Raadsvergadering: 26 sept 2017 Besluit: unaniem aangenomen Agendanr.: 6 Voorstelnr.: RB2017078 Onderwerp: Kadernota Fysiek Domein - Publieke ruimte, je thuis buitenshuis (openbare ruimte) Programma: 2: Stedelijk beheer Reden van agendering: ter besluitvorming Aan de Raad, Heerhugowaard, 18 juli 2017 Probleemstelling Door ontwikkelingen in de rol van de gemeente binnen het Fysiek Domein en het vaststellen van nota s voor de twee andere domeinen (Sociaal en Economisch) is een nieuw kader gewenst. Middel: Met het vaststellen van uitgangspunten, wordt ruimte gecreëerd voor iedereen (inwoners, bedrijven en gemeente), die meer wil doen met zijn of haar leefomgeving en een bijdrage levert aan het doel voor de publieke ruimte. Inleiding De kadernota is reeds eerder door het college aangeboden aan de gemeenteraad. Besluitvorming heeft echter niet plaatsgevonden. De nota is door de commissie aangehouden, met name vanwege vragen over de leesbaarheid. De nu voorliggende nota is op onderdelen aangepast, waarbij opmerkingen vanuit de commissie Mi/SB zijn meegenomen. Aanpassingen van de nota op hoofdlijnen: Taalgebruik is zoveel als mogelijk aangepast aan het taalniveau B1. Dit is het niveau dat de meeste Nederlanders begrijpend kunnen lezen. 1.1: Meer toelichting op de term Fysiek Domein. 1.4: Nieuw toegevoegd om relatie met effectindicatoren aan te geven. 2 : Omschrijving bij de kernpunten aangepast 2.2: Punten van duurzaam beheer toegevoegd 2.3: Oorspronkelijke insteek van hefboom nu meer gericht op meerwaarde. 2.4: Ontwikkeling van regierol gemeente niet meer in aparte paragraaf genoemd. Voorbeelden van projecten (wensen) vanuit de H300 burgertop beperkt. Bijlage 4: Nieuw toegevoegd Bijlage 5: Nieuw toegevoegd Daarnaast is de basis van nota via het Burgerpanel voorgelegd aan inwoners van Heerhugowaard. De uitkomst van de enquête laat een positief beeld zien over de bevraagde onderdelen van de nota. Zo is het voor een ruime meerderheid duidelijk (98%) wat binnen de nota onder het Fysiek Domein wordt verstaan. Voor een meerderheid (85%) is het beschreven doel uit de nota (zeer) duidelijk. Een meerderheid (76%) spreekt dit doel ook (zeer) aan. Uit de resultaten blijkt dat voor alle beschreven kernpunten een ruime meerderheid (80% of meer) ze (zeer) duidelijk vindt. Ook vindt een meerderheid dat ze in de praktijk door de gemeente moeten worden uitgevoerd.
2 Bij de algemene opmerkingen over de enquête wordt door 5% van de inwoners aangegeven dat de tekst niet prettig leest. Gelet op de verder positieve uitkomst van de enquête zien wij echter geen reden om de nota geheel te herschrijven. Bestuurlijke achtergrond In het coalitie- en collegeakkoord 2014 2018 Samen leven zijn uitgangspunten geformuleerd die betrekking hebben op het gebruik, inrichting en beheer van de openbare ruimte. Bestuurlijk staat de samenleving centraal, niet de overheid. Bestuurlijke uitgangspunten: Verbinding van fysiek, sociaal en economisch domein. Leefbaarheid en veiligheid zijn een prioriteit. Mensen kunnen zich pas thuis voelen in hun woonplaats als zij zich veilig voelen en hun dagelijks leven zonder grote problemen kunnen doorbrengen. In stand houden van de gerealiseerde voorzieningen. Toekomstbestendig, maar realistisch beheren (onderhoudsambitie op B niveau) Integrale aanpak actief burgerschap. Van de doe-het-zelf-maatschappij naar de doe-hetsamen-maatschappij. Het gaat om kleine, behapbare taken waarvan burgers denken dat ze deze zelf (veel) effectiever en beter kunnen uitvoeren. Maximale kracht halen uit de gebieden die nu in ontwikkeling zijn en de bestaande gebieden maximaal in hun kwaliteit zetten. Kernwaarden daarbij zijn toekomstbestendige bouw en duurzame innovatie. Oplossingsrichtingen Deze kadernota biedt het kader voor de publieke ruimte, waarbinnen relevante vraagstukken uit de drie domeinen verder kunnen worden uitgewerkt. Door de grootte van de domeinen, de samenhang met elkaar en diversiteit aan onderwerpen is gekozen om niet in detail in te gaan op onderliggende vraagstukken in de kadernota. Wel zijn een doel en kernpunten aangegeven, zodat aan de uitwerking van vraagstukken, via uitvoeringsagenda s en beleidsregels, richting wordt gegeven. De gemeenteraad stelt hiermee het kader vast. Doel: Maak samen van de openbare en private ruimte een publieke ruimte, die toekomstbestendig, schoon en veilig is. Waar mensen graag een onderdeel van willen zijn. Een ruimte die mensen uitnodigt om te bewegen en te verblijven. Zorg voor een thuis buitenshuis. De gemeente Heerhugowaard hanteert het uitgangspunt om integraal naar de publieke ruimte te kijken. Alleen op deze manier ontstaat een leefomgeving die recht doet aan inwoners. Uit belevingsonderzoeken blijkt dat inwoners het resultaat hiervan positief waarderen. Ondersteund door positieve projecten in de openbare ruimte vanuit bewoners, is het nu tijd om bij initiatieven af te stappen van nee, mits en de vaker gehanteerde ja, tenzij insteek, formeel vast te stellen. Kernpunten: Om het doel voor de publieke ruimte (verder) waar te kunnen maken, beter te kunnen doorvoeren en te verankeren, is dit integraal denken en handelen vertaald naar vier kernpunten: 1. Gedeelde en herkenbare ruimte Identiteit van de ruimte is de verbindende factor. Inwoners moeten de ruimte kunnen delen met elkaar en met dieren en planten. De ruimte moet zorgen voor een identiteit en thuisgevoel. 2. Schoon, heel en veilig De publieke ruimte in de hele gemeente is schoon, heel en veilig: Wij bewaken de kwaliteit op basis van vastgestelde ambitieniveaus. 3. Bewust inrichten zorgt voor meerwaarde Bij de (her)inrichting van de publieke ruimte staat de zorg voor een meerwaarde (hefboomwerking) van de ruimte voor o.a. de twee andere domeinen centraal. Principes van circulaire economie onderdeel maken van duurzaamheidscheck.
3 4. Ruimte voor initiatief De inzet van bewoners en ondernemers kan verschillende vormen krijgen. Het moto hierbij is Wij de basis, u de plus. Bij i itiatie e is het sta daarda t oord iet eer ee, aar ordt het sta daarda t oord ja. Sociaal/fysiek/economisch domein De nota geeft richting aan ontwikkelingen binnen het fysiek domein. Daarnaast is binnen de vier kernpunten aansluiting gezocht met de twee andere domeinen en de daaraan gekoppelde doelen. Duurzaamheidsbeleid Voor de kadernota is het afwegingskader duurzame ontwikkeling niet ingevuld. De reden hiervoor is dat de nota een te breed speelveld kent om het kader specifiek in te vullen. Bij uitwerkingsplannen/agenda s en beleidsregels die voorvloeien uit de kadernota vindt de check via het afwegingskader plaats. De strategie duurzame ontwikkeling, met daarin de people, planet, purpose vertaling naar de drie domeinen toe, is één van de kaders voor de nota. Het geeft duidelijk aan wat het speelveld is van het fysiek domein en uit welke onderdelen het domein bestaat. In deze zin is het uitgangspunt van duurzaamheid verankerd in de kadernota. Juridische gevolgen Het voorgestelde besluit en inhoud sluiten aan het bepreken van aansprakelijkheid volgens het Burgerlijk Wetboek.. De overheid als beheerder is wettelijk aansprakelijk voor schade, indien deze schade veroorzaakt is door gebreken aan de openbare ruimte. Er is sprake van een gebrek aan de openbare ruimte als niet wordt voldaan aan de eisen die men onder gegeven omstandigheden aan de openbare ruimte mag stellen en daardoor een gevaarlijke situatie ontstaat. Financiële gevolgen Geen. Communicatie Na vaststelling wordt de nota inhoudelijk via de website en het Stadsnieuws onder de aandacht gebracht bij inwoners. Monitoring/Evaluatie Door het opnemen van effectindicatoren wordt de nota op hoofdlijnen de komende jaren gecheckt. Daarnaast is de nota een bouwsteen voor de invulling van de Omgevingswet (geplande ingangsdatum 1-1 2019) waaronder de omgevingsvisie. Evaluatie van de nota vindt plaats wanneer moet worden beoordeeld welke zaken uit de nota worden overgenomen voor de omgevingsvisie. Samenvatting Door ontwikkelingen binnen de drie domeinen is een nieuw kader voor het Fysiek Domein gewenst. Bestuurlijk staat de samenleving centraal, niet de overheid. Met het vaststellen van een doel en kernpunten, wordt ruimte gecreëerd voor iedereen (inwoners, bedrijven en gemeente), die meer wil doen met zijn of haar leefomgeving en een bijdrage levert aan het doel voor de publieke ruimte. Alleen op deze manier ontstaat een leefomgeving die recht doet aan inwoners en een meerwaarde (hefboomwerking) biedt aan de andere domeinen. Voorstel / besluit Vaststellen van de kadernota Fysiek Domein: Publieke Ruimte, je thuis buitenshuis met daarin: Doel voor de Publieke Ruimte; Kernpunten om het doel (verder) waar te kunnen maken.
4 Bijlagenr. Titel/Onderwerp INT16-1097 Kadernota Fysiek Domein: Publieke Ruimte, je thuis buitenshuis E201721833 Onderzoek burgerpanel kadernota Fysiek Domein. Burgemeester en wethouders van Heerhugowaard, de secretaris, de burgemeester, Advies commissie Stadsbeheer d.d. 4 september 2017 RB2017078 Kadernota Fysiek Domein - Publieke ruimte, je thuis buitenshuis (openbare ruimte) :
Nr.: RB2017078 Voor Tegen de Raad van de gemeente Heerhugowaard; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 18 juli 2017; gelet op het advies van de commissie Stadsbeheer d.d. 4 september 2017; gelet op: Wet dualisering gemeentebestuur - memorie van toelichting artikel 4.7 (kaderstelling door de raad) Burgerlijk Wetboek artikel 6:162 en 6:174; b e s l u i t de Kadernota Fysiek Domein: Publieke Ruimte, je thuis buitenshuis vast te stellen. Heerhugowaard, 26 september 2017 De Raad voornoemd, de griffier, de voorzitter,