De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen?

Transcriptie

1 De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen? Leo van Wissen Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut NIDI, Den Haag Rijksuniversiteit Groningen Bijdrage aan De Rode Hoed, 8 april 2019

2 Ontwikkeling wereldbevolking

3 Thomas Malthus ( ) en moderne volgers

4 Maar ook optimisten Ester Boserup ( ) Julian Simon ( )

5 Lees de laatste Demos voor meer informatie

6 International population conferences Rome Belgrade Bucharest Mexico City Cairo Gespecialiseerd Top down Geïntegreerd Bottom up

7 Wereldbevolking naar regio

8 De bevolkingsontwikkeling van de grootste landen ter wereld in Aantal in miljoenen Jaar China India Nigeria VN 8

9 % GROEI MILJOEN Absolute en relatieve groei wereldbevolking

10 Verwachte jaarlijkse groei van de wereldbevolking naar regio miljoen Sub-Sahara Afrika Azië Rest vd wereld

11 Aantal kinderen per vrouw in Noord- en Sub-Sahara Afrika Noord-Afrika 3,1 Sub-Sahara Afrika 4,6

12 Bevolkingsontwikkeling Subsahara Afrika miljard High Medium Low + ½ child - ½ child Source: UN World Population Prospects. The 2017 Revision

13 De demografische transitie 5 stadia Kindersterfte omlaag Aantal kinderen per vrouw omlaag Ontwikkeling: - Economisch - Opleiding - Politiek - Urbanisatie 13

14 Ontwikkeling levensverwachting naar regio s projections aids epidemic World Sub-Saharan Africa Asia Europe Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

15 Toename in de levensverwachting naar regio s projections World Sub-Saharan Africa Asia Europe Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

16 Het aantal kinderen per vrouw in SSA vergeleken met andere regio s TFR Kinderen TFR per vrouw Sub-Saharan Africa ASIA Sub-Saharan Africa ASIA LATIN AMERICA LATIN AMERICA Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

17 Gedwongen en vrijwillige geboortebeperking: 3 voorbeelden China Bangla Desh Indonesië Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

18 Afrika: demografisch dividend of val?

19 Hoe hoger de economische ontwikkeling hoe lager het kindertal Maar gegeven het niveau van economische ontwikkeling is het kindertal in Afrika structureel hoger

20 UN Prognose voor SSA is de afgelopen 10 jaar steeds hoger geworden billions 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1, ,5 0, United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, World Population Prospects: The (1998,..,2017) Revision

21 Wat gebeurt er met de prognose wanneer we die baseren op opleidingsniveau? UN vergeleken met VID prognose miljard UN medium UN high UN low VID

22 Demographic dividend or demographic trap?

23 Demographic dividend: Nederland United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018)

24 United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018) Demografisch dividend sinds 1950: succesvolle 2e en 3e wereld landen

25 United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018) Demographic trap sinds 1950: Sub-Sahara Afrikaanse landen in crisis

26 United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018) Demografisch dividend sinds 1950: Succesvolle Sub-Sahara Afrikaanse landen

27 Verandering in per capita voedselproductie

28 Groei van de wereldbevolking is stedelijke groei Miljarden urbane bevolking rurale bevolking

29 Steden wereldwijd

30 Gevolgen van urbanisatie: Kinderen per vrouw in Afrika: Platteland: 5,6 Stad: 3,8 Sterfte: Door slechte hygiënische omstandigheden (gebrek aan schoon water) is de sterfte in de stedelijke slums hoger De toekomstige bevolkingsgroei in Afrika is daarom wellicht lager dan de UN prognose Het creëren van een gezonde leefomgeving in de toekomstige mega-steden is een van de grootste opgaven voor beleid

31 Fragile state index 2017

32 We maken de balans op voor SSA Onder de juiste omstandigheden kan bevolkingsgroei een voordeel zijn (demographic trap) Indien die omstandigheden er niet zijn is bevolkingsgroei een serieuze bedreiging voor ontwikkeling (demographic trap) In sommige Afrikaanse landen lijkt het de goede kant op te gaan Maar veel landen worden sterk gehinderd door: Gebrek aan hulpbronnen voor scholing, gezondheidszorg, infrastructuur Structurele onveiligheid Gebrek aan family planning policies Gebrek aan toegewijd en effectief leiderschap om beleid te implementeren

33 Wat kunnen wij doen? Bij voorkeur in EU verband Een gezonde en welvarende buur is ook voor de EU van levensbelang Stimuleer economische ontwikkeling EU handelsbeleid niet alleen voor eigen voordeel Migratie: hoe kan het ook het Afrikaanse continent helpen in ontwikkeling? Steun stabiele regeringen en hun beleid

34 Verandert de attitude van Afrikaanse leiders?

35 Agenda 2063 (Afrikaanse Unie) Maak gebruik van het Afrikaanse population dividend! Dit dividend wordt gezien als het automatische gevolg van de grote jonge Afrikaanse bevolking De noodzaak van investeringen in onderwijs en banen is cruciaal Maar geen woord over het versnellen van de inspanningen om de bevolkingsgroei te beperken