premieregelingen

Onderzoeksrapport Herverdelingseffecten van verschillende projectierentes in verbeterde premieregelingen Onderzoeksrapport Herverdelingseffecten van verschillende projectierentes in verbeterde premieregelingen Johan Bonekamp, Lans Bovenberg, Theo Nijman en Bas Werker 1 Oktober 2016 Samenvatting Het gebruik

Nadere informatie

Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk

Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk Kopij Pensioen Magazine toekomstig pensioenstelsel Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk Marc Heemskerk Ir. M.W. Heemskerk AAG is senior pensioenconsultant bij Mercer te Amstelveen De Nederlandse

Nadere informatie

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 5 juni 2019

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 5 juni 2019 NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 1 5 juni 2019 Agenda Pensioendashboard Nieuw pensioenstelsel Pensioenpetitie Nieuw Pensioenstelsel

Nadere informatie

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht PENSIOEN Alex Ter Horst Ruud Derksen Advocaten pensioenrecht 2 2 april 2019 3 so li da ri teit (de; v) 1gevoel van een-zijn met anderen; = saamhorigheid 4 5 Oktober 2017 regeerakkoord: persoonlijke pensioenpotten

Nadere informatie

ABC van het FTK Agnes Joseph

ABC van het FTK Agnes Joseph Update juni 2014 ABC van het FTK Agnes Joseph Verder gaan. Zomer update: FTK in grote lijnen bekend Het financieel toetsingskader voor pensioenfondsen (FTK) wordt aangepast. Op 25 juni 2014 stuurde staatssecretaris

Nadere informatie

14 december Pensioenen in Vandena van der Meer

14 december Pensioenen in Vandena van der Meer 14 december 2017 Pensioenen in 2018 P L U S.. E E N V O O R U I T B L I K Vandena van der Meer Agenda De zin en onzin van pensioen Pensioenleeftijd 68 jaar Plannen van het nieuwe kabinet Pensioenen in

Nadere informatie

Persoonlijk Pensioen met aanvullende Risicodeling. Theo Nijman (met Lans Bovenberg) Maart 2015

Persoonlijk Pensioen met aanvullende Risicodeling. Theo Nijman (met Lans Bovenberg) Maart 2015 Persoonlijk Pensioen met aanvullende Risicodeling Theo Nijman (met Lans Bovenberg) Maart 2015 Stand van zaken 2 Vandaag PPR biedt meer mogelijkheden voor fondsen en verzekeraars om in te spelen op wensen

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten

Pensioenactualiteiten Pensioenactualiteiten Eendaagse Arbeidszaken 18 mei 2017 Judy Boere Waar gaan we het over hebben? Toekomst Nederlandse pensioenstelsel Ontwikkelingen ABP-pensioen Waar komen we vandaan? Tot 2000: weinig

Nadere informatie

Afschaffing van de doorsneesystematiek en betekenis van maatwerk

Afschaffing van de doorsneesystematiek en betekenis van maatwerk 20181120-XX Afschaffing van de doorsneesystematiek en betekenis van maatwerk Casper van Ewijk (Universiteit van Amsterdam en Netspar) Kamerbrief: 10 stappen Het kabinet gaat de komende maanden aan de slag

Nadere informatie

Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017

Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017 Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen Emile Soetendal 10 januari 2017 2 Tsunami van politieke partijen voor komende verkiezingen De kiesraad heeft voor de Tweede Kamer verkiezingen

Nadere informatie

Regeerakkoord en nieuw pensioencontract. Theo Langejan 15 november 2017

Regeerakkoord en nieuw pensioencontract. Theo Langejan 15 november 2017 Regeerakkoord en nieuw pensioencontract Theo Langejan 15 november 2017 2 Verwachtingen worden onvoldoende waargemaakt Er zijn spanningen tussen generaties Stelstel sluit niet meer aan op de veranderende

Nadere informatie

De waarde van intergenerationeel risico delen in pensioencontracten. 1 december Bas J.M. Werker

De waarde van intergenerationeel risico delen in pensioencontracten. 1 december Bas J.M. Werker De waarde van intergenerationeel risico delen in pensioencontracten 1 december 2016 Bas J.M. Werker Gedachtenexperiment In juni 2017 schrijft de nieuwe coalitie: we herzien het pensioenstelsel grondig,

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

CPB Notitie. Samenvatting. SER-Commissie Toekomst Pensioenstelsel

CPB Notitie. Samenvatting. SER-Commissie Toekomst Pensioenstelsel CPB Notitie Aan: SER-Commissie Toekomst Pensioenstelsel Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon Marcel Lever, Thomas Michielsen Datum:

Nadere informatie

Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur

Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015 Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Agenda 1. Rol klankbordgroep 2. Waarom een nieuwe pensioenregeling?

Nadere informatie

Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014

Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Wat doet het ftk? Wat zit er in de pot? Wat is er beloofd? Generatiebalans FTK = beheersingssysteem Indicator Nominale dekkingsgraad

Nadere informatie

SER-pensioenstelsel vergeleken met de praktijk bij Nedlloyd pensioenfonds

SER-pensioenstelsel vergeleken met de praktijk bij Nedlloyd pensioenfonds SER-pensioenstelsel vergeleken met de praktijk bij Nedlloyd pensioenfonds Rotterdam, dinsdag 10 oktober 2017 Frans Dooren directeur Agenda - Introductie Nedlloyd pensioenfonds (NPF) - NPF-regeling binnen

Nadere informatie

Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van een krant, Een heuvel met een villa ertegen.

Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van een krant, Een heuvel met een villa ertegen. Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van een krant, Een heuvel met een villa ertegen... J.C.Bloem Wat is dat nog in dit land? - AOW (Omslag/belastingen)

Nadere informatie

Naar een nieuw pensioenstelsel

Naar een nieuw pensioenstelsel Naar een nieuw pensioenstelsel Publieksversie SER-advies juni 2019 1 1 Een nieuw pensioenstelsel De SER schetst in het advies Naar een nieuw pensioenstelsel de contouren van een nieuw, duurzaam en transparant

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij

De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij 3 De beschikbare premieregeling In Nederland bestaan grofweg twee categorieën pensioenregelingen: beschikbare premieregelingen enerzijds en middelloon-

Nadere informatie

Notulen van de Algemene Ledenvergadering op 13 september 2016 te Maarssen

Notulen van de Algemene Ledenvergadering op 13 september 2016 te Maarssen Notulen van de Algemene Ledenvergadering op 13 september 2016 te Maarssen Datum: 13 september 2016 Aanvang: 13.00 uur Aanwezig: 57 leden, inclusief bestuursleden Afmeldingen: 16 leden, inclusief 1 bestuurslid

Nadere informatie

VERKENNING Mei Persoonlijk pensioenvermogen. collectieve risicodeling SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD

VERKENNING Mei Persoonlijk pensioenvermogen. collectieve risicodeling SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD VERKENNING Mei 2016 Persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD VERKENNING Mei 2016 Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling MEI 2016

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

DC in een Notendop. Versie 17 januari 2015

DC in een Notendop. Versie 17 januari 2015 DC in een Notendop Versie 17 januari 2015 DC voor beginners Denified Contributions/ Beschikbare premie: Niet de aanspraken, maar de premie is de toezegging, premie staat vast, uitkering onzeker. Beschikbare

Nadere informatie

Ontwikkelingen in pensioenland

Ontwikkelingen in pensioenland Ontwikkelingen in pensioenland De rol van de pensioenfondsbestuurder FNV seminar pensioen actueel Hamadi Zaghdoudi 21 juni 2017 2017 Willis Towers Watson. All rights reserved. Ref.: DKr/A170414 Disclaimer

Nadere informatie

Belanghebbendenbijeenkomst 11 oktober 2017

Belanghebbendenbijeenkomst 11 oktober 2017 Belanghebbendenbijeenkomst 11 oktober 2017 NBC congrescentrum Nieuwegein Agenda 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Jaarverslag 2016 3. Nieuwe pensioenregelgeving, herstelplan, actuele ontwikkelingen

Nadere informatie

Deelnemerspresentatie november 2018

Deelnemerspresentatie november 2018 Deelnemerspresentatie november 2018 1 Agenda Pensioen bij Saint-Gobain Introductie UnitedPensions Wat is er voor u geregeld? Pensioen bij pensionering Pensioen bij overlijden Premievrijstelling bij Arbeidsongeschiktheid

Nadere informatie

1. een variant, waarbij deelnemers in de uitkeringsfase deels kunnen doorbeleggen op basis van een individuele beleggingsstrategie.

1. een variant, waarbij deelnemers in de uitkeringsfase deels kunnen doorbeleggen op basis van een individuele beleggingsstrategie. Hoofdlijnennota optimalisering wettelijk kader voor premieovereenkomsten 1. Aanleiding Het huidige wettelijke kader voor premieovereenkomsten kent als belangrijkste knelpunt dat het nemen van beleggingsrisico

Nadere informatie

CDC & DC BINNEN HET APF

CDC & DC BINNEN HET APF CDC & DC BINNEN HET APF Barbara van Bogaert - Montae Arnout Korteweg - De Nationale APF 13 september 2017 Inhoud Introductie Collectief DC bij een APF Individueel DC bij een APF Conclusie en afronding

Nadere informatie

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee Quiz Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee 2 de pijler SP PvdA GroenLinks CDA 50Plus ChristenUnie SGP D66 VVD PVV Verdere versobering Doorsneepremie Contract Max 40,4% aftrekbaar

Nadere informatie

Pensioenhervormingen Nederland

Pensioenhervormingen Nederland Pensioenhervormingen Nederland Agenda Pensioenhervorming Nederland Overzicht huidige stelsel Consolidatie en introductie APF Nationale pensioendialoog Beoogde hervormingen beschikbare premie 2 Pensioenstelsel

Nadere informatie

WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING

WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING 1- Waarom heeft het ABP een herstelplan opgesteld? ABP is, evenals vele andere pensioenfondsen, zwaar geraakt door de crisis op de financiële

Nadere informatie

De SER varianten nader beschouwd. Kennisbijeenkomst bij PGGM Theo Nijman December 2016

De SER varianten nader beschouwd. Kennisbijeenkomst bij PGGM Theo Nijman December 2016 De SER varianten nader beschouwd Kennisbijeenkomst bij PGGM Theo Nijman December 2016 Agenda Waarom willen we veranderen? Wat zijn de kernkarakteristieken van de contracten uit de perspectiefnota? I-B:

Nadere informatie

Samenvatting principeakkoord pensioenstelsel

Samenvatting principeakkoord pensioenstelsel Pagina 1 van 5 Samenvatting principeakkoord pensioenstelsel Op 5 juni 2019 is door het kabinet, de werkgevers en de vakbonden een principeakkoord gepresenteerd over de hervorming van ons pensioenstelsel.

Nadere informatie

Pensioen van de toekomst?

Pensioen van de toekomst? Pensioen van de toekomst? De toekomstbestendigheid van het pensioencontract Een verkenning Marianne van Gelder 22 september 2009 2 Inhoud van de presentatie 1. Inleiding 2. Huidig pensioencontract 3. Wat

Nadere informatie

Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC

Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC Over de sprekers Mirja Constandse Uitvoerend bestuurslid De Nationale APF Directeur bestuursbureau Actuaris Voormalig Directeur

Nadere informatie

Nr. 4 ADVIES AFDELING ADVISERING RAAD VAN STATE EN REACTIE VAN DE INITIATIEFNEMER

Nr. 4 ADVIES AFDELING ADVISERING RAAD VAN STATE EN REACTIE VAN DE INITIATIEFNEMER 34255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling, de Wet loonbelasting 1964 en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Position Paper DNB ten behoeve van de nationale pensioendialoog 15 januari 2015

Position Paper DNB ten behoeve van de nationale pensioendialoog 15 januari 2015 Position Paper DNB ten behoeve van de nationale pensioendialoog 15 januari 2015 Nederland heeft internationaal gezien een goed pensioenstelsel. Een stelsel waarvan de financiële houdbaarheid bovendien

Nadere informatie

Doorsneesystematiek in pensioenen onder druk?

Doorsneesystematiek in pensioenen onder druk? Doorsneesystematiek in pensioenen onder druk? Marcel Lever Utecht, 2 april 2014 Agenda 1. Doorsneesystematiek leidt tot herverdeling 2. Omvang herverdeling 3. Alternatieven doorsneesystematiek 4. Overgangskosten

Nadere informatie

Educatiesessie 3 1 M E I

Educatiesessie 3 1 M E I Solange Denters Margo Lelieveld Hans Kennis Educatiesessie 3 1 M E I 2 0 1 8 Agenda Educatiesessie 14.00: Welkom door Solange Denters Tot 15.15: IORP 2: Governance vanuit risicobeheersing, ESG en Communicatie

Nadere informatie

Algemene Ledenvergadering 2016

Algemene Ledenvergadering 2016 Algemene Ledenvergadering 2016 Dinsdag 12 april GT Hotel Central, s Hertogenbosch Vereniging van DSM gepensioneerden Agenda 1. Opening door de voorzitter, Mieke van Wagenberg 2. Notulen en verslag 4 e

Nadere informatie

Pensioen Nieuwsbrief DECEMBER Angelique Kansouh Rosanna Hubregtsen

Pensioen Nieuwsbrief DECEMBER Angelique Kansouh Rosanna Hubregtsen Pensioen Nieuwsbrief Keuzevrijheid maar wel met reddingsboei! AC Rijksvakbonden Zorgt de verkiezing van Donald Trump ervoor dat gepensioneerden met een gerust hart 2017 kunnen inluiden? Angelique Kansouh

Nadere informatie

Vernieuwde beschikbare premieregelingen

Vernieuwde beschikbare premieregelingen Auteurs: Jos van Ophem Chantal Krijts Anouk Rennen Sacha van Hoogdalem Vernieuwde beschikbare premieregelingen Het Nederlandse pensioensysteem kent verschillende soorten pensioenregelingen. De belangrijkste

Nadere informatie