Water crisis - kunnen ingenieurs nog iets bijbrengen?

Vergelijkbare documenten
Het VCA-Register. Transparantie en Afrekenbaarheid in Duurzaam Landgebruik en Natuurlijk Kapitaal. Werkconferentie Natuurlijk Kapitaal

Welcome in the Ferraris Building!

JPI Oceans Gezonde en productieve zeeën en oceanen

Duurzaamheid begint bij jezelf! Alumni. 11 september

Energie transitie. het grote plaatje. Prof.dr.ir. Vianney Koelman. Photo: Andrew Glaser

Luchtkwaliteit: een Europees perspectief

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Megatrends, uitdagingen en perspectieven

Script. The consumption of animal and fish protein is essential for the well-being of billions of people worldwide.

Sustainable Tourism Duurzaam Toerisme. dr. Anja de Groene lector duurzaamheid en water Hogeschool Zeeland

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten

Voedselverspilling: kans of uitdaging voor agrifoodtech?

Wat is vandaag de dag nog duurzaam?

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

Beste wensen en een inspirerend 2018!

Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis

Malthus ( ) Kan landbouw de wereld blijven redden? Het ongelijk van Malthus. An essay on the principle of population 25/11/2013

De transitie naar duurzaam materialenbeheer. Dr. Peter Tom Jones (K.U.Leuven/Plan C/TNM) 30 Augustus 2011

OVERHEID EN KETEN O SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES

Naar energie neutrale waterzuivering, Bert Blom, MARS en Kris Lambert, Veolia

Banking for Food en de Bij. Food & Agri

Milieu- en klimaatuitdagingen voor de 21ste eeuw: van Europese visie naar lokale betekenis en actie. Hans Bruyninckx, Mortsel, 9 oktober 2105

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Update Renewable Energy in the Netherlands. Maarten Arentsen University of Twente

Innovatie met biomassa: meer dan techniek

Water Stewardship Journey Water Use Efficiency tijdens de productie van gewasbeschermingsmiddelen

Circulaire nutriënten economie: droom of werkelijkheid? Dr Koen Van Keer, Yara Maart 2017

F.I.T. Project Afrika (SSA) Africa Platform of Ghent University Association 22 mei 2014 Johan Malin

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

TNAV 21 februari 2017

Geven en Nemen Nederland en Wereldwijde Voedselzekerheid. Politieke beleidsontwikkeling tot nu toe

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Uitdagingen voor de internationale en Nederlandse landbouw

Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019

Hoofdstuk 5. Hoe kan Cleaner Production helpen om afval te beperken en winst te maken: gevalstudie

Duurzaamheid in Agrologistiek; CO2 labeling

Biodiversiteit, ecosysteemfuncties, en ecosysteemdiensten

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij

18.00 Veroniqué Swinkels (BBK/DVS) en Natascha Kooiman (Smaackmakers) Aftrap Helene van Zutphen (Nederland Schoon) Samen voor een schone buurt

De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen?

Jan Kempers. Manager Duurzame Ontwikkeling HEINEKEN Nederland. Bestuurslid St. Veldleeuwerik

Melkproductie wereldwijd

Landbouw richting 2020

Fragmentatie van Productieketens

Constructieve Flexibiliteit. Rijk Blok

Lokale Bioraffinage. De voordelen van kleinschalige raffinage van biomassa. Marieke Bruins. Green Meeting Decentrale Bioraffinage, Den Bosch,

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg

Voorsprong met mineralen

De Europese Energie Unie

Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling

Agrifood voor klimaat. Klimaattop 2016

Wereldlezing Nutriëntneutraal als ideaal in de circulaire economie. Van dead end naar kringloop in de waterketen

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking

TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development. Leon Stille

Your solution driven innovation partner

Cursus FDG. deel 4; Werkgelegenheid, inkomens- en investeringsbeleid

Caro De Brouwer 27/11/2013

GOOD FOOD STRATEGIE naar een duurzaam voedingssysteem in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel LUST netwerkmoment 6 maart 2018

ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE

Smart Delta Resources

Parkstad Limburg Energy Transition Implementation Program PALET 3.0. Discussie en vragen

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~

WORDT WATER DE KOSTBAARSTE GRONDSTOF?

De Toekomst van Aardgas: Een schaakspel op meerdere borden

DE GRENZEN VAN HET LAND

Optimaal presteren op people, planet en profit dmv waterhergebruik en kwaliteitsmanagement TNO Waterbehandeling, René Jurgens

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Organisatievormen voor de toekomst

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Opportunities for Collaborative Interdisciplinary Programs. James W. Jones Director, FCI

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces

NRC Infographic, Prinsjesdag

TEGEN VOEDSELVERLIES! EEN ACTUELE UITDAGING VOOR DE GROOTKEUKENSECTOR

JAARSCHEMA MASTER EMMW Afstudeerrichting Economie

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Leefbare steden. met connected lighting

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Dilemma's rondom de water en sanitatiegerelateerde. ontwikkelingsdoelen

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Macro-economie van offshore wind-energie

Triodos duurzaam bouwen. Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen

How to get the consumer in the driver s seat

Uitdagingen in de Goud Sector

Ton Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Humidity Roadmap. Aansluiting van NMi VSL op de Europese roadmap voor vochtontwikkeling. Rien Bosma. NMi - the Art of Measurement

Transparantie en duurzaam beheer van internationale ketens. Dr. Huib Huyse, HIVA-KU Leuven 26 november 2018

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele

Standpunt van Synergrid met betrekking tot electrische voertuigen. Seminarie van 20 april 2010 FOD EKME

HoE kwam dit duurzaamheids- verslag tot StAnd?

Vlaanderen In Actie PACT Samen. tegen voedselverlies

Transcriptie:

Water crisis - kunnen ingenieurs nog iets bijbrengen? James.Leten@siwi.org

Wereldwijds Opportuniteiten Regionaal - Stroomgebied Lokaal: checklist

2000 2015 millennium ontwikkelingsdoelstellingen

2000 2015 millennium ontwikkelingsdoelstellingen Drinking Water: Halve the proportion of the population without improved drinking water between 1990 and 2015 2.6 billion gained access to improved drinking water. Sub-Saharan Africa did not achieve the drinking water target, 663 million people without access

2000 2015 millennium ontwikkelingsdoelstellingen Sanitation: Halve the proportion of the population without sanitation between 1990 and 2015 2.1 billion people gained access to improved sanitation 2.4 billion still no access.

7.4 milliard overschrijden de grenzen Current status of the control variables for seven of the planetary boundaries. < 4000 km³/y Now +/- 2700 km³/y Published by AAAS Will Steffen et al. Science 2015;347:1259855

Water Demand Global water demand 2000 Global water demand 2050 2 700 km³/jaar 4 200 km³/jaar + 55 %

Kummu, Ward, de Moel, Varis 2010 Environmental Research Letters

Water and Development World Economic Forum survey The Global Risks Landscape 2015 What is the impact and likelihood of global risks?

Kantelpunten in relatie met de 2 C-vangrail Schellnhuber et al., under review

IPCC projection Regenpatroon verandering bij meer dan +2 C

Stroomgebied doel voor alle belanghebbenden Energy Security Food Security Water Security SIWI swedishwaterhouse.se

Energy Security water resources Food Security land resources energy resources Water Security SIWI swedishwaterhouse.se

Via de ecosystemen zijn water, land en energie in relatie met elkaar. Energy Security water resources Food Security land resources energy resources Voorbeelden: Verandering van land gebruik heeft een groot invloed op de water cyclus Energie voorzienings keuzes heeft een impact op water toegankelijkheid - 45 % van EU s water ontrekking wordt gerbuikt voor de produktie van fossiele energie. - Energy crops? Landbouw gebruiken hebben een grote invloed - 70% van de water ontrekkingen. - 30% van wereldwijds energie verbruik +/-50% voedsel verlies doorheen de voedsel keten 20-40% van de water voorzieningskosten door energy. Water Security

planning, dienstverlening beheer water supply, wastewater, storm water, solid waste Land use land resources water resources energy resources Ecosystems Energy production & supply Nog teveel in eilandjes - per sector Nood: meer integratie doorheen de sectoren

Economie - globaal Water- en Energie netwerken - regionaal Stroomgebied - soms over nationale grenzen hebben beslissingen een invloed in andere gebieden. Vb. - Keuze van een gemeente voor een bepaalde energie bron (gas?, wind?) - Verbruik en vervuiling van stroomopwaartse gebruikers? - Swedish Textile Water Initiative Nood: meer integratie doorheen beleidsniveaus

Vertegenwoordiging & participatie Beheer wordt meer en meer complex meer GEÏNTEGREERD BEHEER Horizontaal doorheen de sectoren van Water Land gebruik Landbouw Voeding Energie sectoren Nemen van beslissingen gemeensch. doelstellingen Gecoord. implementatie gemeensch. werkcultuur Vertikaal doorheen beleidsniveaus Stroomgebied / Regio WFE Nexus dialogues Nationaal niveau IWRM platforms Niveau v stad / gemeente IUWRM platforms

Good Governance Opbouwen van INTEGRITEIT (anti-corruptie) VERTROUWEN Transparantie, Toerekenbaarheid Participatie, Non-discriminatie, Empowerment of stakeholders

Opportuniteiten 1. Groen water 2. Steden van morgen

Opport. 1 - Groen Water Aim = vapour shift Verminder evaporatie, Water gestockeerd in de grond, Meer water voor landbouw productie

Food, Fodder and Fibre productie dankzij regen - dankzij irrigatie

Opport 2. De steden van morgen 2014: 54% van de wereld populatie leeft in steden 2050: + 2.5 milliard mensen in de steden -> 90% in Asia and Africa (UN, 2014) -> +/- 67 % van de wereld bevolking. ¾ van de grootste steden binnen de 100 km van de kust De steden verbruiken 75% van de natuurlijke grondstoffen & koolstof emissies, produceren 80% van de wereld s BNP. United Nations (2014) World Urbanization Prospects

Waarom een opportuniteit? Economische schaal grootte Concentratie van arbeidskracht van grondstoffen Van productie en inkomsten Onmoeting van kapitaal en industrie Motoren van economische groei Opportuniteit voor groene groei!

Vb. Stads- en stadsrand landbouw Afvalwater en GFT worden behandeld/verteerd in een Biogas digester Water wordt hergebruikt voor irrigatie en Nutrienten worden gerecupereerd Plaatselijk voedsel productie Plaatselijk biogas productie Plaatselijk productie van meststoffen Water hergebruik voor irrigatie Vermindering van afw vervuiling Betere infiltratie van stormwater Koolstof sequestratie Werkgelegenheden Energy Security Food Security Water Security Climate change risks

Het zijn kleine druppels die de oceanen vullen Binnen de limieten? Regenertief voor ecosystemen? Impact op Water? Voedsel? Energie? Deelname aan Good Governance? SIWI worldwaterweek.se

Water crisis - kunnen ingenieurs nog iets bijbrengen? Het antwoord ligt bij jullie! James.Leten@siwi.org

Veel success toegewenst James.leten@siwi.org